7 redenen waarom christenen niet verplicht zijn hun tienden te geven

God 19 augustus 2021 Thomas Schreiner
redenen voor tienden

Maak jij elke maand een tiende van je inkomsten over naar de kerk? Theoloog Thomas Schreiner is gespecialiseerd in het Nieuwe Testament en hij legt bij de Gospel Coalition uit waarom hij denkt dat we als christenen niet verplicht zijn om onze tienden te geven.

Velen denken dat christenen tien procent van hun inkomen aan de kerk moeten geven. Ook in de kerk wordt er vaak gesproken over de offergaven of het geven van je tienden. Maar anderen geloven dat het geven van tienden niet noodzakelijk is.

Welk standpunt doet het meest recht aan het Woord van God? 

Liefde is veel belangrijker dan onze visie op het geven van tienden (1 Kor. 13). Maar toch wil ik beargumenteren waarom ik denk dat het geven van tienden niet een verplichting is voor christenen en waarom christenen daar niet in aangemoedigd hoeven worden. Zo'n standpunt vraagt natuurlijk om uitleg.

Tienden in het Oude Testament
Wat zegt het Oude Testament over tienden? Abraham gaf een tiende van wat hij had veroverd aan Melchizedek (Gen. 14:20), in Hebreeën wordt hiermee de superioriteit van Melchizedeks priesterschap over het priesterschap van Levi aangegeven (Heb. 7:4-10). Toen Jakob zijn hoofd in Bethel te rusten legde beloofde God hem te zegenen, op zijn beurt beloofde Jakob God een tiende van alles wat hij in bezit zou krijgen (Gen. 28:22).

De geboden van het oude verbond zijn niet langer van kracht voor christenen.

Een tiende van Israëls zaden, vruchten en vee werd aan de Heer gegeven (Lev. 27:30-32; Deut. 14:22-24; 2 Kro. 31:5-6; Neh. 13:5,12). Het volk gaf een tiende aan de Levieten om hen te ondersteunen (Num. 18:21-24; Neh. 10:38; 12:44), en de Levieten gaven op hun beurt weer hun tienden aan de hogepriester (Num. 18:25-28). Diegenen die hun tienden niet gaven ervoeren de dreiging van een vloek, zij die gaven zouden worden gezegend (Mal. 3:8-10).

Ook al nemen we aan dat er in het Oude Testament tien procent van alle opbrengsten werden geofferd, toch blijft het moeilijk te onderscheiden hoeveel er precies gegeven werd. We kunnen er niet te lang bij stilstaan maar sommigen denken dat er in zeven jaar tijd 14 keer een offergave werd gehouden en anderen denken dat dit 12 keer per zeven jaar plaatsvond. Als we alles bij elkaar berekenen ging het ver over de 10 procent heen. Waarschijnlijk werd er zo'n 20 procent gegeven per jaar.

Waarom het vandaag de dag geen verplichting is
Er zijn zeven redenen waarom christenen deze verplichting tot het geven van hun tienden niet hebben.

1. Gelovigen maken geen onderdeel meer uit van het oude verbond (Rom. 6:14-15; 7:5-6; Gal. 3:15-4:7; Kor 3:4-18)
De geboden van het oude verbond zijn niet langer van kracht voor christenen. Sommigen maken een onderscheid in burgerlijke, ceremoniële en morele wetten om het geven van tienden te blijven ondersteunen. Maar toch is deze indeling in mijn ogen niet wat Paulus bedoelt wanneer hij uitlegt hoe de wet vandaag de dag op ons van toepassing is. Als we deze verdeling wel aanhouden is het geven van tienden zeker geen onderdeel van de morele wet. De morele wetten van het Oude Testament gelden inderdaad ook nog voor ons vandaag de dag en die onderscheiden we dankzij de wet van Christus in het Nieuwe Testament, maar het geven van tienden hoort daar niet bij.

Levieten en priesters waren gebonden aan het offergave systeem van Oude Testament. Nu zijn alle gelovigen priesters. met Jezus als onze hogepriester Melchizedek.

2. De voorbeelden van Abraham en Jakob zijn geen normatieve partonen
Sommigen denken dat het geven van je tienden verplicht is omdat Abraham en Jakob tienden gaven en omdat zij voor het oude verbond leefden. Toch geven deze voorbeelden niet aan dat het geven van je tienden iets is dat altijd moet gebeuren. De gift van Abraham aan Melchizedek was eenmalige gebeurtenis; er is geen bewijs dat hij regelmatig tienden gaf aan God.

