Archeologen stuiten op 3800 jaar oude textiel in woestijn van Judea

Nieuws 25 juli 2024 3 minuten Redactie
Textiel
Dafna Gazit, Israel Antiquities Authority

Archeologen hebben een 3800 jaar oud stukje rood textiel ontdekt in de grotten van de Judese Woestijn. Dat meldt All Israel News. Dit stukje stof, gekleurd met verfstof afkomstig van insecten, biedt nieuw bewijs van oude verfmethoden en wijst op een rijke geschiedenis van handel en ambacht in het Midden-Oosten. De vondst werd gedaan door onderzoekers van de Israel Antiquities Authority, Bar-Ilan University en de Hebreeuwse Universiteit van Jeruzalem.

Onderzoekers identificeerden de kleur van de zeldzame 3800 jaar oude textiel als afkomstig van het eikenbladluis, dat in de Bijbel bekend staat  als 'Tola‛at Hashani' (letterlijk de 'scharlaken worm').

In 2016 werd de zeldzame textiel, minder dan twee centimeter groot, ontdekt in de 'Grot van de Schedels' tijdens opgravingen die door dr. Eitan Klein, dr. Uri Davidovich, Roi Porat en Amir Ganor van de IAA en de Hebreeuwse Universiteit geleid werden. De opgraving was bedoeld om erfgoedobjecten in de grotten van de Judeese Woestijn te beschermen tegen antiquiteitenroof.

De minuscule rode textiel, samen met tientallen andere, werd direct voor verdere analyse opgestuurd. Met behulp van koolstofdatering werd vastgesteld dat de textiel afkomstig is uit de Midden-Bronstijd (1767-1954 v. Chr.).

Het stukje textiel met een helderrode tint droeg aanzienlijk bij aan een uitgebreid onderzoeksproject om kleurstoffen in archeologische textiel te identificeren. Dit project werd geleid door dr. Naama Sukenik van de Israel Antiquities Authority, prof. Zohar Amar en prof. David Iluz van de Bar-Ilan University. De resultaten van dit onderzoeksproject werden gepubliceerd in het 'Journal of Archaeological Science'.

De rode tint komt van een kleurstof genaamd 'kermes', geproduceerd door een genus van schildluizen in de orde Hemiptera. Deze insecten voeden zich met het sap van eikenbomen en de vrouwtjes produceren de rode kleurstof die bekend staat als kermes.

Volgens wetenschappers is de rode textiel uniek omdat dit het oudst bekende voorbeeld is van wollen stof geverfd met kermes. Ondanks de uitgebreide historische verslagen over het gebruik van schildluis-kleurstoffen in de oude wereld, zijn er zeer weinig stoffen geverfd met kermes gevonden van voor de Romeinse periode. Dit maakt de textiel tot een belangrijke en zeldzame vondst.

Davidovich benadrukte het belang van de vondst en zei dat de ontdekking historische verslagen koppelt aan archeologisch bewijs en aantoont hoe mensen al in de Midden-Bronstijd de expertise hadden om wolvezels rood te verven met schildluizen. 

Sukenik voegde toe dat de zeldzame textiel wijst op uitgebreide internationale handelsnetwerken en de aanwezigheid van een elitaire samenleving tijdens die vroege periode impliceert.

In de Bijbel wordt de kleur scharlaken 25 keer genoemd, vaak in combinatie met paars (argaman) en blauw (tekhelet), die werden beschouwd als de meest waardevolle en prestigieuze kleuren in de oude wereld. Het komt voor in verwijzingen naar luxueuze kleding, textiel voor de kleding van de priester, voor de tabernakel en tempel, en diverse ceremoniële toepassingen.

"In de oudheid werd de rode kleurstof verkregen van de vrouwelijke schildluis die op de kermeseik leeft", legde Sukenik uit, die als curator verantwoordelijk is voor de Organische Materialen Collectie bij de IAA.

De insecten werden geoogst gedurende een enkele maand in de zomer wanneer de kleurstofconcentratie op zijn hoogst was. De uitdaging om de kleine gecamoufleerde insecten te vinden, het korte oogstvenster en de beperkte kleurstofopbrengst maakten de scharlaken tint buitengewoon duur.

Prof. Amar wees erop dat in de Bijbel de kleurstof die uit eikenschildluizen wordt gewonnen wordt aangeduid als 'scharlaken worm.' Historisch gezien omvatte de term 'worm' verschillende insecten en hun ontwikkelingsstadia.

