Prof. Peels neemt afscheid van TUA: "Door Gods genade heb ik het geloof behouden"

God 2 februari 2023 TUA Connect
Prof. Peels

In 1993 werd hij hoogleraar Oude Testament aan de Theologische Universiteit Apeldoorn (TUA), daarvoor was hij al docent in datzelfde vakgebied, en dáárvoor predikant in de christelijke gereformeerde kerk van Zoetermeer. Vanwege zijn emeritaat blikt prof. Peels terug en vooruit.

"Toen ik met mijn werk aan de TUA begon, in 1986, was ik 30 jaar. Eén gemeente heb ik slechts mogen dienen, Zoetermeer, in een korte periode van goed vier jaar. Teruggaan naar de TUA was voor mijn vrouw en mij niet makkelijk. Maar in de jaren daarna ben ik steeds meer ingegroeid in het werk, en met veel vreugde heb ik me gewijd aan de bestudering van het Oude Testament, en het doorgeven van alle moois wat ik daarin vond, aan wijsheid, schoonheid en waarheid.

Hoogtepunten waren niet alleen de vele mooie colleges, maar in het bijzonder ook de perioden van gastcollege geven in het buitenland, vooral in Afrika en in Azië. Het is zó bemoedigend om van dichtbij mee te maken hoe de Geest over alle grenzen heen het Koninkrijk bouwt. Dieptepunten waren er natuurlijk ook. Dat begon al snel, in 1987: het plotselinge overlijden van prof. Versteeg, voor mij de verbindingspersoon met de oudere generatie hoogleraren waar ik als “jonkie” tussen moest opereren.

Een dieptepunt vond ik vele jaren later de grote misser om niet samen met andere opleidingen één Gereformeerde Theologische Universiteit te willen vormen. Dwars door alles heen heb ik de transitie meegemaakt van een hogeschool met beperkte actieradius tot een volwaardige theologische universiteit met een bredere uitstraling tot ver over de grenzen heen. Het was en is een voorrecht om daaraan te hebben mogen bijdragen."

"De Schrift mag het zeggen, ook als dat mij weleens verwart."

Stil
Prof. Peels heeft zich in de loop der jaren vooral veel beziggehouden met vragen rondom het beeld van God in het Oude Testament, en daarnaast, met name de laatste jaren, ook met het intrigerende Bijbelboek Jeremia. Daarnaast verdiepte hij zich in een keur van thema’s: eschatologie, Bijbelvertaling, geweld in het Oude Testament, verbond, ‘struikelteksten’, hermeneutiek, wordingsgeschiedenis van het Oude Testament, psalmenexegese, enzovoorts.

Waar hij het meest van heeft geleerd? "Die “donkere” teksten in het Oude Testament, de “schaduwzijden” van het Godsbeeld, die steeds weer nieuw licht werpen op wie de HERE is, Hij die in Zijn heiligheid en Zijn liefde Zich niet laat tegenhouden. Een korte studie waar ik misschien nog de meeste vreugde aan beleefde was het onderzoek naar de notie van de lankmoedigheid van God. Zó mooi! Daar werd ik al biddend en onderzoekend zelf steeds weer stil van."

Gesloten denksystemen
Zelf heeft prof. Peels als student college gehad van prof. Oosterhoff, van wie hij vooral heeft meegekregen dat je je in de bestudering van de Schriften eerbiedig luisterend moet opstellen: de Schrift is altijd weer rijker dan je ooit dacht. Van hem erfde hij ook het verzet tegen gesloten denksystemen, of die nu liberaal of conservatief zijn. "De Schrift mag het zeggen, ook als dat mij weleens verwart. Wijze lessen kreeg ik genoeg mee, maar niet de minst wijze les was die over de vrijheid van de exegese. Dat is en blijft een aangevochten zaak."

Van prof. Oosterhoff erfde hij ook zijn Jeremia-onderzoek, dat eerstgenoemde begonnen was, maar niet heeft kunnen voltooien. Uiteindelijk concentreerde prof. Peels zich op het laatste deel van het boek Jeremia, de volkenprofetieën in Jeremia 46-51. "Die mag je gerust rekenen tot de moeilijkste teksten van het Oude Testament. De studie daarvan heb ik nu afgerond. In januari 2023 komt bij KokBoekencentrum het boek uit."

Na zijn emeritaat wil prof. Peels samen met zijn vrouw Janine in retraite te gaan: een reis van enkele maanden langs de Middellandse Zee, langs plaatsen van de klassieke oudheid.

Terugkijkend op al die voorbije jaren is prof. Peels vooral dankbaar. "Door Gods genade heb ik, als oudtestamenticus geconfronteerd met grote hermeneutische en theologische vragen, het geloof mogen behouden. Dat geloof is zelfs verdiept en nog meer verankerd in wie Hij naar Zijn beloften voor ons minimensjes wil zijn."

