Beroven we God door geen tienden te geven?

God 11 mei 2017 Hetty Voogel
geld

In de (belasting)wetgeving van het volk Israël is de regel vastgelegd dat iedereen 10% van de opbrengst van zijn werk naar de tempel brengt als salaris voor de stam van Levi. De Levieten hebben geen eigen grond omdat ze zijn uitgekozen voor de tempeldienst en daardoor kunnen ze niet in hun eigen inkomsten voorzien. (Numeri 18:20-21) Daarnaast worden de vreemdeling, de wees en de weduwe ervan onderhouden, omdat die ook geen eigen inkomstenbron hadden. (Deuteronomium 26:12)

Zoals met alle regels uit het Oude Testament, was ook dit een eigen leven gaan leiden. Farizeeën in de tijd van Jezus gingen zelfs zo ver dat ze tienden van hun kruidentuintje naar de tempel brachten. Ze namen het zekere voor het onzekere, bang als ze waren om de geboden te overtreden en daardoor geconfronteerd te worden met Gods vloek. (Mattheüs 23:23)

Afhankelijk van de kerkrichting neemt men de tienden heel serieus of hecht men er niet veel waarde aan. Dát de gemeenteleden moeten bijdragen aan gebouw, salarissen en activiteiten, is niet meer dan logisch, daar is iedereen het wel over eens.

Labels:
• Als je je tienden niet geeft, beroof je God (Maleachi 3:8-10)
• 3% van je inkomen naar de kerk is een mooi bedrag
• Ik geef geen vast percentage, maar wat ik op mijn hart krijg
• Ik geef mijn tienden aan zending en goede doelen, de kerk is rijk genoeg
• Ik geef niet, want ik heb mijn geld zelf veel te hard nodig

Hoe je er ook tegenaan kunt kijken:
Nadat hij God had ontmoet in een droom, “legde Jakob een gelofte af en zei: Als God met mij zal zijn en mij zal beschermen op deze weg, waar ik op ga, en mij brood zal geven om te eten en kleren om aan te trekken, en ik in vrede in het huis van mijn vader zal terugkeren, dan zal de HEERE mij tot een God zijn. (...) En van alles wat U mij geven zult, zal ik U zeker het tiende deel geven.” (Genesis 28:20-22)

Onze gebouwen moeten net als de tempel onderhouden worden, dus een vast percentage van je inkomen is misschien Oud Testamentisch, maar wel degelijk weer van toepassing

Dit gaat niet over rekeningen betalen of over wat moet van de wet. Het gaat ook niet over zegen krijgen door je netjes aan de regels te houden. Het gaat over God die jou zegent en dat je daar dankbaar voor bent. Het gaat over God die jou zegent, waardoor je tot een zegen kunt zijn. Dit is de belofte van God aan Abraham, Izaak en Jacob en aan alle gelovigen als kinderen van Abraham.
“God is in staat om jullie alles overvloedig te geven. Daardoor zullen jullie zelf in alle dingen op elk moment meer dan genoeg hebben. En daardoor kunnen jullie ook gul aan anderen geven.” (2 Korintiërs 9:8)

Veel mensen vinden het erg moeilijk om van hun geld gescheiden te worden. Ze betalen liever geen belasting, of in ieder geval zo min mogelijk. Ze betalen ook liever geen vaste bijdrage aan de kerk. Toch willen de meeste mensen wel goede wegen, goed onderwijs, een goede gezondheidszorg, goede kerkgebouwen, een goed geschoolde voorganger en goede musici met goede apparatuur. Eigenlijk willen we het liefst voor een dubbeltje op de eerste rang.

Probleem is misschien dat de kerk zo vanzelfsprekend is dat het eigenlijk geen prioriteit heeft. Ze is er altijd geweest en zal er altijd zijn. Of je nu wel of niet geeft, veel of weinig, het maakt niet veel uit op het grote geheel. Dus als het een keer niet uitkomt, dan geef je niet. Of je geeft € 30,- per maand, want dat ben je ook aan de sportclub kwijt. Waarom zou je €200,- per maand moeten geven? Dan houd je zelf maar € 1800,- over.

