MeToo en het einde van het ‘mannentijdperk’

Dagelijks leven 16 januari 2018 Koert Koster
Koert Koster

De Golden Globes – een awardshow voor uitmuntend talent in Hollywood – stonden onlangs helemaal in het teken van #MeToo. De zwarte kleding van de sterren staat symbool voor een generatie vrouwen die niet langer accepteren dat ze gebruikt of misbruikt worden door mannen. De MeToo-discussie is nieuw leven ingeblazen na de mega-onthulling van seksueel misbruik door filmproducent Harvey Weinstein. Hij misbruikte zijn positie en gebruikte zijn macht om filmsterren seksueel te onderdrukken.

Het afgelopen jaar meldden zich heel veel vrouwen als ‘MeToo-slachtoffer’. Deze massale 'coming out' van zoveel gebruikte en misbruikte mensen roept bij mij een paar vragen op. Een onnoemlijk aantal mensen komt nu uit de schulp om zich bloot te geven als slachtoffer. Want er is lef voor nodig om je als mens zo kwetsbaar op te stellen. Er is sprake van een sneeuwbaleffect.

De vraag is hoe groot het effect is van deze massale ‘coming out’. En wel het effect op één enkeling die zich nog meldt. Want wie kijkt er nog van op wanneer iemand zich meldt als slachtoffer? Een voorbeeld: Als iedereen natgeregend is en ik ben de duizendste die roept: ‘Ik ben zeiknat geregend!’ dan hoort niemand mij meer. Ik ben niet meer uniek als slachtoffer. Nog een voorbeeld: Wie kijkt er nog van op wanneer iemand kanker krijgt als de halve wereld kanker lijkt te hebben? Helaas raakt het ons dan niet meer. Of veel minder. Zo werkt het bij mensen. Er is sprake van gewenning. Behalve als het gaat om die éne van wie we zoveel houden.

Velen zullen zich er ook onbedoeld voor opengesteld hebben zonder de gevolgen te kunnen overzien.

Eén van de vragen die rijst is of we niet allemaal - min of meer - slachtoffer zijn van onrecht dat door anderen is aangedaan. Dat zijn we, denk ik. In kosmisch perspectief zijn we allemaal slachtoffer van ziektes, tekorten, gebreken en zonden. Verkeerde dingen die mensen ons aandoen, zijn er in allerlei soorten en maten.

Met #MeToo gaat het echter specifiek om seksueel geweld. #MeToo wordt beperkt tot seksueel geweld dat een meerderjarige een minderjarige heeft aangedaan of dat iemand met een machtspositie een mindere heeft aangedaan.

Daarbij zullen er mensen zijn die misbruik maken van deze #MeToo om anderen in het beklaagdenbankje te zetten. Althans, dat kan. Het is ook altijd gemakkelijker je te melden als slachtoffer dan als dader? Wanneer je dader bent natuurlijk. Een vraag die daarbij rijst, is: Wie is er 100% slachtoffer en wie is er 100% dader? Gaat het altijd om gevallen waarbij de één 100% slachtoffer is? Of is er altijd een restje eigen inbreng en verantwoordelijkheid bij? En wat als het gaat om 'gelijken'? Er kan sprake zijn van verkrachting in het huwelijk. Wanneer wil de ander wel seks en wanneer wil de ander echt geen seks? En is dat altijd duidelijk? Alles staat of valt hier met glasheldere communicatie.

vrouwen moeten hun mannetje kunnen staan. Niet slechts in Hollywood, maar ook in Nederland.

Een voorbeeld als het gaat om ‘gelijken’, namelijk een jongen en een meisje. Is een vader van een minderjarige dochter ook medeverantwoordelijk voor seksueel misbruik wanneer hij haar zegt dat het goed is dat zij veel seksuele ervaring opdoet met een aantal jongens? Is hij dan een derde die – in breder verband – heeft bijgedragen aan het ‘slachtoffer-zijn’ van zijn dochter? Natuurlijk zal geen enkele vader expliciet zeggen ‘experimenteer maar raak!’ maar ik heb zeker opmerkingen gehoord die hierbij in de buurt komen. Experimenten kunnen immers ook wel eens gruwelijk uit de hand lopen.

En: Waarom worden meisjes een 'slet' genoemd als zij met meerdere jongens naar bed zijn geweest, terwijl hun minnaars 'stoer' zijn? Allemaal vragen. Er zijn genoeg jongens en meiden die met al hun geëxperimenteer op seksueel gebied geen steek zijn opgeschoten. Sterker, sommige vrouwen voelen zich zo gebruikt door jongens dat ze alle zeilen bij moeten zetten en veel kracht moeten ontvangen om een langdurige relatie met een man aan te gaan. Een man die ze dan ook nog eens (opnieuw) - op seksueel gebied - moeten leren vertrouwen. Wat een pijn en verdriet.

