Turkije wijst steeds meer buitenlandse christenen de deur

Steeds meer buitenlandse christenen mogen Turkije niet meer in. De regering ziet hen als een gevaar voor de nationale veiligheid. Dat zorgt voor grote problemen bij veel kleine kerken in het land, die vaak afhankelijk zijn van buitenlandse voorgangers.
Geloof als veiligheidsrisico
Volgens mensenrechtenorganisatie ADF International gebruikt Turkije speciale veiligheidscodes om christenen te weren. Daardoor worden verblijfsvergunningen ingetrokken of mogen mensen het land niet meer in.
De Amerikaanse commissie voor godsdienstvrijheid (USCIRF) bevestigt dat deze praktijk sinds 2019 steeds vaker voorkomt. Meer dan honderd christelijke werkers zouden hiermee te maken hebben gehad.
Veel van hen woonden al jarenlang legaal in Turkije. Ze hadden geen strafblad en deden niets verkeerd. Toch kregen ze plots te horen dat ze het land niet meer in mochten.
Leiders kwijt
De gevolgen zijn groot voor de protestantse kerken in Turkije. “Door deze maatregelen verliezen lokale gemeenschappen hun leiders", zegt jurist Lidia Rieder van ADF International. Een Amerikaanse christen die dertig jaar in Turkije woonde, mag het land bijvoorbeeld niet meer in. Zijn zaak ligt nu bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens.
Vrijheid op papier
In de Turkse grondwet staat dat iedereen vrij is om zijn geloof te belijden. Toch ervaren christenen dat in de praktijk anders. De oude Halki-seminarie, waar priesters werden opgeleid, is al jaren gesloten. Protestantse opleidingen hebben geen officiële status en Bijbelonderwijs mag niet, terwijl islamitische opleidingen wel worden ondersteund door de overheid.
Meer vijandigheid
De Vereniging van Protestantse Kerken in Turkije ziet dat de druk op christenen toeneemt. In een rapport uit 2024 noemt de organisatie meer voorbeelden van haatzaaien, vernielingen en geweigerde vergunningen.
Zo werd een kerkgebouw in Istanbul beschoten. Ook andere gemeenten meldden bedreigingen en schade. Niet alle incidenten worden onderzocht of bestraft.
Een christelijke lerares in de stad Malatya verloor haar baan nadat ze was aangesproken op haar kerkbezoek en buitenlandse vrienden. Ze durfde geen klacht in te dienen, uit angst dat haar familie daar last van zou krijgen.
Stille vorm van onderdrukking
Volgens Lidia Rieder is de situatie zorgelijk: “Je hoeft niemand gevangen te zetten om het christelijk leven moeilijk te maken.” Veel Turkse kerken moeten het nu doen zonder voorganger. Door administratieve regels, sociale druk en vijandigheid wordt het voor christenen steeds moeilijker om openlijk hun geloof te beleven.
Praatmee