Mijn pijnpunt was dat 'ze' mijn geld lang niet altijd uitgeven op de manier waarop ik dat zelf zou doen. Het liefst gaf ik voor een project, dan wist ik waar het aan besteed werd en dan zag ik concrete resultaten voor 'mijn geld'. Maar dat is niet de manier zoals het werkt. De kerk is een lichaam. Je kunt niet 'de hand' onderhouden omdat je aanraken mooi vindt en 'de voet' laten afsterven omdat je niks met lopen hebt. Er is natuurlijk discussie mogelijk over de taken van de kerk en welke bedragen daar naartoe moeten gaan, maar als dat is vastgesteld, dan is het zaak dat alle leden hun schouders eronder zetten en naar vermogen meedragen.

Zou het niet leuk zijn als je een begroting maakt voor een nieuw kerkelijk jaar, dat iedereen meldt wat hij of zij het komende jaar kan bijdragen en dat je dan geld overhoudt? Dat je dan kunt gaan kijken aan welke kerk of welke organisatie je kunt geven? Of dat je als kerk de extra dingen kunt gaan doen die op je verlanglijstje staan? Dat is toch veel leuker dan een bedelbrief omdat het geld bijna op is?
'Het is zaliger te geven dan te ontvangen' oftewel 'het fijner is om te geven dan om te krijgen' staat er in Handelingen 20:35. Ik zou zeggen: probeer dat eens uit door naar vermogen bij te dragen.

God beroven
In Maleachi 3:8-10 wordt gesproken over God beroven door niet je tienden te geven. Dat wordt weleens letterlijk doorgetrokken naar vandaag, inclusief de belofte dat, als je je tienden aan de kerk geeft, de hemelsluizen voor je open gaan. Daarbij wordt dan niet gedacht aan regen, maar aan materiële zegen.

'Het is zaliger te geven dan te ontvangen' oftewel 'het fijner is om te geven dan om te krijgen' staat er in Handelingen 20:35. Ik zou zeggen: probeer dat eens uit door naar vermogen bij te dragen

Maar, de profeet Maleachi heeft het niet tegen ons. Hij spreekt tegen het volk Israël, ongeveer 400 jaar voor de komst van Christus. Tekort aan voorraad in de tempel (de tienden en eerstelingen werden opgeslagen in voorraadkamers in de tempel) leidde ertoe dat de Levieten te weinig salaris kregen en zich daardoor niet konden focussen op het onderwijs, de aanbidding, de offerdienst en de tempel, en dat de zwakken in de samenleving tekort kwamen. Hierdoor werd God beroofd. Er was een tekort in Zijn huis.
Dat was trouwens niet het enige wat er aan de hand was in die tijd. Als je de rest van Maleachi leest, dan blijkt dat er een algehele minachting voor God was. Het niet volledig geven van de tienden was slechts een van de symptomen.

Het gevolg was dat God de hemelsluizen had gesloten, waardoor het letterlijk niet regende en dus de oogsten mislukten. Zo werkten de zegen en de vloek van de wet (Deuteronomium 11:13-18).

Als we het dus gaan hebben over tienden en hemelsluizen, dan is dit de context waarin we dat moeten doen. Het gaat over het structureel minachten van God door de kantjes er vanaf te lopen en te denken dat God dat toch niet merkt, en het gaat over de werking van zegen en vloek als onderdeel van het Oude Verbond.
Sinds Christus de vloek gedragen heeft en we door Zijn bloed deel hebben aan het Nieuwe Verbond, staan er geen sancties meer op overtreding, maar is er vergeving (Hebreeën 10:15-18). Er is daarom geen offerdienst meer nodig en geen bemiddeling door priesters.

God woont in ons en niet meer in de tempel; gelovigen hoefden dus niet langer een groot gebouw en een hele priesterkaste te onderhouden.
Wat wel bleef is de zorg voor vreemdeling, weduwe en wees. Je ziet in het Nieuwe Testament dan ook geen oproep om je tienden te geven, maar de gewoonte om te delen wat je hebt, zodat niemand tekort komt. (Handelingen 2:25, 11:28-30; Romeinen 15: 25,26; 1 Korintiërs 16:1-3; 2 Korintiërs 8:1-16).

