Prof. Peels neemt afscheid van TUA: "Door Gods genade heb ik het geloof behouden"

God 2 februari 2023 TUA Connect
Prof. Peels

In 1993 werd hij hoogleraar Oude Testament aan de Theologische Universiteit Apeldoorn (TUA), daarvoor was hij al docent in datzelfde vakgebied, en dáárvoor predikant in de christelijke gereformeerde kerk van Zoetermeer. Vanwege zijn emeritaat blikt prof. Peels terug en vooruit.

"Toen ik met mijn werk aan de TUA begon, in 1986, was ik 30 jaar. Eén gemeente heb ik slechts mogen dienen, Zoetermeer, in een korte periode van goed vier jaar. Teruggaan naar de TUA was voor mijn vrouw en mij niet makkelijk. Maar in de jaren daarna ben ik steeds meer ingegroeid in het werk, en met veel vreugde heb ik me gewijd aan de bestudering van het Oude Testament, en het doorgeven van alle moois wat ik daarin vond, aan wijsheid, schoonheid en waarheid.

Hoogtepunten waren niet alleen de vele mooie colleges, maar in het bijzonder ook de perioden van gastcollege geven in het buitenland, vooral in Afrika en in Azië. Het is zó bemoedigend om van dichtbij mee te maken hoe de Geest over alle grenzen heen het Koninkrijk bouwt. Dieptepunten waren er natuurlijk ook. Dat begon al snel, in 1987: het plotselinge overlijden van prof. Versteeg, voor mij de verbindingspersoon met de oudere generatie hoogleraren waar ik als “jonkie” tussen moest opereren.

Een dieptepunt vond ik vele jaren later de grote misser om niet samen met andere opleidingen één Gereformeerde Theologische Universiteit te willen vormen. Dwars door alles heen heb ik de transitie meegemaakt van een hogeschool met beperkte actieradius tot een volwaardige theologische universiteit met een bredere uitstraling tot ver over de grenzen heen. Het was en is een voorrecht om daaraan te hebben mogen bijdragen."

"De Schrift mag het zeggen, ook als dat mij weleens verwart."

Stil
Prof. Peels heeft zich in de loop der jaren vooral veel beziggehouden met vragen rondom het beeld van God in het Oude Testament, en daarnaast, met name de laatste jaren, ook met het intrigerende Bijbelboek Jeremia. Daarnaast verdiepte hij zich in een keur van thema’s: eschatologie, Bijbelvertaling, geweld in het Oude Testament, verbond, ‘struikelteksten’, hermeneutiek, wordingsgeschiedenis van het Oude Testament, psalmenexegese, enzovoorts.

Waar hij het meest van heeft geleerd? "Die “donkere” teksten in het Oude Testament, de “schaduwzijden” van het Godsbeeld, die steeds weer nieuw licht werpen op wie de HERE is, Hij die in Zijn heiligheid en Zijn liefde Zich niet laat tegenhouden. Een korte studie waar ik misschien nog de meeste vreugde aan beleefde was het onderzoek naar de notie van de lankmoedigheid van God. Zó mooi! Daar werd ik al biddend en onderzoekend zelf steeds weer stil van."

Gesloten denksystemen
Zelf heeft prof. Peels als student college gehad van prof. Oosterhoff, van wie hij vooral heeft meegekregen dat je je in de bestudering van de Schriften eerbiedig luisterend moet opstellen: de Schrift is altijd weer rijker dan je ooit dacht. Van hem erfde hij ook het verzet tegen gesloten denksystemen, of die nu liberaal of conservatief zijn. "De Schrift mag het zeggen, ook als dat mij weleens verwart. Wijze lessen kreeg ik genoeg mee, maar niet de minst wijze les was die over de vrijheid van de exegese. Dat is en blijft een aangevochten zaak."

