Video: wat iedere christen zou moeten weten over sjabbat

Video 26 februari 2025 4 minuten Redactie
sjabbat

‘Sjabbat sjalom!’ Zo groeten veel Joden elkaar aan het einde van de week en tijdens sjabbat. Als ik een Joodse jongen of meisje zou vragen: ‘Wat is de fijnste dag van de week?’ dan zullen ze bijna allemaal zeggen: de sjabbat, de Joodse rustdag! 

Joden houden van de sjabbat. Het is daarom niet zo vreemd dat het eeuwige leven in Joodse bronnen wordt vergeleken met een ‘jom shekulo sjabbat’; ‘een oneindige sjabbat’.

Waarschuwing
De sjabbat begint op vrijdagavond en duurt tot zaterdagavond. In Genesis lees je namelijk dat een nieuwe dag in de Bijbel begint bij zonsondergang (Gen. 1:5).

Op de sjabbat mag het Joodse volk niet werken. Totaal zijn 39 soorten werkzaamheden verboden op sjabbat; de zogenaamde ‘melachot’. Veel van deze werkzaamheden hebben te maken met het dagelijks werk of vragen veel lichamelijke inspanning.

Om te voorkomen dat je per ongeluk de sjabbat ontheiligd, kun je in Israël in de krant of op de kalender precies zien hoe laat de sjabbat begint. In de stad Jeruzalem klinkt vlak voordat de sjabbat begint zelfs een harde sirene als waarschuwing.

Bekijk de video:

Schepping
Waarom vinden veel Joden de sjabbat zo’n fijne dag? Dat heeft alles te maken met de twee redenen die God Zelf geeft voor de sjabbat. 

In Exodus 20 lezen we dat de sjabbat herinnert aan de schepping (Ex. 20:8-11). God rustte op de zevende dag. Door dat als schepsel ook te doen, eer je je Schepper. Je laat zien dat je beseft dat je niet zelf altijd en overal uitmaakt wat je doet. En het is echt waar: gehoorzaamheid aan dit gebod geeft vreugde in je hart. 

In Deuteronomium 5 wordt de sjabbat verbonden aan de slavernij in Egypte (Deut. 5:12-15). Een slaaf heeft geen vrije dag, maar God heeft het Joodse volk bevrijd. Ze zijn vrij. En als je echt beseft hoe waardevol vrijheid is, dan gun je het ook de ander, ja zelfs de os en de ezel in de stal.

Genadedag
Soms verbaast het me een beetje hoe nonchalant christenen omgaan met de zondag. Ik denk dat we veel van de Joden kunnen leren. Is er voor ons geen reden om onze Schepper een dag in de week te eren door gehoorzaam ons werk neer te leggen?

En is er, als je de Heere Jezus persoonlijk kent, ook niet een overvloed aan redenen om je één dag in de week in het bijzonder te verblijden over de vrijheid die je in Hem hebt ontvangen? 

De rustdag is een genadedag; geniet ervan!

De sjabbatsmaaltijd
Hoe ziet een gemiddelde sjabbat van een religieuze Jood er ongeveer uit? De sjabbat begint op vrijdagavond met het aansteken van twee sjabbatskaarsen. Dat gebeurt meestal door de moeder vlak voordat de sjabbat begint. Want het maken van vuur op sjabbat is verboden.

De vader is ondertussen in de synagoge. Daar is op vrijdagavond een korte, vreugdevolle dienst waar de sjabbat wordt verwelkomd. Deze dienst heet ‘kabbalath sjabbat’.

Na de dienst volgt er thuis een uitgebreide maaltijd. Voor die maaltijd geldt één verplichting: het moet de lekkerste maaltijd van de week zijn. Moeders zijn daarom vaak heel de vrijdag druk met alle voorbereidingen. 

Vaste gerechten zijn de sjabbatsbroden, de ‘challot’, en de sjabbatswijn. De twee challa’s symboliseren de dubbele hoeveelheid manna dat de Israëlieten mochten verzamelen voor de sjabbat. De wijn symboliseert de vreugde van de sjabbat.

Het bijwonen van een sjabbatsmaaltijd is een hele belevenis. Er wordt gezongen, gezellig bijgepraat en genoten van het heerlijke eten. En een groot voordeel: je hoeft de afwas niet te doen, want op sjabbat mag je niet werken!

Vreugde
Veel Joden gaan zaterdagmorgens en ’s -middags naar de synagoge. Tussendoor doet men samen spelletjes, bijvoorbeeld een Bijbelse quiz, bestudeert men religieuze boeken en rust uit (de vrijdagavond is vaak de opblijfavond in Joodse gezinnen). Ook maken veel gezinnen een wandeling.

