Open brief aan alle reformatorische kerken (deel 2)

Column 31 oktober 2019 Conny Luchtenburg-van Cappellen
Conny Luchtenburg-van Cappellen

Alweer twee jaar geleden schreef Conny Luchtenburg-van Cappellen rond Hervormingsdag deze ā€˜open brief aan alle reformatorische kerken’. De brief werd veel gelezen en er was wederzijdse bemoediging. In deze vervolgbrief vraagt ze zich af of het doel van haar schrijven is bereikt; of toch niet?

Inmiddels zijn we allerlei kerkelijke discussies, besluiten en verklaringen rijker. Of wij hier wijzer van worden, en in het bijzonder onze jonge mensen, blijft maar zeer de vraag. Of de wereld om ons heen hier iets positiefs door meekrijgt, kan ik me nog minder voorstellen. We laten nog wel weten hoe principieel we over abortus, euthanasie of anders-geaardheid denken. Maar verder kennen en dĆŗs begrijpen ze ons niet; en dat snap ik helaas steeds beter. De kostbare tijd die we van God krijgen is vast niet bedoeld om te gebruiken voor eindeloze discussies rondom bijvoorbeeld kringgebeden, opwekkingsliederen of kanselruil. In deze tijd van kerkverlating is het pure noodzaak te zoeken naar onderlinge verbinding in plaats van de focus op eigenheid. Het gaat ons toch allemaal om dezelfde kern: God liefhebben boven alles en onze naaste als onszelf; of toch niet?

Soms komt er een heerlijke lichtstraal door een scheur in de zware kerkmuur om vervolgens te zien dat een synodebesluit het weer radicaal dichtstopt.

Lichtstraal en Luther
Soms komt er een heerlijke lichtstraal door een scheur in de zware kerkmuur om vervolgens te zien dat een synodebesluit het weer radicaal dichtstopt. Kerkordelijke zaken lijken steeds meer boven liefdevolle eenheid te gaan, wat ook een bepaald beeld naar buiten toe neerzet. Terwijl de Heere Jezus vol ontferming bad: ā€˜opdat zij allen ƩƩn zijn en de wereld Mij door hen leert kennen’. In het Nieuwe Testament worden we steeds geroepen om net als Hem neer te knielen naast Zijn geschapen mensheid; óók de mens die ik het allerminst begrijp. Waarom bewaken we dan nog steeds de kerkmuren terwijl we van al onze welgestelde kerken beter drempelloze evangelisatieposten kunnen maken? Het gaat mij niet om alle tradities of gewoonten van kerk of kerkverband de deur te wijzen, maar de God van de Bijbel moet wel het stralende middelpunt zijn en alle eer ontvangen die Hij zó verdient. Onze zelfgemaakte beelden zorgen nu vaak voor lauw- en flauwheid. Op 31 oktober vieren we weer Hervormingsdag en mijn vraag is: hoe blij en enthousiast zou Maarten Luther het met ons meegevierd hebben?

Ikkerig en hebberig
Allerlei ontwikkelen bevestigen mijn gevoel dat de kerk haar (be)ziel(ing) weer moet terugvinden in GOD alleen. Misschien hebben we te veel mystiek en Godsverwondering in Dordt achtergelaten. Hoe langer ik nadenk over de tegenwoordige kerkverlating en kerk(ver)binding, des te meer kom ik tot ƩƩn conclusie.

Terwijl de stormen van secularisatie over ons heen razen, zijn we God net als de wereld om ons heen verloren in de kleine dagelijkse dingen. Hij heeft Zijn plaats in de hemel gekregen. Daarom komen we nauwelijks aan de dankbaarheid toe. De opdracht die de Heere Jezus ons tijdens Zijn leven op aarde gaf om elkaar te dienen en de voeten te wassen, lijkt ons zwaar te vallen. Zijn we in onze kerken niet teveel aangestoken door een tegenovergestelde (tijd)geest van ā€˜ikkerig en hebberig’ in plaats van de Heilige Geest die Zich dankbaar op een genadig God en mijn naaste richt? Voor wat betreft de kerkgang op zondag ontneemt het gordijn van de uitverkiezing ons het zicht op Wie de drie-enige God in Zijn Woord wilt zijn voor een zondig mens en Zijn schepping. Dus is ā€˜geloof en bekering’ voor de gemiddelde kerkganger ā€˜Ć­ets in plaats van Iemand’ geworden waarop levenslang gewacht wordt. ā€˜Mijn volk gaat ten gronde door het gebrek aan kennis’ staat er in Hosea 4. Ondertussen verslaat de mammon zijn duizenden.

