Heeft God ons altijd voorspoed en succes beloofd?

God 21 juni 2019 Henk Herbold
welvaartsevangelie

De boodschap van het welvaartsevangelie heeft zich snel verspreid en heeft letterlijk miljoenen christenen in zijn greep gekregen met zijn veelbelovende mogelijkheden. Vooral in arme landen, zoals in Afrika, hangen inmiddels miljoenen deze leer aan. Deze mensen worden financiële wonderen beloofd en als je arm bent, ben je daar gevoelig voor.

We komen deze boodschap echter ook in ons land tegen. Vaak wordt mensen geleerd om maar veel geld te offeren, zodat de zegen ook groter zal zijn. Dus, “hoe meer je geeft, hoe meer je terugkrijgt”.

Maar is dit wel een Bijbelse boodschap? Een belangrijk onderdeel van de welvaartsleer is: “Het is altijd Gods wil dat Zijn kinderen hier op aarde al materiële voorspoed en volmaakte gezondheid genieten. En… door het voortdurend positief belijden (of claimen) van die lichamelijke en materiële zegeningen, worden deze ook werkelijkheid.” Welvaartspredikers zeggen dus in het kort: “Wat we uitspreken, gebeurt ook, want er zit kracht in onze woorden.”

Tegenslagen horen bij dit leven en het heeft geen zin om dat te gaan ontkennen. Ze zijn zelfs nodig om ons sterk te maken, zodat we samen met God een weg vinden om er door heen te gaan.

Wat het zo verwarrend maakt voor sommige mensen, is dat als het gaat om onze woorden, het beslist wel waar is dat er kracht van uit gaat, zowel positief als negatief. In Spreuken 18:21 lezen we: “Dood en leven zijn in de macht der tong, wie aan haar toegeeft zal haar vrucht eten.” Dus… wat we zeggen heeft dus wel degelijk effect. Negatieve woorden hebben zeker ook een negatieve uitwerking, vooral als we mensen zijn die veel klagen, dan zaaien we een negatieve sfeer om ons heen.

Klagen, mag dat wel?
Natuurlijk, er gebeurt van alles om ons heen en er is als mens soms genoeg reden om te klagen. Als alles tegenzit en de problemen stapelen zich op, dan ligt klagen voor de hand. Laten we vooral niet vergeten dat we hier ook over lezen in de Bijbel. Jeremia schreef een heel Bijbelboek vol met klachten, Elia klaagde toen hij moest vluchten voor Izebel, Job deed het toen hij alles kwijt was en onder zweren zat etc.. Dat wil niet zeggen dat het goed is om te klagen en vooral niet om te blijven klagen, het helpt ons zeker niet. Maar God begrijpt ons wel, want Hij kan zelfs ook meevoelen met onze zwakheden (Hebr.2:17) en we hoeven ons voor God ook niet anders voor te doen.

Natuurlijk, het zal ons uiteindelijk veel meer helpen om gefocust te blijven op positieve dingen. Gefocust op de Heer. En niet voortdurend alleen maar te klagen over alles wat ons tegenvalt. In ieder geval lossen we met klagen niets op en is het altijd beter om met onze problemen naar Jezus te gaan en een oplossing van Hem te verwachten en Hem daarvoor vast te bedanken (lees Filippenzen 4:6). En er zit ook een geweldige kracht in het brengen van lofoffers aan de Heer, dat wil zeggen Jezus aanbidden en prijzen ondanks dat het van binnen pijn doet (Psalm 50:23).

Maar… aan de andere kant zit de oplossing ook niet in het ontkennen van onze tegenslagen en vervolgens als een soort mantra, positieve dingen te gaan belijden. Het is erg onwaarschijnlijk dat het op die manier zou werken. Tegenslagen horen bij dit leven en het heeft geen zin om dat te gaan ontkennen. Ze zijn zelfs nodig om ons sterk te maken, zodat we samen met God een weg vinden om er door heen te gaan. We lezen bijvoorbeeld in Jesaja 43:2, “Wanneer je door het water trekt, ben Ik met je; ga je door rivieren, zij zullen je niet wegspoelen; als je door het vuur gaat, zul je niet verteerd worden en zal de vlam je niet verbranden. Want Ik, de Heer, ben jou God, jou Verlosser.” Hier geeft de Bijbel duidelijk aan dat onze weg wel degelijk door rivieren en zelfs vuur kan gaan. God belooft ons dus niet dat Hij ons dat allemaal zal besparen, maar wel dat Hij ons nooit in de steek zal laten.

