Wat de Nashville discussie mij heeft laten zien

Nieuws 31 januari 2019
Rogier Havelaar

“Beste Huug, na lang piekeren en nadenken heb ik besloten dit pakketje aan je uit te lenen. Het is geen goud, dus als je last heb van een nietje of plakbandje trek je het maar gewoon los. Neem rustig de tijd en mail me voor een afspraak. Ik hoop dat we er samen een beetje uit kunnen komen.”

Huug Varkevisser was de voorganger in de kerk waar ik twee keer per zondag naar toe ging. Een lieve man die altijd met wijd uitgestrekte handen de Zegen van God uitsprak aan het einde van de kerkdienst. Ik vond een eer om de zegen te ontvangen.

Mijn dagboekbrieven die ik schreef tussen mijn dertiende en zestiende. Losse velletjes met nietjes aan elkaar. In een kartonnen omhulsel met daaromheen heel veel plakband om het te verzegelen. Voor Huug. Strikt vertrouwelijk! Mijn diepste geheim, mijn worsteling met homoseksuele gevoelens, stopte ik bij hem in de brievenbus. En daarmee begon mijn zoektocht naar mijn eigen identiteit en hoe ik die identiteit kon vereenzelvigen met mijn geloof.

Ik voel me in deel van zowel de minderheidsgroep “homo’s” als de minderheidsgroep “christenen”.

Door homoseksuele vrienden word ik ter verantwoording geroepen als een willekeurige dominee homoseksualiteit weer eens zondig verklaart.

Twee werelden die voor mij perfect verenigbaar zijn, staan vaak tegenover elkaar. Christelijke vrienden vinden het maar niks als ik namens PostNL Pride onze GayPride activiteiten organiseer. Door homoseksuele vrienden word ik ter verantwoording geroepen als een willekeurige dominee homoseksualiteit weer eens zondig verklaart.

En daarom vind ik de Nashville discussie zo interessant, want het gaat over de wrijving die er ontstaat als tegenpolen uit beide werelden elkaar ontmoeten.

Ik ben in 2010 uit de kast gekomen. In één van mijn dagboekbrieven stond in 1997, ik was toen dertien jaar oud, de zin: “misschien ben ik wel homo en moet ik dat gewoon accepteren”. Toen ik deze zin in 2010 herlas viel ik van mijn stoel. Ik had nooit geweten dat de Rogier van dertien jaar wijzer en eerlijker tegen zichzelf was dan de Rogier van zesentwintig.

Rogier sprak hierover - aan het begin en het einde - tijdens een lezing in Pakhuis de Zwijger:

Ik heb maar een paar keer met Huug gesproken. Uiteindelijk besloot ik dat het over zou zijn als ik achttien was.

Zes jaar later. Ik was tweeëntwintig en het was nog niet over. Ik liep vast en nam contact op met stichting Different. Een christelijke organisatie die hulp verleent aan mensen die worstelen met vragen rondom seksualiteit.

Daar gaf de therapeute aan dat ik misschien moest accepteren dat ik homo was en moest bedenken wat ik met die gevoelens wilde. Dat was voor mij een uitgesloten weg. Ik was geen homo.

En bovendien inmiddels landelijk voorzitter van de ChristenUnie-jongeren, gospelzanger en spreker in jongerenkerkdiensten dus het kwam mij ook niet goed uit. En ik wilde vader worden. Ik stuurde een SMS naar de therapeut om te bedanken voor de goede gesprekken en dat verder vervolg niet meer nodig was.

Wat zegt het over onszelf als christenen of als LHBTI+ community dat we het zo belangrijk vinden wat anderen van ons vinden?

Vier jaar later. Ik was zesentwintig en had een vriendin. Tijdens een avond stappen maakte een jongen avances wat leidde tot mijn eerste tongzoen met een man. Schuldbewust, want vreemd gegaan, met een man, realiseerde ik mij dat ik twee keer eerder hard weggerend was voor het idee dat ik homo was. Zou ik dat mijn hele leven blijven doen? Zou ik zo’n man worden met kinderzitjes op de achterbank die onderweg bij een homo ontmoetingsplaats zou stoppen?

