Video: wat iedere christen zou moeten weten over sjabbat

Video 26 februari 2025 4 minuten Redactie
sjabbat

‘Sjabbat sjalom!’ Zo groeten veel Joden elkaar aan het einde van de week en tijdens sjabbat. Als ik een Joodse jongen of meisje zou vragen: ‘Wat is de fijnste dag van de week?’ dan zullen ze bijna allemaal zeggen: de sjabbat, de Joodse rustdag! 

Joden houden van de sjabbat. Het is daarom niet zo vreemd dat het eeuwige leven in Joodse bronnen wordt vergeleken met een ‘jom shekulo sjabbat’; ‘een oneindige sjabbat’.

Waarschuwing
De sjabbat begint op vrijdagavond en duurt tot zaterdagavond. In Genesis lees je namelijk dat een nieuwe dag in de Bijbel begint bij zonsondergang (Gen. 1:5).

Op de sjabbat mag het Joodse volk niet werken. Totaal zijn 39 soorten werkzaamheden verboden op sjabbat; de zogenaamde ‘melachot’. Veel van deze werkzaamheden hebben te maken met het dagelijks werk of vragen veel lichamelijke inspanning.

Om te voorkomen dat je per ongeluk de sjabbat ontheiligd, kun je in Israël in de krant of op de kalender precies zien hoe laat de sjabbat begint. In de stad Jeruzalem klinkt vlak voordat de sjabbat begint zelfs een harde sirene als waarschuwing.

Bekijk de video:

Schepping
Waarom vinden veel Joden de sjabbat zo’n fijne dag? Dat heeft alles te maken met de twee redenen die God Zelf geeft voor de sjabbat. 

In Exodus 20 lezen we dat de sjabbat herinnert aan de schepping (Ex. 20:8-11). God rustte op de zevende dag. Door dat als schepsel ook te doen, eer je je Schepper. Je laat zien dat je beseft dat je niet zelf altijd en overal uitmaakt wat je doet. En het is echt waar: gehoorzaamheid aan dit gebod geeft vreugde in je hart. 

In Deuteronomium 5 wordt de sjabbat verbonden aan de slavernij in Egypte (Deut. 5:12-15). Een slaaf heeft geen vrije dag, maar God heeft het Joodse volk bevrijd. Ze zijn vrij. En als je echt beseft hoe waardevol vrijheid is, dan gun je het ook de ander, ja zelfs de os en de ezel in de stal.

Genadedag
Soms verbaast het me een beetje hoe nonchalant christenen omgaan met de zondag. Ik denk dat we veel van de Joden kunnen leren. Is er voor ons geen reden om onze Schepper een dag in de week te eren door gehoorzaam ons werk neer te leggen?

En is er, als je de Heere Jezus persoonlijk kent, ook niet een overvloed aan redenen om je één dag in de week in het bijzonder te verblijden over de vrijheid die je in Hem hebt ontvangen? 

De rustdag is een genadedag; geniet ervan!

De sjabbatsmaaltijd
Hoe ziet een gemiddelde sjabbat van een religieuze Jood er ongeveer uit? De sjabbat begint op vrijdagavond met het aansteken van twee sjabbatskaarsen. Dat gebeurt meestal door de moeder vlak voordat de sjabbat begint. Want het maken van vuur op sjabbat is verboden.

De vader is ondertussen in de synagoge. Daar is op vrijdagavond een korte, vreugdevolle dienst waar de sjabbat wordt verwelkomd. Deze dienst heet ‘kabbalath sjabbat’.

Na de dienst volgt er thuis een uitgebreide maaltijd. Voor die maaltijd geldt één verplichting: het moet de lekkerste maaltijd van de week zijn. Moeders zijn daarom vaak heel de vrijdag druk met alle voorbereidingen. 

Vaste gerechten zijn de sjabbatsbroden, de ‘challot’, en de sjabbatswijn. De twee challa’s symboliseren de dubbele hoeveelheid manna dat de Israëlieten mochten verzamelen voor de sjabbat. De wijn symboliseert de vreugde van de sjabbat.

Het bijwonen van een sjabbatsmaaltijd is een hele belevenis. Er wordt gezongen, gezellig bijgepraat en genoten van het heerlijke eten. En een groot voordeel: je hoeft de afwas niet te doen, want op sjabbat mag je niet werken!

Vreugde
Veel Joden gaan zaterdagmorgens en ’s -middags naar de synagoge. Tussendoor doet men samen spelletjes, bijvoorbeeld een Bijbelse quiz, bestudeert men religieuze boeken en rust uit (de vrijdagavond is vaak de opblijfavond in Joodse gezinnen). Ook maken veel gezinnen een wandeling.