Van prof. Oosterhoff erfde hij ook zijn Jeremia-onderzoek, dat eerstgenoemde begonnen was, maar niet heeft kunnen voltooien. Uiteindelijk concentreerde prof. Peels zich op het laatste deel van het boek Jeremia, de volkenprofetieën in Jeremia 46-51. "Die mag je gerust rekenen tot de moeilijkste teksten van het Oude Testament. De studie daarvan heb ik nu afgerond. In januari 2023 komt bij KokBoekencentrum het boek uit."

Na zijn emeritaat wil prof. Peels samen met zijn vrouw Janine in retraite te gaan: een reis van enkele maanden langs de Middellandse Zee, langs plaatsen van de klassieke oudheid.

Terugkijkend op al die voorbije jaren is prof. Peels vooral dankbaar. "Door Gods genade heb ik, als oudtestamenticus geconfronteerd met grote hermeneutische en theologische vragen, het geloof mogen behouden. Dat geloof is zelfs verdiept en nog meer verankerd in wie Hij naar Zijn beloften voor ons minimensjes wil zijn."

Zoals prof. Peels destijds de opvolger was van prof. Oosterhoff, zo is dr. Versluis de opvolger van prof. Peels. Wat wil hij zijn opvolger vooral meegeven? "Zo ongeveer hetzelfde als ik van mijn voorganger heb meegekregen. Kort gezegd: eerbied voor de Schriften, bescheidenheid in je eigen meningsvorming, zachtmoedigheid in de omgang met anderen, beslistheid in het opkomen voor de prioriteit van het Woord. Een eindje verderop komen dan onze tradities vanzelf wel. En besef bij dit alles dat we maar gewone kleine mensen zijn, met een beperkte blik, en dat Gods Koninkrijk al onze grenzen transcendeert, in de loop der tijden."

Plannen
Na zijn emeritaat wil prof. Peels samen met zijn vrouw Janine in retraite te gaan: een reis van enkele maanden langs de Middellandse Zee, langs plaatsen van de klassieke oudheid. "Gewoon met ons tentje achterin de auto, en al verder trekkend iets opvangen van wat Gods werk in mensenlevens en culturen de eeuwen door teweeg heeft gebracht. Even weg van het hier-en-nu dus. Op enige afstand naar onszelf, onze kerk, en het moderne leven kijken.

Daarna weer terug, en ja, dan heb ik van alles en nog wat aan moois te doen. Onder meer een boek schrijven over beelden van God in het Oude Testament, niet op academisch niveau, maar iets bevattelijker. Het is altijd mijn drive geweest om in mijn theologisch bezig zijn mij niet te verliezen in details en marginale kwesties, maar te denken en te schrijven over de kernvraag wie de HERE is, zoals we Hem leren kennen in Zijn Woord."

Het afscheidscollege van prof. Peels stond gepland voor vrijdagmiddag 27 januari 2023 om 15.00 uur in de Grote Kerk aan de Loolaan in Apeldoorn.

Bovenstaand artikel verscheen in het magazine van de TUA en is met toestemming overgenomen door Cvandaag.

Praatmee

Beluister onze podcast

#362 Jeffrey & Ton van der Schans over het GerGem-curatorium en het predikantentekort
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Shobuj en Dorien Rahman-Spies openen al jarenlang hun hart en huis voor Bengaalse studenten
Levensverhaal

Dorien en Shobuj Rahman-Spies zetten huis en hart open: "Als je met deze jongeren optrekt, wil je vanzelf helpen"

Shobuj en Dorien Rahman-Spies openen al jarenlang hun hart en huis voor Bengaalse studenten. Zelf kwam Shobuj als achttienjarige vanuit Bangladesh naar Nederland. "Ik heb hier ook zonder familie geleefd”, vertelt hij. "Ik weet hoe dat voelt, dus zeg

Don Ceder
Nieuws

ChristenUnie kritisch over optreden Israëlische regering en kolonisten

De ChristenUnie kiest in het Israëlisch-Palestijns conflict steeds duidelijker positie. De partij onderstreept haar traditionele verbondenheid met Israël als veilige haven voor het Joodse volk, maar spreekt zich tegelijkertijd nadrukkelijker uit tege