Als de zon op zaterdagmiddag ondergaat, eindigt de sjabbat met de havdalah-ceremonie. Tijdens die ceremonie wordt er een zegen uitgesproken over een glas wijn, enkele geurige kruiden en het licht van een kaars.

Het is opnieuw een handeling vol symboliek. De geur van de kruiden helpt je om de vreugde van de sjabbat mee te nemen de nieuwe week in. Het aansteken van een kaars herinnert aan wat God deed op de eerste dag van de week: het scheppen van licht.

Het uitzien naar de volgende sjabbat kan beginnen! Sjabbat sjalom!

Deze informatie is afkomstig uit het informatieblad dat hoort bij deze video van De Verkenners. Klik hier voor meer informatie. De Verkenners is een gezamenlijk initiatief van Steunfonds Israël / Isaac da Costa, Stichting Steun Messiasbelijdende Joden en het Centrum voor Israëlstudies.

Praatmee

Beluister onze podcast

#385 Patrick & Jeffrey over Nigeriaanse christenen, David de Vos & de Week van het Leven
Of beluister op:

Meerartikelen

kremlin
Nieuws

"Heksenjacht" op baptistenkerken in Rusland

De Russische autoriteiten gaan door met hard optreden tegen ongeregistreerde kerken. In oktober zijn opnieuw drie baptistenkerken in de zuidelijke regio Krasnodar verboden. Dat meldt de waakhond Forum 18, die wereldwijd de vrijheid van godsdienst vol

kerk
Nieuws

Twaalfjarige christelijke jongen gedood en kerk afgebrand bij aanvallen in Nigeria

In Nigeria zijn opnieuw christenen het doelwit geworden van gewelddadige aanvallen. In de noordwestelijke staat Kaduna werden zaterdag zeven gelovigen, onder wie een jongen van twaalf, vermoord door gewapende Fulani-herders. Op dezelfde dag staken ex

Nadeen Flaveney
Getuigenis

Van duisternis naar licht: ex-moslima Nadeen vindt vrijheid in Jezus

De Amerikaanse Nadeen Flaveney groeide op in een moslimgezin vol geweld en angst. Later raakte ze verstrikt in New Age en occultisme, maar uiteindelijk vond de vrouw echte vrijheid in Jezus Christus. Haar indrukwekkende getuigenis vertelde ze in de p

Irak
Nieuws

Christelijke partijen boycotten Iraakse verkiezingen: "Zetels zijn ons afgepakt"

Vrijwel alle christelijke partijen boycotten deze week de parlementsverkiezingen in Irak. Zij stellen dat de vijf zetels die in het parlement voor christenen zijn gereserveerd, in werkelijkheid worden ingenomen door kandidaten met banden met een sjii

Ds. A. T. Vergunst
Video

GerGem-predikant deelt herinnering aan levensles van zijn vader in de tropen

"Toen dacht ik: dat is wat het geloof is. Je neemt van alles in jezelf afstand en je legt je gewicht als het ware op de Heere Jezus", aldus ds. A. T. Vergunst. De GerGem-predikant deelde in een recente preek een indrukwekkende levensles die zijn vade

Ds. H. C. Bezemer
Nieuws

CGK Ouderkerk aan de Amstel brengt beroep uit op ds. H. C. Bezemer

De CGK te Ouderkerk aan de Amstel heeft een beroep uitgebracht op ds. H. C. Bezemer (foto). De predikant moet in het Noord-Hollandse dorp ds. W. J. van Gent opvolgen. Laatstgenoemde predikant vertrok in 2023 naar Alphen aan den Rijn. Bezemer is op zi

Jafeth en Sifra Bekx
Persbericht

ZERA Worship start landelijke toerusting voor muziek- en aanbiddingsteams

In 2026 organiseert stichting ZERA worship zes identieke regionale trainingsdagen voor muziek- en aanbiddingsteams uit kerken in Nederland en België. Op zes locaties komen we samen om te groeien in aanbidding, praktische vaardigheden en teamdynamiek.