Voorspoed heeft in de Bijbel een andere betekenis dan westerse mensen eraan geven.

Niet alleen succes
God is niet alleen een God van succesmensen, maar ook een God die zich ontfermt over mensen met wie het helemaal niet goed gaat. Vooral op het gebied van genezing en gezondheid vindt deze welvaartsboodschap bij veel mensen ingang. Men leert onder andere dat “genezing gewoon beschikbaar is voor iedere gelovige, je hebt recht op genezing van God”. En als het dan toch niet gebeurt, wordt de conclusie al gauw getrokken dat het met jou niet goed zit. Wee degene die het overkomt. Hebben we dan wel genoeg geloof, belijden we wel genoeg ‘gezondheid’ ondanks dat we nog ziek zijn?

Dat belijden wordt in de welvaartsleer, ‘geloof’ genoemd. Maar de Bijbelse betekenis van ‘geloof’ is heel anders. Het is namelijk veel meer een volkomen vertrouwen op God in alle omstandigheden. Dus in voorspoed, maar ook in tegenspoed. Geloof durft op God te vertrouwen voor alles wat we dagelijks nodig hebben – zoals God de Israëlieten in de woestijn dagelijks het manna gaf – maar dit heeft niets met het verkrijgen van rijkdom te maken. Echt geloof is zelfs tevreden met ‘onderhoud en onderdak’ (1 Tim. 6:7). Gods Woord waarschuwt tegen streven naar veel geld (1 Tim. 6:9) en zegt dat dit een weg is die naar veel schadelijke en zondige begeerten kan leiden.

Voorspoed of succes in de Bijbel
Voorspoed heeft in de Bijbel een andere betekenis dan westerse mensen eraan geven. Het hangt er ook sterk vanaf in welk deel van de wereld je geboren bent. Mensen die toch al weinig hebben zullen sneller denken succes te hebben als het ze iets beter gaat, dan mensen die al een redelijk bestaan hebben. God gunt ons beslist voorspoed en wil ook dat het goed met ons gaat. Maar… het gaat de Heer nooit om een luxueus leven en een overvloed aan materiële bezittingen. Voor God is het veel belangrijker dat Hij Zijn doel met ons leven zal bereiken, dat we dus veranderen zullen naar het voorbeeld van Jezus.

We oogsten geen financiële zegeningen om rijk te worden. Integendeel, Jezus nodigt de rijke jongeling juist uit om zijn rijkdom op te geven.

Geld zaaien, de weg tot financiële voorspoed?
Het basisprincipe van deze lering is echter dat, als iemand maar genoeg geloof heeft, dan zegent de Heer deze persoon met een goede gezondheid en geld in overvloed. Specifiek wordt onderwezen, dat als iemand in geloof een financiële gift geeft, dan is dat als zaaien. Hij of zij ‘zaait’ als het ware in een christelijke kerk of bediening en die persoon heeft dan de zekerheid dat hij een fors bedrag voor hemzelf zal kunnen ‘oogsten’.

Men redeneert ook de andere kant op: als iemand ziek is of arm, komt dit bijna altijd door een gebrek aan geloof bij deze persoon. Geen van deze ideeën wordt echter ondersteund door de Bijbel. Iedereen die eerlijk is moet toegeven dat God armoede gewoon toelaat in de wereld. We vergeten het vaak, maar twee derde van de wereldbevolking leeft nog steeds in armoede en de helft daarvan leeft zodanig in armoede dat hun leven in direct gevaar is. We beseffen het meestal niet, maar het is een groot voorrecht dat we geboren zijn in het meest welvarende deel van de wereld. Want geboren worden in een krottenwijk (en er zijn er heel wat in de wereld), geeft direct al een achterstand in mogelijkheden om vooruit te komen in het leven.