Voor wat betreft de kerkgang op zondag ontneemt het gordijn van de uitverkiezing ons het zicht op Wie de drie-enige God in Zijn Woord wilt zijn voor een zondig mens en Zijn schepping.

De kerkreformators hebben notabene juist tegen vergelijkbare misstanden opgetreden. Vandaag luid ik daarom die noodklok opnieuw, in de wetenschap dat velen (ook predikanten uit mijn kerkverband) dit gebaar biddend onderschrijven.

Hulpverlening en Heilige doop
Onze (jonge) mensen bij de kerk houden door een warme opvoeding met waardevolle regels van generaties geleden; daarmee alleen gaan we het niet redden. De jeugd gaat liever voor openheid en heeft niet voldoende meer aan een antwoord ā€˜zo is het nu eenmaal of zo hebben we het altijd gedaan’. Ook zorgt de kracht van het mobieltje met internet ervoor dat ze al jong de hele wereld over zwerven. Ze schakelen continu tussen verschillende werelden en zijn veel (wereld)wijzer dan ouders in de gaten hebben. Achter een kritische houding ten opzichte van het geloof zit vaak het verlangen naar erkenning en voorbeeldgedrag verborgen. Ik geloof dat jongeren helemaal niet negatief staan tegenover een oprecht geloof, maar dat zij door het zorgvuldig opgebouwde systeem van de geloofsleer heen prikken.

De veiligheid van de gezins- school- en kerkmuren gaf altijd veel goeds en we weten inmiddels tot in de puntjes hoe God Zijn volk bekeerd. We maken ons zorgen over de voor- of onvoorwaardelijke beloften in de Bijbel, de staten en standen in het genadeleven en de echtheid van onze zondekennis. Maar hoe we de Heere God in dit hedendaagse leven kunnen ā€˜vinden en kennen’ is complex geworden. Hij lijkt zo ver en onbereikbaar. Daardoor hebben boze verwarrende machten ingang en moeten we altijd leven met angst voor dood en hel. Om het over de wederkomst maar niet te hebben. Soms verstoppen we onze angst in vormendienst, uiterlijkheid of identiteit. Dat kan ons houvast geven. De psychische noden zoals burn-out, depressies of verslavingen treffen ons net als de wereld om ons heen in de kern van onze veilige haven. We laten onze kinderen labelen met allerlei diagnoses. Maar hoeveel troost geeft het label van Gods verbond ā€˜de Heilige Doop’ ons nog?

Ik geloof dat jongeren helemaal niet negatief staan tegenover een oprecht geloof, maar dat zij door het zorgvuldig opgebouwde systeem van de geloofsleer heen prikken.

Constatering en contact
Het gevaar van dit soort open brieven is dat het bij ernstige constatering of veroordeling blijft zónder nieuwe daadkracht. We hebben lang genoeg de tijd gehad om druk met onszelf te zijn. Het is de hoogste tijd dat we met beide voeten de Hollandse modder ingaan. Daar hebben we elkaar en de hulp van onze kerkleiding héél hard bij nodig. Ik wijs geen veroordelende vinger, wetend dat er juist ook onder predikanten en kerkenraadsleden veel eenzame strijd op dit gebied is. We delen dezelfde zorgen. Daarom doe ik een dringende oproep: zet de vensters van de hemel wijd open en breng het ruime Bijbelse evangelie dichtbij iedereen. Maar ook vooral door persoonlijk contact en pastorale zorg waarin meer geluisterd wordt dan overtuigd. Als je praat, kun je immers niet luisteren. De Heilige Geest overtuigd ons Zelf van de Waarheid.