Congres
Persbericht

Congres op komst: wetenschappers bespreken nieuwe inzichten over schepping

Wat zegt de moderne wetenschap over schepping, bewustzijn en het eeuwige leven? Die vraag staat centraal tijdens het congres De mens & zijn Maker, dat op 22 november plaatsvindt in Apeldoorn. Wetenschappers uit verschillende disciplines delen daar hu

Meerartikelen

Fred de Vries
Opinie

Tijd om af te kicken van ons commentaar op David de Vos

Hij stopt dus. Althans, dat lijkt het beeld dat achterblijft. “Wie ben ik als niemand kijkt?” vraagt hij zich af in een filmpje, waarin hij met de koffer van zijn vrouw het podium van een lege zaal oploopt. Volle zalen? Ooit trok hij hele stadions. E

 Gerard den Hertog
Nieuws

CGK-theoloog: 'Kwaad van de kerkscheuring lijkt ten volle besloten'

Theoloog prof. dr. Gerard den Hertog spreekt in een indringende open brief zijn grote zorg uit over de koers van de groep ‘Rijnsburg’ binnen de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK). Deze groep werkt aan een nieuwe kerkelijke structuur en wil eind

Roos
Interview

Roos veranderde van pro-choice naar pro-life: "We moeten vrouwen nooit veroordelen"

Roos Sparreboom (29) zet zich in om jonge mensen op universiteiten te helpen het gesprek over abortus open en respectvol te voeren. Vanuit haar eigen zoektocht naar waarheid ging ze van pro-choice naar pro-life. Hoe keek je vroeger naar abortus? "Tie

Israëlcentrum
Nieuws

Christelijke activisten voor de rechter om bekladding Israëlcentrum

Vijf leden van het Christelijk Collectief zijn maandag in Arnhem voor de rechter verschenen wegens het bekladden van het Israëlcentrum van Christenen voor Israël (CvI) in Nijkerk. Het Openbaar Ministerie eist voorwaardelijke geldboetes van 200 tot 60

Soedan
Persbericht

EO Metterdaad start noodhulpactie voor Soedan

De situatie in Soedan is dramatisch. Ruim 14 miljoen mensen zijn op de vlucht. Door aanhoudend geweld, honger en ziekte dreigen miljoenen mensen in Soedan het leven te verliezen. EO Metterdaad is daarom een noodhulpactie gestart om samen met Tearfund

Don Ceder
Nieuws

CU-Kamerlid stelt Kamervragen over geweld tegen Ethiopische christenen

Tweede-Kamerlid Don Ceder (ChristenUnie) heeft de minister van Buitenlandse Zaken schriftelijke vragen gesteld over het geweld tegen leden van de Ethiopisch-Orthodoxe Kerk. In de Ethiopische regio Arsi, Oromia, zouden volgens meerdere media vorige ma

china
Nieuws

Chinese autoriteiten arresteren opnieuw leiders van verboden kerk

In de Chinese stad Xi’an zijn drie leiders van de onofficiële Church of Abundance opnieuw gearresteerd. Volgens mensenrechtenorganisatie ChinaAid gaat het om de predikanten Lian Xuliang en Lian Changnian en gemeentelid Fu Juan. Ze werden afgelopen zo

Bijbel
Nieuws

Onderzoek: 'Mensen die regelmatig de Bijbel lezen zijn milder en vrijgeviger'

Mensen die regelmatig de Bijbel lezen, blijken vaak milder, liefdevoller en vrijgeviger te zijn. Dat staat in een nieuw onderzoek van de American Bible Society (ABS). Het rapport laat zien dat de Bijbel veel invloed heeft op hoe mensen met anderen om

Wilma Kralt en Irene Blom
Interview

God redde Wilma Kralt na een overdosis: "Als Hij mij kon redden, kan Hij iedereen redden”

Meer dan 23 jaar leefde Wilma Kralt in de greep van verslaving. Opgegroeid in een strenggelovig gezin in Katwijk, zette ze zich als tiener af tegen kerk en familie. Wat begon met wat drinken, eindigde in een dagelijkse strijd om te overleven. “Ik geb

Wilkin van de Kamp
Video

Waarom ons geweten volgens Wilkin van de Kamp een door God ingebouwde alarmcentrale is

"Het geweten is het ons door God gegeven onderscheidingsvermogen dat ons waarschuwt om niet het verkeerde te doen. Je zou het ook onze door God ingebouwde alarmcentrale kunnen noemen", aldus Wilkin van de Kamp. In een nieuwe aflevering van de serie '

Ds. J. R. van Vugt
Video

HHK-predikant: "Stop met bidden of God een nieuw hart wil geven"

"Wilt U mij een nieuw hartje geven?", het is een veelgehoord gebed. Maar volgens ds. J. R. van Vugt is het een vloek in de kerk. In een recente preek stelde de hersteld hervormde predikant dat we op basis van Gods verbond mogen weten en verwachten da

Ds. M. Maas
Nieuws

Hervormde gemeente Ede brengt beroep uit op ds. M. Maas

De hervormde gemeente te Ede (Sionskerk) heeft een beroep uitgebracht op ds. M. Maas (foto). De predikant moet in Ede ds. L. de Wit vervangen. Laatstgenoemde predikant vertrok vorig jaar naar Veenendaal. Maas is op zijn beurt sinds september 2021 ver