Wat de Nashville discussie mij heeft laten zien

Nieuws 31 januari 2019
Rogier Havelaar

“Beste Huug, na lang piekeren en nadenken heb ik besloten dit pakketje aan je uit te lenen. Het is geen goud, dus als je last heb van een nietje of plakbandje trek je het maar gewoon los. Neem rustig de tijd en mail me voor een afspraak. Ik hoop dat we er samen een beetje uit kunnen komen.”

Huug Varkevisser was de voorganger in de kerk waar ik twee keer per zondag naar toe ging. Een lieve man die altijd met wijd uitgestrekte handen de Zegen van God uitsprak aan het einde van de kerkdienst. Ik vond een eer om de zegen te ontvangen.

Mijn dagboekbrieven die ik schreef tussen mijn dertiende en zestiende. Losse velletjes met nietjes aan elkaar. In een kartonnen omhulsel met daaromheen heel veel plakband om het te verzegelen. Voor Huug. Strikt vertrouwelijk! Mijn diepste geheim, mijn worsteling met homoseksuele gevoelens, stopte ik bij hem in de brievenbus. En daarmee begon mijn zoektocht naar mijn eigen identiteit en hoe ik die identiteit kon vereenzelvigen met mijn geloof.

Ik voel me in deel van zowel de minderheidsgroep “homo’s” als de minderheidsgroep “christenen”.

Door homoseksuele vrienden word ik ter verantwoording geroepen als een willekeurige dominee homoseksualiteit weer eens zondig verklaart.

Twee werelden die voor mij perfect verenigbaar zijn, staan vaak tegenover elkaar. Christelijke vrienden vinden het maar niks als ik namens PostNL Pride onze GayPride activiteiten organiseer. Door homoseksuele vrienden word ik ter verantwoording geroepen als een willekeurige dominee homoseksualiteit weer eens zondig verklaart.

En daarom vind ik de Nashville discussie zo interessant, want het gaat over de wrijving die er ontstaat als tegenpolen uit beide werelden elkaar ontmoeten.

Ik ben in 2010 uit de kast gekomen. In één van mijn dagboekbrieven stond in 1997, ik was toen dertien jaar oud, de zin: “misschien ben ik wel homo en moet ik dat gewoon accepteren”. Toen ik deze zin in 2010 herlas viel ik van mijn stoel. Ik had nooit geweten dat de Rogier van dertien jaar wijzer en eerlijker tegen zichzelf was dan de Rogier van zesentwintig.

Rogier sprak hierover - aan het begin en het einde - tijdens een lezing in Pakhuis de Zwijger:

Ik heb maar een paar keer met Huug gesproken. Uiteindelijk besloot ik dat het over zou zijn als ik achttien was.

Zes jaar later. Ik was tweeëntwintig en het was nog niet over. Ik liep vast en nam contact op met stichting Different. Een christelijke organisatie die hulp verleent aan mensen die worstelen met vragen rondom seksualiteit.

Daar gaf de therapeute aan dat ik misschien moest accepteren dat ik homo was en moest bedenken wat ik met die gevoelens wilde. Dat was voor mij een uitgesloten weg. Ik was geen homo.

En bovendien inmiddels landelijk voorzitter van de ChristenUnie-jongeren, gospelzanger en spreker in jongerenkerkdiensten dus het kwam mij ook niet goed uit. En ik wilde vader worden. Ik stuurde een SMS naar de therapeut om te bedanken voor de goede gesprekken en dat verder vervolg niet meer nodig was.

Wat zegt het over onszelf als christenen of als LHBTI+ community dat we het zo belangrijk vinden wat anderen van ons vinden?

Vier jaar later. Ik was zesentwintig en had een vriendin. Tijdens een avond stappen maakte een jongen avances wat leidde tot mijn eerste tongzoen met een man. Schuldbewust, want vreemd gegaan, met een man, realiseerde ik mij dat ik twee keer eerder hard weggerend was voor het idee dat ik homo was. Zou ik dat mijn hele leven blijven doen? Zou ik zo’n man worden met kinderzitjes op de achterbank die onderweg bij een homo ontmoetingsplaats zou stoppen?

