Hoe meer we Jezus’ eerste komst verstaan, hoe meer Zijn tweede komst voor ons leeft

Verdieping 21 december 2023 7 minuten Ds. J.C. Schuurman
kribbe

Op de kerkelijke kalender beperkt de adventstijd zich tot slechts enkele weken per jaar: de periode voorafgaand aan het kerstfeest. Maar wil het bijbels gezien niet altijd advent zijn in het leven van de christelijke gemeente? Omdat Hij, onze Heere, komt.

Hem verwachten is een belangrijk kenmerk van levend geloof. Dus het hele jaar door, tweeënvijftig weken lang, is het advent.

Toekomstverwachting
Jezus’ eerste en tweede advent zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Hij Die gekomen ís, is ook Degene Die komen zál. Het lijkt erop dat er de laatste jaren meer aandacht is voor de relatie tussen advent en wederkomst. Globaal gesproken ging het voorheen in de adventsweken vooral om de voorbereiding op Kerst. Dat is beslist een belangrijk aspect van de adventstijd. Maar daarnaast richt advent ons ook op de volle doorbraak van Gods nieuwe wereld.

Als ik voor mezelf spreek, leefde dit laatste niet zo sterk in de eerste decennia dat ik predikant was. En dat was terug te vinden in de tekstkeus voor de adventsprediking: die kwam vooral uit oudtestamentische profetieën en uit teksten aan het begin van de evangeliën. Pas later kwamen daar gedeelten over Jezus’ tweede advent bij. Vandaag is het heel gebruikelijk om in de adventstijd ook oog voor de toekomstverwachting te hebben.

Jezus’ eerste en tweede advent zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Hij Die gekomen ís, is ook Degene Die komen zál.

Hoe komt dat? Heeft het te maken met het huidige wereldgebeuren waarin we allerlei tekenen van de tijd herkennen? Het zijn indringende signalen van Jezus’ naderende komst. Je moet wel horende doof en ziende blind zijn om ze te negeren. Recente aardbevingen, oorlogen in onder meer Oekraïne, Israël, Jemen en Soedan, toenemende geloofsvervolging en enorme zorgen rond het klimaat. De schepping is in een totale, onherstelbare (?) onbalans geraakt. We kozen als Gereformeerde Bond voor 2023 niet voor niets als jaarthema ‘Zie, Hij komt’.

Volheid van de tijd
Wanneer gaat dat gebeuren, Zijn komst? Dat weet God alleen. In ieder geval als de tijd er bij Hem rijp voor is. De Bijbel kent hiervoor een specifieke uitdrukking: de volheid van de tijd(en). Twee keer komen we deze aanduiding tegen. De ene keer betreft het Jezus’ eerste komst in het vlees. In Galaten 4:4 schrijft Paulus: ‘Maar toen de volheid van de tijd gekomen was, zond God Zijn Zoon uit, geboren uit een vrouw …’ De andere keer gaat het om Jezus’ wederkomst. Volgens Efeze 1:10 is het Gods wil ‘om in de bedeling van de volheid van de tijden alles weer in Christus bijeen te brengen, zowel wat in de hemel als wat op de aarde is.’

Het begrip ‘volheid van de tijd’ roept het beeld van een zandloper op. Geleidelijk aan vult het onderste glas zich met zand totdat het vol is. Valt er iets meer te zeggen over het moment waarop Gods zandloper vol is? Wat Jezus’ eerste advent betreft zijn er pogingen gedaan om het tijdstip van Zijn geboorte aannemelijk te maken. Zo is er bijvoorbeeld gewezen op het wegennet dat destijds binnen het Romeinse Rijk was aangelegd – gunstig voor de verbreiding van het Evangelie. En op het feit dat het Grieks wereldtaal geworden was.

Hoe zouden we ons ooit aan Christus gewonnen geven zonder de inwerking van de Geest, Die levend maakt?

