Video: wat iedere christen zou moeten weten over sjabbat

Video 26 februari 2025 4 minuten Redactie
sjabbat

ā€˜Sjabbat sjalom!’ Zo groeten veel Joden elkaar aan het einde van de week en tijdens sjabbat. Als ik een Joodse jongen of meisje zou vragen: ā€˜Wat is de fijnste dag van de week?’ dan zullen ze bijna allemaal zeggen: de sjabbat, de Joodse rustdag! 

Joden houden van de sjabbat. Het is daarom niet zo vreemd dat het eeuwige leven in Joodse bronnen wordt vergeleken met een ā€˜jom shekulo sjabbat’; ā€˜een oneindige sjabbat’.

Waarschuwing
De sjabbat begint op vrijdagavond en duurt tot zaterdagavond. In Genesis lees je namelijk dat een nieuwe dag in de Bijbel begint bij zonsondergang (Gen. 1:5).

Op de sjabbat mag het Joodse volk niet werken. Totaal zijn 39 soorten werkzaamheden verboden op sjabbat; de zogenaamde ā€˜melachot’. Veel van deze werkzaamheden hebben te maken met het dagelijks werk of vragen veel lichamelijke inspanning.

Om te voorkomen dat je per ongeluk de sjabbat ontheiligd, kun je in Israƫl in de krant of op de kalender precies zien hoe laat de sjabbat begint. In de stad Jeruzalem klinkt vlak voordat de sjabbat begint zelfs een harde sirene als waarschuwing.

Bekijk de video:

Schepping
Waarom vinden veel Joden de sjabbat zo’n fijne dag? Dat heeft alles te maken met de twee redenen die God Zelf geeft voor de sjabbat. 

In Exodus 20 lezen we dat de sjabbat herinnert aan de schepping (Ex. 20:8-11). God rustte op de zevende dag. Door dat als schepsel ook te doen, eer je je Schepper. Je laat zien dat je beseft dat je niet zelf altijd en overal uitmaakt wat je doet. En het is echt waar: gehoorzaamheid aan dit gebod geeft vreugde in je hart. 

In Deuteronomium 5 wordt de sjabbat verbonden aan de slavernij in Egypte (Deut. 5:12-15). Een slaaf heeft geen vrije dag, maar God heeft het Joodse volk bevrijd. Ze zijn vrij. En als je echt beseft hoe waardevol vrijheid is, dan gun je het ook de ander, ja zelfs de os en de ezel in de stal.

Genadedag
Soms verbaast het me een beetje hoe nonchalant christenen omgaan met de zondag. Ik denk dat we veel van de Joden kunnen leren. Is er voor ons geen reden om onze Schepper een dag in de week te eren door gehoorzaam ons werk neer te leggen?

En is er, als je de Heere Jezus persoonlijk kent, ook niet een overvloed aan redenen om je ƩƩn dag in de week in het bijzonder te verblijden over de vrijheid die je in Hem hebt ontvangen? 

De rustdag is een genadedag; geniet ervan!

De sjabbatsmaaltijd
Hoe ziet een gemiddelde sjabbat van een religieuze Jood er ongeveer uit? De sjabbat begint op vrijdagavond met het aansteken van twee sjabbatskaarsen. Dat gebeurt meestal door de moeder vlak voordat de sjabbat begint. Want het maken van vuur op sjabbat is verboden.

De vader is ondertussen in de synagoge. Daar is op vrijdagavond een korte, vreugdevolle dienst waar de sjabbat wordt verwelkomd. Deze dienst heet ā€˜kabbalath sjabbat’.

Na de dienst volgt er thuis een uitgebreide maaltijd. Voor die maaltijd geldt ƩƩn verplichting: het moet de lekkerste maaltijd van de week zijn. Moeders zijn daarom vaak heel de vrijdag druk met alle voorbereidingen. 

Vaste gerechten zijn de sjabbatsbroden, de ā€˜challot’, en de sjabbatswijn. De twee challa’s symboliseren de dubbele hoeveelheid manna dat de IsraĆ«lieten mochten verzamelen voor de sjabbat. De wijn symboliseert de vreugde van de sjabbat.

Het bijwonen van een sjabbatsmaaltijd is een hele belevenis. Er wordt gezongen, gezellig bijgepraat en genoten van het heerlijke eten. En een groot voordeel: je hoeft de afwas niet te doen, want op sjabbat mag je niet werken!

Vreugde
Veel Joden gaan zaterdagmorgens en ’s -middags naar de synagoge. Tussendoor doet men samen spelletjes, bijvoorbeeld een Bijbelse quiz, bestudeert men religieuze boeken en rust uit (de vrijdagavond is vaak de opblijfavond in Joodse gezinnen). Ook maken veel gezinnen een wandeling.

