Wat de Nashville discussie mij heeft laten zien

Nieuws 31 januari 2019
Rogier Havelaar

“Beste Huug, na lang piekeren en nadenken heb ik besloten dit pakketje aan je uit te lenen. Het is geen goud, dus als je last heb van een nietje of plakbandje trek je het maar gewoon los. Neem rustig de tijd en mail me voor een afspraak. Ik hoop dat we er samen een beetje uit kunnen komen.”

Huug Varkevisser was de voorganger in de kerk waar ik twee keer per zondag naar toe ging. Een lieve man die altijd met wijd uitgestrekte handen de Zegen van God uitsprak aan het einde van de kerkdienst. Ik vond een eer om de zegen te ontvangen.

Mijn dagboekbrieven die ik schreef tussen mijn dertiende en zestiende. Losse velletjes met nietjes aan elkaar. In een kartonnen omhulsel met daaromheen heel veel plakband om het te verzegelen. Voor Huug. Strikt vertrouwelijk! Mijn diepste geheim, mijn worsteling met homoseksuele gevoelens, stopte ik bij hem in de brievenbus. En daarmee begon mijn zoektocht naar mijn eigen identiteit en hoe ik die identiteit kon vereenzelvigen met mijn geloof.

Ik voel me in deel van zowel de minderheidsgroep “homo’s” als de minderheidsgroep “christenen”.

Door homoseksuele vrienden word ik ter verantwoording geroepen als een willekeurige dominee homoseksualiteit weer eens zondig verklaart.

Twee werelden die voor mij perfect verenigbaar zijn, staan vaak tegenover elkaar. Christelijke vrienden vinden het maar niks als ik namens PostNL Pride onze GayPride activiteiten organiseer. Door homoseksuele vrienden word ik ter verantwoording geroepen als een willekeurige dominee homoseksualiteit weer eens zondig verklaart.

En daarom vind ik de Nashville discussie zo interessant, want het gaat over de wrijving die er ontstaat als tegenpolen uit beide werelden elkaar ontmoeten.

Ik ben in 2010 uit de kast gekomen. In één van mijn dagboekbrieven stond in 1997, ik was toen dertien jaar oud, de zin: “misschien ben ik wel homo en moet ik dat gewoon accepteren”. Toen ik deze zin in 2010 herlas viel ik van mijn stoel. Ik had nooit geweten dat de Rogier van dertien jaar wijzer en eerlijker tegen zichzelf was dan de Rogier van zesentwintig.

Rogier sprak hierover - aan het begin en het einde - tijdens een lezing in Pakhuis de Zwijger:

Ik heb maar een paar keer met Huug gesproken. Uiteindelijk besloot ik dat het over zou zijn als ik achttien was.

Zes jaar later. Ik was tweeëntwintig en het was nog niet over. Ik liep vast en nam contact op met stichting Different. Een christelijke organisatie die hulp verleent aan mensen die worstelen met vragen rondom seksualiteit.

Daar gaf de therapeute aan dat ik misschien moest accepteren dat ik homo was en moest bedenken wat ik met die gevoelens wilde. Dat was voor mij een uitgesloten weg. Ik was geen homo.

En bovendien inmiddels landelijk voorzitter van de ChristenUnie-jongeren, gospelzanger en spreker in jongerenkerkdiensten dus het kwam mij ook niet goed uit. En ik wilde vader worden. Ik stuurde een SMS naar de therapeut om te bedanken voor de goede gesprekken en dat verder vervolg niet meer nodig was.

Wat zegt het over onszelf als christenen of als LHBTI+ community dat we het zo belangrijk vinden wat anderen van ons vinden?

Vier jaar later. Ik was zesentwintig en had een vriendin. Tijdens een avond stappen maakte een jongen avances wat leidde tot mijn eerste tongzoen met een man. Schuldbewust, want vreemd gegaan, met een man, realiseerde ik mij dat ik twee keer eerder hard weggerend was voor het idee dat ik homo was. Zou ik dat mijn hele leven blijven doen? Zou ik zo’n man worden met kinderzitjes op de achterbank die onderweg bij een homo ontmoetingsplaats zou stoppen?

