Jan Zwart en zijn zoon André keken allebei de dood in de ogen

Levensverhaal 13 februari 2024 3 minuten Redactie
Jan en André Zwart
YouTube

De dood in de ogen kijken. Jan Zwart en zijn zoon André weten beiden wat dat is. Jan, die jarenlang als MAF-piloot werkte, ontsnapte als jongetje aan de dood toen een vrouw hem uit een rivier haalde. Zijn zoon André, die als veelbelovend academicus carrière maakte in Amerika, kwam erachter dat hij leukemie had. Later vocht hij op de intensive care voor zijn leven toen een hevige longinfectie hem bijna fataal werd. In Hour of Power vertelden de twee het een wonder te vinden dat ze beiden nog leven.

Een val in het water die bijna fataal werd
Jan Zwart heeft er een jarenlange staat van dienst als MAF-piloot opzitten. Maar het scheelde niets of het had nooit zover gekomen. “Toen ik acht jaar was, kreeg ik van mijn zeer arme ouders een fiets. Daarmee ben ik toen in de Zaan (rivier bij Zaandam, etc.) gevallen. Ik zag mijn levensfilm aan mij voorbij trekken, hoewel die als achtjarige maar kort is. Een vrouw haalde mij toen uit het water. Dat is een heel bijzonder verhaal, want zij vroeg zich de rest van haar leven af wat er met dat jongetje gebeurd was. Vlak voor het publiceren van mijn boek (De Schipper en de Vader, red.) heb ik haar gevonden. Dat is een hele bijzondere ontmoeting geweest", vertelt Zwart. 

MAF
Zoals gezegd vloog Zwart jarenlang voor MAF in afgelegen gebieden waarbij hij mensen in aanraking bracht met het evangelie én hen op plekken kon krijgen waar zij de medische zorg kregen die zij nodig hadden. Maar wat motiveerde Jan om piloot voor de MAF te worden? “Het was mijn passie om diegenen te helpen die de minste kans hebben om geholpen te worden en het evangelie te horen. Je zou kunnen zeggen: de meest benadeelde mensen. Het middel om daar te komen was het vliegtuig.”

Offers en korte landingsbanen
Jan Zwart ging als MAF-piloot aan de slag in het arme Ecuador, nam zijn gezin met vijf kinderen met zich mee en moest het hebben van giften en gaven. Hoe zwaar was dat voor Zwart? “In die tijd weet je niet hoe zwaar dat is. Je doet wat je moet doen. Je vliegt op de moeilijkste landingsbanen van de wereld. Je doet dat. Je zit daarin.”

Over die moeilijkste landingsbanen gesproken: soms had Zwart maar zo'n drie honderd meter om te landen. Ervoer hij nooit de angst dat hij zijn toestel niet veilig aan de grond kon krijgen? “Je moet gewoon heel precies zijn. Het leuke is dat mijn instructeur in Hilversum, waar ik leerde vliegen, al vanaf het begin wist dat ik dit uiteindelijk zou gaan doen. Je moet je daalhoeken heel goed aan kunnen voelen. De touchdown waar je wielen de grond raken. Maar je moet ook weten wanneer je vooral niet moet landen”, merkt hij op.

Mooiste herinnering
Wat is de mooiste herinnering die Jan Zwart in al die jaren als MAF-piloot heeft opgedaan? “Ik ontmoette een toverdokter. Zijn vrouw was uit de hut gevallen en had beide armen gebroken. Het zag er vreselijk uit. Via de radio kregen we de oproep om haar te gaan halen. Haar man had gezegd dat hij haar met zijn toverkrachten wel zou genezen. Nou mooi niet. Die vrouw was bezig te sterven. Het bleek zo te zijn dat men bang voor hem was. Toen ik onderweg was, dacht ik: ‘De Heere Jezus is veel sterker dan dat mannetje.’ Ik heb rustig gebeden met die zieke vrouw en man, zoals we dat altijd deden. In de weken daarna, toen ze in de hoofdstad verbleven, zijn ze tot geloof gekomen. Dat is een feest als je dat hoort. Dan denk je van: dit blijf ik doen. Dit is het waard."

