Leven met het einde in zicht, hoe praat je daarover?

Gesponsord 11 november 2024 3 minuten NPV - Zorg voor het Leven
Echtpaar in gesprek
Beeld: Cees van de Wal, NPV

Het sterven komt dichterbij voor meneer Den Hartog: hij heeft longkanker en de ziekte breidt zich uit. Hij wil zijn vrouw en kinderen geen verdriet doen en vindt het moeilijk om over zijn levenseinde te praten. Den Hartog belt de NPV-advieslijn: hoe kan hij hierover in gesprek gaan?

De arts heeft aangegeven dat het belangrijk is om over zijn wensen rond het levenseinde na te denken en te spreken met zijn vrouw en kinderen. Bijvoorbeeld zijn wensen over doorgaan of stoppen met behandelen, reanimatie en pijnbestrijding. Meneer Den Hartog belt de NPV-Advieslijn, omdat hij het moeilijk vindt om hierover in gesprek te gaan.

De NPV-consulent reageert: 'Het is begrijpelijk dat meneer Den Hartog bang is voor wat er komen gaat. Als je niet weet hoe de laatste levensfase zal gaan, hoe weet je dan waarover je na moet denken? Het onbekende kan ons bang maken. Die angst bespreken met de arts kan daarbij helpen. Waar zie je tegenop? Bijvoorbeeld als je bang bent voor pijn of benauwdheid. De arts weet welke behandelingen er zijn om dat lijden te verzachten. Het geeft rust als je weet wat er mogelijk is om de klachten zo goed mogelijk te bestrijden.

Nadenken over eindigheid en sterven, betekent ook nadenken over het loslaten van die verbinding

Op dit moment kan meneer Den Hartog het gesprek met de arts nog zelf voeren, maar hij is zich ervan bewust dat dit straks misschien niet meer mogelijk is. Zijn vrouw zal dit dan namens hem moeten doen. Hij realiseert zich dat het juist daarom belangrijk is om er met zijn vrouw over te spreken. Maar meneer Den Hartog wil haar er niet mee belasten. Ook dat is begrijpelijk. De huwelijksband die door God gegeven is, zal straks verbroken worden. Nadenken over eindigheid en sterven, betekent ook nadenken over het loslaten van die verbinding. Dat is een verdrietige gedachte die je niet graag uitspreekt naar degene van wie je houdt.

Meneer en mevrouw Den Hartog hebben ook een hechte band met hun kinderen. Ik vraag meneer Den Hartog hoe hij die band in deze levensfase wil vormgeven en aan welke aspecten hij aandacht wil geven. Ook vraag ik hem waar hij zijn laatste levensdagen zou willen doorbrengen en of er nog dingen zijn die hij tegen hen wil zeggen. Door nĆŗ te praten over wat je zelf nodig hebt, bied je de ander ook de mogelijkheid om jou straks tot steun te kunnen zijn. Straks als het moment komt dat het gesprek niet meer mogelijk is, kan de familie terugvallen op wat er eerder besproken is.

De wetenschap dat het leven eindig is, maakt ook dat er een moment komt dat we als mens een stap terug mogen doen om ruimte te geven aan het sterven

De NPV-Levenswensverklaring kan voor meneer Den Hartog een hulpmiddel zijn voor het gesprek over zijn wensen met de arts Ʃn zijn familie. De verklaring geeft Bijbelse handvatten voor de zorg rond ziekte en sterven. Die zorg is gericht op het leven en het welzijn omdat het leven waardevol is, beschrijft de Levenswensverklaring. De verklaring geeft aan de ene kant aan dat levensbeƫindiging zoals euthanasie niet mag worden toegepast. En dat je aan de andere kant ook wilt voorkomen dat er eindeloos doorbehandeld wordt. De wetenschap dat het leven eindig is, maakt ook dat er een moment komt dat we als mens een stap terug mogen doen om ruimte te geven aan het sterven. De NPV-Levenswensverklaring is een kapstok voor het gesprek.

Door over nu met elkaar over deze onderwerpen in gesprek te gaan, komt er ook ruimte voor de zaken die in deze levensfase voor meneer Den Hartog werkelijk belangrijk zijn.

Ook een waarde(n)vol gesprek voeren met uw naasten?
De NPV-Levenswensverklaring kan een hulpmiddel zijn bij het gesprek over uw wensen rond het levenseinde. De verklaring is gebaseerd op de Bijbelse levensovertuiging dat het leven waardevol is en bescherming verdient. De Levenswensverklaring helpt uw naasten om vanuit een christelijke levensovertuiging uw zorg rond ziekte en sterven vorm te geven, samen met de zorgverleners. 

