Oekraïnedebat: een gebed en een psalm in de Tweede Kamer

Maandag werd er in de Tweede Kamer uitgebreid gedebatteerd over de situatie in Oekraïne. Hoewel daarbij vooral de aandacht uitging naar FVD-leider Thierry Baudet die weigerde de Russische invasie te veroordelen, kwamen ook de christelijke partijen aan bod. Don Ceder sprak namens de ChristenUnie een Oekraïens gebed uit en Kees van der Staaij (SGP) citeerde een psalm. Wij zetten hun bijdragen voor je op een rijtje.
Toespraken Kamervoorzitter en premier
Aan het begin van de vergadering was een bijzondere gast aanwezig. De ambassadeur van Oekraïne, Maksym Kononenko, werd rechtstreeks toegesproken door Kamervoorzitter Vera Bergkamp, waarbij ze haar steun uitsprak: “Ik wil namens de Tweede Kamer mijn intense medeleven betuigen met iedereen in Oekraïne die hard getroffen is door dit oorlogsgeweld, en met alle mensen die onzeker zijn over het leven en het lot van hun dierbaren die daar wonen. Ik spreek dan ook namens de Tweede Kamer mijn dank uit aan alle mensen die humanitaire steun verlenen en klaarstaan voor de mensen uit Oekraïne.”
Alle Kamerleden kregen de gelegenheid de ambassadeur persoonlijk een hart onder de riem te steken. Verder legde minister-president Mark Rutte een verklaring namens het kabinet af. Hij stelde daarin onder meer dat onze krijgsmacht klaar moet staan “nu en in de toekomst”. Ook stelde hij dat de oorlog niet zonder economische gevolgen zal blijven voor Nederland en dat er inwoners van Oekraïne naar Nederland zullen vluchten: “Ik ben er vast van overtuigd dat Nederland en de Nederlanders zich solidair zullen tonen met deze mensen. Iedere Oekraïner die tijdelijk een veilig heenkomen zoekt, moet ruimhartig worden geholpen.”
“Met de Russische inval in Oekraïne is een pagina in het boek van de wereldgeschiedenis omgeslagen”, aldus Rutte. “Voor ons waren vrede, vrijheid en veiligheid generaties lang een gegeven. Die vanzelfsprekendheid is er vandaag niet meer. We moeten de Russische agressie, Poetins agressie, een halt toeroepen, samen met onze partners en bondgenoten, eensgezind, vastberaden, solidair. Dat is de enige weg.”
Kees van der Staaij
“Ons diepe respect gaat uit naar allen in Oekraïne die hun land zo moedig verdedigen en onze gebeden gaan uit naar de nabestaanden van de slachtoffers en naar hen die zich nu zo bedreigd voelen”, stelde SGP-fractievoorzitter Kees van der Staaij in zijn bijdrage. “Met rauw en nietsontziend machtsvertoon is Rusland Oekraïne binnengevallen. Laat het nogmaals gezegd zijn, ook vanaf deze plek: het is een onaanvaardbare en flagrante schending van veiligheid en de zelfbeschikking van een soeverein land. Terecht is dat ook in de scherpst mogelijke bewoordingen veroordeeld door Nederland. De oorlog die Rusland heeft ontketend, is een rechtstreekse bedreiging voor de veiligheid en de internationale rechtsorde in Nederland, in Europa én de wereld.”
Van der Staaij stelde in zijn bijdrage de inzet op sancties van de overheid te steunen. Ook staat de SGP achter “het leveren van militaire goederen, het bieden van humanitaire steun en het samenwerken rond de opvang van vluchtelingen”. Hij stelde daarbij ook dat het niet te voorkomen is dat ook Nederland zelf door die sancties getroffen wordt: “Tegelijk is het een goede zaak dat steeds nauwgezet en zo goed mogelijk wordt gewogen dat die sancties zoveel mogelijk Poetin en zijn kliek treffen, in plaats van dat we in onze eigen voet schieten. Mijn vraag is dan ook hoe we eensgezind met de bondgenoten manieren kunnen zoeken om de economische pijn voor onze eigen burgers, boeren en ondernemers zo klein mogelijk te laten zijn.”
Verder benadrukte Van der Staaij hoe belangrijk het is om te blijven investeren in defensie en stelde hij dat het van groot belang is om minder afhankelijk te worden van Russisch gas. Ook vroeg hij aandacht voor “de onzichtbare strijd die nu woedt in de cyberwereld”. Volgens de SGP-leider zijn Nederlandse veiligheidsdiensten op dit gebied “te strak aan de ketting gelegd” en moeten ze juist voldoende ruimte krijgen. Daarom wil hij een snelle wetsaanpassing op dit gebied.
