Open brief aan alle reformatorische kerken (deel 2)

Column 31 oktober 2019 Conny Luchtenburg-van Cappellen
Conny Luchtenburg-van Cappellen

Alweer twee jaar geleden schreef Conny Luchtenburg-van Cappellen rond Hervormingsdag deze ā€˜open brief aan alle reformatorische kerkenā€™. De brief werd veel gelezen en er was wederzijdse bemoediging. In deze vervolgbrief vraagt ze zich af of het doel van haar schrijven is bereikt; of toch niet?

Inmiddels zijn we allerlei kerkelijke discussies, besluiten en verklaringen rijker. Of wij hier wijzer van worden, en in het bijzonder onze jonge mensen, blijft maar zeer de vraag. Of de wereld om ons heen hier iets positiefs door meekrijgt, kan ik me nog minder voorstellen. We laten nog wel weten hoe principieel we over abortus, euthanasie of anders-geaardheid denken. Maar verder kennen en dĆŗs begrijpen ze ons niet; en dat snap ik helaas steeds beter. De kostbare tijd die we van God krijgen is vast niet bedoeld om te gebruiken voor eindeloze discussies rondom bijvoorbeeld kringgebeden, opwekkingsliederen of kanselruil. In deze tijd van kerkverlating is het pure noodzaak te zoeken naar onderlinge verbinding in plaats van de focus op eigenheid. Het gaat ons toch allemaal om dezelfde kern: God liefhebben boven alles en onze naaste als onszelf; of toch niet?

Soms komt er een heerlijke lichtstraal door een scheur in de zware kerkmuur om vervolgens te zien dat een synodebesluit het weer radicaal dichtstopt.

Lichtstraal en Luther
Soms komt er een heerlijke lichtstraal door een scheur in de zware kerkmuur om vervolgens te zien dat een synodebesluit het weer radicaal dichtstopt. Kerkordelijke zaken lijken steeds meer boven liefdevolle eenheid te gaan, wat ook een bepaald beeld naar buiten toe neerzet. Terwijl de Heere Jezus vol ontferming bad: ā€˜opdat zij allen Ć©Ć©n zijn en de wereld Mij door hen leert kennenā€™. In het Nieuwe Testament worden we steeds geroepen om net als Hem neer te knielen naast Zijn geschapen mensheid; Ć³Ć³k de mens die ik het allerminst begrijp. Waarom bewaken we dan nog steeds de kerkmuren terwijl we van al onze welgestelde kerken beter drempelloze evangelisatieposten kunnen maken? Het gaat mij niet om alle tradities of gewoonten van kerk of kerkverband de deur te wijzen, maar de God van de Bijbel moet wel het stralende middelpunt zijn en alle eer ontvangen die Hij zĆ³ verdient. Onze zelfgemaakte beelden zorgen nu vaak voor lauw- en flauwheid. Op 31 oktober vieren we weer Hervormingsdag en mijn vraag is: hoe blij en enthousiast zou Maarten Luther het met ons meegevierd hebben?

Ikkerig en hebberig
Allerlei ontwikkelen bevestigen mijn gevoel dat de kerk haar (be)ziel(ing) weer moet terugvinden in GOD alleen. Misschien hebben we te veel mystiek en Godsverwondering in Dordt achtergelaten. Hoe langer ik nadenk over de tegenwoordige kerkverlating en kerk(ver)binding, des te meer kom ik tot Ć©Ć©n conclusie.

