De man van Marieke maakte een eind aan zijn leven

Op een zondag in 2017 is Marieke Foppen, op dat moment dertig lentes jong, bezig haar koffers in te pakken. Ze is twee jaar heel gelukkig getrouwd met Keesjan en ze gaan samen op vakantie, even lekker eropuit. Marieke vermoedt niet dat haar leven een heel andere wending zal nemen. Keesjan zal nooit meer thuiskomen. "Rouw is niet alleen maar zwart, maar heeft vele kleuren".
Acht jaar later vertelt Marieke: "Keesjan en ik hebben elkaar leren kennen op ons werk, bij het Leger des Heils. Hij was daar assistent-locatiemanager en ik maatschappelijk werker. Keesjan was heel sociaal, vriendelijk en positief, maakte het liefst dat iedereen zich gezien voelde.” Maar Keesjan is ook een denker. Marieke: "Hij was perfectionistisch, wilde altijd de beste keus maken. Qua studie, qua levenspartner, bij de aankoop van spullen… Hij zocht alles helemaal uit. Dat kon hij geweldig. Maar er is altijd een keus die beter zou kunnen zijn in bepaalde omstandigheden. En omstandigheden kunnen veranderen. Keesjan kon daardoor soms verstrikt raken in zijn eigen gedachten. Dat zag ik als iets wat gewoon bij hem hoorde. Ikzelf was en ben heel nuchter en stabiel. Ik kan wat gemakkelijker loslaten, terwijl hij dingen uitgebreid analyseerde. Daarin vulden we elkaar goed aan, vond ik.”
Beetje vreemd
De aankoop van een huis is ook een stap waar Keesjan erg over piekert. Dus in overleg met de huisarts besluit hij zijn medicatie − tegen angstklachten – op te hogen. Marieke: "In de week daarna was Keesjan af en toe zichzelf niet. Hij maakte zijn zinnen niet af of stond een beetje vreemd met zijn armen te wapperen. Ik zag dat als een nare bijwerking van de medicatie en we besloten de psychiater te bellen die Keesjan kende van een therapeutische gespreksgroep. Die vertelde dat zoiets niet ongebruikelijk is in de eerste weken na een medicatieverhoging en dat het te verwachten viel dat Keesjans klachten al snel zouden afnemen. Het was ook een goed teken dat Keesjan achteraf behoorlijk kon reflecteren op die vreemde momenten. De psychiater raadde ons aan volgens plan op vakantie te gaan. Dat telefoontje stelde me gerust.”
Vloedgolf van emoties
Die zondagochtend voor hun vakantie gaat Keesjan even wandelen om zijn hoofd leeg te maken. Als hij terugkomt, zegt hij nadrukkelijk: ‘Ik wil echt heel graag leven.’ Marieke denkt: ‘Hèhè, je bent er weer uit.’ Maar als Keesjan voor de tweede keer die ochtend gaat wandelen en na ruim een uur nog niet terug is, krijgt ze toch het gevoel dat er iets niet klopt. Ze belt, appt, informeert bij anderen en gaat op zoek… Tevergeefs. Ondertussen groeit haar onrust uit tot bijna zekerheid. Marieke: "Toen een politieagent me vertelde dat Keesjan gevonden was, bevestigde dat wat ik zelf al was gaan weten.”
Algauw moet Marieke ‘de bom’ bij anderen neerleggen. Te beginnen bij haar schoonouders. "Wat ik heel moeilijk vond, was dat ik iedere keer die vloedgolf van emoties over me heen kreeg, terwijl ik zelf helemaal openlag.” Intussen moet ze een uitvaart voorbereiden.
Gat
"Op de maandagochtend na de begrafenis zat ik op de bank en dacht: ‘Oké, en nu dan? Normaal zou ik naar mijn werk gaan. En nu zit ik thuis op de bank, ik ben 30 en weduwe.’ Als je wat ouder bent en je partner verliest, heb je een heel leven samen achter je, en misschien kinderen voor wie je uit bed moet komen. Als je jong bent, heb je in principe nog een heel leven voor je, dat je hoopte met je partner door te brengen. De toekomst was voor mij één groot gat. Alles was opeens moeilijk. Alles wat ik deed, moest opnieuw vormgegeven worden. Maar hoe? Ik had het idee dat ik in een hoekje zou moeten zitten huilen, maar zo zit ik niet in elkaar.” Marieke wil zoveel mogelijk details weten, gaat in gesprek met de schouwarts, met de politie en met mensen die Keesjan nog gesproken hebben.