Meer informatie? 
Kijk op npvzorg.nl/levenswensverklaring of bel de NPV-Advieslijn (0318) 54 78 88 op werkdagen tussen 9.00 en 12.30 uur.

Praatmee

Beluister onze podcast

#367 Jeffrey & Farshid Seyed Mehdi over oorlog Israƫl-Iran en een hoopvolle toekomst
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

cvi
Nieuws

Waarom het ND berichtgeving over Christenen voor Israƫl niet rectificeert

Het Nederlands Dagblad heeft besloten haar berichtgeving over het onderzoek naar Christenen voor Israƫl (CvI) niet te rectificeren. CvI diende daartoe een verzoek in, maar de krant ziet geen aanleiding om dat te doen. In een uitgebreid statement legt

Diederik van Dijk
Persbericht

Na lang aandringen SGP wordt Transgenderwet eindelijk ingetrokken

ā€œDit is de enige juiste uitkomst", aldus SGP-Kamerlid Diederik van Dijk in reactie op het intrekken van de verruiming van de Transgenderwet. ā€œEr waren twee moties Ć©n een interpellatie voor nodig, maar het resultaat is er.ā€ ā€œKwetsbare jongeren zijn ju

Kamerlid Pieter Grinwis
Persbericht

Aangenomen ChristenUnie-voorstel moet einde maken aan dakloosheid

De Tweede Kamer heeft vandaag met een breed gedragen steun het amendement van Kamerlid Pieter Grinwis c.s. (ChristenUnie) aangenomen, waarmee dakloze gezinnen met minderjarige kinderen worden toegevoegd aan de groepen woningzoekenden die gemeenten ve

Don Ceder
Nieuws

Kamer stemt in met strafbaarstelling illegaliteit: CU-Kamerlid Don Ceder uit stevige kritiek

De Tweede Kamer heeft dinsdag ingestemd met twee wetsvoorstellen die onderdeel zijn van het voorgenomen asielbeleid van het kabinet. Het betreft de strafbaarstelling van illegaliteit en het strafbaar stellen van hulp aan mensen zonder verblijfsvergun

Willem Ouweneel
Video

"Omdat Christus stierf, ben ik gered" - Christenen delen grootste geloofslessen

Wat was de grootste geloofsles die u leerde? Deze vraag stelden wij onlangs aan diverse christenen. Onder anderen CU-Tweede Kamerlid Don Ceder, EO-presentator Jurjen ten Brinke, SDOK-presentator Richard Groenenboom, theoloog Willem Ouweneel en presen

India
Nieuws

Indiase christenen in zee gedumpt: ā€œWe weten niet of ze nog levenā€

De onzekerheid is ondraaglijk voor Sadeq Shalom en andere Rohingya-christenen in India. Al bijna twee maanden hebben ze niets meer gehoord van hun geliefden die begin mei door de Indiase autoriteiten gedeporteerd werden – zonder waarschuwing en onder

Ds. B. Labee
Video

GerGem-predikant heeft boodschap voor jongeren die moeite hebben met bidden

"Ik hoor het nog wel eens dat jongeren het moeilijk vinden om te bidden. Gebruik dan maar deze woorden: 'Schep mij een rein hart, delg uit mijn ongerechtigheid en vernieuw in het binnenste van mij een vaste geest'", aldus ds. B. Labee. De GerGem-pred

N.T. Wright
Nieuws

Amerikaanse theoloog N.T. Wright: "God overstijgt gender"

De bekende Amerikaanse theoloog en voormalig bisschop van Durham, N.T. Wright, stelt dat God het menselijke begrip van gender overstijgt. Toch blijft het gebruik van mannelijke aanspreekwoorden als 'Vader' en 'Hij' volgens Wright Bijbels gezien veran

Meerartikelen

Bagtowar en Elias
Video

Wat houdt profetie in? Christenjongeren in gesprek

In deze aflevering van de ChristenDOM? podcast gaan Bagtowar en Elias in gesprek over de aard en actualiteit van profetie. De Bijbel staat vol profetieƫn: boodschappen van God, vaak uitgesproken door profeten, die richting geven, waarschuwen of hoop

