Miljarden mensen horen Evangelie op begrafenis queen Elizabeth: "Christus stond op uit de dood"

Nieuws 20 september 2022 Redactie
uitvaart queen

Afgelopen maandag hebben er miljarden mensen gekeken naar de uitvaart van queen Elizabeth van het Verenigd Koninkrijk. En daarbij speelde het christelijk geloof, de Bijbel en het evangelie van Jezus Christus een centrale rol. Het geloof en de kerk van de overleden vorstin waren de rode draad tijdens de uitvaart die de hele dag duurde. En daarmee zagen miljarden mensen op een verdrietige dag een boodschap van hoop: 'De ultieme hoop dat de dood niet het laatste woord heeft.' 

Het moet voor veel Nederlanders haast surrealistisch zijn overgekomen: een uitvaart waarbij God en het geloof zo'n ontzettend grote rol spelen. Een tweet van auteur Marjolijn van de Gender illustreerde dat missschien nog wel het beste. 'Soms vind ik het, bij gebrek aan een beter woord, een beetje gek wanneer het tijdens een uitvaart meer gaat over God dan over degene die is overleden', schreef ze. Ook presentatrice en nieuwslezeres Roos Moggré, bekend van onder meer het televisieprogramma EenVandaag uitte haar teleurstelilng op Twitter. Ze noemde de dienst een 'felicitatie van de kerk aan zichzelf in plaats van een oprecht eerbetoon aan de Queen'. Ze stelde de liefde te missen in de dienst: 'Zendingsdrang overheerst in plaats van het menselijke. Dat is volgens mij de reden dat kerken leeglopen. Niet meer van deze tijd.'

De Belgische hoogleraar kerkelijk recht Rik Torfs vermoedt dat ook in Vlaanderen veel mensen op die manier de dienst bekeken: 'Voor Vlaanderen moet de uitvaart van de Queen erg vreemd overkomen', schreef hij op Twitter. 'Plotseling verschijnt religie weer op het en publieke forum wanneer het gaat over leven en dood, vergankelijkheid en eeuwig leven. En dat op een natuurlijke, haast vanzelfsprekende manier.' 

Bijbelteksten bij binnenbrengen kist
De centrale rol van het christelijk geloof tijdens de staatsbegrafenis oogde inderdaad niet gemaakt maar heel natuurlijk. Eigenlijk precies zoals de wijze waarop de vorstin de laatste jaren steeds nadrukkelijker over haar geloof sprak. De kerkdienst die maandagochtend werd georganiseerd, was indrukwekkend en de christelijke boodschap van hoop en vergeving stond centraal. De uitvaartsdienst begon om 11.00 uur plaatselijke tijd in Westminster Abbey en ging volgens de traditie van de Anglicaanse kerk. De kerk was afgeladen met wereldleiders en staatshoofden. Onder meer de Nederlandse koning Willem-Alexander, koningin Maxima en prinses Beatrix waren aanwezig. Het precieze aantal kijkers dat via televisie en livestreams de begrafenis meebeleefde, was nog niet bekend. Vooraf werd dat aantal echter ingeschat op zo'n vier miljard. 

Terug naar de dienst zelf. Bij het binnenbrengen van de kist met het lichaam van de overleden koningin zong het koor meerdere Bijbelteksten die volgens het Book of Common Prayer bij begrafenissen kunnen worden gebruikt.

Men begon met de woorden die Jezus tegen Martha zei toen haar broer Lazarus was gestorven en Hij haar vertelde dat hij weer zou opstaan uit de dood: 'Ik ben de Opstanding in het Leven; wie in Mij gelooft, zal leven, ook al was hij gestorven, en ieder die leeft en in Mij gelooft zal niet sterven in eeuwigheid.' Dat werd gevolgd door een bekende tekst uit Job 19: 'Ik weet echter: Mijn Verlosser leeft, en Hij zal ten laatste over het stof opstaan. En als zij na mijn huid dit doorgeknaagd hebben, zal ik uit mijn vlees God aanschouwen. Ik zelf zal Hem aanschouwen, en mijn ogen zullen Hem zien, niet een vreemde; mijn nieren bezwijken van verlangen in mijn binnenste.' 

