MeToo en het einde van het ‘mannentijdperk’

Dagelijks leven 16 januari 2018 Koert Koster
Koert Koster

De Golden Globes – een awardshow voor uitmuntend talent in Hollywood – stonden onlangs helemaal in het teken van #MeToo. De zwarte kleding van de sterren staat symbool voor een generatie vrouwen die niet langer accepteren dat ze gebruikt of misbruikt worden door mannen. De MeToo-discussie is nieuw leven ingeblazen na de mega-onthulling van seksueel misbruik door filmproducent Harvey Weinstein. Hij misbruikte zijn positie en gebruikte zijn macht om filmsterren seksueel te onderdrukken.

Het afgelopen jaar meldden zich heel veel vrouwen als ‘MeToo-slachtoffer’. Deze massale 'coming out' van zoveel gebruikte en misbruikte mensen roept bij mij een paar vragen op. Een onnoemlijk aantal mensen komt nu uit de schulp om zich bloot te geven als slachtoffer. Want er is lef voor nodig om je als mens zo kwetsbaar op te stellen. Er is sprake van een sneeuwbaleffect.

De vraag is hoe groot het effect is van deze massale ‘coming out’. En wel het effect op één enkeling die zich nog meldt. Want wie kijkt er nog van op wanneer iemand zich meldt als slachtoffer? Een voorbeeld: Als iedereen natgeregend is en ik ben de duizendste die roept: ‘Ik ben zeiknat geregend!’ dan hoort niemand mij meer. Ik ben niet meer uniek als slachtoffer. Nog een voorbeeld: Wie kijkt er nog van op wanneer iemand kanker krijgt als de halve wereld kanker lijkt te hebben? Helaas raakt het ons dan niet meer. Of veel minder. Zo werkt het bij mensen. Er is sprake van gewenning. Behalve als het gaat om die éne van wie we zoveel houden.

Velen zullen zich er ook onbedoeld voor opengesteld hebben zonder de gevolgen te kunnen overzien.

Eén van de vragen die rijst is of we niet allemaal - min of meer - slachtoffer zijn van onrecht dat door anderen is aangedaan. Dat zijn we, denk ik. In kosmisch perspectief zijn we allemaal slachtoffer van ziektes, tekorten, gebreken en zonden. Verkeerde dingen die mensen ons aandoen, zijn er in allerlei soorten en maten.

Met #MeToo gaat het echter specifiek om seksueel geweld. #MeToo wordt beperkt tot seksueel geweld dat een meerderjarige een minderjarige heeft aangedaan of dat iemand met een machtspositie een mindere heeft aangedaan.

Daarbij zullen er mensen zijn die misbruik maken van deze #MeToo om anderen in het beklaagdenbankje te zetten. Althans, dat kan. Het is ook altijd gemakkelijker je te melden als slachtoffer dan als dader? Wanneer je dader bent natuurlijk. Een vraag die daarbij rijst, is: Wie is er 100% slachtoffer en wie is er 100% dader? Gaat het altijd om gevallen waarbij de één 100% slachtoffer is? Of is er altijd een restje eigen inbreng en verantwoordelijkheid bij? En wat als het gaat om 'gelijken'? Er kan sprake zijn van verkrachting in het huwelijk. Wanneer wil de ander wel seks en wanneer wil de ander echt geen seks? En is dat altijd duidelijk? Alles staat of valt hier met glasheldere communicatie.

vrouwen moeten hun mannetje kunnen staan. Niet slechts in Hollywood, maar ook in Nederland.

Een voorbeeld als het gaat om ‘gelijken’, namelijk een jongen en een meisje. Is een vader van een minderjarige dochter ook medeverantwoordelijk voor seksueel misbruik wanneer hij haar zegt dat het goed is dat zij veel seksuele ervaring opdoet met een aantal jongens? Is hij dan een derde die – in breder verband – heeft bijgedragen aan het ‘slachtoffer-zijn’ van zijn dochter? Natuurlijk zal geen enkele vader expliciet zeggen ‘experimenteer maar raak!’ maar ik heb zeker opmerkingen gehoord die hierbij in de buurt komen. Experimenten kunnen immers ook wel eens gruwelijk uit de hand lopen.

En: Waarom worden meisjes een 'slet' genoemd als zij met meerdere jongens naar bed zijn geweest, terwijl hun minnaars 'stoer' zijn? Allemaal vragen. Er zijn genoeg jongens en meiden die met al hun geëxperimenteer op seksueel gebied geen steek zijn opgeschoten. Sterker, sommige vrouwen voelen zich zo gebruikt door jongens dat ze alle zeilen bij moeten zetten en veel kracht moeten ontvangen om een langdurige relatie met een man aan te gaan. Een man die ze dan ook nog eens (opnieuw) - op seksueel gebied - moeten leren vertrouwen. Wat een pijn en verdriet.

