Hebben gelovigen de wet der tien geboden nodig?

Opinie 4 juli 2025 4 minuten Willem Lingeman
Willem Lingeman

Elke zondagmorgen buigen veel christenen zich onder het voorlezen van de Wet des Heeren, zoals die te vinden is in Exodus 20:1-17 en Deuteronomium 5:6-21. In veel kerken, met name van reformatorische signatuur, is dit zoals men zegt: ‘een goede gewoonte’. ‘Je onder opzicht en tucht van de Wet stellen’. Regels moeten er zijn nietwaar?

De gelovigen ter plaatse verzameld zijn het van harte eens met dit onderdeel van de dienst. ‘De Wet als leefregel der dankbaarheid’, zo vindt en belijdt men.

Het zevende gebod in die Wet des Heeren luidt, althans in de veel gebruikte vertalingen luidt: ‘gij zult niet echtbreken’. In de grondtekst staat echter ‘gij zult niet overspelig zijn’ of 'gij zult geen overspel plegen’. Dat is iets totaal anders dan echtbreken.

Dus als de voorlezer de gemeente het zevende gebod voorhoudt, dat er geen overspel zal plaatsvinden, zegt de luisterende gemeente daar in haar hart amen op: ‘het zal waar en zeker zijn’.

Toch zien we in de christenheid overspel hand over hand toenemen. Ook in de kringen waar men zich zo hartgrondig stelt onder opzicht en tucht van die Wet, dat is dus inclusief het zevende gebod.

In eerste instantie was de Wet bedoeld voor het volk Israël en in de tweede plaats voor ongelovigen.

We dienen ons af te vragen aan wie de Wet in eerste instantie is gegeven. Dat was aan het volk Israël, toen ze aan de voet van de berg Horeb hun kampement hadden opgeslagen.

In de tweede plaats is de Wet bedoeld voor onrechtvaardigen, lees ongelovigen, zie 1 Timotheüs 1:9-10. Ongelovigen zijn immers nog niet gerechtvaardigd door het bloed van de Heere Jezus?

Het is goed om eens naar het Nieuwe Testament te gaan en te lezen wat Paulus de gemeente van Galatië voorhoudt inzake de Wet. Zoek de stilte en lees Galaten 5 eens rustig door!

De apostel houdt ons daar voor dat, als we onder de Wet leven, we een bedekking over het hart hebben; dat we dan onder de vloek leven (zie Galaten 3:10)! Dat is nogal wat! Als je onder de Wet leeft, zegt de apostel, doet Christus je geen nut! Een buitengewoon ernstige boodschap!

Als je onder de Wet leeft, zegt de apostel, doet Christus je geen nut! Een buitengewoon ernstige boodschap!

Die bedekking wil zeggen dat we niet kunnen begrijpen wat God in Zijn Woord ons wil leren. Mensen die onder de bedekking leven kunnen iedere zondag naar de kerk gaan maar kunnen ten diepste niet bij dé Waarheid komen. Bij de Heere Jezus Zelf, want Hij is dé Waarheid. Niet bij Hem kunnen komen; dat is een ernstige zaak.

Hoorders van de Wet heb ik meerdere malen horen verzuchten ‘we zijn nu eenmaal zondige mensen’ daarbij geen onderscheid makend tussen in zonde leven en in zonde vallen. Het lezen van de Wet is een uitnodiging om te zondigen.

Romeinen 7:8
Maar uitgaande van het gebod, wekte de zonde in mij allerlei begeerlijkheid op;...

Dicht bij Hem, in volle overgave. Niet vanuit een opgelegde Wet maar vanuit een liefdesrelatie.

Immers het is precies het tegenovergestelde van waar de Heere Jezus ons wil hebben. Dicht bij Hem, in volle overgave. Niet vanuit een opgelegde Wet maar vanuit een liefdesrelatie.

Een relatie waarin niet gezegd wordt dit en dat mag u niet (de Wet), maar een relatie waarin de gelovigen zich overgeven aan hun Heer. Waarin ze zich realiseren dat we onze Verlosser verdriet doen als we leven vanuit een opgelegde Wet en niet vanuit totale overgave; vanuit een grote liefde tot Hem.

De apostel Paulus verwoordt het zo mooi in zijn brief aan de Galaten.

Galaten 4:1-7
Maar ik zeg: zolang de erfgenaam onmondig is, verschilt hij in niets van een slaaf, hoewel hij heer is van alles; maar hij staat onder voogden en rentmeesters tot op de tijd door de vader vooraf bepaald. Maar toen de volheid van de tijd gekomen was, zond God zijn Zoon, geboren uit een vrouw, geboren onder de wet, opdat Hij hen die onder de wet waren, vrijkocht, opdat wij het zoonschap zouden ontvangen. En omdat u zonen bent, heeft God de Geest van zijn Zoon in onze harten uitgezonden, die roept: Abba, Vader! U bent dus niet meer slaaf, maar zoon; en bent u zoon, dan ook erfgenaam door God.

