Leven met het einde in zicht, hoe praat je daarover?

Gesponsord 11 november 2024 3 minuten NPV - Zorg voor het Leven
Echtpaar in gesprek
Beeld: Cees van de Wal, NPV

Het sterven komt dichterbij voor meneer Den Hartog: hij heeft longkanker en de ziekte breidt zich uit. Hij wil zijn vrouw en kinderen geen verdriet doen en vindt het moeilijk om over zijn levenseinde te praten. Den Hartog belt de NPV-advieslijn: hoe kan hij hierover in gesprek gaan?

De arts heeft aangegeven dat het belangrijk is om over zijn wensen rond het levenseinde na te denken en te spreken met zijn vrouw en kinderen. Bijvoorbeeld zijn wensen over doorgaan of stoppen met behandelen, reanimatie en pijnbestrijding. Meneer Den Hartog belt de NPV-Advieslijn, omdat hij het moeilijk vindt om hierover in gesprek te gaan.

De NPV-consulent reageert: 'Het is begrijpelijk dat meneer Den Hartog bang is voor wat er komen gaat. Als je niet weet hoe de laatste levensfase zal gaan, hoe weet je dan waarover je na moet denken? Het onbekende kan ons bang maken. Die angst bespreken met de arts kan daarbij helpen. Waar zie je tegenop? Bijvoorbeeld als je bang bent voor pijn of benauwdheid. De arts weet welke behandelingen er zijn om dat lijden te verzachten. Het geeft rust als je weet wat er mogelijk is om de klachten zo goed mogelijk te bestrijden.

Nadenken over eindigheid en sterven, betekent ook nadenken over het loslaten van die verbinding

Op dit moment kan meneer Den Hartog het gesprek met de arts nog zelf voeren, maar hij is zich ervan bewust dat dit straks misschien niet meer mogelijk is. Zijn vrouw zal dit dan namens hem moeten doen. Hij realiseert zich dat het juist daarom belangrijk is om er met zijn vrouw over te spreken. Maar meneer Den Hartog wil haar er niet mee belasten. Ook dat is begrijpelijk. De huwelijksband die door God gegeven is, zal straks verbroken worden. Nadenken over eindigheid en sterven, betekent ook nadenken over het loslaten van die verbinding. Dat is een verdrietige gedachte die je niet graag uitspreekt naar degene van wie je houdt.

Meneer en mevrouw Den Hartog hebben ook een hechte band met hun kinderen. Ik vraag meneer Den Hartog hoe hij die band in deze levensfase wil vormgeven en aan welke aspecten hij aandacht wil geven. Ook vraag ik hem waar hij zijn laatste levensdagen zou willen doorbrengen en of er nog dingen zijn die hij tegen hen wil zeggen. Door nú te praten over wat je zelf nodig hebt, bied je de ander ook de mogelijkheid om jou straks tot steun te kunnen zijn. Straks als het moment komt dat het gesprek niet meer mogelijk is, kan de familie terugvallen op wat er eerder besproken is.

De wetenschap dat het leven eindig is, maakt ook dat er een moment komt dat we als mens een stap terug mogen doen om ruimte te geven aan het sterven

De NPV-Levenswensverklaring kan voor meneer Den Hartog een hulpmiddel zijn voor het gesprek over zijn wensen met de arts én zijn familie. De verklaring geeft Bijbelse handvatten voor de zorg rond ziekte en sterven. Die zorg is gericht op het leven en het welzijn omdat het leven waardevol is, beschrijft de Levenswensverklaring. De verklaring geeft aan de ene kant aan dat levensbeëindiging zoals euthanasie niet mag worden toegepast. En dat je aan de andere kant ook wilt voorkomen dat er eindeloos doorbehandeld wordt. De wetenschap dat het leven eindig is, maakt ook dat er een moment komt dat we als mens een stap terug mogen doen om ruimte te geven aan het sterven. De NPV-Levenswensverklaring is een kapstok voor het gesprek.

Door over nu met elkaar over deze onderwerpen in gesprek te gaan, komt er ook ruimte voor de zaken die in deze levensfase voor meneer Den Hartog werkelijk belangrijk zijn.

Ook een waarde(n)vol gesprek voeren met uw naasten?
De NPV-Levenswensverklaring kan een hulpmiddel zijn bij het gesprek over uw wensen rond het levenseinde. De verklaring is gebaseerd op de Bijbelse levensovertuiging dat het leven waardevol is en bescherming verdient. De Levenswensverklaring helpt uw naasten om vanuit een christelijke levensovertuiging uw zorg rond ziekte en sterven vorm te geven, samen met de zorgverleners. 

