7 redenen waarom christenen niet verplicht zijn hun tienden te geven

God 19 augustus 2021 Thomas Schreiner
redenen voor tienden

Maak jij elke maand een tiende van je inkomsten over naar de kerk? Theoloog Thomas Schreiner is gespecialiseerd in het Nieuwe Testament en hij legt bij de Gospel Coalition uit waarom hij denkt dat we als christenen niet verplicht zijn om onze tienden te geven.

Velen denken dat christenen tien procent van hun inkomen aan de kerk moeten geven. Ook in de kerk wordt er vaak gesproken over de offergaven of het geven van je tienden. Maar anderen geloven dat het geven van tienden niet noodzakelijk is.

Welk standpunt doet het meest recht aan het Woord van God? 

Liefde is veel belangrijker dan onze visie op het geven van tienden (1 Kor. 13). Maar toch wil ik beargumenteren waarom ik denk dat het geven van tienden niet een verplichting is voor christenen en waarom christenen daar niet in aangemoedigd hoeven worden. Zo'n standpunt vraagt natuurlijk om uitleg.

Tienden in het Oude Testament
Wat zegt het Oude Testament over tienden? Abraham gaf een tiende van wat hij had veroverd aan Melchizedek (Gen. 14:20), in Hebreeën wordt hiermee de superioriteit van Melchizedeks priesterschap over het priesterschap van Levi aangegeven (Heb. 7:4-10). Toen Jakob zijn hoofd in Bethel te rusten legde beloofde God hem te zegenen, op zijn beurt beloofde Jakob God een tiende van alles wat hij in bezit zou krijgen (Gen. 28:22).

De geboden van het oude verbond zijn niet langer van kracht voor christenen.

Een tiende van Israëls zaden, vruchten en vee werd aan de Heer gegeven (Lev. 27:30-32; Deut. 14:22-24; 2 Kro. 31:5-6; Neh. 13:5,12). Het volk gaf een tiende aan de Levieten om hen te ondersteunen (Num. 18:21-24; Neh. 10:38; 12:44), en de Levieten gaven op hun beurt weer hun tienden aan de hogepriester (Num. 18:25-28). Diegenen die hun tienden niet gaven ervoeren de dreiging van een vloek, zij die gaven zouden worden gezegend (Mal. 3:8-10).

Ook al nemen we aan dat er in het Oude Testament tien procent van alle opbrengsten werden geofferd, toch blijft het moeilijk te onderscheiden hoeveel er precies gegeven werd. We kunnen er niet te lang bij stilstaan maar sommigen denken dat er in zeven jaar tijd 14 keer een offergave werd gehouden en anderen denken dat dit 12 keer per zeven jaar plaatsvond. Als we alles bij elkaar berekenen ging het ver over de 10 procent heen. Waarschijnlijk werd er zo'n 20 procent gegeven per jaar.

Waarom het vandaag de dag geen verplichting is
Er zijn zeven redenen waarom christenen deze verplichting tot het geven van hun tienden niet hebben.

1. Gelovigen maken geen onderdeel meer uit van het oude verbond (Rom. 6:14-15; 7:5-6; Gal. 3:15-4:7; Kor 3:4-18)
De geboden van het oude verbond zijn niet langer van kracht voor christenen. Sommigen maken een onderscheid in burgerlijke, ceremoniële en morele wetten om het geven van tienden te blijven ondersteunen. Maar toch is deze indeling in mijn ogen niet wat Paulus bedoelt wanneer hij uitlegt hoe de wet vandaag de dag op ons van toepassing is. Als we deze verdeling wel aanhouden is het geven van tienden zeker geen onderdeel van de morele wet. De morele wetten van het Oude Testament gelden inderdaad ook nog voor ons vandaag de dag en die onderscheiden we dankzij de wet van Christus in het Nieuwe Testament, maar het geven van tienden hoort daar niet bij.

Levieten en priesters waren gebonden aan het offergave systeem van Oude Testament. Nu zijn alle gelovigen priesters. met Jezus als onze hogepriester Melchizedek.

2. De voorbeelden van Abraham en Jakob zijn geen normatieve partonen
Sommigen denken dat het geven van je tienden verplicht is omdat Abraham en Jakob tienden gaven en omdat zij voor het oude verbond leefden. Toch geven deze voorbeelden niet aan dat het geven van je tienden iets is dat altijd moet gebeuren. De gift van Abraham aan Melchizedek was eenmalige gebeurtenis; er is geen bewijs dat hij regelmatig tienden gaf aan God.

