Video: wat iedere christen zou moeten weten over sjabbat

Video 26 februari 2025 4 minuten Redactie
sjabbat

‘Sjabbat sjalom!’ Zo groeten veel Joden elkaar aan het einde van de week en tijdens sjabbat. Als ik een Joodse jongen of meisje zou vragen: ‘Wat is de fijnste dag van de week?’ dan zullen ze bijna allemaal zeggen: de sjabbat, de Joodse rustdag! 

Joden houden van de sjabbat. Het is daarom niet zo vreemd dat het eeuwige leven in Joodse bronnen wordt vergeleken met een ‘jom shekulo sjabbat’; ‘een oneindige sjabbat’.

Waarschuwing
De sjabbat begint op vrijdagavond en duurt tot zaterdagavond. In Genesis lees je namelijk dat een nieuwe dag in de Bijbel begint bij zonsondergang (Gen. 1:5).

Op de sjabbat mag het Joodse volk niet werken. Totaal zijn 39 soorten werkzaamheden verboden op sjabbat; de zogenaamde ‘melachot’. Veel van deze werkzaamheden hebben te maken met het dagelijks werk of vragen veel lichamelijke inspanning.

Om te voorkomen dat je per ongeluk de sjabbat ontheiligd, kun je in Israël in de krant of op de kalender precies zien hoe laat de sjabbat begint. In de stad Jeruzalem klinkt vlak voordat de sjabbat begint zelfs een harde sirene als waarschuwing.

Bekijk de video:

Schepping
Waarom vinden veel Joden de sjabbat zo’n fijne dag? Dat heeft alles te maken met de twee redenen die God Zelf geeft voor de sjabbat. 

In Exodus 20 lezen we dat de sjabbat herinnert aan de schepping (Ex. 20:8-11). God rustte op de zevende dag. Door dat als schepsel ook te doen, eer je je Schepper. Je laat zien dat je beseft dat je niet zelf altijd en overal uitmaakt wat je doet. En het is echt waar: gehoorzaamheid aan dit gebod geeft vreugde in je hart. 

In Deuteronomium 5 wordt de sjabbat verbonden aan de slavernij in Egypte (Deut. 5:12-15). Een slaaf heeft geen vrije dag, maar God heeft het Joodse volk bevrijd. Ze zijn vrij. En als je echt beseft hoe waardevol vrijheid is, dan gun je het ook de ander, ja zelfs de os en de ezel in de stal.

Genadedag
Soms verbaast het me een beetje hoe nonchalant christenen omgaan met de zondag. Ik denk dat we veel van de Joden kunnen leren. Is er voor ons geen reden om onze Schepper een dag in de week te eren door gehoorzaam ons werk neer te leggen?

En is er, als je de Heere Jezus persoonlijk kent, ook niet een overvloed aan redenen om je één dag in de week in het bijzonder te verblijden over de vrijheid die je in Hem hebt ontvangen? 

De rustdag is een genadedag; geniet ervan!

De sjabbatsmaaltijd
Hoe ziet een gemiddelde sjabbat van een religieuze Jood er ongeveer uit? De sjabbat begint op vrijdagavond met het aansteken van twee sjabbatskaarsen. Dat gebeurt meestal door de moeder vlak voordat de sjabbat begint. Want het maken van vuur op sjabbat is verboden.

De vader is ondertussen in de synagoge. Daar is op vrijdagavond een korte, vreugdevolle dienst waar de sjabbat wordt verwelkomd. Deze dienst heet ‘kabbalath sjabbat’.

Na de dienst volgt er thuis een uitgebreide maaltijd. Voor die maaltijd geldt één verplichting: het moet de lekkerste maaltijd van de week zijn. Moeders zijn daarom vaak heel de vrijdag druk met alle voorbereidingen. 

Vaste gerechten zijn de sjabbatsbroden, de ‘challot’, en de sjabbatswijn. De twee challa’s symboliseren de dubbele hoeveelheid manna dat de Israëlieten mochten verzamelen voor de sjabbat. De wijn symboliseert de vreugde van de sjabbat.

Het bijwonen van een sjabbatsmaaltijd is een hele belevenis. Er wordt gezongen, gezellig bijgepraat en genoten van het heerlijke eten. En een groot voordeel: je hoeft de afwas niet te doen, want op sjabbat mag je niet werken!

Vreugde
Veel Joden gaan zaterdagmorgens en ’s -middags naar de synagoge. Tussendoor doet men samen spelletjes, bijvoorbeeld een Bijbelse quiz, bestudeert men religieuze boeken en rust uit (de vrijdagavond is vaak de opblijfavond in Joodse gezinnen). Ook maken veel gezinnen een wandeling.

