Overlijden Dries van Agt zet vraagstuk rond euthanasie in het middelpunt

Vorige week overleed op 93-jarige leeftijd oud-minister Dries van Agt. Samen met zijn vrouw Eugenie koos Van Agt voor euthanasie. Sinds zijn overlijden, staat het vraagstuk rond euthanasie weer volop in de belangstelling. Elise van Hoek van NPV vertelde deze week in het actualiteitenprogramma Uitgelicht! dat steeds meer mensen kiezen voor ‘duo-euthanasie.’ Dit is een vorm waarbij twee partners gelijktijdig euthanasie toepassen.
Duo-euthanasie
Sinds het overlijden van voormalig minister Dries van Agt en zijn vrouw Eugenie staat euthanasie weer volop in de belangstelling. Elise Hoek van NPV vertelde deze week in Uitgelicht! dat er een relatief nieuw fenomeen in opkomst is: 'duo-euthanasie'. Dit is een vorm waarbij twee partners gelijktijdig euthanasie toepassen.
"Het is een fenomeen wat een heel enkele keer voorkwam. Maar we zien wel een stijging. Uit de laatste euthanasie-cijfers van 2022 is te zien dat het 29 keer is voorgekomen. Dan heb je het in totaal over 58 mensen. De jaren daarvoor lag dat cijfer nog onder de 20", aldus Van Hoek.
Hoe verklaart Van Hoek deze stijging?
"Wat je ziet, en dat zie je ook bij Dries van Agt en zijn vrouw, is dat mensen heel graag samen tegelijk willen sterven en samen actief het leven uit willen stappen. Dat is wat je 'duo-euthanasie' noemt."
Van Hoek vertelt dat veel echtparen de wens hebben om elkaars overlijden niet mee te hoeven maken. "En om samen dat laatste moment tegelijk te hebben. Dat kan heel romantisch klinken. Mensen houden van elkaar en hebben samen een heel leven met elkaar opgetrokken en zeggen dan: 'we willen niet rouwen over elkaar.' Tegelijkertijd klinkt het romantischer dan het is, want er gaat ook een heel traject aan vooraf. Bij beiden moeten er sprake zijn van ondraaglijk en uitzichtloos lijden. Daar moet een arts bij meekijken. En als het om twee mensen gaat zijn er verschillende artsen die meekijken. Beiden moeten een akkoord krijgen om daadwerkelijk euthanasie te kunnen plegen."
Romantisch beeld
Van Agt beëindigde gelijktijdig met zijn vrouw zijn leven. Van Hoek beaamt dat het overlijden van het echtpaar behoorlijk geromantiseerd wordt in de media. "Van de publiciteit die we nu zien, gaat ook een bepaald statement uit. Zo van: 'Kijk eens hoe mooi.' Maar dat is een hele eenzijdige blik op levenseinde."
Statement hoofdredactie Reformatorisch Dagblad
Deze week reageerde ook de hoofdredactie van het Reformatorisch Dagblad op het overlijden van Van Agt. Zo schreef men onder meer dat duo-euthanasie geen vorm van 'ultieme liefde' is zoals dat in verschillende media deze week te lezen was.
'In de termen 'ontroerend, romantisch, of zelfs 'ultieme liefde', werd de afgelopen dagen gesproken en geschreven over het levenseinde van oud-premier Van Agt. Hij koos ervoor om, samen met zijn vrouw, door middel van euthanasie het leven te beëindigen. Ze stierven gelijktijdig, naar verluidt hand in hand.
Duo-euthanasie is geen vorm van „ultieme liefde”, wel van ultieme zelfbeschikking. De autonome mens bepaalt niet alleen hoe hij zijn leven leidt, maar ook wanneer het stopt. Die houding gaat voorbij aan het gegeven dat God de Schepper van het leven is. Wat Hij geeft, neemt Hij Zelf terug. Daarbij past geen menselijk ingrijpen, maar overgave. Ook als het leven lijden is of uitzichtloos, ligt de oplossing niet in een zelfgekozen dood, maar in God.'
Ds. Kieviet
Ook ds. J.M.J. Kieviet stond stil bij het overlijden van Dries van Agt en zijn vrouw Eugenie. In een preek die hij afgelopen zondag gaf, stelde de christelijke gereformeerde emeritus-predikant het aangrijpend te vinden dat steeds meer mensen menen zelf een punt achter hun leven te kunnen zetten.
Praatmee