Waarom vindt het welvaartsevangelie zoveel ingang bij christenen?

Verdieping 23 september 2024 7 minuten Wietse van der Hoek
Wietse van der Hoek
YouTube

Het klinkt zo mooi: ‘God wil je alles geven wat je wilt. Je hoeft het alleen maar te geloven. God wil het wel…nu jij nog!’ Zomaar een uitspraak die onlangs klonk vanaf een podium in een goedgevulde zaal ergens midden in Nederland waar honderden mensen bijeen waren gekomen om een wonder, een teken of genezing van de Heer te ontvangen.

Met grote passie en ondersteund door een indrukwekkend mediagebruik, klinkt het ene Bijbelcitaat na het andere om de oneliners kracht bij te zetten. De aanwezigen juichen en klappen instemmend en een veelvuldig en luid ‘amen’ klinkt bijna na iedere uitgesproken zin.

Een aantrekkelijke boodschap
Het klinkt zo mooi. Volle zalen die willen ‘gaan voor Jezus’. En zeg nou eerlijk, de naam van de Heere Jezus klinkt en wordt aangeroepen, de Bijbel gaat open en men zegt te willen doen wat er in de Bijbel staat. Wat kun je hier nu op tegen hebben? En dat is ook het kribbige antwoord dat je regelmatig terugkrijgt uit de hoek van de welvaartsprediking wanneer je vraagt naar de onderbouwing en uitwerking van hun leer. Kritiek wordt opgevat als kritiek op de Heere Zelf. Vragen stellen is een teken van ongeloof en geestelijke zwakte. En zo brengt de leer van het welvaartsevangelie wrange vruchten voort op het Nederlands kerkelijk erf die zorgen voor verdeeldheid en spanningen in en tussen gemeenten, maar ook in families. Waar ligt nu het wezenlijke probleem? Hoe kan het welvaartsevangelie zo makkelijk ingang vinden in kerkelijk Nederland en hoe herken ik het welvaartsevangelie als dwaling?

Waar staat het welvaartsevangelie voor?
Als je het welvaartsevangelie kort en krachtig zou samenvatten, dan zou dat als volgt kunnen: het is Gods wil en wens dat de gelovigen gezond, rijk en gelukkig zijn en dit alles is mogelijk door het geloof in Jezus Christus dat bergen kan verzetten. Uiteraard valt er veel meer te zeggen, maar het opeisen van een hemels leven op aarde is toch wel de kern. Dit opeisen komt ook terug in de Engelse benaming van deze beweging, de ‘Word of Faith Movement’. Deze beweging gelooft sterk dat de woorden van een christen kracht hebben in de hemelse gewesten. Vanuit geloof zou je dan de vrijmoedigheid hebben om alles te vragen wat je wilt en als je echt gelooft, zul je het gevraagde ook ontvangen. Of het nu gaat om rijkdom, genezing, bevrijding of het krijgen van kinderen. Vraag het in geloof en je zult ontvangen, zo klinkt het credo in deze kringen.

Vraag het in geloof en je zult ontvangen, zo klinkt het credo in deze kringen.

Als je dit zo in eerste instantie hoort, dan zou je kunnen denken dat het best Bijbels is. Maar daar ligt ook de grote misleiding! Door een aaneenrijging van losse Bijbelteksten worden de Bijbelteksten uit hun context gehaald en gebruikt voor eigen doeleinden. Zo worden bijvoorbeeld specifieke teksten over opbrengst, land en nageslacht, beloofd aan Abraham in Genesis, klakkeloos overgezet als beloften voor de gelovigen welke dan recht zouden hebben op materiële rijkdom op basis van het verbond van God met Abraham. Een tekst die dan vaak wordt aangehaald is Galaten 3:14 waar staat: ‘…opdat de zegen van Abraham in Christus Jezus tot de heidenen zou komen’. Wie deze tekst los leest en interpreteert zonder context zou kunnen denken dat deze bewering Bijbels juist is.