Jakobs tienden illustreren zijn danbaarheid richting God voor de bescherming die hij ontvangt. Deze dankbaarheid en gulheid spreken nog steeds tot ons vandaag, maar een historische beschrijving van wat Jakob gaf ondersteunt niet het idee dat alle gelovigen een tiende van hun inkomen aan God moeten geven.

3. Offergaven gingen naar de Levieten en priesters maar er zijn geen priesters en Levieten in het Nieuwe Testament.
Levieten en priesters waren gebonden aan het offergave systeem van Oude Testament. Nu zijn alle gelovigen priesters (1 Petrus 2:9; Reb. 1:6; 5:10; 20:6), met Jezus als onze hogepriester Melchizedek (Heb. 7).

4. De tienden zijn verbonden aan het land Israël onder het oude verbond
Israël vierde elke drie jaar een offergave in Jeruzalem. Maar dat geldt niet voor de christenen van vandaag. Het ging om de Joden als natie, Joden die leefden in het beloofde land. Met de komst van Christus is het Joodse volk niet per se het volk van God. Al zijn Joden wel onderdeel van de kerk door hun geloof in Jezus.

Vaak ging het richting de 20 procent. Mensen die een voorstander zijn van tienden moeten zich op 20 procent richten.

Het aardse Jeruzalem staat niet langer centraal in Gods plannen (Gal 4:25). Gelovigen zijn onderdeel van het hemelse Jeruzalem (Gal 4:26) en kijken uit naar de stad die komt (Heb 11:10), een nieuwe hemel en een neiuwe aarde (Openbaring 21:1-22:5). Abraham is geen erfgenaam van het land Israël, maar de gehele wereld (Rom. 4:13).

5. Als het niet verplicht meer is, hoeveel moeten we dan geven?
Zoals hierboven aangegeven, het ging vaak om meer dan tien procent. Vaak ging het richting de 20 procent. Mensen die een voorstander zijn van tienden moeten zich op 20 procent richten.

6. Toen Jezus het geven van tienden aanhaalde was dat nog voor het ingaan van het nieuwe verbond
Sommigen verdedigen het geven van tienden omdat Jezus het aanprees, ook al zei Hij dat het minder belangrijk was dan andere dingen (Matt. 23:23; Luk 11:42). Dit lijkt een sterk argument maar is niet overtuigend. Jezus had het ook over offers in de tempel (Mat 5:23-24), maar christenen geven daar geen gevolg aan, al zou de tempel herbouwd worden. Jezus' woorden zijn te bergijpen binnen de context van zijn vrijmakende geschiedenis.

Jezus had het ook over offers in de tempel, maar christenen geven daar geen gevolg aan, al zou de tempel herbouwd worden.

Jezus sprak over offers en tienden voordat Hij opstand uit de dood, voordat het nieuwe verbond inging. Hij gebruikte zijn spreken over offers en tienden als voorbeelden voor zijn tijdgenoten. Hij hield zich aan de wet omdat Hij onder de wet geboren was (Gal. 4:4). Daarom kunnen wij zijn woorden over tienden niet serieuzer nemen dan zijn woorden over offers van dieren.

7. Er wordt niet over tienden gesproken als het gaat om geboden om gul te geven in het Nieuwe Testament
Wanneer christenen wordt opgedragen om aan de armen te geven, wordt hen niet gezegd dat ze de armen hun tienden moeten geven. In plaats daarvan moeten ze gul zijn het helpen van mensen in nood (Handelingen 2:43-47; 4:32-37; 11:27-30; Galaten 2:10; 1 Kor. 16:1-4; 2 Kor. 8:1-9:15). Bijvoorbeeld in 1 Korinthe 16:4 vinden we een populaire tekst om tienden te promoten, maar het wordt daar niet genoemd, het gaat hier om een eenmalige gift aan arme heiligen in Jeruzalem.

Geef gul
Ook al is het geven van je tienden vandaag de dag dus niet verplicht, dat betekent niet dat je gierig moet zijn.

We hebben het gebod gekregen om de mensen te ondersteunen die het evangelie verkondigen (Mat 10:10; Lukas 10:7; 1 Kor 9:6-14; 1 Tim. 5:17-18). En terwijl we genieten van de goede dingen die God ons geeft, worden we ook geroepen om gul te zijn richting hen die in nood verkeren (1 Tim 6:17-19; 2 Kor 8-9). Rijkdom kan zo snel een afgod worden die ons bij God vandaan leidt.