'Een koninklijke begrafenis. Met de ultieme hoop dat de dood niet het laatste woord heeft.' 

Daarop volgend zong het koor een tekst uit de eerste brief van Paulus aan Timotheüs: 'Wij hebben niets de wereld ingedragen, het is duidelijk dat wij ook niets daaruit kunnen wegdragen', wederom gevolgd door een tekst uit Job: 'De Heere heeft gegeven en de Heere heeft genomen; de Naam van de Heere zij geloofd!' Vervolgens zong het koor ‘Thou knowest, Lord, the secrets of our hearts’, een wereldberoemd lied dat aan het einde van de zeventiende eeuw werd geschreven door Henry Purcell. Het binnenbrengen van de kist in de kerk werd voltooid onder begeleiding van een tekst uit het laatste Bijbelboek: 'En ik hoorde een stem uit de hemel tegen mij zeggen: Schrijf: Zalig zijn de doden die in de Heere sterven, van nu af aan. Ja, zegt de Geest, opdat zij rusten van hun inspanningen, en hun werken volgen met hen.' 

Al van dit eerste gedeelte van de dienst waren mensen erg onder de indruk. Onder meer ChristenUnie-leider Gert-Jan Segers deelde een foto op zijn social mediakanalen: 'Een koninklijke begrafenis', schreef hij erbij. 'Met de ultieme hoop dat de dood niet het laatste woord heeft.' 

Leidend voorbeeld
Vervolgens werd de dienst geopend door voorganger David Hoyle, die tevens de hoofdgeestelijke is van Westminster Abbey: "In verdriet en met dankzegging komen we naar dit huis van God, naar een plaats van gebed, naar een kerk waar herinnering en hoop heilige plichten zijn. Op deze plek, waar koningin Elizabeth is getrouwd en gekroond komen we vanuit het hele land en zelfs de hele wereld samen om te rouwen, haar lange leven van dienstbaarheid te eren en haar toe te vertrouwen aan de genade van God, onze Schepper en Verlosser." Verder prees en dankte Hoyle God voor de wijze waarop de koningin een "leidend voorbeeld in het christelijke geloof" is geweest.

"We vertrouwen haar toe aan de genade van God, onze Schepper en Verlosser."

De voorganger bad daarna een gebed waarin hij de koningin "zuster" noemde en waarin hij sprak over de opstanding van de doden en de redding door Jezus Christus die Bemiddelaar en Verlosser werd genoemd. Na het gebed volgde opnieuw een bekend lied in Nederland gezongen als 'De dag door Uwe gunst ontvangen'. 

De Heer is mijn Herder
Er vonden twee schriftlezingen plaats tijdens de kerkdienst. De eerste was uit 1 Korinthe 15 waar de overwinning van Jezus op de dood wordt omschreven door Paulus. "Dood waar is uw prikkel? Graf waar is uw overwinning?", zo hoorden miljarden wereldbewoners live op televisie. "De prikkel nu van de dood is de zonde, en de kracht van de zonde is de wet. Maar God zij dank, Die ons de overwinning geeft door onze Heere Jezus Christus. Daarom mijn geliefde broeders, wees standvastig, onwankelbaar, altijd overvloedig in het werk van de Heere, in de wetenschap dat uw inspanning niet tevergeefs is in de Heere.'" De andere schriftlezing betrof het gedeelte waarin Jezus spreekt over het Vaderhuis met zijn vele woningen en werd voorgelezen door Liz Truss, sinds twee weken de premier van het Verenigd Koninkrijk. Tijdens de dienst werden er ook verschillende psalmen gezongen waaronder de bekende Psalm 23. 

We will meet again
De preek werd verzorgd door aartsbisschop Justin Welby. In het begin van zijn preek stelde hij dat de dood voor iedereen die God dient een deur naar de heerlijkheid is. Ook stelde Welby dat het zeldzaam is dat iemand een belofte zo goed houdt als queen Elizabeth die had beloofd haar land én kerk te dienen: "Jezus, die zijn apostelen niet vertelde hóe ze moesten volgen maar Wíe ze moesten volgen, zei: 'Ik ben de Weg, de Waarheid en het Leven.' Het voorbeeld dat de wijlen onze koningin gaf kwam niet voort uit haar positie of ambitie, maar door Wie ze volgde. Ik weet dat de koning hetzelfde geloof in Jezus Christus heeft als zijn moeder. Hij wil op dezelfde manier dienen." 