Wij moeten ons bekleden met Christus’ gerechtigheid en niet met onze eigen gerechtigheid uit werken van de Wet.

Door de dood van de Heere Jezus zijn wij zonen (en natuurlijk dochters) geworden. Geen dienstknechten, geen slaven, niets van dat alles. Geen ‘werknemers’, die zonder commentaar alle opgelegde taken moeten uitvoeren. Nee, zonen en dochters, die niet meer onder de Wet staan, en zich daaraan dus op zondagmorgen ook niet moeten onderwerpen. Zonen en dochters die leven in een innige liefdesrelatie tot hun Schepper en Verlosser.

Alles is in het offer van de Heere Jezus voldaan. God wil niet onze werken maar ons hart. Wij moeten ons bekleden met Christus’ gerechtigheid en niet met onze eigen gerechtigheid uit de werken van de Wet.

2 Korinthiërs 3:15-18
Maar tot heden toe ligt er, wanneer Mozes wordt gelezen, een bedekking over hun hart; maar wanneer het tot de Heer zal terugkeren, wordt de bedekking weggenomen. De Heer nu is de Geest; waar nu de Geest van de Heer is, is vrijheid.

Willem Lingeman is Bijbelleraar en schrijver van het boek 'Verbonden voor het leven'. De inhoud van deze column vertegenwoordigt niet per se de mening van de redactie.

Praatmee

Beluister onze podcast

#389 Martin Koornstra & Jan Pool over geloven in tijden van ziekte en een God van wonderen
Of beluister op:

Meerartikelen

Chris Stoffer
Video

SGP wil dat kabinet optreedt tegen toenemende onveiligheid voor Nederlandse Joden

Joden die geen keppeltje durven te dragen, Joodse artiesten die door theaters geweigerd worden en Joodse bijeenkomsten die genoodzaakt worden afgeblazen. In toenemende mate voelen steeds meer Joden zich onveilig in Nederland. Als het aan SGP-leider C

Nico van der Voet
Podcast

Nico van der Voet: “Gereformeerden en evangelischen staan in doopdebat dicht bij elkaar”

Theoloog Nico van der Voet roept christenen op om met meer mildheid en wederzijds begrip naar elkaars dooppraktijk te kijken. In een aflevering van de Cvandaag podcast laat hij zien hoe gereformeerde en evangelische christenen theologisch misschien v

Nederland Zingt
Video

Nederland Zingt staat stil bij Joodse gemeenschap na aanslag

De EO-uitzending Nederland Zingt heeft met een korte, indringende muziekvideo stilgestaan bij het leed van de Joodse gemeenschap in Australië na de recente terroristische aanslag. Terwijl het Joodse feest Chanoeka, het feest van licht en hoop, zou be

Ds. G. H. Molenaar
Nieuws

Hervormde gemeente Papendrecht brengt beroep uit op ds. G. H. Molenaar

De hervormde gemeente te Papendrecht (Wijk Oost) heeft een beroep uitgebracht op ds. G. H. Molenaar (foto). De predikant moet in de Grote Kerk ds. C. H. Bijl vervangen. Laatstgenoemde predikant vertrok vorig jaar naar Katwijk aan Zee. Molenaar is op

Mark Hoefnagel
Interview

Marks hotel stortte in en hij lag uren onder het puin: “Mijn enige hoop was Jezus”

Afgelopen zondag was in Hour of Power het aangrijpende verhaal te zien van Mark Hoefnagel. Wat begint als een onbezorgde vakantie met een jonge gezin, verandert abrupt in een nachtmerrie wanneer het hotel waarin hij verblijft plotseling instort. Mark

Ds. J. R. van Vugt
Video

HHK-predikant stelt dat christenen niet moeten worstelen met de vraag of ze uitverkoren zijn

"U moet helemaal niet worstelen met de vraag of u uitverkoren bent, maar wie de Heere Jezus Christus voor u is", aldus ds. J. R. van Vugt. De hersteld hervormde predikant stelde in een recente preek dat christenen niet zouden moeten worstelen met vra

Maria
Nieuws

Theoloog kritisch op document Vaticaan waarin Maria's rol in Gods heilsplan onderzocht wordt

Het Vaticaan publiceerde onlangs een document over de 'rol' van Maria in het heilsplan van God. Het document, genaamd Mater Populi Fidelis, onderzoekt de vraag hoe Maria 'meegewerkt heeft aan het verlossingsplan van Jezus'. Juist dat punt roept opnie

Dorine Sommer
Persbericht

Dorine Sommer nieuwe directeur-bestuurder van Alpha Nederland

Dorine Sommer wordt per 1 maart 2026 de nieuwe directeur-bestuurder van Alpha Nederland. Zij volgt daarmee Arnoud Drop op, die een functie voor Alpha Global gaat vervullen. Na haar studie Theologie vervolgde Dorine (34) haar academische ontwikkeling

Meerartikelen

Theoloog Maaike Harmsen en prof dr. Willem Ouweneel
Interview

Wie is mijn naaste? Theologen reageren op omstreden uitspraak Wierd Duk

Journalist en opiniemaker Wierd Duk zei onlangs in gesprek met het Reformatorisch Dagblad dat christenen eerst moeten zorgen voor hun eigen huisgenoten, alvorens ze mensen elders of ver weg helpen. Duk baseerde zich daarbij op 1 Timotheüs 5:8 waar de

William den Boer
Verdieping

De ‘Quiet Revival’: is er een stille opwekking gaande in het Westen?

