MeToo en het einde van het ‘mannentijdperk’

Dagelijks leven 16 januari 2018 Koert Koster
Koert Koster

De Golden Globes – een awardshow voor uitmuntend talent in Hollywood – stonden onlangs helemaal in het teken van #MeToo. De zwarte kleding van de sterren staat symbool voor een generatie vrouwen die niet langer accepteren dat ze gebruikt of misbruikt worden door mannen. De MeToo-discussie is nieuw leven ingeblazen na de mega-onthulling van seksueel misbruik door filmproducent Harvey Weinstein. Hij misbruikte zijn positie en gebruikte zijn macht om filmsterren seksueel te onderdrukken.

Het afgelopen jaar meldden zich heel veel vrouwen als ‘MeToo-slachtoffer’. Deze massale 'coming out' van zoveel gebruikte en misbruikte mensen roept bij mij een paar vragen op. Een onnoemlijk aantal mensen komt nu uit de schulp om zich bloot te geven als slachtoffer. Want er is lef voor nodig om je als mens zo kwetsbaar op te stellen. Er is sprake van een sneeuwbaleffect.

De vraag is hoe groot het effect is van deze massale ‘coming out’. En wel het effect op één enkeling die zich nog meldt. Want wie kijkt er nog van op wanneer iemand zich meldt als slachtoffer? Een voorbeeld: Als iedereen natgeregend is en ik ben de duizendste die roept: ‘Ik ben zeiknat geregend!’ dan hoort niemand mij meer. Ik ben niet meer uniek als slachtoffer. Nog een voorbeeld: Wie kijkt er nog van op wanneer iemand kanker krijgt als de halve wereld kanker lijkt te hebben? Helaas raakt het ons dan niet meer. Of veel minder. Zo werkt het bij mensen. Er is sprake van gewenning. Behalve als het gaat om die éne van wie we zoveel houden.

Velen zullen zich er ook onbedoeld voor opengesteld hebben zonder de gevolgen te kunnen overzien.

Eén van de vragen die rijst is of we niet allemaal - min of meer - slachtoffer zijn van onrecht dat door anderen is aangedaan. Dat zijn we, denk ik. In kosmisch perspectief zijn we allemaal slachtoffer van ziektes, tekorten, gebreken en zonden. Verkeerde dingen die mensen ons aandoen, zijn er in allerlei soorten en maten.

Met #MeToo gaat het echter specifiek om seksueel geweld. #MeToo wordt beperkt tot seksueel geweld dat een meerderjarige een minderjarige heeft aangedaan of dat iemand met een machtspositie een mindere heeft aangedaan.

Daarbij zullen er mensen zijn die misbruik maken van deze #MeToo om anderen in het beklaagdenbankje te zetten. Althans, dat kan. Het is ook altijd gemakkelijker je te melden als slachtoffer dan als dader? Wanneer je dader bent natuurlijk. Een vraag die daarbij rijst, is: Wie is er 100% slachtoffer en wie is er 100% dader? Gaat het altijd om gevallen waarbij de één 100% slachtoffer is? Of is er altijd een restje eigen inbreng en verantwoordelijkheid bij? En wat als het gaat om 'gelijken'? Er kan sprake zijn van verkrachting in het huwelijk. Wanneer wil de ander wel seks en wanneer wil de ander echt geen seks? En is dat altijd duidelijk? Alles staat of valt hier met glasheldere communicatie.

vrouwen moeten hun mannetje kunnen staan. Niet slechts in Hollywood, maar ook in Nederland.

Een voorbeeld als het gaat om ‘gelijken’, namelijk een jongen en een meisje. Is een vader van een minderjarige dochter ook medeverantwoordelijk voor seksueel misbruik wanneer hij haar zegt dat het goed is dat zij veel seksuele ervaring opdoet met een aantal jongens? Is hij dan een derde die – in breder verband – heeft bijgedragen aan het ‘slachtoffer-zijn’ van zijn dochter? Natuurlijk zal geen enkele vader expliciet zeggen ‘experimenteer maar raak!’ maar ik heb zeker opmerkingen gehoord die hierbij in de buurt komen. Experimenten kunnen immers ook wel eens gruwelijk uit de hand lopen.

En: Waarom worden meisjes een 'slet' genoemd als zij met meerdere jongens naar bed zijn geweest, terwijl hun minnaars 'stoer' zijn? Allemaal vragen. Er zijn genoeg jongens en meiden die met al hun geëxperimenteer op seksueel gebied geen steek zijn opgeschoten. Sterker, sommige vrouwen voelen zich zo gebruikt door jongens dat ze alle zeilen bij moeten zetten en veel kracht moeten ontvangen om een langdurige relatie met een man aan te gaan. Een man die ze dan ook nog eens (opnieuw) - op seksueel gebied - moeten leren vertrouwen. Wat een pijn en verdriet.

