Hebben gelovigen de wet der tien geboden nodig?

Opinie 4 juli 2025 4 minuten Willem Lingeman
Willem Lingeman

Elke zondagmorgen buigen veel christenen zich onder het voorlezen van de Wet des Heeren, zoals die te vinden is in Exodus 20:1-17 en Deuteronomium 5:6-21. In veel kerken, met name van reformatorische signatuur, is dit zoals men zegt: ‘een goede gewoonte’. ‘Je onder opzicht en tucht van de Wet stellen’. Regels moeten er zijn nietwaar?

De gelovigen ter plaatse verzameld zijn het van harte eens met dit onderdeel van de dienst. ‘De Wet als leefregel der dankbaarheid’, zo vindt en belijdt men.

Het zevende gebod in die Wet des Heeren luidt, althans in de veel gebruikte vertalingen luidt: ‘gij zult niet echtbreken’. In de grondtekst staat echter ‘gij zult niet overspelig zijn’ of 'gij zult geen overspel plegen’. Dat is iets totaal anders dan echtbreken.

Dus als de voorlezer de gemeente het zevende gebod voorhoudt, dat er geen overspel zal plaatsvinden, zegt de luisterende gemeente daar in haar hart amen op: ‘het zal waar en zeker zijn’.

Toch zien we in de christenheid overspel hand over hand toenemen. Ook in de kringen waar men zich zo hartgrondig stelt onder opzicht en tucht van die Wet, dat is dus inclusief het zevende gebod.

In eerste instantie was de Wet bedoeld voor het volk Israël en in de tweede plaats voor ongelovigen.

We dienen ons af te vragen aan wie de Wet in eerste instantie is gegeven. Dat was aan het volk Israël, toen ze aan de voet van de berg Horeb hun kampement hadden opgeslagen.

In de tweede plaats is de Wet bedoeld voor onrechtvaardigen, lees ongelovigen, zie 1 Timotheüs 1:9-10. Ongelovigen zijn immers nog niet gerechtvaardigd door het bloed van de Heere Jezus?

Het is goed om eens naar het Nieuwe Testament te gaan en te lezen wat Paulus de gemeente van Galatië voorhoudt inzake de Wet. Zoek de stilte en lees Galaten 5 eens rustig door!

De apostel houdt ons daar voor dat, als we onder de Wet leven, we een bedekking over het hart hebben; dat we dan onder de vloek leven (zie Galaten 3:10)! Dat is nogal wat! Als je onder de Wet leeft, zegt de apostel, doet Christus je geen nut! Een buitengewoon ernstige boodschap!

Als je onder de Wet leeft, zegt de apostel, doet Christus je geen nut! Een buitengewoon ernstige boodschap!

Die bedekking wil zeggen dat we niet kunnen begrijpen wat God in Zijn Woord ons wil leren. Mensen die onder de bedekking leven kunnen iedere zondag naar de kerk gaan maar kunnen ten diepste niet bij dé Waarheid komen. Bij de Heere Jezus Zelf, want Hij is dé Waarheid. Niet bij Hem kunnen komen; dat is een ernstige zaak.

Hoorders van de Wet heb ik meerdere malen horen verzuchten ‘we zijn nu eenmaal zondige mensen’ daarbij geen onderscheid makend tussen in zonde leven en in zonde vallen. Het lezen van de Wet is een uitnodiging om te zondigen.

Romeinen 7:8
Maar uitgaande van het gebod, wekte de zonde in mij allerlei begeerlijkheid op;...

Dicht bij Hem, in volle overgave. Niet vanuit een opgelegde Wet maar vanuit een liefdesrelatie.

Immers het is precies het tegenovergestelde van waar de Heere Jezus ons wil hebben. Dicht bij Hem, in volle overgave. Niet vanuit een opgelegde Wet maar vanuit een liefdesrelatie.

Een relatie waarin niet gezegd wordt dit en dat mag u niet (de Wet), maar een relatie waarin de gelovigen zich overgeven aan hun Heer. Waarin ze zich realiseren dat we onze Verlosser verdriet doen als we leven vanuit een opgelegde Wet en niet vanuit totale overgave; vanuit een grote liefde tot Hem.

De apostel Paulus verwoordt het zo mooi in zijn brief aan de Galaten.

Galaten 4:1-7
Maar ik zeg: zolang de erfgenaam onmondig is, verschilt hij in niets van een slaaf, hoewel hij heer is van alles; maar hij staat onder voogden en rentmeesters tot op de tijd door de vader vooraf bepaald. Maar toen de volheid van de tijd gekomen was, zond God zijn Zoon, geboren uit een vrouw, geboren onder de wet, opdat Hij hen die onder de wet waren, vrijkocht, opdat wij het zoonschap zouden ontvangen. En omdat u zonen bent, heeft God de Geest van zijn Zoon in onze harten uitgezonden, die roept: Abba, Vader! U bent dus niet meer slaaf, maar zoon; en bent u zoon, dan ook erfgenaam door God.