Terwijl de stormen van secularisatie over ons heen razen, zijn we God net als de wereld om ons heen verloren in de kleine dagelijkse dingen. Hij heeft Zijn plaats in de hemel gekregen. Daarom komen we nauwelijks aan de dankbaarheid toe. De opdracht die de Heere Jezus ons tijdens Zijn leven op aarde gaf om elkaar te dienen en de voeten te wassen, lijkt ons zwaar te vallen. Zijn we in onze kerken niet teveel aangestoken door een tegenovergestelde (tijd)geest van ā€˜ikkerig en hebberigā€™ in plaats van de Heilige Geest die Zich dankbaar op een genadig God en mijn naaste richt? Voor wat betreft de kerkgang op zondag ontneemt het gordijn van de uitverkiezing ons het zicht op Wie de drie-enige God in Zijn Woord wilt zijn voor een zondig mens en Zijn schepping. Dus is ā€˜geloof en bekeringā€™ voor de gemiddelde kerkganger ā€˜Ć­ets in plaats van Iemandā€™ geworden waarop levenslang gewacht wordt. ā€˜Mijn volk gaat ten gronde door het gebrek aan kennisā€™ staat er in Hosea 4. Ondertussen verslaat de mammon zijn duizenden.

Voor wat betreft de kerkgang op zondag ontneemt het gordijn van de uitverkiezing ons het zicht op Wie de drie-enige God in Zijn Woord wilt zijn voor een zondig mens en Zijn schepping.

De kerkreformators hebben notabene juist tegen vergelijkbare misstanden opgetreden. Vandaag luid ik daarom die noodklok opnieuw, in de wetenschap dat velen (ook predikanten uit mijn kerkverband) dit gebaar biddend onderschrijven.

Hulpverlening en Heilige doop
Onze (jonge) mensen bij de kerk houden door een warme opvoeding met waardevolle regels van generaties geleden; daarmee alleen gaan we het niet redden. De jeugd gaat liever voor openheid en heeft niet voldoende meer aan een antwoord ā€˜zo is het nu eenmaal of zo hebben we het altijd gedaanā€™. Ook zorgt de kracht van het mobieltje met internet ervoor dat ze al jong de hele wereld over zwerven. Ze schakelen continu tussen verschillende werelden en zijn veel (wereld)wijzer dan ouders in de gaten hebben. Achter een kritische houding ten opzichte van het geloof zit vaak het verlangen naar erkenning en voorbeeldgedrag verborgen. Ik geloof dat jongeren helemaal niet negatief staan tegenover een oprecht geloof, maar dat zij door het zorgvuldig opgebouwde systeem van de geloofsleer heen prikken.

De veiligheid van de gezins- school- en kerkmuren gaf altijd veel goeds en we weten inmiddels tot in de puntjes hoe God Zijn volk bekeerd. We maken ons zorgen over de voor- of onvoorwaardelijke beloften in de Bijbel, de staten en standen in het genadeleven en de echtheid van onze zondekennis. Maar hoe we de Heere God in dit hedendaagse leven kunnen ā€˜vinden en kennenā€™ is complex geworden. Hij lijkt zo ver en onbereikbaar. Daardoor hebben boze verwarrende machten ingang en moeten we altijd leven met angst voor dood en hel. Om het over de wederkomst maar niet te hebben. Soms verstoppen we onze angst in vormendienst, uiterlijkheid of identiteit. Dat kan ons houvast geven. De psychische noden zoals burn-out, depressies of verslavingen treffen ons net als de wereld om ons heen in de kern van onze veilige haven. We laten onze kinderen labelen met allerlei diagnoses. Maar hoeveel troost geeft het label van Gods verbond ā€˜de Heilige Doopā€™ ons nog?

Ik geloof dat jongeren helemaal niet negatief staan tegenover een oprecht geloof, maar dat zij door het zorgvuldig opgebouwde systeem van de geloofsleer heen prikken.

Constatering en contact
Het gevaar van dit soort open brieven is dat het bij ernstige constatering of veroordeling blijft zĆ³nder nieuwe daadkracht. We hebben lang genoeg de tijd gehad om druk met onszelf te zijn. Het is de hoogste tijd dat we met beide voeten de Hollandse modder ingaan. Daar hebben we elkaar en de hulp van onze kerkleiding hĆ©Ć©l hard bij nodig. Ik wijs geen veroordelende vinger, wetend dat er juist ook onder predikanten en kerkenraadsleden veel eenzame strijd op dit gebied is. We delen dezelfde zorgen. Daarom doe ik een dringende oproep: zet de vensters van de hemel wijd open en breng het ruime Bijbelse evangelie dichtbij iedereen. Maar ook vooral door persoonlijk contact en pastorale zorg waarin meer geluisterd wordt dan overtuigd. Als je praat, kun je immers niet luisteren. De Heilige Geest overtuigd ons Zelf van de Waarheid.

