Theoloog wijst op vergeestelijking heilig avondmaal: "Het is een individueel gebeuren geworden"

Verdieping 25 november 2024 5 minuten Jeffrey Schipper
Maarten Wisse
PThU

ā€œBinnen de bevindelijk-gereformeerde traditie is de avondmaalspraktijk vergeestelijkt. Dit alles zet het avondmaal als uiterlijk ritueel maximaal onder spanningā€, merkt Maarten Wisse op. De hoogleraar dogmatiek aan Protestantse Theologische Universiteit (PThU) sprak afgelopen zaterdag tijdens de jaarlijkse netwerkbijeenkomst van Dutch Biblebelt Network. De spreker duidde de bevindelijk-gereformeerde avondmaalstraditie vanuit theologisch perspectief. ā€œHet heilig avondmaal is een individueel gebeuren geworden.ā€

In het begin van zijn lezing staat Wisse kort stil bij de gevoeligheid omtrent het heilig avondmaal. ā€œWie bekend is met de reformatorische traditie weet dat de prediking een teer onderwerp, maar dat geldt zeker voor het avondmaal. Ik leerde dat je moest spreken over het ā€˜heilig avondmaal’. Het heeft mij moeite gekost om te spreken over ā€˜maaltijd van de Heerā€™ā€, geeft de theoloog, opgegroeid in de rechterflank van de reformatorische gezindte, toe. ā€œWe kunnen respect tonen voor de heiligheid die aan het avondmaal wordt toegekend.ā€ Dat neemt volgens Wisse niet weg dat het belangrijk is om ieder theologisch thema bespreekbaar te maken. Dat geldt dus ook voor het heilig avondmaal. ā€œAls theoloog ben ik gewend dat je over alles praat wat je op theologisch gebied kunt bedenken.ā€

Hij voegt toe dat het belangrijk is om te erkennen dat ook praktijken die heilig worden gevonden menselijke elementen bevatten. ā€œHet heilig avondmaal is ook een menselijk ritueel dat blootstaat aan menselijke invloeden of zelfs scheefgroei. Er was nooit kritiek op de paapse mis gekomen als de reformatoren niet het lef hadden gehad om over de paapse mis te spreken. Reken maar dat het sacrament van de eucharistie ook als heel heilig werd gezien. Zelfs nog heiliger dan het protestantse avondmaal. In de zestiende eeuw was men bang voor natuurrampen omdat de Franse reformatoren erover durfden te zeggen dat het ā€˜gewoon’ om brood en wijn ging. Je had dus veel lef nodig om zoiets te durven zeggen.ā€

Praatmee

Beluister onze podcast

#373 Jeffrey & Petra van de Weetering over Israƫl, de kerk en geloven vanuit de schuilkelder
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Johan Lock
Podcast

Schrijver Johan Lock: ā€œNeem het risico dat een kerk mag verdwijnenā€

Schrijver Johan Lock pleit voor een diepgaande herbezinning op de manier waarop kerken hun identiteit bewaren en hun toekomst vormgeven. In de Cvandaag podcast vertelt Lock over het durven loslaten van structuren als die niet langer bijdragen aan het

Ds. B. L. P. Tramper
Video

Waarom is er antisemitisme? Hervormde predikant antwoordt in preekfragment

Antisemitisme, oftewel Jodenhaat, bestaat al sinds mensenheugenis. Ook vandaag de dag steekt dit eeuwenoude fenomeen weer in alle hevigheid de kop op. Zeker na de afschuwelijke gebeurtenissen op 7 oktober 2023 en de oorlog die er sindsdien is tussen

zelfdoding
Dagelijks leven

Moeder met suĆÆcidale gedachten deelt noodkreet: ā€œMijn kinderen verdienen een andere moederā€

Een aangrijpende vraag in de vragenrubriek van Refoweb heeft opnieuw de kwetsbaarheid van psychisch lijden binnen christelijke gezinnen zichtbaar gemaakt. Een vrouw deelde openhartig hoe ze als kind ernstig getraumatiseerd raakte door fysiek geweld,

klaslokaal
Nieuws

Scholen in Texas moeten uiterlijk volgende week tien geboden ophangen

De Texaanse procureur-generaal Ken Paxton heeft scholen in vrijwel de hele staat opgedragen om uiterlijk volgende week de tien geboden in hun klaslokalen te tonen. Daarmee voert hij een nieuwe wet door die eerder dit jaar werd aangenomen, ondanks dat

Driedorp
Nieuws

Strijdbijl Driedorp voorlopig begraven: compromis tussen predikant en gemeente

De strijdbijl tussen de Vrije Hervormde Gemeente Driedorp en prof. dr. W. J. op ’t Hof lijkt voorlopig begraven. Het Reformatorisch Dagblad meldt dat beide partijen tot een compromis zijn gekomen en dat er een bemiddelingstraject gestart wordt. Dinsd

Bijbel
Video

Hoe kan de Bijbel Gods Woord zijn als mensen het schreven? Bekijk de video

Veel mensen vragen zich af: als de Bijbel door mensen is geschreven, hoe kan het dan het Woord van God zijn? En hoe verschilt dat van wat moslims over de Koran zeggen? In deze video van het Bijbelcentrum wordt ingegaan op deze vragen en ontdek je waa

Delise
Persbericht

Nieuwe single Delise: ā€œJij bent Mijn kunstwerkā€

Sinds vorige maand is het lied Kunstwerk van singer-songwriter Delise overal online te beluisteren. Het nummer was eerder al exclusief beschikbaar voor kopers van haar cd Verborgen verhalen (2024), maar is nu voor het eerst breed toegankelijk gemaakt

