Ruth Six: "Ik hoop dat deze kerk steeds meer een huis van gebed wordt"

Interview 9 december 2024 9 minuten Iris Molenaar en Nels Fahner
Ruth Six
IZB

De Dorpskerk van Nieuwegein straalt gastvrijheid uit, op deze regenachtige middag, met een krijtbord op de stoep: ‘Welkom in de kerk’. Elke dinsdag- en donderdagmiddag is de kerk twee uurtjes open. Ruth Six is sinds begin dit jaar dominee in deze gemeente. Tijdens haar studie deed ze veel inspiratie op in Engeland. "Wat mij aanspreekt is het vertrouwen dat God in de werkelijkheid inbreekt. Dat maakt dat je improviserend je gang kunt gaan."

We zijn te vroeg, dus we lopen alvast de kerk binnen. "Een afspraak met de dominee? O, Ruth zit boven. Je mag hier wel even blijven wachten", zegt een van de vrijwilligers. Het liturgisch centrum is van opvallend licht hout, een herinnering aan het tweede kerkgebouw dat in 2018 is gesloten. Tegelijk met dat besluit is deze oude Dorpskerk gemoderniseerd en geschikt gemaakt voor concerten, met een vloerverwarming, nieuwe stoelen en een open entree.

Een paar mooie glazen deuren door en je bent in het aangrenzende wijkgebouw ’t Geinlicht. We passeren een bord met ‘De kerk is open’ dit keer aangevuld met de tekst ‘en de dominee zit daar’. Daar zijn vrijwilligers bezig met het snijden van paprika en prei voor de buurtmaaltijd, die drie keer per maand wordt gemaakt. Voor vanavond staat een Spaans gerecht op het menu en ze verwachten 28 mensen, vertelt een van hen.

Ze is blij en trots dat deze kerk buurtmaaltijden organiseert, vertelt Ruth Six, als we de trap naar haar werkkamer op lopen, die tegelijkertijd dienst doet als jeugdhonk. De slingers, de ghettoblaster en de voetbaltafel zorgen voor een sfeer van creativiteit.

"Elke dinsdagochtend, als ik hierheen rijd, luister ik het nummer ‘Huis van gebed’ van de band InSalvation."

Al snel na je aanstelling begin dit jaar begon je met een nieuw initiatief, een ochtendgebed op elke dinsdag. Hoe ben je daartoe gekomen?
"Tijdens mijn studie liep ik stage bij St-Martin-in-the-Fields, een kerk in Londen waar onder meer Samuel Wells aan verbonden is. Ik nam me daarbij voor om in ieder geval aan te sluiten op het ritme van de gemeenschap. Er is daar elke dag een ochtendgebed. Dat is een heel fijn ritme. Daaromheen zijn er allerlei activiteiten, waaronder een café onder de kerk, vrijwilligerswerk onder daklozen, concerten. Het hart van dat alles is het gebedsleven. Dat geeft een bepaalde houding die je verbindt met God en met Zijn eeuwigheid. Daardoor ging ik verlangen naar een ritme van gebed in de gemeente waar ik zou werken."

Ze zwijgt even. "Ik had geen idee hoe het hier zou landen, in een gemeente met best veel mensen die het spreken over God moeilijk vinden, laat staan het spreken mét God. Ik vond het de eerste keer spannend of er gemeenteleden zouden komen, en tegelijkertijd maakt het me ook niet zo veel uit want het is Gods werk. Bidden bepaalt mijzelf daar ook bij. Op die eerste dinsdagochtend waren er vijf mensen. Het is heel mooi; er komt nu een groep gemeenteleden die er voor een deel vanaf het begin al bij was. Voor sommigen was dit een gebedsverhoring. Anderen waren gewoon nieuwsgierig naar wat een gebedsgroep is." 

Pionieren
"We volgen een korte liturgie uit het boek Bid, Luister, Leef, met een openingswoord, een psalm, een bijbeltekst en stilte", vertelt ze. "En er is een vrij gebed, voor de wereld en voor persoonlijke zaken, waarbij mensen hardop kunnen meebidden. We sluiten af met een zegen. Ik kies vaak een bekend lied uit, soms een lied van Sela. Het is voor mij ook een vrije ruimte om een beetje te kunnen pionieren. Het is mijn droom dat deze kerk steeds meer een huis van gebed wordt. Elke dinsdagochtend, als ik hierheen rijd, luister ik het nummer ‘Huis van gebed’ van de band InSalvation. Zo ter hoogte van de brug, het punt dat ik Nieuwegein binnenkom, zing ik hardop mee."

