Ruth Six: "Ik hoop dat deze kerk steeds meer een huis van gebed wordt"

Interview 9 december 2024 9 minuten Iris Molenaar en Nels Fahner
Ruth Six
IZB

De Dorpskerk van Nieuwegein straalt gastvrijheid uit, op deze regenachtige middag, met een krijtbord op de stoep: ‘Welkom in de kerk’. Elke dinsdag- en donderdagmiddag is de kerk twee uurtjes open. Ruth Six is sinds begin dit jaar dominee in deze gemeente. Tijdens haar studie deed ze veel inspiratie op in Engeland. "Wat mij aanspreekt is het vertrouwen dat God in de werkelijkheid inbreekt. Dat maakt dat je improviserend je gang kunt gaan."

We zijn te vroeg, dus we lopen alvast de kerk binnen. "Een afspraak met de dominee? O, Ruth zit boven. Je mag hier wel even blijven wachten", zegt een van de vrijwilligers. Het liturgisch centrum is van opvallend licht hout, een herinnering aan het tweede kerkgebouw dat in 2018 is gesloten. Tegelijk met dat besluit is deze oude Dorpskerk gemoderniseerd en geschikt gemaakt voor concerten, met een vloerverwarming, nieuwe stoelen en een open entree.

Een paar mooie glazen deuren door en je bent in het aangrenzende wijkgebouw ’t Geinlicht. We passeren een bord met ‘De kerk is open’ dit keer aangevuld met de tekst ‘en de dominee zit daar’. Daar zijn vrijwilligers bezig met het snijden van paprika en prei voor de buurtmaaltijd, die drie keer per maand wordt gemaakt. Voor vanavond staat een Spaans gerecht op het menu en ze verwachten 28 mensen, vertelt een van hen.

Ze is blij en trots dat deze kerk buurtmaaltijden organiseert, vertelt Ruth Six, als we de trap naar haar werkkamer op lopen, die tegelijkertijd dienst doet als jeugdhonk. De slingers, de ghettoblaster en de voetbaltafel zorgen voor een sfeer van creativiteit.

"Elke dinsdagochtend, als ik hierheen rijd, luister ik het nummer ‘Huis van gebed’ van de band InSalvation."

Al snel na je aanstelling begin dit jaar begon je met een nieuw initiatief, een ochtendgebed op elke dinsdag. Hoe ben je daartoe gekomen?
"Tijdens mijn studie liep ik stage bij St-Martin-in-the-Fields, een kerk in Londen waar onder meer Samuel Wells aan verbonden is. Ik nam me daarbij voor om in ieder geval aan te sluiten op het ritme van de gemeenschap. Er is daar elke dag een ochtendgebed. Dat is een heel fijn ritme. Daaromheen zijn er allerlei activiteiten, waaronder een café onder de kerk, vrijwilligerswerk onder daklozen, concerten. Het hart van dat alles is het gebedsleven. Dat geeft een bepaalde houding die je verbindt met God en met Zijn eeuwigheid. Daardoor ging ik verlangen naar een ritme van gebed in de gemeente waar ik zou werken."

Ze zwijgt even. "Ik had geen idee hoe het hier zou landen, in een gemeente met best veel mensen die het spreken over God moeilijk vinden, laat staan het spreken mét God. Ik vond het de eerste keer spannend of er gemeenteleden zouden komen, en tegelijkertijd maakt het me ook niet zo veel uit want het is Gods werk. Bidden bepaalt mijzelf daar ook bij. Op die eerste dinsdagochtend waren er vijf mensen. Het is heel mooi; er komt nu een groep gemeenteleden die er voor een deel vanaf het begin al bij was. Voor sommigen was dit een gebedsverhoring. Anderen waren gewoon nieuwsgierig naar wat een gebedsgroep is." 

Pionieren
"We volgen een korte liturgie uit het boek Bid, Luister, Leef, met een openingswoord, een psalm, een bijbeltekst en stilte", vertelt ze. "En er is een vrij gebed, voor de wereld en voor persoonlijke zaken, waarbij mensen hardop kunnen meebidden. We sluiten af met een zegen. Ik kies vaak een bekend lied uit, soms een lied van Sela. Het is voor mij ook een vrije ruimte om een beetje te kunnen pionieren. Het is mijn droom dat deze kerk steeds meer een huis van gebed wordt. Elke dinsdagochtend, als ik hierheen rijd, luister ik het nummer ‘Huis van gebed’ van de band InSalvation. Zo ter hoogte van de brug, het punt dat ik Nieuwegein binnenkom, zing ik hardop mee."

