Jan Zwart en zijn zoon André keken allebei de dood in de ogen

Levensverhaal 13 februari 2024 3 minuten Redactie
Jan en André Zwart
YouTube

De dood in de ogen kijken. Jan Zwart en zijn zoon André weten beiden wat dat is. Jan, die jarenlang als MAF-piloot werkte, ontsnapte als jongetje aan de dood toen een vrouw hem uit een rivier haalde. Zijn zoon André, die als veelbelovend academicus carrière maakte in Amerika, kwam erachter dat hij leukemie had. Later vocht hij op de intensive care voor zijn leven toen een hevige longinfectie hem bijna fataal werd. In Hour of Power vertelden de twee het een wonder te vinden dat ze beiden nog leven.

Een val in het water die bijna fataal werd
Jan Zwart heeft er een jarenlange staat van dienst als MAF-piloot opzitten. Maar het scheelde niets of het had nooit zover gekomen. “Toen ik acht jaar was, kreeg ik van mijn zeer arme ouders een fiets. Daarmee ben ik toen in de Zaan (rivier bij Zaandam, etc.) gevallen. Ik zag mijn levensfilm aan mij voorbij trekken, hoewel die als achtjarige maar kort is. Een vrouw haalde mij toen uit het water. Dat is een heel bijzonder verhaal, want zij vroeg zich de rest van haar leven af wat er met dat jongetje gebeurd was. Vlak voor het publiceren van mijn boek (De Schipper en de Vader, red.) heb ik haar gevonden. Dat is een hele bijzondere ontmoeting geweest", vertelt Zwart. 

MAF
Zoals gezegd vloog Zwart jarenlang voor MAF in afgelegen gebieden waarbij hij mensen in aanraking bracht met het evangelie én hen op plekken kon krijgen waar zij de medische zorg kregen die zij nodig hadden. Maar wat motiveerde Jan om piloot voor de MAF te worden? “Het was mijn passie om diegenen te helpen die de minste kans hebben om geholpen te worden en het evangelie te horen. Je zou kunnen zeggen: de meest benadeelde mensen. Het middel om daar te komen was het vliegtuig.”

Offers en korte landingsbanen
Jan Zwart ging als MAF-piloot aan de slag in het arme Ecuador, nam zijn gezin met vijf kinderen met zich mee en moest het hebben van giften en gaven. Hoe zwaar was dat voor Zwart? “In die tijd weet je niet hoe zwaar dat is. Je doet wat je moet doen. Je vliegt op de moeilijkste landingsbanen van de wereld. Je doet dat. Je zit daarin.”

Over die moeilijkste landingsbanen gesproken: soms had Zwart maar zo'n drie honderd meter om te landen. Ervoer hij nooit de angst dat hij zijn toestel niet veilig aan de grond kon krijgen? “Je moet gewoon heel precies zijn. Het leuke is dat mijn instructeur in Hilversum, waar ik leerde vliegen, al vanaf het begin wist dat ik dit uiteindelijk zou gaan doen. Je moet je daalhoeken heel goed aan kunnen voelen. De touchdown waar je wielen de grond raken. Maar je moet ook weten wanneer je vooral niet moet landen”, merkt hij op.

Mooiste herinnering
Wat is de mooiste herinnering die Jan Zwart in al die jaren als MAF-piloot heeft opgedaan? “Ik ontmoette een toverdokter. Zijn vrouw was uit de hut gevallen en had beide armen gebroken. Het zag er vreselijk uit. Via de radio kregen we de oproep om haar te gaan halen. Haar man had gezegd dat hij haar met zijn toverkrachten wel zou genezen. Nou mooi niet. Die vrouw was bezig te sterven. Het bleek zo te zijn dat men bang voor hem was. Toen ik onderweg was, dacht ik: ‘De Heere Jezus is veel sterker dan dat mannetje.’ Ik heb rustig gebeden met die zieke vrouw en man, zoals we dat altijd deden. In de weken daarna, toen ze in de hoofdstad verbleven, zijn ze tot geloof gekomen. Dat is een feest als je dat hoort. Dan denk je van: dit blijf ik doen. Dit is het waard."

