Moeilijke Bijbelteksten: Waarom gaf God Torah?

God 16 april 2021 Marco van Putten
Marco van Putten

In de serie Moeilijke Bijbelteksten behandelt Bijbelleraar Marco van Putten in korte artikelen onderwerpen uit de Bijbel die moeilijk worden gevonden. Dit artikel gaat over de vraag waarom God Torah gaf.

Nadat God de zonen van Jakob uit Egypte had gehaald en naar de berg Horeb in de Sinaïwoestijn had laten komen, sloot Hij Zijn Verbond met hen. Alleen deed Hij dit niet meer met een patriarch, maar met alle Israëlieten. Gods doel was de beloften aan hun vaderen in te lossen en ze in staat te stellen een godsdienstige natie te worden. Vandaar dat de Verbondsvoorwaarden veel uitgebreider waren dan eerder.

Deze voorwaarden wordt Torah genoemd. Traditioneel wordt deze onterecht op zichzelf staand gezien; ‘wet’ van Mozes. Ernstiger is echter de vergissing deze op te vatten als gebonden aan situatie en tijd. Gods woord heeft immers eeuwigheidswaarde, tenzij uitdrukkelijk door God wordt gesteld dat iets niet langer zo is of dat logischerwijs de godsdienstige omstandigheden dit niet langer toelaten of niet vereisen.

Bijbelse tekstvormen
De Bijbel bestaat uit verschillende tekstvormen. Naast beschrijving van godsdienstgeschiedenis bevat de Bijbel ook nogal wat onderricht (bevelen, bepalingen, praktijklessen met voorbeelden) over Gods wil voor gelovigen. In de Bijbel worden al deze vormen van Gods onderricht als ‘Torah’ aangeduid. Torah bepaalt de Bijbelse godsdienst. Maar die godsdienst ontwikkelt zich in de geschiedenis. Gods onderricht heeft dus een historische ontstaanscontext.

Hoewel de Bijbel verschillende tekstvormen heeft zijn ze toch integraal verbonden en hebben ze alleen als eenheid betekenis en functie. Het is dus onjuist en verkeerd om Torah als wet los te maken van de Bijbel. Ook omdat een groot deel van Torah, zoals het aanleren van godsdienstige vaardigheden, geen wetten zijn. Het ultieme doel van Torah is ook niet gehoorzaamheid, hoewel dat een kernhouding is die het vraagt, maar dagelijks kunnen leven met Gods nabijheid.

Torah is zowel wat Hij van Zijn volk vraagt als waarin zij kunnen, moeten en mogen meedoen.

Woordstudie
Het woord Torah komt van de stam jarah – (leren) schieten. Dat wijst dus op richten, raken en het juiste treffen. Een verwant werkwoord is toer – (nauwkeurig onder)zoeken, naspeuren en verspieden.

Belangrijke vragen over Torah
Aan de basis van de vraag van dit artikel liggen belangrijke achtergrond vragen over Torah en moeten ook de gevolgen van de werken van de Here Jezus voor Torah worden bepaald. Die werken kunnen Torah hebben aangepast.

Doel van Torah
Wat is het nut van Torah? Deze vraag wordt in de christenheid amper gesteld, omdat het beweert dat Torah (grotendeels) zou zijn afgeschaft. Toch is er het feit dat voor de Here Jezus Torah centraal stond (Mt 5:17). Volgens de apostel Paulus was Torah het richtpunt/doel (Grieks telos) van de Here Jezus (Rm 10:4). Hij wilde dus het doel van Torah bereiken. Hij deed dit door zo goed mogelijk Gods wil te doen, want dat lijkt het nut van Torah.

Maar Hij ging vaak verder dan de letter van Torah en stelde dat dit ook het nut van Torah was. Torah is zowel wat Hij van Zijn volk vraagt als waarin zij kunnen, moeten en mogen meedoen. Maar de christenheid richt zich hoofdzakelijk op het profetische werk van de Here Jezus in plaats van op Zijn werken van Torah.

Torah biedt dus niet slechts Gods huisregels (statische aspect) voor de omgang met Hem, maar ook Zijn opvoeding gericht op volwassenheid van de gelovigen (dynamisch aspect). Maar in de Bijbel staat ook dat God Zijn Torah gebruikt om te scheppen (Ps 33:6; Jh 1:3; Hb 11:3) en alles wat in de schepping is te onderhouden en te herstellen. Dan geldt Torah ook in de hemel, want de hemel is ook onderdeel van de schepping. Zonder Torah zou dus de schepping niet kunnen (voort)bestaan.