"Als je dicht bij Jezus leeft, kun je de hele wereld omarmen. Dat heb ik daar gezien en ook zelf ervaren."

Tijdens je stage in Londen proefde je ‘een groot vertrouwen in de veranderende, transformerende aanwezigheid van Christus in de wereld’, zo schreef je een keer in een opiniebijdrage. Wat heeft je zo geïnspireerd aan die periode en wat neem je daarvan mee?
"Meerdere dingen. Ik zag een groot vertrouwen op God en een geloofsopvatting die er oog voor heeft dat God op onverwachte manieren werkt. Het draaide daar niet om de vraag óf, maar hoe God werkt. In Nederland is er, grofweg gesteld, vaak een tweedeling: enerzijds heb je kerken die een bepaalde evangelisatiedrang hebben en daarmee soms weerstand oproepen, en anderzijds kerken die heel inclusief zijn, maar waarbij het alleen maar over ‘licht’ mag gaan, om het zo maar even te typeren."

In Engeland kwamen die inclusiviteit en dat missionaire elan samen. "Ik moest denken aan wat de theoloog Moltmann schreef: als je dicht bij Jezus leeft, kun je de hele wereld omarmen. Dat heb ik daar gezien en ook zelf ervaren. Ik ben daar zes weken geweest, maar ik heb me heel welkom gevoeld. Het was heel kort, maar het leek wel twee jaar te duren. Ik heb er schriften over volgeschreven, een heel bijzondere tijd."

Improviseren
"Wat mij ook aanspreekt is hun theologie van incarnatie, dat God in de werkelijkheid inbreekt. Dat maakt dat je improviserend je gang kunt gaan. Daar heb ik veel baat bij als ik hier een tieneravond organiseer. Dan kan ik wel een bepaald idee in mijn hoofd hebben, maar ik let ook op hoe ze erbij zitten: hoe gaat het met ze, hoe zitten ze aan tafel? Ik probeer open te staan voor het onverwachte. Ik bouw vaak een liturgisch element in, bijvoorbeeld het aansteken van een kaars. Zo zijn er vaste elementen, maar bij dat alles helpt mij die improvisatiehouding."

"Ik realiseerde me dat juist ook in de kerk, om met Bonhoeffer te spreken, nieuwe woorden moesten worden gevonden om te spreken over God."

In de podcast Life Rules, waarin je te gast was, noem je vaak het woord ‘vertrouwen’. Is dat een kernwoord voor jou?
"Ja. Daar zit het woord ‘trouw’ in. De trouw van God is voor mij de grond van het bestaan. Ik vertrouw daarop, ik voel dat dit mijn antwoord is op Zijn trouw. God roept, Hij legt Zijn verlangen in mensen. Dat heb ik van jongs af aan heel sterk ervaren. Er zit ook het woord toevertrouwen in, overgave."

In de podcast Life Rules gaat het er op een gegeven moment over dat je moeder in de periode voor jouw geboorte alleen kwam te staan, omdat je vader overleed. En ook dat zij kinderliedjes voor jou zong, zoals ‘Ik stel mijn vertrouwen op de Heer mijn God.’ Je vader had haar aangemoedigd om dat te doen.
"Ja, dat klopt. Onlangs was het Vaderdag, en op zulke momenten probeer ik mij te verdiepen in wie hij was. Ik las pas wat woorden van goede vrienden van mijn vader en besefte weer dat er veel voor mij gebeden is als klein baby’tje. Mijn vader (Gerof Six, red.) werkte als evangelist hier in Nieuwegein. Hij had een rubriek in het IZB-blad Tijding die Mijmeringen heette. Als ik die columns teruglees, merk ik dat hij met veel dezelfde vragen bezig was als ik nu. Aan de ene kant is dat pijnlijk, want dan denk ik: ik zou het er hartstikke graag met jou over hebben. Tegelijkertijd zie ik in die herkenning iets van Gods trouw door de generaties heen. Daarover gaat ook de tekst uit psalm 100, over Gods trouw, die al mijn hele leven met mij meegaat. Die tekst stond op de rouwkaart en op mijn geboortekaartje. Wie weet wordt het ook mijn trouwtekst."

Ieder werk heeft een aspect van roeping in zich. Op welk moment ervoer jij voor het eerst iets van roeping?
"Als kind van een jaar of 9 had ik een opschrijfboekje waarin ik brieven aan mijn vader schreef. In een van die brieven beschreef ik een soort Godservaring, waarbij ik overspoeld werd door Gods liefde. En dat ik daarover wilde vertellen. Jaren later, na de middelbare school, koos ik aanvankelijk voor een brede studie aan een University College. Maar ik bleef ernaar verlangen om bezig te zijn met God en geloof en dit te delen met anderen.

