Open brief aan alle reformatorische kerken (deel 2)

Column 31 oktober 2019 Conny Luchtenburg-van Cappellen
Conny Luchtenburg-van Cappellen

Alweer twee jaar geleden schreef Conny Luchtenburg-van Cappellen rond Hervormingsdag deze ā€˜open brief aan alle reformatorische kerken’. De brief werd veel gelezen en er was wederzijdse bemoediging. In deze vervolgbrief vraagt ze zich af of het doel van haar schrijven is bereikt; of toch niet?

Inmiddels zijn we allerlei kerkelijke discussies, besluiten en verklaringen rijker. Of wij hier wijzer van worden, en in het bijzonder onze jonge mensen, blijft maar zeer de vraag. Of de wereld om ons heen hier iets positiefs door meekrijgt, kan ik me nog minder voorstellen. We laten nog wel weten hoe principieel we over abortus, euthanasie of anders-geaardheid denken. Maar verder kennen en dĆŗs begrijpen ze ons niet; en dat snap ik helaas steeds beter. De kostbare tijd die we van God krijgen is vast niet bedoeld om te gebruiken voor eindeloze discussies rondom bijvoorbeeld kringgebeden, opwekkingsliederen of kanselruil. In deze tijd van kerkverlating is het pure noodzaak te zoeken naar onderlinge verbinding in plaats van de focus op eigenheid. Het gaat ons toch allemaal om dezelfde kern: God liefhebben boven alles en onze naaste als onszelf; of toch niet?

Soms komt er een heerlijke lichtstraal door een scheur in de zware kerkmuur om vervolgens te zien dat een synodebesluit het weer radicaal dichtstopt.

Lichtstraal en Luther
Soms komt er een heerlijke lichtstraal door een scheur in de zware kerkmuur om vervolgens te zien dat een synodebesluit het weer radicaal dichtstopt. Kerkordelijke zaken lijken steeds meer boven liefdevolle eenheid te gaan, wat ook een bepaald beeld naar buiten toe neerzet. Terwijl de Heere Jezus vol ontferming bad: ā€˜opdat zij allen ƩƩn zijn en de wereld Mij door hen leert kennen’. In het Nieuwe Testament worden we steeds geroepen om net als Hem neer te knielen naast Zijn geschapen mensheid; óók de mens die ik het allerminst begrijp. Waarom bewaken we dan nog steeds de kerkmuren terwijl we van al onze welgestelde kerken beter drempelloze evangelisatieposten kunnen maken? Het gaat mij niet om alle tradities of gewoonten van kerk of kerkverband de deur te wijzen, maar de God van de Bijbel moet wel het stralende middelpunt zijn en alle eer ontvangen die Hij zó verdient. Onze zelfgemaakte beelden zorgen nu vaak voor lauw- en flauwheid. Op 31 oktober vieren we weer Hervormingsdag en mijn vraag is: hoe blij en enthousiast zou Maarten Luther het met ons meegevierd hebben?

Ikkerig en hebberig
Allerlei ontwikkelen bevestigen mijn gevoel dat de kerk haar (be)ziel(ing) weer moet terugvinden in GOD alleen. Misschien hebben we te veel mystiek en Godsverwondering in Dordt achtergelaten. Hoe langer ik nadenk over de tegenwoordige kerkverlating en kerk(ver)binding, des te meer kom ik tot ƩƩn conclusie.