Welby prees de toewijding van de overleden vorstin aan God. "Haar dienstbaarheid was gebaseerd op het volgen van Christus, Die zei dat Hij niet kwam om gediend te worden maar om te dienen en om Zijn leven te geven tot een rantsoen voor velen."

"Ik weet dat de koning hetzelfde geloof in Jezus Christus heeft als zijn moeder."

Hierna refereerde de voorganger aan een toespraak die queen Elizabeth hield tijdens de coronacrisis. Deze toespraak eindigde ze met de woorden: "We will meet again" (we zullen elkaar weerzien), waarmee de vorstin weer verwees naar een nummer van Vera Lynn. "Dat zijn woorden van hoop", aldus Welby. "Christelijke hoop betekent de verwachting van wat we nog niet zien. Christus stond op uit de dood en bood iedereen het leven met God tot in eeuwigheid aan. We zullen allen het genadige oordeel van God tegemoet treden. We kunnen ook allemaal de hoop van de koningin delen die haar inspireerde tot een leven vol dienstbaarheid. En iedereen die haar voorbeeld volgt, zal met haar kunnen zeggen: 'We will meet again'."

Er werd na de preek gebeden door voorgangers van verschillende kerken en het koor zong diverse liederen. Helemaal aan het einde van de dienst werd er een lied gezongen dat speciaal voor de uitvaart geschreven was en dat was gebaseerd op het Bijbelgedeelte waarin Paulus zich afvraagt wie of wat ons kan scheiden van de liefde van Christus. Daarna volgde twee minuten stilte in het hele land waarop het volkslied gezongen werd. 

Grafkelder
Vanaf Westminster Abbey trok de rouwstoet na de dienst met de grafkist via een zorgvuldig gekozen route naar Wellington Arch. Vanaf daar bracht de rouwauto de kist naar Windsor Castle waar queen Elizabeth maandagavond werd bijgezet. Daar vond echter nog een publiekelijke plechtigheid plaats in de zogeheten St. George’s Chapel. Ook hier werden verschillende bewerkingen van Bijbelse Psalmen gezongen door een koor en werden er gebeden voorgedragen door verschillende predikanten. Er werd daarnaast samen gezongen en er vond een schriftlezing plaats waarbij het toekomstvisioen uit de Openbaring van Jezus Christus aan Johannes over de nieuwe hemel en de nieuwe aarde werd voorgelezen.

Aan het einde van deze dienst werd de kist neergelaten in de grafkelder. Terwijl dit gebeurde las de voorganger nog enkele verzen voor uit Psalm 103, een psalm die vaker gelezen wordt bij begrafenissen. Daarmee kwam er een einde aan de publieke plechtigheid. Maandagavond is ze samen met haar vorig jaar overleden man in besloten kring bijgezet in de King George VI Memorial Chapel in Windsor.

Hoop over de dood heen
Na een lange dag vol ceremonie kan de conclusie niet anders zijn dan dat er nog nooit zoveel mensen tegelijkertijd het evangelie van Jezus Christus hoorden. Wat dat betreft had Roos Moggré misschien nog wel gelijk over zendingsdrang. Alleen de liefde ontbrak absoluut niet, zoals ze stelde. Miljarden mensen waren namelijk ingeschakeld om mee te kijken en hoorden op een verdrietige dag een boodschap van Bijbelse hoop die over de dood heengaat. Een boodschap over dienen en zelfopofferende liefde waarin Jezus ons voorging. 'Wát indrukwekkend', vond ook voorganger Arjen ten Brinke. 'Zoveel evangelie vanochtend tijdens de uitvaart van queen Elizabeth.' Daarmee stond de Liefde juist centraal. En dat is gelukkig een boodschap van alle tijden. 

