7 redenen waarom christenen niet verplicht zijn hun tienden te geven

God 19 augustus 2021 Thomas Schreiner
redenen voor tienden

Maak jij elke maand een tiende van je inkomsten over naar de kerk? Theoloog Thomas Schreiner is gespecialiseerd in het Nieuwe Testament en hij legt bij de Gospel Coalition uit waarom hij denkt dat we als christenen niet verplicht zijn om onze tienden te geven.

Velen denken dat christenen tien procent van hun inkomen aan de kerk moeten geven. Ook in de kerk wordt er vaak gesproken over de offergaven of het geven van je tienden. Maar anderen geloven dat het geven van tienden niet noodzakelijk is.

Welk standpunt doet het meest recht aan het Woord van God? 

Liefde is veel belangrijker dan onze visie op het geven van tienden (1 Kor. 13). Maar toch wil ik beargumenteren waarom ik denk dat het geven van tienden niet een verplichting is voor christenen en waarom christenen daar niet in aangemoedigd hoeven worden. Zo'n standpunt vraagt natuurlijk om uitleg.

Tienden in het Oude Testament
Wat zegt het Oude Testament over tienden? Abraham gaf een tiende van wat hij had veroverd aan Melchizedek (Gen. 14:20), in Hebreeën wordt hiermee de superioriteit van Melchizedeks priesterschap over het priesterschap van Levi aangegeven (Heb. 7:4-10). Toen Jakob zijn hoofd in Bethel te rusten legde beloofde God hem te zegenen, op zijn beurt beloofde Jakob God een tiende van alles wat hij in bezit zou krijgen (Gen. 28:22).

De geboden van het oude verbond zijn niet langer van kracht voor christenen.

Een tiende van Israëls zaden, vruchten en vee werd aan de Heer gegeven (Lev. 27:30-32; Deut. 14:22-24; 2 Kro. 31:5-6; Neh. 13:5,12). Het volk gaf een tiende aan de Levieten om hen te ondersteunen (Num. 18:21-24; Neh. 10:38; 12:44), en de Levieten gaven op hun beurt weer hun tienden aan de hogepriester (Num. 18:25-28). Diegenen die hun tienden niet gaven ervoeren de dreiging van een vloek, zij die gaven zouden worden gezegend (Mal. 3:8-10).

Ook al nemen we aan dat er in het Oude Testament tien procent van alle opbrengsten werden geofferd, toch blijft het moeilijk te onderscheiden hoeveel er precies gegeven werd. We kunnen er niet te lang bij stilstaan maar sommigen denken dat er in zeven jaar tijd 14 keer een offergave werd gehouden en anderen denken dat dit 12 keer per zeven jaar plaatsvond. Als we alles bij elkaar berekenen ging het ver over de 10 procent heen. Waarschijnlijk werd er zo'n 20 procent gegeven per jaar.

Waarom het vandaag de dag geen verplichting is
Er zijn zeven redenen waarom christenen deze verplichting tot het geven van hun tienden niet hebben.

1. Gelovigen maken geen onderdeel meer uit van het oude verbond (Rom. 6:14-15; 7:5-6; Gal. 3:15-4:7; Kor 3:4-18)
De geboden van het oude verbond zijn niet langer van kracht voor christenen. Sommigen maken een onderscheid in burgerlijke, ceremoniële en morele wetten om het geven van tienden te blijven ondersteunen. Maar toch is deze indeling in mijn ogen niet wat Paulus bedoelt wanneer hij uitlegt hoe de wet vandaag de dag op ons van toepassing is. Als we deze verdeling wel aanhouden is het geven van tienden zeker geen onderdeel van de morele wet. De morele wetten van het Oude Testament gelden inderdaad ook nog voor ons vandaag de dag en die onderscheiden we dankzij de wet van Christus in het Nieuwe Testament, maar het geven van tienden hoort daar niet bij.

Levieten en priesters waren gebonden aan het offergave systeem van Oude Testament. Nu zijn alle gelovigen priesters. met Jezus als onze hogepriester Melchizedek.

2. De voorbeelden van Abraham en Jakob zijn geen normatieve partonen
Sommigen denken dat het geven van je tienden verplicht is omdat Abraham en Jakob tienden gaven en omdat zij voor het oude verbond leefden. Toch geven deze voorbeelden niet aan dat het geven van je tienden iets is dat altijd moet gebeuren. De gift van Abraham aan Melchizedek was eenmalige gebeurtenis; er is geen bewijs dat hij regelmatig tienden gaf aan God.

