Is er volgens de Bijbel verschil in de roeping van mannen en vrouwen?

God 6 oktober 2022 Henk Herbold
Henk Herbold

In de wereld waarin de apostel Paulus leefde bestond een grote ongelijkheid tussen mannen en vrouwen. In sommige culturen is dat op dit moment nog zo. Totaal verschillend ten opzichte van de manier waarop wij hier leven.

Vrouwen kwamen in die tijd meestal niet verder dan huishoudelijke taken en het baren en verzorgen van kinderen. In ieder geval hadden vrouwen meestal een ondergeschikte plaats in de toenmalige maatschappij. Persoonlijk kan ik echter op geen enkele manier, in de Bijbel een bewijs vinden dat dit van de oorsprong zo door God ook bedoeld is. Sommige mensen wijzen op hetgeen God na de zondeval tot Eva heeft gezegd (Gen.3:16), als gevolg van de zonde zou God de moeite van de vrouw vermeerderen. Mocht het al zo zijn, dat je denkt dat haar positie daar in deze tijd nog een gevolg van is, dan wil ik daar tegenover stellen dat de Bijbel (Romeinen 8:1) stelt dat er geen veroordeling meer is voor degenen die in Jezus Christus zijn. In Jezus Christus is er dus ook geen reden meer, om de vrouw nog als ondergeschikt te beschouwen, waar ter wereld ook. Dus ook als het nog vanwege culturele overwegingen gewoon is in de omgeving waar de vrouw woont. Het is voor kinderen van God gewoon niet meer aan de orde.

Ook in de synagogen van die dagen, hadden mannen en vrouwen gescheiden plaatsen en had ook alleen de man het recht om te spreken, vrouwen niet. Dat is helaas op sommige plaatsen nu nog zo. Maar… ook in de gemeente van de Heer, later in het Nieuwe Testament, lezen we dat Paulus nog steeds zegt dat vrouwen moesten zwijgen en als ze iets wilde vragen moesten ze dat thuis aan hun man vragen (1 Kor. 14:34-35). Maar… de enige begrijpelijke reden waarom hij dat zegt, moet beslist te maken gehad hebben met de man-vrouw verhouding in die tijd. Dus weer de ondergeschikte positie van de vrouw. Hij wilde niet dat we als christenen wanorde en ergernis zouden veroorzaken. Met name de toenmalige geestelijk leiders waren erg wettisch en onbuigzaam.

Dat het hiermee te maken heeft gehad, begrijpen we ook heel sterk uit wat Paulus erbij zegt, namelijk dat het in die tijd ‘een schande voor de vrouw was om te spreken’. Hierdoor weten we zeker dat de achtergrond, die gezagsverhouding geweest moet zijn, zoals dat in die tijd als normaal geacht werd. Want in deze tijd is het zeker geen schande, als vrouwen spreken in een openbare vergadering. Het is eerder een grote zegen voor een gemeente als ook vrouwen hun bijdrage, vanuit hun leven met God geven.

Van Jezus lees je dat Hij ook veel wettische regels gewoon negeerde. Hij ging zelfs zover dat Hij bijvoorbeeld de toenmalige strenge regels van de sabbat negeerde.

Ik ben in een andere tijd geboren en persoonlijk moet ik er niet aandenken, dat mannen en vrouwen in deze tijd op soortgelijke manier met elkaar om zouden moeten gaan als toen en het kan mijns inziens ook nooit door God zo bedoeld zijn. Natuurlijk moeten wij ons soms aanpassen, afhankelijk van het land of de situatie waar we in terechtkomen.

Een voorbeeld: Mijn vrouw draagt uiteraard normaal geen hoofddoek, maar als we in Roemenië kwamen, waren er soms nog gemeenten waar de vrouwen wel zo naar de samenkomst kwamen. Wij willen geen ergernis zijn, maar de mensen daar juist in liefde dienen, dus we paste ons aan. Paulus zou het zeker ook van ons verwacht hebben (lees 1 Kor. 9:20).

Hoe ging dat in Jezus' tijd?
Van Jezus lees je dat Hij ook veel wettische regels gewoon negeerde. Hij ging zelfs zover dat Hij bijvoorbeeld de toenmalige strenge regels van de sabbat negeerde. Niet volledig, maar Hij had er ook geen moeite mee om een zieke te genezen op de sabbat. En dat namen ze Hem nu juist kwalijk, want dat was tegen hun gewoonte.