Jakobs tienden illustreren zijn danbaarheid richting God voor de bescherming die hij ontvangt. Deze dankbaarheid en gulheid spreken nog steeds tot ons vandaag, maar een historische beschrijving van wat Jakob gaf ondersteunt niet het idee dat alle gelovigen een tiende van hun inkomen aan God moeten geven.

3. Offergaven gingen naar de Levieten en priesters maar er zijn geen priesters en Levieten in het Nieuwe Testament.
Levieten en priesters waren gebonden aan het offergave systeem van Oude Testament. Nu zijn alle gelovigen priesters (1 Petrus 2:9; Reb. 1:6; 5:10; 20:6), met Jezus als onze hogepriester Melchizedek (Heb. 7).

4. De tienden zijn verbonden aan het land Israël onder het oude verbond
Israël vierde elke drie jaar een offergave in Jeruzalem. Maar dat geldt niet voor de christenen van vandaag. Het ging om de Joden als natie, Joden die leefden in het beloofde land. Met de komst van Christus is het Joodse volk niet per se het volk van God. Al zijn Joden wel onderdeel van de kerk door hun geloof in Jezus.

Vaak ging het richting de 20 procent. Mensen die een voorstander zijn van tienden moeten zich op 20 procent richten.

Het aardse Jeruzalem staat niet langer centraal in Gods plannen (Gal 4:25). Gelovigen zijn onderdeel van het hemelse Jeruzalem (Gal 4:26) en kijken uit naar de stad die komt (Heb 11:10), een nieuwe hemel en een neiuwe aarde (Openbaring 21:1-22:5). Abraham is geen erfgenaam van het land Israël, maar de gehele wereld (Rom. 4:13).

5. Als het niet verplicht meer is, hoeveel moeten we dan geven?
Zoals hierboven aangegeven, het ging vaak om meer dan tien procent. Vaak ging het richting de 20 procent. Mensen die een voorstander zijn van tienden moeten zich op 20 procent richten.

6. Toen Jezus het geven van tienden aanhaalde was dat nog voor het ingaan van het nieuwe verbond
Sommigen verdedigen het geven van tienden omdat Jezus het aanprees, ook al zei Hij dat het minder belangrijk was dan andere dingen (Matt. 23:23; Luk 11:42). Dit lijkt een sterk argument maar is niet overtuigend. Jezus had het ook over offers in de tempel (Mat 5:23-24), maar christenen geven daar geen gevolg aan, al zou de tempel herbouwd worden. Jezus' woorden zijn te bergijpen binnen de context van zijn vrijmakende geschiedenis.

Jezus had het ook over offers in de tempel, maar christenen geven daar geen gevolg aan, al zou de tempel herbouwd worden.

Jezus sprak over offers en tienden voordat Hij opstand uit de dood, voordat het nieuwe verbond inging. Hij gebruikte zijn spreken over offers en tienden als voorbeelden voor zijn tijdgenoten. Hij hield zich aan de wet omdat Hij onder de wet geboren was (Gal. 4:4). Daarom kunnen wij zijn woorden over tienden niet serieuzer nemen dan zijn woorden over offers van dieren.

7. Er wordt niet over tienden gesproken als het gaat om geboden om gul te geven in het Nieuwe Testament
Wanneer christenen wordt opgedragen om aan de armen te geven, wordt hen niet gezegd dat ze de armen hun tienden moeten geven. In plaats daarvan moeten ze gul zijn het helpen van mensen in nood (Handelingen 2:43-47; 4:32-37; 11:27-30; Galaten 2:10; 1 Kor. 16:1-4; 2 Kor. 8:1-9:15). Bijvoorbeeld in 1 Korinthe 16:4 vinden we een populaire tekst om tienden te promoten, maar het wordt daar niet genoemd, het gaat hier om een eenmalige gift aan arme heiligen in Jeruzalem.

Geef gul
Ook al is het geven van je tienden vandaag de dag dus niet verplicht, dat betekent niet dat je gierig moet zijn.

We hebben het gebod gekregen om de mensen te ondersteunen die het evangelie verkondigen (Mat 10:10; Lukas 10:7; 1 Kor 9:6-14; 1 Tim. 5:17-18). En terwijl we genieten van de goede dingen die God ons geeft, worden we ook geroepen om gul te zijn richting hen die in nood verkeren (1 Tim 6:17-19; 2 Kor 8-9). Rijkdom kan zo snel een afgod worden die ons bij God vandaan leidt.