Maar wie de tweede helft van Galaten 3:14 (en de hele brief) tot zich neemt, leest vervolgens: ‘…opdat wij de belofte van de Geest zouden ontvangen door het geloof.’ En dat alles is gebaseerd op wat we lezen in Galaten 3, waar staat: ‘Christus heeft ons vrijgekocht van de vloek van de wet door voor ons een vloek te worden…’ (vers 13). Kortom, je kunt alle eigen theorieën wel onderbouwen met losse Bijbelteksten, maar dat wil niet zeggen dat die theorie dan ook Bijbels is. En wat heb je nodig om dit te kunnen weten en onderscheiden? Kennis van Gods Woord en het hieruit voortvloeiende inzicht en onderscheidingsvermogen. En laat gebrek aan kennis van Gods Woord nu een van de grote oorzaken zijn waardoor het welvaartsevangelie ingang vindt in kerkelijk Nederland. Maar er zijn meer oorzaken.

Oorzaken opkomst
Waarom vindt het welvaartsevangelie zoveel ingang bij christenen? Allereerst heeft dit te maken met het aloude verlangen van de mens om hun veiligheid en zekerheid te vinden in geld, goed en gezondheid. Dit streven is niet nieuw. Het is van alle tijden en komt voor in alle religies en zelfs de grootste atheïsten verlangen naar een betere wereld, al dan niet voor zichzelf. Een zelfgerichte consumptiemaatschappij, zoals die tegenwoordig in Nederland grootschalig beleefd wordt, is een perfecte voedingsbodem voor het welvaartsevangelie. Maar daar is niet alles mee gezegd.

We zien kerkdiensten in bepaalde kringen veranderen van erediensten voor de Eeuwige naar afhaaldiensten waarbij gelovigen als het ware door een geestelijke Mc-Drive rijden waar ze op bestelling hun wensen kunnen afhalen.

De gemeente van Jezus Christus heeft zich altijd staande moeten houden in een wereld die zelfgericht is, omdat dit hoort bij de grondbeginselen van de wereld (Galaten 4:3). Maar kenmerkend voor de eindtijd is dat door misleiding de wetteloosheid zal toenemen en hierdoor de liefde van velen zal verkillen. Het is mijn opvatting dat deze tekst niet gaat over de wereld, maar over de gemeente. De invloed van vrijzinnige godsbeelden en denkbeelden in van oorsprong orthodoxe gemeenten zorgt voor een verandering van denken en geloven. God is niet meer een heilig God Die voor eeuwig geprezen en gediend moet worden, maar een God die schijnt te moeten juichen over ons, zoals Opwekking 846 ons doet zingen, en ons als gelovigen moet dienen. We zien kerkdiensten in bepaalde kringen veranderen van erediensten voor de Eeuwige naar afhaaldiensten waarbij gelovigen als het ware door een geestelijke McDrive rijden waar ze op bestelling hun wensen kunnen afhalen.

Aantrekkelijkheid
Door de enorme inzet van social media, een aantrekkelijke theologie en weinig eisen kan deze beweging sterk groeien in Nederland. De beweging kent weinig structuren en verbanden en werkt vanuit diverse landelijke en internationale netwerken en organisaties, maar vooral buiten kerkelijke gemeenten. Veel voorgangers en oudsten denken dat ze daarom het welvaartsevangelie wel buiten hun gemeente kunnen houden. Maar dan vergissen ze zich. Mede door de coronaperiode zijn veel gelovigen bekend geworden met de mogelijkheden van het internet. Filmpjes, werving en gelikte uitnodigingen komen via een strak georganiseerde marketing middels Facebook, X en YouTube op de schermpjes van de gelovigen die door Google al lang zijn geselecteerd als ‘geïnteresseerd publiek’, omdat je eenmaal iets met het christendom hebt. Zonder Bijbelkennis, zonder een sterke geloofsverdediging, zonder het besef dat we moeten waken voor misleiding (Mattheüs 24:4, 24), zijn gelovigen een makkelijk doelwit en zien we dat mensen de moderne dwaalleraren zonder enige moeite volgen. Want ja… ze spreken toch over Jezus? De Bijbel gaat toch open? We zien toch wonderen en tekenen?

Ten diepste is het welvaartsevangelie een nieuwe slavernij die de gelovige weer doet terugkeren naar een wettisch bestaan.