Jakobs tienden illustreren zijn danbaarheid richting God voor de bescherming die hij ontvangt. Deze dankbaarheid en gulheid spreken nog steeds tot ons vandaag, maar een historische beschrijving van wat Jakob gaf ondersteunt niet het idee dat alle gelovigen een tiende van hun inkomen aan God moeten geven.

3. Offergaven gingen naar de Levieten en priesters maar er zijn geen priesters en Levieten in het Nieuwe Testament.
Levieten en priesters waren gebonden aan het offergave systeem van Oude Testament. Nu zijn alle gelovigen priesters (1 Petrus 2:9; Reb. 1:6; 5:10; 20:6), met Jezus als onze hogepriester Melchizedek (Heb. 7).

4. De tienden zijn verbonden aan het land Israël onder het oude verbond
Israël vierde elke drie jaar een offergave in Jeruzalem. Maar dat geldt niet voor de christenen van vandaag. Het ging om de Joden als natie, Joden die leefden in het beloofde land. Met de komst van Christus is het Joodse volk niet per se het volk van God. Al zijn Joden wel onderdeel van de kerk door hun geloof in Jezus.

Vaak ging het richting de 20 procent. Mensen die een voorstander zijn van tienden moeten zich op 20 procent richten.

Het aardse Jeruzalem staat niet langer centraal in Gods plannen (Gal 4:25). Gelovigen zijn onderdeel van het hemelse Jeruzalem (Gal 4:26) en kijken uit naar de stad die komt (Heb 11:10), een nieuwe hemel en een neiuwe aarde (Openbaring 21:1-22:5). Abraham is geen erfgenaam van het land Israël, maar de gehele wereld (Rom. 4:13).

5. Als het niet verplicht meer is, hoeveel moeten we dan geven?
Zoals hierboven aangegeven, het ging vaak om meer dan tien procent. Vaak ging het richting de 20 procent. Mensen die een voorstander zijn van tienden moeten zich op 20 procent richten.

6. Toen Jezus het geven van tienden aanhaalde was dat nog voor het ingaan van het nieuwe verbond
Sommigen verdedigen het geven van tienden omdat Jezus het aanprees, ook al zei Hij dat het minder belangrijk was dan andere dingen (Matt. 23:23; Luk 11:42). Dit lijkt een sterk argument maar is niet overtuigend. Jezus had het ook over offers in de tempel (Mat 5:23-24), maar christenen geven daar geen gevolg aan, al zou de tempel herbouwd worden. Jezus' woorden zijn te bergijpen binnen de context van zijn vrijmakende geschiedenis.

Jezus had het ook over offers in de tempel, maar christenen geven daar geen gevolg aan, al zou de tempel herbouwd worden.

Jezus sprak over offers en tienden voordat Hij opstand uit de dood, voordat het nieuwe verbond inging. Hij gebruikte zijn spreken over offers en tienden als voorbeelden voor zijn tijdgenoten. Hij hield zich aan de wet omdat Hij onder de wet geboren was (Gal. 4:4). Daarom kunnen wij zijn woorden over tienden niet serieuzer nemen dan zijn woorden over offers van dieren.

7. Er wordt niet over tienden gesproken als het gaat om geboden om gul te geven in het Nieuwe Testament
Wanneer christenen wordt opgedragen om aan de armen te geven, wordt hen niet gezegd dat ze de armen hun tienden moeten geven. In plaats daarvan moeten ze gul zijn het helpen van mensen in nood (Handelingen 2:43-47; 4:32-37; 11:27-30; Galaten 2:10; 1 Kor. 16:1-4; 2 Kor. 8:1-9:15). Bijvoorbeeld in 1 Korinthe 16:4 vinden we een populaire tekst om tienden te promoten, maar het wordt daar niet genoemd, het gaat hier om een eenmalige gift aan arme heiligen in Jeruzalem.

Geef gul
Ook al is het geven van je tienden vandaag de dag dus niet verplicht, dat betekent niet dat je gierig moet zijn.

We hebben het gebod gekregen om de mensen te ondersteunen die het evangelie verkondigen (Mat 10:10; Lukas 10:7; 1 Kor 9:6-14; 1 Tim. 5:17-18). En terwijl we genieten van de goede dingen die God ons geeft, worden we ook geroepen om gul te zijn richting hen die in nood verkeren (1 Tim 6:17-19; 2 Kor 8-9). Rijkdom kan zo snel een afgod worden die ons bij God vandaan leidt.