Nederland
Opinie

SGP, doe recht aan uw uitgangspunten in asielbeleid

Aan het debat over de asielnoodmaatregelenwet nam de SGP deel op basis van vier feitelijke onjuistheden. Dat strookt niet met de principes van de partij, zo stelt mr. J. G. de Beer in onderstaande opiniebijdrage.  De SGP geldt als een stabiele partij

Meerartikelen

Ds. W. Visscher
Preekverslag

Ds. Visscher stelt dat predikanten zielzorg nodig hebben: ā€œWerk kan ons opslokken"

ā€œZielen kunnen ziek en verwaarloosd zijn. Dat geldt voor gemeenteleden, maar ook voor ambtsdragers. Daarnaast legt het predikantsambt beslag op je hele denken en doenā€, aldus ds. W. Visscher. De GerGem-predikant sprak eerder deze week op de Haamstede

cgk-synode
Nieuws

Betrokkenen reageren op CGK-rechtszaak: "Hopen op doorbraak"

Ze zaten dinsdag lijnrecht tegenover elkaar in de rechtszaal: de predikant en scriba van de Petrusgemeente in Broeksterwoude tegenover twee leden van het landelijke CGK-synodebestuur. De inzet: het afdwingen van een nieuwe synode. De directe betrokke

TIJS
Nieuws

Tijs van den Brink krijgt elfde plaats op CDA-lijst en gaat waarschijnlijk Tweede Kamer in

Tijs van den Brink (55) staat op de elfde plaats van de CDA-kandidatenlijst voor de Tweede Kamer. Daarmee is de kans reƫel dat de EO-coryfee ook daadwerkelijk in de Tweede Kamer terechtkomt. Ook Derk Boswijk staat hoog op de concept-kandidatenlijst d

John MacArthur
Nieuws

Emotionele zoon deelt tijdens herdenkingsdienst laatste woorden John MacArthur

De oudste zoon van de onlangs overleden predikant John MacArthur werd zichtbaar geƫmotioneerd toen hij zaterdag tijdens de herdenkingsdienst sprak over de bijna zestig jaar durende bediening van zijn vader. De dienst vond plaats in Grace Community Ch

pastor
Nieuws

Congolese voorganger in VS vastgezet door immigratiedienst: ā€œEen groot man van Godā€

De Amerikaanse immigratiedienst ICE heeft in de staat Maine een Congolese voorganger gearresteerd die al jaren actief was binnen lokale kerken. Pastor Michel Tshimankinda, oprichter van de jonge gemeente Restoration Church in South Portland, wordt va

Anne Borkent
Podcast

Anne Borkent wijst op gevaar van ongezond leiderschap in kerken

Pastor Anne Borkent groeide op binnen de Gereformeerde Kerk (vrijgemaakt) en maakte later de overstap naar evangelische en charismatische gemeenten. Die overgang betekende voor hem aanvankelijk een bevrijding: "Ik dacht: nu breek ik met religie. Geen

Ds. J. R. van Vugt
Video

HHK-predikant wijst op dwaalleringen in de kerk rond zaligheid

In de gemeente van Kolosse deden zich een aantal dwaalleren voor, voornamelijk een mix van joods wetticisme, oosterse mystiek en Griekse filosofie. Dit zorgde ervoor dat de boodschap van het evangelie in het geding kwam. Paulus waarschuwt hier ook vo

Wilma Veen
Interview

Kunstenares Wilma Veen keek tot tweemaal toe de dood in de ogen

Onlangs was Wilma Veen te gast bij Hour of Power. De christelijke kunstenares en auteur onderging eind 2022 een openhartoperatie. Die ingreep leek aanvankelijk geslaagd, maar tweemaal daarna kreeg Wilma een hartstilstand waarbij ze de dood in de ogen

India
Nieuws

Honderden huiskerken gesloten in Indiase deelstaat Chhattisgarh

In de Indiase deelstaat Chhattisgarh zijn meer dan tweehonderd huiskerken gedwongen hun deuren te sluiten. Lokale autoriteiten verbieden christenen sinds enkele weken om nog samen te komen in particuliere woningen. Officieel zou dat nodig zijn ā€œom de

Nigeria
Nieuws

Minstens vijftien doden bij nieuwe aanvallen op christelijke dorpen Nigeria

Bij een gecoƶrdineerde aanval op christelijke dorpen in de Nigeriaanse deelstaat Plateau zijn maandagavond 18 augustus zeker vijftien mensen om het leven gekomen. Onder de slachtoffers waren ook vrouwen en kinderen. Dat meldt International Christian

Wilkin van de Kamp
Video

Gehoorzaamheid opent volgens Wilkin van de Kamp de deur voor een wonder

In deze inspirerende overdenking staat Wilkin van de Kamp stil bij Johannes 2:5, het moment op de bruiloft in Kana, waar Maria zegt: ā€œWat Jezus jullie ook zegt, doe dat!ā€ Hij laat zien dat het geheim van een wonder niet ligt in onze eigen inspanning,

Pakistan
Nieuws

Schokkende getuigenis ontvoerd christelijk meisje (16) Pakistan: "Ik zat gevangen in de hel"

In de Pakistaanse provincie Punjab is een 16-jarig christelijk meisje bevrijd dat maandenlang het slachtoffer was van ontvoering, gedwongen bekering tot de islam, seksueel misbruik en gedwongen prostitutie. Dat meldt de Pakistaanse mensenrechtenorgan