Moeilijke Bijbelteksten: Waarom gaf God Torah?

God 16 april 2021 Marco van Putten
Marco van Putten

In de serie Moeilijke Bijbelteksten behandelt Bijbelleraar Marco van Putten in korte artikelen onderwerpen uit de Bijbel die moeilijk worden gevonden. Dit artikel gaat over de vraag waarom God Torah gaf.

Nadat God de zonen van Jakob uit Egypte had gehaald en naar de berg Horeb in de Sinaïwoestijn had laten komen, sloot Hij Zijn Verbond met hen. Alleen deed Hij dit niet meer met een patriarch, maar met alle Israëlieten. Gods doel was de beloften aan hun vaderen in te lossen en ze in staat te stellen een godsdienstige natie te worden. Vandaar dat de Verbondsvoorwaarden veel uitgebreider waren dan eerder.

Deze voorwaarden wordt Torah genoemd. Traditioneel wordt deze onterecht op zichzelf staand gezien; ‘wet’ van Mozes. Ernstiger is echter de vergissing deze op te vatten als gebonden aan situatie en tijd. Gods woord heeft immers eeuwigheidswaarde, tenzij uitdrukkelijk door God wordt gesteld dat iets niet langer zo is of dat logischerwijs de godsdienstige omstandigheden dit niet langer toelaten of niet vereisen.

Bijbelse tekstvormen
De Bijbel bestaat uit verschillende tekstvormen. Naast beschrijving van godsdienstgeschiedenis bevat de Bijbel ook nogal wat onderricht (bevelen, bepalingen, praktijklessen met voorbeelden) over Gods wil voor gelovigen. In de Bijbel worden al deze vormen van Gods onderricht als ‘Torah’ aangeduid. Torah bepaalt de Bijbelse godsdienst. Maar die godsdienst ontwikkelt zich in de geschiedenis. Gods onderricht heeft dus een historische ontstaanscontext.

Hoewel de Bijbel verschillende tekstvormen heeft zijn ze toch integraal verbonden en hebben ze alleen als eenheid betekenis en functie. Het is dus onjuist en verkeerd om Torah als wet los te maken van de Bijbel. Ook omdat een groot deel van Torah, zoals het aanleren van godsdienstige vaardigheden, geen wetten zijn. Het ultieme doel van Torah is ook niet gehoorzaamheid, hoewel dat een kernhouding is die het vraagt, maar dagelijks kunnen leven met Gods nabijheid.

Torah is zowel wat Hij van Zijn volk vraagt als waarin zij kunnen, moeten en mogen meedoen.

Woordstudie
Het woord Torah komt van de stam jarah – (leren) schieten. Dat wijst dus op richten, raken en het juiste treffen. Een verwant werkwoord is toer – (nauwkeurig onder)zoeken, naspeuren en verspieden.

Belangrijke vragen over Torah
Aan de basis van de vraag van dit artikel liggen belangrijke achtergrond vragen over Torah en moeten ook de gevolgen van de werken van de Here Jezus voor Torah worden bepaald. Die werken kunnen Torah hebben aangepast.

Doel van Torah
Wat is het nut van Torah? Deze vraag wordt in de christenheid amper gesteld, omdat het beweert dat Torah (grotendeels) zou zijn afgeschaft. Toch is er het feit dat voor de Here Jezus Torah centraal stond (Mt 5:17). Volgens de apostel Paulus was Torah het richtpunt/doel (Grieks telos) van de Here Jezus (Rm 10:4). Hij wilde dus het doel van Torah bereiken. Hij deed dit door zo goed mogelijk Gods wil te doen, want dat lijkt het nut van Torah.

Maar Hij ging vaak verder dan de letter van Torah en stelde dat dit ook het nut van Torah was. Torah is zowel wat Hij van Zijn volk vraagt als waarin zij kunnen, moeten en mogen meedoen. Maar de christenheid richt zich hoofdzakelijk op het profetische werk van de Here Jezus in plaats van op Zijn werken van Torah.

Torah biedt dus niet slechts Gods huisregels (statische aspect) voor de omgang met Hem, maar ook Zijn opvoeding gericht op volwassenheid van de gelovigen (dynamisch aspect). Maar in de Bijbel staat ook dat God Zijn Torah gebruikt om te scheppen (Ps 33:6; Jh 1:3; Hb 11:3) en alles wat in de schepping is te onderhouden en te herstellen. Dan geldt Torah ook in de hemel, want de hemel is ook onderdeel van de schepping. Zonder Torah zou dus de schepping niet kunnen (voort)bestaan.