Allemaal slachtoffers! Ja, allemaal slachtoffers. Geïntimideerd, bedreigd, gebruikt en misbruikt. Alleen maar slachtoffer? Soms wel, soms niet. Velen zullen zich er ook onbedoeld voor opengesteld hebben zonder de gevolgen te kunnen overzien. Tja, de gebroken wereld wordt ook zichtbaar rondom het bed. Buitengewoon triest. Wat dat betreft, heeft de hashtag MeToo veel losgemaakt. En dat is goed. Dat de Golden Globes een platform is geworden voor een protestactie siert de organisatie. Want vrouwen moeten hun mannetje kunnen staan. Niet slechts in Hollywood, maar ook in Nederland. Want het zou zomaar kunnen dat uw buurvrouw slachtoffer is van seksueel geweld. En daardoor kampt met depressies.

Koert Koster is filosoof en theoloog. Bezoek hier zijn website.

Praatmee

Beluister onze podcast

#389 Martin Koornstra & Jan Pool over geloven in tijden van ziekte en een God van wonderen
Of beluister op:

Meerartikelen

Australië
Nieuws

Christelijke leiders tonen solidariteit na dodelijke aanslag op Chanoeka in Sydney

Christelijke leiders in Australië hebben hun diepe medeleven uitgesproken na de dodelijke aanslag op een Chanoeka viering op Bondi Beach in Sydney. Bij de aanval kwamen zeker vijftien mensen om het leven, onder wie een tienjarig meisje en een Holocau

Diederik van Dijk
Nieuws

Kamer wil verder met Transgenderwet, SGP-Kamerlid: "Onze jongeren verdienen beter"

De Tweede Kamer wil dat het kabinet de verruiming van de Transgenderwet opnieuw indient. Een motie van GroenLinks-PvdA kreeg deze week steun van een Kamermeerderheid. SGP-Kamerlid Diederik van Dijk (foto) reageert scherp en spreekt zijn zorg uit over

Nigeria christen
Nieuws

Waarschuwing voor nieuw kerstgeweld tegen christenen in Nigeria

Voorstanders van godsdienstvrijheid waarschuwen dat christenen in Nigeria opnieuw het doelwit kunnen worden van grootschalig geweld rond Kerstmis. Tijdens een noodbijeenkomst in het Amerikaanse Capitool klonk de alarmerende oproep om snel in te grijp

IJzeren hanger met menorah
Nieuws

Zeldzame hanger met menorah wijst op verborgen Joodse eredienst in Jeruzalem

Archeologen hebben bij de Westelijke Muur in Jeruzalem een bijzondere vondst gedaan. Dat schrijft All Israel News. Het gaat om een 1.300 jaar oude hanger met een menorah. De vondst suggereert dat Joden Jeruzalem bleven bezoeken en er mogelijk eredien

Ds. A. T. Vergunst
Video

Ds. Vergunst: "Mijn kinderen legden tekeningen en teddyberen in hun moeders kist"

Ds. A. T. Vergunst verloor in 1996 zijn eerste vrouw ten gevolge van een ernstige hersentumor. Ze werd slechts 29 jaar oud en de predikant bleef met vijf jonge kinderen achter. In een recente lezing, waarin rouw centraal stond, vertelde de GerGem-pre

Ds. G. W. S. Mulder
Nieuws

Nieuwe predikant voor gereformeerde gemeente Gouda: ds. G. W. S. Mulder

De gereformeerde gemeente te Gouda beschikt binnenkort weer over een eigen predikant. Ds. G. W. S. Mulder (foto) nam het op hem uitgebrachte beroep aan. In de Zuid-Hollandse stad volgt Mulder ds. G. Clements op. Laatstgenoemde predikant vertrok, na e

Skillet
Video

Christelijke rockband steekt eeuwenoud adventslied in nieuw jasje

De populaire christelijke rockband Skillet heeft wereldwijd aandacht getrokken met hun eerste kerstsong: een krachtige rockversie van O Come, O Come Emmanuel. Het nummer wordt massaal omarmd door fans, maar zorgt online ook voor kritiek. Sommige luis

gebedsbijeenkomst
Persbericht

Schreeuw om leven organiseert gebedsbijeenkomst rond abortus

Op donderdagavond 18 december organiseert Schreeuw om leven een landelijke gebedsbijeenkomst rond het thema abortus. De bijeenkomst staat stil bij de invoering van de Wet afbreking Zwangerschap in 1980 en bij de gevolgen daarvan voor Nederland. Sinds