Terwijl de stormen van secularisatie over ons heen razen, zijn we God net als de wereld om ons heen verloren in de kleine dagelijkse dingen. Hij heeft Zijn plaats in de hemel gekregen. Daarom komen we nauwelijks aan de dankbaarheid toe. De opdracht die de Heere Jezus ons tijdens Zijn leven op aarde gaf om elkaar te dienen en de voeten te wassen, lijkt ons zwaar te vallen. Zijn we in onze kerken niet teveel aangestoken door een tegenovergestelde (tijd)geest van ā€˜ikkerig en hebberig’ in plaats van de Heilige Geest die Zich dankbaar op een genadig God en mijn naaste richt? Voor wat betreft de kerkgang op zondag ontneemt het gordijn van de uitverkiezing ons het zicht op Wie de drie-enige God in Zijn Woord wilt zijn voor een zondig mens en Zijn schepping. Dus is ā€˜geloof en bekering’ voor de gemiddelde kerkganger ā€˜Ć­ets in plaats van Iemand’ geworden waarop levenslang gewacht wordt. ā€˜Mijn volk gaat ten gronde door het gebrek aan kennis’ staat er in Hosea 4. Ondertussen verslaat de mammon zijn duizenden.

Voor wat betreft de kerkgang op zondag ontneemt het gordijn van de uitverkiezing ons het zicht op Wie de drie-enige God in Zijn Woord wilt zijn voor een zondig mens en Zijn schepping.

De kerkreformators hebben notabene juist tegen vergelijkbare misstanden opgetreden. Vandaag luid ik daarom die noodklok opnieuw, in de wetenschap dat velen (ook predikanten uit mijn kerkverband) dit gebaar biddend onderschrijven.

Hulpverlening en Heilige doop
Onze (jonge) mensen bij de kerk houden door een warme opvoeding met waardevolle regels van generaties geleden; daarmee alleen gaan we het niet redden. De jeugd gaat liever voor openheid en heeft niet voldoende meer aan een antwoord ā€˜zo is het nu eenmaal of zo hebben we het altijd gedaan’. Ook zorgt de kracht van het mobieltje met internet ervoor dat ze al jong de hele wereld over zwerven. Ze schakelen continu tussen verschillende werelden en zijn veel (wereld)wijzer dan ouders in de gaten hebben. Achter een kritische houding ten opzichte van het geloof zit vaak het verlangen naar erkenning en voorbeeldgedrag verborgen. Ik geloof dat jongeren helemaal niet negatief staan tegenover een oprecht geloof, maar dat zij door het zorgvuldig opgebouwde systeem van de geloofsleer heen prikken.

De veiligheid van de gezins- school- en kerkmuren gaf altijd veel goeds en we weten inmiddels tot in de puntjes hoe God Zijn volk bekeerd. We maken ons zorgen over de voor- of onvoorwaardelijke beloften in de Bijbel, de staten en standen in het genadeleven en de echtheid van onze zondekennis. Maar hoe we de Heere God in dit hedendaagse leven kunnen ā€˜vinden en kennen’ is complex geworden. Hij lijkt zo ver en onbereikbaar. Daardoor hebben boze verwarrende machten ingang en moeten we altijd leven met angst voor dood en hel. Om het over de wederkomst maar niet te hebben. Soms verstoppen we onze angst in vormendienst, uiterlijkheid of identiteit. Dat kan ons houvast geven. De psychische noden zoals burn-out, depressies of verslavingen treffen ons net als de wereld om ons heen in de kern van onze veilige haven. We laten onze kinderen labelen met allerlei diagnoses. Maar hoeveel troost geeft het label van Gods verbond ā€˜de Heilige Doop’ ons nog?

Ik geloof dat jongeren helemaal niet negatief staan tegenover een oprecht geloof, maar dat zij door het zorgvuldig opgebouwde systeem van de geloofsleer heen prikken.

Constatering en contact
Het gevaar van dit soort open brieven is dat het bij ernstige constatering of veroordeling blijft zónder nieuwe daadkracht. We hebben lang genoeg de tijd gehad om druk met onszelf te zijn. Het is de hoogste tijd dat we met beide voeten de Hollandse modder ingaan. Daar hebben we elkaar en de hulp van onze kerkleiding héél hard bij nodig. Ik wijs geen veroordelende vinger, wetend dat er juist ook onder predikanten en kerkenraadsleden veel eenzame strijd op dit gebied is. We delen dezelfde zorgen. Daarom doe ik een dringende oproep: zet de vensters van de hemel wijd open en breng het ruime Bijbelse evangelie dichtbij iedereen. Maar ook vooral door persoonlijk contact en pastorale zorg waarin meer geluisterd wordt dan overtuigd. Als je praat, kun je immers niet luisteren. De Heilige Geest overtuigd ons Zelf van de Waarheid.