André
Zijn zoon André is niet in de voetsporen van zijn vader getreden, maar was een veelbelovende en talentvolle academicus die jaren terug carrière in Amerika maakte. Nadat hij daar aankwam, kwam zijn leven totaal op zijn kop te staan toen bleek dat hij leukemie had. “Ik werd heel erg ziek in Amerika. Wat ik niet wist is dat ik leukemie had. Het was zo erg dat ik in de eindfase van mijn leven zat.”

Dat nieuws kwam als een dreun voor vader Jan binnen. “Eerst schreeuw je naar God. Letterlijk”, antwoordt Jan Zwart. “Ik hen toen geleerd wat David zei: ‘Heere, ik roep tot U.’ Ik riep tot God: “Red die jongen. Hij bereidt zich voor om naar de onbereikte volkeren te gaan. Hoe zit dat?’ Dat was geen mooi gestroomlijnd gebed. Het was echt zwaar, maar gelukkig kon ik ook actie ondernemen. Ik heb hem uit Amerika opgehaald. Achteraf bezien was dat een hele zware reis die als een film aan mij voorbijgegaan is.”

Draagkracht
Ook bij André kwam het nieuws als een dreun binnen, maar reageerde tegelijkertijd op een wijze die veel mensen verrast moet hebben. “Vanaf het moment dat ik het hoorde en de arts zei dat ik chemo moest krijgen, zei ik: ‘My life is not my own’ (mijn leven is niet van mijzelf, red.) Eerlijk waar. De mensen om mij heen hadden zoiets van: ‘Wat?’ Ik voelde de draagkracht van God op dat moment, hoewel ik wist dat het moeilijk werd. Het moeilijkste vond ik om mijn familie te bellen."

Gebeden
Wat is er gebeurd dat André er doorheen kwam? “Er is veel voor mij gebeden. Ik had hier niet gezeten zonder gebed en natuurlijk ook niet zonder de artsen in het ziekenhuis. Ik heb een stamceltransplantatie gehad en een volledige bestraling van mijn lichaam.” Een longinfectie die plots de kop opstak, werd hem bijna fataal. “Toen ik op de intensive care lag, heeft de kerk een hele week voor mij gebeden.”

Jezus hield André vast
Toen André op de intensive care lag, verscheen Jezus aan hem. “Dat was op zes december. Ik zag een beeld van Jezus die mij optilde en vasthield. Achter mij zat een wolf die mij wou verslinden en aanvallen. Maar hij kon niks, want het gewaad van Jezus lag tussen mij en die wolf in. Die wolf had een gebroken bek. Hij kon niks. Die was dood.

Toen ik dat zag, had ik rust. Door de zuurstof kon ik bijna niet praten. Ik was bijna kapot. Dat weet ik nog heel goed. Dat beeld van Jezus heb ik nog uren in mijn hoofd gezien. Ik kreeg daar zoveel rust door. Ja, God heeft dat echt gedaan.”

Benieuwd naar het volledige gesprek met Jan Zwart en zijn zoon André? Bekijk dan onderstaande video van Hour of Power terug.

Praatmee

Beluister onze podcast

#373 Jeffrey & Petra van de Weetering over Israël, de kerk en geloven vanuit de schuilkelder
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Ds. R. van Kooten
Video

HHK-predikant vertelt over ouderling die op zijn sterfbed vergeving vroeg voor incest

Ds. R. van Kooten behandelde in een recente preek het zesde gebod 'Gij zult niet doodslaan'. Dit gebod verbiedt niet enkel moord, maar ook alle vormen van haat, woede en wraakgevoelens. De hersteld hervormde predikant vertelde een aangrijpend verhaal

