Open brief aan alle reformatorische kerken (deel 2)

Column 31 oktober 2019 Conny Luchtenburg-van Cappellen
Conny Luchtenburg-van Cappellen

Alweer twee jaar geleden schreef Conny Luchtenburg-van Cappellen rond Hervormingsdag deze ā€˜open brief aan alle reformatorische kerkenā€™. De brief werd veel gelezen en er was wederzijdse bemoediging. In deze vervolgbrief vraagt ze zich af of het doel van haar schrijven is bereikt; of toch niet?

Inmiddels zijn we allerlei kerkelijke discussies, besluiten en verklaringen rijker. Of wij hier wijzer van worden, en in het bijzonder onze jonge mensen, blijft maar zeer de vraag. Of de wereld om ons heen hier iets positiefs door meekrijgt, kan ik me nog minder voorstellen. We laten nog wel weten hoe principieel we over abortus, euthanasie of anders-geaardheid denken. Maar verder kennen en dĆŗs begrijpen ze ons niet; en dat snap ik helaas steeds beter. De kostbare tijd die we van God krijgen is vast niet bedoeld om te gebruiken voor eindeloze discussies rondom bijvoorbeeld kringgebeden, opwekkingsliederen of kanselruil. In deze tijd van kerkverlating is het pure noodzaak te zoeken naar onderlinge verbinding in plaats van de focus op eigenheid. Het gaat ons toch allemaal om dezelfde kern: God liefhebben boven alles en onze naaste als onszelf; of toch niet?

Soms komt er een heerlijke lichtstraal door een scheur in de zware kerkmuur om vervolgens te zien dat een synodebesluit het weer radicaal dichtstopt.

Lichtstraal en Luther
Soms komt er een heerlijke lichtstraal door een scheur in de zware kerkmuur om vervolgens te zien dat een synodebesluit het weer radicaal dichtstopt. Kerkordelijke zaken lijken steeds meer boven liefdevolle eenheid te gaan, wat ook een bepaald beeld naar buiten toe neerzet. Terwijl de Heere Jezus vol ontferming bad: ā€˜opdat zij allen Ć©Ć©n zijn en de wereld Mij door hen leert kennenā€™. In het Nieuwe Testament worden we steeds geroepen om net als Hem neer te knielen naast Zijn geschapen mensheid; Ć³Ć³k de mens die ik het allerminst begrijp. Waarom bewaken we dan nog steeds de kerkmuren terwijl we van al onze welgestelde kerken beter drempelloze evangelisatieposten kunnen maken? Het gaat mij niet om alle tradities of gewoonten van kerk of kerkverband de deur te wijzen, maar de God van de Bijbel moet wel het stralende middelpunt zijn en alle eer ontvangen die Hij zĆ³ verdient. Onze zelfgemaakte beelden zorgen nu vaak voor lauw- en flauwheid. Op 31 oktober vieren we weer Hervormingsdag en mijn vraag is: hoe blij en enthousiast zou Maarten Luther het met ons meegevierd hebben?

Ikkerig en hebberig
Allerlei ontwikkelen bevestigen mijn gevoel dat de kerk haar (be)ziel(ing) weer moet terugvinden in GOD alleen. Misschien hebben we te veel mystiek en Godsverwondering in Dordt achtergelaten. Hoe langer ik nadenk over de tegenwoordige kerkverlating en kerk(ver)binding, des te meer kom ik tot Ć©Ć©n conclusie.

