Kerkscheuring CGK: Theologen waarschuwen voor geestelijke schade

Nu de scheuring binnen de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) binnen enkele maanden werkelijkheid lijkt te worden, doen drie invloedrijke stemmen uit de gereformeerde gezindte een opvallende oproep. In een gezamenlijk opinieartikel in het Nederlands Dagblad roepen prof. dr. M. J. (Maarten) Kater (rector TUA), ds. J. M. J. (Jaap) Kieviet (emeritus CGK-predikant) en drs. P. J. (Piet) Vergunst (voormalig secretaris Gereformeerde Bond) de kerken op om niet langer te vechten over standpunten, maar te stoppen bij één gebed: 'Meester, bekommert U Zich er niet om dat wij vergaan?'
Volgens de drie auteurs is het tijd om eerst te erkennen hoe geestelijk ernstig de situatie is. 'Ons Hoofd in de hemel verscheurt en verdeelt Zijn lichaam niet', schrijven zij. 'Een scheuring is niet uit Christus, maar zonde.' Daarmee waarschuwen zij zowel de groep rond Rijnsburg als de kerken die aansluiten bij de route Hoogeveen. Beide bewegingen zien zichzelf als trouw aan Schrift en belijdenis, maar komen elkaar in de praktijk niet meer tegen.
Storm op het meer als geestelijke spiegel
Kater, Kieviet en Vergunst wijzen op het bekende verhaal waarin de discipelen in paniek roepen: 'Meester, bekommert U Zich er niet om dat wij vergaan?' Die houding, zeggen zij, zou de CGK nu moeten kenmerken: rouw, afhankelijkheid en wachten op God. 'Het vraagt om controleverlies en overgave en dat valt ons zwaar', schrijven ze. Toch is volgens hen alleen die weg vruchtbaar.
Wat is er gaande?
Afgelopen zaterdag besloten ruim zestig CGK-gemeenten, verbonden rond Rijnsburg, dat zij op 21 maart 2026 een eigen Algemene Vergadering zullen houden. Daarmee ontstaat er een tweede synode, naast de synode die Hoogeveen voorbereidt. Volgens veel insiders en buitenstaanders is daarmee de scheuring vrijwel een feit.
Emeritus hoogleraar prof. dr. G. C. (Gerard) den Hertog noemde het initiatief van Rijnsburg eerder al 'een menselijke organisatie zonder hart, zonder Evangelie' en waarschuwde dat de stap een voltooide kerkscheuring betekent.
Tegelijkertijd stelt ds. A. A. (Anton) Egas (behorend tot de 'groep Rijnsburg') dat het juist Hoogeveen is die kerkrechtelijk verkeerd handelt. In een interview met Family7 benadrukte hij: 'Rijnsburg gaat niet scheuren. Wij doen niets anders dan wat de synode ons opdroeg.' Volgens hem worden kerken die synodale besluiten negeren, met name rond vrouwen in het ambt, schuldig aan 'het breken van hun jawoord'.
Ernstige gevolgen
De gevolgen zullen groot zijn, schrijft het Reformatorisch Dagblad. Kerken en zelfs gezinnen kunnen uiteen worden gerukt: 'Een vader in dorp A behoort straks misschien niet meer tot dezelfde kerk als zijn dochter in dorp B.' Ook financieel dreigt een zware klap: aan Hoogeveense zijde werd al gevreesd dat tot 25.000 leden het kerkverband kunnen verlaten.
Wat vragen Kater, Kieviet en Vergunst dan wél?
'Het helpt niemand om het standpunt van de ander te weerleggen', schrijven ze. Met andere woorden: inhoudelijke argumenten worden op dit moment alleen gebruikt om muren hoger te maken. Zij wijzen op de Bijbelse ernst van kerkscheuring: 'Het breekt de eenheid van Christus’ lichaam' en 'het is zonde tegen de Heilige Geest wanneer wij zelf die scheiding veroorzaken.'
Ze verlangen ernaar dat elke kerkenraad alleen nog komt tot het eenvoudige, indringende gebed van de discipelen: '“Heere Jezus, bekommert U Zich er niet om dat wij vergaan?' Zo ontstaat ruimte voor de Heilige Geest om te leiden, 'de Geest van wijsheid, raad en sterkte'.
De drie auteurs eindigen met een scherp geestelijk appel. Zij wijzen op Paulus, die de gemeente van Korinthe eerst aanspreekt op verdeeldheid, nog vóór zonden zoals onreinheid of misstanden bij het avondmaal. Wie verdeeldheid toelaat, schrijven zij, 'handelt niet anders dan de zondige wereld om haar heen'. Lees ook het achtergrondverhaal 'Wat zou apostel Paulus anno 2025 de CGK adviseren?'.































Praatmee