"Als je dicht bij Jezus leeft, kun je de hele wereld omarmen. Dat heb ik daar gezien en ook zelf ervaren."

Tijdens je stage in Londen proefde je ‘een groot vertrouwen in de veranderende, transformerende aanwezigheid van Christus in de wereld’, zo schreef je een keer in een opiniebijdrage. Wat heeft je zo geïnspireerd aan die periode en wat neem je daarvan mee?
"Meerdere dingen. Ik zag een groot vertrouwen op God en een geloofsopvatting die er oog voor heeft dat God op onverwachte manieren werkt. Het draaide daar niet om de vraag óf, maar hoe God werkt. In Nederland is er, grofweg gesteld, vaak een tweedeling: enerzijds heb je kerken die een bepaalde evangelisatiedrang hebben en daarmee soms weerstand oproepen, en anderzijds kerken die heel inclusief zijn, maar waarbij het alleen maar over ‘licht’ mag gaan, om het zo maar even te typeren."

In Engeland kwamen die inclusiviteit en dat missionaire elan samen. "Ik moest denken aan wat de theoloog Moltmann schreef: als je dicht bij Jezus leeft, kun je de hele wereld omarmen. Dat heb ik daar gezien en ook zelf ervaren. Ik ben daar zes weken geweest, maar ik heb me heel welkom gevoeld. Het was heel kort, maar het leek wel twee jaar te duren. Ik heb er schriften over volgeschreven, een heel bijzondere tijd."

Improviseren
"Wat mij ook aanspreekt is hun theologie van incarnatie, dat God in de werkelijkheid inbreekt. Dat maakt dat je improviserend je gang kunt gaan. Daar heb ik veel baat bij als ik hier een tieneravond organiseer. Dan kan ik wel een bepaald idee in mijn hoofd hebben, maar ik let ook op hoe ze erbij zitten: hoe gaat het met ze, hoe zitten ze aan tafel? Ik probeer open te staan voor het onverwachte. Ik bouw vaak een liturgisch element in, bijvoorbeeld het aansteken van een kaars. Zo zijn er vaste elementen, maar bij dat alles helpt mij die improvisatiehouding."

"Ik realiseerde me dat juist ook in de kerk, om met Bonhoeffer te spreken, nieuwe woorden moesten worden gevonden om te spreken over God."

In de podcast Life Rules, waarin je te gast was, noem je vaak het woord ‘vertrouwen’. Is dat een kernwoord voor jou?
"Ja. Daar zit het woord ‘trouw’ in. De trouw van God is voor mij de grond van het bestaan. Ik vertrouw daarop, ik voel dat dit mijn antwoord is op Zijn trouw. God roept, Hij legt Zijn verlangen in mensen. Dat heb ik van jongs af aan heel sterk ervaren. Er zit ook het woord toevertrouwen in, overgave."

In de podcast Life Rules gaat het er op een gegeven moment over dat je moeder in de periode voor jouw geboorte alleen kwam te staan, omdat je vader overleed. En ook dat zij kinderliedjes voor jou zong, zoals ‘Ik stel mijn vertrouwen op de Heer mijn God.’ Je vader had haar aangemoedigd om dat te doen.
"Ja, dat klopt. Onlangs was het Vaderdag, en op zulke momenten probeer ik mij te verdiepen in wie hij was. Ik las pas wat woorden van goede vrienden van mijn vader en besefte weer dat er veel voor mij gebeden is als klein baby’tje. Mijn vader (Gerof Six, red.) werkte als evangelist hier in Nieuwegein. Hij had een rubriek in het IZB-blad Tijding die Mijmeringen heette. Als ik die columns teruglees, merk ik dat hij met veel dezelfde vragen bezig was als ik nu. Aan de ene kant is dat pijnlijk, want dan denk ik: ik zou het er hartstikke graag met jou over hebben. Tegelijkertijd zie ik in die herkenning iets van Gods trouw door de generaties heen. Daarover gaat ook de tekst uit psalm 100, over Gods trouw, die al mijn hele leven met mij meegaat. Die tekst stond op de rouwkaart en op mijn geboortekaartje. Wie weet wordt het ook mijn trouwtekst."

Ieder werk heeft een aspect van roeping in zich. Op welk moment ervoer jij voor het eerst iets van roeping?
"Als kind van een jaar of 9 had ik een opschrijfboekje waarin ik brieven aan mijn vader schreef. In een van die brieven beschreef ik een soort Godservaring, waarbij ik overspoeld werd door Gods liefde. En dat ik daarover wilde vertellen. Jaren later, na de middelbare school, koos ik aanvankelijk voor een brede studie aan een University College. Maar ik bleef ernaar verlangen om bezig te zijn met God en geloof en dit te delen met anderen.