Nieuwe slavernij
Het lijkt allemaal aantrekkelijk en Bijbels door te claimen dat, als je maar genoeg gelooft, de wonderen zich zullen aandienen. Maar ten diepste is het welvaartsevangelie een nieuwe slavernij die de gelovige weer doet terugkeren naar een wettisch bestaan. Want waar de wet zegt ‘Doe dit in jouw kracht en gij zult leven!’ zegt het Evangelie ‘Leef, en gij zult het doen in Mijn kracht!’ Het welvaartsevangelie legt echter de last niet bij Christus, maar opnieuw bij de gelovige met termen als: ‘Als jij maar gelooft dan zal het gebeuren.’ of ‘God wil het wel, nu jij nog’. Dit bewerkt mijns inziens een nieuwe slaafse aflaathandel waarbij geld en macht vaak een significante rol spelen. Kritiek en vragen horen bij ongeloof, volgens de leraren van het welvaartsevangelie. Daarom is de pastorale uitwerking bij mensen waarbij geen genezing plaatsvindt of waarbij geen wonder plaatsvindt, dramatisch. Beladen met schuld, financieel kaalgeplukt en moegestreden in het geloof vinden deze mensen vaak beschadigd weer hun weg naar de wereld.

De plek van wonderen en tekenen
Het volbrachte werk van Jezus Christus is niet gericht op de eer en glorie van de mens, maar op de eer en glorie van de Vader. Nergens lezen we dit duidelijker terug dan in Openbaring 4 en 5. Het Evangelie heeft ons laten zien dat Jezus Christus de lang verwachte Messias is, het beloofde Zaad van Eva, welke ook de zegen van Abraham voor alle volken heeft gebracht in de verlossing van zonde waardoor we verzoend worden met God de Vader. Halleluja! En de wonderen en tekenen in zowel de evangeliën als in Handelingen zijn tekenen die horen bij de komst en het werk van de Messias. Dit verzin ik niet, dit zegt het Woord zelf in Handelingen 2:22 en Hebreeën 2:1-4. Het kennen van Christus is het hoogste goed, want er is geen ander behoud dan door geloof.

Ik geloof dat wonderen en tekenen nog steeds kunnen plaatsvinden bij de verkondiging van het Evangelie. Maar het is niet het doel!

Het leven uit God is niet automatisch een leven in welvaart, gezondheid en onafhankelijkheid, zoals de postmoderne mens wil, maar een leven uit genade. En dat rijke leven uit genade is al een wonder op zich. David W. Jones schreef: “Als het welvaartsevangelie waar zou zijn, is genade overbodig, God niet relevant en de mens de maat van alle dingen.” Wij mogen ons laten bemoedigen door de woorden van Paulus die juist spreekt over de doorn in zijn vlees in 2 Korinthe 12:7-10 en hier in zegt: ‘Mijn genade is voor u genoeg, want Mijn kracht wordt in zwakheid volbracht. Daarom zal ik veel liever roemen in mijn zwakheden, opdat de kracht van Christus in mij komt wonen.’

Christus alleen
Ik geloof dat wonderen en tekenen nog steeds kunnen plaatsvinden bij de verkondiging van het Evangelie. Maar het is niet het doel! Het draait om het kennen van Christus, bekering en wedergeboorte. God trekt mensen naar Hem! God geeft niet alles wat we willen, maar wat we nodig hebben. En wat we ten diepste nodig hebben is Christus! Wie Jezus geproefd heeft, ervaart een andere rijkdom en verlangt naar een andere rijkdom. Wie Christus kent beseft: buiten de rijkdom van het kennen van Christus is alles armoede. Christus kennen is genade!

Wietse van der Hoek is voorganger van de Vrije Evangelische Gemeente in Oldebroek. Bovenstaand artikel verscheen eerder in Het Zoeklicht en is met toestemming overgenomen door Cvandaag.