"Bij die pioniersplek in Amsterdam vond ik veel dingen inspirerend, maar ik voelde niet zo veel vrijheid om over God te spreken."

Ik werkte bij een pioniersplek, maar toen realiseerde ik me dat juist ook in de kerk, om met Bonhoeffer te spreken, nieuwe woorden moesten worden gevonden om te spreken over God. Daarom ben ik met de predikantsmaster gestart. En eigenlijk is dominee zijn ook pionieren, nieuwe vormen vinden, nieuwe talen spreken, weliswaar gedragen door de traditie. Bij die pioniersplek in Amsterdam vond ik veel dingen inspirerend, maar ik voelde niet zo veel vrijheid om over God te spreken. Ik vond het werk in de kerk leuk, mensen bevestigden me ook in het gevoel geroepen te zijn. Die roeping ervaar ik telkens weer, in pastorale gesprekken, bij het preken."

In een interview zei Kees van Ekris onlangs dat hij ervan overtuigd is dat in ieder mensenleven wel sporen van God te vinden zijn. Hoe zie jij dat?
"Dat deel ik. In Amsterdam heb ik samen met Tim Vreugdenhil een soort introductiecursus op het christelijk geloof gegeven. Die is ontwikkeld in St-Martin-in-the-Fields, op basis van het boek Being with van Samuel Wells. Die cursus gaat ervan uit dat God al met jouw leven bezig is. Niet alles van de Alpha-cursus in Nederland is verkeerd, maar je kunt wel een andere nuance aanbrengen dan de nadruk op het verschil tussen het oude leven vóór iemands bekering en het nieuwe leven daarna. Deze cursus geeft mensen het besef dat zij de weg van Christus gaan, door ingewikkelde situaties en periodes heen.

Het begint met het inventariseren van ‘verwonderingen’ – ik kan het niet goed vertalen. Hoe ‘wonder’ je over dit bestaan en over je eigen leven? Je begint dus met ervaringen van mensen die raken aan thema’s als roeping, bestemming. Daarna betrek je daar een Bijbelverhaal bij, over hoe God mensen roept. Ik vond dat heel bijzonder. Het haalt alle spanning weg bij dat jij als voorganger het antwoord hebt op de levensvragen van mensen. Het hele verhaal van mensen mag er zijn, het moet er zelfs zijn. Ik heb hier in Nieuwegein heel veel kennismakingsgesprekken. Ik heb vaak geen idee wat ik aantref. Dan begin ik maar met het vragen naar levenservaringen. En dan komt het gesprek soms op een Bijbelverhaal dat daarbij aansluit."

"Ik heb weleens de vraag gesteld hoe belangrijk wij onze rituelen vinden. Hoeveel ruimte is er voor Gods hand?"

Het moment dat je een Bijbelverhaal inbrengt, is een spannend moment, vertelde legerpredikant Tanno Verboom in het vorige interview. Herken je dat?
"Ja dat herken ik wel. God gaat in de Bijbel een weg met mensen. Dat is een heel lange weg. Daar gaat ook het boek over dat Eep Talstra, een van mijn gemeenteleden, pas schreef: De Bijbel als biografie van God en mensen. Dat maakt het moeilijk om zo maar een Bijbelverhaal naast het leven van mensen te leggen. Het kan zijn dat iemand overlijdt die zijn hele leven God niet ervaren heeft. Dan preek je niet over Psalm 23. Je kunt niet elke tekst naast elk leven leggen. Dat maakt het soms spannend."

Deze nieuwsbrief wordt ook door jonge collega’s gelezen. Welke tip heb je voor anderen als het gaat om preken?
"Ik heb geen maniertje om een preek te maken. Ik begin altijd heel breed, met allerlei ideeën, met een werkvertaling. Halverwege de week heb ik een existentiële crisis: ik kan niet kiezen tussen alle gedachten. Dan schrijf ik de hele preek in heel lelijke zinnen in één keer uit. Ook wel met steekwoorden. Mijn vriend studeert ook theologie. Regelmatig laat ik hem de preek lezen of laat ik mensen om mij heen naar de Bijbeltekst kijken."

