Moeilijke Bijbelteksten: hoe verliep Simsons richterschap?

God 22 februari 2022 Marco van Putten
Marco van Putten

In de serie Moeilijke Bijbelteksten behandelt Bijbelleraar Marco van Putten in korte artikelen onderwerpen uit de Bijbel die moeilijk worden gevonden. Dit artikel gaat over het richterschap van Simson.

Simson behoorde tot de Israëlitische stam Dan. Deze stam was in de profetie van Mozes (Dt 33:22; 34:1) een gebied toegewezen in het noorden van het beloofde land. Zo was ook al de door God bepaalde indeling van de stammen rond de tent van samenkomst in de woestijn bekend (Nm 2:25). Het is daarom vreemd dat het verhaal van Simson zich afspeelt in het zuidwesten van het beloofde land. De Danieten bleken na de inname van het beloofde land onverwacht dat gebied te zijn toegewezen (Jz 19:40-46). Hoe zit dat?

Verstigingsperikelen
In Jozua 19:47 staat dat het door het lot toegewezen gebied van de Danieten onder de Judeeërs hun te klein werd. Waarschijnlijk door natuurlijke aanwas. Ze kregen er ook te maken met de Filistijnen, die hun directe buren waren. Kortom, de Danieten hadden dus problemen met hun vestiging in het beloofde land. Uiteindelijk trok een deel van hen naar het uiterste noordoosten en vestigden zich daar.

Waarschijnlijk kwamen de Danieten na de inname van het beloofde land voorlopig bij de stam Judah te wonen, omdat de Israëlieten het beloofde land nog niet konden binnendringen.

Het boek Richteren opent dan ook met een verslag dat die Danieten in het noorden bij het stamgebied van Josef (Manasse) gingen wonen (Ri 1:34-35). Maar daar maakte de Amorieten die er woonden hen weer het leven zuur. Toch bleken hun broeders van de stam Josef sterker dan de Amorieten. Zij hielpen de Danieten bij hun permanente vestiging.

Maar een groot deel van de Richterenperiode woonden de meeste Danieten nog bij de Judeeërs. Pas later vertrokken ook die naar het noorden (18:1-2, 27-29; 20:1). Pas nadat deze hervestiging voleindigd was werd de profetische toewijzing van hun stamgebied vervuld. Alleen verliep het eerder op een natuurlijke wijze (naar eigen inzicht) dan meteen volgens de profetie van Mozes.

Waarom was hun vestiging zo afwijkend verlopen? Waarschijnlijk kwamen de Danieten na de inname van het beloofde land voorlopig bij de stam Judah te wonen, omdat de Israëlieten het uiterste noordoosten van het hun toegewezen beloofde land nog niet konden binnendringen. Of ze wisten dat gebied nog niet blijvend onder hun controle te brengen. De vestiging van de stam Dan in het hun van Godswege toegewezen stamgebied liep dus blijkbaar aanzienlijke vertraging op.

Geboorte van Simson
Het verhaal van Simson voltrok zich tijdens het verblijf van de stam Dan in het stamgebied van Judah. In de aan hun gebied grenzende Gazastrook hadden al geruime tijd eerder de Filistijnen zich vanuit Middellandse Zeegebieden gevestigd. Zij gedroegen zich zeer vijandig tegenover de Israëlieten en waren vaak ook sterker dan hen. Ze zouden zich als Israëls grootste vijand ontpoppen.

Al in de Richterentijd vormden de Filistijnen een constante bedreiging en vooral de Danieten hadden daar mee te maken omdat hun leefgebied steeds ingenomen werd door Filistijnen. De Israëlieten waren niet in staat dit te stuiten.

Gods Geest zette hem aan om onder de Filistijnen grote schade aan te richten.

God koos toen onder de Danieten een gezin. Opzettelijk dat van Manoach, wiens vrouw onvruchtbaar was. God zond hen een engel die verkondigde dat de vrouw toch zwanger zou worden en dat haar kind een zoon zou zijn die aan God gewijd moest leven (Nazireeërschap; Nm 6). Hij zou een Richter voor de Danieten worden tegen de Filistijnse onderdrukking.

Toen de zoon was geboren (circa 1105 BCE) kreeg hij de naam Simson. Die naam is afgeleid van het Aramese woord Sjamasj dat heel toepasselijk ‘publiek dienaar’ betekent. Van jongs af aan begon God Simson aan te zetten om tegen de Filistijnen op te treden.