Ik SMSte de therapeut weer om na al die jaren toch weer eens te praten. In het gesprek zei ik: ik ben bang dat ik misschien toch homo ben. Zij moest hard lachen. “oh joh! Ik zat al even op dat punt! En ik dacht jij ook!”

Het was een warm gesprek met een belangrijke uitkomst. Toen ik in de auto stapte keek ik mijzelf in de binnenspiegel aan. “Ik ben Rogier en ik ben homo. En dat is oke.” De tranen rolden over mijn wangen.

Die zelfacceptatie is de kracht waarop ik terugval moeilijke situaties. Bijvoorbeeld toen in Tilburg in de baptistengemeente waar ik zat hardop voor mijn zielenheil gebeden werd. “Vader zorg dat we de natuurwetten respecteren, ookal kennen we één zondaar in persoon”. Inmiddels ben ik lid van de Westerkerk in Amsterdam.

Ik denk dat deze zelfacceptatie ook maakt dat ik genuanceerd in discussies over Nashville sta. De Nashville discussie laat voor mij drie dingen zien.

Antihomodocument', zowerd Nashville geframed. Ik denk bijna niemand.

Ten eerste dat we niet met verschillen om kunnen gaan. De ander moet míj zien zoals ik ben en moet míj accepteren zoals ik ben. Wat zegt het over onszelf als christenen of als LHBTI+ community dat we het zo belangrijk vinden wat anderen van ons vinden?

Uit de heftige reacties op het document spreekt veel onzekerheid: mogen we er eigenlijk zijn? Kijken we onszelf voldoende aan in de achteruitkijkspiegel, en geloven we ten diepste dat we oké zijn? Als je jezelf accepteert dan maakt het wat minder uit als anderen dat niet doen.

Ten tweede laat Nashville zien dat we een gebrek aan nieuwsgierigheid hebben. 'Antihomodocument', zowerd Nashville geframed. Wie heeft de verklaring in zijn geheel gelezen? Wie heeft gedacht: goh, wat zouden die lui die dit ondertekenden nou ten diepste bedoeld hebben? Ik denk bijna niemand. We willen dingen niet begrijpen, we willen er vooral wat van vinden en lezen de tekst met bevooroordeelde ogen, op zoek naar bevestiging van ons eigen gelijk. Net zoals mijn christelijke vrienden met bevooroordeelde ogen naar de GayPride kijken.

Ten derde laat Nashville zien hoe wonderlijk mooi ons land met alle verschillen is. Eén steen in een vijver leidt tot verbroedering, tot kerken die zich uitspreken, tot politieke debatten over hoe God wel of niet is en tot een recordomzet van de Dokkumer vlaggencentrale.

Terug naar de Zegen. Huug Varkevisser overleed voordat ik uit de kast was. Ik had het hem graag nog verteld en hem bedankt voor de mooie gesprekken.

Ik interpreteer de Zegen tegenwoordig meer als “het goede”. De leefregels, de liefde, de harmonie. De Vrede. In de Westerkerk zeggen we: In een spoor van eeuwen maar zeker ook met het oog op de toekomst: weet u gedragen door, draag met u mee én draag uit de zegen van God. Het goede. Dat wens ik iedereen toe. Zonder plakbandjes.

Rogier Havelaar is directeur stadslogistiek bij PostNL en bestuurslid van regenboognetwerk PostNL Pride. Rogier was voorzitter van PerspectieF (2005-2008), de jongerenorganisatie van de ChristenUnie en voor die partij in 2008 lid van de Commissie-Cnossen, die de partij moest adviseren over de vraag of een CU-lid met een partner van gelijk geslacht op de kandidatenlijst zou mogen staan. Rogier werd na zijn coming out actief lid van het CDA.

Dit artikel is een ingekorte versie van zijn openingslezing bij de Nashville Proefrechtzaak in Pakhuis de Zwijger. De avond is hier terug te zien.

