MeToo en het einde van het ‘mannentijdperk’

Dagelijks leven 16 januari 2018 Koert Koster
Koert Koster

De Golden Globes – een awardshow voor uitmuntend talent in Hollywood – stonden onlangs helemaal in het teken van #MeToo. De zwarte kleding van de sterren staat symbool voor een generatie vrouwen die niet langer accepteren dat ze gebruikt of misbruikt worden door mannen. De MeToo-discussie is nieuw leven ingeblazen na de mega-onthulling van seksueel misbruik door filmproducent Harvey Weinstein. Hij misbruikte zijn positie en gebruikte zijn macht om filmsterren seksueel te onderdrukken.

Het afgelopen jaar meldden zich heel veel vrouwen als ‘MeToo-slachtoffer’. Deze massale 'coming out' van zoveel gebruikte en misbruikte mensen roept bij mij een paar vragen op. Een onnoemlijk aantal mensen komt nu uit de schulp om zich bloot te geven als slachtoffer. Want er is lef voor nodig om je als mens zo kwetsbaar op te stellen. Er is sprake van een sneeuwbaleffect.

De vraag is hoe groot het effect is van deze massale ‘coming out’. En wel het effect op één enkeling die zich nog meldt. Want wie kijkt er nog van op wanneer iemand zich meldt als slachtoffer? Een voorbeeld: Als iedereen natgeregend is en ik ben de duizendste die roept: ‘Ik ben zeiknat geregend!’ dan hoort niemand mij meer. Ik ben niet meer uniek als slachtoffer. Nog een voorbeeld: Wie kijkt er nog van op wanneer iemand kanker krijgt als de halve wereld kanker lijkt te hebben? Helaas raakt het ons dan niet meer. Of veel minder. Zo werkt het bij mensen. Er is sprake van gewenning. Behalve als het gaat om die éne van wie we zoveel houden.

Velen zullen zich er ook onbedoeld voor opengesteld hebben zonder de gevolgen te kunnen overzien.

Eén van de vragen die rijst is of we niet allemaal - min of meer - slachtoffer zijn van onrecht dat door anderen is aangedaan. Dat zijn we, denk ik. In kosmisch perspectief zijn we allemaal slachtoffer van ziektes, tekorten, gebreken en zonden. Verkeerde dingen die mensen ons aandoen, zijn er in allerlei soorten en maten.

Met #MeToo gaat het echter specifiek om seksueel geweld. #MeToo wordt beperkt tot seksueel geweld dat een meerderjarige een minderjarige heeft aangedaan of dat iemand met een machtspositie een mindere heeft aangedaan.

Daarbij zullen er mensen zijn die misbruik maken van deze #MeToo om anderen in het beklaagdenbankje te zetten. Althans, dat kan. Het is ook altijd gemakkelijker je te melden als slachtoffer dan als dader? Wanneer je dader bent natuurlijk. Een vraag die daarbij rijst, is: Wie is er 100% slachtoffer en wie is er 100% dader? Gaat het altijd om gevallen waarbij de één 100% slachtoffer is? Of is er altijd een restje eigen inbreng en verantwoordelijkheid bij? En wat als het gaat om 'gelijken'? Er kan sprake zijn van verkrachting in het huwelijk. Wanneer wil de ander wel seks en wanneer wil de ander echt geen seks? En is dat altijd duidelijk? Alles staat of valt hier met glasheldere communicatie.

vrouwen moeten hun mannetje kunnen staan. Niet slechts in Hollywood, maar ook in Nederland.

Een voorbeeld als het gaat om ‘gelijken’, namelijk een jongen en een meisje. Is een vader van een minderjarige dochter ook medeverantwoordelijk voor seksueel misbruik wanneer hij haar zegt dat het goed is dat zij veel seksuele ervaring opdoet met een aantal jongens? Is hij dan een derde die – in breder verband – heeft bijgedragen aan het ‘slachtoffer-zijn’ van zijn dochter? Natuurlijk zal geen enkele vader expliciet zeggen ‘experimenteer maar raak!’ maar ik heb zeker opmerkingen gehoord die hierbij in de buurt komen. Experimenten kunnen immers ook wel eens gruwelijk uit de hand lopen.

En: Waarom worden meisjes een 'slet' genoemd als zij met meerdere jongens naar bed zijn geweest, terwijl hun minnaars 'stoer' zijn? Allemaal vragen. Er zijn genoeg jongens en meiden die met al hun geëxperimenteer op seksueel gebied geen steek zijn opgeschoten. Sterker, sommige vrouwen voelen zich zo gebruikt door jongens dat ze alle zeilen bij moeten zetten en veel kracht moeten ontvangen om een langdurige relatie met een man aan te gaan. Een man die ze dan ook nog eens (opnieuw) - op seksueel gebied - moeten leren vertrouwen. Wat een pijn en verdriet.