De Bijbelse connectie van deze kleur met een levend organisme toont opmerkelijk zoölogisch inzicht, vooral aangezien vrouwelijke schildluizen pootloos en vleugelloos zijn. Dat leidde ertoe dat sommige Grieks-Romeinse naturalisten ze tijdens de oudheid voor planten aan zagen.

Praatmee

Beluister onze podcast

#345 Patrick & Jeffrey over de 'zondagsschoolpolitie', NGK en Urk als baken van hoop
Bekijk alle afleveringen
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Cvandaag podcast
Podcast

Cvandaag podcast: terugblik op synodes NGK en CGK

Onlangs kwamen de synodeleden van de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) bijeen om door te praten over de toekomst van hun kerkverband. En tijdens de generale synode van de Nederlandse Gereformeerde Kerken (NGK) werden 'woorden van verootmoedigin

Katholieke kerk uit Zwitserland
Nieuws

Aantal Zwitsers dat de Rooms-Katholieke Kerk verlaat in een jaar verdubbeld

Het aantal Zwitsers dat hun lidmaatschap bij de Rooms-Katholieke Kerk heeft opgezegd, is in een jaar tijd verdubbeld. Dat meldt Evangelical Focus. Volgens het Zwitsers Pastoraal Sociologisch Instituut (SPI) steeg het aantal opzeggingen van 34.461 in

Ds. G. van Zanden
Video

Ds. Van Zanden vraagt zich af of kerkelijk Nederland zeven vette of zeven magere jaren doormaakt

"Zitten we in kerkelijk Nederland nu in de zeven vette of de zeven magere jaren?", deze vraag legde ds. G. van Zanden onlangs in een preek aan zijn toehoorders voor. De hervormde predikant uit Katwijk aan Zee zegt te vermoeden dat de zeven vette jare

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp vertelt dat je eerst je teleurstellingen met God moet delen voordat je ze met anderen deelt

"Spreek niet met anderen over je teleurstellingen voor je jouw teleurstelling met God hebt gedeeld en aan Hem hebt overgegeven", die oproep doet Wilkin van de Kamp in een nieuwe aflevering van de serie 'Begin je dag met God'. De spreker en schrijver

ds. H. H. Klomp
Video

Terugkijken: ds. Klomp beantwoordt Refoweb-vragen

In onderstaande aflevering van 'Pastorie online', een programma van Refoweb.nl op de Reformatorische Omroep, is ds. H. H. Klomp te gast om te spreken over het thema 'In Christus een nieuw schepsel'. De predikant schreef al op 9-jarige leeftijd zijn e

'De Wereld Rond'
Podcast

Zendingswerker deelt ervaringen in podcast: Wim de Keijzer

In deze podcastaflevering van 'De Wereld Rond' is deze keer Wim de Keijzer, zendeling in het Braziliaanse dorp Ritápolis, te gast. Hij helpt daar samen met zijn vrouw Daniëlle mensen die kampen met een verslaving in hun leven. Wim legt uit hoe versla

Christenen voor Israël
Nieuws

Christenen voor Israël organiseert manifestatie op de Dam: 'Wij staan naast onze Joden’

In het afgelopen jaar heeft de Joodse gemeenschap in Nederland steeds vaker te maken gehad met Jodenhaat. Dit werd op een pijnlijke manier zichtbaar tijdens de 'Jodenjacht' in Amsterdam in de nacht van 7 op 8 november. Op donderdag 28 november om 19.

Psalmen Challenge
Podcast

Psalmen Challenge: in deze podcast bespreken christenen Psalm 56

Symfonie van het hart is de psalmenchallenge die jou voorziet van alles wat je nodig hebt om het hele psalmenboek uit de Bijbel door te gaan. Teun van der Leer, Remko Ongersma en Peter Kruijt, de initiatiefnemers van de Psalmen Challenge, bespreken s

Meerartikelen

Michiel Santman en Jan Pool
Boekfragment

Waarom wordt onze passie als christen gedoofd? Drie oorzaken

Er zijn nog andere oorzaken waardoor onze passie gedoofd wordt. Een aantal van deze oorzaken wordt in andere hoofdstukken van ons boek Binnenspiegel uitgebreid beschreven. We zetten drie veelvoorkomende passiedovers op een rijtje. 1. Geen duidelijke

quartier
Nieuws

Voormalig Theoloog des Vaderlands Thomas Quartier beschuldigd van misbruik

Voormalig Theoloog des Vaderlands en monnik Thomas Quartier is beschuldigd van misbruik en grensoverschrijdend gedrag. Die beschuldigingen waren er al voordat hij werd verkozen tot Theoloog des Vaderlands. Dat blijkt uit onderzoek van het Nederlands