André
Zijn zoon André is niet in de voetsporen van zijn vader getreden, maar was een veelbelovende en talentvolle academicus die jaren terug carrière in Amerika maakte. Nadat hij daar aankwam, kwam zijn leven totaal op zijn kop te staan toen bleek dat hij leukemie had. “Ik werd heel erg ziek in Amerika. Wat ik niet wist is dat ik leukemie had. Het was zo erg dat ik in de eindfase van mijn leven zat.”

Dat nieuws kwam als een dreun voor vader Jan binnen. “Eerst schreeuw je naar God. Letterlijk”, antwoordt Jan Zwart. “Ik hen toen geleerd wat David zei: ‘Heere, ik roep tot U.’ Ik riep tot God: “Red die jongen. Hij bereidt zich voor om naar de onbereikte volkeren te gaan. Hoe zit dat?’ Dat was geen mooi gestroomlijnd gebed. Het was echt zwaar, maar gelukkig kon ik ook actie ondernemen. Ik heb hem uit Amerika opgehaald. Achteraf bezien was dat een hele zware reis die als een film aan mij voorbijgegaan is.”

Draagkracht
Ook bij André kwam het nieuws als een dreun binnen, maar reageerde tegelijkertijd op een wijze die veel mensen verrast moet hebben. “Vanaf het moment dat ik het hoorde en de arts zei dat ik chemo moest krijgen, zei ik: ‘My life is not my own’ (mijn leven is niet van mijzelf, red.) Eerlijk waar. De mensen om mij heen hadden zoiets van: ‘Wat?’ Ik voelde de draagkracht van God op dat moment, hoewel ik wist dat het moeilijk werd. Het moeilijkste vond ik om mijn familie te bellen."

Gebeden
Wat is er gebeurd dat André er doorheen kwam? “Er is veel voor mij gebeden. Ik had hier niet gezeten zonder gebed en natuurlijk ook niet zonder de artsen in het ziekenhuis. Ik heb een stamceltransplantatie gehad en een volledige bestraling van mijn lichaam.” Een longinfectie die plots de kop opstak, werd hem bijna fataal. “Toen ik op de intensive care lag, heeft de kerk een hele week voor mij gebeden.”

Jezus hield André vast
Toen André op de intensive care lag, verscheen Jezus aan hem. “Dat was op zes december. Ik zag een beeld van Jezus die mij optilde en vasthield. Achter mij zat een wolf die mij wou verslinden en aanvallen. Maar hij kon niks, want het gewaad van Jezus lag tussen mij en die wolf in. Die wolf had een gebroken bek. Hij kon niks. Die was dood.

Toen ik dat zag, had ik rust. Door de zuurstof kon ik bijna niet praten. Ik was bijna kapot. Dat weet ik nog heel goed. Dat beeld van Jezus heb ik nog uren in mijn hoofd gezien. Ik kreeg daar zoveel rust door. Ja, God heeft dat echt gedaan.”

Benieuwd naar het volledige gesprek met Jan Zwart en zijn zoon André? Bekijk dan onderstaande video van Hour of Power terug.