"Bij die pioniersplek in Amsterdam vond ik veel dingen inspirerend, maar ik voelde niet zo veel vrijheid om over God te spreken."

Ik werkte bij een pioniersplek, maar toen realiseerde ik me dat juist ook in de kerk, om met Bonhoeffer te spreken, nieuwe woorden moesten worden gevonden om te spreken over God. Daarom ben ik met de predikantsmaster gestart. En eigenlijk is dominee zijn ook pionieren, nieuwe vormen vinden, nieuwe talen spreken, weliswaar gedragen door de traditie. Bij die pioniersplek in Amsterdam vond ik veel dingen inspirerend, maar ik voelde niet zo veel vrijheid om over God te spreken. Ik vond het werk in de kerk leuk, mensen bevestigden me ook in het gevoel geroepen te zijn. Die roeping ervaar ik telkens weer, in pastorale gesprekken, bij het preken."

In een interview zei Kees van Ekris onlangs dat hij ervan overtuigd is dat in ieder mensenleven wel sporen van God te vinden zijn. Hoe zie jij dat?
"Dat deel ik. In Amsterdam heb ik samen met Tim Vreugdenhil een soort introductiecursus op het christelijk geloof gegeven. Die is ontwikkeld in St-Martin-in-the-Fields, op basis van het boek Being with van Samuel Wells. Die cursus gaat ervan uit dat God al met jouw leven bezig is. Niet alles van de Alpha-cursus in Nederland is verkeerd, maar je kunt wel een andere nuance aanbrengen dan de nadruk op het verschil tussen het oude leven vóór iemands bekering en het nieuwe leven daarna. Deze cursus geeft mensen het besef dat zij de weg van Christus gaan, door ingewikkelde situaties en periodes heen.

Het begint met het inventariseren van ‘verwonderingen’ – ik kan het niet goed vertalen. Hoe ‘wonder’ je over dit bestaan en over je eigen leven? Je begint dus met ervaringen van mensen die raken aan thema’s als roeping, bestemming. Daarna betrek je daar een Bijbelverhaal bij, over hoe God mensen roept. Ik vond dat heel bijzonder. Het haalt alle spanning weg bij dat jij als voorganger het antwoord hebt op de levensvragen van mensen. Het hele verhaal van mensen mag er zijn, het moet er zelfs zijn. Ik heb hier in Nieuwegein heel veel kennismakingsgesprekken. Ik heb vaak geen idee wat ik aantref. Dan begin ik maar met het vragen naar levenservaringen. En dan komt het gesprek soms op een Bijbelverhaal dat daarbij aansluit."

"Ik heb weleens de vraag gesteld hoe belangrijk wij onze rituelen vinden. Hoeveel ruimte is er voor Gods hand?"

Het moment dat je een Bijbelverhaal inbrengt, is een spannend moment, vertelde legerpredikant Tanno Verboom in het vorige interview. Herken je dat?
"Ja dat herken ik wel. God gaat in de Bijbel een weg met mensen. Dat is een heel lange weg. Daar gaat ook het boek over dat Eep Talstra, een van mijn gemeenteleden, pas schreef: De Bijbel als biografie van God en mensen. Dat maakt het moeilijk om zo maar een Bijbelverhaal naast het leven van mensen te leggen. Het kan zijn dat iemand overlijdt die zijn hele leven God niet ervaren heeft. Dan preek je niet over Psalm 23. Je kunt niet elke tekst naast elk leven leggen. Dat maakt het soms spannend."

Deze nieuwsbrief wordt ook door jonge collega’s gelezen. Welke tip heb je voor anderen als het gaat om preken?
"Ik heb geen maniertje om een preek te maken. Ik begin altijd heel breed, met allerlei ideeën, met een werkvertaling. Halverwege de week heb ik een existentiële crisis: ik kan niet kiezen tussen alle gedachten. Dan schrijf ik de hele preek in heel lelijke zinnen in één keer uit. Ook wel met steekwoorden. Mijn vriend studeert ook theologie. Regelmatig laat ik hem de preek lezen of laat ik mensen om mij heen naar de Bijbeltekst kijken."