Terwijl de stormen van secularisatie over ons heen razen, zijn we God net als de wereld om ons heen verloren in de kleine dagelijkse dingen. Hij heeft Zijn plaats in de hemel gekregen. Daarom komen we nauwelijks aan de dankbaarheid toe. De opdracht die de Heere Jezus ons tijdens Zijn leven op aarde gaf om elkaar te dienen en de voeten te wassen, lijkt ons zwaar te vallen. Zijn we in onze kerken niet teveel aangestoken door een tegenovergestelde (tijd)geest van ā€˜ikkerig en hebberigā€™ in plaats van de Heilige Geest die Zich dankbaar op een genadig God en mijn naaste richt? Voor wat betreft de kerkgang op zondag ontneemt het gordijn van de uitverkiezing ons het zicht op Wie de drie-enige God in Zijn Woord wilt zijn voor een zondig mens en Zijn schepping. Dus is ā€˜geloof en bekeringā€™ voor de gemiddelde kerkganger ā€˜Ć­ets in plaats van Iemandā€™ geworden waarop levenslang gewacht wordt. ā€˜Mijn volk gaat ten gronde door het gebrek aan kennisā€™ staat er in Hosea 4. Ondertussen verslaat de mammon zijn duizenden.

Voor wat betreft de kerkgang op zondag ontneemt het gordijn van de uitverkiezing ons het zicht op Wie de drie-enige God in Zijn Woord wilt zijn voor een zondig mens en Zijn schepping.

De kerkreformators hebben notabene juist tegen vergelijkbare misstanden opgetreden. Vandaag luid ik daarom die noodklok opnieuw, in de wetenschap dat velen (ook predikanten uit mijn kerkverband) dit gebaar biddend onderschrijven.

Hulpverlening en Heilige doop
Onze (jonge) mensen bij de kerk houden door een warme opvoeding met waardevolle regels van generaties geleden; daarmee alleen gaan we het niet redden. De jeugd gaat liever voor openheid en heeft niet voldoende meer aan een antwoord ā€˜zo is het nu eenmaal of zo hebben we het altijd gedaanā€™. Ook zorgt de kracht van het mobieltje met internet ervoor dat ze al jong de hele wereld over zwerven. Ze schakelen continu tussen verschillende werelden en zijn veel (wereld)wijzer dan ouders in de gaten hebben. Achter een kritische houding ten opzichte van het geloof zit vaak het verlangen naar erkenning en voorbeeldgedrag verborgen. Ik geloof dat jongeren helemaal niet negatief staan tegenover een oprecht geloof, maar dat zij door het zorgvuldig opgebouwde systeem van de geloofsleer heen prikken.

De veiligheid van de gezins- school- en kerkmuren gaf altijd veel goeds en we weten inmiddels tot in de puntjes hoe God Zijn volk bekeerd. We maken ons zorgen over de voor- of onvoorwaardelijke beloften in de Bijbel, de staten en standen in het genadeleven en de echtheid van onze zondekennis. Maar hoe we de Heere God in dit hedendaagse leven kunnen ā€˜vinden en kennenā€™ is complex geworden. Hij lijkt zo ver en onbereikbaar. Daardoor hebben boze verwarrende machten ingang en moeten we altijd leven met angst voor dood en hel. Om het over de wederkomst maar niet te hebben. Soms verstoppen we onze angst in vormendienst, uiterlijkheid of identiteit. Dat kan ons houvast geven. De psychische noden zoals burn-out, depressies of verslavingen treffen ons net als de wereld om ons heen in de kern van onze veilige haven. We laten onze kinderen labelen met allerlei diagnoses. Maar hoeveel troost geeft het label van Gods verbond ā€˜de Heilige Doopā€™ ons nog?

Ik geloof dat jongeren helemaal niet negatief staan tegenover een oprecht geloof, maar dat zij door het zorgvuldig opgebouwde systeem van de geloofsleer heen prikken.

Constatering en contact
Het gevaar van dit soort open brieven is dat het bij ernstige constatering of veroordeling blijft zĆ³nder nieuwe daadkracht. We hebben lang genoeg de tijd gehad om druk met onszelf te zijn. Het is de hoogste tijd dat we met beide voeten de Hollandse modder ingaan. Daar hebben we elkaar en de hulp van onze kerkleiding hĆ©Ć©l hard bij nodig. Ik wijs geen veroordelende vinger, wetend dat er juist ook onder predikanten en kerkenraadsleden veel eenzame strijd op dit gebied is. We delen dezelfde zorgen. Daarom doe ik een dringende oproep: zet de vensters van de hemel wijd open en breng het ruime Bijbelse evangelie dichtbij iedereen. Maar ook vooral door persoonlijk contact en pastorale zorg waarin meer geluisterd wordt dan overtuigd. Als je praat, kun je immers niet luisteren. De Heilige Geest overtuigd ons Zelf van de Waarheid.