Duitse politie
Nieuws

Christen aangevallen op straat in Berlijn na vraag over geloofsleven

In de Duitse hoofdstad Berlijn is een 24-jarige man zwaar mishandeld nadat hij aangaf christen te zijn. Vijf onbekenden vielen hem aan toen ze hem op straat naar zijn religie vroegen. De Duitse autoriteiten behandelen de zaak als een mogelijke religi

Opperrabbijn Jacobs
Column

Demoniseren, wegkijken, zwijgen: waarschuwende woorden bij Joods monument

In zijn nieuwste dagboek blikt opperrabbijn Binyomin Jacobs terug op een intense week vol indrukwekkende ontmoetingen. Van Katwijk tot Leeuwarden, van Winterswijk tot Amersfoort draaide het telkens om herinnering, verbinding en waakzaamheid. Terwijl

Ds. Olaf Latzel
Nieuws

Duitse kerk straft ds. Latzel met salarisverlaging na 'homofobe' uitspraken

De Duitse predikant Olaf Latzel krijgt vier jaar lang vijf procent minder salaris vanwege eerdere negatieve uitspraken over homoseksualiteit en geslachtsverandering. Deze maatregel is opgelegd door de Bremische Evangelische Kirche als blijvende herin

Josh McPherson, Ryan Visconti en Landon Schott
Nieuws

Voorgangers blikken terug op bezoek aan Witte Huis: "Daar wordt God gediend"

Drie Amerikaanse voorgangers spreken openlijk over hun recente bezoek aan het Witte Huis. Naar eigen zeggen zagen ze sterke tekenen van Gods aanwezigheid binnen de tweede Trump-regering. Tijdens een recente podcastaflevering deelden pastors Josh McPh

zorgorganisatie Sirjon
Nieuws

Medewerkers reformatorische zorginstelling vernederen bewoners

Zes medewerkers van een zorginstelling voor mensen met een ernstige verstandelijke beperking hebben hun cliënten vernederd, daarvan beelden gemaakt en die met elkaar gedeeld in een besloten groep op Snapchat, meldt het ANP. De filmpjes zijn gemaakt o

Ds. A. B. Broekman
Nieuws

Nieuwe dominee voor protestantse gemeente Vroomshoop: ds. A. B. Broekman

De protestantse gemeente te Vroomshoop mag in de persoon van ds. A. B. Broekman een nieuwe dominee verwelkomen. De predikant uit Gramsbergen wordt in het Overijsselse dorp de opvolger van ds. J. A. Droogendijk die vorig jaar met emeritaat ging. Broek

Meerartikelen

Ds. R. de Jong
Video

CGK-predikant vraagt kinderen wat er aan de muur in hun slaapkamer hangt

"Wat hangt er aan de muur van jullie slaapkamer?", vroeg ds. R. de Jong onlangs in een preek aan de kinderen. De CGK-predikant uit Sliedrecht wijst op het feit dat veel kinderen hun kamers volhangen met posters van Barbie, Cars of de selecties van Aj

Symelle
Video

Symelle werd katholiek: "Hij heeft mij terug naar huis geroepen"

Met een rooms-katholieke vader en een Syrisch-orthodoxe moeder kreeg Symelle van twee kanten het geloof met de paplepel ingegoten. Toch nam ze in haar tienerjaren afstand van religie, omdat ze het geloof rationeel wilde bewijzen. Door de gesprekken m

Nieuwe locatie GZB en IZB
Persbericht

Nieuwe locatie voor GZB en IZB in Zeist

GZB en IZB hebben een locatie aangekocht voor een gezamenlijk Huis van Zending. Vanaf de zomer van 2026 gaan de missionaire organisaties kantoor houden in de Arendsburg, een historisch gebouw naast de Oude Kerk in Zeist. “We zien ernaar uit wat deze

Prof. dr. Arnold Huijgen
Opinie

SGP-hoofdbestuur ontraadt ‘vrouwenmotie’: begrijpelijk?