Het feit ook dat Hij als man de Samaritaanse vrouw zo maar aansprak (Joh. 4) was in die tijd behoorlijk anders dan men gewend was. De discipelen zeiden dat ook tegen Hem, ze verwonderden zich daar duidelijk over (Joh. 4:27). Een man sprak een vrouw niet zomaar aan, trouwens ook de vrouw de man niet.

Als we dit in gedachten houden dan kunnen we ook begrijpen wat een schok het teweeg heeft gebracht, toen bijvoorbeeld de zondige vrouw in Lukas 7:37, het huis van Simon de Farizeeër binnen drong en midden in een mannenvergadering, Jezus zalfde. Die mensen hebben met verbazing staan kijken, want dit was tegen alle regels en gewoonten van toen in en Jezus liet het toch gewoon toe.

Vrouwen hebben net als mannen een belangrijke rol, niet alleen in het gezin, maar ook in de gemeente.

En dit is ook belangrijk
God heeft in al Zijn wijsheid de vrouw op aarde naast de man gezet om hem tot steun te zijn. Let wel, de vrouw is naast de man gezet, dus niet boven hem, maar zeker ook niet onder hem. Ik meen ook te kunnen zeggen dat de man net zo goed de vrouw tot steun moet willen zijn, Efeze 5:21 staat zelfs dat we elkaar onderdanig moeten zijn...

In ieder geval is het dus duidelijk Gods bedoeling, dat man en vrouw naast elkaar staan om elkaar aan te vullen, ieder met de eigen gaven en talenten. Vrouwen hebben net als mannen een belangrijke rol, niet alleen in het gezin, maar ook in de gemeente. Al kunnen ze verschillend zijn, maar er is mijns inziens geen sprake van dat vrouwen minder belangrijke taken hebben in de gemeente.

Dit lijkt tegenstrijdig
Ondanks dat Paulus, waarschijnlijk vanwege de culturele verschillen van die tijd, tegen de vrouwen van toen zegt, om geen onderwijs te geven (1 Kor. 14:34-35, 1Tim.2:11-15), zien we ook dat hij zegt in Galaten 3:27,28 dat mannen en vrouwen gelijk zijn. Hier staat: “Want gij allen, die in Christus gedoopt zijt, hebt u met Christus bekleed. Hierbij is geen sprake van Jood of Griek, van slaaf of vrije, van mannelijk en vrouwelijk: gij allen zijt immers een in Christus Jezus”.

Persoonlijk geloof ik daarom niet, dat God de vrouw in de gemeente wil belemmeren, om Hem te dienen met de talenten en de roeping/bediening die ze eerst zelf heeft ontvangen van God. Het is zelfs niet aannemelijk dat God zou willen dat de vrouw in deze tijd nog steeds zou moeten zwijgen in de gemeente. Hier moet dus een andere bedoeling geweest zijn en nogmaals, het heeft mijns inziens vooral te maken met de gezagsverhoudingen tussen mannen en vrouwen in die tijd en gelukkig is dat vandaag duidelijk anders.

We lezen namelijk naast alle genoemde teksten over de vrouw, ook in de Bijbel over nog veel meer vrouwen die een roeping en bediening van God hadden.

Bedieningen van vrouwen
Laat ons niet vergeten: De geschiedenis van de afgelopen eeuw, vertelt ons ook van vele gezalfde vrouwen, die een geweldig werk hebben mogen doen voor de Heer. Zoals de bekende zuster Alt in Indonesië. Zij heeft veel gemeenten gesticht. Het is niet aannemelijk om er van uit te gaan dat zij geen gezalfde dienares van de Heer heeft kunnen zijn, alleen maar omdat ze vrouw was. We zullen ook altijd de Bijbelteksten die we lezen, in samenhang met andere teksten moeten zien. We lezen namelijk naast alle genoemde teksten over de vrouw, ook in de Bijbel over nog veel meer vrouwen die een roeping en bediening van God hadden.

  • In de evangeliën lezen we bijvoorbeeld van Jezus en de apostelen die vergezeld werden door vrouwen die hen ‘dienden met hetgeen zij bezaten’ (Luk. 8:1-3; Mark. 15:40,41). Hier gaat het duidelijk om praktische hulp.