Ons leven lang afwachten ā€˜of het mocht komen staan te gebeurenā€™ dat staat haaks op de hele breedte van de Bijbel waarin God laat zien dat Hij werkt door Woord en Geest op een manier Die Hij Zelf bepaald. Passend bij (leef)tijd, karakter, achtergrond en levensgeschiedenis. God en Zijn Genade in de Heere Jezus is gewoon nooit te bevatten of begrijpelijk te maken. Op die Rots mag onze ziel (uit)rusten; vertrouwend op Hem alleen en Zijn voetstappen drukkend. Ik verwonder mij steeds meer over de beloften van God in de Bijbel en Zijn liefde in de tien geboden. De wet heeft Hij in Zijn oneindige wijsheid niet gegeven als egocentrisch geselwerktuig, maar als doel om ons dichter bij Hem en de ander te houden. Maar juist dĆ­e eenvoudige boodschap gaat er heden ten dage nog steeds lastig bij ons in. We zijn liever ijverig in de godsdienst.

DĆ­e eenvoudige boodschap gaat er heden ten dage nog steeds lastig bij ons in. We zijn liever ijverig in de godsdienst.

Verheuging of vergissing
Steeds vaker vraag ik mezelf af: wat zal er gebeuren als we straks met zā€™n allen voor de troon van de allerhoogste Koning staan en alle kerkmuren wegvallen? Zal Hij ons, menselijk en eerbiedig gesproken, prijzen om ons ijverig strijden voor de waarheid? Zal Hij ons bedanken voor onze inzet, het twee keer per zondag naar de kerk gaan en het bewaken van de kerkelijke waarden en normen? Zal Hij ons verheugd verwelkomen wanneer we psalmen-zingend de doods-Jordaan oversteken? Het zou allemaal kunnen, maar toch ben ik bang dat we ons op bepaalde punten ernstig vergissen. Op grond van de Bijbel zal ā€˜de grote IK-BENā€™ ons namelijk vragen: ā€˜wie was je voor Mij en mijn minste mens op aarde?ā€™.

Vuur en vlam
Laten we de bril van Ć³nze stellige waarheden toch eens afzetten. Dan komt Gods Geest en ontstaat de liefde die eenheid zoekt, omdat we (leren te) kijken door de ogen van Jezus. Dat geeft de enige juiste focus. Dan kunnen we met een weidse blik door de ā€˜contactlensā€™ van de Bijbel over alle mensgemaakte muren naar God, naar elkaar en naar onze naasten kijken. Laten we biddend teruggaan naar de levenshouding van de vroege kerk. Daar waar we naast de ander neerknielen in de nood van het leven, geeft Hij Zijn rijke zegen. Laten we elkaar bij de hand nemen en leiden naar de Heere Jezus. Waarom het elkaar zo moeilijk maken? Dat we het vuur van Gods Geest nĆ­et gebruiken om elkaar af te branden, maar om elkaar in vuur en vlam voor Hem en onze naaste te zetten!

Dit artikel is geschreven door Conny Luchtenburg-van Cappellen. Vragen of opmerkingen kun je per e-mail naar haar sturen.

