Video: wat iedere christen zou moeten weten over sjabbat

Video 26 februari 2025 4 minuten Redactie
sjabbat

‘Sjabbat sjalom!’ Zo groeten veel Joden elkaar aan het einde van de week en tijdens sjabbat. Als ik een Joodse jongen of meisje zou vragen: ‘Wat is de fijnste dag van de week?’ dan zullen ze bijna allemaal zeggen: de sjabbat, de Joodse rustdag! 

Joden houden van de sjabbat. Het is daarom niet zo vreemd dat het eeuwige leven in Joodse bronnen wordt vergeleken met een ‘jom shekulo sjabbat’; ‘een oneindige sjabbat’.

Waarschuwing
De sjabbat begint op vrijdagavond en duurt tot zaterdagavond. In Genesis lees je namelijk dat een nieuwe dag in de Bijbel begint bij zonsondergang (Gen. 1:5).

Op de sjabbat mag het Joodse volk niet werken. Totaal zijn 39 soorten werkzaamheden verboden op sjabbat; de zogenaamde ‘melachot’. Veel van deze werkzaamheden hebben te maken met het dagelijks werk of vragen veel lichamelijke inspanning.

Om te voorkomen dat je per ongeluk de sjabbat ontheiligd, kun je in Israël in de krant of op de kalender precies zien hoe laat de sjabbat begint. In de stad Jeruzalem klinkt vlak voordat de sjabbat begint zelfs een harde sirene als waarschuwing.

Bekijk de video:

Schepping
Waarom vinden veel Joden de sjabbat zo’n fijne dag? Dat heeft alles te maken met de twee redenen die God Zelf geeft voor de sjabbat. 

In Exodus 20 lezen we dat de sjabbat herinnert aan de schepping (Ex. 20:8-11). God rustte op de zevende dag. Door dat als schepsel ook te doen, eer je je Schepper. Je laat zien dat je beseft dat je niet zelf altijd en overal uitmaakt wat je doet. En het is echt waar: gehoorzaamheid aan dit gebod geeft vreugde in je hart. 

In Deuteronomium 5 wordt de sjabbat verbonden aan de slavernij in Egypte (Deut. 5:12-15). Een slaaf heeft geen vrije dag, maar God heeft het Joodse volk bevrijd. Ze zijn vrij. En als je echt beseft hoe waardevol vrijheid is, dan gun je het ook de ander, ja zelfs de os en de ezel in de stal.

Genadedag
Soms verbaast het me een beetje hoe nonchalant christenen omgaan met de zondag. Ik denk dat we veel van de Joden kunnen leren. Is er voor ons geen reden om onze Schepper een dag in de week te eren door gehoorzaam ons werk neer te leggen?

En is er, als je de Heere Jezus persoonlijk kent, ook niet een overvloed aan redenen om je één dag in de week in het bijzonder te verblijden over de vrijheid die je in Hem hebt ontvangen? 

De rustdag is een genadedag; geniet ervan!

De sjabbatsmaaltijd
Hoe ziet een gemiddelde sjabbat van een religieuze Jood er ongeveer uit? De sjabbat begint op vrijdagavond met het aansteken van twee sjabbatskaarsen. Dat gebeurt meestal door de moeder vlak voordat de sjabbat begint. Want het maken van vuur op sjabbat is verboden.

De vader is ondertussen in de synagoge. Daar is op vrijdagavond een korte, vreugdevolle dienst waar de sjabbat wordt verwelkomd. Deze dienst heet ‘kabbalath sjabbat’.

Na de dienst volgt er thuis een uitgebreide maaltijd. Voor die maaltijd geldt één verplichting: het moet de lekkerste maaltijd van de week zijn. Moeders zijn daarom vaak heel de vrijdag druk met alle voorbereidingen. 

Vaste gerechten zijn de sjabbatsbroden, de ‘challot’, en de sjabbatswijn. De twee challa’s symboliseren de dubbele hoeveelheid manna dat de Israëlieten mochten verzamelen voor de sjabbat. De wijn symboliseert de vreugde van de sjabbat.

Het bijwonen van een sjabbatsmaaltijd is een hele belevenis. Er wordt gezongen, gezellig bijgepraat en genoten van het heerlijke eten. En een groot voordeel: je hoeft de afwas niet te doen, want op sjabbat mag je niet werken!

Vreugde
Veel Joden gaan zaterdagmorgens en ’s -middags naar de synagoge. Tussendoor doet men samen spelletjes, bijvoorbeeld een Bijbelse quiz, bestudeert men religieuze boeken en rust uit (de vrijdagavond is vaak de opblijfavond in Joodse gezinnen). Ook maken veel gezinnen een wandeling.