Torah vertegenwoordigt Gods Karakter en Wil en er is de eredienst van de Tempel in de hemel die ook door Torah wordt bepaald. Die eredienst is essentieel.

Omvang Torah
Wat valt allemaal onder Torah? In algemene zin staat het voor de kern van Gods woord en Zijn Eigen woorden zijn één met Hem. Dan moet Torah ook eeuwig zijn, meer dan de Bijbel en al eerder bestaan hebben dan de schepping.

Door Torah ‘Wet’ te noemen wordt verondersteld dat het ingekaderd is binnen en beperkt tot de Bijbel. Dat veronderstelt dat God niet langer spreekt. Ook wordt het traditioneel gezien als alleen gegeven aan Israël, wat zou betekenen dat de Bijbel slechts gedeeltelijk Gods algemene woorden bevat. De kern van Torah zouden de 10 bevelen zijn. Echter, het leeuwendeel van Torah volgde pas daarna tot in het Nieuwe Testament!

God schept en spreekt echter nog steeds. Het ligt dan voor de hand dat Torah nog niet volledig geopenbaard en voortgaand is. De ware omvang is dan niet door mensen vast te stellen. Torah is goddelijk. Van God en één met Hem.

Vandaar dat Torah in dit artikel opzettelijk onbepaald is gelaten. Er bestaan wel diverse torot in de Bijbel, zoals de Torah van Mozes (Joz 1:7), maar ze komen van één bron en ze hebben één richtpunt. Feitelijk is er maar één Torah in de Bijbel (Ex 12:49) die zich niet tot die van Mozes beperkt. Abraham stond immers al onder Gods Torah (Gn 26:5). Dé Torah bestaat wel bij God, maar niet op aarde.

Houdbaarheid van Torah
Wat is de geldigheidsduur van Torah? De kern ervan zijn de bepalingen over de eredienst. In de christenheid worden deze ‘ceremoniële’ bepalingen genoemd. Maar omdat Gods heiligdom – de Tempel in Jeruzalem – is vernietigd beschouwt het deze als opgeheven. Maar Torah kan en mag niet opgedeeld worden.

De Israëlitische nationaliteit is niet hetzelfde als lid zijn van Gods volk. Torah is gegeven aan Gods volk en niet slechts aan één natie.

Torah vertegenwoordigt Gods Karakter en Wil en er is de eredienst van de Tempel in de hemel die ook door Torah wordt bepaald. Die eredienst is essentieel. Dus het doel van Torah wordt nog steeds bereikt. Ook zonder de navolging ervan door mensen. Torah is dus nog steeds van kracht. Nergens in de Bijbel staat dat God Zijn mening (Torah) heeft veranderd. Ook niet na de dood en opwekking van Zijn Zoon en de uitstorting van de Heilige Geest.

Toepassing van Torah
Wat is de plaats van Torah in het Nieuwe Verbond? Stellen dat Torah alleen voor Israël bedoeld is loopt in elk geval spaak op het feit dat Gods volk geen natie is, maar Israël wel. De Israëlitische nationaliteit is niet hetzelfde als lid zijn van Gods volk. Torah heeft zeker een gedeelte dat zich specifiek richt op Israël als natie. Dat moet onderscheiden worden. Torah is gegeven aan Gods volk en niet slechts aan één natie.

Het is juist om te stellen dat de werken van de Here Jezus en van de Heilige Geest Torah vernieuwen. Probleem is echter dat die Torahvernieuwing nog nauwelijks wordt gewaardeerd en dus nog steeds niet is vastgesteld. De christenheid ziet zich immers nog steeds als een godsdienst zonder Torah. Hoewel het wel allerlei eigen wetten navolgt (wetticisme) naar Joods voorbeeld (Mt 23:23). Niet wordt beseft dat die twee – Bijbelse godsdienst en Torah – één zijn en dat Torah er zelfs aan voorafgaat en ‘erboven’ staat.