Zij betrekt er dus andere mensen bij, maar de preek ontstaat ook op de werkkamer, zegt ze. "De ene keer gaat het stromen, de andere keer gaat het niet vanzelf. Ik schrijf de preek uit en vertel hem daarna aan de gemeente. Ik kijk soms op mijn papiertje, maar preken is ook spreken. Je kent van sommige mensen heel persoonlijke verhalen. Dat is bijzonder. Daardoor vind ik het wel spannend om iets profetisch te zeggen. Dan denk ik altijd: het zijn ook míjn mensen. Ik heb weleens de vraag gesteld hoe belangrijk wij onze rituelen vinden. Hoeveel ruimte is er voor Gods hand? Dat vond ik in het kader van liturgie een spannende vraag om te stellen."

Bovenstaand is geschreven door Iris Molenaar en Nels Fahner en verscheen eerder op de website van IZB. Het artikel is met toestemming overgenomen door Cvandaag. Meer interviews lezen? Dat kan via de maandelijkse nieuwsbrief Company of Preachers.

Praatmee

Beluister onze podcast

#362 Jeffrey & Ton van der Schans over het GerGem-curatorium en het predikantentekort
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Ds. G. J. Post
Video

CGK-predikant over veranderingen rond identiteit: "Vandaag moet je zelf bepalen wie je bent"

“Tien jaar geleden wist je bij een geboorte: het is een jongetje of een meisje. Maar in de wereld van vandaag is dat slechts een voorlopige conclusie", aldus ds. G. J. Post. In een recente preek schetste de CGK-predikant dat iemands biologische gesla

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp legt uit dat vergeving niet betekent dat je het gedrag van de dader vergoelijkt

Komt degene die mij pijn deed er niet te gemakkelijk mee weg als ik hem vergeef? Het is een vraag die je misschien wel uit je eigen leven herkent. Wat nu als iemand je jaren geleden schade heeft toegebracht waar je tot op de dag van vandaag onder lij

Chris Verhagen
Video

Wanneer verandert Mariaverering in afgoderij? Christelijke apologeet antwoordt

In deze video zoomt Chris Verhagen, initiatiefnemer van het YouTube-kanaal Christelijke apologeet, in op de historische ontwikkeling van de leerstellingen (dogmata) rondom Maria de moeder van Jezus in de Rooms-Katholieke Kerk. Ook zoomt hij in op de

Hans van Vuuren
Video

Terugkijken: Hans van Vuuren blikt vooruit op de Psalmendag

Vandaag (17 mei) organiseert Groot Nieuws Radio op themakanaal Blijde Klanken weer een Psalmendag. Van acht uur ’s ochtends tot acht uur ’s avonds zijn alle 150 psalmen te horen. Dit jaar is het extra bijzonder omdat Blijde Klanken op 17 mei ook drie

Ds. J.A. van den Berg
Video

Terugkijken: ds. J. A. van den Berg beantwoordt Refoweb-vragen

Ds. J. A. van den Berg is predikant van de hervormde gemeente in Sint Anthoniepolder. Hij staat bekend om zijn schriftgetrouwe prediking, pastorale betrokkenheid en heldere uitleg van Bijbelse thema’s. Op Refoweb beantwoordt hij regelmatig geloofsvra

Dr. C. A. van der Sluijs
Nieuws

Nostalgie nam plaats in van waarachtige vreeze des Heeren

Wat is er toch aan de hand de laatste weken? Het lijkt wel of ons land bezet werd door nieuwe vreemde machten. De euphorie kende geen grenzen. Gewezen EO-coryfeeën waren buiten zichzelf bij het zien van de witte rook boven het Vaticaan. En de massa o

Ds. L. W. den Boer
Nieuws

Hervormde gemeente Bergambacht brengt beroep uit op ds. L. W. den Boer

Ds. L. W. den Boer (foto) denkt de komende weken na over een mogelijk vertrek uit Goedereede. De hervormde predikant heeft een beroep uit Bergambacht ontvangen. In de Laurentiuskerk (Wijk B) moet Den Boer de opvolger worden van ds. P. Wijnberger die

Acteur die Filippus speelt
Nieuws

Hitserie The Chosen maakt zich op voor 'emotionele' zesde seizoen: ‘Hou je stoel maar vast’

Reza Diako, die de apostel Filippus speelt in de populaire serie The Chosen, blikt vooruit op seizoen zes. Volgens de acteur wordt het een intens en emotioneel hoofdstuk in het levensverhaal van Jezus. “Het wordt pijnlijk. Het wordt moeilijk", zegt D

Meerartikelen

Duitse kerk
Nieuws

Onderzoek: Meerderheid Duitsers gelooft slechts in twee geslachten

Uit een recent onderzoek van INSA-Consulere, uitgevoerd in opdracht van het christelijke persbureau IDEA, blijkt dat 62 procent van de Duitsers gelooft dat er slechts twee geslachten zijn: man en vrouw. Het onderzoek werd tussen 9 en 12 mei gehouden