Allemaal slachtoffers! Ja, allemaal slachtoffers. Geïntimideerd, bedreigd, gebruikt en misbruikt. Alleen maar slachtoffer? Soms wel, soms niet. Velen zullen zich er ook onbedoeld voor opengesteld hebben zonder de gevolgen te kunnen overzien. Tja, de gebroken wereld wordt ook zichtbaar rondom het bed. Buitengewoon triest. Wat dat betreft, heeft de hashtag MeToo veel losgemaakt. En dat is goed. Dat de Golden Globes een platform is geworden voor een protestactie siert de organisatie. Want vrouwen moeten hun mannetje kunnen staan. Niet slechts in Hollywood, maar ook in Nederland. Want het zou zomaar kunnen dat uw buurvrouw slachtoffer is van seksueel geweld. En daardoor kampt met depressies.

Koert Koster is filosoof en theoloog. Bezoek hier zijn website.

Praatmee

Beluister onze podcast

#390 Elisabeth van Zijl en Carolien Pape over hun diepe worsteling, geloofsreis en bevrijdingsproces
Of beluister op:

Meerartikelen

Handy en Mirjam Tims
Video

Speciale kerstuitzendingen van Hour of Power: Handy en Mirjam Tims zijn te gast op eerste kerstdag

Het is bijna kerst! Op 25 december hoor je bij Hour of Power het aangrijpende verhaal van Handy en Mirjam Tims. Ooit vierden zij Kerst gescheiden van elkaar: Handy op straat, Mirjam alleen met de kinderen. Nu vertellen ze openhartig wat er veranderde

Jacobs
Column

Chanoeka heeft ons geleerd dat er wonderen kunnen plaatsvinden

Chanoeka is achter de rug. In zijn meest recente dagboek blikt opperrabbijn Jacobs terug op de afgelopen periode. Daarbij vertelt hij onder meer dat hij kampt met een schuldcomplex dat hij probeert van zich af te schrijven. Ook vertelt de opperrabbij

SGP
Nieuws

Besluit over vrouwen op SGP-kieslijsten wordt overgelaten aan volgend kabinet

Het demissionaire kabinet neemt geen definitief standpunt in over het wettelijk verplichten van vrouwen op de kieslijsten van de SGP. Die beslissing wordt overgelaten aan een volgend kabinet. Dat blijkt uit een brief van minister Rijkaart van Binnenl

Pro-life demonstranten
Nieuws

Pro-life organisatie roept predikanten op om zich expliciet tegen abortus uit te spreken

Een pro-life organisatie roept Amerikaanse predikanten op om zich expliciet uit te spreken tegen abortus. Dat meldt The Christian Post. De oproep vindt plaats in een periode waarin meer Amerikanen de kerk bezoeken. Volgens verschillende predikanten k

Arend van der Heijden
Interview

Sterrenkok Arend van der Heijden kookt voor daklozen: “Ik wilde iets goeds doen"

Hij kookte voor Madonna en Bruce Springsteen, maar vandaag staat Arend van der Heijden liever in een keuken waar mensen binnenkomen die honger hebben, naar eten én naar aandacht. In Hour of Power vertelt hij hoe een moment bij het sterfbed van zijn v

Sander & Angela
Video

Sander & Angela brengen nieuwe kerstsingle uit: 'Wat een wonder'

Sander & Angela hebben onlangs hun nieuwe kerstsingle Wat een wonder uitgebracht. In het lied wijzen zij op Jezus: het ware wonder waar kerst om draait. Tegelijk benadrukt de single dat dit wonder niet alleen iets van toen is, maar ook vandaag de dag

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp legt uit waarom het een voorrecht is als God je snoeit

In het herfstseizoen verliezen de bomen hun bladeren en daardoor is beter te zien welke takken eventueel gesnoeid moeten worden. Beschadigde, zieke of dode takken worden verwijderd, zodat de gezonde takken sterker kunnen worden om het gewicht van rij

Ds. A. T. Vergunst
Video

Ds. Vergunst: "Mijn kinderen legden tekeningen en teddyberen in hun moeders kist"

Ds. A. T. Vergunst verloor in 1996 zijn eerste vrouw ten gevolge van een ernstige hersentumor. Ze werd slechts 29 jaar oud en de predikant bleef met vijf jonge kinderen achter. In een recente lezing, waarin rouw centraal stond, vertelde de GerGem-pre

Meerartikelen

Ron van der Spoel
Video

Ron van der Spoel behandelt Psalm 88: 'Een klaaglied van mensen die een afwezige God ervaren'

