Video: wat iedere christen zou moeten weten over sjabbat

Video 26 februari 2025 4 minuten Redactie
sjabbat

‘Sjabbat sjalom!’ Zo groeten veel Joden elkaar aan het einde van de week en tijdens sjabbat. Als ik een Joodse jongen of meisje zou vragen: ‘Wat is de fijnste dag van de week?’ dan zullen ze bijna allemaal zeggen: de sjabbat, de Joodse rustdag! 

Joden houden van de sjabbat. Het is daarom niet zo vreemd dat het eeuwige leven in Joodse bronnen wordt vergeleken met een ‘jom shekulo sjabbat’; ‘een oneindige sjabbat’.

Waarschuwing
De sjabbat begint op vrijdagavond en duurt tot zaterdagavond. In Genesis lees je namelijk dat een nieuwe dag in de Bijbel begint bij zonsondergang (Gen. 1:5).

Op de sjabbat mag het Joodse volk niet werken. Totaal zijn 39 soorten werkzaamheden verboden op sjabbat; de zogenaamde ‘melachot’. Veel van deze werkzaamheden hebben te maken met het dagelijks werk of vragen veel lichamelijke inspanning.

Om te voorkomen dat je per ongeluk de sjabbat ontheiligd, kun je in Israël in de krant of op de kalender precies zien hoe laat de sjabbat begint. In de stad Jeruzalem klinkt vlak voordat de sjabbat begint zelfs een harde sirene als waarschuwing.

Bekijk de video:

Schepping
Waarom vinden veel Joden de sjabbat zo’n fijne dag? Dat heeft alles te maken met de twee redenen die God Zelf geeft voor de sjabbat. 

In Exodus 20 lezen we dat de sjabbat herinnert aan de schepping (Ex. 20:8-11). God rustte op de zevende dag. Door dat als schepsel ook te doen, eer je je Schepper. Je laat zien dat je beseft dat je niet zelf altijd en overal uitmaakt wat je doet. En het is echt waar: gehoorzaamheid aan dit gebod geeft vreugde in je hart. 

In Deuteronomium 5 wordt de sjabbat verbonden aan de slavernij in Egypte (Deut. 5:12-15). Een slaaf heeft geen vrije dag, maar God heeft het Joodse volk bevrijd. Ze zijn vrij. En als je echt beseft hoe waardevol vrijheid is, dan gun je het ook de ander, ja zelfs de os en de ezel in de stal.

Genadedag
Soms verbaast het me een beetje hoe nonchalant christenen omgaan met de zondag. Ik denk dat we veel van de Joden kunnen leren. Is er voor ons geen reden om onze Schepper een dag in de week te eren door gehoorzaam ons werk neer te leggen?

En is er, als je de Heere Jezus persoonlijk kent, ook niet een overvloed aan redenen om je één dag in de week in het bijzonder te verblijden over de vrijheid die je in Hem hebt ontvangen? 

De rustdag is een genadedag; geniet ervan!

De sjabbatsmaaltijd
Hoe ziet een gemiddelde sjabbat van een religieuze Jood er ongeveer uit? De sjabbat begint op vrijdagavond met het aansteken van twee sjabbatskaarsen. Dat gebeurt meestal door de moeder vlak voordat de sjabbat begint. Want het maken van vuur op sjabbat is verboden.

De vader is ondertussen in de synagoge. Daar is op vrijdagavond een korte, vreugdevolle dienst waar de sjabbat wordt verwelkomd. Deze dienst heet ‘kabbalath sjabbat’.

Na de dienst volgt er thuis een uitgebreide maaltijd. Voor die maaltijd geldt één verplichting: het moet de lekkerste maaltijd van de week zijn. Moeders zijn daarom vaak heel de vrijdag druk met alle voorbereidingen. 

Vaste gerechten zijn de sjabbatsbroden, de ‘challot’, en de sjabbatswijn. De twee challa’s symboliseren de dubbele hoeveelheid manna dat de Israëlieten mochten verzamelen voor de sjabbat. De wijn symboliseert de vreugde van de sjabbat.

Het bijwonen van een sjabbatsmaaltijd is een hele belevenis. Er wordt gezongen, gezellig bijgepraat en genoten van het heerlijke eten. En een groot voordeel: je hoeft de afwas niet te doen, want op sjabbat mag je niet werken!

Vreugde
Veel Joden gaan zaterdagmorgens en ’s -middags naar de synagoge. Tussendoor doet men samen spelletjes, bijvoorbeeld een Bijbelse quiz, bestudeert men religieuze boeken en rust uit (de vrijdagavond is vaak de opblijfavond in Joodse gezinnen). Ook maken veel gezinnen een wandeling.

