Kerkscheuring CGK: Theologen waarschuwen voor geestelijke schade

Nieuws 4 december 2025 3 minuten Jeffrey Schipper
CGK kerkscheuring

Nu de scheuring binnen de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) binnen enkele maanden werkelijkheid lijkt te worden, doen drie invloedrijke stemmen uit de gereformeerde gezindte een opvallende oproep. In een gezamenlijk opinieartikel in het Nederlands Dagblad roepen prof. dr. M. J. (Maarten) Kater (rector TUA), ds. J. M. J. (Jaap) Kieviet (emeritus CGK-predikant) en drs. P. J. (Piet) Vergunst (voormalig secretaris Gereformeerde Bond) de kerken op om niet langer te vechten over standpunten, maar te stoppen bij één gebed: 'Meester, bekommert U Zich er niet om dat wij vergaan?'

Volgens de drie auteurs is het tijd om eerst te erkennen hoe geestelijk ernstig de situatie is. 'Ons Hoofd in de hemel verscheurt en verdeelt Zijn lichaam niet', schrijven zij. 'Een scheuring is niet uit Christus, maar zonde.' Daarmee waarschuwen zij zowel de groep rond Rijnsburg als de kerken die aansluiten bij de route Hoogeveen. Beide bewegingen zien zichzelf als trouw aan Schrift en belijdenis, maar komen elkaar in de praktijk niet meer tegen.

Storm op het meer als geestelijke spiegel
Kater, Kieviet en Vergunst wijzen op het bekende verhaal waarin de discipelen in paniek roepen: 'Meester, bekommert U Zich er niet om dat wij vergaan?' Die houding, zeggen zij, zou de CGK nu moeten kenmerken: rouw, afhankelijkheid en wachten op God. 'Het vraagt om controleverlies en overgave en dat valt ons zwaar', schrijven ze. Toch is volgens hen alleen die weg vruchtbaar.

Wat is er gaande?
Afgelopen zaterdag besloten ruim zestig CGK-gemeenten, verbonden rond Rijnsburg, dat zij op 21 maart 2026 een eigen Algemene Vergadering zullen houden. Daarmee ontstaat er een tweede synode, naast de synode die Hoogeveen voorbereidt. Volgens veel insiders en buitenstaanders is daarmee de scheuring vrijwel een feit.

Emeritus hoogleraar prof. dr. G. C. (Gerard) den Hertog noemde het initiatief van Rijnsburg eerder al 'een menselijke organisatie zonder hart, zonder Evangelie' en waarschuwde dat de stap een voltooide kerkscheuring betekent.

Tegelijkertijd stelt ds. A. A. (Anton) Egas (behorend tot de 'groep Rijnsburg') dat het juist Hoogeveen is die kerkrechtelijk verkeerd handelt. In een interview met Family7 benadrukte hij: 'Rijnsburg gaat niet scheuren. Wij doen niets anders dan wat de synode ons opdroeg.' Volgens hem worden kerken die synodale besluiten negeren, met name rond vrouwen in het ambt, schuldig aan 'het breken van hun jawoord'.

Ernstige gevolgen
De gevolgen zullen groot zijn, schrijft het Reformatorisch Dagblad. Kerken en zelfs gezinnen kunnen uiteen worden gerukt: 'Een vader in dorp A behoort straks misschien niet meer tot dezelfde kerk als zijn dochter in dorp B.' Ook financieel dreigt een zware klap: aan Hoogeveense zijde werd al gevreesd dat tot 25.000 leden het kerkverband kunnen verlaten.

Wat vragen Kater, Kieviet en Vergunst dan wél?
'Het helpt niemand om het standpunt van de ander te weerleggen', schrijven ze. Met andere woorden: inhoudelijke argumenten worden op dit moment alleen gebruikt om muren hoger te maken. Zij wijzen op de Bijbelse ernst van kerkscheuring: 'Het breekt de eenheid van Christus’ lichaam' en 'het is zonde tegen de Heilige Geest wanneer wij zelf die scheiding veroorzaken.'

Ze verlangen ernaar dat elke kerkenraad alleen nog komt tot het eenvoudige, indringende gebed van de discipelen: '“Heere Jezus, bekommert U Zich er niet om dat wij vergaan?' Zo ontstaat ruimte voor de Heilige Geest om te leiden, 'de Geest van wijsheid, raad en sterkte'.