Praatmee

Beluister onze podcast

#368 Patrick & Jeffrey over de SGP, strafbaarstelling illegaliteit en pro-Palestijnse PKN-dominees
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Britse Lagerhuis
Nieuws

Ochtendgebeden in Brits parlement worden niet afgeschaft

In het Britse Lagerhuis wordt al eeuwenlang elke werkdag begonnen met gebed. Deze gewoonte ligt echter opnieuw onder vuur. Humanists UK noemt de praktijk “oneerlijk” voor parlementsleden die geen christen zijn en pleit voor afschaffing. Toch gaf de h

Nigeria geweld
Nieuws

Nigeriaanse christenen gedood na nieuwe aanvallen Fulani-herders

In Nigeria zijn christenen opnieuw slachtoffer geworden van geweld. Fulani-herders vielen maandagavond twee dorpen aan in de staat Kaduna, waarbij twee christenen werden gedood en drie anderen gewond raakten. Dit melden lokale bewoners aan Christian

Ursula von der Leyen
Nieuws

Haat tegen christenen neemt toe: Spaanse organisatie roept EU op tot actie

De Spaanse organisatie Observatorium voor Godsdienstvrijheid (OLRC) heeft deze week een dringende oproep gedaan aan Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie. Ze vragen om de aanstelling van een speciale EU-coördinator die haatmisdri

Europese Unie
Nieuws

Hongaarse politica slaat alarm na ‘antichristelijk’ rapport

"Binnen de Europese Unie (EU) wordt goddeloosheid steeds meer zichtbaar", waarschuwt de Hongaarse regeringscommissaris Bernadett Petri. Aanleiding is een rapport van het European Parliamentary Forum for Sexual and Reproductive Rights (EPF), dat volge

Rafael en Remilyn
Getuigenis

Rafael: van gangster tot Gods dienaar

Rafael, uit Cavite op de Filipijnen was gevreesd, gewelddadig en verslaafd. Maar toen Gods Woord hun gezin bereikte via het Project Filippus van Bible League, begon er iets te veranderen. Vandaag leidt hij zijn gezin in gebed en verspreidt hij het Ev

Kenneth Moales Jr
Nieuws

Amerikaanse voorganger overleeft gewelddadige carjacking: "Een wonder dat ik nog leef"

Voorganger Kenneth Moales Jr. uit de Amerikaanse staat Connecticut overleefde eind juni een gewelddadige carjacking in Baltimore. Tijdens de carjacking werd hij door een 16-jarige jongen met een vuurwapen bedreigd. Moales, verbonden aan de Pentecosta

Ds. G. van Zanden
Video

Hervormde predikant vraagt toehoorders of hij hun internetgeschiedenis mag zien

"Mag ik jullie internetgeschiedenis eens zien? Nee, hé? Dat dacht ik wel", aldus ds. G. van Zanden. De hervormde predikant uit Katwijk aan Zee stelde deze vraag in een recente preek aan zijn luisteraars. De predikant wees hen erop dat ze een streep m

Ds. D. M. Heikoop
Boekfragment

Wees nuchter en waakzaam: Petrus’ alarm tegen de duivel

Achter alle weerstand die christenen in hun omgeving ontmoeten en achter alle kwaadsprekerij over hen, ziet Petrus één vijand bezig: de duivel (Grieks: diabolos) (vs. 8), de grote tegenstander van God en Zijn gemeente. En daarom roept hij met een tweevou

Meerartikelen

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp: "Het is essentieel om Gods Geest alle ruimte te geven"

Als je wil dat Gods Geest werkzaam wordt in je leven, moet je Hem wel de ruimte geven. Dat stelt spreker en schrijver Wilkin van de Kamp in een nieuwe aflevering van de serie 'Levenslicht'. Van de Kamp behandelt in deze video Handelingen 19 waar Paul

Lineke Blijdorp
Opinie

Oproep aan Kees van der Staaij: keer terug naar de SGP

Advocaat Lineke Blijdorp doet in een open brief een indringend beroep op Kees van der Staaij: keer terug naar de Tweede Kamer. In scherpe bewoordingen uit ze haar zorgen over de huidige politieke koers van de SGP, met name rond de strafbaarstelling v