Ons leven lang afwachten ā€˜of het mocht komen staan te gebeuren’ dat staat haaks op de hele breedte van de Bijbel waarin God laat zien dat Hij werkt door Woord en Geest op een manier Die Hij Zelf bepaald. Passend bij (leef)tijd, karakter, achtergrond en levensgeschiedenis. God en Zijn Genade in de Heere Jezus is gewoon nooit te bevatten of begrijpelijk te maken. Op die Rots mag onze ziel (uit)rusten; vertrouwend op Hem alleen en Zijn voetstappen drukkend. Ik verwonder mij steeds meer over de beloften van God in de Bijbel en Zijn liefde in de tien geboden. De wet heeft Hij in Zijn oneindige wijsheid niet gegeven als egocentrisch geselwerktuig, maar als doel om ons dichter bij Hem en de ander te houden. Maar juist dĆ­e eenvoudige boodschap gaat er heden ten dage nog steeds lastig bij ons in. We zijn liever ijverig in de godsdienst.

DĆ­e eenvoudige boodschap gaat er heden ten dage nog steeds lastig bij ons in. We zijn liever ijverig in de godsdienst.

Verheuging of vergissing
Steeds vaker vraag ik mezelf af: wat zal er gebeuren als we straks met z’n allen voor de troon van de allerhoogste Koning staan en alle kerkmuren wegvallen? Zal Hij ons, menselijk en eerbiedig gesproken, prijzen om ons ijverig strijden voor de waarheid? Zal Hij ons bedanken voor onze inzet, het twee keer per zondag naar de kerk gaan en het bewaken van de kerkelijke waarden en normen? Zal Hij ons verheugd verwelkomen wanneer we psalmen-zingend de doods-Jordaan oversteken? Het zou allemaal kunnen, maar toch ben ik bang dat we ons op bepaalde punten ernstig vergissen. Op grond van de Bijbel zal ā€˜de grote IK-BEN’ ons namelijk vragen: ā€˜wie was je voor Mij en mijn minste mens op aarde?’.

Vuur en vlam
Laten we de bril van ónze stellige waarheden toch eens afzetten. Dan komt Gods Geest en ontstaat de liefde die eenheid zoekt, omdat we (leren te) kijken door de ogen van Jezus. Dat geeft de enige juiste focus. Dan kunnen we met een weidse blik door de ā€˜contactlens’ van de Bijbel over alle mensgemaakte muren naar God, naar elkaar en naar onze naasten kijken. Laten we biddend teruggaan naar de levenshouding van de vroege kerk. Daar waar we naast de ander neerknielen in de nood van het leven, geeft Hij Zijn rijke zegen. Laten we elkaar bij de hand nemen en leiden naar de Heere Jezus. Waarom het elkaar zo moeilijk maken? Dat we het vuur van Gods Geest nĆ­et gebruiken om elkaar af te branden, maar om elkaar in vuur en vlam voor Hem en onze naaste te zetten!

Dit artikel is geschreven door Conny Luchtenburg-van Cappellen. Vragen of opmerkingen kun je per e-mail naar haar sturen.

Praatmee

Beluister onze podcast

#367 Jeffrey & Farshid Seyed Mehdi over oorlog Israƫl-Iran en een hoopvolle toekomst
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Donald Trump
Nieuws

Amerikaanse kerkleiders spreken zich fel uit tegen wetsvoorstel Trump: ā€œOnmenselijkā€

Een groep katholieke bisschoppen en evangelische Latino-leiders spreekt zich fel uit tegen het wetsvoorstel van president Donald Trump, bekend als de 'One Big Beautiful Bill'. Zij waarschuwen dat het plan - dat asiel in Amerika flink moet terugdringe

Ds. M. H. Bil
Nieuws

Ds. M. H. Bil aanvaardt beroep uit Veenendaal en verlaat Dodewaard

De hervormde gemeente te Veenendaal mag een nieuwe dominee verwelkomen. Ds. M. H. Bil heeft het op hem uitgebrachte beroep aangenomen. In de Sionskerk volgt Bil ds. P. Hoogendam op die vorig jaar vanwege gezondheidsredenen vervroegd met emeritaat gin

Ds. A. A. Egas
Video

Ds. Egas ontving van de koster een bijzonder verzoek: "Kan het een plekje in de kerk krijgen?"

