7 redenen waarom christenen niet verplicht zijn hun tienden te geven

God 19 augustus 2021 Thomas Schreiner
redenen voor tienden

Maak jij elke maand een tiende van je inkomsten over naar de kerk? Theoloog Thomas Schreiner is gespecialiseerd in het Nieuwe Testament en hij legt bij de Gospel Coalition uit waarom hij denkt dat we als christenen niet verplicht zijn om onze tienden te geven.

Velen denken dat christenen tien procent van hun inkomen aan de kerk moeten geven. Ook in de kerk wordt er vaak gesproken over de offergaven of het geven van je tienden. Maar anderen geloven dat het geven van tienden niet noodzakelijk is.

Welk standpunt doet het meest recht aan het Woord van God? 

Liefde is veel belangrijker dan onze visie op het geven van tienden (1 Kor. 13). Maar toch wil ik beargumenteren waarom ik denk dat het geven van tienden niet een verplichting is voor christenen en waarom christenen daar niet in aangemoedigd hoeven worden. Zo'n standpunt vraagt natuurlijk om uitleg.

Tienden in het Oude Testament
Wat zegt het Oude Testament over tienden? Abraham gaf een tiende van wat hij had veroverd aan Melchizedek (Gen. 14:20), in Hebreeƫn wordt hiermee de superioriteit van Melchizedeks priesterschap over het priesterschap van Levi aangegeven (Heb. 7:4-10). Toen Jakob zijn hoofd in Bethel te rusten legde beloofde God hem te zegenen, op zijn beurt beloofde Jakob God een tiende van alles wat hij in bezit zou krijgen (Gen. 28:22).

De geboden van het oude verbond zijn niet langer van kracht voor christenen.

Een tiende van Israƫls zaden, vruchten en vee werd aan de Heer gegeven (Lev. 27:30-32; Deut. 14:22-24; 2 Kro. 31:5-6; Neh. 13:5,12). Het volk gaf een tiende aan de Levieten om hen te ondersteunen (Num. 18:21-24; Neh. 10:38; 12:44), en de Levieten gaven op hun beurt weer hun tienden aan de hogepriester (Num. 18:25-28). Diegenen die hun tienden niet gaven ervoeren de dreiging van een vloek, zij die gaven zouden worden gezegend (Mal. 3:8-10).

Ook al nemen we aan dat er in het Oude Testament tien procent van alle opbrengsten werden geofferd, toch blijft het moeilijk te onderscheiden hoeveel er precies gegeven werd. We kunnen er niet te lang bij stilstaan maar sommigen denken dat er in zeven jaar tijd 14 keer een offergave werd gehouden en anderen denken dat dit 12 keer per zeven jaar plaatsvond. Als we alles bij elkaar berekenen ging het ver over de 10 procent heen. Waarschijnlijk werd er zo'n 20 procent gegeven per jaar.

Waarom het vandaag de dag geen verplichting is
Er zijn zeven redenen waarom christenen deze verplichting tot het geven van hun tienden niet hebben.

1. Gelovigen maken geen onderdeel meer uit van het oude verbond (Rom. 6:14-15; 7:5-6; Gal. 3:15-4:7; Kor 3:4-18)
De geboden van het oude verbond zijn niet langer van kracht voor christenen. Sommigen maken een onderscheid in burgerlijke, ceremoniƫle en morele wetten om het geven van tienden te blijven ondersteunen. Maar toch is deze indeling in mijn ogen niet wat Paulus bedoelt wanneer hij uitlegt hoe de wet vandaag de dag op ons van toepassing is. Als we deze verdeling wel aanhouden is het geven van tienden zeker geen onderdeel van de morele wet. De morele wetten van het Oude Testament gelden inderdaad ook nog voor ons vandaag de dag en die onderscheiden we dankzij de wet van Christus in het Nieuwe Testament, maar het geven van tienden hoort daar niet bij.

Levieten en priesters waren gebonden aan het offergave systeem van Oude Testament. Nu zijn alle gelovigen priesters. met Jezus als onze hogepriester Melchizedek.

2. De voorbeelden van Abraham en Jakob zijn geen normatieve partonen
Sommigen denken dat het geven van je tienden verplicht is omdat Abraham en Jakob tienden gaven en omdat zij voor het oude verbond leefden. Toch geven deze voorbeelden niet aan dat het geven van je tienden iets is dat altijd moet gebeuren. De gift van Abraham aan Melchizedek was eenmalige gebeurtenis; er is geen bewijs dat hij regelmatig tienden gaf aan God.

