Open brief aan alle reformatorische kerken (deel 1)

Column 26 oktober 2017 Conny Luchtenburg-van Cappellen
Conny Luchtenburg-van Cappellen

“Anno 2017 zijn we als reformatorische gezindte een veelal in onszelf gekeerde kerk geworden. We hebben de muren van onze kerken veel te hoog opgetrokken en zijn te veel bezig om ‘bekeerd te worden’,” zegt Conny Luchtenburg-van Cappellen. In een open brief aan alle reformatorische kerken in Nederland wil zij duidelijk maken waarom in haar ogen een nieuwe reformatie nodig is.

D.V. 31 oktober zou ik graag 95 stellingen op de deur van onze kerk willen slaan. Nu niet op de kerk van Luther uit 1517, maar de kerk die ontstaan is uit zijn reformatie. We zijn anno 2017 veelal een in onszelf gekeerde kerk geworden. We hebben de muren van onze kerken veel te hoog opgetrokken en zijn te veel bezig om “bekeerd te worden”. Zelfs dát laten we vooral aan “de Heere” of de dominee over. ‘Als wij maar trouw twee keer per zondag naar de kerk gaan.‘

Sinds ik verhuisd ben naar een andere woonplaats en elke zondag een rijk evangelie mag horen, kán ik dat niet meer geloven. Nu lees ik in mijn Bijbel over een veelzijdig God. Waar hebben we de God van vrije genade gelaten, Die zo graag ziet dat we voor en met Hem leven? Waar is de God die niets liever wilde dat de hele wereld behouden zou worden? Hij gaf immers Zijn eigen Zoon, niet om een klein beetje “serieuze kerkmensen” te zaligen, maar opdat de wereld niet verloren zou gaan en ook het eeuwige leven zou hebben. De kerk én de mensen om ons heen móeten behouden worden. Toch niet alleen ik, maar ook mijn man, kinderen, familie, gemeenteleden, mensen uit mijn straat en nog veel meer? Gods naam moet eeuwig eer ontvangen of… misschien is dat bijzaak geworden.

We hebben de muren van onze kerken veel te hoog opgetrokken en zijn te veel bezig om “bekeerd te worden”.

Er zijn zoveel goedbedoelde bezigheden in de kerk. We hebben het er zó fijn. We krijgen er zoveel geborgenheid. Alle tradities, inclusief regels, zijn ook zo heilzaam en goed. Maar stilletjes ben ik bang dat we de Gód van de reformatie zijn kwijtgeraakt of uit het oog zijn verloren. De genadige God die geen genade verleend aan mensen die de regeltjes goed naleven en de genade verdienen door hun goede werken, maar mensen die gewoon ZONDAAR zijn. Waar hebben we de genadige God gelaten die mensen roept en door hun eigen speciale karakter heen werkt? Die God Die kijkt naar de vruchten van het geloof/de liefde en niet kijkt naar hoe mooi ik kan vertellen hoe God een mens bekeerd en hoe vroom ik me daarna gedraag.

Met Luther de andere kant opgeschoten
We zijn de Rooms-Katholieke Kerk te glad af, denk ik soms. Luther heeft zich kapotgewerkt om een genadig God te vinden en kwam erachter dat die goede werken niets aan zijn zaligheid bijdroegen. Wij zijn met Luther de andere kant juist weer opgeschoten. We hebben een systeem gemaakt om een genadig God volledig genadig te laten zijn in de hemel en om de uitverkiezing zó voorop te plaatsen dat God goed moet weten aan welke regels Hij zich moet houden. Wee je gebeente als God niet werkt op de manier van onze geweldige reformatorische leer. We zijn vaak bezig met een LEER. En ik merk dat ik daar inwendig zó moe en uitgeput van ben... ik mis er God in!

Dan lees ik op internet of in de krant over onze kritiek op Rome. Wij vinden dat de Rooms-Katholieke kerk enorm dwaalt als het gaat om de paus en de heiligen. Maar als we dan eerlijk kijken naar onze eigen kring: hebben wij geen pausen in de vorm van bepaalde dominees en hunkeren wij ook niet naar een soort zalig- of heiligverklaring? Hebben wij geen heiligen in de vorm van “echt bekeerde kinderen van God”? Hebben wij ook niet allerlei regels/rituelen die totaal niet op de Schrift gebaseerd zijn maar gewoon zo zijn ontstaan, omdat sommige mensen dat prettig of mooi vonden? Helemaal niets mis mee, maar stel het niet als norm voor iedereen en geef elkaar ruimte. Is er een grotere zonde dan roddelen over dominees, kerkenraden en ga zo maar door?