De drie auteurs eindigen met een scherp geestelijk appel. Zij wijzen op Paulus, die de gemeente van Korinthe eerst aanspreekt op verdeeldheid, nog vóór zonden zoals onreinheid of misstanden bij het avondmaal. Wie verdeeldheid toelaat, schrijven zij, 'handelt niet anders dan de zondige wereld om haar heen'. Lees ook het achtergrondverhaal 'Wat zou apostel Paulus anno 2025 de CGK adviseren?'.

Praatmee

Beluister onze podcast

#387 Jeffrey & drs. Jelte Alma over kerkpijn, de dominee als manager en geestelijk leiderschap
Of beluister op:

Meerartikelen

Nigeria
Nieuws

Christenen in Nigeria opnieuw doelwit: pastor en vrouw ontvoerd uit kerkgebouw

In de Nigeriaanse deelstaat Kogi zijn zondagochtend een pastor, zijn vrouw en meerdere gemeenteleden ontvoerd tijdens een kerkdienst. Gewapende mannen vielen de pas opgerichte Cherubim and Seraphim Church in Ejiba binnen, een gemeenschap in Yagba Wes

Bert-Jan Ruissen
Nieuws

SGP waarschuwt in Brussel voor groeiend antisemitisme op universiteiten

SGP-Europarlementariër Bert-Jan Ruissen heeft woensdag harde woorden gesproken over de boycots van Israël door Nederlandse en Europese universiteiten. Tijdens een conferentie in het Europees Parlement, georganiseerd door de SGP, riep hij universiteit

Jacques Brunt
Persbericht

Jacques Brunt en werkgroep organiseren opnieuw grootschalige Israël-manifestatie op De Dam

Aan het eind van een veelbewogen jaar, waarin alle nog levende gijzelaars zijn teruggekeerd, heeft de werkgroep ‘Op de bres voor Israël’ opnieuw het initiatief genomen om een landelijke Israël-manifestatie te organiseren op De Dam in Amsterdam. De or

Ds. S. P. Roosendaal
Nieuws

CGK Eemdijk beroept ds. S. P. Roosendaal

De CGK te Eemdijk heeft een beroep uitgebracht op ds. S. P. Roosendaal (foto). De predikant moet in het Utrechtse dorpje ds. S. Griffioen opvolgen. Laatstgenoemde predikant vertrok vorig jaar naar Zeewolde. Roosendaal is momenteel verbonden aan Het A

Ds. J. Koppelaar
Video

HHK-predikant refereert aan uitspraak Geert Wilders: "Zijn we vreemdeling in eigen land?"

"Een Nederlander voelt zich steeds vaker vreemdeling in eigen stad of dorp", deze uitspraak van PVV-leider Geert Wilders is de meeste in politiek geïnteresseerde Nederlanders wel bekend. HHK-predikant ds. J. Koppelaar refereerde onlangs in een preek

Jennifer Melle
Nieuws

Christelijke verpleegkundige maanden geschorst na conflict met transgender patiënt

Een christelijke verpleegkundige uit Engeland zit al sinds april thuis na een conflict over het aanspreken van een transgender patiënt. Jennifer Melle weigerde de door de patiënt gekozen vrouwelijke aanspreekvorm te gebruiken en werd daarop geschorst

Israël
Persbericht

IKC faciliteert gesprek over Israël in kerkelijk jeugdwerk

Het gesprek over Israël is sinds de gebeurtenissen van 7 oktober 2023 thuis en in de kerk ingewikkelder geworden. Dat constateren jeugdwerkadviseurs van het Interkerkelijk Kenniscentrum (IKC). De organisatie publiceert vrijdag daarom handreikingen vo

Ds. Franck Ploum
Interview

Jezus' Bergrede letterlijk lezen is volgens ds. Franck Ploum een gemiste kans

Maak van de Bergrede je eigen grondwet, zegt theoloog en predikant Franck Ploum. In zijn boek De Bergrede roept hij op om deze te zien als een blauwdruk voor je eigen leven én daarnaar te handelen. “‘Stil maar, wacht maar, alles wordt nieuw’ klopt ni

Meerartikelen

Jan-Jaap van Peperstraten
Preekverslag

Een verrassende les: wat zandkastelen ons leren over advent

In de adventstijd keren we even terug naar de eenvoud van wachten en verwachten. Priester Jan-Jaap van Peperstraten grijpt in zijn overweging terug op iets heel herkenbaars: een zomerse dag aan het strand, waar zandkastelen verrijzen en weer verdwijn