Ons leven lang afwachten ā€˜of het mocht komen staan te gebeurenā€™ dat staat haaks op de hele breedte van de Bijbel waarin God laat zien dat Hij werkt door Woord en Geest op een manier Die Hij Zelf bepaald. Passend bij (leef)tijd, karakter, achtergrond en levensgeschiedenis. God en Zijn Genade in de Heere Jezus is gewoon nooit te bevatten of begrijpelijk te maken. Op die Rots mag onze ziel (uit)rusten; vertrouwend op Hem alleen en Zijn voetstappen drukkend. Ik verwonder mij steeds meer over de beloften van God in de Bijbel en Zijn liefde in de tien geboden. De wet heeft Hij in Zijn oneindige wijsheid niet gegeven als egocentrisch geselwerktuig, maar als doel om ons dichter bij Hem en de ander te houden. Maar juist dĆ­e eenvoudige boodschap gaat er heden ten dage nog steeds lastig bij ons in. We zijn liever ijverig in de godsdienst.

DĆ­e eenvoudige boodschap gaat er heden ten dage nog steeds lastig bij ons in. We zijn liever ijverig in de godsdienst.

Verheuging of vergissing
Steeds vaker vraag ik mezelf af: wat zal er gebeuren als we straks met zā€™n allen voor de troon van de allerhoogste Koning staan en alle kerkmuren wegvallen? Zal Hij ons, menselijk en eerbiedig gesproken, prijzen om ons ijverig strijden voor de waarheid? Zal Hij ons bedanken voor onze inzet, het twee keer per zondag naar de kerk gaan en het bewaken van de kerkelijke waarden en normen? Zal Hij ons verheugd verwelkomen wanneer we psalmen-zingend de doods-Jordaan oversteken? Het zou allemaal kunnen, maar toch ben ik bang dat we ons op bepaalde punten ernstig vergissen. Op grond van de Bijbel zal ā€˜de grote IK-BENā€™ ons namelijk vragen: ā€˜wie was je voor Mij en mijn minste mens op aarde?ā€™.

Vuur en vlam
Laten we de bril van Ć³nze stellige waarheden toch eens afzetten. Dan komt Gods Geest en ontstaat de liefde die eenheid zoekt, omdat we (leren te) kijken door de ogen van Jezus. Dat geeft de enige juiste focus. Dan kunnen we met een weidse blik door de ā€˜contactlensā€™ van de Bijbel over alle mensgemaakte muren naar God, naar elkaar en naar onze naasten kijken. Laten we biddend teruggaan naar de levenshouding van de vroege kerk. Daar waar we naast de ander neerknielen in de nood van het leven, geeft Hij Zijn rijke zegen. Laten we elkaar bij de hand nemen en leiden naar de Heere Jezus. Waarom het elkaar zo moeilijk maken? Dat we het vuur van Gods Geest nĆ­et gebruiken om elkaar af te branden, maar om elkaar in vuur en vlam voor Hem en onze naaste te zetten!

Dit artikel is geschreven door Conny Luchtenburg-van Cappellen. Vragen of opmerkingen kun je per e-mail naar haar sturen.