Toch moeten we voorzichtig zijn met zulke ‘verklaringen’ – al zal de Heere zulke ontwikkelingen hebben gebruikt om mensen met Zijn heil te bereiken. Zoals Hij daarvoor ook vandaag moderne communicatiemiddelen weet in te schakelen. Maar voordat we het weten zijn we bezig om de Allerhoogste te willen narekenen, terwijl dat niet kan. We gaan de veiligste weg door met de Nederlandse Geloofsbelijdenis (art.18) te belijden dat God Zijn Zoon zond ‘op de door Hem bestemde tijd’. ‘Zo blijft het geheim onaangerand, en wordt tegelijk beleden: het was de heilstijd.’ (J. Koopmans)

Beslissende inkeping
In de volheid van de tijd vond het grootste wonder van alle tijden plaats. Het ging om een beslissende inkeping. De Heere Jezus heeft dat Zelf ook aangegeven. In het evangelie van Markus was het zelfs Zijn eerste woord: ‘De tijd is vervuld, en het Koninkrijk van God is nabijgekomen.’ (1:15) In de heilsgeschiedenis heeft God een belangrijke stap voorwaarts gezet.

Is het niet tekenend dat onze jaartelling van Christus’ eerste advent uitgaat? De kribbe van Bethlehem – en in het verlengde daarvan kruis en opstanding – vormde het midden van de tijden. Eeuwen en jaren duiden we immers aan met vóór of ná Christus. Hiermee wordt Hij in zekere zin ook beleden door wie niet in Hem gelooft, al is het onbewust. Biedt onze jaartelling wellicht een mogelijkheid om met een ander in gesprek te komen over het wonder van het kerstevangelie?

Wat geeft het een intense vrede en vreugde om in Hem te schuilen. Reken maar dat je dan een goede Kerst hebt.

Als Paulus in Galaten 4 de volheid van de tijd noemt, geeft Hij ook aan waarom God Zijn Zoon heeft gezonden. Opdat we de aanneming tot kinderen zouden ontvangen (vs.5). Om vervolgens ook erfgenamen van God te zijn door Christus (vs.7). De Heiland heeft Zichzelf alles ontzegd om ons te laten delen in de rijkdom van Gods genade. Treffend dat Paulus in dat verband ook spreekt over de zending van de Heilige Geest (vs.6). Hoe zouden we ons ooit aan Christus gewonnen geven zonder de inwerking van de Geest, Die levend maakt? Gelukkig is de Heilige Geest machtig genoeg om mijn weerstand te breken en mij in te winnen voor de Heere Jezus.

Vrede
Wat is er in die eerste volheid van de tijd, rond Jezus’ eerste advent, veel gebeurd. Een reden om ons diep te verwonderen. ‘Komt, verwondert u hier mensen, ziet, hoe dat u God bemint.’ Zijn liefde zien we concreet in de kribbe. En vooral op Golgotha, waar Christus Zijn opdracht heeft volbracht. De schuld van de zonde is verzoend. Wie zijn of haar heil van Jezus als het Lam verwacht, behoeft Gods toorn niet te vrezen. Wat geeft het een intense vrede en vreugde om in Hem te schuilen. Reken maar dat je dan een goede Kerst hebt.

De voleinding wacht
Maar – ‘volbracht’ is nog niet ‘voleindigd’. Daarom wacht er een tweede volheid van de tijd. Paulus gebruikt in Efeze 1 het meervoud tijden. Mogelijk accentueert dit meervoud dat het deze keer om een definitieve volheid gaat, van alle tijden die er ooit zijn geweest. Opnieuw zal er bij God sprake zijn van een zandloper die vol is. Vol waarom? Omdat de maat van zonde en onrecht op aarde vol is? Of omdat het getal van allen die behouden worden, vol is?

De tekenen van de tijden zijn niet bedoeld als rekenmodel. Hoe dan wel? Als aansporing tot waakzaamheid en adventsverwachting.