Meer informatie? 
Kijk op npvzorg.nl/levenswensverklaring of bel de NPV-Advieslijn (0318) 54 78 88 op werkdagen tussen 9.00 en 12.30 uur.

Praatmee

Beluister onze podcast

#375 Jeffrey & Jan-Willem Grievink over Charlie Kirk, 'homogenezing' en het Bijbelse hartland
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

CGK-synode
Nieuws

Kerkrechtdeskundigen nemen twijfel weg: 'Alleen synode kan einde CGK bepalen'

Het blijft onrustig binnen de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK). Volgens twee kerkrechtdeskundigen is er juridisch geen twijfel: het kerkverband bestaat nog steeds, en alleen een besluit van de generale synode kan dat veranderen. Dat stellen mr

Dr. Bart Jan Spruyt
Persbericht

Bijbels Beraad M/V benoemt dr. Bart Jan Spruyt als lector

Bijbels Beraad M/V heeft met ingang van 1 oktober dr. Bart Jan Spruyt als lector benoemd. Spruyt is docent kerkgeschiedenis aan de Vrije Universiteit Amsterdam en een bekende publicist. Het betreft een benoeming voor drie dagen per week. Met deze ben

Kirk
Nieuws

Kerkbezoek VS stijgt na moord op Charlie Kirk: "Iedereen wil naar de kerk"

De moord op de Amerikaanse conservatief-christelijke Charlie Kirk (31) heeft ervoor gezorgd dat meer mensen afgelopen zondag een kerk bezochten. In heel de Verenigde Staten melden kerkleiders een opvallende toename van bezoekersaantallen. Op sociale

Kirk
Nieuws

Ooggetuige vertelt over laatste momenten Charlie Kirk: "Hij keek langs me heen naar de eeuwigheid"

De christelijke auteur Frank Turek was een van de vertrouwelingen van de vorige week vermoorde Charlie Kirk. In een videoboodschap die online veel gedeeld wordt, vertelt hij over de laatste momenten van Kirk. Samen met anderen deed hij er alles aan o

Niger
Nieuws

Doopdienst in Niger verandert in bloedbad: tientallen slachtoffers

Een feestelijke doopplechtigheid in het westen van Niger is maandag uitgelopen op een tragedie. Gewapende mannen op motoren openden het vuur op de aanwezigen in het dorp Takoubatt (regio Tillabéri). In totaal kwamen 22 mensen om het leven. Volgens ee

Ds. P. den Ouden
Video

HHK-predikant vertelt wat Maarten Luther deed als hij zich aangevochten voelde

Als het over de bekende reformator Maarten Luther gaat, hebben we vaak het beeld van een onverschrokken christen die altijd zeker van zijn zaak was. Maar in zijn leven kende Luther echter ook een hoop strijd en aanvechting. Zo vertelde ds. P. den Oud

Ds. J. Oosterbroek
Nieuws

Twee beroepen voor CGK-predikant J. Oosterbroek

Ds. J. Oosterbroek (foto) mag de komende periode gaan nadenken over een eventuele verhuizing. De predikant ontving zowel van de christelijke gereformeerde kerk te Hoogeveen als de christelijke gereformeerde kerk te Leeuwarden een beroep. De predikant

Christian Climate Action
Nieuws

Christelijke activisten protesteren in Engelse kerken tegen klimaatverandering

Afgelopen weekend vonden in Engeland verschillende protesten plaats in grote kerken. Leden van de groep Christian Climate Action riepen de Kerk van Engeland op om duidelijker stelling te nemen tegen klimaatverandering. Dat deden zij onder meer met sp

Meerartikelen

Dead Sea Scrolls
Nieuws

Nieuwe computertool moet studie Dode Zeerollen vergemakkelijken

Israëlische onderzoekers van de Universiteit van Tel Aviv hebben een nieuwe computertool ontwikkeld om de Dode Zeerollen beter te bestuderen. Dat schrijft All Israel News. De bijna 2.000 jaar oude rollen werden in 1947 ontdekt in grotten bij de Dode

