Wat de Nashville discussie mij heeft laten zien

Nieuws 31 januari 2019
Rogier Havelaar

“Beste Huug, na lang piekeren en nadenken heb ik besloten dit pakketje aan je uit te lenen. Het is geen goud, dus als je last heb van een nietje of plakbandje trek je het maar gewoon los. Neem rustig de tijd en mail me voor een afspraak. Ik hoop dat we er samen een beetje uit kunnen komen.”

Huug Varkevisser was de voorganger in de kerk waar ik twee keer per zondag naar toe ging. Een lieve man die altijd met wijd uitgestrekte handen de Zegen van God uitsprak aan het einde van de kerkdienst. Ik vond een eer om de zegen te ontvangen.

Mijn dagboekbrieven die ik schreef tussen mijn dertiende en zestiende. Losse velletjes met nietjes aan elkaar. In een kartonnen omhulsel met daaromheen heel veel plakband om het te verzegelen. Voor Huug. Strikt vertrouwelijk! Mijn diepste geheim, mijn worsteling met homoseksuele gevoelens, stopte ik bij hem in de brievenbus. En daarmee begon mijn zoektocht naar mijn eigen identiteit en hoe ik die identiteit kon vereenzelvigen met mijn geloof.

Ik voel me in deel van zowel de minderheidsgroep “homo’s” als de minderheidsgroep “christenen”.

Door homoseksuele vrienden word ik ter verantwoording geroepen als een willekeurige dominee homoseksualiteit weer eens zondig verklaart.

Twee werelden die voor mij perfect verenigbaar zijn, staan vaak tegenover elkaar. Christelijke vrienden vinden het maar niks als ik namens PostNL Pride onze GayPride activiteiten organiseer. Door homoseksuele vrienden word ik ter verantwoording geroepen als een willekeurige dominee homoseksualiteit weer eens zondig verklaart.

En daarom vind ik de Nashville discussie zo interessant, want het gaat over de wrijving die er ontstaat als tegenpolen uit beide werelden elkaar ontmoeten.

Ik ben in 2010 uit de kast gekomen. In één van mijn dagboekbrieven stond in 1997, ik was toen dertien jaar oud, de zin: “misschien ben ik wel homo en moet ik dat gewoon accepteren”. Toen ik deze zin in 2010 herlas viel ik van mijn stoel. Ik had nooit geweten dat de Rogier van dertien jaar wijzer en eerlijker tegen zichzelf was dan de Rogier van zesentwintig.

Rogier sprak hierover - aan het begin en het einde - tijdens een lezing in Pakhuis de Zwijger:

Ik heb maar een paar keer met Huug gesproken. Uiteindelijk besloot ik dat het over zou zijn als ik achttien was.

Zes jaar later. Ik was tweeëntwintig en het was nog niet over. Ik liep vast en nam contact op met stichting Different. Een christelijke organisatie die hulp verleent aan mensen die worstelen met vragen rondom seksualiteit.

Daar gaf de therapeute aan dat ik misschien moest accepteren dat ik homo was en moest bedenken wat ik met die gevoelens wilde. Dat was voor mij een uitgesloten weg. Ik was geen homo.

En bovendien inmiddels landelijk voorzitter van de ChristenUnie-jongeren, gospelzanger en spreker in jongerenkerkdiensten dus het kwam mij ook niet goed uit. En ik wilde vader worden. Ik stuurde een SMS naar de therapeut om te bedanken voor de goede gesprekken en dat verder vervolg niet meer nodig was.

Wat zegt het over onszelf als christenen of als LHBTI+ community dat we het zo belangrijk vinden wat anderen van ons vinden?

Vier jaar later. Ik was zesentwintig en had een vriendin. Tijdens een avond stappen maakte een jongen avances wat leidde tot mijn eerste tongzoen met een man. Schuldbewust, want vreemd gegaan, met een man, realiseerde ik mij dat ik twee keer eerder hard weggerend was voor het idee dat ik homo was. Zou ik dat mijn hele leven blijven doen? Zou ik zo’n man worden met kinderzitjes op de achterbank die onderweg bij een homo ontmoetingsplaats zou stoppen?