Allemaal slachtoffers! Ja, allemaal slachtoffers. Geïntimideerd, bedreigd, gebruikt en misbruikt. Alleen maar slachtoffer? Soms wel, soms niet. Velen zullen zich er ook onbedoeld voor opengesteld hebben zonder de gevolgen te kunnen overzien. Tja, de gebroken wereld wordt ook zichtbaar rondom het bed. Buitengewoon triest. Wat dat betreft, heeft de hashtag MeToo veel losgemaakt. En dat is goed. Dat de Golden Globes een platform is geworden voor een protestactie siert de organisatie. Want vrouwen moeten hun mannetje kunnen staan. Niet slechts in Hollywood, maar ook in Nederland. Want het zou zomaar kunnen dat uw buurvrouw slachtoffer is van seksueel geweld. En daardoor kampt met depressies.

Koert Koster is filosoof en theoloog. Bezoek hier zijn website.

Praatmee

Beluister onze podcast

#384 David ten Voorde & Wim Verkerk over de vergeten strategie van Jezus (en kerkgroei in Iran)
Of beluister op:

Meerartikelen

Soedan
Persbericht

EO Metterdaad start noodhulpactie voor Soedan

De situatie in Soedan is dramatisch. Ruim 14 miljoen mensen zijn op de vlucht. Door aanhoudend geweld, honger en ziekte dreigen miljoenen mensen in Soedan het leven te verliezen. EO Metterdaad is daarom een noodhulpactie gestart om samen met Tearfund

Don Ceder
Nieuws

CU-Kamerlid stelt Kamervragen over geweld tegen Ethiopische christenen

Tweede-Kamerlid Don Ceder (ChristenUnie) heeft de minister van Buitenlandse Zaken schriftelijke vragen gesteld over het geweld tegen leden van de Ethiopisch-Orthodoxe Kerk. In de Ethiopische regio Arsi, Oromia, zouden volgens meerdere media vorige ma

pakistan
Nieuws

Christelijke vrouw in Pakistan na meer dan een jaar gevangenschap vrijgelaten op borgtocht

De Pakistaanse christin Stella Khawar (29) is na ruim een jaar gevangenschap op borgtocht vrijgelaten. Ze werd beschuldigd van godslastering, maar volgens de rechter is er geen enkel bewijs tegen haar. De rechtbank in Lahore besloot op 6 november dat

china
Nieuws

Chinese autoriteiten arresteren opnieuw leiders van verboden kerk

In de Chinese stad Xi’an zijn drie leiders van de onofficiële Church of Abundance opnieuw gearresteerd. Volgens mensenrechtenorganisatie ChinaAid gaat het om de predikanten Lian Xuliang en Lian Changnian en gemeentelid Fu Juan. Ze werden afgelopen zo

Bijbel
Nieuws

Onderzoek: 'Mensen die regelmatig de Bijbel lezen zijn milder en vrijgeviger'

Mensen die regelmatig de Bijbel lezen, blijken vaak milder, liefdevoller en vrijgeviger te zijn. Dat staat in een nieuw onderzoek van de American Bible Society (ABS). Het rapport laat zien dat de Bijbel veel invloed heeft op hoe mensen met anderen om

Wilkin van de Kamp
Video

Waarom ons geweten volgens Wilkin van de Kamp een door God ingebouwde alarmcentrale is

"Het geweten is het ons door God gegeven onderscheidingsvermogen dat ons waarschuwt om niet het verkeerde te doen. Je zou het ook onze door God ingebouwde alarmcentrale kunnen noemen", aldus Wilkin van de Kamp. In een nieuwe aflevering van de serie '

Ds. J. R. van Vugt
Video

HHK-predikant: "Stop met bidden of God een nieuw hart wil geven"

"Wilt U mij een nieuw hartje geven?", het is een veelgehoord gebed. Maar volgens ds. J. R. van Vugt is het een vloek in de kerk. In een recente preek stelde de hersteld hervormde predikant dat we op basis van Gods verbond mogen weten en verwachten da

Ds. M. Maas
Nieuws

Hervormde gemeente Ede brengt beroep uit op ds. M. Maas

De hervormde gemeente te Ede (Sionskerk) heeft een beroep uitgebracht op ds. M. Maas (foto). De predikant moet in Ede ds. L. de Wit vervangen. Laatstgenoemde predikant vertrok vorig jaar naar Veenendaal. Maas is op zijn beurt sinds september 2021 ver

Meerartikelen

ds. Bas van der Graaf
Persbericht

IZB-Toerustingsdag: ‘Help, er klopt een bekeerling aan!’