Ons leven lang afwachten ā€˜of het mocht komen staan te gebeuren’ dat staat haaks op de hele breedte van de Bijbel waarin God laat zien dat Hij werkt door Woord en Geest op een manier Die Hij Zelf bepaald. Passend bij (leef)tijd, karakter, achtergrond en levensgeschiedenis. God en Zijn Genade in de Heere Jezus is gewoon nooit te bevatten of begrijpelijk te maken. Op die Rots mag onze ziel (uit)rusten; vertrouwend op Hem alleen en Zijn voetstappen drukkend. Ik verwonder mij steeds meer over de beloften van God in de Bijbel en Zijn liefde in de tien geboden. De wet heeft Hij in Zijn oneindige wijsheid niet gegeven als egocentrisch geselwerktuig, maar als doel om ons dichter bij Hem en de ander te houden. Maar juist dĆ­e eenvoudige boodschap gaat er heden ten dage nog steeds lastig bij ons in. We zijn liever ijverig in de godsdienst.

DĆ­e eenvoudige boodschap gaat er heden ten dage nog steeds lastig bij ons in. We zijn liever ijverig in de godsdienst.

Verheuging of vergissing
Steeds vaker vraag ik mezelf af: wat zal er gebeuren als we straks met z’n allen voor de troon van de allerhoogste Koning staan en alle kerkmuren wegvallen? Zal Hij ons, menselijk en eerbiedig gesproken, prijzen om ons ijverig strijden voor de waarheid? Zal Hij ons bedanken voor onze inzet, het twee keer per zondag naar de kerk gaan en het bewaken van de kerkelijke waarden en normen? Zal Hij ons verheugd verwelkomen wanneer we psalmen-zingend de doods-Jordaan oversteken? Het zou allemaal kunnen, maar toch ben ik bang dat we ons op bepaalde punten ernstig vergissen. Op grond van de Bijbel zal ā€˜de grote IK-BEN’ ons namelijk vragen: ā€˜wie was je voor Mij en mijn minste mens op aarde?’.

Vuur en vlam
Laten we de bril van ónze stellige waarheden toch eens afzetten. Dan komt Gods Geest en ontstaat de liefde die eenheid zoekt, omdat we (leren te) kijken door de ogen van Jezus. Dat geeft de enige juiste focus. Dan kunnen we met een weidse blik door de ā€˜contactlens’ van de Bijbel over alle mensgemaakte muren naar God, naar elkaar en naar onze naasten kijken. Laten we biddend teruggaan naar de levenshouding van de vroege kerk. Daar waar we naast de ander neerknielen in de nood van het leven, geeft Hij Zijn rijke zegen. Laten we elkaar bij de hand nemen en leiden naar de Heere Jezus. Waarom het elkaar zo moeilijk maken? Dat we het vuur van Gods Geest nĆ­et gebruiken om elkaar af te branden, maar om elkaar in vuur en vlam voor Hem en onze naaste te zetten!

Dit artikel is geschreven door Conny Luchtenburg-van Cappellen. Vragen of opmerkingen kun je per e-mail naar haar sturen.