Ik SMSte de therapeut weer om na al die jaren toch weer eens te praten. In het gesprek zei ik: ik ben bang dat ik misschien toch homo ben. Zij moest hard lachen. “oh joh! Ik zat al even op dat punt! En ik dacht jij ook!”

Het was een warm gesprek met een belangrijke uitkomst. Toen ik in de auto stapte keek ik mijzelf in de binnenspiegel aan. “Ik ben Rogier en ik ben homo. En dat is oke.” De tranen rolden over mijn wangen.

Die zelfacceptatie is de kracht waarop ik terugval moeilijke situaties. Bijvoorbeeld toen in Tilburg in de baptistengemeente waar ik zat hardop voor mijn zielenheil gebeden werd. “Vader zorg dat we de natuurwetten respecteren, ookal kennen we één zondaar in persoon”. Inmiddels ben ik lid van de Westerkerk in Amsterdam.

Ik denk dat deze zelfacceptatie ook maakt dat ik genuanceerd in discussies over Nashville sta. De Nashville discussie laat voor mij drie dingen zien.

Antihomodocument', zowerd Nashville geframed. Ik denk bijna niemand.

Ten eerste dat we niet met verschillen om kunnen gaan. De ander moet míj zien zoals ik ben en moet míj accepteren zoals ik ben. Wat zegt het over onszelf als christenen of als LHBTI+ community dat we het zo belangrijk vinden wat anderen van ons vinden?

Uit de heftige reacties op het document spreekt veel onzekerheid: mogen we er eigenlijk zijn? Kijken we onszelf voldoende aan in de achteruitkijkspiegel, en geloven we ten diepste dat we oké zijn? Als je jezelf accepteert dan maakt het wat minder uit als anderen dat niet doen.

Ten tweede laat Nashville zien dat we een gebrek aan nieuwsgierigheid hebben. 'Antihomodocument', zowerd Nashville geframed. Wie heeft de verklaring in zijn geheel gelezen? Wie heeft gedacht: goh, wat zouden die lui die dit ondertekenden nou ten diepste bedoeld hebben? Ik denk bijna niemand. We willen dingen niet begrijpen, we willen er vooral wat van vinden en lezen de tekst met bevooroordeelde ogen, op zoek naar bevestiging van ons eigen gelijk. Net zoals mijn christelijke vrienden met bevooroordeelde ogen naar de GayPride kijken.

Ten derde laat Nashville zien hoe wonderlijk mooi ons land met alle verschillen is. Eén steen in een vijver leidt tot verbroedering, tot kerken die zich uitspreken, tot politieke debatten over hoe God wel of niet is en tot een recordomzet van de Dokkumer vlaggencentrale.

Terug naar de Zegen. Huug Varkevisser overleed voordat ik uit de kast was. Ik had het hem graag nog verteld en hem bedankt voor de mooie gesprekken.

Ik interpreteer de Zegen tegenwoordig meer als “het goede”. De leefregels, de liefde, de harmonie. De Vrede. In de Westerkerk zeggen we: In een spoor van eeuwen maar zeker ook met het oog op de toekomst: weet u gedragen door, draag met u mee én draag uit de zegen van God. Het goede. Dat wens ik iedereen toe. Zonder plakbandjes.

Rogier Havelaar is directeur stadslogistiek bij PostNL en bestuurslid van regenboognetwerk PostNL Pride. Rogier was voorzitter van PerspectieF (2005-2008), de jongerenorganisatie van de ChristenUnie en voor die partij in 2008 lid van de Commissie-Cnossen, die de partij moest adviseren over de vraag of een CU-lid met een partner van gelijk geslacht op de kandidatenlijst zou mogen staan. Rogier werd na zijn coming out actief lid van het CDA.

Dit artikel is een ingekorte versie van zijn openingslezing bij de Nashville Proefrechtzaak in Pakhuis de Zwijger. De avond is hier terug te zien.