Simson als Richter
Zijn eerste daad was het trouwen met een Filistijnse vrouw. Tijdens het bruiloftsfeest stelde hij de Filistijnen een raadsel voor die ze in een week moesten zien te verklaren. Het raadsel had hij verzonnen nadat hem een wonder van Godswege was overkomen (14:5-6, 8, 14).

Maar zijn nieuwe vrouw werd door haar volksgenoten bedreigd en daardoor zette zij Simson onder druk om haar het antwoord te vertellen. Maar daardoor kon Gods Geest hem aanzetten om onder de Filistijnen grote schade aan te richten (vers 19).

Uiteindelijk namen de Filistijnen Simson zijn vrouw af. Toen hij dat hoorde nam hij wraak op de Filistijnen door de tarwe vlak voor de oogst te verwoesten (15:5). Als tegenactie doodde zij zijn vrouw en haar vader. Toen werd Simson woest en profeteerde dat zijn wraak op de Filistijnen geen einde zou hebben (vers 7). Hij doodde de Filistijnen die betrokken waren bij de dood van zijn vrouw en schoonvader.

Aan Simson zijn in de Bijbel maar liefst vier hoofdstukken gewijd. Toch vatten veel mensen hem op als rokkenjager en krachtpatser.

De Filistijnen zonden toen een leger naar Simson om hem te straffen, maar hij pakte een kaak van een ezel en sloeg het leger aan stukken. Later wist hij in de belangrijkste Filistijnse stad Gaza ’s nachts de stadspoortdeuren samen met diens deurposten los te krijgen en weg te slepen naar een berg bij Hebron (16:3)! Zijn wraak op de Filistijnen hield inderdaad heel zijn leven aan (vers 20).

Simsons levenseinde
Simsons leven eindigde als een klap op de vuurpijl. Het begon met een Filistijnse vrouw die Delielah heette en waarmee Simson een liefdesrelatie begon. Maar ook zij werd door haar volksgenoten aangezet om van Simson het geheim te achterhalen van zijn enorme kracht. Daardoor kon hij gevangengenomen worden. In Gaza werd hij geketend en moest hij in een gevangenis zwaar slavenwerk doen.

Toen de Filistijnen in een tempel een groot offerfeest voor hun afgod hielden, brachten ze Simson daarheen om bespot te worden. Maar daar wist hij los te breken en de pilaren van hun tempel omver te drukken. Daardoor doodde hij in een keer meer Filistijnen dan dat hij tot dan toe gedood had (vers 30). Simson was 20 jaar richter geweest in het leefgebied van zijn stam Dan onder de Judeeërs.

Evaluatie Simson
Aan Simson zijn in de Bijbel maar liefst vier hoofdstukken gewijd. Toch vatten veel mensen hem op als rokkenjager en krachtpatser. Maar dan wordt vergeten dat nogal wat vrouwen ‘vallen’ op sterke mannen. Ook staat er in de Bijbel dat God Simson juist aanzette tot betrekkingen met die vrouwen.

Geconcludeerd moet worden dat de schaal waarin Simson Israëls belangrijkste bedreiging, de Filistijnen, schade toebracht buitengewoon groot was. Dat maakt Simson tot Israëls belangrijkste richter.

Wie nauwkeurig leest moet het opvallen dat de Filistijnse vrouwen een dominerende en verleidende rol speelden. Typisch voor heidendom. Het is dan ook logisch dat in verband met die vrouwen Simson herhaaldelijk tot wraakacties tegen de Filistijnen overgaat.

Geconcludeerd moet worden dat de schaal waarin Simson Israëls belangrijkste bedreiging, de Filistijnen, schade toebracht buitengewoon groot was. Dat maakt Simson tot Israëls belangrijkste richter. Hij lijkt de Filistijnen heel zijn tijd als richter (circa 1086-1066 v. Chr.) op de hielen gezeten te hebben. Zo zelfs, dat er nergens staat dat hij als Richter rust voor de Israëlieten bracht. Iets wat steevast wel over de andere richters werd gesteld. Sterker, de Judeeërs waren Simson liever kwijt (15:11-12).

Het verklaart ook waarom de Filistijnen zo’n groot offerfeest aanlegden om zijn gevangenneming te vieren en hij er zoveel wist te doden ondanks dat ze hem eerder blind gemaakt hadden. Die blindheid was waarschijnlijk ook de reden waarom hij die laatste wraakactie ook niet overleefde.