Praatmee

Beluister onze podcast

#389 Martin Koornstra & Jan Pool over geloven in tijden van ziekte en een God van wonderen
Of beluister op:

Meerartikelen

Sarah Floor
Nieuws

Sarah Floor brengt nieuwe single uit in aanloop naar Kerst: 'Immanuel'

'Immanuel', zo heet de nieuwste single van de christelijke zangeres Sarah Floor. De single is een vrolijk nummer die bij uitstek geschikt is voor samenzang. De zangeres laat aan Cvandaag weten dat samen zingen en samen verbinden juist in deze tijd en

Ds. A. T. Vergunst
Video

GerGem-predikant verbindt strijd met zelfbeeld aan geloof in Christus

In een recente preek deelde ds. A. T. Vergunst (GerGem) een pastorale ontmoeting waarin een vrouw jarenlang worstelde met minderwaardigheid, terwijl haar man haar steeds opnieuw wees op zijn onvoorwaardelijke liefde. Het voor veel mensen herkenbare t

Het Omega Project
Verdieping

Gods Koninkrijk is gekomen maar moet nog doorbreken: hoe zit dat? Bekijk de tutorial

In tijden van polarisatie en populisme is het belangrijk om te begrijpen dat het christelijk geloof vol paradoxen zit. Een spannende vraag is hoe we voorkomen dat we teveel of juist te weinig van Gods kracht verwachten. Hoewel Gods Koninkrijk gekomen

Ron van der Spoel
Video

Ron van der Spoel behandelt Psalm 88: 'Een klaaglied van mensen die een afwezige God ervaren'

In een nieuwe video van IZB behandelt predikant Ron van der Spoel Psalm 88. In deze Psalm klinkt een gezamenlijk klaaglied waarin mensen samen hun nood uitspreken. Gedeelde smart wordt zo werkelijk halve smart. De psalm verwoordt het gevoel van Gods

Leander Janse
Video

Gods wake-up call midden op zee: een Bijbelstudie over Jona

Jona probeert weg te komen van God, maar op zee wordt hij ingehaald door een storm die God zelf laat opkomen. Niet als straf, maar als een liefdevolle wake-up call. Leander Janse laat in deze Bijbelstudie dat God soeverein is en dat zelfs de stormen

Dahlia Shaham
Video

Psalm 122: roep om vrede van rabbi uit Israël

Rabbi Dahlia Shaham zingt Psalm 122 over vrede in Gods huis. Ze zingt zowel ‘shalom’ als ‘salam’ als gebed voor vrede tussen Israëliërs en Palestijnen. Zij is betrokken bij de organisatie Rabbi's voor mensenrechten, partner van Kerk in Actie. Dat is

Sisters Vocal Group
Persbericht

Sisters Vocal Group brengt licht aan huis én op de Wallen

In de weken voor kerst worden de dagen korter en valt de duisternis snel in. Juist dan trekt Sisters Vocal Group, bekend om hun warme stemmen en lichtsnoeren om de nek, eropuit om hoop en troost te brengen waar dat het hardst nodig is. Wat begon met

Ds. M. Maas
Preekverslag

Ds. Maas wijst in preek over Openbaring op het Lam: "Daar ben je echt veilig"

"Veiligheid kun je op verschillende plekken en bij allerlei mensen zoeken, maar al die mensen en plekken hebben één ding gemeen: ze kunnen je niet voor honderd procent veiligheid garanderen. Echte veiligheid is alleen te vinden bij het Lam", aldus ds

Meerartikelen

Willem Lingeman
Opinie

Strijden christenen voor een stapel stenen of de eenheid van de gemeente?

Rechtszaken binnen de kerk zijn geen nieuw verschijnsel, maar telkens opnieuw schuren ze pijnlijk langs Paulus’ oproep om geschillen niet voor de wereldlijke rechter uit te vechten. Willem Lingeman reflecteert op de huidige situatie waarin broeders t

Bert-Jan Ruissen
Persbericht

SGP wil opheldering stopzetting EU-subsidies aan christelijke organisaties

SGP-Europarlementariër Bert-Jan Ruissen wil opheldering over de stopzetting van EU-subsidies aan christelijke organisaties. Dit vraagt Ruissen in een brief die hij met collega-Europarlementariërs stuurt aan Commissievoorzitter Ursula von der Leyen. D

Kerkscheuring CGK
Nieuws

Deputaten zien scheuring CGK steeds meer zichtbaar worden: 'We ervaren verdriet en verwarring'