Vast staat dat de Mozaïsche Torah uitgaat van de zondemacht en dat de Messiaanse Torah (Gal 6:2) uitgaat van verlossing van die macht en van wedergeboorte uit de Heilige Geest. Vandaar dat in het Nieuwe Verbond de ‘lat’ veel hoger ligt, maar dat maakt de verantwoordelijkheid en het ‘loon’ ook zoveel groter.

Praatmee

Beluister onze podcast

#360 Gerdien Lassche en ds. M. Messemaker over LHBTI en refoscholen
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Ds. M. J. Tekelenburg
Nieuws

Hervormde gemeente Woerden verwelkomt nieuwe dominee: ds. M. J. Tekelenburg

De hervormde gemeente van Woerden (Centrum-Oost) mag een nieuwe dominee verwelkomen. Ds. M. J. Tekelenburg (foto) uit Monster heeft het op hem uitgebrachte beroep aangenomen. In Woerden wordt Tekelenburg de opvolger van de in 2023 vertrokken ds. C. J

Jan en Ton
Video

Dominee Ton Heemskerk te gast in Hour of Power

Zondag is het is Pasen! In Hour of Power spreekt Jan van den Bosch met de enthousiaste dominee Ton Heemskerk. Hij legt uit wat Pasen inhoudt en wat dat voor hem persoonlijk betekent. Jarenlang was hij zoekende: "Ik heb Zijn opstandingskracht ervaren,

Ds. W. P. Emaus
Video

Ds. Emaus vertelt waargebeurd verhaal over Luther en een brandende boerderij

In het doopformulier staat dat als we in de naam van de Vader gedoopt zijn, Hij ons met al het goede wil verzorgen en al het kwade van ons zal weren of dat ten goede wil gebruiken. De hervormde predikant ds. W. P. Emaus vertelde op basis daarvan in e

Johan Schep
Video

Johan Schep vertelt hoe Juda vrijwillig slaaf wilde worden in plaats van Benjamin

In de serie 'Jozef' van Growing Faith Nederland behandelt evangelist en Bijbelleraar Johan Schep het levensverhaal van Jozef. Zijn broers verkochten Jozef op jonge leeftijd als slaaf. Uiteindelijk zou Jozef terechtkomen in Egypte, waar hij zou dienen

Engelse kerk
Nieuws

Church of England ziet belangstelling voor kerkdiensten via social media sterk toenemen

De Church of England kijkt met hoop naar de toekomst en dat is niet zonder reden. Het aantal mensen dat via sociale media belangstelling toont voor kerkdiensten is de afgelopen tijd met maar liefst 268 procent gestegen. Dat meldt de kerk op basis van

Yair Strijker
Video

Yair Strijker vertelt over Pesach en hoe Israëli’s deze tijd beleven

Deze week viert het Joodse volk Pesach. Een feest van bevrijding, maar ook met dubbele gevoelens. Waar het feest samen gevierd wordt en zo de mensen verbindt, gebeurt dat dit jaar opnieuw tegen een achtergrond van de doorgaande oorlog. Yair Strijker

De Wereld Rond
Podcast

Zendingswerker deelt ervaringen in podcast: Ellen Wilson-De Pagter

In deze podcastaflevering van 'De Wereld Rond' is deze keer Ellen Wilson-De Pagter te gast. Zij biedt hulp aan minderbedeelde Togolezen. In dit gesprek hoor je hoe Ellen haar man Adjeté leerde kennen. Ze vertelt ook hoe ze haar talenten als zendeling

Matthijn Buwalda
Video

Matthijn Buwalda raakt de kern van Goede Vrijdag met dit eerlijke lied

Goede Vrijdag. De dag die het lot van de mensheid voorgoed veranderde. Matthijn Buwalda brengt de betekenis van Gods offer dichterbij. Hij doet dit op een kwetsbare en eerlijke manier. "Kom me tegemoet, Heer, in mijn denken. En kom me tegemoet, in al

Meerartikelen

Delft
Nieuws

CBS: ontkerkelijking in Nederland zet niet door

De ontkerkelijking in Nederland zet niet verder door. Dat is althans de conclusie van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) in het vrijdag verschenen rapport Religie 2024. Het aantal mensen dat aangeeft bij een kerk, moskee of synagoge te hore

