Tessa van den Berg is teammanager op 'de fontein': “Wij willen iedereen helpen”
![Tessa van den Berg Tessa van den Berg](https://images.cvandaag.nl/artikel-foto/e5b244728144a792e0e5ca37639e3bd5/tessa-van-den-berg.png)
Iedereen zou geestelijke gezondheidszorg moeten krijgen, wat je verhaal of achtergrond ook is. Dat stelt Tessa van den Berg. Als teammanager bij Eleos-behandelcentrum 'de fontein' in Bosch en Duin is zij verantwoordelijk voor het reilen en zeilen van de organisatie rondom de patiënt. In gesprek met Cvandaag vertelt ze hoe een gemiddelde dag op 'de fontein' eruitziet, wat haar persoonlijke drijfveer is om dit werk te doen en waarom geestelijke gezondheidszorg voor iedereen toegankelijk zou moeten zijn.
Sinds vorig jaar december werkt Van den Berg op 'de fontein' als teammanager. Daarvoor werkte ze drieënhalf jaar als regiomanager van de beschermde woonvormen binnen Eleos. ”Ik ben als verpleegkundige afgestudeerd op de CHE (Christelijke Hogeschool Ede, red.) en in die hoedanigheid heb ik ook jaren gewerkt. Ik begon mijn maatschappelijke loopbaan bij GGz Centraal op de afdeling opname. Daarna ben ik jaren in de ouderen werkzaam geweest. In de jaren daarna heb ik in verschillende functies leiding gegeven, totdat ik bijna vijf jaar terug de overstap naar Eleos maakte”, vertelt Van den Berg.
Van den Berg is vier dagen in de week op 'de fontein' te vinden. Zelf vertelt ze hoe een gemiddelde dag er in het behandelcentrum voor haar uitziet. “Ik stuur het team van de verpleegkundigen aan. Dit gaat 24 uur per dag, inclusief zon- en feestdagen, door. Daarnaast ben ik verantwoordelijk voor het reilen en zeilen van de organisatie rondom de patiënt. Daarbij gaat het om vragen als: hoe verdelen we de personele inzet over de groepen? Hoe doen we het met de instroom van nieuwe patiënten? Hoe vullen we de zorg in als we te maken hebben met ziekmeldingen en daardoor een tekort aan handen? Maar de belangrijkste vraag is hoe we elke dag opnieuw de kwaliteit van zorg kunnen waarborgen en onze patiënten op de best mogelijke manier kunnen helpen.”
Voor de meeste mensen is het duidelijk wat voor werk een verpleegkundige in een ziekenhuis of verzorgingstehuis doet, maar hoe is dat hier? “Op 'de fontein' werken we groepsgericht, er zijn vier verschillende groepen. Elke groep wordt begeleid door een of twee verpleegkundigen of sociotherapeut. We starten elke dag met een gezamenlijk ontbijt, waarna patiënten elk hun eigen behandelprogramma volgen. Bij opname wordt er gekeken welke het beste aansluit. Samen met de patiënt wordt er een behandelplan opgesteld en worden er afspraken gemaakt over de geschatte opnameduur. Onderdeel van de behandeling zijn de diverse vormen van therapie. Sommige mensen komen hier vanwege een depressie, anderen weer vanwege een angststoornis. De behandelprogramma’s zijn uiteenlopend."
Van den Berg geeft aan dat kenmerkend in alle situatie de crisis is. 'De fontein' is een crisisopvang, hier komen de mensen als het thuis niet meer gaat en ambulante hulpverlening tijdelijk niet voldoende is. Een vorm van deze crisisopname is een time out. Deze mensen verblijven 1-3 weken en volgen dan ook een iets ander programma dan de mensen die hier langere tijd verblijven.
De teammanager vertelt dat er verschillende soorten therapieën geboden worden binnen 'de fontein;. “Denk bijvoorbeeld aan creatieve therapie, waar mensen op creatieve wijze aan de slag gaan en zo – bijvoorbeeld via collages of schilderijen - uiting kunnen geven aan hun emoties en gevoelens. Maar we bieden ook tuintherapie waarbij de mensen letterlijk de handen uit de mouwen moeten steken. Dan sta je echt met je voeten in de aarde en je ontdekt dat iets wat je zaait, ook weer groeit. Soms betekent dat je even moet buffelen om uit dat ellendige hoofd te komen en fysieke arbeid te verrichten. Alle therapieën zijn erop gericht handvaten te bieden zodat ze aan hun herstel kunnen werken.”
Een specifiek product wat we bieden als groepsbehandeling is de Moodcamp. Deze groep mensen – patiënten die kampen met een depressie- volgt een intensief programma van twee weken. De kern van dit programma is 'follow the plan, not the mood'. Hier wordt een diversiteit aan activiteiten/behandeling aangeboden, waarin ze met zichzelf aan het werk gaan, om te werken aan herstel. Een voorbeeld hiervan is bijvoorbeeld de bootcamp die om half acht ’s ochtends begint. Op deze manieren hopen we de patiënten te activeren en te stimuleren om regie te nemen en voor zichzelf handvatten te vinden om thuis verder te kunnen. Daar is de Moodcamp voor bedoeld.”