Deputaten vertegenwoordiging van de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) reageren op het convent dat op 29 november in Veenendaal werd gehouden. Tijdens dat convent besloten tientallen gemeenten, verbonden rond Rijnsburg, dat zij op 21 maart 2026

Poster
Nieuws

Grootse posteractie in Duitsland moet mensen weer naar de kerk brengen

Door heel Duitsland hangen sinds kort 30.000 grote posters die mensen willen aanmoedigen om opnieuw na te denken over God en geloof. Dat meldt Evangelical Focus. De campagne, ‘Die Erinnerung 2026’, is een initiatief van de christelijke omroep Bibel T

Mark en Ellen Hoefnagel
Video

Komende zondag zijn Mark en Ellen Hoefnagel te gast in Hour of Power

In Hour of Power zijn Mark Hoefnagel en zijn moeder Ellen Hoefnagel te gast. Tijdens een vakantie in Duitsland gebeurde iets wat je alleen in films ziet: het hotel stortte in. Mark lag dertien uur lang onder het puin, zonder te weten of iemand hem no

Jan Dirk
Video

Terugkijken: directeur Stichting Hulp Vervolgde Christenen vertelt over bezoek aan Nigeria

Nigeria wordt op dit moment geteisterd door conflicten en toenemend geweld, waardoor het land in grote chaos verkeert. Ontvoeringen en gewelddaden zijn aan de orde van de dag. Ook christenen zijn regelmatig doelwit en worden getroffen door ernstig ge

Ds. M. Messemaker
Video

Ds. Messemaker vertelt over begin predikantschap: "Wat een vreugde om de Heere te dienen"

"Wat een vreugde om voluit in de dienst des Heeren te mogen staan, voltijds Hem te mogen dienen en vooral een eigen gemeente te hebben die je op de preekstoel bedienen mag", aldus ds. M. Messemaker. De hervormde predikant vertelde onlangs in de serie

President Donald Trump
Nieuws

Trump staat open voor gesprek met paus na stevige kritiek op immigratiebeleid

De Amerikaanse president Donald Trump zegt bereid te zijn om paus Leo XIV te ontmoeten. Dat vertelde hij in een interview met Politico. Trump stelde in datzelfde interview dat hij niet wist van de kritiek die de paus eerder op zijn immigratiebeleid u

Harimalala
Video

Mercy Ships biedt hoop: hoe één operatie Harimalala weer liet ademen

Harimalala uit Madagaskar leefde jarenlang met een snel groeiend gezwel in haar nek. De zwelling maakte tillen moeilijk, later zelfs slikken en ademen. Hulp was nergens te vinden, totdat de Africa Mercy aanmeerde. Aan boord van het ziekenhuisschip va

Jongerenkoor Chenánja
Video

Lied vol verwachting: Chenánja brengt krachtige kerstboodschap ten gehore

Het Reformatorisch Jongerenkoor Chenánja brengt een krachtige en sfeervolle uitvoering van Het volk dat in duisternis wandelt, opgenomen tijdens het kerstconcert in de Oude Kerk in Ede. De woorden uit Jesaja 9 klinken hoopvol en wijzen vooruit naar h

Advent
Video

Wat houdt Advent precies in? Bekijk de video

We leven in de Adventsperiode. Voor veel christenen is dit een tijd van verwachting en voorbereiding. Maar wat houdt Advent precies in en welke gebruiken horen daarbij? Credo maakte een duidelijke en toegankelijke video die laat zien hoe katholieken

Leander Janse
Video

Leander Janse legt uit waarom christenen soms net Jona zijn

Spreker Leander Janse laat zien hoe Jona niet alleen vlucht voor zijn opdracht, maar ook voor God: een herkenbare beweging voor veel gelovigen. Wat drijft ons om weg te lopen wanneer Gods weg moeilijk lijkt? En hoe openbaart God juist in onze vlucht