Prof. Peels neemt afscheid van TUA: "Door Gods genade heb ik het geloof behouden"

God2 februari 2023 TUA Connect
Prof. Peels

In 1993 werd hij hoogleraar Oude Testament aan de Theologische Universiteit Apeldoorn (TUA), daarvoor was hij al docent in datzelfde vakgebied, en dáárvoor predikant in de christelijke gereformeerde kerk van Zoetermeer. Vanwege zijn emeritaat blikt prof. Peels terug en vooruit.

"Toen ik met mijn werk aan de TUA begon, in 1986, was ik 30 jaar. Eén gemeente heb ik slechts mogen dienen, Zoetermeer, in een korte periode van goed vier jaar. Teruggaan naar de TUA was voor mijn vrouw en mij niet makkelijk. Maar in de jaren daarna ben ik steeds meer ingegroeid in het werk, en met veel vreugde heb ik me gewijd aan de bestudering van het Oude Testament, en het doorgeven van alle moois wat ik daarin vond, aan wijsheid, schoonheid en waarheid.

Hoogtepunten waren niet alleen de vele mooie colleges, maar in het bijzonder ook de perioden van gastcollege geven in het buitenland, vooral in Afrika en in Azië. Het is zó bemoedigend om van dichtbij mee te maken hoe de Geest over alle grenzen heen het Koninkrijk bouwt. Dieptepunten waren er natuurlijk ook. Dat begon al snel, in 1987: het plotselinge overlijden van prof. Versteeg, voor mij de verbindingspersoon met de oudere generatie hoogleraren waar ik als “jonkie” tussen moest opereren.

Een dieptepunt vond ik vele jaren later de grote misser om niet samen met andere opleidingen één Gereformeerde Theologische Universiteit te willen vormen. Dwars door alles heen heb ik de transitie meegemaakt van een hogeschool met beperkte actieradius tot een volwaardige theologische universiteit met een bredere uitstraling tot ver over de grenzen heen. Het was en is een voorrecht om daaraan te hebben mogen bijdragen."

"De Schrift mag het zeggen, ook als dat mij weleens verwart."

Stil
Prof. Peels heeft zich in de loop der jaren vooral veel beziggehouden met vragen rondom het beeld van God in het Oude Testament, en daarnaast, met name de laatste jaren, ook met het intrigerende Bijbelboek Jeremia. Daarnaast verdiepte hij zich in een keur van thema’s: eschatologie, Bijbelvertaling, geweld in het Oude Testament, verbond, ‘struikelteksten’, hermeneutiek, wordingsgeschiedenis van het Oude Testament, psalmenexegese, enzovoorts.

Waar hij het meest van heeft geleerd? "Die “donkere” teksten in het Oude Testament, de “schaduwzijden” van het Godsbeeld, die steeds weer nieuw licht werpen op wie de HERE is, Hij die in Zijn heiligheid en Zijn liefde Zich niet laat tegenhouden. Een korte studie waar ik misschien nog de meeste vreugde aan beleefde was het onderzoek naar de notie van de lankmoedigheid van God. Zó mooi! Daar werd ik al biddend en onderzoekend zelf steeds weer stil van."

Gesloten denksystemen
Zelf heeft prof. Peels als student college gehad van prof. Oosterhoff, van wie hij vooral heeft meegekregen dat je je in de bestudering van de Schriften eerbiedig luisterend moet opstellen: de Schrift is altijd weer rijker dan je ooit dacht. Van hem erfde hij ook het verzet tegen gesloten denksystemen, of die nu liberaal of conservatief zijn. "De Schrift mag het zeggen, ook als dat mij weleens verwart. Wijze lessen kreeg ik genoeg mee, maar niet de minst wijze les was die over de vrijheid van de exegese. Dat is en blijft een aangevochten zaak."

Van prof. Oosterhoff erfde hij ook zijn Jeremia-onderzoek, dat eerstgenoemde begonnen was, maar niet heeft kunnen voltooien. Uiteindelijk concentreerde prof. Peels zich op het laatste deel van het boek Jeremia, de volkenprofetieën in Jeremia 46-51. "Die mag je gerust rekenen tot de moeilijkste teksten van het Oude Testament. De studie daarvan heb ik nu afgerond. In januari 2023 komt bij KokBoekencentrum het boek uit."

Na zijn emeritaat wil prof. Peels samen met zijn vrouw Janine in retraite te gaan: een reis van enkele maanden langs de Middellandse Zee, langs plaatsen van de klassieke oudheid.

Terugkijkend op al die voorbije jaren is prof. Peels vooral dankbaar. "Door Gods genade heb ik, als oudtestamenticus geconfronteerd met grote hermeneutische en theologische vragen, het geloof mogen behouden. Dat geloof is zelfs verdiept en nog meer verankerd in wie Hij naar Zijn beloften voor ons minimensjes wil zijn."

