Prof. Peels neemt afscheid van TUA: "Door Gods genade heb ik het geloof behouden"

God 2 februari 2023 TUA Connect
Prof. Peels

In 1993 werd hij hoogleraar Oude Testament aan de Theologische Universiteit Apeldoorn (TUA), daarvoor was hij al docent in datzelfde vakgebied, en dáárvoor predikant in de christelijke gereformeerde kerk van Zoetermeer. Vanwege zijn emeritaat blikt prof. Peels terug en vooruit.

"Toen ik met mijn werk aan de TUA begon, in 1986, was ik 30 jaar. Eén gemeente heb ik slechts mogen dienen, Zoetermeer, in een korte periode van goed vier jaar. Teruggaan naar de TUA was voor mijn vrouw en mij niet makkelijk. Maar in de jaren daarna ben ik steeds meer ingegroeid in het werk, en met veel vreugde heb ik me gewijd aan de bestudering van het Oude Testament, en het doorgeven van alle moois wat ik daarin vond, aan wijsheid, schoonheid en waarheid.

Hoogtepunten waren niet alleen de vele mooie colleges, maar in het bijzonder ook de perioden van gastcollege geven in het buitenland, vooral in Afrika en in Azië. Het is zó bemoedigend om van dichtbij mee te maken hoe de Geest over alle grenzen heen het Koninkrijk bouwt. Dieptepunten waren er natuurlijk ook. Dat begon al snel, in 1987: het plotselinge overlijden van prof. Versteeg, voor mij de verbindingspersoon met de oudere generatie hoogleraren waar ik als “jonkie” tussen moest opereren.

Een dieptepunt vond ik vele jaren later de grote misser om niet samen met andere opleidingen één Gereformeerde Theologische Universiteit te willen vormen. Dwars door alles heen heb ik de transitie meegemaakt van een hogeschool met beperkte actieradius tot een volwaardige theologische universiteit met een bredere uitstraling tot ver over de grenzen heen. Het was en is een voorrecht om daaraan te hebben mogen bijdragen."

"De Schrift mag het zeggen, ook als dat mij weleens verwart."

Stil
Prof. Peels heeft zich in de loop der jaren vooral veel beziggehouden met vragen rondom het beeld van God in het Oude Testament, en daarnaast, met name de laatste jaren, ook met het intrigerende Bijbelboek Jeremia. Daarnaast verdiepte hij zich in een keur van thema’s: eschatologie, Bijbelvertaling, geweld in het Oude Testament, verbond, ‘struikelteksten’, hermeneutiek, wordingsgeschiedenis van het Oude Testament, psalmenexegese, enzovoorts.

Waar hij het meest van heeft geleerd? "Die “donkere” teksten in het Oude Testament, de “schaduwzijden” van het Godsbeeld, die steeds weer nieuw licht werpen op wie de HERE is, Hij die in Zijn heiligheid en Zijn liefde Zich niet laat tegenhouden. Een korte studie waar ik misschien nog de meeste vreugde aan beleefde was het onderzoek naar de notie van de lankmoedigheid van God. Zó mooi! Daar werd ik al biddend en onderzoekend zelf steeds weer stil van."

Gesloten denksystemen
Zelf heeft prof. Peels als student college gehad van prof. Oosterhoff, van wie hij vooral heeft meegekregen dat je je in de bestudering van de Schriften eerbiedig luisterend moet opstellen: de Schrift is altijd weer rijker dan je ooit dacht. Van hem erfde hij ook het verzet tegen gesloten denksystemen, of die nu liberaal of conservatief zijn. "De Schrift mag het zeggen, ook als dat mij weleens verwart. Wijze lessen kreeg ik genoeg mee, maar niet de minst wijze les was die over de vrijheid van de exegese. Dat is en blijft een aangevochten zaak."

