Prof. Peels neemt afscheid van TUA: "Door Gods genade heb ik het geloof behouden"

God 2 februari 2023 TUA Connect
Prof. Peels

In 1993 werd hij hoogleraar Oude Testament aan de Theologische Universiteit Apeldoorn (TUA), daarvoor was hij al docent in datzelfde vakgebied, en dáárvoor predikant in de christelijke gereformeerde kerk van Zoetermeer. Vanwege zijn emeritaat blikt prof. Peels terug en vooruit.

"Toen ik met mijn werk aan de TUA begon, in 1986, was ik 30 jaar. Eén gemeente heb ik slechts mogen dienen, Zoetermeer, in een korte periode van goed vier jaar. Teruggaan naar de TUA was voor mijn vrouw en mij niet makkelijk. Maar in de jaren daarna ben ik steeds meer ingegroeid in het werk, en met veel vreugde heb ik me gewijd aan de bestudering van het Oude Testament, en het doorgeven van alle moois wat ik daarin vond, aan wijsheid, schoonheid en waarheid.

Hoogtepunten waren niet alleen de vele mooie colleges, maar in het bijzonder ook de perioden van gastcollege geven in het buitenland, vooral in Afrika en in Azië. Het is zó bemoedigend om van dichtbij mee te maken hoe de Geest over alle grenzen heen het Koninkrijk bouwt. Dieptepunten waren er natuurlijk ook. Dat begon al snel, in 1987: het plotselinge overlijden van prof. Versteeg, voor mij de verbindingspersoon met de oudere generatie hoogleraren waar ik als “jonkie” tussen moest opereren.

Een dieptepunt vond ik vele jaren later de grote misser om niet samen met andere opleidingen één Gereformeerde Theologische Universiteit te willen vormen. Dwars door alles heen heb ik de transitie meegemaakt van een hogeschool met beperkte actieradius tot een volwaardige theologische universiteit met een bredere uitstraling tot ver over de grenzen heen. Het was en is een voorrecht om daaraan te hebben mogen bijdragen."

"De Schrift mag het zeggen, ook als dat mij weleens verwart."

Stil
Prof. Peels heeft zich in de loop der jaren vooral veel beziggehouden met vragen rondom het beeld van God in het Oude Testament, en daarnaast, met name de laatste jaren, ook met het intrigerende Bijbelboek Jeremia. Daarnaast verdiepte hij zich in een keur van thema’s: eschatologie, Bijbelvertaling, geweld in het Oude Testament, verbond, ‘struikelteksten’, hermeneutiek, wordingsgeschiedenis van het Oude Testament, psalmenexegese, enzovoorts.

Waar hij het meest van heeft geleerd? "Die “donkere” teksten in het Oude Testament, de “schaduwzijden” van het Godsbeeld, die steeds weer nieuw licht werpen op wie de HERE is, Hij die in Zijn heiligheid en Zijn liefde Zich niet laat tegenhouden. Een korte studie waar ik misschien nog de meeste vreugde aan beleefde was het onderzoek naar de notie van de lankmoedigheid van God. Zó mooi! Daar werd ik al biddend en onderzoekend zelf steeds weer stil van."

Gesloten denksystemen
Zelf heeft prof. Peels als student college gehad van prof. Oosterhoff, van wie hij vooral heeft meegekregen dat je je in de bestudering van de Schriften eerbiedig luisterend moet opstellen: de Schrift is altijd weer rijker dan je ooit dacht. Van hem erfde hij ook het verzet tegen gesloten denksystemen, of die nu liberaal of conservatief zijn. "De Schrift mag het zeggen, ook als dat mij weleens verwart. Wijze lessen kreeg ik genoeg mee, maar niet de minst wijze les was die over de vrijheid van de exegese. Dat is en blijft een aangevochten zaak."