Praatmee

Beluister onze podcast

#357 Harmen Niemeijer en Steef Post discussiƫren over kerkasiel in Kampen
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Keni
Nieuws

Evangelist Rodgers liep in Kenia dagelijks urenlang om het evangelie te delen

In de afgelegen dorpen van de Keniaanse kuststreek zet evangelist Rodgers zich met hart en ziel in om het Evangelie te verspreiden. Jarenlang trotseerde hij de hitte en moeilijke wegen, gewapend met slechts zijn Bijbel en een onwankelbare roeping. Da

Jesse en Wytske Borst
Video

Zondag in Hour of Power zijn Jesse en Wytske Borst te gast

Financiƫle rust en vrijheid zouden toch geweldig zijn als je dat hebt in je leven? Jesse en Wytske Borst leggen aanstaande zondag in Hour of Power uit hoe je dat kunt bereiken. En dat niet alleen, ook familierijkdom komt ter sprake. Wat is nu echte r

Ds. H. Ottema
Video

HHK-predikant stelt dat de duivel pijlen op het Woord afvuurt: 'Daarom is de kerk zo versplinterd"

Onder de prediking van Gods Woord komt God in je hart. Je wordt vervuld met de Heilige Geest. Maar wat nu als de duivel zijn pijlen op dat Woord van God afvuurt? Ds. H. Ottema merkte in een recente preek op dat de duivel als geen ander weet dat aanva

Tabitha van Krimpen & Jort van Slooten
Video

Tabitha van Krimpen en Jort van Slooten over het allereerste christelijke filmfestival van Nederland

Op 4 en 5 april vindt in de PathĆ©-bioscoop in Ede het allereerste christelijke filmfestival van Nederland plaats: Reflect. Bezoekers kunnen genieten van exclusieve filmvertoningen, premiĆØres, panelgesprekken en workshops. De organisatie wil een platf

Johan Schep
Video

Johan Schep over de tweede ontmoeting tussen onderkoning Jozef en zijn broers

In de serie 'Jozef' van Growing Faith Nederland behandelt Johan Schep het levensverhaal van Jozef. Zijn broers verkochten Jozef op jonge leeftijd als slaaf. Uiteindelijk zou Jozef terechtkomen in Egypte, waar hij zou dienen onder Potifar. Ondanks zij

ADEM Project
Persbericht

ADEM Project brengt zomerse nieuwe single 'Hallelujah' uit

ADEM Project bracht op vrijdag 28 februari de sprankelende nieuwe single 'Hallelujah' uit. Dit vrolijke, midtempo nummer met een frisse zomerse vibe is sinds die dag te beluisteren op Apple Music, Spotify en andere streamingdiensten.   Een moderne ps

Willem Ouweneel
Video

Hoe moeten Joden en christenen zich tot elkaar verhouden? Willem Ouweneel antwoordt

Al eeuwenlang wordt het Joodse volk vervolgd. Christenen hebben zich hier ook massaal aan schuldig gemaakt. Waarom heeft de kerk zich zo vaak tegen Joden gekeerd? Hoe is die Jodenhaat ontstaan? Hoe verhouden wij ons als christenen tot Joden en wat ze

Gebed voor Trump
Nieuws

Christelijke leiders bidden met Donald Trump in Witte Huis: ā€œGod heeft zijn leven gespaardā€

Een groep christelijke leiders heeft deze week in het Witte Huis samen gebeden met president Donald Trump. Volgens een van hen heeft de moordaanslag die Trump afgelopen zomer overleefde zijn band met het geloof verdiept. De bijeenkomst vond plaats in

Meerartikelen

Iran
Nieuws

Zware gevangenisstraffen voor drie Iraanse christenen

Drie Iraanse christenen zijn op 8 maart veroordeeld. In totaal kregen zij veertig jaar gevangenisstraf. De reden: het belijden van hun geloof. Het gaat om Narges Nasri, die zwanger is, Mehran Shamloui en Abbas Soori. Ze werden in november 2024 gearre

Annelijn de Gier
Opinie

PKN verlaat X: in strijd met de christelijke opdracht?

