GBS terughoudend met aanpassen Statenvertaling: 'Overgrote deel blijft onveranderd'
Een projectgroep houdt zich namens de Gereformeerde Bijbelstichting (GBS) bezig met het moderniseren van de Statenvertaling, omdat 'sommige woorden in onbruik zijn geraakt'. In een update maakt de GBS duidelijk dat 'het overgrote deel van de tekst geheel onveranderd zal blijven'. Zo blijven de naamvallen achter woorden als des en der gehandhaafd, zo meldt het Reformatorisch Dagblad op basis van berichtgeving in StandVastig, het officiƫle orgaan van de GBS.
Woorden als 'droefenis', 'krank', 'mitsgaders', 'gunstgenoot' en 'morgenwake' blijven gehandhaafd. De projectgroep noemt ook een aantal woorden die wƩl worden aangepast. Zo wordt 'achterlage' veranderd in 'hinderlaag', 'betrachten' wordt 'overdenken' en 'grootmoedig' wordt vertaald met het woord 'hoogmoedig'. Uitgangspunt is dat 'wanneer een woord met een verouderde betekenis gewijzigd dient te worden, het vervangende woord eveneens moet passen in het taalkleed'.
Voorgeschiedenis
Toen de Herziene Statenvertaling (HSV) in 2010 uitkwam, werd er veel kritiek geuit vanuit de rechterflank van de reformatorische gezindte. Zo wordt er in de HSV minder strikt vastgehouden aan het beginsel dat elk woord vanuit het Hebreeuws of Grieks vertaald moet worden in het Nederlands. Vanwege de kritiek riep de Hersteld Hervormde Kerk (HHK) de GBS op om zelf met een goede hertaling te komen. Zover is het uiteindelijk niet gekomen. In 2018 hield dr. P. de Vries (HHK) een pleidooi voor het lezen van de HSV.
'De taal van de Statenvertaling is mooi, verheven en plechtig, maar we dreigen daarbij te vergeten dat schoonheid ons niet alleen verheft maar ons ook in slaap kan sussen', schreef Bart Jan Spruyt eerder. De binnen de reformatorische gezindte invloedrijke opiniemaker pleitte twee jaar geleden in het Reformatorisch Dagblad voor een nieuwe bijbelvertaling.
Cvandaag interviewde Heleen van de Fliert, aangesloten bij de Oud Gereformeerde Gemeenten in Nederland (OGGiN), een paar jaar geleden, over de vraag of de tijd rijp is voor een nieuwe vertaling. 'De Statenvertaling is al eeuwen tot zegen geweest', vertelde zij destijds. 'God heeft de woorden willen gebruiken om veel mensen tot Zich te trekken. Toch denk ik dat het negeren van het feit dat de taalbarriĆØre groter wordt, betekent dat we de SV aan het kapotmaken zijn. Als we te lang wachten met reviseren, zal de SV wegens onleesbaarheid opzij gelegd worden door komende generaties. Daar ben ik bang voor.'
'Naar mijn mening kan het beste gekozen worden voor een zorgvuldige revisie van de huidige Stavenvertaling', stelde Laurens van der Tang, ondernemer en ouderling binnen de Gereformeerde Gemeenten in Nederland (GGiN) een paar jaar geleden in een opinieartikel. 'De vertaalprincipes die ten grondslag liggen aan de Statenvertaling moeten gehandhaafd worden, evenals de kanttekeningen. Kerken en GBS moeten hierin eendrachtig samenwerken, en moeten dit werk biddend ondernemen, indachtig de woorden van Mozes: āIndien Uw aangezicht niet medegaan zal, doe ons vanhier niet optrekkenā (Exodus 33: 15). Als het niet lukt om dit werk op deze wijze te ondernemen, is handhaving van de status quo beter dan verdere versplintering.'
HHK
De generale synode van de HHK besloot vorig jaar om het voorstel om te komen tot een digitale werkvertaling, een soort hersteld hervormde bijbelvertaling, niet verder uit te werken. In eerste instantie was het de bedoeling dat er een begrijpelijkere bijbelvertaling zou worden gemaakt, zodat deze toegankelijk is voor jongeren en naast de Statenvertaling gebruikt kan worden. Vanwege een gebrek aan draagvlak is dit plan ingetrokken.
GBS-project: hoe nu verder?
Het werk van de GBS-projectgroep gaat getoetst worden door 'een commissie van 'revisoren' vanuit de betrokken kerken' (GerGem en GGiN), waarna het GBS-bestuur zich over de voorstellen kan buigen.
Praatmee