Gerdien Lassche - Nelleke Plomp
Interview

Steeds minder mensen krijgen kinderen: slecht nieuws? Christenen reageren

Wereldwijd daalt het geboortecijfer en dat baart de Verenigde Naties (VN) zorgen. In veel landen besluiten mensen minder of zelfs helemaal geen kinderen te willen krijgen. Oorlogen, de klimaatcrisis én financiële onzekerheid spelen daarin een grote r

Don Ceder en Mirjam Bikker
Nieuws

ChristenUnie stelt Kamervragen over onveiligheid Joodse leerlingen op scholen

De ChristenUnie maakt zich grote zorgen over het toenemende antisemitisme binnen het Nederlandse onderwijs. Kamerleden Mirjam Bikker en Don Ceder hebben daarom schriftelijke vragen gesteld aan de minister en staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en

Billy Graham
Nieuws

Excuses voor gebruiken van Graham-preken in anti-Trump-campagne

De politieke organisatie Evangelicals for Harris, inmiddels omgedoopt tot Evangelicals for America, heeft excuses aangeboden. De groep gebruikte preekfragmenten van de in 2018 overleden evangelist Billy Graham in een campagne tegen president Donald T

Ds. W. A. Zondag
Video

Volgens ds. Zondag kun je weten of je wel of niet uitverkoren bent

'Ben ik wel of niet uitverkoren?' Het is een vraag die met name christenen uit de rechterflank van de refogezindte bezighoudt. Volgens ds. W. A. Zondag kun je echter wél weten of je wel of niet uitverkoren bent. In onderstaand preekfragment noemt de

Henk Willem Laan
Video

Henk-Willem Laan aanstaande zondag te zien bij Hour of Power

Henk-Willem Laan is aanstaande zondag te zien bij Hour of Power. De directeur van Stichting Het Gehandicapte Kind heeft zelf een zoon die meervoudig gehandicapt is. "Joas is mijn geliefde zoon en inspiratiebron, waardoor ik dit werk ben gaan doen. Er

Uitgezet
Nieuws

Amerika zet vader én voorganger na twintig jaar uit: "We zijn uit elkaar gerukt"

Pastor Maurilio Ambrocio is na een verblijf van meer dan twintig jaar in Amerika uitgezet naar Guatemala. De 42-jarige vader van vijf kinderen leidde jarenlang de Iglesia de Santidad Vida Nueva in Florida. In april werd hij tijdens een routinematige

LHBTI
Video

Wat zegt de Bijbel over het LHBTI-denken? Documentaire op komst

In een tijd waarin liefde vooral wordt verbonden aan gevoel, zelfexpressie en identiteit, rijst de vraag: is er nog ruimte voor een andere stem? Wat zegt de Bijbel over liefde, identiteit en waarheid - en hoe verhouden die zich tot thema’s als homose

Syrie
Nieuws

Raad van Kerken vraagt in brief aan ministers steun voor Syrische christenen

De Raad van Kerken heeft in een brief aan het demissionaire kabinet om steun gevraagd voor christelijke minderheden in Syrië. Dat meldt de organisatie zelf op haar website. Reden daarvoor is dat de positie van christenen in het land steeds benarder l

pastor
Nieuws

Baptistenpredikant en gemeentelid vermoord tijdens kerkdienst in Nigeria

Tijdens een kerkelijke bijeenkomst zijn deze week een predikant en een gemeentelid van de Bege Baptistenkerk in Yaribori (Katsina, Noordwest-Nigeria) doodgeschoten. De aanval werd vermoedelijk door islamitische extremisten uitgevoerd. Een vrouwelijke

pakistan
Nieuws

Twee christelijke jongens in Pakistan vrijgesproken van blasfemie na jarenlange rechtszaak

Twee jonge christenen uit Pakistan zijn deze week vrijgesproken van blasfemie. Ze zaten bijna twee jaar vast op basis van valse beschuldigingen. De katholieke jongens Adil Babar en Simon Nadeem waren nog maar 18 en 14 jaar oud toen ze in mei 2023 wer