Zij betrekt er dus andere mensen bij, maar de preek ontstaat ook op de werkkamer, zegt ze. "De ene keer gaat het stromen, de andere keer gaat het niet vanzelf. Ik schrijf de preek uit en vertel hem daarna aan de gemeente. Ik kijk soms op mijn papiertje, maar preken is ook spreken. Je kent van sommige mensen heel persoonlijke verhalen. Dat is bijzonder. Daardoor vind ik het wel spannend om iets profetisch te zeggen. Dan denk ik altijd: het zijn ook míjn mensen. Ik heb weleens de vraag gesteld hoe belangrijk wij onze rituelen vinden. Hoeveel ruimte is er voor Gods hand? Dat vond ik in het kader van liturgie een spannende vraag om te stellen."

Bovenstaand is geschreven door Iris Molenaar en Nels Fahner en verscheen eerder op de website van IZB. Het artikel is met toestemming overgenomen door Cvandaag. Meer interviews lezen? Dat kan via de maandelijkse nieuwsbrief Company of Preachers.

Praatmee

Beluister onze podcast

#360 Gerdien Lassche en ds. M. Messemaker over LHBTI en refoscholen
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Ds. M. J. Tekelenburg
Nieuws

Hervormde gemeente Woerden verwelkomt nieuwe dominee: ds. M. J. Tekelenburg

De hervormde gemeente van Woerden (Centrum-Oost) mag een nieuwe dominee verwelkomen. Ds. M. J. Tekelenburg (foto) uit Monster heeft het op hem uitgebrachte beroep aangenomen. In Woerden wordt Tekelenburg de opvolger van de in 2023 vertrokken ds. C. J

Jan en Ton
Video

Dominee Ton Heemskerk te gast in Hour of Power

Zondag is het is Pasen! In Hour of Power spreekt Jan van den Bosch met de enthousiaste dominee Ton Heemskerk. Hij legt uit wat Pasen inhoudt en wat dat voor hem persoonlijk betekent. Jarenlang was hij zoekende: "Ik heb Zijn opstandingskracht ervaren,

Ds. W. P. Emaus
Video

Ds. Emaus vertelt waargebeurd verhaal over Luther en een brandende boerderij

In het doopformulier staat dat als we in de naam van de Vader gedoopt zijn, Hij ons met al het goede wil verzorgen en al het kwade van ons zal weren of dat ten goede wil gebruiken. De hervormde predikant ds. W. P. Emaus vertelde op basis daarvan in e

Johan Schep
Video

Johan Schep vertelt hoe Juda vrijwillig slaaf wilde worden in plaats van Benjamin

In de serie 'Jozef' van Growing Faith Nederland behandelt evangelist en Bijbelleraar Johan Schep het levensverhaal van Jozef. Zijn broers verkochten Jozef op jonge leeftijd als slaaf. Uiteindelijk zou Jozef terechtkomen in Egypte, waar hij zou dienen

Engelse kerk
Nieuws

Church of England ziet belangstelling voor kerkdiensten via social media sterk toenemen

De Church of England kijkt met hoop naar de toekomst en dat is niet zonder reden. Het aantal mensen dat via sociale media belangstelling toont voor kerkdiensten is de afgelopen tijd met maar liefst 268 procent gestegen. Dat meldt de kerk op basis van

Yair Strijker
Video

Yair Strijker vertelt over Pesach en hoe Israëli’s deze tijd beleven

Deze week viert het Joodse volk Pesach. Een feest van bevrijding, maar ook met dubbele gevoelens. Waar het feest samen gevierd wordt en zo de mensen verbindt, gebeurt dat dit jaar opnieuw tegen een achtergrond van de doorgaande oorlog. Yair Strijker

De Wereld Rond
Podcast

Zendingswerker deelt ervaringen in podcast: Ellen Wilson-De Pagter

In deze podcastaflevering van 'De Wereld Rond' is deze keer Ellen Wilson-De Pagter te gast. Zij biedt hulp aan minderbedeelde Togolezen. In dit gesprek hoor je hoe Ellen haar man Adjeté leerde kennen. Ze vertelt ook hoe ze haar talenten als zendeling

Matthijn Buwalda
Video

Matthijn Buwalda raakt de kern van Goede Vrijdag met dit eerlijke lied

Goede Vrijdag. De dag die het lot van de mensheid voorgoed veranderde. Matthijn Buwalda brengt de betekenis van Gods offer dichterbij. Hij doet dit op een kwetsbare en eerlijke manier. "Kom me tegemoet, Heer, in mijn denken. En kom me tegemoet, in al

Meerartikelen

Delft
Nieuws

CBS: ontkerkelijking in Nederland zet niet door

De ontkerkelijking in Nederland zet niet verder door. Dat is althans de conclusie van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) in het vrijdag verschenen rapport Religie 2024. Het aantal mensen dat aangeeft bij een kerk, moskee of synagoge te hore