Ron van der Spoel
Video

Ron van der Spoel vertelt wat Psalm 84 ons leert over heimwee

In deze overdenking van de IZB neemt dominee Ron van der Spoel ons mee in Psalm 84, een psalm vol verlangen naar Gods aanwezigheid. Hij vergelijkt het met heimwee: een diep, bijna pijnlijk gemis dat je drijft om thuis te komen. Ontdek hoe dit verlang

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp wijst op verschil tussen geloven in God en vertrouwen

In deze overdenking leest Wilkin van de Kamp uit Marcus 12:30 en deelt hij bijzondere inzichten uit onderzoek van de Universiteit van Oxford: kinderen hebben van nature de neiging om in God te geloven. Maar geloven in Zijn bestaan is niet hetzelfde a

Bijbelstudie
Video

De barmhartige Samaritaan: liefde en gerechtigheid in actie

In de Bijbelstudie Verantwoordelijkheid voor elkaar bestudeert Martijn Stoutjesdijk van de Protestantse Theologische Universiteit (PthU) Lucas 10:25-37. 'We ontdekken hoe wij deel kunnen uitmaken van Gods gerechtigheid en liefde door ons verantwoorde

Mars voor Jezus
Persbericht

Mars voor Jezus: zingend en biddend door Amsterdam

Stichting Celebrating Jesus Ministries organiseert op zaterdag 6 september 2025 een ‘Mars voor Jezus’ in Amsterdam, namelijk de Gospel Praise Parade. 'Het doel van deze Mars is onze gezamenlijke liefde voor Jezus Christus te tonen en te bidden voor d

Ds. P. den Ouden
Preekverslag

Ds. Den Ouden over Gods soevereiniteit: “Niet beredeneren, maar aanbidden"

"Als we over Gods soevereiniteit spreken, kunnen we dat nooit buiten Zijn Woord en belofte om doen. Dat betekent dus ook dat we niet over God mogen spreken zonder Christus", aldus ds. P. den Ouden. De hersteld hervormde predikant was eerder deze week

Gerry Velema
Column

Online ‘in de Heer’: lessen van Corrie ten Boom voor vandaag

Ben je ook online ‘in de Heer’? Als we deze vraag vandaag aan Corrie ten Boom zouden kunnen voorleggen, denk ik dat ze ons de volgende anekdote zou vertellen. Corrie ten Boom was eens in de DDR, waar ze wist dat ze zelfs op haar hotelkamer werd afgel

rechter
Nieuws

Predikant vergeeft vrouw die zijn vrouw en familie doodde met giftige lunch

Predikant Ian Wilkinson verloor in één klap zijn vrouw, schoonzus en zwager door een vergiftigde maaltijd. In de rechtszaal sprak hij niet alleen zijn verdriet uit, maar ook woorden van vergeving richting de vrouw die hiervoor verantwoordelijk was. G

Meerartikelen

Rasanen
Nieuws

Finse christelijke politica in oktober voor Hooggerechtshof wegens haatzaaien

De Finse christelijke politica Päivi Räsänen moet zich opnieuw verantwoorden voor de rechter. 30 oktober dient haar zaak voor het Finse Hooggerechtshof. Ze wordt vervolgd wegens haatzaaien vanwege haar uitlatingen over homoseksualiteit. Het is de der

Johan Lock
Podcast

Schrijver Johan Lock: “Neem het risico dat een kerk mag verdwijnen”

Schrijver Johan Lock pleit voor een diepgaande herbezinning op de manier waarop kerken hun identiteit bewaren en hun toekomst vormgeven. In de Cvandaag podcast vertelt Lock over het durven loslaten van structuren als die niet langer bijdragen aan het