Omdat God onze grootste schat is, mogen christenen gul en vrijgevig zijn. Voor de meeste mensen in het Westen betekent dit meer dan 10 procent. Toch geeft de Schrift dus geen gebod tot het geven van een tiende deel. En de Bijbel, en dus niet de traditie, is onze leer en autorteit.

Praatmee

Beluister onze podcast

#389 Martin Koornstra & Jan Pool over geloven in tijden van ziekte en een God van wonderen
Of beluister op:

Meerartikelen

Opperrabbijn Jacobs
Nieuws

Opperrabbijn Jacobs na aanslag: "Antisemitisme verspreidt zich als een virus"

Na de dodelijke aanslag op een Chanoeka-viering in het Australische Sydney zijn in Nederland geen aparte herdenkingen aangekondigd vanuit de Joodse gemeenschap. Wel wordt tijdens Chanoeka in synagogen en bijeenkomsten gebeden voor de slachtoffers en

Bondi Beach
Nieuws

Christenen geschokt na antisemitische aanslag: ‘Feest van licht werd daad van duisternis’

De dodelijke aanslag op een Chanoeka-viering op Bondi Beach in Sydney heeft ook in Nederland diepe verontwaardiging en afschuw losgemaakt. Politici en theologen spreken hun steun uit aan de Joodse gemeenschap en waarschuwen voor het toenemende antise

Bijbels
Nieuws

Nicaragua verbiedt invoer van Bijbels voor toeristen

Toeristen die Nicaragua binnenkomen, mogen geen Bijbel meer meenemen. Ook andere boeken, kranten en tijdschriften zijn voortaan verboden bij de grens. Dat blijkt uit informatie van de Britse organisatie Christian Solidarity Worldwide (CSW). Religieuz

Pakistan
Nieuws

Nieuwe Pakistaanse wet moet christenen beter beschermen

Het Pakistaanse parlement heeft begin deze maand ingestemd met wetgeving voor de oprichting van een Nationale Commissie voor Minderheidsrechten. Daarmee wordt gehoor gegeven aan een al jaren bestaande oproep om de positie van religieuze minderheden,

LEEF! Deventer
Video

Feest bij doopdienst in Deventer: bekijk de beelden

In Deventer was het feest tijdens een doopdienst waarin vijf mensen zich lieten dopen en nog eens acht zich meldden voor een volgende doop. Veel van hen groeiden niet op met het christelijk geloof, maar kozen nu bewust voor een leven met Christus. Da

Ds. G. van Zanden
Video

Ds. Van Zanden vertelt over vrouw die tot geloof kwam na kapitale blunder op het werk

"Ze werd stilgezet, afgebogen en kwam in de kerk terecht. Uiteindelijk vond ze dezelfde God als haar manager, de God van Mozes", aldus ds. G. van Zanden. In een recente preek over de brandende braambos uit Exodus 3, deelde de hervormde predikant uit

Generatie Z
Nieuws

IFES-rapport laat zien hoe Generatie Z christelijk studentenwerk verandert

Een nieuw rapport van de International Fellowship of Evangelical Students (IFES) laat zien dat Generatie Z het christelijk studentenwerk wereldwijd ingrijpend beïnvloedt. De organisatie roept kerken en studentenbewegingen op om verder te kijken dan h

Christelijk Urker Visserskoor
Video

Krachtige samenzang uit Urk: Visserskoor ontroert met Psalm 1

Het Christelijk Urker Visserskoor brengt opnieuw een geliefde psalm tot leven. In deze muziekvideo zingen de mannen Psalm 1, een psalm die oproept om dicht bij Gods weg te blijven en te vertrouwen op Zijn zegen. De krachtige samenzang, de herkenbare

Meerartikelen

Tijs van den Brink
Persbericht

Tijs van den Brink sluit 'Adieu God?' af met speciaal slotakkoord

Na dertien jaar en bijna 200 gesprekken met bekende Nederlanders neemt Tijs van den Brink afscheid van Adieu God?. Het programma groeide uit tot een vaste plek voor openhartige gesprekken over geloof, ongeloof en alles daartussenin. In twee speciale

Ds. A. L. Molenaar
Interview

Ds. Molenaar ziet de kerk als een olijfboom: “Soms dor en droog, maar het blijft Gods planting”

Ds. A. L. Molenaar had zichzelf als jongen nooit op de kansel zien staan. Toch liet God hem niet los. Via een innerlijke worsteling, een ommekeer in zijn werk en een lange weg van studeren, groeide een roeping die steeds concreter werd. “Het is een b

moraal
Verdieping

Waar komt ons besef van goed en kwaad eigenlijk vandaan?

