Jan Zwart en zijn zoon André keken allebei de dood in de ogen

Levensverhaal 13 februari 2024 3 minuten Redactie
Jan en André Zwart
YouTube

De dood in de ogen kijken. Jan Zwart en zijn zoon André weten beiden wat dat is. Jan, die jarenlang als MAF-piloot werkte, ontsnapte als jongetje aan de dood toen een vrouw hem uit een rivier haalde. Zijn zoon André, die als veelbelovend academicus carrière maakte in Amerika, kwam erachter dat hij leukemie had. Later vocht hij op de intensive care voor zijn leven toen een hevige longinfectie hem bijna fataal werd. In Hour of Power vertelden de twee het een wonder te vinden dat ze beiden nog leven.

Een val in het water die bijna fataal werd
Jan Zwart heeft er een jarenlange staat van dienst als MAF-piloot opzitten. Maar het scheelde niets of het had nooit zover gekomen. “Toen ik acht jaar was, kreeg ik van mijn zeer arme ouders een fiets. Daarmee ben ik toen in de Zaan (rivier bij Zaandam, etc.) gevallen. Ik zag mijn levensfilm aan mij voorbij trekken, hoewel die als achtjarige maar kort is. Een vrouw haalde mij toen uit het water. Dat is een heel bijzonder verhaal, want zij vroeg zich de rest van haar leven af wat er met dat jongetje gebeurd was. Vlak voor het publiceren van mijn boek (De Schipper en de Vader, red.) heb ik haar gevonden. Dat is een hele bijzondere ontmoeting geweest", vertelt Zwart. 

MAF
Zoals gezegd vloog Zwart jarenlang voor MAF in afgelegen gebieden waarbij hij mensen in aanraking bracht met het evangelie én hen op plekken kon krijgen waar zij de medische zorg kregen die zij nodig hadden. Maar wat motiveerde Jan om piloot voor de MAF te worden? “Het was mijn passie om diegenen te helpen die de minste kans hebben om geholpen te worden en het evangelie te horen. Je zou kunnen zeggen: de meest benadeelde mensen. Het middel om daar te komen was het vliegtuig.”

Offers en korte landingsbanen
Jan Zwart ging als MAF-piloot aan de slag in het arme Ecuador, nam zijn gezin met vijf kinderen met zich mee en moest het hebben van giften en gaven. Hoe zwaar was dat voor Zwart? “In die tijd weet je niet hoe zwaar dat is. Je doet wat je moet doen. Je vliegt op de moeilijkste landingsbanen van de wereld. Je doet dat. Je zit daarin.”

Over die moeilijkste landingsbanen gesproken: soms had Zwart maar zo'n drie honderd meter om te landen. Ervoer hij nooit de angst dat hij zijn toestel niet veilig aan de grond kon krijgen? “Je moet gewoon heel precies zijn. Het leuke is dat mijn instructeur in Hilversum, waar ik leerde vliegen, al vanaf het begin wist dat ik dit uiteindelijk zou gaan doen. Je moet je daalhoeken heel goed aan kunnen voelen. De touchdown waar je wielen de grond raken. Maar je moet ook weten wanneer je vooral niet moet landen”, merkt hij op.

Mooiste herinnering
Wat is de mooiste herinnering die Jan Zwart in al die jaren als MAF-piloot heeft opgedaan? “Ik ontmoette een toverdokter. Zijn vrouw was uit de hut gevallen en had beide armen gebroken. Het zag er vreselijk uit. Via de radio kregen we de oproep om haar te gaan halen. Haar man had gezegd dat hij haar met zijn toverkrachten wel zou genezen. Nou mooi niet. Die vrouw was bezig te sterven. Het bleek zo te zijn dat men bang voor hem was. Toen ik onderweg was, dacht ik: ‘De Heere Jezus is veel sterker dan dat mannetje.’ Ik heb rustig gebeden met die zieke vrouw en man, zoals we dat altijd deden. In de weken daarna, toen ze in de hoofdstad verbleven, zijn ze tot geloof gekomen. Dat is een feest als je dat hoort. Dan denk je van: dit blijf ik doen. Dit is het waard."