Torah vertegenwoordigt Gods Karakter en Wil en er is de eredienst van de Tempel in de hemel die ook door Torah wordt bepaald. Die eredienst is essentieel.

Omvang Torah
Wat valt allemaal onder Torah? In algemene zin staat het voor de kern van Gods woord en Zijn Eigen woorden zijn één met Hem. Dan moet Torah ook eeuwig zijn, meer dan de Bijbel en al eerder bestaan hebben dan de schepping.

Door Torah ‘Wet’ te noemen wordt verondersteld dat het ingekaderd is binnen en beperkt tot de Bijbel. Dat veronderstelt dat God niet langer spreekt. Ook wordt het traditioneel gezien als alleen gegeven aan Israël, wat zou betekenen dat de Bijbel slechts gedeeltelijk Gods algemene woorden bevat. De kern van Torah zouden de 10 bevelen zijn. Echter, het leeuwendeel van Torah volgde pas daarna tot in het Nieuwe Testament!

God schept en spreekt echter nog steeds. Het ligt dan voor de hand dat Torah nog niet volledig geopenbaard en voortgaand is. De ware omvang is dan niet door mensen vast te stellen. Torah is goddelijk. Van God en één met Hem.

Vandaar dat Torah in dit artikel opzettelijk onbepaald is gelaten. Er bestaan wel diverse torot in de Bijbel, zoals de Torah van Mozes (Joz 1:7), maar ze komen van één bron en ze hebben één richtpunt. Feitelijk is er maar één Torah in de Bijbel (Ex 12:49) die zich niet tot die van Mozes beperkt. Abraham stond immers al onder Gods Torah (Gn 26:5). Dé Torah bestaat wel bij God, maar niet op aarde.

Houdbaarheid van Torah
Wat is de geldigheidsduur van Torah? De kern ervan zijn de bepalingen over de eredienst. In de christenheid worden deze ‘ceremoniële’ bepalingen genoemd. Maar omdat Gods heiligdom – de Tempel in Jeruzalem – is vernietigd beschouwt het deze als opgeheven. Maar Torah kan en mag niet opgedeeld worden.

De Israëlitische nationaliteit is niet hetzelfde als lid zijn van Gods volk. Torah is gegeven aan Gods volk en niet slechts aan één natie.

Torah vertegenwoordigt Gods Karakter en Wil en er is de eredienst van de Tempel in de hemel die ook door Torah wordt bepaald. Die eredienst is essentieel. Dus het doel van Torah wordt nog steeds bereikt. Ook zonder de navolging ervan door mensen. Torah is dus nog steeds van kracht. Nergens in de Bijbel staat dat God Zijn mening (Torah) heeft veranderd. Ook niet na de dood en opwekking van Zijn Zoon en de uitstorting van de Heilige Geest.

Toepassing van Torah
Wat is de plaats van Torah in het Nieuwe Verbond? Stellen dat Torah alleen voor Israël bedoeld is loopt in elk geval spaak op het feit dat Gods volk geen natie is, maar Israël wel. De Israëlitische nationaliteit is niet hetzelfde als lid zijn van Gods volk. Torah heeft zeker een gedeelte dat zich specifiek richt op Israël als natie. Dat moet onderscheiden worden. Torah is gegeven aan Gods volk en niet slechts aan één natie.

Het is juist om te stellen dat de werken van de Here Jezus en van de Heilige Geest Torah vernieuwen. Probleem is echter dat die Torahvernieuwing nog nauwelijks wordt gewaardeerd en dus nog steeds niet is vastgesteld. De christenheid ziet zich immers nog steeds als een godsdienst zonder Torah. Hoewel het wel allerlei eigen wetten navolgt (wetticisme) naar Joods voorbeeld (Mt 23:23). Niet wordt beseft dat die twee – Bijbelse godsdienst en Torah – één zijn en dat Torah er zelfs aan voorafgaat en ‘erboven’ staat.