Robert Morris
Nieuws

Voormalig leider megakerk eist miljoenen euro’s na beschuldigingen seksueel misbruik

Voormalig voorganger Robert Morris van megakerk Gateway Church in Texas heeft na zijn vertrek miljoenen euro’s aan pensioenuitkering geëist. De kerk weigert echter zijn eisen in te willigen, blijkt uit rechtbankdocumenten die deze week zijn ingediend

pakistan
Nieuws

Christelijke arbeider gemarteld en vermoord in Pakistan: "Ze sloegen hem met ijzeren staven"

Deze week overleed de 35-jarige katholieke dagloner Kashif Masih. Hij werd zwaar gemarteld door een groep mannen, onder wie een voormalige politieagent. De mishandeling zou zijn begonnen na een beschuldiging van diefstal van een mobiele telefoon. Dat

Jan van den Bosch
Column

Niet het Witte Huis maar het kruis moet weer belangrijk worden

Focus niet op het Witte Huis, maar op het kruis, zo roept Jan van den Bosch op in zijn nieuwe column. In kerken en bij christenen gaat het in de Verenigde Staten vaak over Donald Trump, maar dat is de verkeerde focus. Het moet weer over het evangelie

Marije en Jan
Video

Zondag is Marije van der Velde te gast in Hour of Power

Zondag is Marije van der Velde te gast in Hour of Power. Ze groeide op in de Gereformeerde Gemeenten, waar ze veel over God leerde, maar Hem niet persoonlijk kende. Uiteindelijk liet ze Hem los. Onbewust raakte ze daarna verstrikt in de New Age-beweg

Gemeente Rotterdam
Nieuws

Gemeente Rotterdam verbiedt trouwambtenaren om over God en geloof te praten

De gemeente Rotterdam verbiedt haar trouwambtenaren om tijdens huwelijksvoltrekkingen te spreken over God en geloof. Dat blijkt uit berichtgeving van het Reformatorisch Dagblad. Zowel de Rotterdamse ChristenUnie-fractie als de landelijke SGP vragen o

Ds. W. Visscher
Video

GerGem-predikant: "Ambtsdragers lopen niet de hele dag met een sip gezicht rond"

"Ambtsdrager zijn betekent niet dat je de hele dag vrome dingen doet en met een sip gezicht rondloopt", stelde ds. W. Visscher in een recente preek. De predikant uit de Gereformeerde Gemeente van Amersfoort preekte over het vijfde gebod 'Eer uw vader

Myanmar
Interview

Anderhalve maand na aardbeving Myanmar: "God liet ons niet in de steek"

Op 28 maart werd Myanmar getroffen door een zware aardbeving en heftige naschokken. Het epicentrum lag in de regio Sagaing en Mandalay. Volgens de VN verloren ruim 3800 mensen het leven en raakten er meer dan 5000 mensen gewond. De materiële schade w

eenzaam
Dagelijks leven

Refoweb-vragensteller heeft nog nooit relatie gehad: 'Ik voel me afgewezen'

'Op dit moment ben ik bijna 40 jaar en ik heb nog nooit een relatie gehad, laat staan seksuele gemeenschap. Ik vind het heel naar om te zien dat er zo veel mensen om mij heen getrouwd zijn, kinderen hebben, terwijl voor mijn idee de hele wereld aan m

Ds. C. Sonnevelt
Video

Wat houdt Israël steunen als christen in? Ds. Sonnevelt antwoordt

Israël blijft Gods volk, en aan hen heeft Hij het land Israël beloofd. Maar betekent dit ook dat je als christen de huidige staat Israël moet steunen? Ben je vanuit de Bijbel onlosmakelijk verbonden met het volk, land én staat? En wat houdt Israël st

Anton de Wit
Video

Anton de Wit beantwoordt vragen over Rooms-Katholieke Kerk en de paus

Onlangs vond het conclaaf plaats en kozen 133 kardinalen Leo XIV als nieuwe paus. Voorafgaand organiseerde Credo een online Q&A met Katholiek Nieuwsblad-hoofdredacteur Anton de Wit. Wat voor rol heeft de paus in de Rooms-Katholieke Kerk? Bepaalt de p

CGK-synode
Opinie

Hebben de Christelijke Gereformeerde Kerken nog toekomst?

De situatie waarin de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) zich bevinden, is helaas zodanig dat gezamenlijk verdergaan niet meer realistisch lijkt te zijn. De standpunten zijn principieel, voor (oneerbiedig gezegd) elke groep. Het is ons inziens d