Tijd is rijp om broedplaats van gevaarlijke samenzweringstheorieën te verlaten

Opinie 23 oktober 2024 3 minuten Jerke Setz
Jerke Setz

De invloed van grote technologiebedrijven op ons dagelijks leven groeit in een alarmerend tempo, maar we lijken die realiteit grotendeels te accepteren. Onze privacy, veiligheid en zelfs democratische waarden worden bedreigd door reuzen als Google, Meta en X (voorheen Twitter), maar grote verontwaardiging blijft uit. Totdat het een keer misgaat. Daarom heeft PerspectieF besloten om X te verlaten.

Ons vertrek is een reactie op de verontrustende ontwikkelingen onder Elon Musk. Waar X ooit ruimte bood voor zinvolle discussies, is het nu een podium voor haat, desinformatie en extreme standpunten. De snelheid waarmee nepnieuws wordt verspreid, brengt serieuze risico’s met zich mee. Onjuiste berichten over migranten leidden recentelijk tot rellen in Southport, Engeland, waarbij tientallen agenten gewond raakten. Musk droeg bij aan de onrust door gewelddadige retoriek te versterken en te suggereren dat een burgeroorlog onvermijdelijk is. Het platform dat eens bekend stond om open communicatie, is nu een broedplaats van gevaarlijke samenzweringstheorieën.

Onze kritiek gaat verder dan alleen X. Grote technologiebedrijven hebben enorme invloed op ons leven. Ondernemingen zoals Google en Meta verzamelen massaal persoonlijke gegevens om ons gedrag te sturen, met winstmaximalisatie als voornaamste doel. De gemiddelde internetgebruiker beseft niet dat onze gebruikersdata wordt verkocht en we via gerichte advertenties worden gemanipuleerd. Het gaat dieper dan alleen consumentenvoorkeuren; onze diepste overtuigingen en gedragingen worden subtiel beïnvloed door wat we te zien krijgen op deze platforms. 

Onze diepste overtuigingen en gedragingen worden subtiel beïnvloed door wat we te zien krijgen op deze platforms.

Velen bevinden zich via sociale media in een schijnwereld. Een symptoom daarvan is eenzaamheid. We zijn meer verbonden dan ooit tevoren en toch voelen intens veel jongeren eenzaam en leeg. Het idee dat we afhankelijk zijn van sociale media is wijdverspreid. We gebruiken deze platforms voor nieuws, contact met vrienden en het delen van meningen. Het idee om zonder deze middelen te leven, voelt voor velen ongemakkelijk. Toch moeten we juist daarom actie ondernemen.

De belangen van de techsector botsen fundamenteel met die van de samenleving. Waar wij waarde hechten aan vrijheid, privacy en democratie, draait het bij deze bedrijven om maximale winst. Ze creëren algoritmes die gericht zijn op het vasthouden van onze aandacht, zelfs als dit ten koste gaat van bijvoorbeeld onze gezondheid. Een handjevol Amerikaanse bedrijven beheerst vrijwel de hele markt en daarmee al onze data. Google, Microsoft, Meta en X mogen niet zonder consequenties doorgaan met het ondermijnen van de samenleving. Anders komen we terecht in een wereld waarin we meer naar een beeldscherm kijken dan naar elkaar.

Zolang we gebruik blijven maken van platforms die haat en desinformatie voeden, die onze wet- en regelgeving negeren en onze privacy schenden, blijven we ongewild onderdeel van het probleem. Dit vraagt om collectieve verantwoordelijkheid: we moeten kiezen voor (kleinere) platforms die samenlevingsnormen wél serieus nemen. Dat betekent misschien op termijn ook wel afscheid nemen van alle globalistische en winstgedreven sociale mediaplatforms, of die op zijn minst te decentraliseren en democratiseren. Zo’n verandering begint onderop en dus hebben politieke partijen en bedrijven een belangrijke functie. Kaart het aan!

Door de ergste platforms de rug toe te keren, kunnen we stap voor stap een digitale wereld creëren waarin vrijheid, privacy en waarheid weer centraal staan

Overheden hebben hier ook een taak: reguleren, zonder zelf de boel over te nemen. Enerzijds moet het vrije woord verdedigd worden, want de overheid gaat niet over de inhoud, anderzijds moet wat op straat niet normaal is online ook niet normaal zijn. We moeten geen slaaf worden van onze eigen vrijheid. Schadelijke content moet dus wel worden aangepakt. Waar we de grens leggen moet onderwerp zijn van publiek debat.