Ik SMSte de therapeut weer om na al die jaren toch weer eens te praten. In het gesprek zei ik: ik ben bang dat ik misschien toch homo ben. Zij moest hard lachen. “oh joh! Ik zat al even op dat punt! En ik dacht jij ook!”

Het was een warm gesprek met een belangrijke uitkomst. Toen ik in de auto stapte keek ik mijzelf in de binnenspiegel aan. “Ik ben Rogier en ik ben homo. En dat is oke.” De tranen rolden over mijn wangen.

Die zelfacceptatie is de kracht waarop ik terugval moeilijke situaties. Bijvoorbeeld toen in Tilburg in de baptistengemeente waar ik zat hardop voor mijn zielenheil gebeden werd. “Vader zorg dat we de natuurwetten respecteren, ookal kennen we één zondaar in persoon”. Inmiddels ben ik lid van de Westerkerk in Amsterdam.

Ik denk dat deze zelfacceptatie ook maakt dat ik genuanceerd in discussies over Nashville sta. De Nashville discussie laat voor mij drie dingen zien.

Antihomodocument', zowerd Nashville geframed. Ik denk bijna niemand.

Ten eerste dat we niet met verschillen om kunnen gaan. De ander moet míj zien zoals ik ben en moet míj accepteren zoals ik ben. Wat zegt het over onszelf als christenen of als LHBTI+ community dat we het zo belangrijk vinden wat anderen van ons vinden?

Uit de heftige reacties op het document spreekt veel onzekerheid: mogen we er eigenlijk zijn? Kijken we onszelf voldoende aan in de achteruitkijkspiegel, en geloven we ten diepste dat we oké zijn? Als je jezelf accepteert dan maakt het wat minder uit als anderen dat niet doen.

Ten tweede laat Nashville zien dat we een gebrek aan nieuwsgierigheid hebben. 'Antihomodocument', zowerd Nashville geframed. Wie heeft de verklaring in zijn geheel gelezen? Wie heeft gedacht: goh, wat zouden die lui die dit ondertekenden nou ten diepste bedoeld hebben? Ik denk bijna niemand. We willen dingen niet begrijpen, we willen er vooral wat van vinden en lezen de tekst met bevooroordeelde ogen, op zoek naar bevestiging van ons eigen gelijk. Net zoals mijn christelijke vrienden met bevooroordeelde ogen naar de GayPride kijken.

Ten derde laat Nashville zien hoe wonderlijk mooi ons land met alle verschillen is. Eén steen in een vijver leidt tot verbroedering, tot kerken die zich uitspreken, tot politieke debatten over hoe God wel of niet is en tot een recordomzet van de Dokkumer vlaggencentrale.

Terug naar de Zegen. Huug Varkevisser overleed voordat ik uit de kast was. Ik had het hem graag nog verteld en hem bedankt voor de mooie gesprekken.

Ik interpreteer de Zegen tegenwoordig meer als “het goede”. De leefregels, de liefde, de harmonie. De Vrede. In de Westerkerk zeggen we: In een spoor van eeuwen maar zeker ook met het oog op de toekomst: weet u gedragen door, draag met u mee én draag uit de zegen van God. Het goede. Dat wens ik iedereen toe. Zonder plakbandjes.

Rogier Havelaar is directeur stadslogistiek bij PostNL en bestuurslid van regenboognetwerk PostNL Pride. Rogier was voorzitter van PerspectieF (2005-2008), de jongerenorganisatie van de ChristenUnie en voor die partij in 2008 lid van de Commissie-Cnossen, die de partij moest adviseren over de vraag of een CU-lid met een partner van gelijk geslacht op de kandidatenlijst zou mogen staan. Rogier werd na zijn coming out actief lid van het CDA.

Dit artikel is een ingekorte versie van zijn openingslezing bij de Nashville Proefrechtzaak in Pakhuis de Zwijger. De avond is hier terug te zien.