Omdat God onze grootste schat is, mogen christenen gul en vrijgevig zijn. Voor de meeste mensen in het Westen betekent dit meer dan 10 procent. Toch geeft de Schrift dus geen gebod tot het geven van een tiende deel. En de Bijbel, en dus niet de traditie, is onze leer en autorteit.

Praatmee

Beluister onze podcast

#353 Ds. Bram & Marco Hofland over de crisis binnen de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK)
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Ds. A. C. Uitslag
Video

Ds. Uitslag spreekt zich uit over afnemende ledentallen in CGK en GerGem

"De Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) verloren in tien jaar tijd tien procent van haar leden. Binnen de Gereformeerde Gemeenten (GerGem) verlieten in 2023 2500 mensen de kerk", aldus ds. A. C. Uitslag. De CGK-predikant stond in een preek stil b

Drie ex-moslima's
Positief nieuws

Drie ex-moslima's vertellen hoe Jezus hun levens veranderde

De positie van islamitische vrouwen is al eeuwen onderwerp van discussie, maar kreeg wereldwijde aandacht na de tragische dood van Jina Mahsa Amini in september 2022. Omdat ze haar hoofddoek op een verkeerde wijze droeg, werd ze zwaar mishandeld. Lat

JD Vance
Nieuws

Amerikaanse vicepresident springt in de bres voor biddende man bij abortuskliniek

De Amerikaanse vicepresident JD Vance heeft zich tijdens een internationale conferentie uitgesproken over de veroordeling van de Britse legerveteraan Adam Smith-Connor. Dat meldt Christian Today. Smith-Connor werd in oktober vorig jaar veroordeeld na

Progress Pride-vlag
Nieuws

Anglicaanse predikant legt Pride-vlag op avondmaalstafel: “God houdt van iedereen"

Een anglicaanse predikante uit Engeland heeft voor opschudding gezorgd door een LHBTI-vlag op de avondmaalstafel te leggen. Dat meldt The Christian Post. Het gaat daarbij om de zogeheten 'Progress Pride-vlag'. Critici stellen dat deze actie in strijd

Ds. H. S. Mosterd
Nieuws

Nieuwe dominee voor hervormd Leersum: ds. H. S. Mosterd

Ds. H. S. Mosterd (foto) bereidt zich voor op een vertrek uit Amersfoort. De predikant heeft een beroep van de hervormde gemeente (PKN) in Leersum aanvaard. De gemeente was sinds vorig jaar vacant in verband met het emeritaat van ds. P. F. Goedendorp

dakloos
Opinie

Een groot probleem in Nederland: stijgende dakloosheid

De rugklachten hielden toch aan bij de veelgevraagde ZZP-schilder. En geen werk, geen inkomsten. De rugklachten hielden aan, de (onvoorziene) uitgaven stapelden zich op, en daarna lukte het betalen van huur ook niet meer. Een paar maanden later, op e

Ds. G. K. Terreehorst
Dagelijks leven

HHK-predikant: 'Gezag is door God gegeven middel om wereld te besturen'

'Ik heb moeite met gezag, maar vooral met onderwerping daar aan. Eer uw vader en uw moeder, staat in de Bijbel. Maar het gedrag van mijn vader is helemaal niet eerbaar te noemen. Hoe moet je een hogere in rang eren die jou behandelt als een voetveeg

Mannenzangavond Veen
Nieuws

Mannenzangavond in hervormde kerk te Veen

Op 21 maart wordt er weer een mannenzang georganiseerd in de hervormde kerk aan Grotestraat 19 te Veen. Ds. J. Brouwer zal deze avond leiden en naast een toedracht de diverse psalmen en liederen verbinden. Organisten Joost van Belzen en Jaap Kramer d

Meerartikelen

bidden
Levensverhaal

Victor evangeliseert in gevaarlijke regio's: "Ons kerkgebouw is aan flarden geschoten"

Ooit verbouwde Victor cocaplanten in de binnenlanden van Colombia, tot God hem riep om het Evangelie te brengen in uiterst gevaarlijke gebieden. Het leverde hem dreigbrieven, weerstand en slapeloze nachten op. “We hebben geleerd om te vertrouwen dat