Praatmee

Beluister onze podcast

#357 Harmen Niemeijer en Steef Post discussiƫren over kerkasiel in Kampen
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Diederik van Dijk
Nieuws

SGP verbijsterd: "Onze straten en steden worden gevuld met antisemitische drek"

SGP-Kamerlid Diederik van Dijk voelde zich afgelopen weekeinde een vreemde in zijn eigen land. Dat vertelde hij dinsdag tijdens het wekelijkse Vragenuur in de Tweede Kamer. De reden? Tijdens een demonstratie verkleedde een man zich als Hamas-strijder

Judy Henderson
Positief nieuws

Vrouw verbleef 35 jaar onterecht in gevangenis: "Jezus gaf me de kracht om op te staan"

In 2017 zakte Judy Henderson op haar knieĆ«n in een gevangenis in Missouri. Na 35 jaar onterecht vast te hebben gezeten voor een misdrijf dat ze niet had gepleegd, kreeg ze onverwachts gratie van gouverneur Eric Greitens. ā€œHij pakte me bij de schouder

Bikker
Nieuws

ChristenUnie dreigt motie van wantrouwen tegen PVV-minister van Asiel te steunen

ChristenUnie twijfelt of het nog genoeg vertrouwen heeft in minister Marjolein Faber van Asiel en Migratie. Dat blijkt uit de woorden van fractievoorzitter Mirjam Bikker tijdens het wekelijkse Vragenuur in de Tweede Kamer. Daardoor bestaat de kans da

pastor
Nieuws

Mysterieuze dood van pastor schokt christelijke gemeenschap India

De plotselinge en mysterieuze dood van pastor Praveen Pagadala (45) heeft diepe sporen nagelaten binnen de christelijke gemeenschap van Zuid-India. De geliefde voorganger uit Hyderabad werd op 25 maart levenloos aangetroffen in een greppel langs de w

Storm op het meer
Verdieping

Een schip vol slapende leerlingen met een wakkere Jezus

Vandaag wil ik met je stilstaan bij wat misschien wel een heel bekend verhaal is uit het leven van Jezus: de storm op het meer. Of was het wel een storm? Daarover zo meteen meer. Laten we eerst lezen. Het verhaal is te vinden in Lucas 8:22-25. Op een

gebroken kruis
Nieuws

Internationale waakhond: VN laat vervolgde christenen in de steek

De Verenigde Naties falen in het beschermen van vervolgde christenen wereldwijd. Die conclusie trekt International Christian Concern (ICC), een internationale waakhond op het gebied van christenvervolging. 'Wereldwijd blijven duizenden christenen sla

Gerry Velema
Opinie

Moet een kerk scheuren vanwege dienstbare vrouwen?

Jaren geleden werd ik in de supermarkt aangesproken door iemand die wist dat ik meehielp in een kleine kerkelijke gemeente. Ze vroeg me of ā€˜onze gemeenteā€™ er ook zo'n eentje was waar ze homoā€™s toelieten en vrouwen in het ambt. Het werd met zichtbare

Nigeria
Nieuws

Onder meer kind en zwangere vrouw vermoord bij nieuwe aanval op Nigeriaanse christenen

Een brute aanval op een christelijke boerengemeenschap in het Nigeriaanse Plateau State heeft het leven geƫist van elf mensen. Onder de slachtoffers bevonden zich een zwangere vrouw, haar echtgenoot en een meisje van tien jaar. De aanval vond plaats

Meerartikelen

Resultaat van de aardbeving Myanmar
Nieuws

Christenen verlenen hulp in Myanmar: "Gebed is het belangrijkste"

Duizenden doden zijn inmiddels te betreuren in Myanmar, het land dat getroffen is door een zware aardbeving. World Vision maakt zich zorgen om de situatie in het land en verleent hulp. De organisatie roept op tot gebed. "Gebed is het eerste en belang

aardbeving
Nieuws

Noodtoestand in Myanmar na zware aardbeving

Volgens staatsmedia hebben meer dan 2000 mensen het leven verloren en zijn er bijna 3500 mensen gewond geraakt bij de zware aardbeving die Myanmar op 28 maart 2025 heeft getroffen. De Junta-regering heeft de noodtoestand uitgeroepen en om internation