Praatmee

Beluister onze podcast

#361 Jeffrey & Andries Knevel over SGP-vrouwen, de nieuwe paus en het Joodse volk
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Week van het Gezin
Persbericht

Week van het Gezin over verslavende werking van de smartphone

Met het thema ‘Scherm uit, gezin aan’ brengt de Week van het Gezin (11 t/m 17 mei 2025) een actueel onderwerp onder de aandacht. Uit onderzoek en enquêtes blijkt steeds duidelijker dat overmatig schermgebruik door kinderen en jongeren nadelige effect

Maarten van Rossem
Nieuws

Nieuw seizoen ‘Adieu God?’ met Maarten van Rossem, Angela Groothuizen en Rob Jetten

Vanaf zaterdag 10 mei krijgt het bekende interviewprogramma Adieu God? een prominenter uitzendtijdstip. Op de zaterdagavond om 20.05 uur gaat Tijs van den Brink wekelijks in gesprek met een bekende gast over geloof, ongeloof en alles er tussenin. In

Proponent J. P. Bredenhoff
Video

Prop. J. P. Bredenhoff wijst op listige werkwijze satan om christenen van het avondmaal te houden

"Die tegenstander wijst op de omstandigheden en zegt: 'Het wordt helemaal niks.' Maar u moet niet op de omstandigheden letten, maar op de Heere", aldus proponent J. P. Bredenhoff. In een recente preek vertelde de hervormde proponent op welke listige

Nelleke Plomp
Nieuws

Nooit geleerd om te geloven? Wees fier op gelovige opvoeders

‘We hebben alles, behalve iets dat ons mensen samenbindt. Wij zijn geloof niet verloren, we hebben het nooit geleerd.’ Deze woorden van Freya India over jongeren liegen er niet om. Zij is zelf zo’n jongere: een succesvolle en superslimme Engelse onde

witte rook
Nieuws

Leo XIV eerste Amerikaanse paus: "De wereld heeft Christus nodig"

De Amerikaanse kardinaal Robert Prevost (69) is de nieuwe paus. Donderdagavond iets na 18.00 uur kwam er witte rook uit de schoorsteen van de Sixtijnse kapel. Ruim een uur later werd op het balkon van de Sint Pieterbasiliek bekendgemaakt dat Prevost

Kerk
Nieuws

Protestantse gemeente Zaandam verwelkomt nieuwe dominee: ds. S. A. Blok

De protestantse gemeente te Zaandam heeft een nieuwe predikant: ds. S. A. Blok. De predikant uit Tilburg heeft het op haar uitgebrachte beroep aangenomen. In Zaandam wordt Blok de opvolger van ds. Pieter van der Woel die in 2020 naar Assendelft vertr

Bijbel
Nieuws

Rijkswaterstaat vist enorme Bijbel uit de IJssel

Op Bevrijdingsdag werd er in IJssel bij Zwolle wel een heel bijzondere vondst gedaan. Rijkswaterstaat viste namelijk een enorme Statenbijbel uit het water. Dat meldt RTV Focus Zwolle. De Bijbel is mogelijk gestolen.  Het is puur toeval dat medewerker

 ANP/Alberto Pizzoli
Nieuws

Zwarte rook boven Vaticaan: dit is wat we de komende dagen kunnen verwachten

Woensdagavond kwam er zwarte rook uit de schoorsteen van de Sixtijnse Kapel. Dat betekent dat er nog geen nieuwe paus is gekozen. Vandaag wordt het conclaaf hervat en vinden er vier nieuwe stemrondes plaats. Cvandaag zet kort op een rijtje wat we de

Meerartikelen

Opperrabbijn Jacobs
Column

Hoe ik de periode rondom 4 en 5 mei beleefde

Het is allesbehalve veilig in Nederland voor Joden die zich durven uit te spreken. Maar toch voelde opperrabbijn Jacobs zich veilig welkom en zelfs bijna helemaal thuis toen hij deze week een bezoek aan Urk bracht. Hij vertelt in zijn nieuwe ondersta

EP
Nieuws

Europees Parlement: antisemitisme en geweldverheerlijking moet uit Palestijnse schoolboeken