Dat zullen factoren zijn die zeker meespelen in Gods overwegingen. Maar ook voor de wederkomst geldt dat de Allerhoogste Zich niet laat narekenen. Evenals de eerste volheid van de tijd is en blijft ook de tweede Gods geheim.

Vlak voor Zijn hemelvaart heeft Jezus gezegd dat het ons niet toekomt de tijden of gelegenheden te weten die de Vader in Zijn eigen macht gesteld heeft (Hand.1:7). Daarom zijn de tekenen van de tijden niet bedoeld als rekenmodel. Hoe dan wel? Als aansporing tot waakzaamheid en adventsverwachting.

Laten we bedenken dat er in de aanduiding ‘volheid van de tijd’ troost schuilt. God heeft de tijd volledig in handen, alle eeuwen door. Hij volvoert Zijn heilsplein, dwars door alle tegenkanting van de boze heen. Ondanks alle duisternis en gebrokenheid verliest de Heere geen moment de regie. Dat geeft het diepste houvast dat er is. Al lopen we nog zo vaak aan tegen onbegrepen dingen, die wij niet kunnen plaatsen. Of het nu in ons eigen leven is, of in de wereld om ons heen, of in de kerk. Het blijft staan dat God regeert. Dát belijden we, hoe aangevochten het geloof kan zijn. Hij stuwt de geschiedenis naar de voleinding.

Geen tijd meer
Hij (Jezus) komt. De dag waarop staat in de hemel vast (Hand.17:31). Zien we uit naar zijn tweede advent? Jezus Zelf wel. In Openbaring 22 lezen we maar liefst drie keer: ‘Ik kom spoedig.’ Het staat er in de tegenwoordige tijd! Net alsof Christus wil zeggen: ‘Ik kom eraan…’ Zijn komst kan ook ten oordeel zijn – dat wordt niet verzwegen. Maar Hij komt vooral om als Bruidegom verenigd te worden met Zijn bruidsgemeente.

Hoe meer we Jezus’ eerste komst verstaan, hoe meer Zijn tweede komst voor ons leeft. Dan blijft advent niet beperkt tot de officiële adventstijd op de kerkelijke kalender.

Ook de tweede volheid van de tijd zal bepalend zijn voor de jaartelling, namelijk in die zin dat het tellen van jaren ophoudt. Er zal immers geen tijd meer zijn (Openb.10:6). Tijd is eeuwigheid geworden. Zou dat niet bij uitstek dé volheid van de tijd zijn?

Het Kerstfeest nadert. Hoe meer we Jezus’ eerste komst verstaan, hoe meer Zijn tweede komst voor ons leeft. Dan blijft advent niet beperkt tot de officiële adventstijd op de kerkelijke kalender. Het wordt altijd advent, het hele jaar door. Bijna aan het einde van Bijbel klinkt het adventsgebed: ‘Ja, kom, Heere Jezus!’ (Openb.22:20). Prachtig hoe Hij – in alle eenvoud – bij Zijn Naam wordt aangesproken. We proeven er verbondenheid in. En ook liefde. Het is immers dezelfde Jezus Die in de kribbe lag en aan het kruis hing. Aan Hem, de Zaligmaker, kunnen we ons met een gerust hart toevertrouwen. Voor nu, en met het oog op straks als Hij komt.

Ds. J.C. Schuurman uit Putten is emerituspredikant en lid van het hoofdbestuur van de Gereformeerde Bond. Geïnteresseerd in meer lezenswaardige artikelen? Neem een jaarabonnement (€ 53). Als welkomstgeschenk ontvangt u De Waarheidsvriend twee maanden gratis. Of maak gebruik van deze actie en lees De Waarheidsvriend vier maanden voor € 10,-!