Omdat God onze grootste schat is, mogen christenen gul en vrijgevig zijn. Voor de meeste mensen in het Westen betekent dit meer dan 10 procent. Toch geeft de Schrift dus geen gebod tot het geven van een tiende deel. En de Bijbel, en dus niet de traditie, is onze leer en autorteit.

Praatmee

Beluister onze podcast

#389 Martin Koornstra & Jan Pool over geloven in tijden van ziekte en een God van wonderen
Of beluister op:

Meerartikelen

Poster
Nieuws

Grootse posteractie in Duitsland moet mensen weer naar de kerk brengen

Door heel Duitsland hangen sinds kort 30.000 grote posters die mensen willen aanmoedigen om opnieuw na te denken over God en geloof. Dat meldt Evangelical Focus. De campagne, ‘Die Erinnerung 2026’, is een initiatief van de christelijke omroep Bibel T

Mark en Ellen Hoefnagel
Video

Komende zondag zijn Mark en Ellen Hoefnagel te gast in Hour of Power

In Hour of Power zijn Mark Hoefnagel en zijn moeder Ellen Hoefnagel te gast. Tijdens een vakantie in Duitsland gebeurde iets wat je alleen in films ziet: het hotel stortte in. Mark lag dertien uur lang onder het puin, zonder te weten of iemand hem no

Jan Dirk
Video

Terugkijken: directeur Stichting Hulp Vervolgde Christenen vertelt over bezoek aan Nigeria

Nigeria wordt op dit moment geteisterd door conflicten en toenemend geweld, waardoor het land in grote chaos verkeert. Ontvoeringen en gewelddaden zijn aan de orde van de dag. Ook christenen zijn regelmatig doelwit en worden getroffen door ernstig ge

Ds. M. Messemaker
Video

Ds. Messemaker vertelt over begin predikantschap: "Wat een vreugde om de Heere te dienen"

"Wat een vreugde om voluit in de dienst des Heeren te mogen staan, voltijds Hem te mogen dienen en vooral een eigen gemeente te hebben die je op de preekstoel bedienen mag", aldus ds. M. Messemaker. De hervormde predikant vertelde onlangs in de serie

President Donald Trump
Nieuws

Trump staat open voor gesprek met paus na stevige kritiek op immigratiebeleid

De Amerikaanse president Donald Trump zegt bereid te zijn om paus Leo XIV te ontmoeten. Dat vertelde hij in een interview met Politico. Trump stelde in datzelfde interview dat hij niet wist van de kritiek die de paus eerder op zijn immigratiebeleid u

Harimalala
Video

Mercy Ships biedt hoop: hoe één operatie Harimalala weer liet ademen

Harimalala uit Madagaskar leefde jarenlang met een snel groeiend gezwel in haar nek. De zwelling maakte tillen moeilijk, later zelfs slikken en ademen. Hulp was nergens te vinden, totdat de Africa Mercy aanmeerde. Aan boord van het ziekenhuisschip va

Jongerenkoor Chenánja
Video

Lied vol verwachting: Chenánja brengt krachtige kerstboodschap ten gehore

Het Reformatorisch Jongerenkoor Chenánja brengt een krachtige en sfeervolle uitvoering van Het volk dat in duisternis wandelt, opgenomen tijdens het kerstconcert in de Oude Kerk in Ede. De woorden uit Jesaja 9 klinken hoopvol en wijzen vooruit naar h

Advent
Video

Wat houdt Advent precies in? Bekijk de video

We leven in de Adventsperiode. Voor veel christenen is dit een tijd van verwachting en voorbereiding. Maar wat houdt Advent precies in en welke gebruiken horen daarbij? Credo maakte een duidelijke en toegankelijke video die laat zien hoe katholieken

Meerartikelen

Leander Janse
Video

Leander Janse legt uit waarom christenen soms net Jona zijn

Spreker Leander Janse laat zien hoe Jona niet alleen vlucht voor zijn opdracht, maar ook voor God: een herkenbare beweging voor veel gelovigen. Wat drijft ons om weg te lopen wanneer Gods weg moeilijk lijkt? En hoe openbaart God juist in onze vlucht

Hans Reinders
Column

Hoogbegaafden in de kerk: een mismatch?