Nu weet ik wel, de oorzaak van armoede is zeer verschillend en armoede in dit rijke westerse deel van de wereld, kan soms de natuurlijke gevolgen van luiheid zijn of door het verwaarlozen van verantwoordelijkheden die God ons geeft. We roepen dit soort armoede dan over onszelf af. Maar dat geldt natuurlijk zeker niet voor elke vorm van armoede. Armoede in het arme deel van de wereld, heeft juist niets met gedrag te maken, het overkomt mensen gewoon en ik denk dan met name aan de erbarmelijke toestand van miljoenen mensen in derde wereldlanden. De Bijbel leert, “De Heer maakt arm en maakt rijk; Hij vernedert, ook verhoogt Hij” (1 Samuël 2:7). Met andere woorden, hoe moeilijk dat voor ons ook te begrijpen is, rijk of arm, het is allemaal onder Gods toelating. Zelfs als we geen goede reden aan kunnen wijzen waarom mensen in armoede leven, weten we dat er ook in de Bijbel staat, dat Jezus op een dag al deze ongerechtigheden (armoede) zal herstellen. Het komt dus goed, Jezus gaat terugkomen. Hij zal straks over de wereld regeren en alle lijden zal dan verdwijnen.

Als we proberen Gods belofte te vervormen om er zelf beter van te worden, komt er kortsluiting in het Bijbelse proces en is de belofte niet langer op ons van toepassing.

Leidt het geven van financiële offers tot zegen?
Het antwoord van de Bijbel is 'ja', maar wel met een belangrijk voorbehoud, we oogsten geen financiële zegeningen om rijk te worden. Integendeel, Jezus nodigt de rijke jongeling juist uit om zijn rijkdom op te geven, terwille van het evangelie. Want zijn vele goederen stonden hem in de weg om Jezus volkomen te volgen, laat het u dus niet overkomen (Mat. 19:16-26). Het is juist zeer de vraag of het wel Gods wil is dat sommige mensen in deze wereld, in enorme weelde leven, terwijl anderen weinig of niets hebben.

Maar natuurlijk, er is wel degelijk een waarneembaar en Bijbelse overeenkomst tussen financieel zaaien en financieel oogsten. God wil ons zegenen als wij bereid zijn om te offeren. Maar, dat doet God niet voor het vergroten van onze rijkdom, maar opdat we in staat zullen zijn om nog meer te offeren om Zijn werk te steunen. God geeft ons meer, maar als Hij ons meer geeft, is dat zaad bedoeld om opnieuw te zaaien.

Lees 2 Korinthe 9:6-10: “Bedenkt dit: wie karig zaait, zal ook karig oogsten, en wie mildelijk zaait, zal ook mildelijk oogsten. Hij nu, die zaad verschaft aan de zaaier en brood tot spijze, zal u uw zaaisel verschaffen en vermeerderen.” Als we echter proberen Gods belofte te vervormen om er zelf beter van te worden, komt er kortsluiting in het Bijbelse proces en is de belofte niet langer op ons van toepassing. Dit is waar de Bijbelse boodschap anders is dan die van het zogenaamde ‘welvaartsevangelie’, want dan zijn we alleen op eigen winst uit.

Het welvaartsevangelie belooft een hemel op aarde, in plaats van een weg van vreemdelingschap en lijden. Het voert weg van het Bijbelse principe van zelfverloochening en kruisdragen.

Het lijden van Job
Welvaartspredikers gebruiken altijd dezelfde verzen als bewijs voor hun leer. Bijvoorbeeld de uitspraak van Job in Job 3:25; “dat waarvoor ik vrees, overvalt mij”. Deze tekst wordt door bijna iedere welvaartsevangelist gebruikt als bewijs voor de leer van het positief (of negatief) belijden. Volgens hen had Job met deze uitspraak zelf alle ellende over zichzelf afgeroepen. Maar dit is een misleidende manier van Bijbeluitleg. Er staat nergens dat deze uitspraak, die hij deed ná de vele rampen die hem waren overkomen, de aanleiding was van zijn ellende. Integendeel, God getuigt dat Jobs verderf ‘zonder oorzaak’ was (Job 2:3). Dit bewijst eerder de onzin van de leer van het ‘positief belijden’.

Glans van succes
Het welvaartsevangelie heeft een sterke aantrekkingskracht op veel christenen juist in onze rijke, materialistische samenleving. Het geeft hen een rechtvaardiging om naar grote rijkdom te streven, in tegenstelling tot het ware onderwijs van de Bijbel. Het belooft een hemel op aarde, in plaats van een weg van vreemdelingschap en lijden. Het geeft het gevoel dat we ‘recht’ hebben op ons ‘comfort’. Het voert weg van het Bijbelse principe van zelfverloochening en kruisdragen. Men zegt ‘Christus heeft immers het kruis al voor ons gedragen!’ Maar het staat haaks op het Evangelie van de Bijbel. Er kan niet genoeg tegen gewaarschuwd worden. Onze rijkdom is in Jezus en niet in aardse goederen.