Nicodemus Kitto
Nieuws

180.000 Tanzanianen krijgen dankzij donateurs een Bijbel

Met grote dankbaarheid maakt Bible League Nederland bekend dat het jubileumproject ter gelegenheid van het 30-jarig bestaan volledig is gefinancierd. Dankzij de steun van donateurs kunnen 150 afgelegen dorpen in Tanzania bereikt worden, waarmee ongev

Pro-life demonstranten
Nieuws

Schreeuw om leven vecht abortus-uitspraak Raad van State aan bij Europees Hof

Schreeuw om leven gaat in hoger beroep bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM). Dat meldt de organisatie zelf op haar website. Aanleiding daarvoor is de uitspraak die de Raad van State eerder vandaag deed. De hoogste bestuursrechter o

Marija Tatjana Zrno
Nieuws

Kroatische zuster niet neergestoken door migrant, maar verwondde zichzelf

In Kroatië groeit de verbazing nu blijkt dat de 35-jarige non Marija Tatjana Zrno zichzelf verwondde. De zuster stelde eerst namelijk door een man te zijn neergestoken. Verschillende Kroatische media schreven dat de dader een islamitische migrant zou

abortus
Nieuws

Raad van State: Burgemeester mag demonstraties direct voor abortuskliniek verbieden

De Raad van State heeft woensdag een belangrijke uitspraak gedaan over protesten bij abortusklinieken. Volgens de hoogste bestuursrechter mogen burgemeesters voortaan demonstraties direct voor de ingang van een kliniek verbieden, mits demonstranten o

Ds. N. W. van den Houten
Nieuws

Hervormde gemeente Sliedrecht brengt beroep uit op ds. N. W. van den Houten

De hervormde gemeente te Sliedrecht (Wijk 1) heeft een beroep uitgebracht op ds. N. W. van den Houten (foto). De predikant moet in de Grote Kerk ds. G. J. Mink opvolgen. Laatstgenoemde predikant ging eerder dit jaar met emeritaat. Van den Houten is s

India
Nieuws

Indiaas Hooggerechtshof handhaaft ontslag christelijke legerofficier

Het Hooggerechtshof van India heeft het ontslag van de christelijke legerofficier Samuel Kamalesan bevestigd. De hoogste rechter noemde hem ongeschikt voor het Indiase leger en benadrukte dat zijn houding de discipline en eenheid binnen de krijgsmach

Paus Leo XIV
Nieuws

Paus spreekt zich in Midden-Oosten krachtig uit voor tweestatenoplossing

Paus Leo XIV heeft tijdens zijn reis door het Midden-Oosten opnieuw duidelijk gemaakt dat het Vaticaan de tweestatenoplossing ziet als de enige weg naar duurzame vrede tussen Israël en de Palestijnen. Op de vlucht van Turkije naar Libanon zei de paus

NFL
Nieuws

NFL-speler getuigt na wereldwedstrijd: "Ik heb mijn Heer en Heiland teruggevonden"

NFL-speler Ernest Jones speelde afgelopen weekend een van de allerbeste wedstrijden uit zijn leven. Toen hij na afloop door zijn coach werd verkozen tot de man van de wedstrijd, kwam hij met een opvallende verklaring dat het zo goed ging: “Ik heb mij

Pakistan
Nieuws

Historische petitie moet christelijke rioolwerkers in Pakistan beschermen

In Pakistan is een belangrijke stap gezet om de veiligheid van vooral christelijke schoonmakers en rioolwerkers te verbeteren. Dat meldt Christian Daily International. De Nationale Mensenrechtencommissie (NCHR) diende onlangs een historische petitie

Stoffer
Nieuws

SGP kritisch op plannen D66 en CDA: 'Ik loop niet echt warm'

D66 en CDA zijn akkoord over de plannen die de basis moeten vormen voor het vervolg van de kabinetsformatie. Dat maakte Bureau Woordvoering Kabinetsformatie dinsdag bekend. SGP is allesbehalve enthousiast over de plannen. ChristenUnie is positiever m

EO
Nieuws

EO moet fors snijden in geloofsprogramma’s: "Dit raakt het hart van onze missie"

De EO staat voor ingrijpende veranderingen door de landelijke bezuinigingen binnen de publieke omroep. Vanaf 2027 krijgt de EO aanzienlijk minder budget toegewezen, vooral voor programma’s die gaan over geloof en levensbeschouwing. EO-directeur Arjan