Onlangs ontving ds. A. A. Egas een bijzonder verzoek van de koster van de gemeente waaraan hij verbonden is. De koster toonde de CGK-predikant uit Damwoude een mooie ingelijste plaat waarop de brede en de smalle weg te zien is. Egas werd gevraagd of

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp over Gods Geest: "Hij wil dat we op Jezus gaan lijken"

Als we Jezus als onze Zaligmaker kennen, mogen we ook weten dat de Geest in ons wil werken. Op het moment dat de Geest in ons werkt, zal Hij ons van binnenuit veranderen zodat we steeds meer op Jezus gaan lijken. Dat vertelde spreker Wilkin van de Ka

Samen Geloven
Interview

Deze kerk in Waddinxveen ziet interculturele contacten als verrijking

Nederland verbubbelt, blijkt uit onderzoek van het CBS. "Dat is ƩƩn van onze redenen om het verkenningstraject van Samen Geloven aan te gaan", vertelt Jeroen van Gent, pastoraal ouderling van wijkgemeente De Rank in Waddinxveen. "We dachten: laten we

kerk
Nieuws

Christelijke gezinnen aangevallen in India: ā€œKeer terug naar het hindoeĆÆsmeā€

Een lunchbijeenkomst van twintig christelijke gezinnen in het oosten van India is op brute wijze verstoord door een gewelddadige aanval van honderden hindoe-nationalisten. De aanval vond plaats op 21 juni in de afgelegen regio Malkangiri, in de deels

GroenGelovig
Persbericht

GroenGelovig 2025 op zaterdag 18 oktober in De Basiliek in Veenendaal

Op zaterdag 18 oktober vindt in De Basiliek in Veenendaal GroenGelovig 2025 plaats. Het evenement is een initiatief van Tearfund en wil mensen motiveren en handelingsperspectief geven om hun leven en hun omgeving eerlijker en rechtvaardiger te maken.

Syrie
Nieuws

Kerkleider haalt uit naar Syrische president tijdens begrafenis slachtoffers bomaanslag

De Grieks-orthodoxe patriarch van Antiochiƫ, Johannes (X) Yazigi, heeft zich fel uitgesproken tegen de Syrische regering na de dodelijke aanslag op een kerk in Damascus. Tijdens een emotionele uitvaartdienst in de Kerk van het Heilig Kruis legde hij

Meerartikelen

Jacobs
Column

Hoe steeds meer Joodse activiteiten geen doorgang meer vinden in Nederland

Opperrabbijn Jacobs verbaasde zich tijdens zijn bezoek aan Belgrado over de vrijheid voor Joden. De synagoge aldaar hoefde niet beveiligd te worden. Dat is in Nederland weer anders. Sterker nog, hij vertelt in zijn nieuwe dagboek hoe steeds meer Jood

Dr. Steven Paas
Opinie

Theologische verheffing van Israƫl is en blijft riskant

In tegenstelling tot wat Bjorn Lous beweert, bevatten mijn artikelen (zie o.a. mijn eerdere reactie op Bjorn) geen persoonlijke aanvallen, geen verdediging van een superieure ā€˜religie’, geen karikaturale of onredelijke eisen aan Joden en geen uitwerk

Tyler Blevins
Getuigenis

Bekende Amerikaanse gamer: "Mijn band met Jezus wordt steeds sterker"

De bekende Amerikaanse gamer en livestreamer Tyler Blevins, wereldwijd bekend onder zijn online naam Ninja, laat zich steeds openlijker uit over zijn christelijk geloof. Tijdens een recente livestream op Twitch vertelde hij dat hij en zijn vrouw Jess