Vast staat dat de Mozaïsche Torah uitgaat van de zondemacht en dat de Messiaanse Torah (Gal 6:2) uitgaat van verlossing van die macht en van wedergeboorte uit de Heilige Geest. Vandaar dat in het Nieuwe Verbond de ‘lat’ veel hoger ligt, maar dat maakt de verantwoordelijkheid en het ‘loon’ ook zoveel groter.

Praatmee

Beluister onze podcast

#368 Patrick & Jeffrey over de SGP, strafbaarstelling illegaliteit en pro-Palestijnse PKN-dominees
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Britse Lagerhuis
Nieuws

Ochtendgebeden in Brits parlement worden niet afgeschaft

In het Britse Lagerhuis wordt al eeuwenlang elke werkdag begonnen met gebed. Deze gewoonte ligt echter opnieuw onder vuur. Humanists UK noemt de praktijk “oneerlijk” voor parlementsleden die geen christen zijn en pleit voor afschaffing. Toch gaf de h

Nigeria geweld
Nieuws

Nigeriaanse christenen gedood na nieuwe aanvallen Fulani-herders

In Nigeria zijn christenen opnieuw slachtoffer geworden van geweld. Fulani-herders vielen maandagavond twee dorpen aan in de staat Kaduna, waarbij twee christenen werden gedood en drie anderen gewond raakten. Dit melden lokale bewoners aan Christian

Ursula von der Leyen
Nieuws

Haat tegen christenen neemt toe: Spaanse organisatie roept EU op tot actie

De Spaanse organisatie Observatorium voor Godsdienstvrijheid (OLRC) heeft deze week een dringende oproep gedaan aan Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie. Ze vragen om de aanstelling van een speciale EU-coördinator die haatmisdri

Europese Unie
Nieuws

Hongaarse politica slaat alarm na ‘antichristelijk’ rapport

"Binnen de Europese Unie (EU) wordt goddeloosheid steeds meer zichtbaar", waarschuwt de Hongaarse regeringscommissaris Bernadett Petri. Aanleiding is een rapport van het European Parliamentary Forum for Sexual and Reproductive Rights (EPF), dat volge

Rafael en Remilyn
Getuigenis

Rafael: van gangster tot Gods dienaar

Rafael, uit Cavite op de Filipijnen was gevreesd, gewelddadig en verslaafd. Maar toen Gods Woord hun gezin bereikte via het Project Filippus van Bible League, begon er iets te veranderen. Vandaag leidt hij zijn gezin in gebed en verspreidt hij het Ev

Kenneth Moales Jr
Nieuws

Amerikaanse voorganger overleeft gewelddadige carjacking: "Een wonder dat ik nog leef"

Voorganger Kenneth Moales Jr. uit de Amerikaanse staat Connecticut overleefde eind juni een gewelddadige carjacking in Baltimore. Tijdens de carjacking werd hij door een 16-jarige jongen met een vuurwapen bedreigd. Moales, verbonden aan de Pentecosta

Ds. G. van Zanden
Video

Hervormde predikant vraagt toehoorders of hij hun internetgeschiedenis mag zien

"Mag ik jullie internetgeschiedenis eens zien? Nee, hé? Dat dacht ik wel", aldus ds. G. van Zanden. De hervormde predikant uit Katwijk aan Zee stelde deze vraag in een recente preek aan zijn luisteraars. De predikant wees hen erop dat ze een streep m

Ds. D. M. Heikoop
Boekfragment

Wees nuchter en waakzaam: Petrus’ alarm tegen de duivel

Achter alle weerstand die christenen in hun omgeving ontmoeten en achter alle kwaadsprekerij over hen, ziet Petrus één vijand bezig: de duivel (Grieks: diabolos) (vs. 8), de grote tegenstander van God en Zijn gemeente. En daarom roept hij met een tweevou

Meerartikelen

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp: "Het is essentieel om Gods Geest alle ruimte te geven"

Als je wil dat Gods Geest werkzaam wordt in je leven, moet je Hem wel de ruimte geven. Dat stelt spreker en schrijver Wilkin van de Kamp in een nieuwe aflevering van de serie 'Levenslicht'. Van de Kamp behandelt in deze video Handelingen 19 waar Paul