Praatmee

Beluister onze podcast

#344 Jeffrey & dr. Bert Loonstra over de impasse van de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK)
Bekijk alle afleveringen
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Bikker
Nieuws

CU-leider Mirjam Bikker: 'VVD duwt alle geloof achter de voordeur'

Wat de VVD betreft wordt de vrijheid van onderwijs én de rol van religie in de samenleving ingeperkt. Dat stelde fractievoorzitter Dilan Yesilgöz in gesprek met een honderdtal VVD-leden. CU-leider Mirjam Bikker reageert allesbehalve enthousiast op de

Gospelcomics
Nieuws

Gospelcomics lanceert online versie van uniek stripboek over Jezus

In een wereld die steeds verder verwijderd lijkt van geloof, wordt een bijzonder project nieuw leven ingeblazen. Het stripboek "Wie is deze man, Jezus. Hij leefde onder ons" — een indrukwekkende verbeelding van het leven van Jezus Christus — is nu vo

Ds. K. Hak
Video

Ds. Hak stelt dat sommige oudvaders de weg naar de Holocaust geplaveid hebben

"Ik zeg het voorzichtig, maar de woorden die zij spraken en schreven hebben de weg geplaveid waarop de Holocaust kon plaatsvinden", zei ds. K. Hak pas in een preek. De hervormde dominee wees op de bekende oudvaders Gisbertus Voetius, Jacobus Fruytier

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp: "Doe je je werk om liefde van mensen te ontvangen of uit liefde voor God?"

"Wees eens eerlijk, doe jij je werk om liefde van mensen te ontvangen of dien je mensen uit liefde voor God?", die vraag stelt Wilkin van de Kamp in een nieuwe aflevering van de serie 'Begin je dag met God'. De spreker en schrijver legt uit dat als t

Latifa
Dagelijks leven

Hoe bijbelonderwijs in eigen taal Latifa (15) uit Ghana vooruit helpt

Latifa (15) woont in een afgelegen dorp in Noord-Ghana. Iedere dinsdag gaat ze na schooltijd naar de bijbelclub in haar dorp. Dat heeft haar geholpen goed te leren lezen. Ze leest thuis graag voor uit de Bijbel in haar eigen taal, waar andere gezinsl

Constantijn de Weert
Nieuws

Constantijn de Weert studeert theologie: "Nu zie ik pas hoe kunstig de Bijbel in elkaar zit"

Het leven was goed, maar toch zocht Constantijn de Weert uit Lunteren een nieuwe uitdaging. Hij wilde beroepshalve aan de slag met het geloof dat al zijn hele leven zo belangrijk voor hem is. Dus ging hij theologie studeren. "Het is een studie waar j

Leo Terlouw
Nieuws

Terugluisteren: Leo Terlouw speelt variaties over Psalm 25

In augustus 2022 nam Leo Terlouw afscheid als organist van de hervormde gemeente te Bleskensgraaf, na vijftig jaar trouwe dienst. Terlouw is ook actief op YouTube, waar hij orgelbewerking van werken van J.S. Bach deelt. Onlangs speelde hij variaties

Latzel
Nieuws

Nederlandse inzamelingsactie voor ds. Olaf Latzel brengt duizenden euro's op

Een in Nederland georganiseerde actie voor de Duitse predikant ds. Olaf Latzel heeft in totaal zo’n 6000 euro opgebracht. Dat is meer dan de boete die de predikant aan een LHBTI-organisatie moet betalen. Afgelopen zomer kwam door middel van een schik

Meerartikelen

Ruurd Walinga
Nieuws

Christelijk cabaretier Ruurd Walinga gaat theater in

Cabaretier Ruurd Walinga verzet zijn bakens. Na 25 jaar voornamelijk in het christelijk circuit te hebben opgetreden, gaat hij het theater in. De aftrap van zijn theaterprogramma is in de stad waar het in 1999 allemaal begon: Leeuwarden. De eerste tr

Drs. L.E. (Ernst) Leeftink
Opinie

Als kerken lieten we homoseksuelen in eenzaamheid worstelen

In 1983 deed ik als eerstejaarsstudent mee aan het AVRO-radioprogramma ‘Waar geen wil is ben je weg’. Jongeren tot en met 18 jaar spraken daar over allerlei actuele thema’s en ze zochten een ‘strenge christen’ die mee wilde discussiëren over abortus.

