Jan Boogaard: "De reis naar Oekraïne heeft véél bij mij losgemaakt"

Als vader van een zoon met een meervoudige beperking ben ik, samen met nog een ouder en twee zussen van een kind met een beperking, op uitnodiging van Kom over en help naar Oekraine geweest. Deze reis – die veel bij mij heeft losgemaakt - stond in het teken van de campagne “Gewoon samen”, waarin aandacht wordt gevraagd voor kinderen met een beperking en hun gezin. Eerst vertel ik iets over onze bezoeken aan twee partnerorganisaties van Kom over en help, daarna over ons bezoek aan vier gezinnen met een kind met een beperking.
In de stad Rivne, 360 kilometer ten westen van de hoofdstad Kiev, bezoeken we een kerkelijke gemeente waar Anatoly voorganger is. We horen hoe onder andere hulp wordt geven aan mensen met een verslaving en mensen die blind zijn. Bij de rondleiding door het gebouw zien we niet alleen de grote kerkzaal, maar ook hoe onderwijs wordt gegeven vergelijkbaar met onze groepen één en twee van de basisschool. Christelijk onderwijs, wat ook het enige christelijke onderwijs is wat de kinderen krijgen. Verschillende groepen mensen met een beperking worden begeleid en krijgen diverse vormen van therapie. Hulpmiddelen als rolstoelen, kinderstoelen en rollators worden gerepareerd en opnieuw ingezet. ‘s Middags bezoeken we een complex buiten Rivne waar zomerkampen worden georganiseerd voor gezinnen met een kind met een beperking. Een prachtige plaats die door bezoekers soms wordt vergeleken met het paradijs. Elke dag wordt Bijbelstudie gedaan en worden mensen zo toegerust.
Hulp thuis en via internet
De volgende dag bezoeken we de organisatie van Kateryna en Iryna, moeder en dochter, in Kiev. Naast muziek, fysiotherapie en dagbesteding, geven ze therapie gebaseerd op Montessori en logopedie. Ook leren zij ouders hoe zij thuis met hun kind kunnen oefenen. Omdat het transport van kinderen met een beperkingen niet eenvoudig is wordt ook hulp aan huis geboden. Daarnaast bieden zij via internet hulp aan mensen die verder weg van Kiev wonen en niet in de gelegenheid zijn naar de instelling te komen, Met enige regelmaat wordt de kennis die de organisatie heeft opgedaan gedeeld met andere organisaties in Kiev, bijvoorbeeld door seminars.
Ik ben onder de indruk. Wat kunnen een paar mensen onder de zegen van de Heere toch een verschil maken. Klein begonnen, intussen uitgegroeid tot grote organisaties. Die door de steun van verschillende andere organisaties zoals bijvoorbeeld Kom over en help de hulp aan gezinnen met een kind met een beperking kunnen uitbreiden. Wat een verschil met de situatie die voor ons zo gewoon is. In Oekraine bemoeit de overheid zich niet of nauwelijks met hulpverlening aan deze gezinnen. Voorzieningen zijn er niet, zelfs zoiets basaals als incontinentiemateriaal is niet voorhanden. Wat beschamend voor ons als je het grote en kinderlijke geloof ziet. Een voorbeeld: wanneer we Anatoly vragen wat hij, als hij een wens mocht doen, het liefste zou willen, zegt hij: “Een opwekking, zodat meer mensen tot geloof komen”. Ik krijg tranen in mijn ogen.
Stralende krachtvrouwen
Bij onze bezoeken aan de gezinnen met een kind met een beperking horen we de moeilijke omstandigheden waarin zij leven. Artsen zetten ouders onder druk hun kindje met een handicap te laten aborteren. En als het kindje toch geboren wordt dit te plaatsen in een staatstehuis. In de meeste gevallen verlaat de vader het gezin. Moeders kunnen door de zorg aan hun kind niet werken en zijn afhankelijk van een kleine uitkering en hulp door bijvoorbeeld een van de bezochte organisaties. Er heerst grote armoede. Kinderen liggen soms jaren op bed, hulpmiddelen die de zorg lichter kunnen maken zijn er niet of sporadisch. Een sociaal netwerk ontbreekt, de zorg komt vrijwel altijd op moeder neer. De organisaties ondersteunen waar ze kunnen, maar ook zij beschikken over beperkte middelen.
Ook hier ben ik diep onder de indruk van wat we horen en zien. In alle gezinnen merk je de grote liefde voor het kind met een handicap. Zichtbaar aan de tedere manier waarop een mond wordt afgeveegd, een hoofd of arm telkens goed wordt gelegd, een kind op schoot wordt getrokken of een broertje zijn broer met iets helpt. De gezichten van de moeders stralen als ze over hun kind vertellen. Het zijn met recht krachtvrouwen!
Waar liefde woont
In één gezin was vader niet zoals gebruikelijk weggegaan maar bij zijn gezin gebleven. Ook daar zijn de omstandigheden moeilijk, vader heeft als gevolg van een ongeval een verlamde arm. De zorg komt ook daar voor een groot deel op moeder neer. Wat beide ouders kracht gaf en geeft is de liefde die ze voor elkaar en hun kinderen hebben. We voelden als het ware de kamer ermee vervuld. De Psalm zegt: “Waar liefde woont, gebiedt de Heere Zijn zegen”. We hebben er iets van gevoeld.
Praatmee