Praatmee

Beluister onze podcast

#368 Patrick & Jeffrey over de SGP, strafbaarstelling illegaliteit en pro-Palestijnse PKN-dominees
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Billy Graham
Nieuws

Excuses voor gebruiken van Graham-preken in anti-Trump-campagne

De politieke organisatie Evangelicals for Harris, inmiddels omgedoopt tot Evangelicals for America, heeft excuses aangeboden. De groep gebruikte preekfragmenten van de in 2018 overleden evangelist Billy Graham in een campagne tegen president Donald T

Ds. W. A. Zondag
Video

Volgens ds. Zondag kun je weten of je wel of niet uitverkoren bent

'Ben ik wel of niet uitverkoren?' Het is een vraag die met name christenen uit de rechterflank van de refogezindte bezighoudt. Volgens ds. W. A. Zondag kun je echter wél weten of je wel of niet uitverkoren bent. In onderstaand preekfragment noemt de

Henk Willem Laan
Video

Henk-Willem Laan aanstaande zondag te zien bij Hour of Power

Henk-Willem Laan is aanstaande zondag te zien bij Hour of Power. De directeur van Stichting Het Gehandicapte Kind heeft zelf een zoon die meervoudig gehandicapt is. "Joas is mijn geliefde zoon en inspiratiebron, waardoor ik dit werk ben gaan doen. Er

Uitgezet
Nieuws

Amerika zet vader én voorganger na twintig jaar uit: "We zijn uit elkaar gerukt"

Pastor Maurilio Ambrocio is na een verblijf van meer dan twintig jaar in Amerika uitgezet naar Guatemala. De 42-jarige vader van vijf kinderen leidde jarenlang de Iglesia de Santidad Vida Nueva in Florida. In april werd hij tijdens een routinematige

LHBTI
Video

Wat zegt de Bijbel over het LHBTI-denken? Documentaire op komst

In een tijd waarin liefde vooral wordt verbonden aan gevoel, zelfexpressie en identiteit, rijst de vraag: is er nog ruimte voor een andere stem? Wat zegt de Bijbel over liefde, identiteit en waarheid - en hoe verhouden die zich tot thema’s als homose

Syrie
Nieuws

Raad van Kerken vraagt in brief aan ministers steun voor Syrische christenen

De Raad van Kerken heeft in een brief aan het demissionaire kabinet om steun gevraagd voor christelijke minderheden in Syrië. Dat meldt de organisatie zelf op haar website. Reden daarvoor is dat de positie van christenen in het land steeds benarder l

pastor
Nieuws

Baptistenpredikant en gemeentelid vermoord tijdens kerkdienst in Nigeria

Tijdens een kerkelijke bijeenkomst zijn deze week een predikant en een gemeentelid van de Bege Baptistenkerk in Yaribori (Katsina, Noordwest-Nigeria) doodgeschoten. De aanval werd vermoedelijk door islamitische extremisten uitgevoerd. Een vrouwelijke

pakistan
Nieuws

Twee christelijke jongens in Pakistan vrijgesproken van blasfemie na jarenlange rechtszaak

Twee jonge christenen uit Pakistan zijn deze week vrijgesproken van blasfemie. Ze zaten bijna twee jaar vast op basis van valse beschuldigingen. De katholieke jongens Adil Babar en Simon Nadeem waren nog maar 18 en 14 jaar oud toen ze in mei 2023 wer

Meerartikelen

Jacobs
Column

Voor het bouwen van een brug zijn twee kades nodig

Opperrabbijn Jacobs was in Friesland bij een bijeenkomst als onderdeel van zijn opdracht om bruggen te bouwen. Maar dat bouwen van bruggen gaat vaak erg moeizaam, zo zet hij uiteen in zijn nieuwe onderstaande dagboek. 'Om een verbinding te maken tuss

Jan Pieter Verweij
Opinie

Tegen de stroom in: op zoek naar profetische politiek

Het kabinet is gevallen, de eerste congressen zijn geweest en de eerste lijsttrekkers benoemd. De race is begonnen. Het regent al verkiezingsbeloften: “deze keer niet met de PVV”, “deze keer maken we “het strengste asielbeleid wel waar”, “deze keer r