Alie Hoek-van Kooten
Opinie

Kerkscheuring in CGK? Denk na over de ernstige gevolgen

Binnen de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) klinken steeds vaker de woorden 'ontvlechting' en 'scheuring'. Ondanks het feit dat veelal het woord 'ontvlechting' wordt gebruikt, vrees ik dat mensen onvoldoende beseffen hoe ingrijpend dit is. Als

Geert Benedictus
Interview

Geert Benedictus: “Zonder kennis over Israël ben je vatbaarder voor misleidingen”

“Bijna iedereen heeft een mening over zaken omtrent Israël. Maar over de geschiedenis is vaak maar weinig bekend”, merkt Geert Benedictus op. Hij laat in zijn boek Israël/Palestina - Het lege land zien hoe het land met het opkomend zionisme weer bego

pakistan
Nieuws

Pakistan: 18-jarige christelijke meisje ontsnapt na zes helse maanden aan islamitische ontvoerder

De 18-jarige Huma Allah Ditta is na zes maanden van ontvoering, gedwongen bekering tot de islam en een gedwongen huwelijk met haar ontvoerder, eindelijk herenigd met haar katholieke familie. Morning Star News deelt haar vreselijke verhaal van het afg

Open Doors
Nieuws

Voor Boko Haram gevluchte kerkgemeenschap blijft samenkomen in Noord-Kameroen

De aanhoudende aanvallen van Boko Haram in het uiterste noorden van Kameroen ontwrichten de samenleving. Complete gemeenschappen slaan op de vlucht. Sommigen zoeken hun heil in naburige dorpen en anderen, zoals de gemeenschap van Njengui, besloten om

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp leerde van meervoudig gehandicapte vrouw om van Gods liefde te genieten

"Wij hebben mensen als Lies nodig omdat zij ons veel te geven hebben. Zij leren ons om onbevangen van Gods liefde te genieten", aldus Wilkin van de Kamp. In een nieuwe aflevering van de serie 'Begin je dag met God' vertelt de spreker en schrijver hoe

Oscar Lohuis
Video

Ds. Oscar Lohuis: “Geestelijke strijd in hemelse gewesten is oorzaak van antisemitisme”

Hoe kan het dat antisemitisme nog steeds bestaat na de Holocaust? Waarom blijft het aantal meldingen van antisemitisme verder toenemen? Hoe kan het dat er complottheorieën bestaan die de Holocaust ontkennen, of stellen dat de Joden de hele wereld beh

Ron van der Spoel
Video

Geheim tegen slapeloze nachten vindt Ron van der Spoel in Psalm 77

"In de psalmen komen alle emoties naar voren. Ook pijn, verdriet en teleurstelling. Daarvan is sprake in Psalm 77", zo merkt predikant Ron van der Spoel op. "Soms kom je er niet meer uit en kun je in cirkels ronddraaien. Deze psalm wijst ons op het g

ds. W.J. van den Brink
Video

HHK-predikant vertelt over meisje dat weigerde toe te geven aan de zonde

Cor ontmoette een heel aardig en knap meisje. Hij hoopte met haar naar bed te kunnen. Maar deze vrouw was een diepgelovige christen. Ze weigerde toe te geven aan zijn zondige verlangens. 'Maar ik zou het wel waarderen als je met mij meegaat naar de k

Jantine Stam
Nieuws

Terugkijken: Jantine Stam beantwoordt Refoweb-vragen

In onderstaande aflevering van 'Pastorie online', een programma van Refoweb.nl op de Reformatorische Omroep, spreekt Jantine Stam over het thema 'Geef de duivel geen plaats'. Zij bespreekt onder andere het probleem van pornoverslaving binnen de chris

Psalmen Challenge
Podcast

Psalmen Challenge: in deze podcast bespreken christenen Psalm 63

Symfonie van het hart is de psalmenchallenge die jou voorziet van alles wat je nodig hebt om het hele psalmenboek uit de Bijbel door te gaan. Teun van der Leer, Remko Ongersma en Peter Kruijt, de initiatiefnemers van de Psalmen Challenge, bespreken s

Yair Levi
Video

Israëlische zanger Yair Levi komt naar Nederland

Op 18, 19 en 20 maart 2025 geeft Christenen voor Israël drie bemoedigingsconcerten met de Israëlische zanger en liedjesschrijver Yair Levi. Een Joodse zanger, songwriter en muziekproducent uit Jaffa, Tel Aviv. Hij brengt een unieke mix van Joodse muz