"Ik zit met een probleem", zei de dominee van Jan en Janna
“Ik zit met een probleem”, zei de dominee aan de telefoon. “We zouden een jong Oekraïens stel opvangen, maar mijn vrouw heeft corona. Ze zijn alleen al wel onderweg. En o ja, ze zijn beiden doof. Zouden jullie…?”
Jan (79) en Janna (76) van Pijkeren uit Nijverdal keken elkaar even aan. Toen zei Jan: “Laat maar komen, wij hebben ruimte.” “Moet je dat niet eerst even met je vrouw overleggen?” had de dominee nog gevraagd. Maar dat hoefde niet. Het echtpaar wist van elkaar dat ze er hetzelfde over dachten: als je kunt helpen, doe je dat.
Het is nogal een stap, zomaar opeens twee vreemden over de vloer?
Janna: “Het scheelt wel dat wij in de jaren ’90 al contact hadden met mensen in Roemenië en later zelfs ook Oekraïne. Dus helemaal vreemd was het zeker niet.” Jan vult aan: “Wij hebben boven twee extra kamers met een eigen badkamer. Dus we konden de vluchtelingen Vika en Vadym ook echt een plek geven. En het was tijdelijk. Uiteindelijk zijn ze een week hier geweest.” Maar belangrijker nog, Jezus’ woorden uit Mattheus 25 inspireren het echtpaar sterk. Janna: “‘Ik was een vreemdeling en jullie gaven me onderdak.’ Daar moesten we erg aan denken deze dagen.”
Nu zijn Vika en Vadym ook nog doof. Hoe ging de communicatie?
“Wij spreken geen Russisch en Oekraïens”, vertelt Janna, “dus het was sowieso gebarentaal geworden.” Gelukkig kan het oudere stel goed uit de voeten met de smartphone. “Google translate was echt een uitkomst”, zeggen ze lachend. “Dan typten zij wat in en dan wij weer. Handig, hoor!”
Toen Vadym voetballiefhebber bleek en donderdagavond heel bescheiden vroeg of hij een Europese wedstrijd mocht kijken, kwam zijn doofheid nog ‘goed’ van pas. Jan: “Ik heb zelf helemaal niets met voetbal, dat staat hier normaal nooit aan. Maar het geluid kon uit, dus zo was het al helemaal geen issue”, grinnikt hij.
Wat kregen jullie via jullie gasten mee van de oorlog?
Jan: “Dat was heftig. Dan zagen we ’s ochtends in de krant een foto van een gebombardeerd gebouw en vertelden zij dat daar vrienden van hen woonden. Of we lazen een artikel over hoe Odessa onder vuur ligt. Toen liet Vika een filmpje zien van hun trouwdag: nog maar twee jaar geleden reden ze daar in alle vrede en rust rond in een prachtige koetsje.”
Janna: “Op een ochtend kwamen ze aan het ontbijt en vertelden dat hun stad Donetsk zwaar gebombardeerd was, ook hun eigen appartementencomplex. Ze konden vrienden niet meer bereiken. Zo komt de oorlog heel dichtbij. Ze waren vrijwel constant aan het proberen contact te krijgen met vrienden en familie aan het thuisfront.”
Hoe reageerden jullie omgeving op jullie bijzondere gasten?
Janna: “Een buurvrouw kwam een bosjes gele tulpen met een blauwe band eromheen brengen voor Vadym en Vika. Dat was hartverwarmend. Anderen boden hulp aan, of wilden zich bijna verontschuldigen. ‘Ik wil ook wel mensen opvangen, maar dat gaat niet’, zeiden ze dan.” “Maar iedereen doet toch wat-ie kan?”, zegt Jan. “Wij hebben hadden de ruimte. Anderen doen weer andere dingen.”
Toen Jan in de straat vertelde dat hij het stel een huissleutel had gegeven, fronsten er wel wat wenkbrauwen. “’Of we dat dan wel vertrouwden’ zeiden mensen. Natuurlijk. Anders moet je er toch helemaal niet aan beginnen? Ze vroeg op de eerste dag of ze naar buiten mochten en hoe lang dan. We hebben ze op hun hart gedrukt vooral ook hun eigen gang te gaan. Met een eigen huissleutel ja.”
Deze dagen overwegen best veel mensen om vluchtelingen op te vangen. Wat is jullie advies aan hen?
Janna, resoluut: “Als je snel in de stress raakt en weinig ruimte hebt, moet je er niet aan beginnen.” “Beetje laconiek zijn ja”, bevestigt Jan. “Het is natuurlijk allemaal best onhandig soms, met de taal enzo. Maar daar moet je gewoon om lachen, in plaats je druk om maken.”
Als we ons gesprek afronden, willen Jan en Janna nog een laatste ding kwijt. “Zet ons vooral niet neer als helden ofzo, hoor. Het is allemaal niet zo bijzonder wat we gedaan hebben. Dit kwam gewoon op ons pad, begrijp je wel?”
Bovenstaand artikel verscheen onlangs op de website van Tearfund en is met toestemming overgenomen door CIP.nl.
Met jouw hulp kan Tearfund zorgen voor voedsel, water, onderdak en traumazorg. Zowel in Oekraïne als in de buurlanden waar mensen naartoe vluchten. Klik hier om te doneren.
Praatmee