Diederik van Dijk
Opinie

Willekeur in wetshandhaving: liefdevol protest bestraft, haat gedoogd

Terwijl de politie toekijkt hoe activisten Joden en christenen intimideren, wordt een stille, liefdevolle pro-lifewaker ingerekend en urenlang opgesloten in een politiecel. Dit is totale willekeur. Belangrijke grondrechten zijn in het geding. Verbran

Bert-Jan Ruissen
Persbericht

Europees Parlement roept op tot betere bescherming christenen in Syrië

Het Europees Parlement heeft donderdag met grote meerderheid ingestemd met een gezamenlijke resolutie van vijf fracties waarmee de overgangsregering van Syrië wordt opgeroepen christenen en andere (religieuze) minderheden beter te beschermen. SGP-Eur

Pakistan
Nieuws

Ter dood veroordeelde christen in Pakistan na 23 jaar vrijgesproken

Na meer dan twee decennia gevangenschap is de Pakistaanse katholiek Anwar Kenneth onlangs vrijgesproken van blasfemie door het Hooggerechtshof van Pakistan. De man, die kampt met mentale problemen, zat sinds 2001 vast op beschuldiging van godslasteri

Kerk
Nieuws

Grote Duitse kerken verliezen enorme aantallen leden

Het aantal Duitsers dat lid is van de twee grote kerken in het land daalt drastisch. Dat blijkt uit nieuwe cijfers die dinsdag door de Duitse nieuwsdienst Idea werden gepubliceerd. Vooral in het oosten daalt het aantal mensen dat lid is van een kerk

Israe
Nieuws

SGP Staphorst spreekt steun uit aan Israël: "Woord 'genocide' is misplaatst en ongepast"

De SGP in Staphorst heeft in de gemeenteraad een statement afgegeven waarin men morele steun uitspreekt aan Israël, de inwoners van Israël en Joodse Nederlanders. “Het gebruik van het woord genocide en de eenzijdige veroordeling van Israël door Neder

Regenboogzebrapad
Nieuws

Engelse christen spant rechtszaak tegen gemeente aan vanwege regenboogzebrapad

Een christelijke vrouw uit het Engelse Camden, Blessing Olubanjo, spant een rechtszaak aan tegen haar gemeente. Aanleiding daarvoor is een zebrapad in de kleuren van de regenboogvlag. Volgens Olubanjo is het zebrapad een politiek statement dat haar r

Ds. D. Breure
Nieuws

Hervormde gemeente Kesteren brengt beroep uit op ds. D. Breure

De hervormde gemeente te Kesteren heeft een beroep uitgebracht op ds. D. Breure. De predikant moet in het Gelderse dorp de opvolger worden van ds. A. Snoek die in 2024 naar het Friese Driesum vertrok. Ds. Breure is sinds november 2020 verbonden aan d

Ds. K. Hoefnagel
Video

CGK-predikant over mensen die zelfmoord plegen: "Laat het oordeel aan God over"

Als iemand zelfmoord pleegt, hebben we als christenen soms al heel snel ons oordeel klaar. Maar volgens ds. K. Hoefnagel is het helemaal niet aan ons om in zo'n geval te oordelen, dat stelde hij onlangs in een preek. De christelijke gereformeerde eme

Amir Tsarfati
Column

Israël tart elke logica: God is geen mythe

Er is ‘iets’ met Israël wat politici en opiniemakers ongemakkelijk maakt. En het is niet wat ze zeggen dat het is. Zij wijzen naar politiek, nederzettingen, grenzen en oorlogen. Maar graaf onder die uitgesproken verontwaardiging en je zult iets diepe

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp vertelt hoe de discipelen werden vervuld met Gods Geest

Pinksteren ligt inmiddels alweer even achter ons, maar in een nieuwe aflevering van de serie 'Begin je dag met God' staat spreker en schrijver Wilkin van de Kamp nog een keer stil bij dit bijzondere heilsfeit. In onderstaande aflevering vertelt Van d