Elke dag wordt op 'de fontein' om vijf uur ’s middags met een groepsgesprek afgesloten. "Hierin bespreken de patiënten hun eigen doelen. In de dagevaluatie wordt er gekeken of het hen gelukt is om hun gestelde doelen te bereiken of dat ze daarin (grote) stappen hebben gezet. Ook wordt er gekeken wat er eventueel voor nodig is om een bepaald doel morgen alsnog te kunnen behalen of wordt er - indien nodig - een nieuw doel opgesteld. Hierin is eigen verantwoordelijkheid van de patiënt belangrijk en stimuleren we de autonomie."
De teammanager vertelt vervolgens wat haar persoonlijke drijfveer is voor het doen van dit werk. “Ik vind het belangrijk dat iedereen meedoet in de maatschappij. Iedereen die niet mee kan komen, heeft recht op zorg en/of begeleiding. Wat je ook maar meegemaakt hebt, wat je achtergrond ook is en ook al zie je er misschien nog zo verwaarloosd uit. Het gaat bij mij om omzien naar elkaar. We willen mensen zo goed mogelijk ondersteunen, zodat ze (weer) zo optimaal mogelijk kunnen participeren en hun leven kunnen leiden, zoals zij dat willen."
In die vijf jaar dat Van den Berg inmiddels bij Eleos werkt, heeft ze talloze cliënten en patiënten voorbij zien komen. Hoewel ze iedereen als even waardevol beschouwt, is haar het verhaal van één patiënt in het bijzonder bijgebleven. “Het ging om een vrouw die hier binnenkwam met ernstige psychische problemen. Inmiddels gaat het heel goed met haar. Ze is getrouwd en moeder van drie kinderen. Zij is een voorbeeld van iemand wiens leven totaal ten goede veranderd is. We spraken haar vorig jaar tijdens een naastenbijeenkomst en daarin gaf zij aan dat het er enorm toe doet wat verpleegkundigen tegen je zeggen als je als patiënt behandeld wordt. Zij wist zich gezien en gehoord. Het lastige is dat er naast die succesverhalen ook een andere kant is. De meeste mensen vervolgen hun levenspad met vallen en opstaan. Er zijn mensen die terugvallen en hier weer aankloppen. Mensen in wiens leven het simpelweg niet altijd meezit of soms alleen maar lijkt tegen te zitten. Het gaat hier niet alleen maar in een rechte lijn omhoog.”
Gedurende het gesprek stipt Van den Berg aan dat een godsbeeld – doelend op een christelijke patiënt – ook een rol van betekenis kan spelen als het gaat om de psychische problemen die iemand heeft. “Iemands probleem staat vaak niet los van iemands geloofsleven en/of godsbeeld. Dat kan positief zijn, maar dat ook betekenen dat iemand het gevoel heeft niet genoeg te zijn of zich enorm schuldig voelt. Anderzijds kan het geloof ook juist als een beschermende factor werken, bijvoorbeeld voor mensen die suïcidaal zijn. Maar in een gevarieerde groep – ook wat betreft kerkelijke achtergronden – vraagt dit soms fijngevoeligheid om die verschillende visies op de groep naast elkaar te laten bestaan."
Binnen Eleos – waar ook mensen welkom zijn die andere religies aanhangen of niet gelovig zijn – gaat het er volgens Van den Berg juist om dat er op hele praktische wijze gestalte gegeven wordt aan de christelijke identiteit van de organisatie. “Natuurlijk beginnen we de dag met het lezen uit de Bijbel en een gebed, maar het christen-zijn zit hem ook in de benadering en bejegening van patiënten: hoe gaan we met hen om? Zien wij elke patiënt als een uniek individu? In eerste instantie zijn we een psychiatrische instelling, dus ook mensen die niet christelijk zijn of andere religies aanhangen zijn welkom om hulp te ontvangen.”
In haar werk op 'de fontein' komt Van den Berg geregeld in aanraking met schrijnende verhalen van patiënten. Hoe zorgt zij ervoor dat zij dit persoonlijke leed niet te veel aantrekt? “Ik denk dat deze vraag van toepassing is op elke persoon die in de zorg werkt, want waarom kan een IC-arts of een trauma-arts doen wat hij doet? Ik denk dat het wel een soort gave is, zorgmensen hebben ook een talent voor een stuk mededogen. Tegelijkertijd – is het belangrijk om je te realiseren dat je maar een stukje met iemand oploopt. Je verbindt je wel, maar je blijft wel op een professionele afstand. Enerzijds zijn het onze broeders en zusters, maar tegelijkertijd zitten we niet bij elkaar in de kerk."
Voor Van den Berg zelf speelt haar persoonlijk geloof ook een belangrijke rol in hoe zij haar werk uitvoert. “Zowel richting patiënten als personeelsleden, probeer ik richting te geven, inspirerend te zijn en daarin te laten zien waar het in het geloof echt om draait. Tegelijkertijd wil ik wel benadrukken dat we bij Eleos iedereen willen helpen en dat goede geestelijke gezondheidszorg voor iedereen toegankelijk zou moeten zijn. Waar iemand vandaan komt en wat iemands levensverhaal is, is voor mij geen issue. Ik denk dat het juist een hele mooie christelijke gedachte is om vanuit die naastenliefde waartoe God op ons oproept oog te hebben voor elk mens en zeker diegenen die hulp nodig hebben.”
Praatmee