Zoals prof. Peels destijds de opvolger was van prof. Oosterhoff, zo is dr. Versluis de opvolger van prof. Peels. Wat wil hij zijn opvolger vooral meegeven? "Zo ongeveer hetzelfde als ik van mijn voorganger heb meegekregen. Kort gezegd: eerbied voor de Schriften, bescheidenheid in je eigen meningsvorming, zachtmoedigheid in de omgang met anderen, beslistheid in het opkomen voor de prioriteit van het Woord. Een eindje verderop komen dan onze tradities vanzelf wel. En besef bij dit alles dat we maar gewone kleine mensen zijn, met een beperkte blik, en dat Gods Koninkrijk al onze grenzen transcendeert, in de loop der tijden."

Plannen
Na zijn emeritaat wil prof. Peels samen met zijn vrouw Janine in retraite te gaan: een reis van enkele maanden langs de Middellandse Zee, langs plaatsen van de klassieke oudheid. "Gewoon met ons tentje achterin de auto, en al verder trekkend iets opvangen van wat Gods werk in mensenlevens en culturen de eeuwen door teweeg heeft gebracht. Even weg van het hier-en-nu dus. Op enige afstand naar onszelf, onze kerk, en het moderne leven kijken.

Daarna weer terug, en ja, dan heb ik van alles en nog wat aan moois te doen. Onder meer een boek schrijven over beelden van God in het Oude Testament, niet op academisch niveau, maar iets bevattelijker. Het is altijd mijn drive geweest om in mijn theologisch bezig zijn mij niet te verliezen in details en marginale kwesties, maar te denken en te schrijven over de kernvraag wie de HERE is, zoals we Hem leren kennen in Zijn Woord."

Het afscheidscollege van prof. Peels stond gepland voor vrijdagmiddag 27 januari 2023 om 15.00 uur in de Grote Kerk aan de Loolaan in Apeldoorn.

Bovenstaand artikel verscheen in het magazine van de TUA en is met toestemming overgenomen door Cvandaag.

Praatmee

Beluister onze podcast

#322 Patrick & Jeffrey over David de Vos, de Trump-bijbel en een opvallende arrestatie
Beluister op soundcloud
Bekijk alle afleveringen
Of beluister op:

Meerartikelen

Enquête toont aan dat katholieke priesters steeds jonger gewijd worden
Nieuws

Enquête toont aan dat katholieke priesters steeds jonger gewijd worden

Jonge katholieke mannen die later dit jaar tot priester worden gewijd, zijn jonger dan gemiddeld. Dat blijkt uit een nieuwe enquête die onlangs door de United States Conference of Catholic Bishops werd vrijgegeven. Daarnaast stellen veel toekomstige

CGK-convent
Video

Terugkijken: unieke landelijke vergadering CGK

Afgelopen zaterdag kwamen vertegenwoordigers van alle kerken binnen de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) samen in een convent. Deze bijzondere bijeenkomst was bedoeld om te peilen hoe de kerken de toekomst van het kerkverband zien. In paneldisc

Chris Verhagen
Nieuws

Zijn alle mensen kinderen van God? Chris Verhagen reageert op David de Vos na eerder verwijderde video

In een nieuwe YouTube-video reageert de christelijke apologeet Chris Verhagen op het inmiddels veelbesproken boek van evangelist David de Vos. Dat deed Verhagen eerder al, maar die video moest offline gehaald worden vanwege geschonden auteursrecht. I

Jezus-film
Nieuws

Christelijke organisaties slaan de handen ineen en lanceren speciale Jezus-film voor dove mensen

Een nieuwe christelijke film geeft dove mensen de kans om het verhaal van Jezus op een geheel nieuwe manier te ervaren. Dat meldt Christian Today. De film, die geschreven en geproduceerd is door dove professionals, is door een samenwerking tussen Dea

Joe Biden
Nieuws

Amerikaanse bisschop verontschuldigt zich nadat hij Biden 'dom' noemde

Een katholieke bisschop biedt zijn excuses nadat hij onlangs de Amerikaanse president Joe Biden voor ‘dom’ uitmaakte. Dat meldt The Christian Post. De bewuste Amerikaanse bisschop, Robert Gruss, zei dit nadat Biden tijdens een bijeenkomst opmerkte da

Mannenzang Katwijk - 19 april 2024
Video

Kijk hier de Katwijkse mannenzangavond van afgelopen vrijdag terug

1700 mannen die psalmen, gezangen en geestelijke liederen zingen in de Nieuwe Kerk van Katwijk aan Zee: de mannenzangavonden zijn razend populair. In de afgelopen twee weken vonden er drie mannenzangavonden plaats in Katwijk die stuk voor stuk door 1

Ds. Henk Poot
Verdieping

Waarom iedere christen Joden in Judea en Samaria zou moeten steunen

Christenen voor Israël steunt de Joodse dorpen in Judea en Samaria omdat zij vragen om bescherming. We steunen hen met camera’s en beveiliging, om gewelddadige infiltraties door terroristen te voorkomen. Bij veel mensen leeft de angst dat bij hen op

christen in india
Nieuws

Christelijke broers in India aangevallen met zwaarden en messen voor organiseren kerkdiensten