Als de zon op zaterdagmiddag ondergaat, eindigt de sjabbat met de havdalah-ceremonie. Tijdens die ceremonie wordt er een zegen uitgesproken over een glas wijn, enkele geurige kruiden en het licht van een kaars.

Het is opnieuw een handeling vol symboliek. De geur van de kruiden helpt je om de vreugde van de sjabbat mee te nemen de nieuwe week in. Het aansteken van een kaars herinnert aan wat God deed op de eerste dag van de week: het scheppen van licht.

Het uitzien naar de volgende sjabbat kan beginnen! Sjabbat sjalom!

Deze informatie is afkomstig uit het informatieblad dat hoort bij deze video van De Verkenners. Klik hier voor meer informatie. De Verkenners is een gezamenlijk initiatief van Steunfonds Israël / Isaac da Costa, Stichting Steun Messiasbelijdende Joden en het Centrum voor Israëlstudies.

Praatmee

Beluister onze podcast

#389 Martin Koornstra & Jan Pool over geloven in tijden van ziekte en een God van wonderen
Of beluister op:

Meerartikelen

Mona Keijzer
Nieuws

Mona Keijzer blokkeert bufferzone bij abortusklinieken

BBB-minister Mona Keijzer heeft op het laatste moment voorkomen dat het demonstratierecht rond abortusklinieken verder wordt aangescherpt. In de ministerraad lag afgelopen vrijdag een voorstel om zogenoemde bufferzones in te voeren, waarbinnen niet m

Bert-Jan Ruissen
Persbericht

Resolutie Bert-Jan Ruissen over christenvervolging Nigeria aangenomen door Europees Parlement

Het Europees Parlement veroordeelt in een resolutie de ontvoering van 315 christelijke kinderen uit St. Mary’s school in Papiri, Nigeria en verzoekt de Nigeriaanse regering met klem om kinderen beter te beschermen en religieus geweld tegen christenen

Europees Parlement
Nieuws

Europees Parlement wil EU-geld inzetten voor abortus in andere lidstaten

Het Europees Parlement heeft woensdag een resolutie aangenomen waarin de Europese Commissie wordt opgeroepen om met EU-middelen abortussen te financieren voor vrouwen uit lidstaten waar abortus verboden of sterk beperkt is. Vrouwen zouden hun zwanger

Pakistan
Nieuws

Ernstig seksueel misbruik 6-jarig meisje: Pakistaanse moslims zetten christelijk gezin onder druk

In Pakistan is een zesjarig christelijk meisje slachtoffer geworden van ernstig seksueel misbruik. De verdachte, een jonge moslimman uit de buurt, is inmiddels opgepakt. Toch staat het gezin van het meisje zwaar onder druk om de aangifte in te trekke

pro-Israëlmanifestatie
Nieuws

Honderden christenen bijeen tijdens pro-Israëlmanifestatie; politie arresteert viertal

Op de Dam in Amsterdam hebben woensdagavond naar schatting tweeduizend mensen deelgenomen aan een landelijke pro-Israëlmanifestatie. De bijeenkomst vond plaats tijdens Chanoeka, het Joodse feest van het licht, en was bedoeld om Israël en de Joodse ge

Myanmar
Nieuws

Militair regime Myanmar dwingt christenen Kerst vervroegd te vieren vanwege verkiezingen

Christenen in delen van Myanmar zijn door de militaire autoriteiten verplicht om Kerst dit jaar vervroegd te vieren. In de noordelijke deelstaat Kachin moeten alle kerstactiviteiten vóór 20 december zijn afgerond. Men wil niet dat het christelijke fe

Mirjam Bikker en Chris Stoffer
Nieuws

SGP en ChristenUnie waarschuwen formatiepartijen: steun niet vanzelfsprekend

De SGP en de ChristenUnie hebben scherpe waarschuwingen afgegeven aan de partijen die momenteel onderhandelen over een nieuw kabinet. Volgens SGP-fractievoorzitter Chris Stoffer en ChristenUnie-leider Mirjam Bikker komt de bereidheid tot samenwerking

Katholieken
Nieuws

Katholieke zusterorde vecht uitspraak aan over anticonceptie in zorgverzekering

De Kleine Zusters van de Armen gaan opnieuw naar de rechter. De katholieke zusterorde uit Amerika vecht een uitspraak aan die hen kan dwingen om anticonceptie te vergoeden via hun zorgverzekering voor personeel. Volgens hen druist dat regelrecht in t

Meerartikelen

Kerk in Bethlehem
Nieuws

ChristenUnie stelt Kamervragen over positie Palestijnse christenen rond Bethlehem

ChristenUnie-Kamerlid Don Ceder heeft schriftelijke vragen gesteld aan de minister van Buitenlandse Zaken over de positie van Palestijnse christenen op de Westelijke Jordaanoever. Aanleiding zijn berichten dat Israëlische kolonisten voorbereidingen t