Van prof. Oosterhoff erfde hij ook zijn Jeremia-onderzoek, dat eerstgenoemde begonnen was, maar niet heeft kunnen voltooien. Uiteindelijk concentreerde prof. Peels zich op het laatste deel van het boek Jeremia, de volkenprofetieën in Jeremia 46-51. "Die mag je gerust rekenen tot de moeilijkste teksten van het Oude Testament. De studie daarvan heb ik nu afgerond. In januari 2023 komt bij KokBoekencentrum het boek uit."

Na zijn emeritaat wil prof. Peels samen met zijn vrouw Janine in retraite te gaan: een reis van enkele maanden langs de Middellandse Zee, langs plaatsen van de klassieke oudheid.

Terugkijkend op al die voorbije jaren is prof. Peels vooral dankbaar. "Door Gods genade heb ik, als oudtestamenticus geconfronteerd met grote hermeneutische en theologische vragen, het geloof mogen behouden. Dat geloof is zelfs verdiept en nog meer verankerd in wie Hij naar Zijn beloften voor ons minimensjes wil zijn."

Zoals prof. Peels destijds de opvolger was van prof. Oosterhoff, zo is dr. Versluis de opvolger van prof. Peels. Wat wil hij zijn opvolger vooral meegeven? "Zo ongeveer hetzelfde als ik van mijn voorganger heb meegekregen. Kort gezegd: eerbied voor de Schriften, bescheidenheid in je eigen meningsvorming, zachtmoedigheid in de omgang met anderen, beslistheid in het opkomen voor de prioriteit van het Woord. Een eindje verderop komen dan onze tradities vanzelf wel. En besef bij dit alles dat we maar gewone kleine mensen zijn, met een beperkte blik, en dat Gods Koninkrijk al onze grenzen transcendeert, in de loop der tijden."

Plannen
Na zijn emeritaat wil prof. Peels samen met zijn vrouw Janine in retraite te gaan: een reis van enkele maanden langs de Middellandse Zee, langs plaatsen van de klassieke oudheid. "Gewoon met ons tentje achterin de auto, en al verder trekkend iets opvangen van wat Gods werk in mensenlevens en culturen de eeuwen door teweeg heeft gebracht. Even weg van het hier-en-nu dus. Op enige afstand naar onszelf, onze kerk, en het moderne leven kijken.

Daarna weer terug, en ja, dan heb ik van alles en nog wat aan moois te doen. Onder meer een boek schrijven over beelden van God in het Oude Testament, niet op academisch niveau, maar iets bevattelijker. Het is altijd mijn drive geweest om in mijn theologisch bezig zijn mij niet te verliezen in details en marginale kwesties, maar te denken en te schrijven over de kernvraag wie de HERE is, zoals we Hem leren kennen in Zijn Woord."

Het afscheidscollege van prof. Peels stond gepland voor vrijdagmiddag 27 januari 2023 om 15.00 uur in de Grote Kerk aan de Loolaan in Apeldoorn.

Bovenstaand artikel verscheen in het magazine van de TUA en is met toestemming overgenomen door Cvandaag.

Praatmee

Beluister onze podcast

#348 Jeffrey & Andries Knevel over migratievisie SGP, kerkasiel en de Ark van Noach
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

ADF International - Rhoda Jatau
Nieuws

Nigeriaanse moeder van vijf kinderen vrijgesproken van godslastering na anderhalf jaar vast te zitten

Het duurde tweeënhalf jaar, voordat de Nigeriaanse Rhoda Jatau vrijgesproken werd van de aanklacht van godslastering. De moeder van vijf kinderen deelde in 2022 een video waarin ze de moord op een christen veroordeelde. Sindsdien zat Jatau ook meer d

Christenen geven God de eer in Lagos, Nigeria, (niet de bewuste kerk)
Nieuws

Meningsverschil tussen Nigeriaanse christenen mondt uit in moord op drie van hen; kerk veroordeelt geweld

