Video: wat iedere christen zou moeten weten over sjabbat

Video 26 februari 2025 4 minuten Redactie
sjabbat

‘Sjabbat sjalom!’ Zo groeten veel Joden elkaar aan het einde van de week en tijdens sjabbat. Als ik een Joodse jongen of meisje zou vragen: ‘Wat is de fijnste dag van de week?’ dan zullen ze bijna allemaal zeggen: de sjabbat, de Joodse rustdag! 

Joden houden van de sjabbat. Het is daarom niet zo vreemd dat het eeuwige leven in Joodse bronnen wordt vergeleken met een ‘jom shekulo sjabbat’; ‘een oneindige sjabbat’.

Waarschuwing
De sjabbat begint op vrijdagavond en duurt tot zaterdagavond. In Genesis lees je namelijk dat een nieuwe dag in de Bijbel begint bij zonsondergang (Gen. 1:5).

Op de sjabbat mag het Joodse volk niet werken. Totaal zijn 39 soorten werkzaamheden verboden op sjabbat; de zogenaamde ‘melachot’. Veel van deze werkzaamheden hebben te maken met het dagelijks werk of vragen veel lichamelijke inspanning.

Om te voorkomen dat je per ongeluk de sjabbat ontheiligd, kun je in Israël in de krant of op de kalender precies zien hoe laat de sjabbat begint. In de stad Jeruzalem klinkt vlak voordat de sjabbat begint zelfs een harde sirene als waarschuwing.

Bekijk de video:

Schepping
Waarom vinden veel Joden de sjabbat zo’n fijne dag? Dat heeft alles te maken met de twee redenen die God Zelf geeft voor de sjabbat. 

In Exodus 20 lezen we dat de sjabbat herinnert aan de schepping (Ex. 20:8-11). God rustte op de zevende dag. Door dat als schepsel ook te doen, eer je je Schepper. Je laat zien dat je beseft dat je niet zelf altijd en overal uitmaakt wat je doet. En het is echt waar: gehoorzaamheid aan dit gebod geeft vreugde in je hart. 

In Deuteronomium 5 wordt de sjabbat verbonden aan de slavernij in Egypte (Deut. 5:12-15). Een slaaf heeft geen vrije dag, maar God heeft het Joodse volk bevrijd. Ze zijn vrij. En als je echt beseft hoe waardevol vrijheid is, dan gun je het ook de ander, ja zelfs de os en de ezel in de stal.

Genadedag
Soms verbaast het me een beetje hoe nonchalant christenen omgaan met de zondag. Ik denk dat we veel van de Joden kunnen leren. Is er voor ons geen reden om onze Schepper een dag in de week te eren door gehoorzaam ons werk neer te leggen?

En is er, als je de Heere Jezus persoonlijk kent, ook niet een overvloed aan redenen om je één dag in de week in het bijzonder te verblijden over de vrijheid die je in Hem hebt ontvangen? 

De rustdag is een genadedag; geniet ervan!

De sjabbatsmaaltijd
Hoe ziet een gemiddelde sjabbat van een religieuze Jood er ongeveer uit? De sjabbat begint op vrijdagavond met het aansteken van twee sjabbatskaarsen. Dat gebeurt meestal door de moeder vlak voordat de sjabbat begint. Want het maken van vuur op sjabbat is verboden.

De vader is ondertussen in de synagoge. Daar is op vrijdagavond een korte, vreugdevolle dienst waar de sjabbat wordt verwelkomd. Deze dienst heet ‘kabbalath sjabbat’.

Na de dienst volgt er thuis een uitgebreide maaltijd. Voor die maaltijd geldt één verplichting: het moet de lekkerste maaltijd van de week zijn. Moeders zijn daarom vaak heel de vrijdag druk met alle voorbereidingen. 

Vaste gerechten zijn de sjabbatsbroden, de ‘challot’, en de sjabbatswijn. De twee challa’s symboliseren de dubbele hoeveelheid manna dat de Israëlieten mochten verzamelen voor de sjabbat. De wijn symboliseert de vreugde van de sjabbat.

Het bijwonen van een sjabbatsmaaltijd is een hele belevenis. Er wordt gezongen, gezellig bijgepraat en genoten van het heerlijke eten. En een groot voordeel: je hoeft de afwas niet te doen, want op sjabbat mag je niet werken!

Vreugde
Veel Joden gaan zaterdagmorgens en ’s -middags naar de synagoge. Tussendoor doet men samen spelletjes, bijvoorbeeld een Bijbelse quiz, bestudeert men religieuze boeken en rust uit (de vrijdagavond is vaak de opblijfavond in Joodse gezinnen). Ook maken veel gezinnen een wandeling.