Stichting Pioniers in Zuid
Persbericht

Nieuwe pioniersplek start in Sittard met ‘De Sjaopskooi’

In Sittard hoopt Stichting Pioniers in Zuid begin volgend jaar een nieuwe pioniersplek te starten. Op 30 november werd evangelist Cees van Breugel uitgezonden door zijn moedergemeente Stem van de Goede Herder in Bunde Meerssen. Daarmee ging het missi

Syrische vrouw
Positief nieuws

Syrische ex-moslima Warda: "God heeft mijn tranen in zegeningen veranderd"

Warda wordt geboren in Syrië in een moslimgezin. Ze trouwt en krijgt drie kinderen. Het huwelijk loopt echter uit op een scheiding, wat ertoe leidt dat haar eigen familie haar verwerpt. Ze werkt hard om het hoofd boven water te houden. Op een gegeven

Gerben Bremmer
Interview

Gerben Bremmer: "Maak het Evangelie niet los van het welzijn van mensen"

Een lego-uitleen, een tekencursus, een cursus bewegen voor ouderen op muziek: in missionaire plek Het Badhuis in Zwijndrecht komt de liefde van God voor mensen op allerlei manieren tot uiting. We spreken met missionair werker Gerben Bremmer over zijn

Bart Jan Spruyt
Nieuws

Geen nieuwe zuil, wel gezamenlijk front: Bart Jan Spruyt pleit voor conservatieve alliantie

Historicus en publicist Bart Jan Spruyt pleit voor een praktische alliantie tussen orthodoxe christenen en rechts-conservatieve denkers, maar waarschuwt nadrukkelijk tegen het opzetten van een nieuwe ‘conservatief-christelijke zuil’. In het Reformato

Chris Stoffer
Video

SGP wil dat kabinet optreedt tegen toenemende onveiligheid voor Nederlandse Joden

Joden die geen keppeltje durven te dragen, Joodse artiesten die door theaters geweigerd worden en Joodse bijeenkomsten die genoodzaakt worden afgeblazen. In toenemende mate voelen steeds meer Joden zich onveilig in Nederland. Als het aan SGP-leider C

Nico van der Voet
Podcast

Nico van der Voet: “Gereformeerden en evangelischen staan in doopdebat dicht bij elkaar”

Theoloog Nico van der Voet roept christenen op om met meer mildheid en wederzijds begrip naar elkaars dooppraktijk te kijken. In een aflevering van de Cvandaag podcast laat hij zien hoe gereformeerde en evangelische christenen theologisch misschien v

Nederland Zingt
Video

Nederland Zingt staat stil bij Joodse gemeenschap na aanslag

De EO-uitzending Nederland Zingt heeft met een korte, indringende muziekvideo stilgestaan bij het leed van de Joodse gemeenschap in Australië na de recente terroristische aanslag. Terwijl het Joodse feest Chanoeka, het feest van licht en hoop, zou be

Ds. G. H. Molenaar
Nieuws

Hervormde gemeente Papendrecht brengt beroep uit op ds. G. H. Molenaar

De hervormde gemeente te Papendrecht (Wijk Oost) heeft een beroep uitgebracht op ds. G. H. Molenaar (foto). De predikant moet in de Grote Kerk ds. C. H. Bijl vervangen. Laatstgenoemde predikant vertrok vorig jaar naar Katwijk aan Zee. Molenaar is op

Mark Hoefnagel
Interview

Marks hotel stortte in en hij lag uren onder het puin: “Mijn enige hoop was Jezus”

Afgelopen zondag was in Hour of Power het aangrijpende verhaal te zien van Mark Hoefnagel. Wat begint als een onbezorgde vakantie met een jonge gezin, verandert abrupt in een nachtmerrie wanneer het hotel waarin hij verblijft plotseling instort. Mark

Ds. J. R. van Vugt
Video

HHK-predikant stelt dat christenen niet moeten worstelen met de vraag of ze uitverkoren zijn

"U moet helemaal niet worstelen met de vraag of u uitverkoren bent, maar wie de Heere Jezus Christus voor u is", aldus ds. J. R. van Vugt. De hersteld hervormde predikant stelde in een recente preek dat christenen niet zouden moeten worstelen met vra

Maria
Nieuws

Theoloog kritisch op document Vaticaan waarin Maria's rol in Gods heilsplan onderzocht wordt

Het Vaticaan publiceerde onlangs een document over de 'rol' van Maria in het heilsplan van God. Het document, genaamd Mater Populi Fidelis, onderzoekt de vraag hoe Maria 'meegewerkt heeft aan het verlossingsplan van Jezus'. Juist dat punt roept opnie