Van prof. Oosterhoff erfde hij ook zijn Jeremia-onderzoek, dat eerstgenoemde begonnen was, maar niet heeft kunnen voltooien. Uiteindelijk concentreerde prof. Peels zich op het laatste deel van het boek Jeremia, de volkenprofetieën in Jeremia 46-51. "Die mag je gerust rekenen tot de moeilijkste teksten van het Oude Testament. De studie daarvan heb ik nu afgerond. In januari 2023 komt bij KokBoekencentrum het boek uit."

Na zijn emeritaat wil prof. Peels samen met zijn vrouw Janine in retraite te gaan: een reis van enkele maanden langs de Middellandse Zee, langs plaatsen van de klassieke oudheid.

Terugkijkend op al die voorbije jaren is prof. Peels vooral dankbaar. "Door Gods genade heb ik, als oudtestamenticus geconfronteerd met grote hermeneutische en theologische vragen, het geloof mogen behouden. Dat geloof is zelfs verdiept en nog meer verankerd in wie Hij naar Zijn beloften voor ons minimensjes wil zijn."

Zoals prof. Peels destijds de opvolger was van prof. Oosterhoff, zo is dr. Versluis de opvolger van prof. Peels. Wat wil hij zijn opvolger vooral meegeven? "Zo ongeveer hetzelfde als ik van mijn voorganger heb meegekregen. Kort gezegd: eerbied voor de Schriften, bescheidenheid in je eigen meningsvorming, zachtmoedigheid in de omgang met anderen, beslistheid in het opkomen voor de prioriteit van het Woord. Een eindje verderop komen dan onze tradities vanzelf wel. En besef bij dit alles dat we maar gewone kleine mensen zijn, met een beperkte blik, en dat Gods Koninkrijk al onze grenzen transcendeert, in de loop der tijden."

Plannen
Na zijn emeritaat wil prof. Peels samen met zijn vrouw Janine in retraite te gaan: een reis van enkele maanden langs de Middellandse Zee, langs plaatsen van de klassieke oudheid. "Gewoon met ons tentje achterin de auto, en al verder trekkend iets opvangen van wat Gods werk in mensenlevens en culturen de eeuwen door teweeg heeft gebracht. Even weg van het hier-en-nu dus. Op enige afstand naar onszelf, onze kerk, en het moderne leven kijken.

Daarna weer terug, en ja, dan heb ik van alles en nog wat aan moois te doen. Onder meer een boek schrijven over beelden van God in het Oude Testament, niet op academisch niveau, maar iets bevattelijker. Het is altijd mijn drive geweest om in mijn theologisch bezig zijn mij niet te verliezen in details en marginale kwesties, maar te denken en te schrijven over de kernvraag wie de HERE is, zoals we Hem leren kennen in Zijn Woord."

Het afscheidscollege van prof. Peels stond gepland voor vrijdagmiddag 27 januari 2023 om 15.00 uur in de Grote Kerk aan de Loolaan in Apeldoorn.

Bovenstaand artikel verscheen in het magazine van de TUA en is met toestemming overgenomen door Cvandaag.

Praatmee

Beluister onze podcast

#385 Patrick & Jeffrey over Nigeriaanse christenen, David de Vos & de Week van het Leven
Of beluister op:

Meerartikelen

Grijpen naar voedsel
Nieuws

Hongersnood in Soedan: de wereld keek lang weg, zien christelijke hulporganisaties

Verontwaardigd zijn ze alle drie, dat de wereld zo lang de andere kant op keek. Guido de Vries (Tearfund), Simon Mane (World Vision) en KlaasJan Baas (ZOA) zien voor hun ogen zich een enorme ramp voltrekken, die in omvang die in Gaza bijna doet verbl

Lydia en Gerard de Groot
Boekfragment

Gemaakt om te heersen: geestelijke autoriteit hoort bij ons DNA

Heerschappij is het bestaansrecht van de mens, het is een positie van eer en autoriteit. Genesis 1:26-28 maakt duidelijk: ‘En God zei: Laten Wij mensen maken naar Ons beeld, naar Onze gelijkenis; en laten zij heersen…En God zegende hen en God zei teg