Van der Staaij sloot zijn bijdrage af door te citeren uit de Bijbel: “Gisteren is op veel plaatsen, ook in ons land, in veel kerken voorgelezen en gezongen uit Psalm 91, die begint met de troostrijke woorden: ‘Die in de schuilplaats des Allerhoogste is gezeten, die zal vernachten in de schaduw des Almachtigen.’ We hopen en bidden om wijsheid voor allen die in deze zware tijden een verantwoordelijke rol vervullen.”
Don Ceder
Namens ChristenUnie voerde Kamerlid Don Ceder het woord. Hij begon zijn bijdrage met een indrukwekkend gebed: “God, ik bid voor Oekraïne. God, ik bid voor de mensen. Vergeeft U ze, red ze en toon ze Uw ontferming. God, ik weet dat U met ons bent in Uw woonplaats in de hemelen. Vreugde en vrede heeft U geschonken. U gaf Uw leven voor de mensen, schreef hen in het boek van het leven.”
Dit gebed, zo vertelde Ceder, is een lied dat op de inmiddels beroemde beelden door christenen werd gezongen terwijl ze aan het schuilen waren in een metrotunnel tijdens de eerste dag van de invasie. “De afgelopen dagen hebben we een geweldig doorzettingsvermogen en geweldige moed gezien van de Oekraïense bevolking: een volk en een president die standhouden en bereid zijn om te sterven voor hun land en waarden als vrijheid. Aan de ambassadeur, die vandaag aanwezig is, wil ik aangeven en stellen dat wij onze steun betuigen aan de bevolking van Oekraïne en solidair met hen zijn.”
Het is volgens Ceder van groot belang om op deze “schending van de internationale rechtsorde” adequaat en standvastig te reageren: “We moeten Poetin hier niet mee weg laten komen, anders kan dit ook in andere gebieden en soevereine landen gebeuren. We worden hier al voor gewaarschuwd. Vandaag gaat het om de bevolking in Oekraïne, morgen misschien om de Baltische staten, Georgië, Moldavië, overmorgen Taiwan en andere delen van de wereld, omdat de rechtsorde niet in staat is gebleken om adequaat te reageren.”
“De ChristenUniefractie stelt dat nu Poetin heeft besloten zich te onttrekken aan deze internationale rechtsorde, maximale isolatie het enige juiste antwoord is”, aldus Ceder. “Poetin heeft alles geprobeerd om verdeeldheid te veroorzaken, maar heeft gelukkig het tegenovergestelde bereikt. De toenemende saamhorigheid en eenheid van de Europese lidstaten en NAVO-lidstaten, de totstandkoming van een sanctiepakket en de steun aan Oekraïne op financieel en militair gebied maar ook op andere gebieden tonen de weerbaarheid van de internationale gemeenschap.”
Ceder stelde dat zijn partij blij is met het sanctiepakket, maar dat de ChristenUnie daarnaast ook nog kijkt naar stevigere maatregelen vanuit Nederland zelf. Hij doelde daarmee op Russische bedrijven die in of via Nederland geld verdienen en wil dat bijvoorbeeld de Amsterdamse Zuidas wordt doorgelicht omdat Russische staatsbedrijven er mogelijk “bezittingen en vermogen verborgen houden”. Verder repte Ceder over het terugroepen van de Nederlandse ambassadeur in Rusland, het indienen van een statenklacht bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens en het Rusland uit internationale verbanden als Interpol zetten.
Het ChristenUnie-Kamerlid sloot zijn bijdrage af door in te gaan op de eerdere oproep van Rutte om ruimhartig te zijn met de opvang van vluchtelingen uit Oekraïne. “Mooi, de oproep voor ruimhartigheid bij het opvangen van vluchtelingen. Ik heb inmiddels wel begrepen dat op basis van het verdrag dat met Oekraïne gesloten is, zij 90 dagen mogen blijven. Maar dat is wel een verschil met een aanvraag via het asielreglement, ook ten aanzien van financiën en ondersteuning. Kunnen wij ervoor zorgen dat er geen rechtsongelijkheid plaatsvindt en dat zij dezelfde steun krijgen?”
Baudet
Hoe bijzonder de bijdrages van de christelijke partijen ook waren, het was uiteindelijk vooral FVD-leider Thierry Baudet die alle aandacht naar zich toetrok tijdens het debat. Hij weigerde, ondanks diverse verzoeken, de Russische invasie te veroordelen en kwam daardoor flink in de clinch met meerdere collega’s. Baudet stelde dat we het conflict alleen maar verder laten escaleren als we op deze voet verder gaan met bijvoorbeeld sancties tegen Rusland. Ook stelde hij dat er een eenzijdig beeld wordt geschetst van de situatie en de landen Rusland en Oekraïne. Hij zei onder meer dat de Russische minderheid in Oekraïne al zeven jaar lang stelselmatig slecht wordt behandeld en gediscrimineerd. Ook stelde hij dat de NAVO en de Verenigde Staten voortdurend het internationaal recht schenden en noemde hij Oekraïne een “door Amerikanen en maffiosi gekocht corrupt regime”.
Praatmee