Praatmee

Beluister onze podcast

#390 Elisabeth van Zijl en Carolien Pape over hun diepe worsteling, geloofsreis en bevrijdingsproces
Of beluister op:

Meerartikelen

Isabel Vaughan-Spruce
Nieuws

Pro-life activiste moet opnieuw voor rechter verschijnen na stil gebed bij abortuskliniek

Een Britse pro-life activiste moet opnieuw voor de rechtbank verschijnen vanwege stil gebed bij een abortuskliniek in Birmingham. Het gaat om Isabel Vaughan-Spruce. Zij bad zwijgend in een zogenoemde 'safe access zone'. Dit is een landelijk vastgeleg

Iran
Nieuws

Lange gevangenisstraffen Iraanse christenen voor gewone geloofspraktijken

Een Iraanse christen die ernstig ziek is, is samen met vier andere gelovigen veroordeeld tot lange gevangenisstraffen vanwege haar geloof. Dat melden mensenrechtenorganisaties Article 18 en de National Council of Resistance of Iran. Het toont opnieuw

Kevin Rideout
Nieuws

Ontvoerde Amerikaanse zendingspiloot na twee maanden nog altijd spoorloos in Niger

Het is bijna twee maanden geleden dat de Amerikaanse zendingspiloot Kevin Rideout werd ontvoerd in Niger. Lokale christenen maken zich grote zorgen. Zij horen weinig over pogingen om hem te redden. Volgens The Christian Post is er weinig bekend over

Arend van der Heijden
Video

Komende zondag is kok Arend van der Heijden te gast in Hour of Power

In Hour of Power is sterkok Arend van der Heijden te gast. Jarenlang kookte hij voor beroemdheden, zoals Bruce Springsteen en Madonna, maar zijn liefde voor koken bleek onlosmakelijk verbonden met zijn liefde voor mensen. Daarom verruilde hij topkeuk

Ds. G. van Zanden
Video

Ds. Van Zanden vraagt kerkgangers om niet over andere avondmaalsgangers te oordelen

"Rondom de bediening van het heilig avondmaal zijn wij heel erg hard bezig met de buitenkant. Als we in de kerk zitten, zijn we buitengewoon geïnteresseerd in wie er wel of niet aangaat", aldus ds. G. van Zanden. In een recente preek riep de predikan

Glorify
Video

Koren bundelen stemmen voor ontroerend kerstnummer

In aanloop naar Kerst is er weer een nieuwe muzikale parel verschenen. Mannenkoor Ailanthus uit Wezep en het gemengd koor Glorify uit Meppel bundelden hun stemmen voor een sfeervolle uitvoering van Gods liefde kerst. Onder leiding van dirigent Marco

eritrea
Nieuws

Eritrea laat christenen vrij, maar zeven kerkleiders zitten na 21 jaar nog gevangen

De Eritrese overheid heeft de afgelopen weken een groep gevangenen vrijgelaten. Onder hen bevinden zich ook christenen. Dat melden Open Doors en andere betrouwbare bronnen. Toch overheerst geen vreugde, maar zorg. Zeven prominente kerkleiders zitten

Bajesagenda
Persbericht

Bijbelteksten als anker: Bajesagenda biedt gevangenen houvast en hoop

"In de Bajesagenda staat bij elke dag een Bijbeltekst: een uitspraak van een Bijbelse persoon die laat zien wat er in hem of haar omging. Bijvoorbeeld de wens om het anders te doen, of een verlangen naar een andere manier van denken. Daarmee geeft de

Meerartikelen

Arnold Wiegersma
Interview

Arnold bekeerde zich van New Age: “God raakte mij aan op de paranormale beurs”

Het begon als een zoektocht naar verlichting, maar eindigde met een ontmoeting die zijn leven voorgoed veranderde. Arnold Wiegersma uit Drachten zat jarenlang diep in de New Age. Totdat hij op een paranormale beurs onverwacht stuitte op een stand van

Kerst
Boekfragment

Vreugde die niet afhankelijk is van omstandigheden

Habakuk leeft in een tijd van chaos. Er dreigt oorlog, het onrecht groeit en Gods volk lijkt aan zijn lot overgelaten. De profeet heeft eerder in het boek zijn vragen en worstelingen eerlijk uitgesproken. Waarom grijpt God niet in? Waarom lijkt het k