Wij moeten ons bekleden met Christus’ gerechtigheid en niet met onze eigen gerechtigheid uit werken van de Wet.

Door de dood van de Heere Jezus zijn wij zonen (en natuurlijk dochters) geworden. Geen dienstknechten, geen slaven, niets van dat alles. Geen ‘werknemers’, die zonder commentaar alle opgelegde taken moeten uitvoeren. Nee, zonen en dochters, die niet meer onder de Wet staan, en zich daaraan dus op zondagmorgen ook niet moeten onderwerpen. Zonen en dochters die leven in een innige liefdesrelatie tot hun Schepper en Verlosser.

Alles is in het offer van de Heere Jezus voldaan. God wil niet onze werken maar ons hart. Wij moeten ons bekleden met Christus’ gerechtigheid en niet met onze eigen gerechtigheid uit de werken van de Wet.

2 Korinthiërs 3:15-18
Maar tot heden toe ligt er, wanneer Mozes wordt gelezen, een bedekking over hun hart; maar wanneer het tot de Heer zal terugkeren, wordt de bedekking weggenomen. De Heer nu is de Geest; waar nu de Geest van de Heer is, is vrijheid.

Willem Lingeman is Bijbelleraar en schrijver van het boek 'Verbonden voor het leven'. De inhoud van deze column vertegenwoordigt niet per se de mening van de redactie.

Praatmee

Beluister onze podcast

#389 Martin Koornstra & Jan Pool over geloven in tijden van ziekte en een God van wonderen
Of beluister op:

Meerartikelen

Sarah Floor
Nieuws

Sarah Floor brengt nieuwe single uit in aanloop naar Kerst: 'Immanuel'

'Immanuel', zo heet de nieuwste single van de christelijke zangeres Sarah Floor. De single is een vrolijk nummer die bij uitstek geschikt is voor samenzang. De zangeres laat aan Cvandaag weten dat samen zingen en samen verbinden juist in deze tijd en

Ds. A. T. Vergunst
Video

GerGem-predikant verbindt strijd met zelfbeeld aan geloof in Christus

In een recente preek deelde ds. A. T. Vergunst (GerGem) een pastorale ontmoeting waarin een vrouw jarenlang worstelde met minderwaardigheid, terwijl haar man haar steeds opnieuw wees op zijn onvoorwaardelijke liefde. Het voor veel mensen herkenbare t

Het Omega Project
Verdieping

Gods Koninkrijk is gekomen maar moet nog doorbreken: hoe zit dat? Bekijk de tutorial

In tijden van polarisatie en populisme is het belangrijk om te begrijpen dat het christelijk geloof vol paradoxen zit. Een spannende vraag is hoe we voorkomen dat we teveel of juist te weinig van Gods kracht verwachten. Hoewel Gods Koninkrijk gekomen

Ron van der Spoel
Video

Ron van der Spoel behandelt Psalm 88: 'Een klaaglied van mensen die een afwezige God ervaren'

In een nieuwe video van IZB behandelt predikant Ron van der Spoel Psalm 88. In deze Psalm klinkt een gezamenlijk klaaglied waarin mensen samen hun nood uitspreken. Gedeelde smart wordt zo werkelijk halve smart. De psalm verwoordt het gevoel van Gods

Leander Janse
Video

Gods wake-up call midden op zee: een Bijbelstudie over Jona

Jona probeert weg te komen van God, maar op zee wordt hij ingehaald door een storm die God zelf laat opkomen. Niet als straf, maar als een liefdevolle wake-up call. Leander Janse laat in deze Bijbelstudie dat God soeverein is en dat zelfs de stormen

Dahlia Shaham
Video

Psalm 122: roep om vrede van rabbi uit Israël

Rabbi Dahlia Shaham zingt Psalm 122 over vrede in Gods huis. Ze zingt zowel ‘shalom’ als ‘salam’ als gebed voor vrede tussen Israëliërs en Palestijnen. Zij is betrokken bij de organisatie Rabbi's voor mensenrechten, partner van Kerk in Actie. Dat is

Sisters Vocal Group
Persbericht

Sisters Vocal Group brengt licht aan huis én op de Wallen

In de weken voor kerst worden de dagen korter en valt de duisternis snel in. Juist dan trekt Sisters Vocal Group, bekend om hun warme stemmen en lichtsnoeren om de nek, eropuit om hoop en troost te brengen waar dat het hardst nodig is. Wat begon met

Ds. M. Maas
Preekverslag

Ds. Maas wijst in preek over Openbaring op het Lam: "Daar ben je echt veilig"

"Veiligheid kun je op verschillende plekken en bij allerlei mensen zoeken, maar al die mensen en plekken hebben één ding gemeen: ze kunnen je niet voor honderd procent veiligheid garanderen. Echte veiligheid is alleen te vinden bij het Lam", aldus ds

Meerartikelen

Willem Lingeman
Opinie

Strijden christenen voor een stapel stenen of de eenheid van de gemeente?