In Munga Dosa, Nigeria, is zondag geweld uitgebroken tussen leden van twee kerkverbanden: de United Methodist Church (UMC) en van de Global Methodist Church (GMC). De ruzie vond plaats tussen leden van hetzelfde dorp, die het oneens waren over de koe

Bijbels
Nieuws

Texaans schooldistrict krimpt Bijbel in vanwege nieuwe wet tegen 'seksueel expliciete' boeken

Op een Texaans schooldistrict is de Bijbel niet langer volledig te lezen. Dat meldt The Christian Post. Het schooldistrict besloot onlangs om alle Bijbelteksten te verwijderen die seksuele handelingen op een 'aanstootgevende' manier beschrijven. De b

Ds. J. Belder
Video

Ds. Belder merkt op dat veel media de staat Israël als een koloniaal project zien

Veel media beschrijven de staat Israël nog wel eens als een koloniaal project. Deze gedachte hoor je - nu de oorlog tussen Israël en Hamas al ruim een jaar voortduurt - steeds vaker om je heen. Ds. J. Belder uit Harskamp merkte onlangs in een preek o

André Rieu
Video

Kippenvel: 'Nearer my God to Thee' klinkt op het Vrijthof

'Nearer, my God, to thee, nearer to Thee! E'en though it be a cross that raiseth me, still all my song shall be,nearer, my God, to Thee; nearer, my God, to thee, nearer to Thee'. Voor veel christenen is deze prachtige Engelse hymne uit de 19e eeuw ze

Wilkin van de Kamp
Video

Waarom Wilkin van de Kamp door de stralende ogen van zijn zoon aan de zegenbede moest denken

"De overvloed van zijn liefde voor zijn pasgeboren dochter was zichtbaar in de glans van zijn ogen. De manier waarop onze zoon naar zijn dochter keek, herinnerde mij aan het zegengebed uit Numeri 6. In deze oude priesterzegen laat God ons Zijn gezich

Mevrouw van der Hoeven
Video

Video: SGP'er Florian Pronk gaat langs bij eenzame mevrouw uit Zwijndrecht

Heel veel Nederlanders voelen zich eenzaam, maar dat is niet altijd aan de buitenkant te zien. Daarom heeft de SGP een actie gelanceerd: 'Tijd voor elkaar'. Met een sjoelbak onder de arm, gaat Florian Pronk namens de SGP op bezoek bij mevrouw van der

Jan Willem Slager
Video

Jan Willem Slager legt uit waarom Genesis belangrijk voor hem is

Onlangs werd het vierde Logos Congres over Bijbel, geloof en wetenschap georganiseerd. Jan Willem Slager studeerde Theologie aan de Universiteit Utrecht. Hij is parttime directeur bij het Logos Instituut, parttime docent Oude testament bij het Evange

Meerartikelen

Ds. A. Th. (Anne) van Olst
Video

Hoe getuig je als christen van je geloof? Ds. Van Olst deelt 5 handreikingen

Ds. A. Th. (Anne) van Olst sprak tijdens een avond van Geloofstoerusting over het thema ‘Gezonden als schapen’. De predikant deelde vijf handreikingen om een getuige van Jezus Christus te zijn. Van Olst benadrukt dat getuigen niet gaat om het winnen

Prof. dr. Henk van den Belt
Verdieping

Avondmaalswijn in bekertje van borrelglasformaat vind ik onprettig

Op een keer mocht ik het avondmaal bedienen als gastpredikant in een gemeente waarin de stukjes brood niet alleen waren voorgesneden, maar ook van een prikkertje waren voorzien. Ik moest wel even slikken toen ik dat zag... Het avondmaal vraagt om een

Chris Verhagen en Laurens Pruis
Video

Moet iedere christen aangesloten zijn bij een kerk? Christenen in gesprek

"De veelvuldige wijsheid van God wordt bekend gemaakt door de christelijke gemeente. Als je een licht wil zijn in deze wereld en vrucht wil dragen voor het evangelie, zorg er dan voor dat je onderdeel bent van een kerk", zegt Laurens Pruis, een van d