Kwaad kent gradaties. Een bloedbad aanrichten onder scholieren is erger dan het stelen van een fiets. Daar is de mensheid het gelukkig over eens. Maar hoe komt het dat die afschuw zo wereldwijd in mensenhoofden zit ingebakken? Evolutionisten en creat

Johan Vink
Opinie

Christenen hebben geen cultuurstrijd nodig, maar Koninkrijksdenken

Steeds vaker wordt bepleit dat we als christenen uitdrukkelijker moeten opkomen voor christelijke waarden die in onze samenleving bij het grof vuil zijn gezet. Hoe vaak zeggen medechristenen niet dat wij te bang zijn om onze nek uit te steken, dat we

Lydia en Gerard de Groot
Boekfragment

Geestelijke autoriteit: Mozes laat zien wat dit werkelijk betekent

In ons boek staan we stil bij de betekenis van het Griekse woord ‘exousia’, het woord dat we in dit boek veelal vertalen met ‘geestelijke autoriteit’. Aan de hand van het inspirerende verhaal van de doortocht door de Schelfzee wordt de betekenis van

Bijbel in Tokelau
Positief nieuws

Afgelegen eilandengroep ontvangt voor het eerst complete Bijbel in eigen taal

Op de afgelegen eilandengroep Tokelau is voor het eerst een volledige Bijbel verschenen in de eigen taal van de bevolking. De United Bible Societies (UBS) noemden dit eerder deze maand een “historische mijlpaal voor een van de meest afgelegen eilande

Sarah Floor
Nieuws

Sarah Floor brengt nieuwe single uit in aanloop naar Kerst: 'Immanuel'

'Immanuel', zo heet de nieuwste single van de christelijke zangeres Sarah Floor. De single is een vrolijk nummer die bij uitstek geschikt is voor samenzang. De zangeres laat aan Cvandaag weten dat samen zingen en samen verbinden juist in deze tijd en

Het Omega Project
Verdieping

Gods Koninkrijk is gekomen maar moet nog doorbreken: hoe zit dat? Bekijk de tutorial

In tijden van polarisatie en populisme is het belangrijk om te begrijpen dat het christelijk geloof vol paradoxen zit. Een spannende vraag is hoe we voorkomen dat we teveel of juist te weinig van Gods kracht verwachten. Hoewel Gods Koninkrijk gekomen

Sisters Vocal Group
Persbericht

Sisters Vocal Group brengt licht aan huis én op de Wallen

In de weken voor kerst worden de dagen korter en valt de duisternis snel in. Juist dan trekt Sisters Vocal Group, bekend om hun warme stemmen en lichtsnoeren om de nek, eropuit om hoop en troost te brengen waar dat het hardst nodig is. Wat begon met

Ds. M. Maas
Preekverslag

Ds. Maas wijst in preek over Openbaring op het Lam: "Daar ben je echt veilig"

"Veiligheid kun je op verschillende plekken en bij allerlei mensen zoeken, maar al die mensen en plekken hebben één ding gemeen: ze kunnen je niet voor honderd procent veiligheid garanderen. Echte veiligheid is alleen te vinden bij het Lam", aldus ds

Willem Lingeman
Opinie

Strijden christenen voor een stapel stenen of de eenheid van de gemeente?

Rechtszaken binnen de kerk zijn geen nieuw verschijnsel, maar telkens opnieuw schuren ze pijnlijk langs Paulus’ oproep om geschillen niet voor de wereldlijke rechter uit te vechten. Willem Lingeman reflecteert op de huidige situatie waarin broeders t

Bert-Jan Ruissen
Persbericht

SGP wil opheldering stopzetting EU-subsidies aan christelijke organisaties

SGP-Europarlementariër Bert-Jan Ruissen wil opheldering over de stopzetting van EU-subsidies aan christelijke organisaties. Dit vraagt Ruissen in een brief die hij met collega-Europarlementariërs stuurt aan Commissievoorzitter Ursula von der Leyen. D