  • Maar Paulus noemt uitdrukkelijk ook de hulp van vrouwen met betrekking tot zijn bediening (Rom.16:1-7, 12-13; Filip. 4:2-3). Het gaat hier duidelijk om hulp ten behoeve van het evangeliewerk. Deze teksten geven niet in detail aan waaruit deze hulp bestond, maar andere teksten werpen daar wel licht op: bijvoorbeeld Febe wordt diacones genoemd (Rom. 16:1) en het is dus aannemelijk dat ze in de leiding van de gemeente als zodanig actief was. Van Tabitha weten we dat ze diaconaal werk deed (Hand. 9:36-43).

  • Een gemeente kwam samen bij een zekere Nymfa (Kol. 4:15), hoewel er niets bij staat over de rol van deze Nymfa, is het vrijwel zeker dat ze een leidinggevende rol had in deze samenkomst.
    Mijn vrouw en ik hebben ruim 36 jaar gediend in een gemeente in België. De samenkomst zaal waar de gemeente bijeen kwam, was aan het huis van een zuster. Deze zuster had ook duidelijk een leidinggevende rol in de gemeente. Ze liet zich daar nooit op voorstaan, maar iedereen moest erkennen dat ze geroepene van God was, met een krachtig geloof en zalving op haar leven. In onze ogen was ze ook een soort Nymfa in deze tijd.

  • We vinden ook diverse teksten in verband met het geven van onderwijs door vrouwen. Bijvoorbeeld: we lezen dat Aquila en Priscilla, onderwijs gaven aan Apollos. “Ze legde hem de weg Gods nauwkeuriger uit” (Hand. 18:26). Overigens worden ze wel altijd samen genoemd, maar het is niet aannemelijk dat Priscilla daarbij gezwegen heeft en Aquila alleen aan het woord was.

  • Als we de teksten 2 Timotheüs 1:5 en 2 Timotheüs 3:14-15 samen lezen, zien we dat vrouwen een zeer belangrijke rol speelden in de opvoeding van kinderen, ze gaven ook duidelijk onderwijs aan hen uit de Bijbel.

  • Paulus staat vrouwen ook toe om te bidden en te profeteren (1 Kor. 11:5; vgl. ook Joel 2:28,29), lees hiermee in verband ook Handelingen 21:8-9 waar we lezen over vier vrouwen die profetessen waren. Maar… als ze mogen profeteren dan mogen mijns inziens ook prediken. Er zijn immers ook profeten en profetessen die van God een profetisch boodschap doorgeven in de gemeente.

Conclusie
De conclusie uit deze teksten is dat vrouwen in de Bijbel beslist allerlei taken in de gemeente hadden en daarin zeker een belangrijke rol vervulden met hun specifieke gaven. Dit zien we ook in 1 Korinthe 12 waar gesproken wordt over verscheidenheid aan gaven die aan allerlei mensen in de gemeente gegeven zijn en waarin dus duidelijk geen voorbehoud wordt gemaakt voor vrouwen.

Het is niet alleen van deze tijd, maar God verleende in het Oude Testament vrouwen ook vaak geestelijk gezag en geestelijke gaven.

Gezagsverhouding in het gezin
Paulus heeft het in 1 Timotheüs 2:11-15 mijns inziens over de gezinssituatie. Daar wijst hij erop dat een vrouw in de gezinssituatie thuis, niet boven haar man moet gaan staan. Maar dan gaat het mijns inziens met name om de geestelijke leiding binnen het gezin. De man is als het ware de priester in huis en dient als zodanig zijn gezin voor te gaan in het gebed, voorbede en zo nodig onderwijs uit Gods Woord. Je bent een soort kleine gemeente.

Maar we moeten tegelijk daarbij zeggen, dat de vrouw wel naast haar man staat. En dus als de man op dat vlak ernstig te kort schiet en dat gebeurd wel eens, het begrijpelijk is dat de vrouw het dan van hem overneemt, of… hem in ieder geval voor een belangrijk deel aanvult. Daar is niets mis mee, ook daarin ben je er om elkaar te dienen.

Geestelijk gaven ook bij vrouwen
Het is niet alleen van deze tijd, maar God verleende in het Oude Testament vrouwen ook vaak geestelijk gezag en geestelijke gaven. Dus tegen alle toenmalige gezagsverhoudingen in. Vrouwen waren zelfs godsdienstige leiders van Gods volk, denk aan Mirjam, Debora en Esther. Geestelijke gaven in de gemeente zijn gelukkig onafhankelijk van iemands geslacht en veel van de gaven kunnen niet zonder een spreken uitgeoefend worden. Dit spreken door vrouwen gebeurde dus ook in de eredienst van de gemeente in het Nieuwe Testament (1 Kor. 11:5; 14:26; Kol. 3:15-16).