Zoals prof. Peels destijds de opvolger was van prof. Oosterhoff, zo is dr. Versluis de opvolger van prof. Peels. Wat wil hij zijn opvolger vooral meegeven? "Zo ongeveer hetzelfde als ik van mijn voorganger heb meegekregen. Kort gezegd: eerbied voor de Schriften, bescheidenheid in je eigen meningsvorming, zachtmoedigheid in de omgang met anderen, beslistheid in het opkomen voor de prioriteit van het Woord. Een eindje verderop komen dan onze tradities vanzelf wel. En besef bij dit alles dat we maar gewone kleine mensen zijn, met een beperkte blik, en dat Gods Koninkrijk al onze grenzen transcendeert, in de loop der tijden."

Plannen
Na zijn emeritaat wil prof. Peels samen met zijn vrouw Janine in retraite te gaan: een reis van enkele maanden langs de Middellandse Zee, langs plaatsen van de klassieke oudheid. "Gewoon met ons tentje achterin de auto, en al verder trekkend iets opvangen van wat Gods werk in mensenlevens en culturen de eeuwen door teweeg heeft gebracht. Even weg van het hier-en-nu dus. Op enige afstand naar onszelf, onze kerk, en het moderne leven kijken.

Daarna weer terug, en ja, dan heb ik van alles en nog wat aan moois te doen. Onder meer een boek schrijven over beelden van God in het Oude Testament, niet op academisch niveau, maar iets bevattelijker. Het is altijd mijn drive geweest om in mijn theologisch bezig zijn mij niet te verliezen in details en marginale kwesties, maar te denken en te schrijven over de kernvraag wie de HERE is, zoals we Hem leren kennen in Zijn Woord."

Het afscheidscollege van prof. Peels stond gepland voor vrijdagmiddag 27 januari 2023 om 15.00 uur in de Grote Kerk aan de Loolaan in Apeldoorn.

Bovenstaand artikel verscheen in het magazine van de TUA en is met toestemming overgenomen door Cvandaag.

Praatmee

Beluister onze podcast

#387 Jeffrey & drs. Jelte Alma over kerkpijn, de dominee als manager en geestelijk leiderschap
Of beluister op:

Meerartikelen

Marija Tatjana Zrno
Nieuws

Kroatische zuster niet neergestoken door migrant, maar verwondde zichzelf

In Kroatië groeit de verbazing nu blijkt dat de 35-jarige non Marija Tatjana Zrno zichzelf verwondde. De zuster stelde eerst namelijk door een man te zijn neergestoken. Verschillende Kroatische media schreven dat de dader een islamitische migrant zou

abortus
Nieuws

Raad van State: Burgemeester mag demonstraties direct voor abortuskliniek verbieden

De Raad van State heeft woensdag een belangrijke uitspraak gedaan over protesten bij abortusklinieken. Volgens de hoogste bestuursrechter mogen burgemeesters voortaan demonstraties direct voor de ingang van een kliniek verbieden, mits demonstranten o

Ds. N. W. van den Houten
Nieuws

Hervormde gemeente Sliedrecht brengt beroep uit op ds. N. W. van den Houten

De hervormde gemeente te Sliedrecht (Wijk 1) heeft een beroep uitgebracht op ds. N. W. van den Houten (foto). De predikant moet in de Grote Kerk ds. G. J. Mink opvolgen. Laatstgenoemde predikant ging eerder dit jaar met emeritaat. Van den Houten is s

India
Nieuws

Indiaas Hooggerechtshof handhaaft ontslag christelijke legerofficier

Het Hooggerechtshof van India heeft het ontslag van de christelijke legerofficier Samuel Kamalesan bevestigd. De hoogste rechter noemde hem ongeschikt voor het Indiase leger en benadrukte dat zijn houding de discipline en eenheid binnen de krijgsmach

Paus Leo XIV
Nieuws

Paus spreekt zich in Midden-Oosten krachtig uit voor tweestatenoplossing

Paus Leo XIV heeft tijdens zijn reis door het Midden-Oosten opnieuw duidelijk gemaakt dat het Vaticaan de tweestatenoplossing ziet als de enige weg naar duurzame vrede tussen Israël en de Palestijnen. Op de vlucht van Turkije naar Libanon zei de paus

NFL
Nieuws

NFL-speler getuigt na wereldwedstrijd: "Ik heb mijn Heer en Heiland teruggevonden"

NFL-speler Ernest Jones speelde afgelopen weekend een van de allerbeste wedstrijden uit zijn leven. Toen hij na afloop door zijn coach werd verkozen tot de man van de wedstrijd, kwam hij met een opvallende verklaring dat het zo goed ging: “Ik heb mij

Pakistan
Nieuws

Historische petitie moet christelijke rioolwerkers in Pakistan beschermen

In Pakistan is een belangrijke stap gezet om de veiligheid van vooral christelijke schoonmakers en rioolwerkers te verbeteren. Dat meldt Christian Daily International. De Nationale Mensenrechtencommissie (NCHR) diende onlangs een historische petitie

Stoffer
Nieuws

SGP kritisch op plannen D66 en CDA: 'Ik loop niet echt warm'

D66 en CDA zijn akkoord over de plannen die de basis moeten vormen voor het vervolg van de kabinetsformatie. Dat maakte Bureau Woordvoering Kabinetsformatie dinsdag bekend. SGP is allesbehalve enthousiast over de plannen. ChristenUnie is positiever m