Is er werkelijk sprake van een nieuwe opwekking in het seculiere Westen? Tijdens de conferentie Responding to the Rebirth in Londen kwamen onlangs christenen uit de hele wereld samen om deze vraag onder ogen te zien. Onderzoekers, kerkleiders en denk

Politie Argentinië
Getuigenis

Meer dan driehonderd toekomstige politieagenten laten zich dopen in Argentinië

Meer dan driehonderd aspirant-politieagenten van de provinciale politie van Buenos Aires hebben deze maand openlijk hun christelijk geloof beleden. Dat deden zij door zich te laten dopen op de Juan Vucetich Politieacademie. Bij de bijeenkomst in Arge

Kamerdebat
Nieuws

Kamer stemt voor embryokweek, christelijke partijen slaan alarm

Menselijke waardigheid stond dinsdag centraal in het debat over embryokweek, maar woog voor een Kamermeerderheid uiteindelijk niet zwaar genoeg. Dat stelt SGP-Kamerlid Diederik van Dijk na de aanvaarding van de initiatiefwet van D66 en VVD, die het m

Frank van Oordt
Opinie

Wordt antisemitisme normaal? Christenen mogen hier niet zwijgen

Het bloedbad tijdens het Chanoekafeest in Australië van afgelopen zondag vervult ons met afschuw. De verschrikkelijke beelden staan op ons netvlies, wereldleiders spreken hun medeleven uit met de nabestaanden. Zeker vijftien mensen werden ruw uit het

Chanoeka
Nieuws

SGP organiseert Chanoeka-bijeenkomst uit solidariteit met Joodse gemeenschap

De SGP organiseert op woensdag 17 december opnieuw een Chanoeka-bijeenkomst in de Tweede Kamer. Samen met andere fracties wil de partij zichtbaar opstaan voor de Joodse gemeenschap en een krachtig signaal afgeven tegen antisemitisme. Aan de bijeenkom

KRO-NCRV
Persbericht

KRO-NCRV vertelt kerstverhaal op vele manieren

KRO-NCRV brengt ook dit jaar een uitgebreid kerstprogramma op televisie, radio en online. In de dagen rond Kerst staat het Bijbelse kerstverhaal centraal. In muziek, verhalen en vieringen klinkt de boodschap van hoop, troost en verbondenheid. De prog

Australië
Nieuws

Christelijke leiders tonen solidariteit na dodelijke aanslag op Chanoeka in Sydney

Christelijke leiders in Australië hebben hun diepe medeleven uitgesproken na de dodelijke aanslag op een Chanoeka-viering op Bondi Beach in Sydney. Bij de aanval kwamen zeker vijftien mensen om het leven, onder wie een tienjarig meisje en een Holocau

Ds. S. P. Roosendaal
Nieuws

CGK Enschede mag nieuwe dominee verwelkomen: ds. S. P. Roosendaal

De CGK te Enschede-Oost mag binnenkort een nieuwe predikant verwelkomen. Ds. S. P. Roosendaal (foto) volgt in de Renatakerk ds. D. Dunsbergen op. Laatstgenoemde predikant ging vorig jaar met emeritaat. Roosendaal was sinds mei 2018 verbonden aan Het

Diederik van Dijk
Nieuws

Kamer wil verder met Transgenderwet, SGP-Kamerlid: "Onze jongeren verdienen beter"

De Tweede Kamer wil dat het kabinet de verruiming van de Transgenderwet opnieuw indient. Een motie van GroenLinks-PvdA kreeg deze week steun van een Kamermeerderheid. SGP-Kamerlid Diederik van Dijk (foto) reageert scherp en spreekt zijn zorg uit over

Nigeria christen
Nieuws

Waarschuwing voor nieuw kerstgeweld tegen christenen in Nigeria

Voorstanders van godsdienstvrijheid waarschuwen dat christenen in Nigeria opnieuw het doelwit kunnen worden van grootschalig geweld rond Kerstmis. Tijdens een noodbijeenkomst in het Amerikaanse Capitool klonk de alarmerende oproep om snel in te grijp

IJzeren hanger met menorah
Nieuws

Zeldzame hanger met menorah wijst op verborgen Joodse eredienst in Jeruzalem

Archeologen hebben bij de Westelijke Muur in Jeruzalem een bijzondere vondst gedaan. Dat schrijft All Israel News. Het gaat om een 1.300 jaar oude hanger met een menorah. De vondst suggereert dat Joden Jeruzalem bleven bezoeken en er mogelijk eredien