Praatmee

Beluister onze podcast

#388 Bram Hofland en Nico van der Voet over de Bijbelse doop: verdeeldheid of verbondenheid?
Of beluister op:

Meerartikelen

Groot-Brittannië
Nieuws

Docent verliest baan na opmerking over christelijke identiteit Groot-Brittannië

In Londen is een basisschoolleraar zijn baan kwijtgeraakt nadat hij een leerling had verteld dat “Groot-Brittannië nog steeds een christelijk land is”. De docent, die anoniem wil blijven, kreeg problemen nadat hij jongens had aangesproken die hun voe

DonCeder-DiederikvDijk-Artikel23
Nieuws

Christelijke partijen fel: ‘Motie zet bijl aan de wortel van de onderwijsvrijheid’

De Tweede Kamer heeft deze week met een nipte meerderheid ingestemd met een motie van VVD-Kamerlid Arend Kisteman, waarin wordt uitgesproken dat het discriminatieverbod van artikel 1 van de Grondwet leidend moet zijn wanneer dat botst met de vrijheid

Franklin Graham
Nieuws

Franklin Graham ontbrak op christelijk event in India vanwege problemen rond visa

De Amerikaanse evangelist Franklin Graham kon eind vorige maand niet aanwezig zijn bij een christelijk event in de Indiase staat Nagaland. Dat schrijft The Christian Post. In de media ging het bericht rond dat India zijn visumaanvraag geweigerd had. 

Ds. A. S. Middelkoop
Nieuws

Hersteld hervormde gemeente Kralingse Veer ziet ds. A. S. Middelkoop graag komen

De hersteld hervormde gemeente te Kralingse Veer (Rotterdam) heeft een beroep uitgebracht op ds. A. S. Middelkoop (foto). De predikant moet in de Laankerk de opvolger worden van de eerder dit jaar naar Middelharnis-Sommelsdijk vertrokken ds. F. van B

Dr. P. de Vries
Video

Ds. De Vries vertelt hoe hij als student overspannen raakte én geloofszekerheid vond

"Ik moest zelf weten dat ik het eigendom van Christus ben, anders kan ik anderen niet de weg wijzen", aldus ds. P. de Vries. De hersteld hervormde emerituspredikant vertelde onlangs in de serie Getuigend Gesprek aan presentator Robert Jansema hoe hij

Nigeria
Nieuws

Twee doden bij aanval op kerk in Zuid-Nigeria

In Nigeria is opnieuw geweld uitgebroken tegen christelijke gemeenschappen. Zondagmorgen vielen gewapende mannen de St Andrews Anglicaanse Kerk in Isiokwe aan, in de deelstaat Anambra. De daders openden het vuur terwijl gemeenteleden zich verzamelden

gratis kerstpakket
Nieuws

Gratis kerstpakket voor mensen met beperking

De feestdagen komen eraan, een periode van warmte, gezelligheid en verbondenheid. Maar wat als dit voor jou niet vanzelfsprekend is? Voor veel mensen met een beperking zijn de feestdagen een tijd waarin zij zich extra eenzaam of vergeten voelen. 'Dit

Ds. Maarten van Loon
Nieuws

NGK-predikant over vroeg bellende preekvoorzieners: 'Waar zijn we mee bezig?'

De discussie over het vroegtijdig vastleggen van preekbeurten laait opnieuw op binnen christelijk Nederland. Aanleiding is een bijdrage op LinkedIn van Maarten van Loon, voorganger binnen de Nederlandse Gereformeerde Kerken (NGK) én regelmatig voorga

Meerartikelen

Prof. dr. Arnold Huijgen
Opinie

Cultuurchristendom als bondgenoot? Wees gewaarschuwd

Een van de grote vragen van deze tijd is: met wie ga je allianties aan, en wie sluit je juist buiten? Dat geldt zowel in de kerk, de politiek, als in de bredere cultuur. Om met die laatste te beginnen: onlangs sprak Wierd Duk voor een christelijk gez