Als de zon op zaterdagmiddag ondergaat, eindigt de sjabbat met de havdalah-ceremonie. Tijdens die ceremonie wordt er een zegen uitgesproken over een glas wijn, enkele geurige kruiden en het licht van een kaars.

Het is opnieuw een handeling vol symboliek. De geur van de kruiden helpt je om de vreugde van de sjabbat mee te nemen de nieuwe week in. Het aansteken van een kaars herinnert aan wat God deed op de eerste dag van de week: het scheppen van licht.

Het uitzien naar de volgende sjabbat kan beginnen! Sjabbat sjalom!

Deze informatie is afkomstig uit het informatieblad dat hoort bij deze video van De Verkenners. Klik hier voor meer informatie. De Verkenners is een gezamenlijk initiatief van Steunfonds Israël / Isaac da Costa, Stichting Steun Messiasbelijdende Joden en het Centrum voor Israëlstudies.

Praatmee

Beluister onze podcast

#390 Elisabeth van Zijl en Carolien Pape over hun diepe worsteling, geloofsreis en bevrijdingsproces
Of beluister op:

Meerartikelen

Donald Trump
Nieuws

Trump regeert met militaire aanval op geweld tegen Nigeriaanse christenen

De Verenigde Staten hebben op Eerste Kerstdag een militaire aanval uitgevoerd op islamitische extremisten in het noordwesten van Nigeria. De aanval was gericht op terroristen die gelieerd zijn aan Islamitische Staat en kwam tot stand in nauwe samenwe

Sharon Kips
Interview

De kerstboodschap van zangeres Sharon Kips: “Love came down”

“Love came down”; woorden die voor Sharon Kips (42) de kern van kerst raken. De zangeres beleeft december als een intensieve, maar betekenisvolle periode. Naast optreden, moeder-zijn en lesgeven wilt ze Gods liefde, Die met kerst naar de aarde kwam,

Baby Lieke
Interview

Rond kerst koos Lieke voor het leven: “Mijn dochter is het licht dat bleef”

Vijf jaar geleden stond Lieke, toen negentien jaar, voor de deur van een abortuscentrum. Het was vlak voor kerst. Onder zware druk van haar toenmalige partner was ze gekomen om haar zwangerschap af te breken. Maar juist op dat beslissende moment werd

Richard Toes, rechts
Column

Vrede in kleine stappen

Advent herinnert ons eraan dat hoop overal ter wereld dezelfde vorm heeft: een klein begin dat tegen de duisternis in durft te groeien. Neem nou Colombia, waar ik in oktober 2025 namens Woord en Daad een bezoek bracht aan diverse projecten, samen met

Jeruzalem
Nieuws

Kerkleiders publiceren zorgwekkend rapport: druk op christenen in Israël neemt toe

Christelijke kerkleiders in Jeruzalem waarschuwen dat het leven voor christenen in het Heilig Land steeds moeilijker wordt. In een nieuw rapport spreken zij onder meer over oorlogsschade, geweld, beperkingen van godsdienstvrijheid en financiële druk.

Erika Kirk en Nicki Minaj
Nieuws

Amerikaanse popster spreekt zich uit over terugvinden geloof én christenvervolging Nigeria

De Amerikaanse rapper Nicki Minaj zegt dat haar relatie met God opnieuw is opgebloeid. Dat vertelde zij tijdens een gesprek met Erika Kirk, de weduwe van de in september vermoorde Charlie Kirk. Het gesprek vond plaats tijdens AmericaFest, een groot e

Christen uit India
Nieuws

Indonesische moslims blokkeren christenen toegang tot gebedspost, politie kijkt toe

In Indonesië hebben moslims met geweld ervoor gezorgd dat een christelijke kerstviering geen doorgang kon vinden. Groepen moslims vormden een menselijke ketting om de toegang te blokkeren, terwijl de politie toekeek én niet ingreep. Het incident vond

Bram Hofland
Podcast

Ds. Bram Hofland: “Doop is geen visitekaartje, maar Gods hand die jou vastpakt”

De doop wordt in kerken vaak besproken alsof het een identiteitsmarker is: ben je kinderdoop of geloofsdoop? Maar predikant Bram Hofland waarschuwt dat die benadering de kern van het sacrament verduistert. In de Cvandaag podcast benadrukt hij dat de

Meerartikelen

Kerstfestival
Nieuws

Christen in Arizona door politie bedreigd met arrestatie tijdens kerstfestival

Een christelijke inwoner van Arizona is door politieagenten bedreigd met arrestatie nadat hij zijn geloof wilde delen tijdens een kerstfestival. Dat stelt de christelijke juristenorganisatie First Liberty Institute. Het gaat om David Hoffman uit Tucs

Kerstwensen
Verdieping

"Kerstgedachten: wat raakt deze mensen tijdens de feestdagen?"