Allemaal slachtoffers! Ja, allemaal slachtoffers. Geïntimideerd, bedreigd, gebruikt en misbruikt. Alleen maar slachtoffer? Soms wel, soms niet. Velen zullen zich er ook onbedoeld voor opengesteld hebben zonder de gevolgen te kunnen overzien. Tja, de gebroken wereld wordt ook zichtbaar rondom het bed. Buitengewoon triest. Wat dat betreft, heeft de hashtag MeToo veel losgemaakt. En dat is goed. Dat de Golden Globes een platform is geworden voor een protestactie siert de organisatie. Want vrouwen moeten hun mannetje kunnen staan. Niet slechts in Hollywood, maar ook in Nederland. Want het zou zomaar kunnen dat uw buurvrouw slachtoffer is van seksueel geweld. En daardoor kampt met depressies.

Koert Koster is filosoof en theoloog. Bezoek hier zijn website.

Praatmee

Beluister onze podcast

#390 Elisabeth van Zijl en Carolien Pape over hun diepe worsteling, geloofsreis en bevrijdingsproces
Of beluister op:

Meerartikelen

Sharon Kips
Interview

De kerstboodschap van zangeres Sharon Kips: “Love came down”

“Love came down”; woorden die voor Sharon Kips (42) de kern van kerst raken. De zangeres beleeft december als een intensieve, maar betekenisvolle periode. Naast optreden, moeder-zijn en lesgeven wilt ze Gods liefde, Die met kerst naar de aarde kwam,

Baby Lieke
Interview

Rond kerst koos Lieke voor het leven: “Mijn dochter is het licht dat bleef”

Vijf jaar geleden stond Lieke, toen negentien jaar, voor de deur van een abortuscentrum. Het was vlak voor kerst. Onder zware druk van haar toenmalige partner was ze gekomen om haar zwangerschap af te breken. Maar juist op dat beslissende moment werd

Richard Toes, rechts
Column

Vrede in kleine stappen

Advent herinnert ons eraan dat hoop overal ter wereld dezelfde vorm heeft: een klein begin dat tegen de duisternis in durft te groeien. Neem nou Colombia, waar ik in oktober 2025 namens Woord en Daad een bezoek bracht aan diverse projecten, samen met

Jeruzalem
Nieuws

Kerkleiders publiceren zorgwekkend rapport: druk op christenen in Israël neemt toe

Christelijke kerkleiders in Jeruzalem waarschuwen dat het leven voor christenen in het Heilig Land steeds moeilijker wordt. In een nieuw rapport spreken zij onder meer over oorlogsschade, geweld, beperkingen van godsdienstvrijheid en financiële druk.

Erika Kirk en Nicki Minaj
Nieuws

Amerikaanse popster spreekt zich uit over terugvinden geloof én christenvervolging Nigeria

De Amerikaanse rapper Nicki Minaj zegt dat haar relatie met God opnieuw is opgebloeid. Dat vertelde zij tijdens een gesprek met Erika Kirk, de weduwe van de in september vermoorde Charlie Kirk. Het gesprek vond plaats tijdens AmericaFest, een groot e

Christen uit India
Nieuws

Indonesische moslims blokkeren christenen toegang tot gebedspost, politie kijkt toe

In Indonesië hebben moslims met geweld ervoor gezorgd dat een christelijke kerstviering geen doorgang kon vinden. Groepen moslims vormden een menselijke ketting om de toegang te blokkeren, terwijl de politie toekeek én niet ingreep. Het incident vond

Bram Hofland
Podcast

Ds. Bram Hofland: “Doop is geen visitekaartje, maar Gods hand die jou vastpakt”

De doop wordt in kerken vaak besproken alsof het een identiteitsmarker is: ben je kinderdoop of geloofsdoop? Maar predikant Bram Hofland waarschuwt dat die benadering de kern van het sacrament verduistert. In de Cvandaag podcast benadrukt hij dat de

Kerstfestival
Nieuws

Christen in Arizona door politie bedreigd met arrestatie tijdens kerstfestival

Een christelijke inwoner van Arizona is door politieagenten bedreigd met arrestatie nadat hij zijn geloof wilde delen tijdens een kerstfestival. Dat stelt de christelijke juristenorganisatie First Liberty Institute. Het gaat om David Hoffman uit Tucs

Meerartikelen

Kerstwensen
Verdieping

"Kerstgedachten: wat raakt deze mensen tijdens de feestdagen?"