Jakobs tienden illustreren zijn danbaarheid richting God voor de bescherming die hij ontvangt. Deze dankbaarheid en gulheid spreken nog steeds tot ons vandaag, maar een historische beschrijving van wat Jakob gaf ondersteunt niet het idee dat alle gelovigen een tiende van hun inkomen aan God moeten geven.

3. Offergaven gingen naar de Levieten en priesters maar er zijn geen priesters en Levieten in het Nieuwe Testament.
Levieten en priesters waren gebonden aan het offergave systeem van Oude Testament. Nu zijn alle gelovigen priesters (1 Petrus 2:9; Reb. 1:6; 5:10; 20:6), met Jezus als onze hogepriester Melchizedek (Heb. 7).

4. De tienden zijn verbonden aan het land Israƫl onder het oude verbond
Israƫl vierde elke drie jaar een offergave in Jeruzalem. Maar dat geldt niet voor de christenen van vandaag. Het ging om de Joden als natie, Joden die leefden in het beloofde land. Met de komst van Christus is het Joodse volk niet per se het volk van God. Al zijn Joden wel onderdeel van de kerk door hun geloof in Jezus.

Vaak ging het richting de 20 procent. Mensen die een voorstander zijn van tienden moeten zich op 20 procent richten.

Het aardse Jeruzalem staat niet langer centraal in Gods plannen (Gal 4:25). Gelovigen zijn onderdeel van het hemelse Jeruzalem (Gal 4:26) en kijken uit naar de stad die komt (Heb 11:10), een nieuwe hemel en een neiuwe aarde (Openbaring 21:1-22:5). Abraham is geen erfgenaam van het land Israƫl, maar de gehele wereld (Rom. 4:13).

5. Als het niet verplicht meer is, hoeveel moeten we dan geven?
Zoals hierboven aangegeven, het ging vaak om meer dan tien procent. Vaak ging het richting de 20 procent. Mensen die een voorstander zijn van tienden moeten zich op 20 procent richten.

6. Toen Jezus het geven van tienden aanhaalde was dat nog voor het ingaan van het nieuwe verbond
Sommigen verdedigen het geven van tienden omdat Jezus het aanprees, ook al zei Hij dat het minder belangrijk was dan andere dingen (Matt. 23:23; Luk 11:42). Dit lijkt een sterk argument maar is niet overtuigend. Jezus had het ook over offers in de tempel (Mat 5:23-24), maar christenen geven daar geen gevolg aan, al zou de tempel herbouwd worden. Jezus' woorden zijn te bergijpen binnen de context van zijn vrijmakende geschiedenis.

Jezus had het ook over offers in de tempel, maar christenen geven daar geen gevolg aan, al zou de tempel herbouwd worden.

Jezus sprak over offers en tienden voordat Hij opstand uit de dood, voordat het nieuwe verbond inging. Hij gebruikte zijn spreken over offers en tienden als voorbeelden voor zijn tijdgenoten. Hij hield zich aan de wet omdat Hij onder de wet geboren was (Gal. 4:4). Daarom kunnen wij zijn woorden over tienden niet serieuzer nemen dan zijn woorden over offers van dieren.

7. Er wordt niet over tienden gesproken als het gaat om geboden om gul te geven in het Nieuwe Testament
Wanneer christenen wordt opgedragen om aan de armen te geven, wordt hen niet gezegd dat ze de armen hun tienden moeten geven. In plaats daarvan moeten ze gul zijn het helpen van mensen in nood (Handelingen 2:43-47; 4:32-37; 11:27-30; Galaten 2:10; 1 Kor. 16:1-4; 2 Kor. 8:1-9:15). Bijvoorbeeld in 1 Korinthe 16:4 vinden we een populaire tekst om tienden te promoten, maar het wordt daar niet genoemd, het gaat hier om een eenmalige gift aan arme heiligen in Jeruzalem.

Geef gul
Ook al is het geven van je tienden vandaag de dag dus niet verplicht, dat betekent niet dat je gierig moet zijn.

We hebben het gebod gekregen om de mensen te ondersteunen die het evangelie verkondigen (Mat 10:10; Lukas 10:7; 1 Kor 9:6-14; 1 Tim. 5:17-18). En terwijl we genieten van de goede dingen die God ons geeft, worden we ook geroepen om gul te zijn richting hen die in nood verkeren (1 Tim 6:17-19; 2 Kor 8-9). Rijkdom kan zo snel een afgod worden die ons bij God vandaan leidt.