Ik SMSte de therapeut weer om na al die jaren toch weer eens te praten. In het gesprek zei ik: ik ben bang dat ik misschien toch homo ben. Zij moest hard lachen. “oh joh! Ik zat al even op dat punt! En ik dacht jij ook!”

Het was een warm gesprek met een belangrijke uitkomst. Toen ik in de auto stapte keek ik mijzelf in de binnenspiegel aan. “Ik ben Rogier en ik ben homo. En dat is oke.” De tranen rolden over mijn wangen.

Die zelfacceptatie is de kracht waarop ik terugval moeilijke situaties. Bijvoorbeeld toen in Tilburg in de baptistengemeente waar ik zat hardop voor mijn zielenheil gebeden werd. “Vader zorg dat we de natuurwetten respecteren, ookal kennen we één zondaar in persoon”. Inmiddels ben ik lid van de Westerkerk in Amsterdam.

Ik denk dat deze zelfacceptatie ook maakt dat ik genuanceerd in discussies over Nashville sta. De Nashville discussie laat voor mij drie dingen zien.

Antihomodocument', zowerd Nashville geframed. Ik denk bijna niemand.

Ten eerste dat we niet met verschillen om kunnen gaan. De ander moet míj zien zoals ik ben en moet míj accepteren zoals ik ben. Wat zegt het over onszelf als christenen of als LHBTI+ community dat we het zo belangrijk vinden wat anderen van ons vinden?

Uit de heftige reacties op het document spreekt veel onzekerheid: mogen we er eigenlijk zijn? Kijken we onszelf voldoende aan in de achteruitkijkspiegel, en geloven we ten diepste dat we oké zijn? Als je jezelf accepteert dan maakt het wat minder uit als anderen dat niet doen.

Ten tweede laat Nashville zien dat we een gebrek aan nieuwsgierigheid hebben. 'Antihomodocument', zowerd Nashville geframed. Wie heeft de verklaring in zijn geheel gelezen? Wie heeft gedacht: goh, wat zouden die lui die dit ondertekenden nou ten diepste bedoeld hebben? Ik denk bijna niemand. We willen dingen niet begrijpen, we willen er vooral wat van vinden en lezen de tekst met bevooroordeelde ogen, op zoek naar bevestiging van ons eigen gelijk. Net zoals mijn christelijke vrienden met bevooroordeelde ogen naar de GayPride kijken.

Ten derde laat Nashville zien hoe wonderlijk mooi ons land met alle verschillen is. Eén steen in een vijver leidt tot verbroedering, tot kerken die zich uitspreken, tot politieke debatten over hoe God wel of niet is en tot een recordomzet van de Dokkumer vlaggencentrale.

Terug naar de Zegen. Huug Varkevisser overleed voordat ik uit de kast was. Ik had het hem graag nog verteld en hem bedankt voor de mooie gesprekken.

Ik interpreteer de Zegen tegenwoordig meer als “het goede”. De leefregels, de liefde, de harmonie. De Vrede. In de Westerkerk zeggen we: In een spoor van eeuwen maar zeker ook met het oog op de toekomst: weet u gedragen door, draag met u mee én draag uit de zegen van God. Het goede. Dat wens ik iedereen toe. Zonder plakbandjes.

Rogier Havelaar is directeur stadslogistiek bij PostNL en bestuurslid van regenboognetwerk PostNL Pride. Rogier was voorzitter van PerspectieF (2005-2008), de jongerenorganisatie van de ChristenUnie en voor die partij in 2008 lid van de Commissie-Cnossen, die de partij moest adviseren over de vraag of een CU-lid met een partner van gelijk geslacht op de kandidatenlijst zou mogen staan. Rogier werd na zijn coming out actief lid van het CDA.

Dit artikel is een ingekorte versie van zijn openingslezing bij de Nashville Proefrechtzaak in Pakhuis de Zwijger. De avond is hier terug te zien.