Het winterwerk in kerken is een spannende tijd voor zowel de catecheten als voor de catechisanten. Spannend is het vooral voor catechisanten die zich ongemakkelijk voelen in groepen. Voor hen is catechisatie soms zelfs een lijdensweg. Dit zijn vaak c

Ds. A. C. Uitslag
Opinie

In de CGK worden feiten verdraaid en met modder gegooid

Met verbazing en verbijstering heb ik de column van collega Bram Hofland gelezen. Zijn pijn deel ik. Het verdriet om de situatie binnen de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) ook. Zijn behoefte om met modder te gaan gooien bedroeft mij echter. Zi

Arsenal FC tijdens het seizoen 2024/2025
Nieuws

Voetballers Engelse topclub delen openlijk hun geloof: ‘Het brengt ons dichter bij elkaar’

Arsenal beleeft een van zijn beste seizoenen in jaren. De club staat bovenaan in zowel de Champions League als de Premier League. Opvallend: een grote groep spelers spreekt geregeld openlijk over hun christelijke geloof. Onder fans staan zij inmiddel

Parlementsgebouw Canada
Nieuws

Canada schrapt belangrijke uitzondering voor gelovigen in haatzaaiwet: christenen bezorgd

In Canada is een politieke beslissing genomen die veel gelovigen zorgen baart. Een parlementaire commissie heeft besloten een belangrijke bescherming voor religieuze sprekers uit de zogeheten haatzaaiwet te halen. Dat meldt Christian Daily Internatio

Kerk
Nieuws

Majed weigert Jemen te verlaten ondanks levensgevaar

In Jemen, een van de gevaarlijkste landen voor christenen volgens de Ranglijst Christenvervolging, is opnieuw een golf van hevige vervolging begonnen. Verschillende gelovigen zijn door de islamitische overheid gevangengezet en worden ondervraagd en g

Hasmonese stadsmuur
Nieuws

Archeologen ontdekken grote Hasmonese stadsmuur in Jeruzalem vlak voor Chanoeka

Vlak voor het Chanoekafeest hebben archeologen in Jeruzalem een bijzondere ontdekking gedaan. Dat meldt All Israel News. Tijdens de renovatie van het Tower of David Museum werd een groot deel van een oude Hasmonese stadsmuur gevonden. De vondst ligt

Ds. J. Koppelaar
Video

Ds. Koppelaar vertelt hoe een lezing van evangelist Jan van Dooijeweert hem voorgoed bijbleef

'Als ik Tilburg binnenrijd en ik zie al die flatgebouwen, dan draait mijn hart zich om in mijn lijf. Gaan nu al die duizenden mensen verloren?' Dit hoorde ds. J. Koppelaar evangelist Jan van Dooijeweert ooit tijdens een lezing zeggen. De woorden van

Ds. R. W. J. van Ommen
Nieuws

Nieuwe dominee voor NGK Daarlerveen: ds. R. W. J. van Ommen

De NGK te Daarlerveen beschikt binnenkort weer over een eigen predikant. Ds. R. W. J. van Ommen (foto) nam het uitgebrachte beroep op hem aan. In het Overijsselse dorp volgt Van Ommen ds. H. J. Visser op. Laatstgenoemde predikant stapte in 2023 over

Paganisme
Nieuws

Steeds meer Britten verlaten christelijk geloof en zoeken hun weg in spiritualiteit

Een nieuw onderzoek laat zien dat veel Britten die het christelijk geloof verlaten, niet overstappen naar een andere godsdienst, maar kiezen voor atheïsme, agnosticisme of vormen van paganisme en spiritualiteit. Volgens de onderzoekers betekent dit n

pakistan
Nieuws

Hooggerechtshof Pakistan tikt overheid op de vingers om gevaarlijk werk voor christenen

De Islamabad High Court in Pakistan heeft een einde gemaakt aan de praktijk waarbij overheidsinstellingen enkel christenen vroegen voor schoonmaak- en rioolwerk in vacatures. De rechter noemt deze formulering discriminerend en bepaalde dat vacatures

Ds. A. I. Kazen
Dagelijks leven

HHK-predikant via Refoweb: 'Oudere stellen horen óók te trouwen'

Op Refoweb heeft een vraag van een smoorverliefd ouder stel tot opvallende reacties geleid. Het echtpaar, beiden op leeftijd en met kinderen uit eerdere relaties, overwoog om te trouwen. Maar een predikant had hun afgeraden te huwen: op latere leefti