Een ernstige schijnvertoning
Waarom mogen we eigenlijk zulke grote kerken, huizen, auto’s, dure kleding hebben? Dit mag blijkbaar gecombineerd worden met een zwaar geestelijk leven, terwijl de Bijbel spreekt over het gevaar van de mammon. Waarom hebben we de persoonlijke inwendige bekering uitvergroot, waardoor ons eenvoudige leven naar God en de redding van onze naaste er niet meer zo toe doet? Het is de achterliggende jaren gaan draaien om ónze bekering, ónze zondekennis, ónze rechtvaardigmaking.

onze jongeren zijn volledig gericht op hun mobiel en halen de wereld (maar ook de online-Bijbel) in één handomdraai in huis. En wij maar denken dat ons huis, school en kerk veilige hoge muren hebben.

Ten diepste geloven we niet in de waarheid na het sterven of geloven we in een vagevuur voor serieuze kerkmensen. Als we echt geloven in de ernst van de boodschap ná het sterven, dan zouden we God dag en nacht om genade smeken. Het is dus een ernstige schijnvertoning.

De aflaten uit de tijd van Luther zijn ook best actueel. Je moet betalen met je keurige levenswandel: juiste roklengte en kleur en de correcte taal (tale Kanaäns) spreken. Als je maar een juist bekommerde ziel bent. Dit bedoel ik niet om te spotten, maar het is een gedachtegoed waarop mensen worden beoordeeld of ze een waar kind van God zijn. Roomse toestanden. Goedbedoeld ernstig maar totaal niet Bijbels. Mijn angst is dat we onszelf op bepaalde punten op een bizarre wijze voor de gek aan het houden zijn.

De nieuwe refo-generatie heeft toekomst
Tijdens het schrijven vroeg ik mijzelf af: mag ik dit naar buiten brengen en heb ik mijn naam ervoor over? God geeft ons de opdracht om zoveel mogelijk mensen tot Jezus te leiden. Zo hoop en bid ik dat dit schrijven een bemoediging mag zijn om God te zoeken en met Hem te leven. Praktisch en eenvoudig, in liefde tot God en onze naaste. Leef niet volgens het systeem maar volgens het Woord van God. Hij geeft antwoord door Zijn Woord en Geest. Hij leidt en helpt ons in de allerkleinste dingen van ons leven. Ik geloof vast dat de Heere een krachtig werk heeft gedaan, doet en zal doen in onze kerken en de wereld. Ook al is er veel zorg, Hij gaat door. Dat zie en merk ik vooral onder mijn kinderen en de jongeren in onze gemeente. Zij staan heel anders in veel zaken van het geloof en kunnen beter functioneren in wereld en kerk. Zij zijn volledig gericht op hun mobiel en halen de wereld (maar ook de online-Bijbel) in één handomdraai in huis. En wij maar denken dat ons huis, school en kerk veilige hoge muren hebben.

Wij als veertigers zijn opgevoed tussen muren van kerk en reformatorische school. Sporten mocht niet en we werden zo lang mogelijk weggehouden uit de wereld. Nu studeren veel jongelui en maken deel uit van de echte wereld. Zij moeten al jong getuigen en uitkomen voor hun geloof. De wereld heeft niets meer aan praatjes of overtuigingen. De wereld moet zien dat wij anders zijn in alles. Dat wij een geweldige liefdevolle God liefhebben. Onze taal moet verstaanbaar voor hen zijn. Simpel, gelovig, getuigend, liefdevol, blijmoedig, daadkrachtig, laagdrempelig en vol ontfermen. Zoals de Heere Jezus deed. Hij zal een krachtig werk doen, daar ben ik vast van overtuigd, via een nieuwe generatie waar wij ons zorgen om maken of zij zich niet té makkelijk met de wereld vermengen.