Hardstyle-dj Sefa
Video

Terugkijken: hardstyle-dj Sefa in gesprek met ds. Bart de Bruin

Hardstyle-dj Sefa ging onlangs met vijf predikanten in gesprek over grote levensvragen en zijn levensstijl. Sefa Jeroen Vlaarkamp (24) treedt op bij grote dancefestivals als Defqon.1 en begeeft zich daarmee in een omgeving die haaks lijkt te staan op

MissieNederland logo
Persbericht

Alliantiedag MissieNederland: ā€˜Vrede in tijden van onrust’

In een tijd waarin conflicten, spanningen en verdeeldheid toenemen, klinkt de stem van Jezus verrassend actueel: ā€œMijn vrede geef Ik uā€ (Johannes 14). Op zaterdag 5 juli 2025 organiseert MissieNederland een Alliantiedag in het VEZ-centrum in Zwolle,

Superbook
Getuigenis

Japanse kinderen leren Jezus kennen door Bijbelse animatieserie: ā€œHet raakte mijn hartā€

In Japan, waar religieuze programma’s op nationale televisie nauwelijks ruimte krijgen, is het uitzenden van een animatieserie over de Bijbel al op zich een wonder. Toch gebeurde het: Superbook, een animatieserie met Bijbelse verhalen, was in de jare

operatiekamer
Column

Overgave in de operatiekamer: wat als je je kind moet loslaten?

Overgave op hoog niveau, dat is wat God van ons vraagt. Niet omdat Hij dat van ons eist, maar omdat Hij weet wat het beste voor ons is. Toen mijn zoontje op 3-jarige leeftijd met een geperforeerde blindedarmontsteking met spoed de operatiekamer in mo

Leo Smits
Opinie

Ziekte als teken van een zwak geloof? Tijd voor een tegengeluid

Er is de laatste tijd veel discussie binnen christelijk Nederland over een leer die stelt dat gelovigen gevrijwaard zouden zijn van ziekte en armoede. Deze zogenoemde gerealiseerde theologie legt sterk de nadruk op wat nu al zichtbaar is van Gods Kon

Donald Trump
Nieuws

Amerikaanse kerkleiders spreken zich fel uit tegen wetsvoorstel Trump: ā€œOnmenselijkā€

Een groep katholieke bisschoppen en evangelische Latino-leiders spreekt zich fel uit tegen het wetsvoorstel van president Donald Trump, bekend als de 'One Big Beautiful Bill'. Zij waarschuwen dat het plan - dat asiel in Amerika flink moet terugdringe

Ds. M. H. Bil
Nieuws

Ds. M. H. Bil aanvaardt beroep uit Veenendaal en verlaat Dodewaard

De hervormde gemeente te Veenendaal mag een nieuwe dominee verwelkomen. Ds. M. H. Bil heeft het op hem uitgebrachte beroep aangenomen. In de Sionskerk volgt Bil ds. P. Hoogendam op die vorig jaar vanwege gezondheidsredenen vervroegd met emeritaat gin

Ds. A. A. Egas
Video

Ds. Egas ontving van de koster een bijzonder verzoek: "Kan het een plekje in de kerk krijgen?"

Onlangs ontving ds. A. A. Egas een bijzonder verzoek van de koster van de gemeente waaraan hij verbonden is. De koster toonde de CGK-predikant uit Damwoude een mooie ingelijste plaat waarop de brede en de smalle weg te zien is. Egas werd gevraagd of

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp over Gods Geest: "Hij wil dat we op Jezus gaan lijken"

Als we Jezus als onze Zaligmaker kennen, mogen we ook weten dat de Geest in ons wil werken. Op het moment dat de Geest in ons werkt, zal Hij ons van binnenuit veranderen zodat we steeds meer op Jezus gaan lijken. Dat vertelde spreker Wilkin van de Ka

Samen Geloven
Interview

Deze kerk in Waddinxveen ziet interculturele contacten als verrijking

Nederland verbubbelt, blijkt uit onderzoek van het CBS. "Dat is ƩƩn van onze redenen om het verkenningstraject van Samen Geloven aan te gaan", vertelt Jeroen van Gent, pastoraal ouderling van wijkgemeente De Rank in Waddinxveen. "We dachten: laten we

kerk
Nieuws

Christelijke gezinnen aangevallen in India: ā€œKeer terug naar het hindoeĆÆsmeā€

Een lunchbijeenkomst van twintig christelijke gezinnen in het oosten van India is op brute wijze verstoord door een gewelddadige aanval van honderden hindoe-nationalisten. De aanval vond plaats op 21 juni in de afgelegen regio Malkangiri, in de deels