Theoloog wijst op vergeestelijking heilig avondmaal: "Het is een individueel gebeuren geworden"

Verdieping 25 november 2024 5 minuten Jeffrey Schipper
Maarten Wisse
PThU

ā€œBinnen de bevindelijk-gereformeerde traditie is de avondmaalspraktijk vergeestelijkt. Dit alles zet het avondmaal als uiterlijk ritueel maximaal onder spanningā€, merkt Maarten Wisse op. De hoogleraar dogmatiek aan Protestantse Theologische Universiteit (PThU) sprak afgelopen zaterdag tijdens de jaarlijkse netwerkbijeenkomst van Dutch Biblebelt Network. De spreker duidde de bevindelijk-gereformeerde avondmaalstraditie vanuit theologisch perspectief. ā€œHet heilig avondmaal is een individueel gebeuren geworden.ā€

In het begin van zijn lezing staat Wisse kort stil bij de gevoeligheid omtrent het heilig avondmaal. ā€œWie bekend is met de reformatorische traditie weet dat de prediking een teer onderwerp, maar dat geldt zeker voor het avondmaal. Ik leerde dat je moest spreken over het ā€˜heilig avondmaal’. Het heeft mij moeite gekost om te spreken over ā€˜maaltijd van de Heerā€™ā€, geeft de theoloog, opgegroeid in de rechterflank van de reformatorische gezindte, toe. ā€œWe kunnen respect tonen voor de heiligheid die aan het avondmaal wordt toegekend.ā€ Dat neemt volgens Wisse niet weg dat het belangrijk is om ieder theologisch thema bespreekbaar te maken. Dat geldt dus ook voor het heilig avondmaal. ā€œAls theoloog ben ik gewend dat je over alles praat wat je op theologisch gebied kunt bedenken.ā€

Hij voegt toe dat het belangrijk is om te erkennen dat ook praktijken die heilig worden gevonden menselijke elementen bevatten. ā€œHet heilig avondmaal is ook een menselijk ritueel dat blootstaat aan menselijke invloeden of zelfs scheefgroei. Er was nooit kritiek op de paapse mis gekomen als de reformatoren niet het lef hadden gehad om over de paapse mis te spreken. Reken maar dat het sacrament van de eucharistie ook als heel heilig werd gezien. Zelfs nog heiliger dan het protestantse avondmaal. In de zestiende eeuw was men bang voor natuurrampen omdat de Franse reformatoren erover durfden te zeggen dat het ā€˜gewoon’ om brood en wijn ging. Je had dus veel lef nodig om zoiets te durven zeggen.ā€

Praatmee

Beluister onze podcast

#364 Patrick & Jeffrey over Christenen voor Israƫl, de CGK en christelijke politici
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Bijbelstudiegroep in Madagaskar
Nieuws

De impact van de Bijbel in een dorp in Madagaskar

Anton, een communicatiespecialist van Bible League, had het voorrecht het zendingsveld in Madagaskar te bezoeken. In Mahazina, een klein landelijk dorpje, was hij getuige van een Bijbelstudiegroep die hun studie had afgerond. Afgestudeerde Marie: "Ik

Wallen Amsterdam
Persbericht

CU-voorstel aangenomen: 21-minners aanzetten tot prostitutie wordt strafbaar

Een meerderheid van de Tweede Kamer heeft ingestemd met een voorstel van de ChristenUnie waardoor het strafbaar wordt om mensen jonger dan 21 aan te zetten tot prostitutie. Door het amendement van Mirjam Bikker - samen met NSC - heeft de Kamer het We

knielen
God

Refoweb-vragensteller: Waarom knielen we niet in de kerk?

'Waarom knielen we eigenlijk niet (meer) in de kerk tijdens het bidden? Dit is toch wat er zo vaak in de Bijbel staat? En is dit niet juist de meest eerbiedige houding die God ook zelf aangeeft in Zijn Woord? En waarom dan niet in Zijn eredienst?', a

Rafael MartĆ­nez
Getuigenis

Rafael MartĆ­nez was een drugscrimineel: "Ik ben veranderd door Christus"

Wat begon als een leven vol misdaad op de straten van de Bronx, eindigde in een krachtig verhaal van bekering en herstel. Rafael MartĆ­nez, van Dominicaanse afkomst, was jarenlang actief in de drugswereld. Tot hij in de gevangenis een radicale ontmoet

Priester
Nieuws

Bisschop roept op tot gebed voor ontvoerde priester in Nigeria

'Bid voor de onmiddellijke vrijlating van pater Alphonsus en voor onze kerk.' Met deze dringende oproep wendt de Nigeriaanse hulpbisschop John Bagna Bakeni zich tot christenen wereldwijd. Pater Alphonsus Afina werd op 1 juni ontvoerd door vermoedelij

Bijbel
Nieuws

Onderzoek: Onze Vader bekender dan iconische Star Wars-groet

Het Onze Vader is nog altijd dieper verankerd in het collectieve geheugen dan de iconische groet uit de filmserie Star Wars. Uit onderzoek van de Anglicaanse Kerk blijkt dat meer mensen het gebed herkennen dan de bekende zin ā€œMay the Force be with yo

Israel Summit
Nieuws

Christelijk Israƫl-evenement in VS afgelast vanwege terreurdreiging

Een van de grootste pro-IsraĆ«l bijeenkomsten in de Verenigde Staten, de Israel Summit, is kort voor aanvang afgelast vanwege ernstige veiligheidsrisico’s. De conferentie, die meer dan duizend bezoekers trekt, is voorlopig uitgesteld nadat ook een twe