Prof. dr. Willem Ouweneel
Verdieping

Wat zegt de Bijbel over de toekomst van het volk en de staat Israël?

Wat zegt de Bijbel over de toekomst van Israël? Zogenoemde ‘vervangingstheologen’ vergeestelijken alle profetieën die hierover gaan weg. Kijkend naar de huidige situatie in het Midden-Oosten is deze vraag actueel en relevant. Het is onze christenplic

Sana
Nieuws

Christelijke tiener in Pakistan bevrijd uit gedwongen huwelijk en bekering

Na vijf maanden van angst en onzekerheid is de 18-jarige Sana Javed (midden op de foto) herenigd met haar familie. De katholieke jonge vrouw uit Lahore werd ontvoerd, gedwongen tot bekering tot de islam en uitgehuwelijkt aan een oudere moslimman. Haa

oeganda
Nieuws

Ex-moslim in Oeganda vermoord door eigen broers: "Hij weigerde Christus te verloochenen"

In Oeganda is een voormalig islamitische leraar door zijn eigen broers vermoord. Dit gebeurde zeventien dagen nadat hij tot geloof kwam en zich bekeerde tot het christendom. "Hij weigerde tegenover zijn broers Christus te verloochenen", vertelt een o

Bert Kalkman
Nieuws

Kerkelijke jongerenorganisaties starten petitie tegen omstreden wetsvoorstel

Tien kerkelijke jongerenorganisaties luiden de noodklok over het wetsvoorstel dat toezicht op informeel onderwijs aan kinderen van 4 tot 17 jaar wil regelen. Het voorstel, dat bedoeld is om antirechtstatelijke ideeën op bijvoorbeeld sommige Koranscho

redwednesday
Nieuws

RedWednesday voor vervolgde christenen: "Discriminatie om geloof een blinde vlek" 

Met RedWednesday vestigt Kerk in Nood (ACN) op woensdag 20 november 2024 opnieuw de aandacht op het lot van miljoenen vervolgde, onderdrukte en bedreigde gelovigen in de hele wereld. Wereldwijd worden rond deze dag honderden beroemde kathedralen, ker

Inscriptie
Nieuws

Archeologen onthullen unieke inscriptie over Jezus uit de derde eeuw

Een historische vondst in Israël heeft wereldwijd aandacht getrokken: de oudste inscriptie die Jezus als God erkent, daterend uit de derde eeuw, is onthuld. Dat meldt The Daily Mail. De inscriptie, gegraveerd op een 1800 jaar oud mozaïek, wordt al be

Maaike
Video

Tijdens het uitdrijven van een boze geest riep Maaike Jezus aan

Maaike had een ervaring met het uitdrijven van een boze geest. “We wisten niet wat te doen. In horrorfilms gebruiken ze een Bijbel. Misschien moesten wij dat ook proberen, dachten we.” Maaike vertelt in onderstaande video van Xpedition Glory waarom z

Guido de Vries
Interview

Tearfund-directeur bezocht vluchtelingenkampen: "Veel vrouwen weten niet waar hun man is"

De humanitaire crisis in Soedan is ongekend. Tearfund biedt noodhulp in Soedan en buurlanden Tsjaad en Zuid-Soedan. Directeur Guido de Vries heeft jarenlang in Soedan gewoond en begin november bezocht hij twee kampen in Tsjaad waar Soedanese vluchtel

Arjanne Holsappel
Column

Een ongemakkelijke waarheid over de hel

Onlangs luisterde ik naar een preek van een predikant die ik al jaren volg. Wat hij toen zei, bracht me echter totaal van mijn stuk. Hij beweerde dat de hel, zoals wij die traditioneel kennen, niet zou bestaan. Dit klonk voor mij als een enorme afwij

hemel
God

Refoweb-vragensteller stelt vragen over positie van mens, engel en satan

'Hebben wij met de zondeval onze heerschappij (Genesis 1:26-28) overgedragen aan de engelen of aan satan (zoals ik altijd heb geleerd)? Of is satan koning in de wereld en bieden engelen in hun regering daar tegenstand aan? Blijft satan koning totdat