De weduwe, wees en vreemdeling worden tegenwoordig voornamelijk door de overheid onderhouden en daar betalen we belasting voor. De dominees, pastores, voorgangers en andere betaalde krachten in de kerk kunnen we zien als hedendaagse Levieten. Onze gebouwen moeten net als de tempel onderhouden worden, dus een vast percentage van je inkomen is misschien Oud Testamentisch, maar wel degelijk weer van toepassing. De 3% die de grote kerkgenootschappen vragen, lijkt mij een heel reëel bedrag om mee te beginnen. Hoe meer je hebt gekregen, hoe meer je ook kunt geven. “Laat ieder doen zoals hij in zijn hart voorgenomen heeft, niet met tegenzin of uit dwang, want God heeft een blijmoedige gever lief.” (2 Korinthe 9: 7)

Praatmee

Beluister onze podcast

#381 Theologen Jan Hoek en Michael Mulder beschouwen Israël door een theologische bril
Of beluister op:

Meerartikelen

Omega tutorials
Dagelijks leven

Hoe kan waarheid naast genade staan? Bekijk de tutorial

In een tijd van polarisatie en populisme is het belangrijk om te begrijpen dat het christelijk geloof vol paradoxen zit. Dat maakt het geloof spannend want het vraagt voortdurend om ‘met twee woorden te spreken’ zodat we niet in of/of termen blijven

Christen vs. moslim
Video

Is de islam waar? Christen en moslim in debat

In een openhartig YouTube-gesprek gaan een christen en een moslim met elkaar in debat over de kernvraag: Is de islam waar? Vanuit beide overtuigingen worden argumenten uitgewisseld over geloof, waarheid en de plaats van Jezus. Een boeiende en soms co

Bram Vermeulen
Persbericht

Christenen wereldwijd steunen Israëlisch leger: nieuw tv-programma belicht beweging

Waarom reizen duizenden christenen af naar Israël om het leger te steunen, ondanks de oorlogsmisdaden die het pleegt in de Gazastrook? In een nieuwe, onthullende aflevering van Frontlinie ontrafelt Bram Vermeulen het internationale netwerk achter dez

Bram Hofland
Video

Ds. Bram Hofland over eenheid van Oude en Nieuwe Testament

Is de God van het Oude Testament dezelfde als die van het Nieuwe? Veel mensen ervaren een kloof: met Jezus kunnen we vaak wel uit de voeten, maar die heftige en soms bloederige verhalen in het Oude Testament roepen vragen op. Waarom lijkt God daar zo

worship
Video

Wat betekent het woord ‘evangelisch’? Bekijk de uitlegvideo

Wat bedoelen we eigenlijk als we zeggen dat iemand of een kerk evangelisch is? In deze video wordt stap voor stap uitgelegd wat de term ‘evangelisch’ betekent. Van de oorspronkelijke betekenis ‘volgens het Evangelie’ tot de invloed van theologen, en

Licht onder de rivieren
Persbericht

Nieuw boek belicht evangelische stroming Zuid-Nederland

Onlangs is in de Baptistengemeente Brunssum-Treebeek het boek Licht onder de rivieren gepresenteerd. Onder redactie van Hans Riphagen en Jack Barentsen brengt dit werk de rijke, maar vaak vergeten geschiedenis in beeld van evangelische, baptisten- en

Kenneth Johannes Kerver
Opinie

Een Bijbels profetisch geluid over de tweestatenoplossing

Stichting Jezus komt spoedig heeft besloten een Bijbels profetisch geluid te laten horen rondom de nationale discussie over de zogenaamde tweestatenoplossing. Daarom hebben we een petitie opgezet. Tijdens een fragment uit de eredienst van De Bruidsge

Marijn Burkunk
Column

Rechts, links of midden? Een christen stemt altijd met de blik op Boven

Al mijn hele leven ben ik links. Dat valt niet gelijk zo op, want mijn schrijverij is duidelijk rechts… Dat is een gewoonte geworden, een concessie aan de rechtse meerderheid die nog steeds wat onwennig voelt. Het kostte zeker wel moeite, maar ik heb

Meerartikelen

fragment
Nieuws

Zeldzame vondst in Jeruzalem ondersteunt Bijbelse beschrijving van Hizkia’s regering

In Jeruzalem hebben archeologen een uitzonderlijk zeldzame inscriptie gevonden die mogelijk verband houdt met koning Hizkia, de Bijbelse koning van Juda. De vondst betreft een klein stukje aardewerk met spijkerschrift uit de tijd van de Eerste Tempel

Mozambique
Nieuws

Jihadistisch geweld teistert Mozambique: zeker twintig doden bij nieuwe golf aanvallen