Aan het eind van februari kondigde de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) aan het platform X te verlaten. Dat leidde tot verschillende reacties binnen de christelijke wereld. Ikzelf maakte de vergelijking met Paulus op de agora's, marktpleinen die h

Henk en Marianne ter Maaten
Interview

Henk ter Maaten evangeliseert in Limburg: "Maria staat soms boven Jezus"

Hoe evangeliseer je in een omgeving waar negen van de tien mensen rooms-katholiek zijn, maar Jezus Christus niet echt kennen? Het is de dagelijkse praktijk voor Henk en Marianne ter Maaten, die sinds 2023 uitgezonden zijn naar het Limburgse Horst. Te

Adriaan Lenglet
Nieuws

Abt van Vaals treedt terug na onderzoek naar seksueel misbruik binnen abdij

De abt van de benedictijnerabdij Sint-Benedictusberg in Vaals, Adriaan Lenglet, heeft zijn functie neergelegd. Dat schrijven verschillende media. Officieel wordt zijn vertrek toegeschreven aan zijn leeftijd en gezondheidsproblemen, maar het ontslag v

Arnold Huijgen
Nieuws

Prof. dr. Huijgen tijdens 'Jansdebat': "Het kwaad uitroeien is Gods werk"

ā€œOns onderscheidingsvermogen schiet tekort om het kwaad definitief uit te roeien. Dat is uiteindelijk Gods werkā€, zo vertelde prof. dr. Arnold Huijgen afgelopen dinsdag. Tijdens het 'Jansdebat' in Gouda gingen theoloog Arnold Huijgen en schrijver Arn

Syriƫ
Nieuws

Syrische overgangsgrondwet gebaseerd op islamitische wetgeving

Na een kort opstellingsproces van minder dan twee weken heeft Syriƫ een overgangsgrondwet aangekondigd die het land de komende vijf jaar zal leiden. De nieuwe grondwet legt de basis voor de periode tot aan de geplande verkiezingen in 2030 en is het r

kerkasiel
Nieuws

NGK-synodevoorzitter vindt kerkasiel een daad van barmhartigheid

Kerkasiel is niet alleen een daad van barmhartigheid, maar ook een oproep tot rechtvaardigere wetgeving, zo stelt dominee Peter Sinia, synodevoorzitter van de Nederlandse Gereformeerde Kerken (NGK). Zondagavond namen vertegenwoordigers van NGK, onder

Rusland
Nieuws

Russische rechtbank verbiedt ā€˜extremistischeā€™ Bijbelvertaling

De Moskouse stadsrechtbank heeft eerder deze maand een populaire Bijbelvertaling verboden en bestempeld als ā€œextremistisch.ā€ De uitspraak maakt het illegaal om het Nieuwe Testament: The Restoration Translation te verspreiden, een vertaling van de Chi

kerk
Nieuws

Satanische boodschap achtergelaten bij vernielde katholieke kerk in Amerikaanse stad

De politie en federale autoriteiten onderzoeken een mogelijk haatmisdrijf nadat een katholieke kerk in Wichita, Kansas, werd vernield en er een satanische boodschap werd achtergelaten. Dat meldt International Christian Concern.  Op zaterdagochtend on

Trump
Nieuws

Christelijke leiders roepen Trump op om 24 gevangengenomen christenen in Azerbeidzjan te redden

Een brede coalitie van christelijke leiders roept president Donald Trump op om zich in te zetten voor de vrijlating van 24 christelijke gevangenen in Azerbeidzjan. Deze groep bestaat uit 23 Armeense christenen en Ć©Ć©n Azerbeidzjaanse christen die volg

Tim Kuijsten
Opinie

Scheiding kerk en staat wordt wapen tegen christenen in Amsterdam

De ā€˜scheiding tussen kerk en staatā€™ is failliet. En dat komt niet door de kerk. In Amsterdam wordt steeds duidelijker welke risicoā€™s geloofsgemeenschappen, en dus ook christenen, lopen wanneer zij in een seculier land een overheid treffen die religie

Indonesie
Nieuws

Indonesische autoriteiten blokkeren opnieuw christelijke school in Parepare

De Indonesische autoriteiten hebben opnieuw een stokje gestoken voor de bouw van de christelijke school Gamaliel in Parepare, Zuid-Sulawesi. Hoewel de bouwvergunning officieel is goedgekeurd, heeft de lokale overheid aanbevolen om de bouw stop te zet