GlobalRize ontmoetingsdag
Video

Hoe ging het eraan toe op de ontmoetingsdag van GlobalRize? Bekijk de video

Elkaar aanvuren om overal ter wereld de hoopvolle boodschap van het evangelie te verspreiden. Dat was het doel van de jaarlijkse GlobalRize ontmoetingsdag. Een dag vol inspirerende getuigenissen, lofprijzing, gebed en ontmoeting. De aanwezigen werden

China
Nieuws

Negen Chinese christenen krijgen celstraffen en hoge boetes voor verspreiden van Bijbels

Negen Chinese christenen zijn veroordeeld tot gevangenisstraffen en forse geldboetes vanwege het doorverkopen en verspreiden van Bijbels. De straffen variëren van enkele maanden tot vier jaar cel, en de boetes lopen op tot meer dan 1 miljoen yuan (on

Hans Reinders
Column

Op Goede Vrijdag werd dit danklied dé Psalm van Jezus

Psalm 22 is een Psalm van David zelf. Het is volgens de kerkvader Diodorus van Tarsus (leefde einde vierde eeuw) daarom aannemelijk dat deze psalm vooral over David zelf gaat. Diodorus meende dat alleen vers 2a, waar staat “Mijn God, mijn God, waarom

De Reuver
Preekverslag

Volgens prof. dr. De Reuver voldeed Jezus niet aan Petrus' verwachtingspatroon

Dat Petrus Jezus verloochende was geen daad van angst of lafheid, maar van ergernis. Jezus voldeed niet aan het beeld dat Petrus van Hem had. Dat stelde prof. dr. A. de Reuver in een preek over de verloochening van Petrus. Hij beschreef op indrukwekk

Ceder
Opinie

Situatie in Gaza verslechtert drastisch: hoe nu verder?

Het aanhoudende conflict tussen Israël en de terroristische organisatie Hamas snijdt dwars door harten, ook hier in Nederland. Het geweld, de angst en het intense menselijke leed roepen wereldwijd emoties op. Velen leven mee met Israëlische families

Hugo Bos
Nieuws

Civitas Christiana verliest kort geding tegen Rutgers en moet uitlatingen rectificeren

De christelijke stichting Civitas Christiana moet direct stoppen met het verspreiden van haar ‘Zwartboek Lentekriebels’. Dit heeft de rechtbank bepaald in een kort geding dat was aangespannen door kenniscentrum Rutgers. Volgens de rechter zijn bepaal

Nigeria
Nieuws

Christelijke partijen stellen Kamervragen over oplaaiend geweld Nigeria

SGP en ChristenUnie gaan schriftelijke Kamervragen stellen over het wederom oplaaiende geweld tegen christenen in Nigeria.  Dat maken beide partijen bekend via sociale media. Directe aanleiding zijn islamitische aanvallen op christelijke dorpen in he

Livia Tossici-Bolt
Nieuws

Christen krijgt hoge boete voor aanbieden van gesprek bij Engelse abortuskliniek

De Britse pro-life activiste Livia Tossici-Bolt is veroordeeld tot het betalen van een boete van meer dan 22.000 euro. Dit vanwege het vasthouden van een bord met de tekst “Hier om te praten als je wilt” in de nabijheid van een abortuskliniek in Bour

Transgenders
Nieuws

Brits Hooggerechtshof oordeelt dat transvrouwen niet onder wettelijke definitie van vrouw vallen

Het Britse Hooggerechtshof heeft uitgesproken dat de wettelijke definitie van een vrouw gebaseerd is op biologisch geslacht. Hierdoor worden transvrouwen juridisch niet als vrouwen erkend. De uitspraak is met enthousiasme ontvangen door christelijke

Paula White-Cain en Benjamin Netanyahu
Nieuws

Premier Netanyahu heeft boodschap voor christenen: "Bijbel wordt werkelijkheid in Israël"

De Israëlische premier Benjamin Netanyahu heeft zich in een interview met de Amerikaanse tv-dominee Paula White uitgesproken over het profetische belang van Israël en de unieke band tussen Israël en christenen wereldwijd. Ook besprak hij de rol van p

nigeria
Nieuws

Hoge rechtbank wijst blasfemiewetten Nigeria af: 'Schending van mensenrechten'

De hoogste rechtbank van de West-Afrikaanse statenorganisatie Economische Gemeenschap van West-Afrikaanse Staten(ECOWAS) heeft een baanbrekend oordeel geveld over blasfemiewetten in Nigeria. De rechters oordeelden dat bepalingen in de strafwet van de