Henk Herbold is getrouwd met Diny (foto). De evangelist heeft een eigen website. Neem hier een kijkje en lees meer blogs.

Praatmee

Beluister onze podcast

#374 Jeffrey & Patrick over ds. Paul Visser en vermeend grensoverschrijdend gedrag
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Prof. dr. Willem Ouweneel
Column

Leven we als christenen in de eindtijd?

Wat is precies de ‘eindtijd’, waar zovelen het vandaag over hebben? Soms duidt het Nieuwe Testament de hele periode sinds de dood en opstanding van Jezus Christus aan met termen als ‘eindtijd’ en dergelijke. Hebreeën 1 zegt dat met de eerste komst va

Duitsland vlag
Nieuws

Bijna één op de drie Duitsers gelooft dat God het universum schiep

Een nieuwe peiling van onderzoeksinstituut INSA-Consulere laat zien dat bijna een derde van de Duitsers (31 procent) gelooft dat God de schepper van het universum is. Daar tegenover staat dat 41 procent dit niet gelooft. Een kwart (25 procent) weet h

Israël-Palestijnen
Nieuws

Amerikaanse christelijke leiders spreken zich uit tegen oorlog in Gaza

Meer dan zeventig Amerikaanse christelijke leiders en organisaties hebben een gezamenlijke verklaring ondertekend waarin zij zich uitspreken tegen de oorlog in Gaza. Zij beschuldigen westerse christenen die Israël steunen ervan dat zij het zionisme g

Bijbelverhalen in LEGO
Positief nieuws

Bijbelverhalen in LEGO: nieuw project bereikt duizenden jongeren

Een bijzonder evangelisatieproject uit Engeland bereikt steeds meer jongeren met de boodschap van de Bijbel door middel van LEGO-animaties. Sinds kort worden ook Spaanssprekenden aangesproken door dit creatieve initiatief, meldt Christian Daily Inter

Ds. K. Hak
Video

Ds. Hak legt uit waarom hij pas na veertien jaar voor het eerst uit Ruth preekte

Er zijn weinig dominees die uit het Bijbelboek Ruth preken, zo maakte ds. K. Hak in een recente preek duidelijk. Dat geldt overigens ook voor de hervormde predikant zelf. In zijn veertien jaar als predikant preekte Hak nooit eerder uit dit Bijbelboek

Donald Trump
Nieuws

Trump roept Amerikanen op tot gezamenlijk gebed voor het land

De Amerikaanse president Donald Trump wil dat gelovigen in het hele land samen gaan bidden. Eerder deze maand kondigde hij tijdens een toespraak in het Museum of the Bible in Washington het programma “America Prays” aan. Volgens Trump is het de bedoe

Bob Vylan
Nieuws

Christenen spreken zich uit tegen optreden Bob Vylan: 'Walgelijk en gevaarlijk'

Dominee Oscar Lohuis heeft fel gereageerd op het optreden van de Britse punkrapper Bob Vylan in Paradiso, Amsterdam. Volgens hem werd er tijdens het concert niet alleen gespot met de moord op de Amerikaanse christen en activist Charlie Kirk, maar ook

Nmecha
Nieuws

Duitse voetbalclub roept christelijke speler op het matje na steunbetuiging aan Charlie Kirk

De Duitse christelijke voetballer Felix Nmecha (24), middenvelder van Borussia Dortmund, ligt onder vuur. Dit komt door zijn uitlatingen op Instagram over de moord op de Amerikaanse activist Charlie Kirk. Zijn berichten, waarin hij zijn medeleven uit

Meerartikelen

Wilkin van de Kamp
Video

Videoboodschap Wilkin van de Kamp over geloof dat bergen verzet

In deze overdenking legt Wilkin van de Kamp uit wat Jezus bedoelt met geloof dat bergen kan verplaatsen. Aan de hand van Mattheüs 17:20 legt hij uit dat Jezus niet spreekt over geloofsvertrouwen dat langzaam groeit. In plaats daarvan verwijst Hij naa