Praatmee

Beluister onze podcast

#367 Jeffrey & Farshid Seyed Mehdi over oorlog Israƫl-Iran en een hoopvolle toekomst
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Brian Newberg en Lance Coles
Nieuws

Amerikaanse megakerk vraagt pastors ontslag te nemen vanwege rol in misbruikschandaal 

De New Life Church in Colorado Springs heeft twee pastors gevraagd ontslag te nemen. De reden is hun gebrekkige omgang met informatie over het vermeende seksueel misbruik door Robert Morris, oprichter van Gateway Church in Texas. De twee pastors dien

Johan Schep
Video

Johan Schep vertelt waarom het evangelie al in Genesis 1 begint

In de serie 'Jezus in het Oude Testament' vertelt evangelist Johan Schep dat de hele Bijbel, inclusief het Oude Testament, getuigt van Jezus. In meerdere afleveringen gaat Schep dieper in op zogeheten typen en schaduwbeelden van Jezus, zoals Adam en

Tonya Anne Laville
Nieuws

Voormalig politieagent in Mississippi verduisterde geld van kerk om huur te betalen

Een voormalige politieagent in de Amerikaanse staat Mississippi is veroordeeld voor het verduisteren van duizenden dollars van een katholieke kerk. Tonya Anne Laville (48) werkte als beveiliger bij de St. James Catholic Church in Gulfport, waar ze to

Handboeien
Nieuws

Amerikaanse pastor gearresteerd voor vragen om foto’s aan 11-jarig meisje

In de Amerikaanse staat Kentucky is pastor Clarence Barry Hungerford (58) gearresteerd op verdenking van het vragen om foto's van een 11-jarig meisje uit zijn eigen kerk. De man is inmiddels op non-actief gesteld. De familie van het meisje meldde zic

Bart Visser
Video

Bart Visser blikt vooruit op Zomerconferentie van New Wine

De zomer komt er weer aan en dat betekent: tijd voor zomerconferenties. Een van de bekendste is die van New Wine. Van 19 tot en met 25 juli strijkt de vernieuwingsbeweging neer op Landgoed Velder in Liempde. New Wine-directeur Bart Visser blikt vooru

ZERA worship
Persbericht

Festival met 50 uur non-stop aanbidding: line-up bekend is bekend

De volledige line-up van het ZERA worship festival 2025 is bekend. Tijdens dit unieke driedaagse festival, dat plaatsvindt van 14 tot en met 16 augustus in Maarsbergen, komen worshipformaties uit binnen- en buitenland samen voor 50 uur non-stop aanbi

asielzoekers
Nieuws

Brandbrief aan Tweede Kamer: christenen lijnrecht tegenover elkaar in asieldebat

Donderdag stemt de Tweede Kamer over de veelbesproken asielnoodmaatregelenwet. Christenen in de politiek Ʃn daarbuiten staan lijnrecht tegenover elkaar. Zo is er flinke kritiek op de SGP en stuurt een groot aantal christenen, kerken en organisaties e

Romy Kersten
Levensverhaal

TikTok-evangeliste Romy Kersten: "Zat ik niet tegen het plafond te praten?"

Moedig vertelt Romy Kersten (20) op sociale media over haar katholieke geloof. Met haar podcasts en video’s bereikt ze honderdduizenden jongeren per jaar. Ze heeft zo’n tienduizend vaste volgers op TikTok, vijftienhonderd volgers op Instagram en een

Meerartikelen

Arie-Jan Mulder
Column

Hoe reageer je als christen op de zonde van een ander?

Zonde is in eerste instantie een zaak van tekortschieten in liefde, zo komt in deze columnreeks over de zonde naar voren. Als we dit begrijpen kan dat ons helpen met de vraag hoe we in het dagelijks leven omgaan met zonde. Laten we eens kijken hoe we

Geert Benedictus
Opinie

Is de Israƫl-vlag voor de kerk een steen des aanstoots?