‘Help, er klopt een bekeerling aan!’, is het thema van de IZB-Toerustingsdag op 15 november. Hoe komen mensen tot geloof? Hoe kan de kerk nieuwkomers opvangen? De dag is bedoeld voor iedereen die met die vragen in de eigen kerk aan de slag wil gaan.

Wim Verkerk
Interview

Volgens Wim Verkerk zou iedere christen een discipelmaker moeten zijn

“Het gaat niet om kennis of programma’s, maar om gehoorzaamheid aan Jezus. Daar waar mensen Zijn woorden serieus nemen, daar werkt de Geest”, zegt Wim Verkerk. Volgens de ondernemer en kerkvernieuwer is het tijd voor een omslag in de kerk: iedere chr

CGK-synode
Nieuws

Rijnsburgse gemeenten willen kerkverband CGK voortzetten met eigen synode

Binnen een deel van de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) groeit de overtuiging dat het landelijke kerkverband in zijn huidige vorm niet langer functioneert. Een groep kerken, verbonden rond 'Rijnsburg', werkt daarom aan een nieuwe kerkelijke st

Drs. Tom Zoutewelle
Opinie

De mens en zijn Maker: toeval, evolutie of ontwerp?

Een paar weken geleden sloeg ik een krant open en werd opgeschrikt door het volgende bericht: We eindigen niet in een zwart gat, maar het heelal bevindt zich in een zwart gat. Zo’n stelling vraagt om een korte toelichting. Een zwart gat is een gebied

Diederik van Dijk
Opinie

Waarom de Week van het Leven harder dan ooit nodig is

Deze week staan tal van kerken, organisaties en mensen stil bij de waarde van het ongeboren kind. Een week die harder nodig is dan ooit, betoogt SGP-Tweede Kamerlid Diederik van Dijk in onderstaande opiniebijdrage. 'Het feit dat D66 nu de grootste pa

Mick Fleming
Nieuws

Britse voorganger krijgt waarschuwing: Johannes 3:16 kan gezien worden als haatzaaien

De Britse voorganger Mick Fleming (59) zegt dat een politieagent hem waarschuwde voor de Bijbeltekst op zijn camper. Volgens de agent zou die tekst, afhankelijk van de context, als kwetsend en discriminerend kunnen worden opgevat. Fleming, die bekend

Chris Stoffer
Nieuws

Terugkijken: Chris Stoffer over verhouding tussen SGP en D66

SGP-leider Chris Stoffer sluit deelname aan een nieuw kabinet niet volledig uit. Hij benadrukt dat zijn partij duidelijke grenzen kent op het gebied van medisch-ethische kwesties, de vrijheid van onderwijs (artikel 23) en het beleid rond boeren en vi

Charles III
Nieuws

Britse koning onder vuur van protestantse Orde na gebed met paus

De Oranje Orde, een historische protestantse organisatie uit Noord-Ierland, heeft haar zorgen geuit over koning Charles III. De leiders van de Orde schreven een brief aan koning Charles III nadat hij in oktober met paus Leo XIV had gebeden, meldt de

Ds. J. Koppelaar
Video

HHK-predikant legt uit waarom Jeruzalem een 'drinkschaal der zwijmeling' is

Jeruzalem is als een 'drinkschaal der zwijmeling' voor de omliggende volken. Deze beeldspraak is afkomstig uit Zacharia 12. Maar wat betekenen deze woorden eigenlijk? Ds. J. Koppelaar, hersteld hervormd predikant, stond in een recente preek bij dit S

Adieu God?
Persbericht

Tijs van den Brink presenteert laatste seizoen ‘Adieu God?’

Na dertien jaar en bijna 200 gesprekken met bekende Nederlanders presenteert Tijs van den Brink dit najaar het laatste seizoen van Adieu God?. In de laatste serie spreekt de EO-presentator over geloof, ongeloof en alles daar tussenin met Bram Moszkow

Gerry Velema
Column

Abortus is geen abstract thema: het gaat om 40.000 echte jongens en meisjes

Het is al even geleden dat ik op de Grote Markt in Groningen een flyer kreeg aangereikt: ‘pro abortus’. Ik gaf hem direct terug. Vechtend tegen mijn tranen liep ik door. Abortus… Het kon me op dat moment niet dieper treffen. Ik had net een tweede mis

Isa
Getuigenis

Jurist Isa Kriens onderging abortus: "Er zit een gat in mijn hart"

Isa Kriens (38) is jurist. Ze werd bekend door haar kritische stem over maatschappelijke thema’s rond vrijheid, zorg en geloof. Tegenwoordig spreekt ze in kerken en podcasts over ethiek, geloof en persoonlijke verantwoordelijkheid. In dit gesprek ver