André
Zijn zoon André is niet in de voetsporen van zijn vader getreden, maar was een veelbelovende en talentvolle academicus die jaren terug carrière in Amerika maakte. Nadat hij daar aankwam, kwam zijn leven totaal op zijn kop te staan toen bleek dat hij leukemie had. “Ik werd heel erg ziek in Amerika. Wat ik niet wist is dat ik leukemie had. Het was zo erg dat ik in de eindfase van mijn leven zat.”

Dat nieuws kwam als een dreun voor vader Jan binnen. “Eerst schreeuw je naar God. Letterlijk”, antwoordt Jan Zwart. “Ik hen toen geleerd wat David zei: ‘Heere, ik roep tot U.’ Ik riep tot God: “Red die jongen. Hij bereidt zich voor om naar de onbereikte volkeren te gaan. Hoe zit dat?’ Dat was geen mooi gestroomlijnd gebed. Het was echt zwaar, maar gelukkig kon ik ook actie ondernemen. Ik heb hem uit Amerika opgehaald. Achteraf bezien was dat een hele zware reis die als een film aan mij voorbijgegaan is.”

Draagkracht
Ook bij André kwam het nieuws als een dreun binnen, maar reageerde tegelijkertijd op een wijze die veel mensen verrast moet hebben. “Vanaf het moment dat ik het hoorde en de arts zei dat ik chemo moest krijgen, zei ik: ‘My life is not my own’ (mijn leven is niet van mijzelf, red.) Eerlijk waar. De mensen om mij heen hadden zoiets van: ‘Wat?’ Ik voelde de draagkracht van God op dat moment, hoewel ik wist dat het moeilijk werd. Het moeilijkste vond ik om mijn familie te bellen."

Gebeden
Wat is er gebeurd dat André er doorheen kwam? “Er is veel voor mij gebeden. Ik had hier niet gezeten zonder gebed en natuurlijk ook niet zonder de artsen in het ziekenhuis. Ik heb een stamceltransplantatie gehad en een volledige bestraling van mijn lichaam.” Een longinfectie die plots de kop opstak, werd hem bijna fataal. “Toen ik op de intensive care lag, heeft de kerk een hele week voor mij gebeden.”

Jezus hield André vast
Toen André op de intensive care lag, verscheen Jezus aan hem. “Dat was op zes december. Ik zag een beeld van Jezus die mij optilde en vasthield. Achter mij zat een wolf die mij wou verslinden en aanvallen. Maar hij kon niks, want het gewaad van Jezus lag tussen mij en die wolf in. Die wolf had een gebroken bek. Hij kon niks. Die was dood.

Toen ik dat zag, had ik rust. Door de zuurstof kon ik bijna niet praten. Ik was bijna kapot. Dat weet ik nog heel goed. Dat beeld van Jezus heb ik nog uren in mijn hoofd gezien. Ik kreeg daar zoveel rust door. Ja, God heeft dat echt gedaan.”

Benieuwd naar het volledige gesprek met Jan Zwart en zijn zoon André? Bekijk dan onderstaande video van Hour of Power terug.

Praatmee

Beluister onze podcast

#390 Elisabeth van Zijl en Carolien Pape over hun diepe worsteling, geloofsreis en bevrijdingsproces
Of beluister op:

Meerartikelen

Levensreddende hulpdienst
Positief nieuws

Levensreddende hulpdienst: christenen en Joden slaan de handen ineen

In een tijd waarin Israël te maken heeft met terreur en het verlies van vele militairen, groeit de verbondenheid tussen christenen en Joden. Dat wordt zichtbaar in de steun aan Magen David Adom, de nationale hulpdienst van Israël. Deze organisatie ve

Nico van der Voet
Podcast

Theoloog heeft boodschap voor evangelischen én gereformeerden: “Erken dat de ander een punt heeft”