Babette van Drunen
Interview

Babette verloor haar vader, maar vond de Vader terug: ā€œIk geloof dat ik lang heimwee hadā€

We leerden haar kennen als de vrije geest uit B&B Vol Liefde, een jonge vrouw op zoek naar heling en liefde. Maar achter die ogenschijnlijke vrijheid ging diepe gebrokenheid schuil. Babette van Drunen zocht haar herstel jarenlang in de New Age, tot z

Mordechai Klimer
Interview

Joodse Messiasbelijder over grenzen aan naastenliefde: "Bidden we soms ook voor de duivel?"

Mordechai Klimer is een Messiasbelijdende Jood, geboren in Israƫl als zoon van Holocaustoverlevenden. Hij draagt een boodschap met zich mee die even ongemakkelijk als hoopvol is: over herstel, over verzoening, en over de rol van Israƫl in Gods plan.

Jurjen ten Brinke
Video

God voelt ver weg: hoe nu verder? Bekende christenen reageren

Het is een vraag die we misschien allemaal wel eens stellen: hoe kom ik dichter bij God als ik mij ver bij Hem vandaan voel? Die vraag legden we onlangs onder meer voor aan SDOK-woordvoerder Richard Groenenboom, ds. Kees van Velzen, EO-presentator Ju

priester
Nieuws

Zorgen in Nicaraguaanse kerk: priester verdwijnt na arrestatie

De Nicaraguaanse priester Pedro Abelardo MƩndez PƩrez is sinds 19 juni spoorloos, nadat hij samen met zijn chauffeur werd gearresteerd door de politie. MƩndez verdween na het leiden van een eucharistieviering in Granada. Dit roept ernstige zorgen op

Noord-Korea
Nieuws

Christenen aangehouden na poging om Bijbels naar Noord-Korea te sturen

Zes Amerikaanse christenen zijn door de Zuid-Koreaanse autoriteiten gearresteerd nadat ze probeerden 1.600 plastic flessen gevuld met Bijbels naar Noord-Korea te sturen via zee. De flessen bevatten miniatuur-Bijbeltjes, USB-sticks, geld en rijst. Dat

Christelijk zomerkamp
Nieuws

Christelijk zomerkamp in Colorado mag blijven bestaan: ā€˜Overheid mag geloof niet straffen’

Het christelijk zomerkamp IdRaHaJe uit Colorado mag blijven bestaan. Vanwege een nieuwe genderwet van de staat riskeerde het zomerkamp namelijk haar deuren te moeten sluiten. Dit werd echter via een rechtszaak voorkomen. Het zomerkamp blijft de ruimt

Ds. V. S. van der Meer
Video

HHK-predikant wijst op grote verschillen tussen rivaliserende voetbalclubs en de kerk

"De kerk is geen clubje, zoals bij het voetbal waar de ƩƩn zegt: 'Ik ben voor Feyenoord' en de ander: 'Ik ben voor Ajax of PSV'. De kerk is het lichaam van Christus", aldus ds. V. S. van der Meer. De hersteld hervormde predikant wees in een recente p

U.S. Customs and Border Protection
Nieuws

Iraanse christenen gearresteerd door immigratiediensten in Los Angeles

Pastor Ara Torosian van Cornerstone Church in West Los Angeles slaat alarm nadat vijf leden van zijn Iraanse gemeente zijn gearresteerd door Amerikaanse immigratiediensten. Onder de arrestanten zijn een gezin met een 3-jarig kind en een echtpaar dat

china
Nieuws

Chinese huiskerk maakt bijzonder statement na veroordeling drie kerkleiders

De Linfen Covenant Home Church, een ongeregistreerde huiskerk in de Chinese provincie Shanxi, heeft een krachtig statement afgegeven na de veroordeling van drie van haar leiders. De autoriteiten arresteerden de voorgangers op 19 augustus 2022. Dit ge