Omdat God onze grootste schat is, mogen christenen gul en vrijgevig zijn. Voor de meeste mensen in het Westen betekent dit meer dan 10 procent. Toch geeft de Schrift dus geen gebod tot het geven van een tiende deel. En de Bijbel, en dus niet de traditie, is onze leer en autorteit.

Praatmee

Beluister onze podcast

#373 Jeffrey & Petra van de Weetering over Israƫl, de kerk en geloven vanuit de schuilkelder
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Wilkin van de Kamp
Video

Videoboodschap Wilkin van de Kamp: 3 betekenissen van geloof in de Bijbel

In een nieuwe overdenking legt Wilkin van de Kamp uit dat het Griekse woord pistis in het Nieuwe Testament drie verschillende dimensies van geloof beschrijft: geloof in God, geloof als vrucht en geloof als gave. Aan de hand van Efeziƫrs 2:8-9 laat hi

Roelof Ham
Video

Wat Habakuk ons vandaag leert: Roelof Ham neemt ons mee

In een video van Het Zoeklicht staat het Bijbelboek Habakuk centraal. Roelof Ham neemt ons mee naar het slot van dit bijzondere profetenboek: hoofdstuk 3. Daar ontdekken we dat Habakuk eindigt met een psalm - een loflied dat juist in donkere tijden t

'De Wereld Rond'
Podcast

Zendingswerker Kenneth Thijm deelt ervaringen in podcast

In de nieuwste aflevering van 'De Wereld Rond' horen we het bijzondere levensverhaal van Pastor Kenneth Thijm. Als jonge student kwam hij naar Nederland met het plan om vooral te genieten van het leven, maar God had een ander en beter plan. Samen met

Hans Alblas
Podcast

Wie nodig jij uit om Jezus te volgen? Beluister deze podcast

Het is zo’n bekend en aansprekend verhaal uit de kinderbijbel: Jezus die langs het meer van Galilea loopt en mensen roept om Hem te volgen. Vissers laten hun netten vallen. Hun boten. Hun zekerheden. En ze gaan. Wat is het, dat die uitnodiging "Kom,

ds. H. Korving
Video

Terugkijken: ds. Korving beantwoordt Refoweb-vragen

In de nieuwste aflevering van Pastorie online, het programma van Refoweb.nl bij de Reformatorische Omroep, gaat ds. H. Korving in op drie veelgestelde, maar vaak ook ingewikkelde geloofsvragen. Wat betekent het werkelijk dat God in de doop zegt: ā€œIk

Drs. P. J. Vergunst
Preekverslag

Drs. Vergunst wijst op de huidige tijdsgeest: "De wereld ligt in het boze"

ā€œWij weten dat de hele wereld in het boze ligt." Met deze radicale woorden uit Johannes zette drs. P. J. Vergunst, algemeen secretaris van de Gereformeerde Bond, de toon in zijn lezing die hij begin deze week tijdens de Haamstedeconferentie hield. Aa

Joke Buis
Interview

Joke Buis kreeg heimwee naar God: ā€œIk kom nooit los van Hem, al voelt dat soms wel zoā€ 

Ze noemt haar liedjes "verhalen die naast je komen staan". Liedjes die je laten voelen: je bent niet alleen, het is okƩ als het niet okƩ is, en er is altijd hoop. "Ik hoop dat mensen na mijn concert opgeladen naar huis gaan, met een sprankje hoop in

Paus Franciscus
Nieuws

Turkse man met IS-lidmaatschap in Nederland opgepakt om moordplan paus

In Nederland is een 45-jarige man van Turkse afkomst aangehouden op verdenking van betrokkenheid bij een plan om de inmiddels overleden paus Franciscus te vermoorden. Dat meldt de Italiaanse politie aan persbureau ANSA. Hoewel de man eind april al op

Meerartikelen

Politie
Nieuws

Politie: 'Brand katholieke kerk in Gilze mogelijk aangestoken'

Op dinsdagavond brak er brand uit in de katholieke Sint Petrus’ Bandenkerk in het Brabantse Gilze, waarbij aanzienlijke schade is ontstaan. Volgens de politie is het mogelijk dat de brand opzettelijk gesticht is. Dat melden diverse media. Die brand w