GlobalRize ontmoetingsdag
Video

Hoe ging het eraan toe op de ontmoetingsdag van GlobalRize? Bekijk de video

Elkaar aanvuren om overal ter wereld de hoopvolle boodschap van het evangelie te verspreiden. Dat was het doel van de jaarlijkse GlobalRize ontmoetingsdag. Een dag vol inspirerende getuigenissen, lofprijzing, gebed en ontmoeting. De aanwezigen werden

China
Nieuws

Negen Chinese christenen krijgen celstraffen en hoge boetes voor verspreiden van Bijbels

Negen Chinese christenen zijn veroordeeld tot gevangenisstraffen en forse geldboetes vanwege het doorverkopen en verspreiden van Bijbels. De straffen variëren van enkele maanden tot vier jaar cel, en de boetes lopen op tot meer dan 1 miljoen yuan (on

Hans Reinders
Column

Op Goede Vrijdag werd dit danklied dé Psalm van Jezus

Psalm 22 is een Psalm van David zelf. Het is volgens de kerkvader Diodorus van Tarsus (leefde einde vierde eeuw) daarom aannemelijk dat deze psalm vooral over David zelf gaat. Diodorus meende dat alleen vers 2a, waar staat “Mijn God, mijn God, waarom

De Reuver
Preekverslag

Volgens prof. dr. De Reuver voldeed Jezus niet aan Petrus' verwachtingspatroon

Dat Petrus Jezus verloochende was geen daad van angst of lafheid, maar van ergernis. Jezus voldeed niet aan het beeld dat Petrus van Hem had. Dat stelde prof. dr. A. de Reuver in een preek over de verloochening van Petrus. Hij beschreef op indrukwekk

Ceder
Opinie

Situatie in Gaza verslechtert drastisch: hoe nu verder?

Het aanhoudende conflict tussen Israël en de terroristische organisatie Hamas snijdt dwars door harten, ook hier in Nederland. Het geweld, de angst en het intense menselijke leed roepen wereldwijd emoties op. Velen leven mee met Israëlische families

Hugo Bos
Nieuws

Civitas Christiana verliest kort geding tegen Rutgers en moet uitlatingen rectificeren

De christelijke stichting Civitas Christiana moet direct stoppen met het verspreiden van haar ‘Zwartboek Lentekriebels’. Dit heeft de rechtbank bepaald in een kort geding dat was aangespannen door kenniscentrum Rutgers. Volgens de rechter zijn bepaal

Nigeria
Nieuws

Christelijke partijen stellen Kamervragen over oplaaiend geweld Nigeria

SGP en ChristenUnie gaan schriftelijke Kamervragen stellen over het wederom oplaaiende geweld tegen christenen in Nigeria.  Dat maken beide partijen bekend via sociale media. Directe aanleiding zijn islamitische aanvallen op christelijke dorpen in he

Livia Tossici-Bolt
Nieuws

Christen krijgt hoge boete voor aanbieden van gesprek bij Engelse abortuskliniek

De Britse pro-life activiste Livia Tossici-Bolt is veroordeeld tot het betalen van een boete van meer dan 22.000 euro. Dit vanwege het vasthouden van een bord met de tekst “Hier om te praten als je wilt” in de nabijheid van een abortuskliniek in Bour

Transgenders
Nieuws

Brits Hooggerechtshof oordeelt dat transvrouwen niet onder wettelijke definitie van vrouw vallen

Het Britse Hooggerechtshof heeft uitgesproken dat de wettelijke definitie van een vrouw gebaseerd is op biologisch geslacht. Hierdoor worden transvrouwen juridisch niet als vrouwen erkend. De uitspraak is met enthousiasme ontvangen door christelijke

Paula White-Cain en Benjamin Netanyahu
Nieuws

Premier Netanyahu heeft boodschap voor christenen: "Bijbel wordt werkelijkheid in Israël"

De Israëlische premier Benjamin Netanyahu heeft zich in een interview met de Amerikaanse tv-dominee Paula White uitgesproken over het profetische belang van Israël en de unieke band tussen Israël en christenen wereldwijd. Ook besprak hij de rol van p

nigeria
Nieuws

Hoge rechtbank wijst blasfemiewetten Nigeria af: 'Schending van mensenrechten'

De hoogste rechtbank van de West-Afrikaanse statenorganisatie Economische Gemeenschap van West-Afrikaanse Staten(ECOWAS) heeft een baanbrekend oordeel geveld over blasfemiewetten in Nigeria. De rechters oordeelden dat bepalingen in de strafwet van de