Bij sommige kerken is de blauwwitte vlag met strepen en Davidster een vast onderdeel op het liturgisch podium. Bij andere kerken is dat beperkt tot dagen als de Israƫl-zondag, de eerste zondag van oktober. Hoe komt dat dit jaar? Kan een kerk het zich

cvi
Nieuws

Waarom het ND berichtgeving over Christenen voor Israƫl niet rectificeert

Het Nederlands Dagblad heeft besloten haar berichtgeving over het onderzoek naar Christenen voor Israƫl (CvI) niet te rectificeren. CvI diende daartoe een verzoek in, maar de krant ziet geen aanleiding om dat te doen. In een uitgebreid statement legt

Diederik van Dijk
Persbericht

Transgenderwet ingetrokken: "Dit is de enige juiste uitkomst"

ā€œDit is de enige juiste uitkomst", aldus SGP-Kamerlid Diederik van Dijk in reactie op het intrekken van de verruiming van de Transgenderwet. ā€œEr waren twee moties Ć©n een interpellatie voor nodig, maar het resultaat is er.ā€ ā€œKwetsbare jongeren zijn ju

Kamerlid Pieter Grinwis
Persbericht

Aangenomen ChristenUnie-voorstel moet einde maken aan dakloosheid

De Tweede Kamer heeft vandaag met een breed gedragen steun het amendement van Kamerlid Pieter Grinwis c.s. (ChristenUnie) aangenomen, waarmee dakloze gezinnen met minderjarige kinderen worden toegevoegd aan de groepen woningzoekenden die gemeenten ve

Don Ceder
Nieuws

Kamer stemt in met strafbaarstelling illegaliteit: CU-Kamerlid Don Ceder uit stevige kritiek

De Tweede Kamer heeft dinsdag ingestemd met twee wetsvoorstellen die onderdeel zijn van het voorgenomen asielbeleid van het kabinet. Het betreft de strafbaarstelling van illegaliteit en het strafbaar stellen van hulp aan mensen zonder verblijfsvergun

Willem Ouweneel
Video

"Omdat Christus stierf, ben ik gered" - Christenen delen grootste geloofslessen

Wat was de grootste geloofsles die u leerde? Deze vraag stelden wij onlangs aan diverse christenen. Onder anderen CU-Tweede Kamerlid Don Ceder, EO-presentator Jurjen ten Brinke, SDOK-presentator Richard Groenenboom, theoloog Willem Ouweneel en presen

India
Nieuws

Indiase christenen in zee gedumpt: ā€œWe weten niet of ze nog levenā€

De onzekerheid is ondraaglijk voor Sadeq Shalom en andere Rohingya-christenen in India. Al bijna twee maanden hebben ze niets meer gehoord van hun geliefden die begin mei door de Indiase autoriteiten gedeporteerd werden – zonder waarschuwing en onder

Ds. B. Labee
Video

GerGem-predikant heeft boodschap voor jongeren die moeite hebben met bidden

"Ik hoor het nog wel eens dat jongeren het moeilijk vinden om te bidden. Gebruik dan maar deze woorden: 'Schep mij een rein hart, delg uit mijn ongerechtigheid en vernieuw in het binnenste van mij een vaste geest'", aldus ds. B. Labee. De GerGem-pred

N.T. Wright
Nieuws

Amerikaanse theoloog N.T. Wright: "God overstijgt gender"

De bekende Amerikaanse theoloog en voormalig bisschop van Durham, N.T. Wright, stelt dat God het menselijke begrip van gender overstijgt. Toch blijft het gebruik van mannelijke aanspreekwoorden als 'Vader' en 'Hij' volgens Wright Bijbels gezien veran

Bagtowar en Elias
Video

Wat houdt profetie in? Christenjongeren in gesprek

In deze aflevering van de ChristenDOM? podcast gaan Bagtowar en Elias in gesprek over de aard en actualiteit van profetie. De Bijbel staat vol profetieƫn: boodschappen van God, vaak uitgesproken door profeten, die richting geven, waarschuwen of hoop

Hardstyle-dj Sefa
Video

Terugkijken: hardstyle-dj Sefa in gesprek met ds. Bart de Bruin

Hardstyle-dj Sefa ging onlangs met vijf predikanten in gesprek over grote levensvragen en zijn levensstijl. Sefa Jeroen Vlaarkamp (24) treedt op bij grote dancefestivals als Defqon.1 en begeeft zich daarmee in een omgeving die haaks lijkt te staan op