Als de zon op zaterdagmiddag ondergaat, eindigt de sjabbat met de havdalah-ceremonie. Tijdens die ceremonie wordt er een zegen uitgesproken over een glas wijn, enkele geurige kruiden en het licht van een kaars.

Het is opnieuw een handeling vol symboliek. De geur van de kruiden helpt je om de vreugde van de sjabbat mee te nemen de nieuwe week in. Het aansteken van een kaars herinnert aan wat God deed op de eerste dag van de week: het scheppen van licht.

Het uitzien naar de volgende sjabbat kan beginnen! Sjabbat sjalom!

Deze informatie is afkomstig uit het informatieblad dat hoort bij deze video van De Verkenners. Klik hier voor meer informatie. De Verkenners is een gezamenlijk initiatief van Steunfonds Israƫl / Isaac da Costa, Stichting Steun Messiasbelijdende Joden en het Centrum voor Israƫlstudies.

Praatmee

Beluister onze podcast

#367 Jeffrey & Farshid Seyed Mehdi over oorlog Israƫl-Iran en een hoopvolle toekomst
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Raouf Leeraar
Video

Christenen voor Israƫl genoemd in VN-rapport over verdrijving Palestijnen, Raouf Leeraar reageert

Volgens VN-rapporteur Francesca Albanese zouden bijna 50 organisaties zich schuldig maken aan de verdrijving van Palestijnen. Dat schrijft zij in een nieuw rapport. In het rapport staat onder meer dat de bezetting van de Westelijke Jordaanoever blijf

Urkers
Video

Prachtig: honderden Urkers zingen uit volle borst 'Een toekomst vol van hoop'

'U geeft een toekomst vol van hoop. Dat heeft U aan ons beloofd. Niemand anders U alleen, leidt ons door dit leven heen', deze woorden komen uit het voor veel christenen bekende lied 'Een toekomst vol van hoop'. Het lied - afkomstig van de christelij

Ds. G. van Zanden
Video

Hervormde predikant vraagt toehoorders of hij hun internetgeschiedenis mag zien

"Mag ik jullie internetgeschiedenis eens zien? Nee hƩ? Dat dacht ik wel", aldus ds. G. van Zanden. De hervormde predikant uit Katwijk aan Zee stelde deze vraag in een recente preek aan zijn luisteraars. De predikant wees hen erop dat ze een streep mo

Ron van der Spoel
Video

Ron van der Spoel behandelt Psalm 80 in nieuwe gebedsvlog

Het gebed is onlosmakelijk verbonden aan het christelijk geloof, maar hoe bid je nu precies? In de Gebedsvlogs van IZB deelt PKN-predikant Ron van der Spoel waardevolle inzichten en praktische handvatten om gebed en stilte een plek te geven in je dag

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp vertelt hoe de discipelen tijdens Pinksteren met Gods Geest vervuld werden

Pinksteren ligt inmiddels alweer even achter ons, maar in een nieuwe aflevering van de serie 'Begin je dag met God' staat spreker en schrijver Wilkin van de Kamp nog een keer stil bij dit bijzondere heilsfeit. In onderstaande aflevering vertelt Van d

Matthijn
Opinie

Het is moeilijk om 'echt' te zijn in de christelijke muziekwereld

Onze zintuigen zijn opmerkelijk. Wat ons getoond wordt en wat we willen zien, kan soms nogal verschillen. Toch zijn er onverwacht meer overeenkomsten dan je denkt. Het oog wil wat, het oor ook. En voor je het weet, zie en hoor je meer dan je van plan

Drs. Piet Guijt
Column

Christenen moeten zich wapenen tegen dubieus piramideverhaal

Sinds maart 2025 gaat er een opmerkelijke theorie rond over verborgen structuren onder de Egyptische piramide van Chefren. De hype verspreidt zich razendsnel online, maar wetenschappelijke onderbouwing ontbreekt volledig. Sterker nog: betrokken onder

Gisley Borges
Interview

Voorganger in actie voor vervolgde Nigeriaanse christenen: "Dit is óns probleem"

In geen enkel land ter wereld worden zoveel christenen vermoord vanwege hun geloof als in Nigeria. Voorganger Gisley Borges van de evangelische gemeente New Life Zoetermeer vindt dat het zo niet langer kan. Daarom is hij een petitie gestart. Cvandaag

Meerartikelen

Rafael en Remilyn
Getuigenis

Rafael: van gangster tot Gods dienaar

Rafael, uit Cavite op de Filipijnen was gevreesd, gewelddadig en verslaafd. Maar toen Gods Woord hun gezin bereikte via het Project Filippus van Bible League, begon er iets te veranderen. Vandaag leidt hij zijn gezin in gebed en verspreidt hij het Ev

Ds. Kees van Velzen
Video

Christenen vertellen wat de kerk volgens hen meer dan ooit nodig heeft

Wat heeft de kerk meer dan ooit nodig? Deze vraag legden wij onlangs aan diverse christenen voor. Onder andere ds. Kees van Velzen, CU-Tweede Kamerlid Don Ceder, EO-presentator Jurjen ten Brinke, presentator Jan van den Bosch en theoloog Willem Ouwen

Willem Lingeman
Opinie

Hebben gelovigen de wet der tien geboden nodig?