Praatmee

Beluister onze podcast

#342 Jeffrey & dr. Wim Dekker over eindtijdprofetieën, ds. A. Moerkerken en draagmoederschap
Bekijk alle afleveringen
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Arthur Alderliesten
Podcast

Terugluisteren: Arthur Alderliesten wijst abortus als mensenrecht af

De zesde aflevering van ‘De Podcast van je Leven!’ staat nu online! In de maandelijkse podcast van NPV – Zorg voor het Leven worden allerlei onderwerpen rondom abortus besproken. Dit keer een boeiend gesprek met Arthur Alderliesten (foto), directeur

ds. M. Maas
Video

Ds. Maas over het getal 666: "De mens wil als God zijn"

In Openbaring 13 lezen we over het beest uit de zee en het beest uit de aarde. "Achter dit beest gaan mensen schuil. De mens die geschapen is op de zesde dag en met het getal zes wordt aangeduid. Maar men streeft ernaar om van een zesje een zeven, he

ds. S. T. Lagendijk
Video

Terugkijken: ds. Lagendijk beantwoordt Refoweb-vragen

In onderstaande aflevering van 'Pastorie online', een programma van Refoweb.nl op de Reformatorische Omroep, is ds. S. T. Lagendijk te gast om te spreken over het thema 'Van dood naar leven'. De predikant verhuisde zo’n drie jaar geleden van de dorpj

Chris Verhagen
Video

Christelijke apologeet legt uit hoe het welvaartsevangelie mensen kapot maakt

In deze tweede video over tv-evangelist Benny Hinn zoomt Chris Verhagen, initiatiefnemer van YouTube-kanaal Christelijke Apologeet in op het financiële leed dat hij met zijn bediening door de jaren heen heeft veroorzaakt. Helaas worden volgens de apo

Jurjen ten Brinke
Video

Jurjen ten Brinke in gebed: 'Vrede die alle verstand te boven gaat'

''Vrede die alle verstand te boven gaat', daar bidden we samen met Jurjen ten Brinke om. Omdat geliefden ons ontvallen zijn, er van alles gebeurt in je persoonlijk leven dat je niet begrijpt en de onrust in de wereld misschien wel groter is dan ooit.

Reyer en Marrit
Interview

Oorlog Midden-Oosten spoort Reyer aan tot nieuw lied: “Ik hoop dat de hemel antwoord geeft”

“Ik weet het niet meer. Wat is wijsheid en waar is Gods ingrijpen?” Deze vragen staan centraal in het nieuwe lied Kyrie Eleison van zanger Reyer, dat hij samen met Marrit Claus zingt. In nasleep van de aanslagen in Israël op 7 oktober 2023 en de oorl

Martin Koornstra
Preekverslag

Volgens Martin Koornstra geeft God overvloedig: “De zegen is mooier dan het wonder”

“Jezus is gekomen om leven in overvloed te geven, en de duivel probeert te stelen wat ons toebehoort. Op alle terreinen van het leven.” Deze les deelde Martin Koornstra onlangs tijdens zijn preek ‘Leven in overvloed’ in de Levend Evangelie Gemeente (

Studenten in de Reed Arena
Nieuws

Prachtig: 10.000 studenten komen in Amerikaans stadion bijeen om Jezus te aanbidden

Bij het laatste Unite US-evenement van dit jaar kwamen meer dan 10.000 studenten bijeen in de Reed Arena op de Texas A&M University om samen Jezus te aanbidden. Honderden jongeren gaven hun leven aan Christus tijdens deze avond, waarin de focus volle

Meerartikelen

Ernest Giardino
Nieuws

Amerikaanse christen mag zonder vergunning niet meer met bord op trottoir evangeliseren

In de stad Chapin, South Carolina, kreeg inwoner Ernest Giardino te horen dat hij een vergunning nodig heeft om op een openbaar trottoir een bord met de tekst 'Vertrouw op Christus' te dragen. De Amerikaanse christen verzet zich tegen dit besluit met

Pastor Mark Driscoll (L) en Pastor Dwight McKissic (R)
Nieuws

Amerikaanse pastor stelt dat abortus genocide is en pro-choice christenen niet in de hemel komen

Pastor Mark Driscoll, oprichter van Trinity Church in Scottsdale, Arizona, heeft onlangs stevige uitspraken gedaan over christenen die voor abortus zijn. Hij noemde abortus 'genocide' en verklaarde dat christenen die pro-choice zijn, niet in de hemel

Sem Jongsma
Video

Sem Jongsma is dit weekend te gast in Hour of Power

Sem Jongsma groeide op in de roze buurt van Eindhoven en in Amsterdam omdat hij pendelde tussen zijn moeder en vader. Op jonge leeftijd vond hij zijn identiteit in het verkopen van drugs en kickboksen. Inmiddels is hij als coach werkzaam voor MOVE. 