Chris Verhagen
Opinie

Alliantie met cultuurchristenen: waarom zwijgen geen optie is

De recente discussie over samenwerking met zogenoemde cultuurchristenen raakt aan een dieperliggend probleem binnen het Nederlandse christendom. De vraag is niet allereerst met wie christenen allianties aangaan, maar of de kerk haar eigen opdracht no

Bert-Jan Ruissen
Persbericht

Resolutie Bert-Jan Ruissen over christenvervolging Nigeria aangenomen door Europees Parlement

Het Europees Parlement veroordeelt in een resolutie de ontvoering van 315 christelijke kinderen uit St. Mary’s school in Papiri, Nigeria en verzoekt de Nigeriaanse regering met klem om kinderen beter te beschermen en religieus geweld tegen christenen

Europees Parlement
Nieuws

Europees Parlement wil EU-geld inzetten voor abortus in andere lidstaten

Het Europees Parlement heeft woensdag een resolutie aangenomen waarin de Europese Commissie wordt opgeroepen om met EU-middelen abortussen te financieren voor vrouwen uit lidstaten waar abortus verboden of sterk beperkt is. Vrouwen zouden hun zwanger

Pakistan
Nieuws

Ernstig seksueel misbruik 6-jarig meisje: Pakistaanse moslims zetten christelijk gezin onder druk

In Pakistan is een zesjarig christelijk meisje slachtoffer geworden van ernstig seksueel misbruik. De verdachte, een jonge moslimman uit de buurt, is inmiddels opgepakt. Toch staat het gezin van het meisje zwaar onder druk om de aangifte in te trekke

pro-Israëlmanifestatie
Nieuws

Honderden christenen bijeen tijdens pro-Israëlmanifestatie; politie arresteert viertal

Op de Dam in Amsterdam hebben woensdagavond naar schatting tweeduizend mensen deelgenomen aan een landelijke pro-Israëlmanifestatie. De bijeenkomst vond plaats tijdens Chanoeka, het Joodse feest van het licht, en was bedoeld om Israël en de Joodse ge

Myanmar
Nieuws

Militair regime Myanmar dwingt christenen Kerst vervroegd te vieren vanwege verkiezingen

Christenen in delen van Myanmar zijn door de militaire autoriteiten verplicht om Kerst dit jaar vervroegd te vieren. In de noordelijke deelstaat Kachin moeten alle kerstactiviteiten vóór 20 december zijn afgerond. Men wil niet dat het christelijke fe

Mirjam Bikker en Chris Stoffer
Nieuws

SGP en ChristenUnie waarschuwen formatiepartijen: steun niet vanzelfsprekend

De SGP en de ChristenUnie hebben scherpe waarschuwingen afgegeven aan de partijen die momenteel onderhandelen over een nieuw kabinet. Volgens SGP-fractievoorzitter Chris Stoffer en ChristenUnie-leider Mirjam Bikker komt de bereidheid tot samenwerking

Katholieken
Nieuws

Katholieke zusterorde vecht uitspraak aan over anticonceptie in zorgverzekering

De Kleine Zusters van de Armen gaan opnieuw naar de rechter. De katholieke zusterorde uit Amerika vecht een uitspraak aan die hen kan dwingen om anticonceptie te vergoeden via hun zorgverzekering voor personeel. Volgens hen druist dat regelrecht in t

Kerk in Bethlehem
Nieuws

ChristenUnie stelt Kamervragen over positie Palestijnse christenen rond Bethlehem

ChristenUnie-Kamerlid Don Ceder heeft schriftelijke vragen gesteld aan de minister van Buitenlandse Zaken over de positie van Palestijnse christenen op de Westelijke Jordaanoever. Aanleiding zijn berichten dat Israëlische kolonisten voorbereidingen t

Stichting Pioniers in Zuid
Persbericht

Nieuwe pioniersplek start in Sittard met ‘De Sjaopskooi’

In Sittard hoopt Stichting Pioniers in Zuid begin volgend jaar een nieuwe pioniersplek te starten. Op 30 november werd evangelist Cees van Breugel uitgezonden door zijn moedergemeente Stem van de Goede Herder in Bunde Meerssen. Daarmee ging het missi