In het noorden van Mozambique zijn zeker twintig christenen om het leven gekomen bij een nieuwe golf van jihadistische aanvallen. Honderden gezinnen sloegen op de vlucht nadat terroristen, verbonden aan Islamitische Staat, dorpen en kerken in brand s

Kirsten Alting
Video

Komende zondag is zangeres Kirsten Alting te gast in Hour of Power

Zondag is zangeres Kirsten Alting te gast bij Hour of Power. Alting kende een tijd dat de ambulance wekelijks drie keer voor de deur stond. Ook raakte ze haar stem kwijt. Ondanks haar fragiele gezondheid, is Alting positief gestemd. Hoe dat kan, vert

Ds. J. W. Verboom
Video

Ds. Verboom over besluit Hogeschool Utrecht om christelijke feestdagen te schrappen

Onlangs werd bekend dat de Hogeschool Utrecht de christelijke feestdagen van de agenda schrapt. De onderwijsinstelling wil ‘inclusiever taalgebruik’ hanteren en daarom worden de christelijke feestdagen Kerst, Pasen en Hemelvaart voortaan als 'feestda

Bikker
Nieuws

Verkiezingsposter CU-leider Bikker in Katwijk beklad met hakenkruis

In Katwijk is een verkiezingsposter van CU-leider Mirjam Bikker beklad met verwijzingen naar nazi-Duitsland. Bikker is op de poster voorzien van een Hitlersnor en op haar voorhoofd is een hakenkruis getekend. Dat meldt het lokale medium Alles over Ka

stille tocht
Nieuws

Honderden mensen doen mee aan stille tocht tegen christenvervolging in Amsterdam

Ook storm Benjamin hield ze donderdagavond niet tegen: in Amsterdam liepen honderden mensen een stille tocht om aandacht te vragen voor christenvervolging wereldwijd. Daarbij waren onder meer CU-Kamerlid Don Ceder en zijn SGP-collega Diederik van Dij

ds. R. W. Mulder
Dagelijks leven

Hoogbegaafd in de kerk? HHK-predikant beantwoordt Refoweb-vraag

In de vragenrubriek van Refoweb reageert ds. R. W. Mulder (foto), predikant binnen de Hersteld Hervormde Kerk, op een jonge volwassene die zich herkent in de kenmerken van hoogbegaafdheid en daardoor moeite ervaart binnen de kerk. De vraagsteller bes

Ds. P.W.J. (Willem Jan) van der Toorn
Video

Ben je ontevreden over je geloofsleven? CGK-predikant geeft advies

Wil je zo graag groeien in je geloof, maar mislukt dat regelmatig? Slaag je er maar niet in om een super-christen te worden? Ds. P. W. J. (Willem Jan) van der Toorn hield er onlangs een lezing over op een thema-avond van Geloofstoerusting. Hij wil je

Zwanger
Nieuws

Aantal abortussen stijgt opnieuw, maar niet zo hard als de jaren ervoor

Opnieuw is het aantal abortussen in Nederland gestegen. In 2024 vonden er meer abortussen plaats dan het jaar ervoor. De stijging is echter minder groot dan de jaren daarvoor. Dat blijkt uit cijfers die de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd donderdag

'Teun op de Biblebelt'
Persbericht

Onverwachte ontmoetingen vol liefde en humor in nieuwe EO-serie 'Teun op de Biblebelt'

Realityster en kapper Teun Kapitein, beter bekend als Teun Föhn, reist in de nieuwe EO-serie Teun op de Biblebelt samen met vriendin Lisa Lefever door het hart van de Biblebelt. Met nieuwsgierigheid, humor en oprechte interesse ontdekken ze in zes af

Jan Pieter
Opinie

Een aanval op onderwijsvrijheid is een aanval op de christelijke gemeenschap

Onderwijsvrijheid was deze week na een optreden van CDA-leider Henri Bontenbal plotseling een belangrijk thema in aanloop naar de verkiezingen. Politici buitelen over elkaar heen om reformatorische scholen te beschuldigen van discriminatie vanwege hu

Dr. Babu Verghese
Interview

Babu Verghese is christen in India: “Je kunt ons doden, maar het evangelie niet"

“Je kunt ons doden, maar het evangelie niet”, aldus dr. Babu Verghese. De Indiase schrijver, journalist en historicus is al ruim 60 jaar een volgeling van Jezus Christus, een keuze die in zijn thuisland niet zonder gevaar is. Opgegroeid in een christ