Als de zon op zaterdagmiddag ondergaat, eindigt de sjabbat met de havdalah-ceremonie. Tijdens die ceremonie wordt er een zegen uitgesproken over een glas wijn, enkele geurige kruiden en het licht van een kaars.

Het is opnieuw een handeling vol symboliek. De geur van de kruiden helpt je om de vreugde van de sjabbat mee te nemen de nieuwe week in. Het aansteken van een kaars herinnert aan wat God deed op de eerste dag van de week: het scheppen van licht.

Het uitzien naar de volgende sjabbat kan beginnen! Sjabbat sjalom!

Deze informatie is afkomstig uit het informatieblad dat hoort bij deze video van De Verkenners. Klik hier voor meer informatie. De Verkenners is een gezamenlijk initiatief van Steunfonds Israël / Isaac da Costa, Stichting Steun Messiasbelijdende Joden en het Centrum voor Israëlstudies.

Praatmee

Beluister onze podcast

#363 Jeffrey & Gerdien Lassche over smartphonegebruik en het gezinsleven
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Frans Timmermans en Oscar Lohuis
Nieuws

Frans Timmermans spreekt Oscar Lohuis streng toe: “Israël liegt!”

“Israël doodt moedwillig vrouwen en kinderen”, zo stelde PvdA/GroenLinks-voorman Frans Timmermans. De politicus ging in debat met dominee Oscar Lohuis over de vraag of er in de Gazastrook sprake is van genocide. In het NPO-programma Dit is Tijs kwame

Vietnam
Nieuws

Vietnamese voorganger vrijgelaten na 12 jaar gevangenschap om geloof

Na twaalf jaar gevangenschap is de Vietnamese voorganger Y Yich, leider van de Degar Protestantse Kerk, onlangs vrijgelaten. Hij zat sinds mei 2013 gevangen vanwege zijn christelijke geloof.  De Vietnamese autoriteiten beschuldigden hem destijds van

indonesie
Nieuws

Indonesisch christelijk jongetje (8) overlijdt na mishandeling vanwege zijn geloof

Een 8-jarig christelijk jongetje is overleden nadat hij zwaar werd mishandeld door vijf oudere jongens vanwege zijn geloof in Jezus. De jongen, bekend onder de initialen KB, werd vorige maand ernstig toegetakeld door moslimjongens tussen de 11 en 13

Noord-Korea
Nieuws

Christenen in Noord-Korea groeien in aantal ondanks brute vervolging: "God heeft al gewonnen"

In het geheim luisteren naar christelijke radioprogramma’s. De Bijbel lezen bij kaarslicht. En het Evangelie delen met anderen, wetende dat het je het leven kan kosten. Dit is de dagelijkse realiteit voor christenen in Noord-Korea; een land dat al ja

Israëlische vlag
Nieuws

Waarom Joden deze week groot feest vieren

Sinds gisteren vieren Joden (tot en met morgen) wereldwijd het feest van Shavoeot, ook wel bekend als het Wekenfeest. Maar wat wordt er exact gevierd? Cvandaag zet het in onderstaand bericht op een rijtje. Volgens de Bijbel riep God de Israëlieten dr

Ds. J. Koppelaar
Video

HHK-predikant deelt moedig getuigenis van christen die terechtstond voor islamitische rechter

"Waarom dwingt u mij om aan de dode Mohammed de weg te vragen?", aldus ds. J. Koppelaar. In een recente preek deelde de hersteld hervormde emerituspredikant een indrukwekkend getuigenis van een christen die terechtstond voor een islamitische rechter

Homohuwelijk
Nieuws

Amerikaanse rechtbank bepaalt dat christelijke fotografe homohuwelijken mag afslaan

De christelijke fotografe Emilee Carpenter heeft een belangrijke rechtszaak gewonnen van de staat New York. Een federale rechtbank bepaalde dat Carpenter niet gedwongen mag worden om homohuwelijken te fotograferen. Volgens haar is dat in strijd met h

Cathy Miller
Nieuws

Beroep van christelijke 'weigerbakker' verworpen door Amerikaanse rechter

De hoogste rechter in Californië heeft het beroep verworpen van een christelijke bakker die weigerde een bruidstaart te maken voor een homopaar. Daardoor blijft een eerdere uitspraak staan die stelt dat de bakker het paar discrimineerde. Dat meldt Th