Stoffer Bikker
Nieuws

Belangrijkste debatten van het jaar: 8 opvallende momenten van CU en SGP

Stevige debatten, complimenten én een verspreking die tot hilariteit in de Tweede Kamer leidde; de eerste dag van de belangrijkste debatten van het jaar is voorbij. De christelijke partijen kwamen nog niet aan hun bijdragen toe, maar lieten zich wel

Evert Barten en film kijken
Nieuws

Christelijke filmrecensenten richten zich tot directeur jeugdbond GerGem

Een groep christelijke filmrecensenten heeft deze week een open brief gepubliceerd. Aanleiding is een interview met Evert Barten, directeur van de Jeugdbond Gereformeerde Gemeenten (JBGG), die in zijn recente boek Niet te filmen stellig beweert dat f

Jan-Willem Grievink
Podcast

Jan-Willem Grievink over Charlie Kirk: "Bewijs eens dat hij ongelijk had"

De moord op de Amerikaanse christelijke activist Charlie Kirk roept wereldwijd reacties op - ook in Nederland. Theologen Jan Martijn Abrahamse en Stefan Paas waarschuwden voor een te snelle religieuze duiding van de aanslag. Cvandaag-columnist Jan-Wi

Nico van der Voet
Column

Ook op Urk heersen de ‘wetten’ van de sociologie

Een Marokkaans gezin vluchtte vorig jaar in angst van Urk, nadat hun 14-jarige zoon valselijk werd beschuldigd van het verbranden van Israëlische vlaggen. Hoewel hij snel werd vrijgelaten wegens gebrek aan bewijs, was het kwaad geschied: bedreigingen

Stoffer timmermans
Nieuws

Timmermans en Stoffer clashen over islam: "Wees niet zo naïef!"

Nadat aan het begin van de Algemene Politieke Beschouwingen Mirjam Bikker (CU) met Geert Wilders de degens kruiste over de islam, was het enkele uren later de beurt aan SGP-leider Chris Stoffer en Frans Timmermans (GroenLinks-PvdA). Stoffer verweet z

Family7
Persbericht

Family7 start 13-delige serie over Gods schepping en heilsplan

Vanaf woensdag 17 september om 19:30 uur zendt de christelijke tv-zender Family7 een nieuwe 13-delige serie uit van Bijbelse toekomstverwachting met als thema ‘Genesis 1 in het licht van de nieuwe schepping’ met Bijbelleraar Theo Niemeijer en present

Wilders Bikker
Nieuws

Stevig debat Bikker en Wilders: "Christendom koester ik, islam niet"

CU-leider Mirjam Bikker en PVV-voorman Geert Wilders voerden tijdens de Algemene Politieke beschouwingen een stevig debat over de rol van de islam en godsdienstvrijheid in Nederland. Daarbij vertelde Bikker over haar geloof in Jezus en benadrukte Wil

Ds. A. A. F. van de Weg.
Nieuws

Hersteld hervormde gemeente Kralingse Veer beroept ds. A. A. F. van de Weg

De hersteld hervormde gemeente te Kralingse Veer (Rotterdam) heeft een beroep uitgebracht op ds. A. A. F. van de Weg (foto). De predikant moet in de Laankerk de opvolger worden van de onlangs naar Middelharnis-Sommelsdijk vertrokken ds. F. van Binsbe

Bikker en stoffer
Nieuws

Christelijke partijen snoeihard na Prinsjesdag: "Troonrede liet vooral leegte horen"

Op Prinsjesdag presenteerde het demissionaire kabinet traditiegetrouw de miljoenennota, waarin de belangrijkste plannen voor het komende jaar staan. SGP en ChristenUnie zijn allesbehalve blij met de plannen en tonen zich in hun reactie zeer kritisch:

kirk
Nieuws

Christelijke rapper wijst na moord Charlie Kirk op Jezus: "Ik ben het beu"

De moord op de Amerikaanse christelijke activist Charlie Kirk roept wereldwijd reacties op. Ook de christelijke hiphopartiest Lecrae heeft zich uitgesproken. In een videoboodschap benadrukt hij dat geweld nooit de oplossing kan zijn en verwijst hij n

huwelijkspartners
Nieuws

'Eerdere seksuele partners maakt iemand minder aantrekkelijk als huwelijkspartner'

Een nieuwe internationale studie laat zien dat zowel mannen als vrouwen iemand met veel eerdere seksuele partners minder geschikt vinden als huwelijkspartner, zo meldt Christian Today. Meer dan 5.300 mensen uit elf landen deden mee aan het onderzoek,