Het Europees Parlement roept de Palestijnse Autoriteit op om haar schoolboeken zo spoedig mogelijk op te schonen: zonder antisemitisme of het verheerlijken van geweld tegen Joden. Het Europarlement wil dat de Palestijnen dit doen vóór het begin van h

Biechten
Video

Hoe gaat de biecht in z'n werk? Bekijk deze uitlegvideo

Nog nooit gebiecht of is het lang geleden? In deze video wordt stap voor stap uitgelegd hoe biechten in zijn werk gaat. Wat zeg je precies? Hoe bereid je je voor? En wat kun je verwachten? Bekijk de video van het YouTube-kanaal Credo en klik hier voo

Baptize California
Nieuws

Bijna 8.000 mensen gedoopt op strand in Californië: "Grootste doopdienst ooit"

Dit weekend zijn meer dan 7.750 mensen gedoopt in de Stille Oceaan bij Huntington Beach (Californië). Dat meldt The Christian Post. Het zou volgens de organisatoren de grootste eendaagse doopdienst zijn die ooit in de geschiedenis van de Verenigde St

Corina Nagel
Video

Video: Corina Nagel over nieuw expertisecentrum voor geloofsopvoeding

Veel dominees, jongerenwerkers en kinderwerkers worstelen met de vraag hoe je jongeren betrokken houdt bij de kerk. Om hen tegemoet te komen bundelen drie experts op het gebied van kinderen, jongeren en geloof de krachten in een nieuw expertisecentru

Stichting Israël en de Bijbel
Podcast

Voor veel Joden is Jesaja 53 een onbekend hoofdstuk

Jesaja 53 komt niet voor in het leesrooster van de synagoge en is voor veel Joden een onbekend hoofdstuk. Terwijl juist dit hoofdstuk verwijst naar de Heere Jezus en Zijn verlossingswerk! Jesaja wordt ook wel de evangelist van het Oude Testament geno

Susan Durber
Persbericht

Dr. Susan Durber verzorgt oecumenelezing over eenheid in woelige wereld

Hoe helpt een kerkelijke vergadering van 1700 jaar geleden ons nu in de strijd voor rechtvaardigheid en tegen vrouwenonderdrukking? Tijdens de oecumenelezing van de Raad van Kerken in Nederland op 16 mei neemt dr. Susan Durber, regio-president van de

Ds. J. Koppelaar
Video

HHK-predikant blikt vooruit op verkiezing nieuwe paus: "Moeten we voor hem bidden?"

Momenteel zijn 1,4 miljard rooms-katholieken in afwachting van een nieuwe paus. De witte rook bleef gisteren uit en dat betekent dat er nog geen opvolger is van de vorige maand overleden paus Franciscus (88). In aanloop naar deze voor katholieken bij

Johan en Mathilde de Vries
Video

Dit christelijke gezin vertrekt later dit jaar naar zendingsveld Malawi

Johan en Mathilde de Vries en hun vier kinderen worden in het najaar van 2025 vanuit de hervormde gemeente Papendrecht door de GZB uitgezonden naar Malawi. Zij gaan wonen in Blantyre, een grote stad in het zuiden van het land. Vanuit deze stad zullen

De Hoop
Persbericht

De Hoop viert 50-jarig bestaan met 'Festival van Hoop'

Dit jaar viert De Hoop haar 50-jarig bestaan, een bijzondere mijlpaal die de zorgorganisatie met dankbaarheid wil vieren. Daarom nodigen we iedereen die zich betrokken voelt bij De Hoop van harte uit voor het Festival van Hoop op zaterdag 28 juni in

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp: "Vrijheid is geen vrijbrief om te doen en te laten wat je wilt"

'Broeders en zusters, u bent geroepen om vrij te zijn. Misbruik die vrijheid niet om uw eigen verlangens te bevredigen, maar dien elkaar in liefde.' In 2023 was dit Bijbelvers uit Galaten 5 de meest gelezen Bijbeltekst op de site van het Nederlands B

Ds. R. J. F. Lock
Interview

Ds. Lock was katholiek maar staat nu op protestantse kansel: “Ik wilde zelfs priester worden”

Sinds oktober 2024 is ds. R. J. F. Lock predikant van de hervormde gemeente te Harmelen. Daarvoor werkte hij als geestelijk verzorger in zorginstelling Careyn. Dat Lock op een protestantse kansel staat is bijzonder. De predikant groeide namelijk kath