Als de zon op zaterdagmiddag ondergaat, eindigt de sjabbat met de havdalah-ceremonie. Tijdens die ceremonie wordt er een zegen uitgesproken over een glas wijn, enkele geurige kruiden en het licht van een kaars.

Het is opnieuw een handeling vol symboliek. De geur van de kruiden helpt je om de vreugde van de sjabbat mee te nemen de nieuwe week in. Het aansteken van een kaars herinnert aan wat God deed op de eerste dag van de week: het scheppen van licht.

Het uitzien naar de volgende sjabbat kan beginnen! Sjabbat sjalom!

Deze informatie is afkomstig uit het informatieblad dat hoort bij deze video van De Verkenners. Klik hier voor meer informatie. De Verkenners is een gezamenlijk initiatief van Steunfonds Israël / Isaac da Costa, Stichting Steun Messiasbelijdende Joden en het Centrum voor Israëlstudies.

Praatmee

Beluister onze podcast

#386 Daniël van Deutekom & Elmar Hofstee discussiëren over genezingsdiensten
Of beluister op:

Meerartikelen

CGK-synode
Nieuws

CGK-kerkenraden ontvangen brief: waarschuwing voor 'onomkeerbare stappen'

Binnen de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) groeit de spanning over de koers van het kerkverband. Terwijl een deel van de kerken rond ‘Rijnsburg’ werkt aan een eigen kerkelijke vergadering met synodaal gezag, roepen deputaten vertegenwoordiging

Politie
Nieuws

Opnieuw waakster aangehouden bij abortuskliniek; SGP stelt Kamervragen

De SGP heeft Kamervragen gesteld naar aanleiding van de aanhouding van een pro-life demonstrant bij een abortuskliniek in Amsterdam. Begin deze maand stond daar een vrouw met een bord waarop de tekst 'bescherm je baby' te lezen was. Tegelijkertijd be

Don Ceder
Nieuws

ChristenUnie wil krachtiger EU-optreden tegen rol Golfstaten in Soedanconflict

De ChristenUnie roept het kabinet op om zich in Brussel steviger uit te spreken over de rol van landen in de Golfregio bij het bloedige conflict in Soedan. Kamerlid Don Ceder (foto) diende woensdag een motie in waarin Nederland wordt verzocht om binn

Eritrea
Nieuws

Acht christenen al twintig jaar opgesloten in Eritrea

In Eritrea zitten acht christenen al tussen de 18 en 21 jaar gevangen, louter vanwege hun geloof. De regering erkent slechts vier religieuze gemeenschappen en vervolgt systematisch christenen uit niet-erkende kerken. Christelijke organisaties zoals B

syrie
Nieuws

Christenen in Syrië angstig door bedreigingen en geweld

Op de muren van kerken en gebouwen in verschillende plaatsen in Syrië verschijnen dreigementen tegen christenen. Een van de bedreigingen werd in de nacht van 6 november geschreven op de Sint-Cyrilluskerk in Damascus: “Er zullen geen christenen meer o

Bernard Randall
Nieuws

Rechtszaak heropend van kapelaan die na preek over LHBTI ontslagen werd 

Christenen in het Verenigd Koninkrijk worden opgeroepen om mee te bidden nu een Engelse rechtbank zich opnieuw buigt over de zaak van dr. Bernard Randall. De kapelaan verloor zes jaar terug zijn baan, nadat hij in een preek opmerkte dat leerlingen ni

Spaanse kerk
Nieuws

Nieuw rapport toont zorgelijke cijfers: bijna helft van Spanjaarden niet religieus

Bijna de helft van de Spanjaarden noemt zich niet langer religieus. Dat staat in het Barometer on Religion and Beliefs in Spain (BREC 2025), een onderzoek van de staatsstichting Pluralismo y Convivencia. Volgens het rapport is het religieuze landscha

Ilona en Peter Paauwe
Video

Zondag zijn Ilona en Peter Paauwe van de Doorbrekers te gast in Hour of Power

In Hour of Power zijn Ilona en Peter Paauwe te gast, beiden voorganger bij Doorbrekers. Ze vertellen over waar ze vandaan komen, hun roeping om deze gemeente te beginnen en wat dat betekende voor hun leven. Wat Doorbrekers zo bijzonder maakt, is: "da

Meerartikelen

Ds. S. P. Roosendaal
Nieuws

Achtste beroep in twee maanden tijd voor ds. S. P. Roosendaal

Ds. S. P. Roosendaal (foto) denkt de komende weken opnieuw na over een eventueel vertrek. De predikant ontving begin deze week een beroep van de NGK te Emmeloord (De Rank). In Emmeloord zoekt men vanwege het eerdere vertrek van ds. J. H. Biewenga naa