ADEM Project
Video

ADEM Project brengt nieuwe single uit: 'Alles wat ik nodig heb'

"Alles wat ik nodig heb", zo heet de nieuwe single van ADEM Project. Het lied ‘Alles wat ik nodig heb’ is een soort geloofsbelijdenis of een statement over wat je gelooft. Het vertelt over een ontmoeting met onze Maker en gaat over volledige overgave

Mary Ruba Jansuk
Video

Mary verloor haar man en vluchtte noodgewongen met haar gezin uit Zuid-Soedan

Mary Ruba Jansuk verloor in 2016 haar man bij een bedrijfsongeval. Nog geen maand later vluchtte ze vanwege oplaaiend geweld noodgedwongen met haar gezin uit Zuid-Soedan. Bij terugkomst was haar huis volledig afgebrand en ook kon ze haar kinderen nau

ds. C. P. de Boer
Video

CGK-predikant wijst vanuit Psalm 129 op wereldwijd antisemitisme

"Psalm 129 geeft aan dat de Jodenhaat zich toespitst op het volksbestaan. Waar het Joodse volk zich ook bevindt op deze wereld, de haat overkomt hen overal. De Jodenhaat is ooit begonnen, ging eeuwenlang door en het houdt niet op", merkt ds. C. P. de

Ds. A. Simons
Video

Christenen zijn bevrijd van de wet: ds. Simons zoomt in op Romeinen 7

Paulus vergelijkt de wet met een man waaraan een vrouw gebonden is, zolang hij leeft. Pas als deze man sterft, is de vrouw vrij om met een ander te trouwen. De gelovigen zijn gestorven aan de wet door Christus’ dood en bevrijd van de eisen van de wet

Bertus Span
Video

Zijn we slaven of zonen van God? Bekijk de video

'Wat zeggen de Koran en de Bijbel over het zijn van een slaaf van God?', die vraag behandelt evangelist Bertus Span in een nieuwe video van Growing Faith. Span vertelt dat zowel in de Koran als in de Bijbel gelovigen slaven genoemd worden. Het woord

Alagbe
Nieuws

Migrantenkerk Amsterdam voor de derde keer in enkele weken doelwit van brandstichting

Voor de derde keer in korte tijd is het kerkgebouw van Maranatha Community Transformation Center (MCTC) in Amsterdam getroffen door brandstichting. Het gebouw is ernstig beschadigd, zo laat Samen Kerk in Nederland (SKIN) weten.  ‘Na twee eerdere bran

Theologische Universiteit Apeldoorn
Nieuws

Theologische Universiteit Apeldoorn organiseert weer Week van de Vroege Kerk

Ook dit jaar hoopt de Theologische Universiteit Apeldoorn weer een Week van de Vroege Kerk te houden, georganiseerd vanuit de bijzondere leerstoel ‘Bijbeluitleg Vroege Kerk’. In de week van 18-22 november 2024 zijn er diverse activiteiten rondom het

Gert van der Ende
Nieuws

Protestantse Lezing over oorlog en vrede: "Niet door kracht of geweld, maar door mijn Geest"

Binnen de kerk wordt verschillend gedacht over hoe we ons moeten verhouden tot oorlog en vrede. In de Protestantse Lezing vraagt hoofdkrijgsmachtpredikant Gert van der Ende begrip voor de verschillende opvattingen die hierover leven. Oorlog en vrede 

Oyode
Nieuws

Priester ontvoerd in Nigeria na het redden van twee seminaristen

De rector van een kleinseminarie, priester Thomas Oyode, bood zichzelf als gijzelaar aan in ruil voor twee studenten toen gewapende mannen zondag het seminarie in Agenebode in het zuiden van Nigeria binnenvielen. Volgens een verklaring die het bisdom