Meerartikelen

David Epema
Interview

Lijken we nog op de kerk uit Handelingen? De droom van voorganger David Epema

David Epema is voorganger van Wavemakers in Maassluis. Hij hoopt dat zijn kerk impact zal hebben in de omgeving. "Ik droom dat we niet naar de kerk gaan, maar dat we de kerk zijn. Dat daar een getuigenis van uitgaat van wie God is en wat Hij doet." "

Joël Boertjens
Column

#Hoedan? Waarom kerken vastlopen en hoe het anders kan

Twee jaar geleden reikte ik het eerste exemplaar van #Hoedan? uit aan Danielle Braun. Met deze gids voor een veilig gesprek over kerk, geloof en LHBTI+ wilde ik een goede poging doen om mensen, kerken en organisaties te ondersteunen bij het op gang b

embryokweek
Nieuws

Tienduizenden Nederlanders roepen CDA op om ‘embryokweekwet’ tegen te houden

Een dringende petitie roept het CDA en partijleider Henri Bontenbal op om tegen een omstreden wetsvoorstel te stemmen dat het mogelijk maakt om menselijke embryo’s speciaal te creëren voor wetenschappelijk onderzoek. Initiatiefnemer Karst Schaafsma w

Harun Ibrahim
Getuigenis

Ex-moslim Harun Ibrahim ziet grote honger naar Jezus' boodschap in Arabische wereld

De in Israël geboren Harun Ibrahim groeide op als kind van Arabisch-islamitische ouders. Hij bezocht een Joodse school en trouwde later met een christelijke vrouw. Jarenlang bestudeerde hij de drie religies van dichtbij. Uiteindelijk moest hij een ke

Opperrabbijn Jacobs
Nieuws

Opperrabbijn Jacobs na aanslag: "Antisemitisme verspreidt zich als een virus"

Na de dodelijke aanslag op een Chanoeka-viering in het Australische Sydney zijn in Nederland geen aparte herdenkingen aangekondigd vanuit de Joodse gemeenschap. Wel wordt tijdens Chanoeka in synagogen en bijeenkomsten gebeden voor de slachtoffers en

Bondi Beach
Nieuws

Christenen geschokt na antisemitische aanslag: ‘Feest van licht werd daad van duisternis’

De dodelijke aanslag op een Chanoeka-viering op Bondi Beach in Sydney heeft ook in Nederland diepe verontwaardiging en afschuw losgemaakt. Politici en theologen spreken hun steun uit aan de Joodse gemeenschap en waarschuwen voor het toenemende antise

Bijbels
Nieuws

Nicaragua verbiedt invoer van Bijbels voor toeristen

Toeristen die Nicaragua binnenkomen, mogen geen Bijbel meer meenemen. Ook andere boeken, kranten en tijdschriften zijn voortaan verboden bij de grens. Dat blijkt uit informatie van de Britse organisatie Christian Solidarity Worldwide (CSW). Religieuz

Pakistan
Nieuws

Nieuwe Pakistaanse wet moet christenen beter beschermen

Het Pakistaanse parlement heeft begin deze maand ingestemd met wetgeving voor de oprichting van een Nationale Commissie voor Minderheidsrechten. Daarmee wordt gehoor gegeven aan een al jaren bestaande oproep om de positie van religieuze minderheden,

LEEF! Deventer
Video

Feest bij doopdienst in Deventer: bekijk de beelden

In Deventer was het feest tijdens een doopdienst waarin vijf mensen zich lieten dopen en nog eens acht zich meldden voor een volgende doop. Veel van hen groeiden niet op met het christelijk geloof, maar kozen nu bewust voor een leven met Christus. Da

Ds. G. van Zanden
Video

Ds. Van Zanden vertelt over vrouw die tot geloof kwam na kapitale blunder op het werk

"Ze werd stilgezet, afgebogen en kwam in de kerk terecht. Uiteindelijk vond ze dezelfde God als haar manager, de God van Mozes", aldus ds. G. van Zanden. In een recente preek over de brandende braambos uit Exodus 3, deelde de hervormde predikant uit

Generatie Z
Nieuws

IFES-rapport laat zien hoe Generatie Z christelijk studentenwerk verandert

Een nieuw rapport van de International Fellowship of Evangelical Students (IFES) laat zien dat Generatie Z het christelijk studentenwerk wereldwijd ingrijpend beïnvloedt. De organisatie roept kerken en studentenbewegingen op om verder te kijken dan h

Christelijk Urker Visserskoor
Video

Krachtige samenzang uit Urk: Visserskoor ontroert met Psalm 1

Het Christelijk Urker Visserskoor brengt opnieuw een geliefde psalm tot leven. In deze muziekvideo zingen de mannen Psalm 1, een psalm die oproept om dicht bij Gods weg te blijven en te vertrouwen op Zijn zegen. De krachtige samenzang, de herkenbare