Lineke Blijdorp
Opinie

Oproep aan Kees van der Staaij: keer terug naar de SGP

Advocaat Lineke Blijdorp doet in een open brief een indringend beroep op Kees van der Staaij: keer terug naar de Tweede Kamer. In scherpe bewoordingen uit ze haar zorgen over de huidige politieke koers van de SGP, met name rond de strafbaarstelling v

Gerdien Lassche - Nelleke Plomp
Interview

Steeds minder mensen krijgen kinderen: slecht nieuws? Christenen reageren

Wereldwijd daalt het geboortecijfer en dat baart de Verenigde Naties (VN) zorgen. In veel landen besluiten mensen minder of zelfs helemaal geen kinderen te willen krijgen. Oorlogen, de klimaatcrisis én financiële onzekerheid spelen daarin een grote r

Don Ceder en Mirjam Bikker
Nieuws

ChristenUnie stelt Kamervragen over onveiligheid Joodse leerlingen op scholen

De ChristenUnie maakt zich grote zorgen over het toenemende antisemitisme binnen het Nederlandse onderwijs. Kamerleden Mirjam Bikker en Don Ceder hebben daarom schriftelijke vragen gesteld aan de minister en staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en

Billy Graham
Nieuws

Excuses voor gebruiken van Graham-preken in anti-Trump-campagne

De politieke organisatie Evangelicals for Harris, inmiddels omgedoopt tot Evangelicals for America, heeft excuses aangeboden. De groep gebruikte preekfragmenten van de in 2018 overleden evangelist Billy Graham in een campagne tegen president Donald T

Ds. W. A. Zondag
Video

Volgens ds. Zondag kun je weten of je wel of niet uitverkoren bent

'Ben ik wel of niet uitverkoren?' Het is een vraag die met name christenen uit de rechterflank van de refogezindte bezighoudt. Volgens ds. W. A. Zondag kun je echter wél weten of je wel of niet uitverkoren bent. In onderstaand preekfragment noemt de

Henk Willem Laan
Video

Henk-Willem Laan aanstaande zondag te zien bij Hour of Power

Henk-Willem Laan is aanstaande zondag te zien bij Hour of Power. De directeur van Stichting Het Gehandicapte Kind heeft zelf een zoon die meervoudig gehandicapt is. "Joas is mijn geliefde zoon en inspiratiebron, waardoor ik dit werk ben gaan doen. Er

Uitgezet
Nieuws

Amerika zet vader én voorganger na twintig jaar uit: "We zijn uit elkaar gerukt"

Pastor Maurilio Ambrocio is na een verblijf van meer dan twintig jaar in Amerika uitgezet naar Guatemala. De 42-jarige vader van vijf kinderen leidde jarenlang de Iglesia de Santidad Vida Nueva in Florida. In april werd hij tijdens een routinematige

LHBTI
Video

Wat zegt de Bijbel over het LHBTI-denken? Documentaire op komst

In een tijd waarin liefde vooral wordt verbonden aan gevoel, zelfexpressie en identiteit, rijst de vraag: is er nog ruimte voor een andere stem? Wat zegt de Bijbel over liefde, identiteit en waarheid - en hoe verhouden die zich tot thema’s als homose

Syrie
Nieuws

Raad van Kerken vraagt in brief aan ministers steun voor Syrische christenen

De Raad van Kerken heeft in een brief aan het demissionaire kabinet om steun gevraagd voor christelijke minderheden in Syrië. Dat meldt de organisatie zelf op haar website. Reden daarvoor is dat de positie van christenen in het land steeds benarder l

pastor
Nieuws

Baptistenpredikant en gemeentelid vermoord tijdens kerkdienst in Nigeria

Tijdens een kerkelijke bijeenkomst zijn deze week een predikant en een gemeentelid van de Bege Baptistenkerk in Yaribori (Katsina, Noordwest-Nigeria) doodgeschoten. De aanval werd vermoedelijk door islamitische extremisten uitgevoerd. Een vrouwelijke

pakistan
Nieuws

Twee christelijke jongens in Pakistan vrijgesproken van blasfemie na jarenlange rechtszaak

Twee jonge christenen uit Pakistan zijn deze week vrijgesproken van blasfemie. Ze zaten bijna twee jaar vast op basis van valse beschuldigingen. De katholieke jongens Adil Babar en Simon Nadeem waren nog maar 18 en 14 jaar oud toen ze in mei 2023 wer