Praatmee

Beluister onze podcast

#389 Martin Koornstra & Jan Pool over geloven in tijden van ziekte en een God van wonderen
Of beluister op:

Meerartikelen

Chris Stoffer
Video

SGP wil dat kabinet optreedt tegen toenemende onveiligheid voor Nederlandse Joden

Joden die geen keppeltje durven te dragen, Joodse artiesten die door theaters geweigerd worden en Joodse bijeenkomsten die genoodzaakt worden afgeblazen. In toenemende mate voelen steeds meer Joden zich onveilig in Nederland. Als het aan SGP-leider C

Nico van der Voet
Podcast

Nico van der Voet: “Gereformeerden en evangelischen staan in doopdebat dicht bij elkaar”

Theoloog Nico van der Voet roept christenen op om met meer mildheid en wederzijds begrip naar elkaars dooppraktijk te kijken. In een aflevering van de Cvandaag podcast laat hij zien hoe gereformeerde en evangelische christenen theologisch misschien v

Nederland Zingt
Video

Nederland Zingt staat stil bij Joodse gemeenschap na aanslag

De EO-uitzending Nederland Zingt heeft met een korte, indringende muziekvideo stilgestaan bij het leed van de Joodse gemeenschap in Australië na de recente terroristische aanslag. Terwijl het Joodse feest Chanoeka, het feest van licht en hoop, zou be

Ds. G. H. Molenaar
Nieuws

Hervormde gemeente Papendrecht brengt beroep uit op ds. G. H. Molenaar

De hervormde gemeente te Papendrecht (Wijk Oost) heeft een beroep uitgebracht op ds. G. H. Molenaar (foto). De predikant moet in de Grote Kerk ds. C. H. Bijl vervangen. Laatstgenoemde predikant vertrok vorig jaar naar Katwijk aan Zee. Molenaar is op

Mark Hoefnagel
Interview

Marks hotel stortte in en hij lag uren onder het puin: “Mijn enige hoop was Jezus”

Afgelopen zondag was in Hour of Power het aangrijpende verhaal te zien van Mark Hoefnagel. Wat begint als een onbezorgde vakantie met een jonge gezin, verandert abrupt in een nachtmerrie wanneer het hotel waarin hij verblijft plotseling instort. Mark

Ds. J. R. van Vugt
Video

HHK-predikant stelt dat christenen niet moeten worstelen met de vraag of ze uitverkoren zijn

"U moet helemaal niet worstelen met de vraag of u uitverkoren bent, maar wie de Heere Jezus Christus voor u is", aldus ds. J. R. van Vugt. De hersteld hervormde predikant stelde in een recente preek dat christenen niet zouden moeten worstelen met vra

Maria
Nieuws

Theoloog kritisch op document Vaticaan waarin Maria's rol in Gods heilsplan onderzocht wordt

Het Vaticaan publiceerde onlangs een document over de 'rol' van Maria in het heilsplan van God. Het document, genaamd Mater Populi Fidelis, onderzoekt de vraag hoe Maria 'meegewerkt heeft aan het verlossingsplan van Jezus'. Juist dat punt roept opnie

Dorine Sommer
Persbericht

Dorine Sommer nieuwe directeur-bestuurder van Alpha Nederland

Dorine Sommer wordt per 1 maart 2026 de nieuwe directeur-bestuurder van Alpha Nederland. Zij volgt daarmee Arnoud Drop op, die een functie voor Alpha Global gaat vervullen. Na haar studie Theologie vervolgde Dorine (34) haar academische ontwikkeling

Meerartikelen

Theoloog Maaike Harmsen en prof dr. Willem Ouweneel
Interview

Wie is mijn naaste? Theologen reageren op omstreden uitspraak Wierd Duk

Journalist en opiniemaker Wierd Duk zei onlangs in gesprek met het Reformatorisch Dagblad dat christenen eerst moeten zorgen voor hun eigen huisgenoten, alvorens ze mensen elders of ver weg helpen. Duk baseerde zich daarbij op 1 Timotheüs 5:8 waar de

William den Boer
Verdieping

De ‘Quiet Revival’: is er een stille opwekking gaande in het Westen?