Ds. B. L. P. Tramper
Video

Waarom is er antisemitisme? Hervormde predikant antwoordt in preekfragment

Antisemitisme, oftewel Jodenhaat, bestaat al sinds mensenheugenis. Ook vandaag de dag steekt dit eeuwenoude fenomeen weer in alle hevigheid de kop op. Zeker na de afschuwelijke gebeurtenissen op 7 oktober 2023 en de oorlog die er sindsdien is tussen

zelfdoding
Dagelijks leven

Moeder met suïcidale gedachten deelt noodkreet: “Mijn kinderen verdienen een andere moeder”

Een aangrijpende vraag in de vragenrubriek van Refoweb heeft opnieuw de kwetsbaarheid van psychisch lijden binnen christelijke gezinnen zichtbaar gemaakt. Een vrouw deelde openhartig hoe ze als kind ernstig getraumatiseerd raakte door fysiek geweld,

klaslokaal
Nieuws

Scholen in Texas moeten uiterlijk volgende week tien geboden ophangen

De Texaanse procureur-generaal Ken Paxton heeft scholen in vrijwel de hele staat opgedragen om uiterlijk volgende week de tien geboden in hun klaslokalen te tonen. Daarmee voert hij een nieuwe wet door die eerder dit jaar werd aangenomen, ondanks dat

Driedorp
Nieuws

Strijdbijl Driedorp voorlopig begraven: compromis tussen predikant en gemeente

De strijdbijl tussen de Vrije Hervormde Gemeente Driedorp en prof. dr. W. J. op ’t Hof lijkt voorlopig begraven. Het Reformatorisch Dagblad meldt dat beide partijen tot een compromis zijn gekomen en dat er een bemiddelingstraject gestart wordt. Dinsd

Bijbel
Video

Hoe kan de Bijbel Gods Woord zijn als mensen het schreven? Bekijk de video

Veel mensen vragen zich af: als de Bijbel door mensen is geschreven, hoe kan het dan het Woord van God zijn? En hoe verschilt dat van wat moslims over de Koran zeggen? In deze video van het Bijbelcentrum wordt ingegaan op deze vragen en ontdek je waa

Delise
Persbericht

Nieuwe single Delise: “Jij bent Mijn kunstwerk”

Sinds vorige maand is het lied Kunstwerk van singer-songwriter Delise overal online te beluisteren. Het nummer was eerder al exclusief beschikbaar voor kopers van haar cd Verborgen verhalen (2024), maar is nu voor het eerst breed toegankelijk gemaakt

Nederland
Opinie

SGP, doe recht aan uw uitgangspunten in asielbeleid

Aan het debat over de asielnoodmaatregelenwet nam de SGP deel op basis van vier feitelijke onjuistheden. Dat strookt niet met de principes van de partij, zo stelt mr. J. G. de Beer in onderstaande opiniebijdrage.  De SGP geldt als een stabiele partij

Ds. W. Visscher
Preekverslag

Ds. Visscher stelt dat predikanten zielzorg nodig hebben: “Werk kan ons opslokken"

“Zielen kunnen ziek en verwaarloosd zijn. Dat geldt voor gemeenteleden, maar ook voor ambtsdragers. Daarnaast legt het predikantsambt beslag op je hele denken en doen”, aldus ds. W. Visscher. De GerGem-predikant sprak eerder deze week op de Haamstede

Jan Hoek en Mart-Jan Paul
Boekfragment

Gods openbaring is zuiver, maar niet adequaat

In verband met de menselijkheid en tijdbetrokkenheid van Gods openbaring wordt dikwijls het begrip accommodatio (aanpassing) gehanteerd. Dit kan op een verantwoorde manier gehanteerd worden, maar bij dit concept is nauwkeurige afbakening van de betek

cgk-synode
Nieuws

Betrokkenen reageren op CGK-rechtszaak: "Hopen op doorbraak"

Ze zaten dinsdag lijnrecht tegenover elkaar in de rechtszaal: de predikant en scriba van de Petrusgemeente in Broeksterwoude tegenover twee leden van het landelijke CGK-synodebestuur. De inzet: het afdwingen van een nieuwe synode. De directe betrokke