CGK kerkscheuring
Nieuws

Nieuwe vrouwelijke predikant in CGK zet spanningen verder op scherp

De spanning binnen de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) loopt opnieuw op na het bericht dat ds. Janneke Dekker-de Groot het beroep van de Nederlands Christelijke Gereformeerde Kerk (NCGK) Zutphen heeft aangenomen. Daarmee krijgt opnieuw een CGK

Russisch-Orthodoxe Kerk
Nieuws

Europese kerken roepen op tot verzet tegen omstreden Russische ideologie

Europese kerken hebben een gezamenlijke verklaring uitgebracht waarin zij de zogenoemde Russian World-ideologie afwijzen. Deze ideologie wordt in Rusland gebruikt om de oorlog tegen Oekraïne religieus te rechtvaardigen. Tijdens de conferentie Resisti

Jennifer Melle
Nieuws

Conservatieve Britse politica roept op tot stopzetten zaak tegen christelijke verpleegkundige

De Britse schaduwminister voor gelijke kansen, Claire Coutinho, roept op om de tuchtzaak tegen de christelijke verpleegkundige Jennifer Melle onmiddellijk te beëindigen. Melle werd in april geschorst nadat zij een transgenderpatiënt in een mannencent

Heidelberg
Nieuws

Fors aantal incidenten in Duitse kerken, zorgen groeien over toenemende vernielingen

In de Duitse deelstaat Baden-Württemberg zijn vorig jaar 849 incidenten in kerken en kapellen geregistreerd. Dat blijkt volgens Evangelical Focus uit cijfers van het ministerie van Binnenlandse Zaken in reactie op vragen van de liberale FDP-fractie.

ontvoeringen Nigeria
Nieuws

Honderd christelijke schoolkinderen vrijgelaten na ontvoering in Nigeria

In Nigeria zijn honderd kinderen vrijgelaten die op 21 november werden ontvoerd in de deelstaat Niger. Dat bevestigde een woordvoerder van de Nigeriaanse president zondag volgens persbureau AFP. De kinderen zijn naar Abuja gevlogen en zouden maandag

Kerst in Bethlehem
Nieuws

Bethlehem en Jeruzalem vieren na twee oorlogsjaren weer kerst

Voor het eerst in twee jaar tijd werden in Bethlehem en Jeruzalem vorige week weer openbare kerstvieringen gehouden. Na twee jaar van oorlog en daarmee economische achteruitgang en stilte, vulden duizenden mensen opnieuw het Mangerplein in Bethlehem

Pakistan vlag
Nieuws

Voorganger vermoord in Pakistan: christenen vrezen nog meer geweld

De christelijke gemeenschap in Pakistan is diep geschokt na de moord op voorganger Kamran Salamat (45). Hij werd op 5 december doodgeschoten voor zijn huis, meldt International Christian Concern. Volgens familie en omwonenden stond hij op het punt zi

Proponent N. van den Top
Nieuws

Nieuwe predikant voor hervormde gemeente Vriezenveen: proponent N. van den Top

De hervormde gemeente te Vriezenveen (Pollenkerk) beschikt binnenkort weer over een eigen predikant. Proponent N. van den Top (foto) uit Ede nam het op hem uitgebrachte beroep aan. In Vriezenveen gaat Van den Top voor het eerst als gemeentepredikant

Indiase christenen
Nieuws

Duizenden christenen demonstreren in New Delhi tegen aanhoudend geweld

In New Delhi hebben zo’n 2.000 christenen uit heel India deelgenomen aan een grote demonstratie tegen wat zij ‘toenemend, aanhoudend en systematisch geweld’ tegen hun gemeenschap noemen. De bijeenkomst vond eind vorige maand onder de vlag van de Nati

Joseph Masloub
Interview

Joseph Masloub won het NK bodybuilding: "Als God in jouw leven is, dan ben je het licht voor anderen"

In de uitzending van Hour of Power vertelt de Syrische Joseph Masloub hoe hij als elfjarige opgroeide tussen bommen, angst en verlies, vluchtte voor het regime en uiteindelijk Nederlands kampioen bodybuilding werd. "Als God in jouw leven is, dan ben

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp vertelt waarom God juist in de woestijn van ons leven tot ons spreekt

Temperaturen rond het vriespunt, bevroren autoruiten, doorgaans weinig zon en spekgladde wegen. Natuurlijk hebben we het over de winter. In een nieuwe aflevering van de serie 'Begin je dag met God' vertelt Wilkin van de Kamp dat het in een christenle