Praatmee

Beluister onze podcast

#368 Patrick & Jeffrey over de SGP, strafbaarstelling illegaliteit en pro-Palestijnse PKN-dominees
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Ds. P. D. Teeuw
Nieuws

Nieuwe dominee voor hervormde gemeente Arnemuiden: ds. P. D. Teeuw

De hervormde gemeente Arnemuiden verwelkomt binnenkort een nieuwe predikant. Ds. P. D. Teeuw uit Sliedrecht heeft het op hem uitgebrachte beroep aangenomen. In het Zeeuwse stadje volgt hij ds. M. Klaassen op die in 2022 vertrok en sinds juni 2024 ver

Regenboogvlag
Nieuws

Duitsers verdeeld over regenboogvlag op kerken: slechts 2 op de 10 zijn voor

Slechts twintig procent van de Duitsers vindt het gepast om de regenboogvlag te hijsen. Deze vlag is een symbool van de LHBTI-beweging en wordt op sommige overheidsgebouwen en kerken geplaatst. Een opiniepeiling van Insa-Consulere, uitgevoerd in opdr

Politieagent Amerikaanse immigratiedienst
Nieuws

Christelijke asielzoekers opgepakt tijdens bezoek aan Amerikaans immigratiekantoor

Pastor Ara Torosian van de Cornerstone Church in West-Los Angeles is diep geschokt na de arrestatie van een Iraans christelijk gezin uit zijn gemeente. De ouders en hun 3-jarig kind werden vorige maand opgepakt tijdens een afspraak bij een immigratie

Benjamin Netanyahu
Nieuws

Onderzoek: Ben-Gurion verwees vaker naar Bijbel dan Netanyahu

Uit een nieuwe studie blijkt dat David Ben-Gurion, Israëls eerste premier, in zijn toespraken tijdens de Onafhankelijkheidsoorlog (1948–1949) vaak verwees naar de Bijbel en Joodse geschiedenis. De huidige premier Benjamin Netanyahu (foto) doet dat mi

Ds. M. Messemaker
Video

Ds. Messemaker vraagt kerkgangers wat er straks op hun grafsteen komt te staan

"Wat mag er straks op uw grafsteen staan?", zo vroeg ds. M. Messemaker in een recente preek aan zijn toehoorders. De hervormde predikant uit Cillaarshoek preekte over Zondag 22 uit de Heidelbergse Catechismus, waarin de troost van de opstanding centr

Iran
Nieuws

Iraanse christen uitgezet uit Turkije en gearresteerd bij terugkeer in Iran

Een Iraanse christen die eerder dit jaar zijn land ontvluchtte vanwege een zware gevangenisstraf, is door Turkije uitgezet. Direct na aankomst in Iran werd hij gearresteerd. De 37-jarige Mehran Shamloui is een voormalige moslim die zich tot het chris

Jeffrey Schipper
Hoofdredactioneel commentaar

Het water van twee radicale evangelisten stinkt naar hoogmoed

De evangelisten Bert Put en Leendert van den Heuvel slaan wild om zich heen. Dit doen ze naar eigen zeggen uit bewogenheid met mensen die binnen de reformatorische gezindte worstelen met geloofszekerheid. Ik ken meerdere mensen die hetzelfde constate

Petra van Aalst
Column

Tussen Psalm 104 en Boeddhabeelden: geestelijke strijd in Alpengebied

De zomervakantie is aanstaande. Veel Nederlanders zullen weer genieten van de prachtige bergnatuur hier in Oostenrijk. De schoonheid van de schepping is hier zo sprekend. Veel Bijbelgedeelten gaan leven. Psalm 104 bijvoorbeeld. In de Herziene Statenv

Meerartikelen

Farshid Seyed Mehdi
Podcast

Farshid Seyed Mehdi wijst op actualiteit Bijbelse profetie: “God heeft een plan met Iran”

In de Cvandaag podcast verbindt evangelist Farshid Seyed Mehdi de profetie uit Jeremia 49 met de huidige situatie in Iran en de wereldwijde verspreiding van Iraniërs. Volgens hem zien we vandaag de vervulling van wat de profeet Jeremia eeuwen geleden

Pastor Arm en zijn vrouw Nina
Interview

Kerkplanting in boeddhistisch Thailand: “Als Hij zegt ‘ga’, dan gaan we”

Pastor Arm en zijn vrouw Nina zijn vier jaar geleden samen met de Nederlandse Ab en Clarine Mol begonnen met het stichten van een gemeente, in het boeddhistische NoonSuung in Thailand. In het begin bestond de gemeente slechts uit zes mensen, inclusie