We moeten ons hoe dan ook allemaal bewuster worden van de macht die techbedrijven uitoefenen en hoe dit ons beïnvloedt. Door de ergste platforms de rug toe te keren en in te zetten op regulering, kunnen we stap voor stap een digitale wereld creëren waarin vrijheid, privacy en waarheid weer centraal staan. Zijn we bereid het gesprek met elkaar te voeren en de confrontatie aan te gaan met de techreuzen? Of laten we deze bedrijven nog verder in ons leven doordringen?

Jerke Setz is voorzitter van PerspectieF (ChristenUnie-jongeren). 

Praatmee

Beluister onze podcast

#360 Gerdien Lassche en ds. M. Messemaker over LHBTI en refoscholen
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

CvI-gebouw Nijkerk
Nieuws

ChristenUnie, SGP en JA21 stellen Kamervragen na ongeregeldheden bij CvI-lezing

De ChristenUnie, JA21 en SGP hebben Kamervragen gesteld over de ongeregeldheden die donderdag bij de lezing van Christenen voor Israël (CvI) in Zaltbommel plaatsvonden. Bezoekers werden door pro-Palestijnse demonstranten zowel verbaal als non-verbaal

Eva Simons
Positief nieuws

Eva speelde Maria in The Passion, kwam tot geloof en kreeg een miskraam: "Hij draagt mijn pijn"

Ze speelde in The Passion de rol van Maria en kreeg tijdens de repetities daarvan een miskraam. Maar God droeg haar pijn, zo vertelde Eva Simons zondagavond bij de talkshow Humberto. De zangeres getuigde rondom haar rol in The Passion meermaals van h

Ds. C. G. Visser
Nieuws

Hervormde gemeente Putten hoopt op komst ds. C. G. Visser

De hervormde gemeente van Putten (wijk 5) hoopt op de komst van ds. C. G. Visser (foto). De predikant is momenteel verbonden aan de hervormde gemeente van Kootwijk-Kootwijkerbroek. Visser moet in Putten de opvolger worden van ds. C. Mijderwijk die be

Amerikaanse school
Nieuws

Amerikaanse staat wil tien geboden op openbare scholen verplicht stellen

De Amerikaanse staat Alabama zet stappen om de tien geboden weer zichtbaar te maken op openbare scholen. Dat schrijft The Christian Post. Afgelopen donderdag stemde het Huis van Afgevaardigden in met een wetsvoorstel dat scholen verplicht om de Bijbe

Josh Sullivan
Nieuws

Ontvoerde Amerikaanse zendeling spreekt voor het eerst na bevrijding: “God heeft mij gered"

De Amerikaanse zendeling Josh Sullivan (34) heeft voor het eerst van zich laten horen sinds hij vorige week bevrijd werd uit de handen van zijn ontvoerders in Zuid-Afrika. Dat schrijft The Christian Post. Sullivan dankt God dat hij nog leeft én al di

Advertentie
Nieuws

CU-jongeren scharen zich achter linkse partijen: "Israëlische regering overschrijdt grens op grens"

‘Er is wél een rode lijn in Gaza: houd je eraan’. Deze directe oproep aan premier Schoof en zijn kabinet prijkte zaterdag paginagroot in een aantal kranten. Ondertekend door (linkse) oppositiepartijen en hun jongerenafdeling. Ook de naam van de jonge

Ds. G. J. Baan
Video

GerGem-predikant: "Ook bij niet verhoorde gebeden moeten we God aanbidden"

Ook als onze gebeden niet door God verhoord worden, moeten we Hem aanbidden. Dat stelde ds. G. J. Baan in een recente preek. De GerGem-predikant uit Rotterdam merkte op dat het er uiteindelijk om gaat dat Gods wil in ons leven geschiedde. Ook als dat

Ds. A. A. Egas
God

Refoweb-vragensteller over CGK-crisis: 'Is ruimte voor beide standpunten een oplossing?'

'De huidige situatie met betrekking tot vrouwen in het ambt zit in een impasse. Een situatie waar velen het moeilijk mee hebben. Zou de volgende oplossing een mogelijkheid bieden om ruimte te bieden voor beide standpunten? Met elkaar een dag zich ver

Meerartikelen

paus
Verdieping

Dit was de volledige laatste boodschap van paus Franciscus aan de wereld

Paus Franciscus overleed Tweede Paasdag op 88-jarige leeftijd. Een dag eerder sprak hij op het balkon van de Sint-Pieterbasiliek. Daar sprak de paus de bekende paaszegen uit. Zijn traditionele paasboodschap sprak hij niet meer zelf uit, een kardinaal

Kees van Helden
Opinie

Je wilt toch geen kind van een verkrachter?