'De Wereld Rond'
Podcast

Zendingswerker deelt ervaringen in podcast: Rianne Spijkerboer

In deze podcastaflevering van 'De Wereld Rond' is deze keer Rianne Spijkerboer te gast. Zij spreekt over het belang van relaties in zending en hoe ze zich inzet voor haar naasten in Zuid-Afrika. Ook vertelt Rianne over haar ervaringen met de Discipel

Oscar Lohuis
Video

Oscar Lohuis over oorlogsgeweld in Israël: "Actualiteit schudt christenen wakker"

Bij al het oorlogsgeweld in Israël en Gaza staat overeind dat het lijden enorm is. Veel onschuldige mensen zijn omgekomen en nog veel meer zijn verwond en ontheemd. Toch lezen we in de Bijbel veel over de toekomst van de wereld, dat er een einde komt

Hans Reinders
Column

Voor Jezus was er géén plaats op deze aarde

"O tijden, o zeden" (o tempora, o mores) is een bekende uitspraak uit een beroemde redevoering van de Romein Cicero. In deze redevoering tegen Catilina, die geprobeerd had Cicero te vermoorden, benoemt Marcus Tullius Cicero onomwonden het lage moraal

Kees Postma
Column

In Europa lijkt een nieuwe wind te waaien: opwekking op komst?

Als je aan opwekking denkt, denk je niet meteen aan Nederland. Zelfs niet aan Europa misschien. Maar vergis je niet; ook hier begint een zachte bries te waaien uit de goede richting. Ik sprak onlangs een eigenaresse van een christelijke boekwinkel. Z

Grinwis
Dagelijks leven

Zien: CU-Kamerlid krijgt hilarische prijs uitgereikt van Kamervoorzitter

In de Tweede Kamer wordt er niet altijd op het scherpst van de snede gedebatteerd. Soms is er gelukkig ook tijd voor wat luchtigheid. Zoals aan het einde van de donderdag toen Kamervoorzitter Martin Bosma besloot op een ludieke manier een prijs uit t

Wouter de Vos
Video

Wouter de Vos is zondag te gast in Hour of Power

In Hour of Power ontvangt Jan van den Bosch Wouter de Vos aan tafel. Wouter is algemeen directeur van 4e Musketier (4M) Nederland, een christelijke organisatie voor mannen. Hij houdt van oprechtheid en rauwe communicatie. Hij vertelt over zijn leven

Ds. H. Ottema
Video

HHK-predikant waarschuwt aan de hand van de 'Mike Pence-rule' voor overspel

"Wees nooit met een vrouw alleen, tenzij het je eigen vrouw is", aldus ds. H. Ottema. De hersteld hervormde predikant preekte pas over het zevende gebod waarin het gaat over overspel. In zijn preek haalde Ottema voormalig vicepresident van de Verenig

Al-theoloog Jack Esselink
Video

Video: Al-theoloog vertelt over 'AI-Jezus' die in Zwitserse kerk gebruikt wordt

Kunstmatige Intelligentie (AI) verovert de wereld, maar inmiddels maken ook kerken er gebruik van. Bijvoorbeeld in het Zwitserse Luzern. Daar kunnen mensen namelijk biechten bij een hologram van Jezus die door AI wordt aangestuurd. Al-theoloog Jack E

Rene de Reuver
Nieuws

PKN-scriba keert zich tegen 'zondagsschoolpolitie': 'Grote gevolgen voor de kerk'

Kerken moeten in vrijheid catechisatie en zondagsschoollessen kunnen blijven aanbieden. Dat vindt René de Reuver, scriba van de Protestantse Kerk in Nederland. Volgens hem gaan voorstellen om hier van overheidswege toezicht op te houden, in tegen de