Theoloog Nico van der Voet pleit in de Cvandaag podcast voor een veel eerlijker én vrijmoediger gesprek over de doop. Niet door muren te bouwen tussen baptisten, evangelischen en gereformeerden, maar door te erkennen dat iedere traditie sterke kanten

Daniël en Mirjam Krol
Interview

Ouders van de vermiste Yoran Krol hielden vast aan God: “We laten elkaar en God niet los”

“Yorans fiets staat midden op de brug en diep van binnen voelde ik dat ons leven vanaf dat moment veranderd was.” In de laatste uitzending van dit jaar van Hour of Power vertelden Daniël en Mirjam Krol afgelopen zondag hoe de vermissing van hun zoon

Ds. G. van Zanden
Video

Ds. Van Zanden vraagt luisteraars wat ze zullen zeggen als ze God ontmoeten

'Wat zul je zeggen als je voor God komt te staan?', die vraag stelde ds. G. van Zanden onlangs in een preek. De hervormde predikant preekte over Amos 4 waar de profeet zegt: 'Zo schik u, o Israël! om uw God te ontmoeten.' De predikant wees zijn toeho

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp vertelt waarom snelle geestelijke groei niet Gods werkwijze is

Als mensen willen we graag snelle groei en snelle oplossingen. Of dit nu onze carrière betreft, onze relaties met mensen of onze wens om in korte tijd veel overgewicht te verliezen. Geestelijk gezien is het niet anders, constateert Wilkin van de Kamp

Inloophuis Rotterdam Delfshaven
Persbericht

Inloophuis opent deuren op nieuwe locatie in hart van Rotterdam Delfshaven

Een vertrouwde plek in Rotterdam Delfshaven krijgt een nieuw hoofdstuk: deze maand verhuisde Inloophuis De Brug naar de Spanjaardstraat. Na 34 jaar van groei, ontmoeting en ondersteuning kiest het inloophuis voor een locatie die nog beter aansluit bi

Jan Braal
Dagelijks leven

Als je eenmaal op straat leeft, verandert er iets fundamenteels

Soms komt er iemand binnenlopen bij onze inloop in Rotterdam en weet je meteen: dit wordt een ontmoeting die je bijblijft. Zo was het met Evan, schrijft Jan Braal, veldwerker bij Stichting Ontmoeting. Een man met een verleden vol geweld, misbruik en

Dr. Michael Mulder
Interview

Theoloog Michael Mulder: “Gods trouw aan Israël is ook onze hoop”

Volgens dr. Michael Mulder kunnen christenen het Nieuwe Testament niet begrijpen zonder de blijvende verbondenheid tussen God en Israël te erkennen. “Als God zijn belofte aan Israël zou intrekken, hoe zeker kan ik dan zijn van zijn belofte aan mij?”

Meerartikelen

Erik Bakker
Column

De vergeten oorsprong van ‘gender’: waarom christenen alert moeten zijn

In onze hedendaagse samenleving worden we overspoeld met nieuwe ideeën over identiteit, seksualiteit en gender. Wat ooit glashelder leek, namelijk dat God de mens schiep als man en vrouw, staat nu ter discussie. Maar hoe zijn we op dit punt beland? A

Opperrabbijn Binyomin Jacobs
Nieuws

Hoe ik door Chanoeka herinnerd werd aan de man die mijn moeder redde

Hoewel Chanoeka al weer even geleden is, blijft de gebeurtenis in het hoofd van opperrabbijn Binyomin Jacobs terugkomen. Het herinnerde hem aan de man die het leven van mijn moeder, haar twee broers en haar beide ouders redde. Nadat we in Leeuwarden

Rose Docherty
Nieuws

Schotse vrouw (75) aangeklaagd: nodigde met bord bij abortuskliniek mensen uit te praten

In Glasgow is de 75-jarige Rose Docherty aangeklaagd omdat ze bij een ziekenhuis mensen uitnodigde om met haar te praten. Ze hield daarvoor een bord omhoog en schond volgens de aanklager de wet die een bufferzone in stand moet houden bij abortusklini