Afgelopen week zijn in het noorden van Indiase deelstaat Punjab twee christelijke broers, pastor Gurjeet Singh en Gurdeep Singh, aangevallen door leden van een Sikh-krijgerorde, bekend als de Nihang Sikhs. De aanval, uitgevoerd met zwaarden en messen

Meerartikelen

Synode PKN
Nieuws

VOG wordt verplicht voor medewerkers en vrijwilligers binnen PKN

In haar vergadering van 20 april besloot de generale synode van de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) unaniem dat een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) per 1 juli 2025 verplicht wordt voor medewerkers en vrijwilligers van lokale gemeenten binnen de P

Paul van Geest
Podcast

Andries Knevel in gesprek met markante katholiek: Paul van Geest

Het cliché wil dat protestanten de Bijbel uit hun hoofd kennen, terwijl katholieken het ‘boek der boeken’ nooit openslaan. Maar wat is daar van waar? Die vraag is het uitgangspunt van de podcast Het Gedeelde Woord. Andries Knevel voert daarin iedere

ds. A. Simons
Video

Terugkijken: ds. A. Simons beantwoordt Refoweb-vragen

In onderstaande aflevering van 'Pastorie online', een programma van Refoweb.nl op de Reformatorische Omroep, is ds. A. Simons te gast om te spreken over het thema 'Beloften en bedreigingen'. De hervormde predikant uit Valburg is al vanaf 2006 actief

Toer voor het Goede Doel
Nieuws

Toer voor het Goede Doel 2024: Fietsen voor IZB-projecten

Het kleinste dorp van Nederland, met één – doodlopende – straat. De eerste achthoekige protestantse kerk in Nederland. En een monumentale preekstoel met een verhaal. Liefhebbers van bijzondere feitjes komen ruimschoots aan hun trekken bij deze Toer v

Giovanca Ostiana
Video

Giovanca's geloof liep een deuk op toen haar tante overleed: "Ik zei: God, waarom?"

Je zou Giovanca Ostiana gerust een alleskunner kunnen noemen. Naast het zijn van zangeres en presentatrice, is ze ook moeder en brengt ze binnenkort een boek uit. Afgelopen weekend schoof Giovanca aan in Hour of Power. In een persoonlijk gesprek met

J. Mack Stiles
Boekfragment

Is er in jouw kerk een gezonde of zieke evangelisatiecultuur?

In zekere zin heeft iedere gemeente een bepaalde evangelisatiecultuur. Zelfs gemeenten die evangelisatie verwerpen, hebben een evangelisatiecultuur, ondanks dat het een onbijbelse cultuur is. De vraag is niet: ‘Hebben we een evangelisatiecultuur?’ ma

Dineke van Kooten
Verdieping

Ik ben faliekant tegen de moderne invulling van de papadag

We hebben een lunchafspraak om ons netwerk te verbreden. Hij komt te laat en rent, zuchtend, langs andere tafeltjes naar mijn plekje bij het raam. Hij had toch minder tijd dan hij dacht, want hij heeft een papadag. “Papadag?” vraag ik. Natuurlijk wee

vluchtelingen
Nieuws

Gigantisch verschil in immigratie-standpunt achterban CU en SGP

Het thema immigratie speelt een grote rol bij het formeren van een eventueel nieuw kabinet. Voor Maurice de Hond en Peil.nl was dit reden om er in een nieuw onderzoek aandacht aan te besteden. Daaruit blijkt dat ChristenUnie en SGP ontzettend ver uit

Rasanen
Nieuws

Finse politica staat voor de derde keer terecht vanwege haatzaaien

Het Finse Hooggerechtshof heeft bevestigd dat Päivi Räsänen, een Finse parlementariër, voor de derde keer terecht zal staan wegens een vijf jaar oude tweet waarin zij een Bijbelvers citeerde. In deze tweet bekritiseerde zij de Finse Lutherse Kerk voo

 ds. G. Clements
Nieuws

Ds. G. Clements aanvaardt beroep gereformeerde gemeente Benthuizen

De gereformeerde gemeente in Benthuizen mag een nieuwe dominee verwelkomen. Ds. G. Clements heeft het beroep aangenomen dat de gemeente uit Benthuizen op hem uitbracht. Clements dient al liefst 24 jaar lang in de gereformeerde gemeente te Gouda, nada

nieuwe website
Nieuws

Schreeuw om leven lanceert nieuwe hulpverleningswebsite voor vrouwen én mannen

Schreeuw om leven heeft deze week een nieuwe website gelanceerd voor de hulpverlening. Op deze manier wil de stichting groeien naar 1.000 hulpvragen per jaar. De hulpverlening wordt uitgevoerd onder de naam Er is hulp. Via de website www.erishulp.nl

HGJB
Nieuws

HGJB sluit 2023 af met onverwacht positief resultaat

Tegen de verwachting in sluit de Hervormd Gereformeerde Jeugdbond (HGJB) het jaar 2023 qua financiën met een positief resultaat. Terwijl een tekort was begroot van € 130.000, eindigde het jaar met een plus van € 29.000. De jeugdorganisatie verklaart