Van Dijk
Video

Video: SGP en GroenLinks/PvdA debatteren over draagmoederschap

SGP is een uitgesproken tegenstander van draagmoederschap en noemt het zelfs moderne slavernij. Het standpunt zorgde dinsdag voor een interruptiedebat tussen SGP-Kamerlid Diederik van Dijk en GroenLinks/PvdA-Kamerlid Mikal Tseggai. Bekijk het debat h

Meerartikelen

President Herzog
Nieuws

Israƫlische president roept op tot nationale gebedsdag voor gijzelaars in Gaza

De IsraĆ«lische president Isaac Herzog heeft de opperrabbijnen van het land opgeroepen om een landelijke dag van gebed en vasten uit te roepen voor de gijzelaars in Gaza. Zijn oproep deed hij tijdens de beĆ«diging van 28 nieuwe rabbijnse rechters. ā€œIk

Ds. A. J. van der Toorn
Nieuws

Nieuwe dominee voor CGK Apeldoorn: ds. A. J. van der Toorn

De CGK te Apeldoorn (Barnabaskerk) mag een nieuwe dominee verwelkomen: ds. A. J. van der Toorn (foto). De predikant uit Leiden wordt in Apeldoorn de opvolger van ds. B. A. T. Witzier die begin dit jaar als zendingsconsulent binnen het kerkverband aan

Opperrabbijn Jacobs
Column

Hoe de replica van een Hamastunnel het probleem van Nederland laat zien

Onbekend maakt onbemind, zo stelt opperrabbijn Jacobs in zijn nieuwe dagboek. Volgens hem is er in Nederland een gebrek aan educatie op scholen en in asielzoekerscentra en zijn onder meer joden en vrouwen daar de dupe van. Ook legt hij uit waarom een

Bikker
Nieuws

ChristenUnie verdubbelt bijna in zetels in nieuwe peiling

Waar peilingen van Ipsos en Maurice de Hond eerder een winst lieten zien voor de SGP, is het bij EenVandaag en Verian juist de ChristenUnie die er heel goed voorstaat. De partij van Mirjam Bikker zou volgens deze peiling zelfs bijna verdubbelen. SGP

Bart Jan Spruyt
Persbericht

Bijbels Beraad M/V organiseert conferentie over relatievorming

Volgens het CBS eindigden in 2023 maar liefst 24.310 huwelijken in een echtscheiding. Moeilijkheden in huwelijken en echtscheidingen gaan ook de gereformeerde gezindte niet voorbij. Hoewel het thema relatievorming aan urgentie lijkt te hebben verlore

Paul en Ida
Interview

Paul en Ida koken voor dak- en thuislozen: "Het mooiste dat je kunt geven is tijd"

Gemiddeld twee keer per maand koken Paul en Ida voor dak- en thuislozen in Apeldoorn: ā€œIn een restaurant heb je toch ook gewoon een menukaart, waarom zouden onze gasten dan niet mogen kiezen?ā€ In kleurrijke letters staat het menu op een flip-over bij

Arie-Jan Mulder
Column

Zonde laat zien hoe angst ons zicht op Gods liefde vertroebelt

In het gewone taalgebruik is zonde geen zwaar woord. Als we soep morsen op onze schone kleren, zeggen we: "Dat is zonde, zeg." Dan betekent het niet veel meer dan "dat is jammer". Maar in het geloof en in de kerk is zonde een woord met een zware ladi

Pakketje spullen
Nieuws

Het verhaal van het pakketje: gezien worden door God

Waar moet je beginnen als je anderen over Jezus wilt vertellen? Nou, je kunt gewoon beginnen in je eigen buurt of wijk. Ook daar kan God jou gebruiken en door jou heen werken om aan anderen Zijn liefde en betrokkenheid te laten zien. Neem bijvoorbeel

Cees van Breugel
Nieuws

Zuid-Limburgse kerk verwelkomt twee pioniers: Ds. W. M. den Hertog en evangelist C. van Breugel

De christelijke gemeente Stem van de Goede Herder uit Bunde/Meerssen mag twee pioniers verwelkomen voor de steden Heerlen en Sittard. Ds. W. M. den Hertog en evangelist C. van Breugel (foto) hebben de op hen uitgebrachte beroepen aangenomen. Evangeli

klooster
Nieuws

Bezorgdheid om eeuwenoud klooster: christelijk erfgoed onder druk in Egypte

Christenen wereldwijd maken zich grote zorgen over het eeuwenoude Sint-Catharinaklooster in Egypte. Een recente uitspraak van een Egyptische rechtbank tast de eeuwenoude eigendomsrechten van het klooster aan. De Egyptische overheid verzekert dat het

Coco Gauff
Nieuws

Amerikaanse tennisster dankt God na winnen Roland Garros: "Hij hield me altijd vast"

De Amerikaanse tennisster Coco Gauff heeft haar tweede Grand Slam-titel gewonnen. Tijdens de finale van Roland Garros versloeg de 21-jarige topsporter de huidige wereldnummer ƩƩn Aryna Sabalenka. Na de finale dankte Gauff God voor het succes. Gauff v

Ds. Messemaker en Gerdien Lassche
Podcast

Ds. Messemaker: ā€œSeksuele voorkeur vormt niet onze identiteitā€

ā€œAan de ene kant horen onze jongeren binnen de reformatorische gezindte soms te strakke uitspraken. Aan de andere kant leven ze in een online cultuur waarin identiteit en seksualiteit sterk met elkaar verweven zijnā€, merkt ds. M. Messemaker op in de