Arch Kennedy
Getuigenis

Voormalig weerman worstelde jaren met homogevoelens en vindt vrijheid in Christus

De Amerikaanse auteur en voormalig meteoroloog Arch Kennedy vertelt openhartig hoe zijn leven veranderde toen hij Jezus ontmoette. Jarenlang leefde hij als homoseksuele man en worstelde hij met verslaving, maar door een eenvoudige uitnodiging van zij

Cvandaag podcast
Nieuws

Cvandaag podcast: Discussie over christenvervolging Nigeria na harde woorden Trump

De recente uitspraken van Donald Trump over het extreme geweld tegen christenen in Nigeria hebben wereldwijd, en ook in Nederland, een golf aan reacties veroorzaakt. De Amerikaanse president waarschuwde de Nigeriaanse regering dat de VS zou ingrijpen

Premier Nikol Pashinyan
Nieuws

Spanningen met nationale kerk overschaduwen eerste nationale gebedsontbijt Armenië

Premier Nikol Pashinyan kreeg afgelopen weekend veel waardering van Amerikaanse en Britse evangelicale leiders tijdens het eerste nationale gebedsontbijt van Armenië. Tegelijkertijd klinkt er scherpe kritiek vanuit mensenrechtenorganisaties over de a

Schots parlement
Nieuws

Christelijke organisaties waarschuwen tegen Schots plan voor abortus tot aan geboorte

Christelijke en pro-life organisaties roepen de Schotse regering op om een nieuw voorstel af te wijzen dat abortus tot aan de geboorte mogelijk zou maken. De plannen komen volgens Christian Today uit een rapport van een door de regering ingestelde ad

Palestijnen-Israël
Nieuws

Palestijnse kerkleiders: ‘Zwijgen over genocide is medeplichtigheid’

In Bethlehem is vrijdag een vernieuwde versie gepresenteerd van de Kairos-verklaring, een document waarin Palestijnse christelijke leiders opnieuw aandacht vragen voor het lijden van het Palestijnse volk. 'We leven in een tijd van genocide en gedwong

Ds. A. T. Vergunst
Video

Ds. Vergunst trof een reformatorisch stelletje aan de waterkant: "Hun zoon was overleden"

"Hij vroeg mij of ik tijd had. Natuurlijk had ik dat. Ik ging naast hen zitten", aldus ds. A. T. Vergunst. In een recente lezing, waarin het thema 'rouw' centraal stond, vertelde de GerGem-predikant hoe hij op een dag langs een rivier liep en daar ee

Meerartikelen

Zeecontainer
Persbericht

Event SDOK: Tuwen zat zestien jaar gevangen in Eritrea en werd gemarteld

SDOK organiseert een event met een bijzondere gast. Tuwen zat zestien jaar opgesloten in verschillende Eritrese gevangenissen, omdat ze haar geloof niet wilde afzweren. Ze leefde onder erbarmelijke omstandigheden. “Ik heb twee jaar geen gevoel in mij

Hanna Smallenbroek
Levensverhaal

Zware hersenschudding verdiepte het geloofsleven van Hanna Smallenbroek

Wat doe je als je leven van de ene op de andere dag helemaal wordt stilgezet? En als dat bijna twee jaar duurt? Ik kreeg een zware hersenschudding, die maar niet overging. Een pittige tijd volgde, van bijna niks kunnen, frustratie, hard werken en ext

Jan Hoek
Interview

Theoloog Jan Hoek draait er niet omheen: “God heeft Israël niet losgelaten”

“De Heere laat zijn volk niet vallen. De weg van God met Israël is niet vervangen door de kerk, maar in Christus juist verdiept en verbreed”, zegt theoloog Jan Hoek. Na dit interview met hoogleraar Hans van Oort in het Nederlands Dagblad laaide opnie