Elke zondagmorgen buigen veel christenen zich onder het voorlezen van de Wet des Heeren, zoals die te vinden is in Exodus 20:1-17 en Deuteronomium 5:6-21. In veel kerken, met name van reformatorische signatuur, is dit zoals men zegt: ā€˜een goede gewoo

Zwitsers parlementsgebouw
Nieuws

Zwitserse overheid wil eiceldonatie voor vrouwen legaliseren

De Zwitserse Evangelische Alliantie (SEA) heeft zich uitgesproken tegen plannen van de overheid om eiceldonatie voor vrouwen te legaliseren. Volgens de christelijke koepelorganisatie brengt het wetsvoorstel ernstige ethische risico’s met zich mee en

Michal Canina Geske
Nieuws

Dochter van vermoorde christelijke uitgever dreigt Turkije te worden uitgezet

De Duitse Michal Canina Geske, de dochter van een in 2007 vermoorde christelijke uitgever in Turkije, dreigt na bijna dertig jaar Turkije te moeten verlaten. Dat meldt de Deutsche Welle. Michal was pas drie jaar oud toen ze met haar ouders naar Turki

Ds. J. Koppelaar
Video

HHK-predikant: Israƫl heeft het recht om zichzelf te verdedigen

Al ruim anderhalf jaar zijn Israƫl en Hamas met elkaar in oorlog. In het begin van de oorlog kozen veel mensen Israƫls kant. Vandaag de dag scharen steeds meer mensen zich achter de Palestijnen. Ds. J. Koppelaar - hersteld hervormd emerituspredikant

 Wilkin van de Kamp
Video

Volgens Wilkin van de Kamp verwaarloosde de kerk eeuwenlang het werk van de Heilige Geest

"In de vierde eeuw na Christus beschreef een theoloog de Heilige Geest al als de 'onbeschreven God', de God over wie niemand schrijft", aldus Wilkin van de Kamp. In een nieuwe aflevering van de serie 'Begin je dag met God' vertelt de spreker en schri

Elvis E
Video

Elvis E. is aanstaande zondag te zien bij Hour of Power

Zondag in Hour of Power het verhaal van de veelzijdige en muzikale Elvis E. De musicus groeide op in Nigeria en werd geboren als prins. Hij kende daar rijkdom en armoede. God betekent alles in zijn leven. "Waar ik tekort kom, vult God het voor mij in

HSV
Nieuws

Hersteld Hervormde Kerk versoepelt koers rond Herziene Statenvertaling

De Hersteld Hervormde Kerk (HHK) heeft haar standpunt ten aanzien van het gebruik van de Herziene Statenvertaling (HSV) versoepeld. Tijdens de synodevergadering van juni besloot het landelijke kerkverband dat het gebruik van de HSV niet langer wordt

Bart Bolhuis
Nieuws

Prominent ChristenUnie-lid stapt over naar Partij voor de Dieren

Bart Bolhuis, tot voor kort actief binnen de ChristenUnie, heeft bekendgemaakt dat hij per 1 augustus in dienst treedt als beleidsmedewerker bij de Tweede Kamerfractie van de Partij voor de Dieren. De overstap markeert een duidelijke breuk met zijn v

Gids bij de Bijbel
Nieuws

NBG helpt jongeren met 'Gids bij de Bijbel'

Wat staat er allemaal in de Bijbel? Spreekt God echt door de Bijbel? Bijbellezen, hoe doe je dat eigenlijk? Voor jongeren met dit soort vragen is er nu de Gids bij de Bijbel. "Deze Gids is een mega-handige, laagdrempelige, frisse en tegelijk verdiepe

Diederik van Dijk
Nieuws

SGP stelt Kamervragen over christenvervolging in Indonesiƫ

SGP-Kamerlid Diederik van Dijk heeft minister Veldkamp van Buitenlandse Zaken schriftelijke vragen gesteld over christenvervolging in Indonesiƫ. Aanleiding daarvoor is de recente, zorgelijke berichtgeving die onder andere op deze website verscheen. H