In een nieuwe video van IZB behandelt predikant Ron van der Spoel Psalm 88. In deze Psalm klinkt een gezamenlijk klaaglied waarin mensen samen hun nood uitspreken. Gedeelde smart wordt zo werkelijk halve smart. De psalm verwoordt het gevoel van Gods

EO Kerst
Persbericht

EO viert Kerst met muzikale kerkdiensten van Mozaiek en Sela

Met Kerst zendt de EO twee bijzondere kerstdiensten uit. Op kerstavond staat de uitzending in het teken van de grote kerstviering van Mozaiek0318 vanuit de Basiliek in Veenendaal. Op eerste kerstdag volgt de speciale Nederland Zingt-kerstuitzending m

Francis van Broekhuizen
Persbericht

Nieuwe kerstserie over Maria bij KRO-NCRV

KRO-NCRV brengt deze kerst een nieuwe serie met Francis van Broekhuizen. In Francis en het Maria-mysterie gaat de operazangeres op reis langs plaatsen waar Maria al eeuwenlang wordt vereerd. De tweedelige serie is te zien op donderdag 25 en vrijdag 2

Kerst
Boekfragment

Vreugde midden in onzekerheid: het geheim van Maria

Maria’s lofzang, ook wel het Magnificat genoemd, is een van de meest indrukwekkende geloofsliederen in de Bijbel. Maria is nog een jong meisje. Ze is ongetrouwd en zwanger onder bijzondere omstandigheden. Ze zal ongetwijfeld bang en onzeker zijn gewe

Chris Verhagen
Interview

De kerstboodschap van apologeet Chris Verhagen: "Gretig gebruik maken van openheid"

Het kerstfeest vieren leefde voor Chris Verhagen jarenlang niet zo. Hij was er zelfs sceptisch over. Tot de apologeet en ouderling in een Roemeense gemeente zijn vrouw leerde kennen en kerst in Roemenië meemaakte. “Van de openheid in onze samenleving

Rina Molenaar, Woord en Daad
Interview

Dit leren we van christenen wereldwijd: "In de wanhoop blijven ze naar boven kijken"

Wat kunnen we als westerse christenen leren van broeders en zusters leren in het Zuiden? Woord en Daad-directeur Rina Molenaar spreekt voor de leergang Christelijke professional in een seculiere samenleving van Driestar educatief over die vraag. “Wat

Marijn Burkunk
Column

Meer dan lichtjes en heidense boom: de diepe betekenis van Kerst

Als ik door het stadje wandel waar ik woon, kom ik miljoenen lichtjes tegen. Op de Veldpoortbrug, aan de takken van de grote platanen op de markt, aan de lantaarnpalen. Een zee van lichtende spikkeltjes in de duisternis van de winteravond. Ook de win

Ds. N. H. de Graaf
Nieuws

Hervormde gemeente Hoornaar brengt beroep uit op ds. N. H. de Graaf

De hervormde gemeente te Hoornaar hoopt op de komst van ds. N. H. de Graaf (foto). Op de predikant werd deze week een beroep uitgebracht. In het Zuid-Hollandse dorp moet De Graaf ds. H. Klink opvolgen. Laatstgenoemde predikant ging vorig jaar, na een

Rose Docherty
Nieuws

Schotse pro-life activiste (75) voor de rechter na aanbod tot gesprek bij abortuskliniek

De Schotse christelijke pro-life activiste Rose Docherty (75) is vrijdag voor de rechter verschenen in Glasgow. Dat meldt Christian Today. Docherty werd gearresteerd nadat zij binnen de bufferzone van een abortuskliniek een bord vasthield met de teks

china
Nieuws

Arrestatiegolf onder christenen in China roept zorgen op over godsdienstvrijheid

Chinese autoriteiten hebben in de provincie Zhejiang grootschalige arrestaties uitgevoerd onder christenen. Dat meldt waakhondorganisatie ChinaAid. Volgens de organisatie werden in het plaatsje Yayang gedurende meerdere dagen zeker twaalf kerkelijke

Nico van der Voet
Podcast

Theoloog Nico van der Voet: “Herdoop is vaak theologisch niet nodig”

In de Cvandaag podcast pleit theoloog Nico van der Voet voor een herwaardering van de doop zoals die al ontvangen is. Volgens hem wordt herdopen in veel kerken gezien als een nieuw en noodzakelijk begin, maar mist deze gedachte een diep Bijbels besef

Belder
Opinie

Zeven hoofdzonden: Maak van Kerst geen verduiveld vreetfestijn

De zeven hoofdzonden zijn vandaag de dag nog steeds actueel. In een columnreeks bespreekt Ds. J. Belder de komende maanden elke maand één van deze hoofdzonden. Met het naderende kerst in het achterhoofd, gaat het deze keer over vraatzucht. De predika