PKN
Nieuws

Nieuwe app versterkt pionierende kerken

Sinds deze maand is de interkerkelijke app Lerenpionieren beschikbaar in de appstores. De app is ontwikkeld door Donkey Mobile, op initiatief van de Protestantse Kerk en met brede steun van het Landelijk Team Pionieren. Daarbij zijn onder meer de IZB

Jafeth en Sifra Bekx
Interview

Aanbidden doe je niet alleen op zondag: "Het is een levenshouding"

Ga je zondag naar de kerk en begint het 'gewone' leven weer op maandag? Jafeth en Sifra Bekx organiseerden afgelopen maand het eerste ZERA worship festival, om de kerk in Nederland te zegenen. “Aanbidding is niet iets wat je erbij doet. Het is een le

Jan Pool
Column

God is groter dan mijn ernstige ziekte

De afgelopen zeven maanden ben ik door verschillende fasen gegaan. Eerst de klap van de diagnose. Daarna een soort overlevingsmodus: ik wil leven! Vervolgens diepe dankbaarheid dat ik nog leef. Toen kwam er een golf van inspiratie en heb ik mijn boek

Christian Stier
Boekfragment

Israëls terugkeer: de vergeten sleutel in het begrijpen van profetieën

Welke plaats speelt de moderne staat Israël en de terugkeer van het Joodse volk in het plan van God? Christian Stier is ervan overtuigd dat de stichting van de staat Israël in 1948 vervulling is van profetie, maar ziet ook dat veel Israël-beloften vo

dominee A. P. Pors
Interview

Ds. Pors was actief in de autobranche: "Een man ontstak vloekend in woede"

“In de autobranche én in de kerk zijn drempels om het evangelie ter sprake te brengen. Wat dat betreft is de dynamiek vergelijkbaar”, zo vertelt dominee A. P. Pors. De hervormde predikant verhuisde vorig jaar van Nieuw-Beijerland naar Rouveen. Cvanda

Jan Martijn Abrahamse
Nieuws

Theoloog waarschuwt voor eenzijdige duiding van moord op Charlie Kirk

De moord op de Amerikaanse activist Charlie Kirk heeft wereldwijd voor opschudding gezorgd. Ook in Nederland wordt erover gesproken. Jan Martijn Abrahamse, lector Theologie aan de Christelijke Hogeschool Ede, reageerde via LinkedIn op de gebeurteniss

Johan Schep
Video

Johan Schep legt uit waarom God Kaïns offer niet maar Abels offer wél aannam

In de vierde aflevering van de serie ‘Jezus in het Oude Testament’ behandelt evangelist Johan Schep Genesis 4. Hij legt uit hoe het leven van Abel vooruitwijst naar de Heere Jezus en laat zien dat Kaïns houding veel zegt over onze huidige maatschappi

Ds. A. C. Uitslag
Video

CGK-predikant wijst op enorm verdriet van ouders die hun kinderen zien afhaken

Kerkverlating trekt diepe sporen in kerken en gezinnen. Wellicht dat je er uit eigen ervaring over mee kan praten. Misschien heb je een kind dat voorheen met grote vreugde God diende, maar inmiddels het geloof verlaten heeft. Ds. A. C. Uitslag stond

Wilkin van de Kamp
Video

Twijfel niet: Wilkin van de Kamp over de kracht van de gave van geloof

In deze overdenking legt Wilkin van de Kamp uit hoe de gave van geloof werkt in een specifiek moment of situatie. Aan de hand van Marcus 11:23 benadrukt hij dat twijfel vaak opkomt, maar dat Jezus ons uitnodigt om te vertrouwen op wat God heeft geope

Lennard Elenbaas
Video

Welvaart in verdrukking: evangelist deelt lessen uit Ecuador

In deze themalezing van Daniël Online neemt Lennard Elenbaas ons mee naar Ecuador, waar hij jarenlang als evangelist werkte. Hij laat zien hoe christenen, zelfs in moeilijke omstandigheden en onder druk, toch diepe welvaart en geestelijke rijkdom kun

'De Wereld Rond'
Podcast

Zendingswerker Annette Waagemans deelt ervaringen in podcast

In deze aflevering van De Wereld Rond is Annette Waagemans te gast. Zij kwam op een bijzondere manier in aanraking met het gevangeniswerk. Tijdens haar zendingsopleiding werd ze gevraagd een preek te houden in de gevangenis, waar ze sprak over het Va