Meerartikelen

Ds. M. van Sligtenhorst
Nieuws

Nieuwe dominee voor hersteld hervormd Harskamp: ds. M. van Sligtenhorst

De hersteld hervormde gemeente te Harskamp mag in de persoon van ds. M. van Sligtenhorst (foto) een nieuwe predikant verwelkomen. De predikant wordt de opvolger van ds. A. Vlietstra. Ds. Vlietstra ging onlangs met emeritaat. Van Sligtenhorst was de v

toerustingsplatform
Persbericht

Stichting IRS lanceert toerustingsplatform voor evangelisatiewerk

Er is een opvallende stijging van belangstelling voor het evangelisatiewerk onder reformatorische kerken. Stichting IRS biedt online toerusting voor mensen die in Zuid-Nederland evangelisatiewerk willen gaan verrichten. Zuid-NederlandIn tegenstelling

Ds. Tim Schakel
Opinie

Zeeuwse nuchterheid als wapen tegen het welvaartsevangelie

De eerste keer in mijn leven dat ik geconfronteerd werd met het welvaartsevangelie, ook wel genoemd prosperity-gospel, was als tiener toen ik op missiontrip was met YWAM (Jeugd met een Opdracht) in Zuid-Afrika. Ik herinner me nog haarscherp hoe een w

Henk Stoorvogel
Preekverslag

Henk Stoorvogel deelt vurige boodschap voor ongelukkige christenen

Na jaren van slavernij in Egypte stijgt het hulpgeroep van de Israëlieten op tot God. Hij hoort, Hij ziet, Hij herinnert zich Zijn verbond en Hij komt in beweging. Tegelijkertijd leeft Mozes veertig jaar in de luwte van Midjan – tot het moment dat hi

Lourens du Plessis
Preekverslag

God maakt het onmogelijke mogelijk: "Juist daar verschijnt God"

In een rauwe, eerlijke preek op Opwekking liet Lourens du Plessis zien wat er gebeurt als Gods belofte kruist met ons ongeloof. De onlangs aangestelde directeur deed dat aan de hand van het verhaal van Abraham en Sara. “De dingen die bij mensen onmog

Anne-Ruth op bezoek
Dagelijks leven

Iemand helpen in je studententijd: Anne-Ruth doet het gewoon

Je studententijd de mooiste tijd van je leven? Maak ‘m (nog) mooier door iets te doen voor een ander. HipHelpt brengt je in contact met mensen uit je buurt die hulp nodig hebben. Anne-Ruth gaf het goede voorbeeld. Student Anne-Ruth vindt dat juist je

Muskathlon en IJM
Persbericht

Muskathlon en IJM bundelen krachten in de strijd tegen moderne slavernij

Muskathlon en IJM slaan de handen ineen voor structurele verandering in de strijd tegen moderne slavernij. Wereldwijd worden circa 50 miljoen kinderen, vrouwen en mannen uitgebuit in slavernij. International Justice Mission (IJM) is werelds grootste

Jaap Bönker
Column

Er komt vrede tussen Israël en de Palestijnen!

Jazeker, u leest het goed: er komt vrede tussen Israël en de Palestijnen, maar op een andere manier dan wij veelal denken. Vredesakkoorden en gesprekken lopen op niets uit. Steeds zijn er weer aanslagen op Israël door de Palestijnen, en vergeldingsac

Bram van den Boogaard
Interview

“Ik wil er zijn voor elk kind.” – Waarom Bram de stap van het bedrijfsleven naar directeur-bestuurder zette

Na jarenlang te hebben gewerkt in de publieke sector, waar hij leiding gaf aan verschillende organisaties, merkte Bram van den Boogaart (58 jaar) dat hij iets miste. Hij voelde een verlangen om meer van betekenis te zijn en begon zijn zoektocht naar

Evangelist Henk van Dorp
Interview

Henk van Dorp ontdekte dat engelen realiteit zijn: "Als we bidden komt de hemel in actie"

Engelen, ze zijn een ongrijpbare werkelijkheid voor christenen. Ze komen vaak in de Bijbel voor, maar welke rol spelen ze vandaag de dag? Evangelist Henk van Dorp schreef het boek Hemelse beschermers en deed mooie ontdekkingen. “Wij kunnen ze vergete

Opwekking
Preekverslag

Wake-up call David Grobler op Opwekking: "Zonder Gods adem is de kerk dood"

Tijdens Opwekking 2025 in Biddinghuizen herinnerde David Grobler vrijdag duizenden aanwezigen eraan dat het verschil tussen leven en dood niet ligt in onze inspanningen, plannen of strategieën maar in de adem van God. In een gepassioneerde preek spra

Aryanne Kolsters
Preekverslag

Hoe klinkt een liefdesverklaring van God? Aryanne Kolsters laat het zien in Hooglied

Hooglied is misschien wel het meest omstreden boek uit de Bijbel, vanwege de sensuele en kwetsbare insteek. Maar tijdens de Pinksterconferentie durft Aryanne Kolsters het aan. Met hartstocht en eerlijkheid opent ze het boek als liefdesverklaring van