Het SGP-hoofdbestuur ontraadt een motie die vrouwelijke politieke deelname binnen de partij wil toestaan. De motie, ingediend door SGP Vlissingen, stelt dat vrouwen zelf mogen kiezen om landelijk actief te zijn. Aanstaande zaterdag komt de motie aan

pinksterconferentie
Nieuws

Theoloog waarschuwt in aanloop naar Opwekkingsconferentie voor 'LHBTI-stichting'

Een theoloog uit stevige kritiek op Stichting Opwekking vanwege de aanwezigheid van Stichting Wijdekerk tijdens de jaarlijkse pinksterconferentie. 'Gods Geest is in en door Gods Woord duidelijk. Op de schouders van het bestuur van Stichting Opwekking

Jan-Willem Grievink
Opinie

EO zet Amerikaanse evangelicals weg als stelletje malloten

De documentaire Bidden voor het einde over Amerikaanse evangelische christenen werd vorige week uitgezonden door de EO. Maar die docu heeft één duidelijk doel: deze Amerikaanse evangelicals wegzetten als een stelletje malloten die denken dat ze door

Curatorium GG
Nieuws

Curatorium GerGem laat op tweede vergaderdag geen kandidaat toe

Op dinsdag 20 mei is er geen kandidaat toegelaten tot de predikantsopleiding van de Gereformeerde Gemeenten (GerGem). Dit betekent dat na twee vergaderdagen tot nu toe één kandidaat - dhr. P.C. Kok uit Waddinxveen - is toegelaten. Op woensdag 21 mei

paus Leo XIV
Nieuws

Nieuwe paus Leo XIV: "Christenen hebben bijzondere band met Joodse volk"

Tijdens de inauguratieceremonie van de nieuwe paus Leo XIV was afgelopen zondag ook de Israëlische president Isaac Herzog aanwezig in het Vaticaan. Herzog vroeg de paus om “zich te blijven inzetten voor hun vrijlating en het hervatten van de interrel

Gaza-demonstratie
Nieuws

Deze christenen verzetten zich tegen Israël-standpunt kabinet-Schoof

De grote demonstratie zondag in Den Haag tegen het kabinetsbeleid rond Israël verliep rustig. Aan het protest deden volgens de organisatie ruim 100.000 mensen mee. "Premier Schoof weigert een rode lijn te trekken. Daarom doen wij het. Nederland blijf

Prop. J. W. Sterrenburg
Nieuws

Hervormde gemeente Hardinxveld-Giessendam verwelkomt nieuwe dominee: prop. S. van den Berg

De hervormde gemeente te Hardinxveld-Giessendam (Wijk 1) heeft een nieuwe dominee: prop. S. van den Berg (foto). De proponent uit Rotterdam wordt daar de opvolger van de in 2022 naar Katwijk aan Zee vertrokken ds. W. J. Westland. De hervormde gemeent

Moslima zwaait met Syrische vlag
Nieuws

Mensenrechtenorganisatie bezorgd om Syrische christenen: “Christendom dreigt te verdwijnen”

De christelijke mensenrechtenorganisatie Christian Solidarity International (CSI) maakt zich zorgen over de toekomst van christenen in Syrië. Dat schrijft CBN News. Tegelijkertijd is men voorzichtig positief over de recente belofte van president Dona

Vlag van de Alpha-cursus
Nieuws

Alpha-cursus bereikt recordaantal deelnemers wereldwijd: ‘Iedereen kan uitnodigen’

In 2024 namen wereldwijd meer dan twee miljoen mensen deel aan de Alpha-cursus. Dat maakte afgelopen jaar het meest succesvolle jaar ooit sinds de start van Alpha in 1977. De cursus helpt mensen op laagdrempelige wijze kennis te maken met het christe