Ds. J. de Bruin
Video

CGK-predikant roept christenen op te stoppen met pogingen om zelf zalig te worden

"Misschien zijn er wel mensen in ons midden die zelf verlossingspogingen ondernomen hebben. Wat raak je daar geestelijk doodop van", aldus ds. J. de Bruin. De CGK-predikant wees in een recente preek op christenen die door goede werken te doen en te b

Bram Hofland
Video

Ds. Bram Hofland over eenheid van Oude en Nieuwe Testament

Is de God van het Oude Testament dezelfde als die van het Nieuwe? Veel mensen ervaren een kloof: met Jezus kunnen we vaak wel uit de voeten, maar die heftige en soms bloederige verhalen in het Oude Testament roepen vragen op. Waarom lijkt God daar zo

Drs. Jelte Alma
Opinie

Het evangelie van David de Vos: een oude gedachte in een nieuw jasje

De recente koerswijziging van David de Vos roept veel vragen op. Het gaat niet alleen om zijn theologische opvattingen, maar ook om de manier waarop hij zichzelf profileert. Dat hij zichzelf in een AI-beeld neerzet als een nieuwe Maarten Luther, met

Diederik van Dijk
Nieuws

Late abortussen vaak zonder verdoving uitgevoerd: SGP wil Kamerdebat

De SGP wil op korte termijn een debat met het kabinet over het ontbreken van verdoving bij late zwangerschapsafbrekingen. Aanleiding is de nieuwste jaarrapportage van de beoordelingscommissie voor late zwangerschapsafbrekingen, die staatssecretaris T

Bert-Jan Ruissen
Nieuws

SGP dringt aan op internationaal verbod op draagmoederschap

SGP-Europarlementariër Bert-Jan Ruissen heeft in het Europees Parlement opnieuw gepleit voor een wereldwijd verbod op draagmoederschap. Tijdens een conferentie, die mede door de SGP werd georganiseerd, verwees hij naar het recente besluit van het Eur

Bijbel
Positief nieuws

Bijbel na twintig jaar teruggevonden: eigenaar spreekt van “een wonder”

In de Amerikaanse staat Pennsylvania is een vrouw herenigd met een Bijbel die zij meer dan twintig jaar geleden verloor tijdens de verwoestende overstromingen na orkaan Ivan. De vondst werd gedaan door een brandweerman van de Oakdale Hose Company, di

Coöperatie Laatste Wil
Nieuws

Christelijke partijen stellen Kamervragen na nieuwe zelfdoodmethode Coöperatie Laatste Wil

Coöperatie Laatste Wil (CLW) is terug met een nieuwe zelfdoodmethode. Na middel X en de Sarco, komt men nu met de zogeheten Kairos-Kraag. De zelfdodingskraag, ontwikkeld in samenwerking met Exit International, drukt via met lucht gevulde ballonnetjes

Ds. K. den Boer
Video

HHK-predikant stond met kapotte motor stil in hartje Rotterdam

Midden in hartje Rotterdam ontvouwde zich een tijdje terug een opmerkelijke scène: een dominee en een diaken op de stoep, biddend naast een kapotte motor. Wat begon als een praktische keuze, op de motor naar een bruiloft om de files te vermijden, ver

Donald Trump
Nieuws

Christelijke schrijver wil met Donald Trump in gesprek na opmerking over de hemel

De christelijke schrijver en radiopresentator Eric Metaxas zou graag met de Amerikaanse president Donald Trump in gesprek willen over de hemel. Dat schrijft The Christian Post. Volgens Metaxas grapte Trump tijdens een bruiloft dat Metaxas degene is “

Paus Leo XIV
Nieuws

Paus Leo uit felle kritiek op aanpak illegale immigranten door regering-Trump

Paus Leo XIV heeft opnieuw felle kritiek geuit op de manier waarop illegale immigranten in de Verenigde Staten worden behandeld. Dat meldt The Christian Post. Hij steunt de boodschap van de Amerikaanse bisschoppen, die waarschuwen voor wat zij een 'e

Ds. R. Bikker
Nieuws

CGK Middelburg hoopt op komst ds. R. Bikker

De CGK te Middelburg (Gasthuiskerk) heeft een beroep uitgebracht op ds. R. Bikker (foto). De predikant moet in de Zeeuwse stad ds. E. B. Renkema opvolgen. Laatstgenoemde predikant vertrok in 2023 naar Aalsmeer. Bikker is sinds juni 2017 verbonden aan