Meerartikelen

EO
Nieuws

EO moet fors snijden in geloofsprogramma’s: "Dit raakt het hart van onze missie"

De EO staat voor ingrijpende veranderingen door de landelijke bezuinigingen binnen de publieke omroep. Vanaf 2027 krijgt de EO aanzienlijk minder budget toegewezen, vooral voor programma’s die gaan over geloof en levensbeschouwing. EO-directeur Arjan

Bethaïsda-Julius
Nieuws

Hevige natuurbrand legt restanten Bethaïsda-Julius bloot

Een hevige natuurbrand bij het Meer van Galilea heeft onverwacht nieuw licht geworpen op het Bijbelse Bethsaïda. Wat eerst voor archeologen op een ramp leek uit te draaien, veranderde juist in een baanbrekende ontdekking. Door de brand kwamen namelij

Ds. A. A. Egas
Video

Terugkijken: Ds. Egas bespreekt diepe impasse én naderende breuk binnen de CGK

Binnen de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) staan tientallen plaatselijke gemeenten op het punt zich af te scheiden. Hoewel er formeel nog geen definitieve breuk is, verkeert het kerkverband al langere tijd in een diepe impasse. De tegenstellin

Henk-Jan Room en Johan den Hartogh
Nieuws

Nieuwe beweging ‘Shift Business’ wil Koninkrijk zichtbaar maken op de werkvloer

In Utrecht werd vorige maand een nieuwe bediening voor christelijke ondernemers gelanceerd: Shift Business. De initiatiefnemers, Henk-Jan Room en Johan den Hartogh, willen bedrijven helpen om de werkvloer meer te doordringen van christelijke waarden

Daniël van Deutekom en Elmar Hofstee
Interview

Daniël en Elmar in discussie over gebedsgenezing: “God geneest, maar niet altijd zoals wij hopen”

Genezingsdiensten roepen enthousiasme én weerstand op. Voor de één zijn ze een plaats waar God zichtbaar werkt, voor de ander zijn ze een bron van teleurstelling en ontnuchtering. In een aflevering van de Cvandaag podcast gingen Daniël van Deutekom e

Henk Stoorvogel en Pieter Struik
Interview

Henk en Pieter zijn boezemvrienden: "De kracht van onze vriendschap is toewijding"

Al dertien jaar zijn Henk Stoorvogel en Pieter Struik goede vrienden. Pas een jaar of vijf geleden durfden ze te zeggen dat ze echt boezemvrienden waren. Was dat de reden om een boek over mannenvriendschap te schrijven of verdiepte de vriendschap zic

Arthur Alderliesten
Opinie

Waarom Nederland NEE moet zeggen tegen embryokweek

Het debat over het wettelijk toestaan van embryokweek raakt de kern van onze omgang met menselijk leven. Deze week zal in de Tweede Kamer blijken wat de morele toestand van ons land is. Het gaat niet alleen om politiek bravoure, technologische voorui

Kees Postma
Column

Van zuinig naar overvloedig: wat Jezus mij leerde over geven

Als medewerker van de zendingsorganisatie European Christian Mission bevind ik me regelmatig in internationale kringen. En geloof me, daar leer je hoe anderen tegen Nederlanders aankijken. “Wist je eigenlijk hoe jullie spoorlijnen zijn ontstaan?”, vr

Coöperatie Laatste Wil
Nieuws

Gerechtshof wijst 'wens' Coöperatie Laatste Wil af: hulp bij zelfdoding blijft verboden

De wens van Coöperatie Laatste Wil om de wetgeving rond hulp bij zelfdoding te versoepelen is door het gerechtshof in Den Haag afgewezen. Daarmee blijft het verbod op hulp bij zelfdoding door niet-artsen gehandhaafd. De rechterlijke uitspraak wordt m

Mercy Ships
Persbericht

Bouw nieuw ziekenhuisschip Mercy Ships van start

Mercy Ships is begonnen met de bouw van een nieuw ziekenhuisschip. De zogeheten steel cutting ceremony op de werf in Guangzhou (China) markeerde de start van de bouw van een gloednieuw ziekenhuisschip, de Africa Mercy II. Het doel voor uitbreiding va

Concilie van Nicea
Nieuws

Christelijke leiders vieren 1.700 jaar Concilie van Nicea en roepen op tot eenheid

In het Turkse Iznik, het vroegere Nicea, hebben christelijke leiders samen een oecumenische dienst gehouden om het 1.700-jarig jubileum van het Concilie van Nicea te markeren. Paus Leo XIV, patriarch Bartholomeus en ds. Jerry Pillay, secretaris-gener

Gabriel Olivier
Nieuws

Amerikaanse straatprediker verschijnt voor Hooggerechtshof na arrestatie in Mississippi

De Amerikaanse straatprediker Gabriel Olivier staat voor het Hooggerechtshof nadat hij werd gearresteerd bij het Brandon Amphitheater in Mississippi. Olivier sprak daar met bezoekers en deelde evangelisatiefolders uit. Zijn zaak wordt gezien als een