In aanloop naar Kerst sprak Cvandaag met mensen over geloof, hoop en wat hen bezighoudt. Sommige verhalen zijn al te lezen, andere volgen binnenkort. Hun kerstwensen komen voort uit die gesprekken en laten zien waar Kerst voor hen raakt. “Dat Christu

Ds. K. den Boer
Video

HHK-predikant pleit voor sobere kerstviering: "Gevolg van onze val in Adam"

"Het kerstfeest is het gevolg van onze val in Adam. Daarom zou de adventstijd dus ook een tijd van grote verootmoediging, inkeer en berouw moeten zijn", aldus ds. K. den Boer. De hersteld hervormde predikant uit Goedereede pleitte onlangs in een pree

Peter van der Weerd
Video

'Moet ik mijn verstand uitschakelen om de Bijbel te geloven?' Bekijk de Upstream-podcast

In de podcast Waarom zou ik in GodsNaam geloven? worden de meest complexe levensvragen vanuit Bijbels perspectief onder de loep genomen. In elke aflevering stelt presentator Guido Roorda enkele prikkelende vragen die bij veel mensen leven: waarom bes

Yerusha
Video

Damesensemble Yerusha zingt het prachtige: 'Volheid van genade'

'Onze hoop ligt in een kribbe; deelt ons menselijk bestaan. Wij knielen en aanbidden, ‘God met ons’ is Zijn naam.' Deze woorden komen uit het lied 'Volheid van genade' en wijzen vooruit op Kerst waarbij we de geboorte van de Heere Jezus gedenken. Teg

Ron van der Spoel
Video

Ron van der Spoel: "Je wordt niet minder Gods kind als je een zondig kind bent"

Als christenen geloven we dat God liefdevol en trouw is, maar wat bedoelen we hier eigenlijk mee? Predikant Ron van der Spoel legt het je aan de hand van Psalm 89 uit in een nieuwe gebedsvlog van IZB. Van der Spoel: "God accepteert het niet als we be

Nigeriaanse christen vrijgelaten
Nieuws

Ter dood veroordeelde christelijke boer na tien jaar gevangenschap vrijgelaten

Een christelijke boer uit Nigeria is na ruim tien jaar gevangenschap vrijgelaten. Dat meldt The Christian Post. De man, die zelfs door de Nigeriaanse rechtbank in 2021 zelfs ter dood veroordeeld werd, kwam na internationale druk vrij. Onder meer poli

Armane
Video

Van afwijzing naar genezing: Armanes verhaal met Mercy Ships

In deze indringende video van Mercy Ships staat het verhaal van Armane centraal. Hij werd geboren met een gespleten lip en werd afgewezen in zijn dorp. Zijn moeder Roseline leefde met angst en eenzaamheid. Aan boord van de Africa Mercy veranderde één

Klassiek Eigentijdse Psalmberijming
Persbericht

IKC publiceert eerste deeluitgave Klassiek Eigentijdse Psalmberijming

Het IKC-project Zingen uit de Bron bereikt een belangrijke mijlpaal in het streven om de inhoud van de psalmen te bewaren voor een nieuwe generatie. Begin december verscheen de eerste fysieke deeluitgave met daarin 30 psalmen in de Klassiek Eigentijd

Studiedag klimaat
Persbericht

Studiedag wil voorgangers helpen spreken over klimaat zonder te vervreemden

Hoe preek je over klimaat en zorg voor Gods schepping zonder moralistisch te klinken of gemeenteleden van je te vervreemden? Met die vraag organiseert de Theologische Universiteit Utrecht samen met GroeneKerken een studiedag voor predikanten, voorgan

Kerst
Boekfragment

Kerst begint bij een bewogen God: liefde die alles kost

Ik hoorde eens iemand zeggen dat je kunt sterven aan een gebroken hart. Ooit dacht ik dat dat slechts beeldspraak was, maar het blijkt echt te bestaan: het gebrokenhartsyndroom. Een tijdelijke, maar serieuze aandoening die kan ontstaan door extreme e

Jac de Gooijer
Interview

Messiasbelijdende Jood roept kerk op tot inkeer: "We hebben de stam verlaten"

Hij groeide op in een gereformeerd gezin waar God vooral werd gevreesd. Pas veel later ontdekte Jac de Gooijer dat hij Joodse wortels had. Tegenwoordig woont hij op een afgelegen eiland in Indonesië, waar hij christelijke voorgangers lesgeeft in het

Hans Reinders
Column

Jezus eist de nacht op: Kerst als overwinning op de duisternis

De nacht roept angst op, onveiligheid en duisternis. In onze tijd eisen we de nacht op in naam van vrijheid, maar de Bijbel spreekt opvallend realistisch over wat de nacht betekent. Van Job tot Judas, van Jakob tot de herders in Efrata: de nacht is h