In aanloop naar Kerst sprak Cvandaag met mensen over geloof, hoop en wat hen bezighoudt. Sommige verhalen zijn al te lezen, andere volgen binnenkort. Hun kerstwensen komen voort uit die gesprekken en laten zien waar Kerst voor hen raakt. “Dat Christu

Peter van der Weerd
Video

'Moet ik mijn verstand uitschakelen om de Bijbel te geloven?' Bekijk de Upstream-podcast

In de podcast Waarom zou ik in GodsNaam geloven? worden de meest complexe levensvragen vanuit Bijbels perspectief onder de loep genomen. In elke aflevering stelt presentator Guido Roorda enkele prikkelende vragen die bij veel mensen leven: waarom bes

Yerusha
Video

Damesensemble Yerusha zingt het prachtige: 'Volheid van genade'

'Onze hoop ligt in een kribbe; deelt ons menselijk bestaan. Wij knielen en aanbidden, ‘God met ons’ is Zijn naam.' Deze woorden komen uit het lied 'Volheid van genade' en wijzen vooruit op Kerst waarbij we de geboorte van de Heere Jezus gedenken. Teg

Ron van der Spoel
Video

Ron van der Spoel: "Je wordt niet minder Gods kind als je een zondig kind bent"

Als christenen geloven we dat God liefdevol en trouw is, maar wat bedoelen we hier eigenlijk mee? Predikant Ron van der Spoel legt het je aan de hand van Psalm 89 uit in een nieuwe gebedsvlog van IZB. Van der Spoel: "God accepteert het niet als we be

Nigeriaanse christen vrijgelaten
Nieuws

Ter dood veroordeelde christelijke boer na tien jaar gevangenschap vrijgelaten

Een christelijke boer uit Nigeria is na ruim tien jaar gevangenschap vrijgelaten. Dat meldt The Christian Post. De man, die zelfs door de Nigeriaanse rechtbank in 2021 zelfs ter dood veroordeeld werd, kwam na internationale druk vrij. Onder meer poli

Armane
Video

Van afwijzing naar genezing: Armanes verhaal met Mercy Ships

In deze indringende video van Mercy Ships staat het verhaal van Armane centraal. Hij werd geboren met een gespleten lip en werd afgewezen in zijn dorp. Zijn moeder Roseline leefde met angst en eenzaamheid. Aan boord van de Africa Mercy veranderde één

Klassiek Eigentijdse Psalmberijming
Persbericht

IKC publiceert eerste deeluitgave Klassiek Eigentijdse Psalmberijming

Het IKC-project Zingen uit de Bron bereikt een belangrijke mijlpaal in het streven om de inhoud van de psalmen te bewaren voor een nieuwe generatie. Begin december verscheen de eerste fysieke deeluitgave met daarin 30 psalmen in de Klassiek Eigentijd

Studiedag klimaat
Persbericht

Studiedag wil voorgangers helpen spreken over klimaat zonder te vervreemden

Hoe preek je over klimaat en zorg voor Gods schepping zonder moralistisch te klinken of gemeenteleden van je te vervreemden? Met die vraag organiseert de Theologische Universiteit Utrecht samen met GroeneKerken een studiedag voor predikanten, voorgan

Kerst
Boekfragment

Kerst begint bij een bewogen God: liefde die alles kost

Ik hoorde eens iemand zeggen dat je kunt sterven aan een gebroken hart. Ooit dacht ik dat dat slechts beeldspraak was, maar het blijkt echt te bestaan: het gebrokenhartsyndroom. Een tijdelijke, maar serieuze aandoening die kan ontstaan door extreme e

Hans Reinders
Column

Jezus eist de nacht op: Kerst als overwinning op de duisternis

De nacht roept angst op, onveiligheid en duisternis. In onze tijd eisen we de nacht op in naam van vrijheid, maar de Bijbel spreekt opvallend realistisch over wat de nacht betekent. Van Job tot Judas, van Jakob tot de herders in Efrata: de nacht is h

Handy en Mirjam Tims
Video

Speciale kerstuitzendingen van Hour of Power: Handy en Mirjam Tims zijn te gast op eerste kerstdag

Het is bijna kerst! Op 25 december hoor je bij Hour of Power het aangrijpende verhaal van Handy en Mirjam Tims. Ooit vierden zij Kerst gescheiden van elkaar: Handy op straat, Mirjam alleen met de kinderen. Nu vertellen ze openhartig wat er veranderde