CGK
Nieuws

CGK verliezen opnieuw leden, maar er is ook goed nieuws

De Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) zijn afgelopen jaar ruim duizend leden verloren. Dat blijkt uit het nieuwe Jaarboek dat deze week verscheen. In totaal telt het kerkverband nu 66.572 leden. Het aantal leden van de kerk daalt al jaren. Er is

Capitool Kansas
Nieuws

Satanisten opgepakt na confrontatie met christenen: "Hopelijk leren ze Jezus kennen"

In de Amerikaanse staat Kansas is vrijdag een protest van satanisten uitgelopen op een gewelddadige confrontatie met christelijke tegenbetogers en de politie. Vier mensen, onder wie de leider van de satanische groep The Satanic Grotto, werden in en r

Indonesie
Nieuws

Indonesische autoriteiten blokkeren kerkbouw ondanks wettelijke goedkeuring

In de Indonesische stad Samarinda, gelegen in de provincie Oost-Kalimantan, wordt de bouw van een christelijke kerk al tien jaar tegengehouden. De Toraja Christelijke Kerk heeft inmiddels aan alle wettelijke eisen voldaan, maar krijgt desondanks geen

pakistan
Nieuws

Doodstraf voor moordenaar van Pakistaanse christen

In Pakistan is op donderdag 27 maart de moordenaar van een jonge christen ter dood veroordeeld. De 20-jarige Farhan Ul Qamar werd vorig jaar november voor de ogen van zijn familie vermoord vanwege zijn geloof. De rechter in Pasrur, in het district Si

Bangladesh
Nieuws

Bangladesh: alfabetiseringsklas van christenen tegengewerkt door moslims

Een alfabetiseringsklas voor volwassenen waar christenen met een moslimachtergrond leren lezen en schrijven in het noorden van Bangladesh, wordt al een paar maanden tegengewerkt. Lokale moslims zetten de deelnemers onder druk om niet aan de les deel

Jakob van Wielink
Interview

Jakob van Wielink vond zichzelf terug in het donker: "Zonder Goede Vrijdag geen Pasen"

Jakob van Wielink weet hoe het is om door diepe dalen te gaan. Niet als theorie, maar als levenswerkelijkheid. De identiteitscoach, transitie-expert en schrijver spreekt open over periodes waarin hij liever niet wakker werd. "Ik heb God expliciet gev

ds. J.A. van den Berg
Video

Hervormde predikant ziet overeenkomst tussen Haman en Elon Musk

"Haman is de meest gemene, brute, redeloze, hardvochtige man die je je kunt voorstellen. En toch wordt hij groot gemaakt door koning Ahasveros. Waarom laat God dit soort dingen gebeuren? Asaf had het er moeilijk mee, zo schrijft hij in Psalm 73. De g

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp: "Je wedergeboorte is geen gedragsverandering"

Wilkin van de Kamp wijst in zijn videoboodschap op een geweldig getuigenis van Petrus, afkomstig uit zijn tweede brief die hij aan de gemeenten heeft geschreven. Hij schrijft: 'De machtige God heeft aan jullie en mij alles gegeven wat nodig is om te

dr. Gert van den Brink
Video

Mag je zonder zondekennis tot Christus gaan? Dr. Gert van den Brink antwoordt

In deze vraagbeantwoording bespreekt dr. Gert van den Brink hoe geestelijke blindheid ons verhindert onze eigen zondigheid te zien, zoals een blinde niet kan verlangen naar licht als hij niet weet wat licht is. Toch is deze blindheid geen excuus om b

Chris Stoffer
Persbericht

Bijbels Beraad M/V overhandigt boekje 'Relatievorming' aan SGP-leider

In een tijd waarin de Week van de Lentekriebels op scholen een progressieve, libertijnse visie op relaties en seksualiteit promoot, klinkt er een Bijbels tegengeluid. Afgelopen weekend hebben Bijbels Beraad M/V en KOC hun nieuwe boekje, getiteld Rela