Handy en Mirjam Tims
Interview

Hun huwelijk viel uiteen, maar kerst bracht een nieuw begin: “God liet ons niet los”

De echtscheiding van Handy en Mirjam Tims maakte meer kapot dan lief was. Handy raakte dakloos en verslaafd, Mirjam bleef achter met de kinderen. Op eerste kerstdag vertelden zij in de kerstuitzending van Hour of Power hoe hun huwelijk vastliep en ho

Ds. M. Messemaker
Video

Ds. Messemaker: "Jezus zoekt geen bekeerde of vrome mensen maar zondaren"

"Wij denken wel eens dat Hij bekeerde mensen zoekt of mensen die heel vroom zijn en zich heel strak aan de wet houden. Maar wat denkt uzelf? Hij zoekt zondaren, want zo is mijn Jezus", aldus ds. M. Messemaker. De hervormde dominee preekte onlangs uit

Bijbel in het Komba
Nieuws

Ghana's Komba-volk heeft voor het eerst volledige Bijbel in handen

Na zestien jaar vertalen aan een volledige Bijbel is deze afgelopen maand in het noordoosten van Ghana gepresenteerd. Nadat in de jaren 50 zendelingen de eerste gemeente stichtten bij het Komba-volk, is er nu ook de volledige Bijbel beschikbaar. De B

Annelies Martijn
Video

Van topsport naar theologie: Annelies raakte gefascineerd door de Bijbel

Wat heeft topsport te maken met theologie en bezieling? In deze video van de Protestantse Theologische Universiteit (PThU) vertelt Annelies Martijn haar bijzondere verhaal. Hoewel ze zichzelf niet religieus noemt, raakte ze via filosofie en bijbeluit

Dahlia Shaham
Video

Psalm 122: roep om vrede van rabbi uit Israël

Rabbi Dahlia Shaham zingt Psalm 122 over vrede in Gods huis. Ze zingt zowel ‘shalom’ als ‘salam’ als gebed voor vrede tussen Israëliërs en Palestijnen. Zij is betrokken bij de organisatie Rabbi's voor mensenrechten, partner van Kerk in Actie. Dat is

3xM
Persbericht

45 jaar 3xM: stichting bereikt miljoenen in het moeilijkste zendingsgebied

Zo’n 85 miljoen views in een jaar tijd. De stichting 3xM, die dit jaar 45 jaar bestaat, bereikt via sociale media vele miljoenen mensen in landen als Pakistan, Somalië, Bangladesh en Japan met het Evangelie. “Deze moderne media maken het mogelijk om

Ds. Jaap van der Windt
Interview

Ds. Van der Windt verloor zijn geloof tijdens zijn studie: “Mensen zeiden: stop er maar mee”

“Mensen zeiden: ‘Stop er maar mee. Maar het was m’n dominee in Soest die zei: ‘Als jij niet kan zingen, laat ons maar zingen. Als jij niet kan bidden, laat ons maar bidden’, vertelt ds. Jaap van der Windt. De predikant is sinds juli dit jaar actief i

Gavin Ortlund
Boekfragment

Jezus en de kunst van standvastigheid: vriendelijkheid is niet genoeg

Mijn favoriete karaktertrek van Christus is misschien wel dat Hij niet terugdeinst voor de farizeeën. Zelfs wanneer de temperatuur zo hoog oploopt dat ze Hem willen kruisigen, geeft Hij niet toe, zelfs niet het kleinste beetje. Hij spreekt voortduren

Donald Trump
Nieuws

Trump regeert met militaire aanval op geweld tegen Nigeriaanse christenen

De Verenigde Staten hebben op Eerste Kerstdag een militaire aanval uitgevoerd op islamitische extremisten in het noordwesten van Nigeria. De aanval was gericht op terroristen die gelieerd zijn aan Islamitische Staat en kwam tot stand in nauwe samenwe