Het zal je maar gebeuren dat je verkracht wordt. Dat is een enorm traumatische ervaring en ik hoop dat geen vrouw zoiets ooit zal meemaken. Volgens Slachtofferhulp en het CBS werd in 2023 2.415 keer melding gemaakt van een daadwerkelijke verkrachting

Sebastiaan van Wessem
Opinie

Tijd voor theologische schoonmaak om scheidingsmuur te slopen

Iedereen lijkt een mening over Israël en over de Joden te hebben. Sommige christenen staan vierkant achter de staat Israël, en zullen nooit en te nimmer kritiek uitoefenen op Netanyahu en zijn beleid. Anderen zijn juist heel kritisch op Netanyahu en

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp: "God is geen hemelse banketbakker is die steeds dezelfde christen-koekjes maakt"

"De Amerikaanse predikant Charles Swindoll zegt dat God geen hemelse banketbakker is die steeds dezelfde christen-koekjes uit het deeg vormt. Nee, God wil niet dat we allemaal hetzelfde denken, er hetzelfde uitzien of hetzelfde zeggen of doen", aldus

Paus
Nieuws

Paus Franciscus op 88-jarige leeftijd overleden na indrukwekkende laatste boodschap

Paus Franciscus is op 88-jarige leeftijd overleden. Dat maakt het Vaticaan bekend. Zondag liet hij zich nog zien op het balkon van de Sint-Pieterbasiliek in Vaticaanstad om het urbi et orbi uit te spreken. Een van zijn laatste woorden waren dat we ni

Open Doors - Het teken van het kruis
Video

Open Doors deelt in aanloop naar Pasen prachtige single: 'Het teken van het kruis'

"Ik strek mijn handen uit en roep om U, mijn Heer. U heeft mijn hart gehoord en antwoordt elke keer. Uw woord is het begin en geeft mijn leven zin. Van U komt de genade waar ik mijn rust in vind." Deze woorden zijn afkomstig uit het lied 'Het teken v

Ds. G. van Zanden
Video

Ds. Van Zanden vertelt over christen die bekering voor zich uitschoof: "Totdat het te laat was"

"Wij hebben nog tijd. Maar eens zal het te laat wezen", aldus ds. G. van Zanden. De hervormde predikant vertelde in een recente preek over een christen bij wie het nooit tot een bekering kwam. Niet vanwege een prediking waarbij bekering slechts voor

Joël Boertjens
Video

Joël Boertjens: "Overal waar de Rabbi gaat, reist reuring met Hem mee"

"Overal waar de Rabbi gaat, reist reuring met Hem mee", aldus Joël Boertjens. De voorganger van Mozaiek020 zoomde afgelopen zondag in op de bekende gelijkenis van de verloren zoon. Daar waar de jongste zoon het familievermogen verkwist, leeft de ouds

Israëlische vlag met daarachter Jeruzalem
Nieuws

Nieuw onderzoek: Ierse christenen hebben 'zorgwekkende opvattingen' over Joden 

Een nieuw onderzoek naar christelijke opvattingen over Joden stelt dat antisemitisme onder Ierse christenen aanzienlijk hoger zou liggen dan onder Amerikaanse gelovigen. Dat schrijft Christian Today. “Het lijkt alsof we terug zijn in de middeleeuwen"

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp roept je op om te leven uit de wet van de vrijheid

"Telkens als je spreekt en handelt, mag je jezelf afvragen: ademen mijn woorden en mijn daden de vrijheid van Christus? Als je daar door de Geest 'ja' op kunt zeggen, leef je volgens Jakobus volgens de wet van de vrijheid", aldus Wilkin van de Kamp.

Ds. Paul Visser
Video

Videoboodschap ds. Paul Visser: "Jezus werd in het gezicht gespuwd"

"Op het moment dat de waarheid aan het licht komt, barst de woede los. Dat kan gebeuren. In het lijdensverhaal van Jezus, maar ook vandaag de dag", vertelt ds. Paul Visser. "Als jij voor de waarheid uitkomt kan het gebeuren dat het niet verdragen wor

Bram Moszkowicz
Video

Mozaiek020 Ontmoet: in gesprek met Bram Moszkowicz

Onlangs verwelkomde Mozaiek020 tijdens een nieuwe editie van Mozaiek Ontmoet een bijzondere gast: Bram Moszkowicz. De bekende oud-strafpleiter en mediapersoonlijkheid deelde in deze dienst openhartig over zijn leven, zijn zoektocht en het belang van