Rechtszaken binnen de kerk zijn geen nieuw verschijnsel, maar telkens opnieuw schuren ze pijnlijk langs Paulus’ oproep om geschillen niet voor de wereldlijke rechter uit te vechten. Willem Lingeman reflecteert op de huidige situatie waarin broeders t

Bert-Jan Ruissen
Persbericht

SGP wil opheldering stopzetting EU-subsidies aan christelijke organisaties

SGP-Europarlementariër Bert-Jan Ruissen wil opheldering over de stopzetting van EU-subsidies aan christelijke organisaties. Dit vraagt Ruissen in een brief die hij met collega-Europarlementariërs stuurt aan Commissievoorzitter Ursula von der Leyen. D

Kerkscheuring CGK
Nieuws

Deputaten zien scheuring CGK steeds meer zichtbaar worden: 'We ervaren verdriet en verwarring'

Deputaten vertegenwoordiging van de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) reageren op het convent dat op 29 november in Veenendaal werd gehouden. Tijdens dat convent besloten tientallen gemeenten, verbonden rond Rijnsburg, dat zij op 21 maart 2026

Poster
Nieuws

Grootse posteractie in Duitsland moet mensen weer naar de kerk brengen

Door heel Duitsland hangen sinds kort 30.000 grote posters die mensen willen aanmoedigen om opnieuw na te denken over God en geloof. Dat meldt Evangelical Focus. De campagne, ‘Die Erinnerung 2026’, is een initiatief van de christelijke omroep Bibel T

Mark en Ellen Hoefnagel
Video

Komende zondag zijn Mark en Ellen Hoefnagel te gast in Hour of Power

In Hour of Power zijn Mark Hoefnagel en zijn moeder Ellen Hoefnagel te gast. Tijdens een vakantie in Duitsland gebeurde iets wat je alleen in films ziet: het hotel stortte in. Mark lag dertien uur lang onder het puin, zonder te weten of iemand hem no

Jan Dirk
Video

Terugkijken: directeur Stichting Hulp Vervolgde Christenen vertelt over bezoek aan Nigeria

Nigeria wordt op dit moment geteisterd door conflicten en toenemend geweld, waardoor het land in grote chaos verkeert. Ontvoeringen en gewelddaden zijn aan de orde van de dag. Ook christenen zijn regelmatig doelwit en worden getroffen door ernstig ge

Ds. M. Messemaker
Video

Ds. Messemaker vertelt over begin predikantschap: "Wat een vreugde om de Heere te dienen"

"Wat een vreugde om voluit in de dienst des Heeren te mogen staan, voltijds Hem te mogen dienen en vooral een eigen gemeente te hebben die je op de preekstoel bedienen mag", aldus ds. M. Messemaker. De hervormde predikant vertelde onlangs in de serie

President Donald Trump
Nieuws

Trump staat open voor gesprek met paus na stevige kritiek op immigratiebeleid

De Amerikaanse president Donald Trump zegt bereid te zijn om paus Leo XIV te ontmoeten. Dat vertelde hij in een interview met Politico. Trump stelde in datzelfde interview dat hij niet wist van de kritiek die de paus eerder op zijn immigratiebeleid u

Harimalala
Video

Mercy Ships biedt hoop: hoe één operatie Harimalala weer liet ademen

Harimalala uit Madagaskar leefde jarenlang met een snel groeiend gezwel in haar nek. De zwelling maakte tillen moeilijk, later zelfs slikken en ademen. Hulp was nergens te vinden, totdat de Africa Mercy aanmeerde. Aan boord van het ziekenhuisschip va

Jongerenkoor Chenánja
Video

Lied vol verwachting: Chenánja brengt krachtige kerstboodschap ten gehore

Het Reformatorisch Jongerenkoor Chenánja brengt een krachtige en sfeervolle uitvoering van Het volk dat in duisternis wandelt, opgenomen tijdens het kerstconcert in de Oude Kerk in Ede. De woorden uit Jesaja 9 klinken hoopvol en wijzen vooruit naar h

Advent
Video

Wat houdt Advent precies in? Bekijk de video

We leven in de Adventsperiode. Voor veel christenen is dit een tijd van verwachting en voorbereiding. Maar wat houdt Advent precies in en welke gebruiken horen daarbij? Credo maakte een duidelijke en toegankelijke video die laat zien hoe katholieken

Leander Janse
Video

Leander Janse legt uit waarom christenen soms net Jona zijn

Spreker Leander Janse laat zien hoe Jona niet alleen vlucht voor zijn opdracht, maar ook voor God: een herkenbare beweging voor veel gelovigen. Wat drijft ons om weg te lopen wanneer Gods weg moeilijk lijkt? En hoe openbaart God juist in onze vlucht