 Familie Stam op de Filipijnen
Interview

Evangelist William spreekt zich uit: "Filipijnen zijn alleen zielig als ze Jezus niet kennen"

Binnenvaartschipper William Stam (41) dacht nooit dat hij op korte termijn een stichting zou beginnen. Toch werd hij oprichter van Palms of Grace, een jonge organisatie die in de Filipijnen werkt. “Ik voel mij geroepen om de lokale gemeentes te onder

Martin de Jong en David de Vos
Opinie

Hoe christenen met David de Vos omgaan, zegt meer over ons dan over hem

De afgelopen week werd christelijk Nederland opnieuw opgeschud door een nieuwe discussie rondom David de Vos. Zijn besluit om te stoppen met Go and Tell en zijn uitspraken in de media hebben een storm losgemaakt die groter lijkt dan de inhoud zelf. E

Volle Balkons
Persbericht

Podcast ‘Volle Balkons’ vertelt verhaal van wonderlijke kerkgroei

De Nieuwe Kerk Utrecht lanceert de podcastdocumentaire Volle Balkons, een tweedelige serie over een opmerkelijk fenomeen: kerkgroei in een tijd waarin de meeste kerken krimpen. De serie neemt luisteraars mee in het bijzondere verhaal van de groei van

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp vertelt hoe je een vruchtbare rank aan de ware Wijnstok wordt

In een nieuwe aflevering van de serie 'Begin je dag met God' neemt Wilkin van de Kamp ons mee in de woorden van Jezus uit Johannes 15: “Blijf in Mij en Ik in u.” De spreker en schrijver legt uit wat het betekent om als rank verbonden te zijn met de w

Ds. M. Klaassen
Video

Ds. Klaassen zat onder het gehoor van evangelische voorganger uit België

"Allereerst zei hij dat die moeders niet kunnen wassen, getuige de gekrompen kleding. Het tweede dat hij zei is dat die vaders geen leiding kunnen geven. Ik dacht: dat is raak", aldus ds. M. Klaassen. De hersteld hervormde predikant vertelde hoe hij

Johan Schep
Video

Johan Schep vertelt hoe de ark van Noach Jezus' reddingswerk symboliseert

In de zevende aflevering van de serie ‘Jezus in het Oude Testament’ bespreekt evangelist Johan Schep Genesis 7. In dit hoofdstuk komt onder meer de zondvloed aan bod. Enkel Noach en de zijnen bleven gespaard. Toch wijst Schep er ook op hoe in dit ver

Egyptische vrouw uit Caïro
Getuigenis

Van analfabeet naar getuige van Gods Licht in Caïro

Het leven in Caïro is zwaar. De stad bruist van lawaai, files en vervuilde lucht. Er is een tekort aan werk, hygiëne en zekerheid. Voor miljoenen inwoners van de Egyptische hoofdstad is elke dag een strijd om te overleven. Tussen de grijsbruine flatb

bangladesh
Nieuws

Bomaanslagen bij kerk en school vergroten angst onder christenen in Bangladesh

De kleine christelijke gemeenschap in Bangladesh leeft na twee nieuwe bomaanslagen opnieuw in angst. In Dhaka werden vorige week zowel de Sint Mariakathedraal als de door de kerk gerunde Sint Joseph School getroffen door zelfgemaakte explosieven. De

Soli Deo Gloria
Video

Soli Deo Gloria brengt Psalm 123 tot leven: bekijk de beelden

In de Grote Kerk van Epe klinkt Psalm 123 in een indrukwekkende uitvoering van Soli Deo Gloria Urk. Onder leiding van pianist Johan Bredewout, organist Harm Hoeve en fluitist Kees Alers klinkt de eeuwenoude bede “Ik hef tot U, die in den hemel zit”.