Als de zon op zaterdagmiddag ondergaat, eindigt de sjabbat met de havdalah-ceremonie. Tijdens die ceremonie wordt er een zegen uitgesproken over een glas wijn, enkele geurige kruiden en het licht van een kaars.

Het is opnieuw een handeling vol symboliek. De geur van de kruiden helpt je om de vreugde van de sjabbat mee te nemen de nieuwe week in. Het aansteken van een kaars herinnert aan wat God deed op de eerste dag van de week: het scheppen van licht.

Het uitzien naar de volgende sjabbat kan beginnen! Sjabbat sjalom!

Deze informatie is afkomstig uit het informatieblad dat hoort bij deze video van De Verkenners. Klik hier voor meer informatie. De Verkenners is een gezamenlijk initiatief van Steunfonds Israël / Isaac da Costa, Stichting Steun Messiasbelijdende Joden en het Centrum voor Israëlstudies.

Praatmee

Beluister onze podcast

#385 Patrick & Jeffrey over Nigeriaanse christenen, David de Vos & de Week van het Leven
Of beluister op:

Meerartikelen

Near East Ministry
Persbericht

Nieuwe NEM-campagne wil polarisatie rond Israël doorbreken

Near East Ministry (NEM) start een nieuwe landelijke campagne onder de titel IK KIES VOOR EENHEID. De beweging wil christenen in Nederland oproepen om, juist nu het conflict in Israël en Gaza de samenleving polariseert, te kiezen voor liefde, gebed e

Livorno
Nieuws

Ophef over plan om Nederlandse kerk in Italië om te bouwen tot moskee

In de Italiaanse havenstad Livorno is flinke ophef ontstaan over het plan om een Nederlandse kerk in het centrum om te bouwen tot moskee. De lokale bevolking wil niet dat de kerk een gebedsruimte wordt voor moslims en komt daarom in opstand. De Teleg

Kerk
Nieuws

Aantal geweldsdelicten tegen christenen in Europa neemt toe

Christenen in Europa waren vorig jaar vaker slachtoffer van geweldsdelicten, waaronder zelfs moord. In 2024 ging het om 274 geweldsdelicten, tegen 232 in 2023. Deze cijfers presenteerde Anja Tang-Hoffmann, directeur van waarnemingscentrum OIDAC Europ

Afghanistan
Nieuws

Pakistaanse provincie neemt wet tegen kindhuwelijk aan ondanks islamitische protesten

In Pakistan heeft de provincie Balochistan een mijlpaal bereikt in de strijd tegen kindhuwelijken. Het provinciale parlement nam vrijdag een wet aan die de minimumleeftijd voor een huwelijk op 18 jaar stelt. Daarmee krijgt de armste provincie van het

Ds. H. J. T. Lubbers
Nieuws

Hervormde gemeente Kesteren brengt beroep uit op ds. H. J. T. Lubbers

De hervormde gemeente te Kesteren heeft een beroep uitgebracht op ds. H. J. T. Lubbers. De predikant moet in het Gelderse dorp de opvolger worden van ds. A. Snoek die in 2024 naar het Friese Driesum vertrok. Lubbers is op zijn beurt sinds 2019 verbon

Widya Soraya
Levensverhaal

Widya Soraya kiest radicaal voor Jezus: "De vrouw die ik was, is gestorven"

Ze heeft bijna 248.000 volgers op TikTok en 119.000 op Instagram. Widya Soraya was jarenlang een van de bekendste Nederlandse influencers binnen de New Age-beweging. Ze sprak over manifesteren, hogere energieën, kristallen en het universum. Totdat ha

Ds. A. Simons
Video

Ds. Simons verzet zich tegen voorwaardelijke zaligheid: "Niets goeds in ons"

Sommige christenen leren dat de mens eerst moet buigen onder Gods recht om genade te ontvangen. Maar volgens ds. A. Simons is dat een grove vergissing. De ware grond van behoud ligt niet in de mens, maar in Christus, zo stelde de hervormde predikant

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp roept je op om in God te blijven: "Uit onszelf dragen we geen vrucht"

In Johannes 15 spreekt Jezus over het leven dat voortkomt uit verbondenheid met Hem. Hij noemt Zichzelf de ware Wijnstok en ons de ranken die geroepen zijn om vrucht te dragen. Maar wat betekent het om werkelijk 'in Hem te blijven'? En waarom snoeit

Meerartikelen

Nigeria
Nieuws

Priester ontvoerd en meisjesschool aangevallen in Nigeria

In de onrustige Nigeriaanse staat Kaduna is opnieuw een priester ontvoerd. De 39-jarige pater Bobbo Paschal, parochiepriester van de St. Stephen-parochie in Kagarko, werd samen met meerdere anderen uit zijn woning meegenomen. Tijdens dezelfde aanval

Citrus Bowl Stadium
Nieuws

Christelijke school verliest zaak over luidsprekergebed bij Amerikaanse sportwedstrijd

Het Amerikaanse Hooggerechtshof heeft besloten geen uitspraak te doen in de zaak van de Cambridge Christian School uit Florida. De school had het Hof gevraagd in te grijpen nadat zij geen gebed mocht uitspreken via de luidspreker tijdens een kampioen

De Leskamer
Persbericht

Bezinningsavond: Hoe spreken christenen met moed in een seculiere tijd?