Britse Lagerhuis
Nieuws

Ochtendgebeden in Brits parlement worden niet afgeschaft

In het Britse Lagerhuis wordt al eeuwenlang elke werkdag begonnen met gebed. Deze gewoonte ligt echter opnieuw onder vuur. Humanists UK noemt de praktijk “oneerlijk” voor parlementsleden die geen christen zijn en pleit voor afschaffing. Toch gaf de h

Nigeria geweld
Nieuws

Nigeriaanse christenen gedood na nieuwe aanvallen Fulani-herders

In Nigeria zijn christenen opnieuw slachtoffer geworden van geweld. Fulani-herders vielen maandagavond twee dorpen aan in de staat Kaduna, waarbij twee christenen werden gedood en drie anderen gewond raakten. Dit melden lokale bewoners aan Christian

Ursula von der Leyen
Nieuws

Haat tegen christenen neemt toe: Spaanse organisatie roept EU op tot actie

De Spaanse organisatie Observatorium voor Godsdienstvrijheid (OLRC) heeft deze week een dringende oproep gedaan aan Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie. Ze vragen om de aanstelling van een speciale EU-coördinator die haatmisdri

Europese Unie
Nieuws

Hongaarse politica slaat alarm na ‘antichristelijk’ rapport

"Binnen de Europese Unie (EU) wordt goddeloosheid steeds meer zichtbaar", waarschuwt de Hongaarse regeringscommissaris Bernadett Petri. Aanleiding is een rapport van het European Parliamentary Forum for Sexual and Reproductive Rights (EPF), dat volge

Rafael en Remilyn
Getuigenis

Rafael: van gangster tot Gods dienaar

Rafael, uit Cavite op de Filipijnen was gevreesd, gewelddadig en verslaafd. Maar toen Gods Woord hun gezin bereikte via het Project Filippus van Bible League, begon er iets te veranderen. Vandaag leidt hij zijn gezin in gebed en verspreidt hij het Ev

Kenneth Moales Jr
Nieuws

Amerikaanse voorganger overleeft gewelddadige carjacking: "Een wonder dat ik nog leef"

Voorganger Kenneth Moales Jr. uit de Amerikaanse staat Connecticut overleefde eind juni een gewelddadige carjacking in Baltimore. Tijdens de carjacking werd hij door een 16-jarige jongen met een vuurwapen bedreigd. Moales, verbonden aan de Pentecosta

Ds. G. van Zanden
Video

Hervormde predikant vraagt toehoorders of hij hun internetgeschiedenis mag zien

"Mag ik jullie internetgeschiedenis eens zien? Nee, hé? Dat dacht ik wel", aldus ds. G. van Zanden. De hervormde predikant uit Katwijk aan Zee stelde deze vraag in een recente preek aan zijn luisteraars. De predikant wees hen erop dat ze een streep m

Ds. D. M. Heikoop
Boekfragment

Wees nuchter en waakzaam: Petrus’ alarm tegen de duivel

Achter alle weerstand die christenen in hun omgeving ontmoeten en achter alle kwaadsprekerij over hen, ziet Petrus één vijand bezig: de duivel (Grieks: diabolos) (vs. 8), de grote tegenstander van God en Zijn gemeente. En daarom roept hij met een tweevou

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp: "Het is essentieel om Gods Geest alle ruimte te geven"

Als je wil dat Gods Geest werkzaam wordt in je leven, moet je Hem wel de ruimte geven. Dat stelt spreker en schrijver Wilkin van de Kamp in een nieuwe aflevering van de serie 'Levenslicht'. Van de Kamp behandelt in deze video Handelingen 19 waar Paul

Gerdien Lassche - Nelleke Plomp
Interview

Steeds minder mensen krijgen kinderen: slecht nieuws? Christenen reageren

Wereldwijd daalt het geboortecijfer en dat baart de Verenigde Naties (VN) zorgen. In veel landen besluiten mensen minder of zelfs helemaal geen kinderen te willen krijgen. Oorlogen, de klimaatcrisis én financiële onzekerheid spelen daarin een grote r