Is er werkelijk sprake van een nieuwe opwekking in het seculiere Westen? Tijdens de conferentie Responding to the Rebirth in Londen kwamen onlangs christenen uit de hele wereld samen om deze vraag onder ogen te zien. Onderzoekers, kerkleiders en denk

Politie Argentinië
Getuigenis

Meer dan driehonderd toekomstige politieagenten laten zich dopen in Argentinië

Meer dan driehonderd aspirant-politieagenten van de provinciale politie van Buenos Aires hebben deze maand openlijk hun christelijk geloof beleden. Dat deden zij door zich te laten dopen op de Juan Vucetich Politieacademie. Bij de bijeenkomst in Arge

Kamerdebat
Nieuws

Kamer stemt voor embryokweek, christelijke partijen slaan alarm

Menselijke waardigheid stond dinsdag centraal in het debat over embryokweek, maar woog voor een Kamermeerderheid uiteindelijk niet zwaar genoeg. Dat stelt SGP-Kamerlid Diederik van Dijk na de aanvaarding van de initiatiefwet van D66 en VVD, die het m

Frank van Oordt
Opinie

Wordt antisemitisme normaal? Christenen mogen hier niet zwijgen

Het bloedbad tijdens het Chanoekafeest in Australië van afgelopen zondag vervult ons met afschuw. De verschrikkelijke beelden staan op ons netvlies, wereldleiders spreken hun medeleven uit met de nabestaanden. Zeker vijftien mensen werden ruw uit het

Chanoeka
Nieuws

SGP organiseert Chanoeka-bijeenkomst uit solidariteit met Joodse gemeenschap

De SGP organiseert op woensdag 17 december opnieuw een Chanoeka-bijeenkomst in de Tweede Kamer. Samen met andere fracties wil de partij zichtbaar opstaan voor de Joodse gemeenschap en een krachtig signaal afgeven tegen antisemitisme. Aan de bijeenkom

KRO-NCRV
Persbericht

KRO-NCRV vertelt kerstverhaal op vele manieren

KRO-NCRV brengt ook dit jaar een uitgebreid kerstprogramma op televisie, radio en online. In de dagen rond Kerst staat het Bijbelse kerstverhaal centraal. In muziek, verhalen en vieringen klinkt de boodschap van hoop, troost en verbondenheid. De prog

Australië
Nieuws

Christelijke leiders tonen solidariteit na dodelijke aanslag op Chanoeka in Sydney

Christelijke leiders in Australië hebben hun diepe medeleven uitgesproken na de dodelijke aanslag op een Chanoeka-viering op Bondi Beach in Sydney. Bij de aanval kwamen zeker vijftien mensen om het leven, onder wie een tienjarig meisje en een Holocau

Ds. S. P. Roosendaal
Nieuws

CGK Enschede mag nieuwe dominee verwelkomen: ds. S. P. Roosendaal

De CGK te Enschede-Oost mag binnenkort een nieuwe predikant verwelkomen. Ds. S. P. Roosendaal (foto) volgt in de Renatakerk ds. D. Dunsbergen op. Laatstgenoemde predikant ging vorig jaar met emeritaat. Roosendaal was sinds mei 2018 verbonden aan Het

Diederik van Dijk
Nieuws

Kamer wil verder met Transgenderwet, SGP-Kamerlid: "Onze jongeren verdienen beter"

De Tweede Kamer wil dat het kabinet de verruiming van de Transgenderwet opnieuw indient. Een motie van GroenLinks-PvdA kreeg deze week steun van een Kamermeerderheid. SGP-Kamerlid Diederik van Dijk (foto) reageert scherp en spreekt zijn zorg uit over

Nigeria christen
Nieuws

Waarschuwing voor nieuw kerstgeweld tegen christenen in Nigeria

Voorstanders van godsdienstvrijheid waarschuwen dat christenen in Nigeria opnieuw het doelwit kunnen worden van grootschalig geweld rond Kerstmis. Tijdens een noodbijeenkomst in het Amerikaanse Capitool klonk de alarmerende oproep om snel in te grijp

IJzeren hanger met menorah
Nieuws

Zeldzame hanger met menorah wijst op verborgen Joodse eredienst in Jeruzalem

Archeologen hebben bij de Westelijke Muur in Jeruzalem een bijzondere vondst gedaan. Dat schrijft All Israel News. Het gaat om een 1.300 jaar oude hanger met een menorah. De vondst suggereert dat Joden Jeruzalem bleven bezoeken en er mogelijk eredien