Herdenkingsjaar Nicea 2025 gaat van start
In 2025 is het 1700 jaar geleden dat in Nicea het eerste wereldwijde, oecumenische concilie van christelijke kerken werd gehouden. Veel christelijke kerken gebruiken de geloofsbelijdenis die daar zijn oorsprong vond. Deze bijeenkomst, die zowel kerkelijk als historisch van grote betekenis is, wordt in 2025 wereldwijd herdacht. In Nederland begon het herdenkingsjaar op zondag 19 januari met de start van de Week van gebed voor de eenheid van christenen.
De Raad van Kerken in Nederland organiseert verschillende activiteiten rond Nicea 2025. In zoveel mogelijk plaatselijke kerken klonk op zondag 19 januari een kanselboodschap met een oproep tot verdieping van de eenheid. De Week van Gebed - georganiseerd door de Raad van Kerken, MissieNederland en SKIN - heeft als thema ‘Ja, ik geloof’ en is rechtstreeks verbonden met de geloofsbelijdenis van Nicea.
Tijdens de jaarlijkse Oecumenelezing op 13 mei legt dr. Susan Durber uit wat de schoonheid en het belang is van de geloofsbelijdenis van Nicea, ook voor mensen die zich er niet meteen door voelen aangesproken. Susan Durber is president van de regio Europa van de Wereldraad van Kerken en voorganger in de United Reformed Church in Groot-Brittannië.
Hoogtepunt is de landelijke kerkelijke viering in de Sint Janskerk in Gouda op zaterdag 14 juni, aan de vooravond van zondag Trinitatis of Drievuldigheidszondag. Op deze eerste zondag na Pinksteren viert de kerk de Drie-eenheid, God de Vader, de Zoon en de Heilige Geest.
Een Romeinse keizer, theologie en een datumkwestie
De Romeinse keizer Constantijn schonk het christendom in 313 erkenning als godsdienst. Toen was het al de grootste godsdienst in het Romeinse rijk en Constantijn hoopte dat hij hiermee meer eenheid zou bewerkstelligen. Daarvoor was het wel nodig dat al die verspreide, christelijke gemeenschappen het over de kernpunten van de christelijke leer eens zouden worden. Om dat te bereiken riep Constantijn het concilie van Nicea bijeen, met vertegenwoordigers van christelijke geloofsgemeenschappen uit alle windhoeken van de bewoonde wereld (in het Grieks ‘oikoumenè). Vandaar het eerste oecumenische concilie.
Er was binnen de vroege kerk een diepgaande theologische discussie over de verhouding van Jezus tot God de Vader en er was onenigheid over de Paasdatum. Over beide kwesties werd overeenstemming bereikt in Nicea. Er werd een geloofsbelijdenis opgesteld. Die werd tijdens een volgend concilie, dat van Constantinopel in 381, uitgebreid tot de geloofsbelijdenis die tot op de dag van vandaag door veel christelijke kerken in de hele wereld wordt gedeeld. De eenheid over de paasdatum hield helaas door verschillen in kalenders en berekeningswijzen geen stand. Deze kwestie verdeelt de christenen uit Oost en West tot de dag van vandaag.
Samen beraden, belijden en vieren
Coen Wessel, algemeen secretaris van de Raad van Kerken: “Het Concilie van Nicea wijst ons als christenen een weg naar verdieping van onze eenheid. Dat is een weg van samen beraden als er verdeeldheid dreigt, van samen belijden wat wij geloven en van samen vieren van ons geloof. We hopen als Raad van Kerken dat deze herdenking en viering van Nicea vruchten zal afwerpen voor de plaatselijke oecumene en dat het gezamenlijk getuigen en vieren van ons geloof een nieuwe impuls zal geven aan onze kerken op de weg van eenheid.”
Praatmee