Vragen
"Mensen vragen weleens of ik niet boos ben op de huisarts of de psychiater. Maar die vraag impliceert dat iemand dit had kunnen voorkomen. En dan kun je net zo goed vragen of ik boos ben op mezelf, op zijn ouders, zijn vrienden… Ik houd niemand verantwoordelijk voor wat er gebeurd is. Ook Keesjan niet. Als ik hem nu zou vertellen dat hij dit gedaan heeft, zou hij het zelf niet geloven. Het is een soort bewustzijnsvernauwing geweest, met fatale afloop. Vaak vragen mensen als zoiets gebeurt: ‘Waarom liet God dit toe?’ of ‘Waarom overkomt mij dit?’ Ik denk eerder: waarom zou het mij níét overkomen? Samen met Keesjans moeder ben ik vrij snel naar de plek gegaan waar hij is overleden. Ik voelde op dat moment heel sterk: ‘Dit is de meest donkere plek op aarde als ik niet verder kijk dan dat ene moment. Maar daarna is er nóg iets gebeurd: de hemel is op die plek opengegaan. God heeft Keesjan in zijn armen meegenomen. De dood heeft niet het laatste woord gehad.’ Dat weten is voor mij zeker een troost geweest.”
Boek
"Gek genoeg heb ik gemerkt dat ik door alles heen wel mezelf gebleven ben”, stelt Marieke vast. "Ik ben nog steeds redelijk nuchter, en humor is nog steeds heel belangrijk voor me. Ook een grapje maken over het verlies hoort er voor mij daarom bij. Rouw is niet alleen maar zwart, maar heeft een heleboel kleuren.’’ Marieke vindt in Marieke van Lierop een lotgenote. Met haar schrijft zij een boek (zie kader) en richt ze de community Widowchicks op. "Het schrijven over mijn verlies is een van de uitingsvormen van mijn rouw; een creatieve uitingsvorm. Rouw heeft voortdurend zorg en aandacht nodig, en wekelijks schrijven voor Widowchicks voorziet daar deels in.”
Vincent
Ook de gesprekken met Vincent, een goede vriend van Keesjan, doen Marieke goed. Hun contact groeit uit tot een nieuwe liefde. Marieke: "Vincent was ook oprecht verdrietig om Keesjan. Het ging niet alleen om mijn verlies, maar ook om het zijne − om dezelfde persoon. Daarom mocht Keesjan er in ons contact helemaal zijn en daardoor konden Vincent en ik een relatie opbouwen.” Het is niet zo dat met die nieuwe relatie het verlies achter haar ligt, benadrukt Marieke. "We hebben inmiddels ook twee kinderen gekregen. Je brein geeft meer aandacht aan wat op nummer 1 in je gedachten staat en dat zijn op dit moment de kinderen. Daarmee kan het lijken alsof het verlies kleiner is geworden, maar dat is niet zo. Het leven eromheen is groter geworden en heeft weer vorm gekregen, om het verlies heen.”
Nieuwe fase
"Vroeger dacht ik: ‘Wanneer houdt het gevoel van verlies op?’ Maar nu kan ik soms denken: ‘Gelukkig, het is er nog…’, omdat dat gevoel van verlies me ook nog verbindt met Keesjan. Toen ik zwanger was van mijn oudste, ervoer ik dat als een nieuwe fase. De zwangerschap was echt iets wat losstond van Keesjan. Toch hebben de kinderen wel degelijk iets met Keesjan te maken, want zij hebben drie paar grootouders. En ooit zal ik hun vertellen over wat hun moeder heeft meegemaakt en over de rol die Keesjan in mijn leven heeft gespeeld.”
Deel dit artikel
Lees ook

Praatmee