Synode CGK
Nieuws

Verontruste CGK-predikanten over 'noodgreep': 'Vrouwelijke ambtsdragers worden als wettig erkend'

De 'noodgreep' van de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) 'geeft vrouwelijke ambtsdragers in de interim-classes een wettige plaats', zo constateert het Christelijk Gereformeerd Beraad (CGB). Het CGB werd twee jaar geleden opgericht door verontrus

kerk
Nieuws

Kerk in Kampen viert non-stop kerkdienst om uitzetting asielzoekers te voorkomen

De Protestantse Wijkgemeente Open Hof in Kampen geeft onderdak aan een christelijk gezin uit Oezbekistan dat Nederland uitgezet dreigt te worden. Het gezin krijgt geen verblijfsvergunningen en daarom besloot de PKN-gemeente in te grijpen en ze kerkas

Netanyahu
Nieuws

Hoe christenen reageren op het arrestatiebevel tegen Netanyahu

Het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag heeft vanwege vermeende oorlogsmisdaden in de Gazastrook arrestatiebevelen uitgevaardigd tegen de Israëlische premier Benjamin Netanyahu en de Israëlische voormalige minister van Defensie Yoav Gallant. Ch

Joke Bakke
Video

79-jarige onderwijzeres Joke Bakker-Oudshoorn zondag te gast in Hour of Power

In Hour of Power is Joke Bakker-Oudshoorn te gast. De 79-jarige onderwijzeres is nog steeds werkzaam als invalkracht in het basisonderwijs. Ze vertelt in een persoonlijk gesprek wat haar motiveert en kracht geeft: "Er is een groot tekort aan leerkrac

Kees Postma
Video

Kees Postma schreef boek over voorganger die vanwege grensoverschrijdend gedrag gecanceld werd

De ene na de andere bekende persoon wordt tegenwoordig gecanceld en tot persona non grata verklaard. Ook binnen christelijke kring worden vooraanstaande voorgangers vaak bij een overtreding gecanceld. Dit was voor voorganger en auteur Kees Postma red

Ds. M. Klaassen
Video

Ds. Klaassen vertelt over jonge christen die elke zondag drie keer naar de kerk gaat

"Het was geen moeten voor hem, maar een vreugde", aldus ds. M. Klaassen. De hersteld hervormde predikant vertelde onlangs in een preek over een jongen die elke zondag drie keer naar de kerk gaat. Zijn vrienden vroegen hem waarom hij dit nou eigenlijk

Soli Deo Gloria Urk
Video

Soli Deo Gloria Urk zingt het prachtige 'Lichtstad met Uw paarlen poorten'

'Daar zal ik mijn Heer ontmoeten, luist'ren naar Zijn liefdesstem. Daar geen rouw meer en geen tranen, in het nieuw Jeruzalem.' Deze woorden - die spreken van het verlangen om God te ontmoeten - zijn afkomstig uit het voor veel christenen bekende lie

Rumana
Video

Rumana (9) uit Bangladesh wordt gepest omdat ze christen is: "Klasgenootjes mogen niet met mij omgaan"

Rumana (9) uit Bangladesh wordt regelmatig op school gepest omdat ze christen is. Ook mogen klasgenootjes niet met haar omgaan. Dat vertelt ze in een video van Open Doors. Bij pesterijen alleen blijft het echter niet, zo heeft het gezin van Rumana ze

Australisch parlement
Nieuws

Australische christenen bezorgd over aanstaande wet die online bewegingsvrijheid mogelijk beperkt

De Australian Christian Lobby (ACL) slaat alarm over een nieuw wetsvoorstel dat naar eigen zeggen de vrijheid van meningsuiting bedreigt en kritiek op abortus en genderideologie kan muilkorven. Dat meldt The Christian Post. De wet, die er moet komen

orgaandonatie
Dagelijks leven

Wel of geen orgaandonatie? Refoweb-vragensteller wijst op wederopstanding

'Ik moet binnenkort gaan kiezen voor wel of geen orgaandonatie omdat ik bijna 18 ben. Het punt waar ik het meeste moeite mee heb, is de wederopstanding bij de wederkomst van Christus. Ik geloof dat iedereen zal opstaan met een vernieuwd lichaam. Maar