Hoe verhouden christenen zich tot de tijdgeest? En wat vraagt deze tijd van hen? Over die vraag gaat een bijeenkomst die Stichting Leskamer op vrijdag 28 november organiseert in Driestar Educatief in Gouda. Het thema van de avond luidt: ‘Geloof, moed

Theoloog Gijsbert van den Brink
Interview

De dood hoort volgens theoloog Gijsbert van den Brink niet bij het leven

Sinds mensenheugenis vecht de mens tegen de laatste vijand: de dood. In zijn boek Het experiment van broeder Juniper bezint theoloog en schrijver Gijsbert van den Brink zich onder meer op de rol die de dood in de theologie speelt. “Christenen zetten

Arch Kennedy
Getuigenis

Voormalig weerman worstelde jaren met homogevoelens en vindt vrijheid in Christus

De Amerikaanse auteur en voormalig meteoroloog Arch Kennedy vertelt openhartig hoe zijn leven veranderde toen hij Jezus ontmoette. Jarenlang leefde hij als homoseksuele man en worstelde hij met verslaving, maar door een eenvoudige uitnodiging van zij

Cvandaag podcast
Nieuws

Cvandaag podcast: Discussie over christenvervolging Nigeria na harde woorden Trump

De recente uitspraken van Donald Trump over het extreme geweld tegen christenen in Nigeria hebben wereldwijd, en ook in Nederland, een golf aan reacties veroorzaakt. De Amerikaanse president waarschuwde de Nigeriaanse regering dat de VS zou ingrijpen

Premier Nikol Pashinyan
Nieuws

Spanningen met nationale kerk overschaduwen eerste nationale gebedsontbijt Armenië

Premier Nikol Pashinyan kreeg afgelopen weekend veel waardering van Amerikaanse en Britse evangelicale leiders tijdens het eerste nationale gebedsontbijt van Armenië. Tegelijkertijd klinkt er scherpe kritiek vanuit mensenrechtenorganisaties over de a

Schots parlement
Nieuws

Christelijke organisaties waarschuwen tegen Schots plan voor abortus tot aan geboorte

Christelijke en pro-life organisaties roepen de Schotse regering op om een nieuw voorstel af te wijzen dat abortus tot aan de geboorte mogelijk zou maken. De plannen komen volgens Christian Today uit een rapport van een door de regering ingestelde ad

Palestijnen-Israël
Nieuws

Palestijnse kerkleiders: ‘Zwijgen over genocide is medeplichtigheid’

In Bethlehem is vrijdag een vernieuwde versie gepresenteerd van de Kairos-verklaring, een document waarin Palestijnse christelijke leiders opnieuw aandacht vragen voor het lijden van het Palestijnse volk. 'We leven in een tijd van genocide en gedwong

Ds. A. T. Vergunst
Video

Ds. Vergunst trof een reformatorisch stelletje aan de waterkant: "Hun zoon was overleden"

"Hij vroeg mij of ik tijd had. Natuurlijk had ik dat. Ik ging naast hen zitten", aldus ds. A. T. Vergunst. In een recente lezing, waarin het thema 'rouw' centraal stond, vertelde de GerGem-predikant hoe hij op een dag langs een rivier liep en daar ee

Zeecontainer
Persbericht

Event SDOK: Tuwen zat zestien jaar gevangen in Eritrea en werd gemarteld

SDOK organiseert een event met een bijzondere gast. Tuwen zat zestien jaar opgesloten in verschillende Eritrese gevangenissen, omdat ze haar geloof niet wilde afzweren. Ze leefde onder erbarmelijke omstandigheden. “Ik heb twee jaar geen gevoel in mij

Hanna Smallenbroek
Levensverhaal

Zware hersenschudding verdiepte het geloofsleven van Hanna Smallenbroek

Wat doe je als je leven van de ene op de andere dag helemaal wordt stilgezet? En als dat bijna twee jaar duurt? Ik kreeg een zware hersenschudding, die maar niet overging. Een pittige tijd volgde, van bijna niks kunnen, frustratie, hard werken en ext