Ds. M. Messemaker
Nieuws

Ds. Messemaker stopt als gemeentepredikant en gaat fulltime lesgeven

Ds. M. Messemaker stopt als gemeentepredikant en gaat fulltime het onderwijs in. Dat meldt het Reformatorisch Dagblad. Naast zijn werk als docent godsdienst aan de Guido de BrĆØs, was Messemaker vier jaar parttime verbonden aan de hervormde gemeente i

Vrouw
Persbericht

4.000 kerken ontvangen brochure over miskraam en stilgeboorte

EƩn op de vier vrouwen krijgt te maken met een verlies in de zwangerschap. Er heerst nog veel onwetendheid hoe om te gaan met een miskraam of stilgeboorte. Schreeuw om leven publiceert daarom een brochure over het christelijk omgaan met miskraam en s

Kamer
Persbericht

Protestants Nederland waarschuwt voor wetsvoorstel: 'Bedreiging voor pastorale zorg'

De vereniging Protestants Nederland waarschuwt dat het wetsvoorstel tot strafbaarstelling van conversiehandelingen een bedreiging vormt voor pastorale zorg. Volgens de vereniging is de wet zo geformuleerd dat ook pastorale gesprekken tot strafrechtel

TU
Persbericht

George Harinck onderscheiden met Kuyperprijs 2026

Dr. George Harinck, gerenommeerd historicus, wetenschapper en rector magnificus van de Theologische Universiteit Utrecht, is onderscheiden met de Abraham Kuyper Prize for Excellence in Reformed Theology and Public Life. De Kuyperprijs, ingesteld in 1

Ds. J. P. Ouwehand
Nieuws

Hervormde gemeente Wijk bij Duurstede beroept ds. J. P. Ouwehand

De hervormde gemeente te Wijk bij Duurstede heeft een beroep uitgebracht op ds. J. P. Ouwehand. De predikant is sinds 2020 verbonden aan de hervormde gemeenten van Ilpendam en Watergang. In Wijk bij Duurstede is men vacant nadat ds. M. J. Middelkoop

Vlag Soedan
Nieuws

Soedanese politie arresteert vijf christenen tijdens rouwdienst

In Soedan zijn vijf Zuid-Soedanese christenen gearresteerd tijdens een rouwdienst. Dat melden diverse kerkleiders. Op 16 augustus viel de politie een rouwdienst binnen in Noord-Khartoum. Pastor Peter Perpeny van de Presbyteriaanse Kerk van Soedan en

JĆŗlia Herku
Video

Jonge Theoloog des Vaderlands JĆŗlia Herku te gast in Hour of Power

Aanstaande zondag is JĆŗlia Herku te gast in Hour of Power. Deze jonge theologe heeft een grote passie voor Gen Z en zoekt via kunst het gesprek met hen over diepe levensvragen, zoals: wat betekent het om persoonlijk in God te geloven?  Kijk komende z

Ds. A. van der Zwan
Video

CGK-predikant waarschuwt voor een geloof zonder kennis

Kennis zonder geloof is dood, maar geloof zonder kennis is net zo ernstig. Zo stelde ds. A. van der Zwan in een recente preek over 2 Petrus 1. De CGK-predikant uit Dordrecht wees erop dat we hiervoor juist in onze tijd op onze hoede moeten zijn en ui

Gevangenis
Nieuws

Man vernielt Amerikaanse kerk uit woede tegen God

In de Amerikaanse staat Wisconsin is een man aangehouden vanwege het vernielen van een kerk. Volgens de politie stelde de man tijdens zijn verhoring dat hij ā€œheel boos op Godā€ was en daarom de kerk vernielde. De 35-jarige Jute T. Handrick sloeg vorig

Huwelijksproblemen
Dagelijks leven

Refoweb-vragensteller erkent: ā€œWe hebben eigenlijk geen huwelijk meerā€

Een vrouw die al meer dan tien jaar getrouwd is, deelde in de vragenrubriek van Refoweb haar aangrijpende verhaal. Haar man, bij wie autisme is vastgesteld, heeft zich steeds verder van haar verwijderd. Hij slaapt niet meer naast haar, vindt haar nie

Samuƫl
Video

Waarom rationaliteit niet kan bestaan zonder God

In deze video van ChristenDOM? legt Samuƫl uit waarom rationaliteit volgens hem onmogelijk is zonder God. Vanuit een verrassend perspectief, gebaseerd op inzichten uit de natuurkunde, laat hij zien hoe geloof en logica onlosmakelijk met elkaar verbon