Tijd voor hernieuwde reformatie?
Waar hebben onze kerken zich vanaf de zestiger jaren mee bezig gehouden? Opa’s en oma’s schudden hun hoofd als ze kijken naar de jeugd. Maar hebben zij hun (klein)kinderen voorgeleefd in het juiste gebruik van geld, bezit, internet, tijd en mobiel? De nieuwe generatie opvoeders mag het nu doen met de allerbest georganiseerde kerken, scholen en grotendeels welvarende huizen. Hebben de ouderen hen voldoende liefde en beleving meegegeven hoe ze God mógen dienen en hun naasten als zichzelf? ‘Als de kinderen op zondag maar netjes twee keer naast de ouders in de kerk zaten en belijdenis deden, dan was de opvoeding geslaagd.’ Hebben wij als kerk ons niet uiterst druk gemaakt over iedereen via regelgeving binnen de hoog opgetrokken muren te houden, maar is de duivel er via het internet niet naar binnengeslopen? De duivel heeft ons in slaap gesust met: 'jullie zijn gelukkig keurige kerkmensen. Jullie zijn goed te herkennen aan jullie rokje of andere uiterlijkheden. Met jullie komt het wel goed.'

Maar het komt op deze manier niet goed. Tenzij we gaan toegeven dat we God uit het oog zijn verloren. De God van onze voorvaders en de God van Maarten Luther. Hij werkt nog net zo krachtig als in die tijd. De Heilige Geest is ons hier op aarde gegeven, dus laten we alle verwachting hebben van Hem. Hij werkt door het leven van kleine mensjes zoals wij. Dat is toch een groot wonder van genade? Laten we de angst voor het onbekende/andersdenkende/afwijkende nou eens een beetje loslaten en vertrouwen op die God die hemel en aarde heeft gemaakt en nog steeds onderhoudt. Dat mag ons optimistisch stemmen. We hebben lang genoeg de tijd gehad om druk met onszelf te zijn. Het wordt tijd dat we het vangnet van het evangelie aan de andere kant uithangen!

Dit artikel is geschreven door Conny Luchtenburg-van Cappellen.

Beluister onze podcast

#390 Elisabeth van Zijl en Carolien Pape over hun diepe worsteling, geloofsreis en bevrijdingsproces
Of beluister op:

Meerartikelen

Richard Toes, rechts
Column

Vrede in kleine stappen

Advent herinnert ons eraan dat hoop overal ter wereld dezelfde vorm heeft: een klein begin dat tegen de duisternis in durft te groeien. Neem nou Colombia, waar ik in oktober 2025 namens Woord en Daad een bezoek bracht aan diverse projecten, samen met

Jeruzalem
Nieuws

Kerkleiders publiceren zorgwekkend rapport: druk op christenen in Israël neemt toe

Christelijke kerkleiders in Jeruzalem waarschuwen dat het leven voor christenen in het Heilig Land steeds moeilijker wordt. In een nieuw rapport spreken zij onder meer over oorlogsschade, geweld, beperkingen van godsdienstvrijheid en financiële druk.

Erika Kirk en Nicki Minaj
Nieuws

Amerikaanse popster spreekt zich uit over terugvinden geloof én christenvervolging Nigeria

De Amerikaanse rapper Nicki Minaj zegt dat haar relatie met God opnieuw is opgebloeid. Dat vertelde zij tijdens een gesprek met Erika Kirk, de weduwe van de in september vermoorde Charlie Kirk. Het gesprek vond plaats tijdens AmericaFest, een groot e

Christen uit India
Nieuws

Indonesische moslims blokkeren christenen toegang tot gebedspost, politie kijkt toe

In Indonesië hebben moslims met geweld ervoor gezorgd dat een christelijke kerstviering geen doorgang kon vinden. Groepen moslims vormden een menselijke ketting om de toegang te blokkeren, terwijl de politie toekeek én niet ingreep. Het incident vond

Bram Hofland
Podcast

Ds. Bram Hofland: “Doop is geen visitekaartje, maar Gods hand die jou vastpakt”

De doop wordt in kerken vaak besproken alsof het een identiteitsmarker is: ben je kinderdoop of geloofsdoop? Maar predikant Bram Hofland waarschuwt dat die benadering de kern van het sacrament verduistert. In de Cvandaag podcast benadrukt hij dat de

Kerstfestival
Nieuws

Christen in Arizona door politie bedreigd met arrestatie tijdens kerstfestival

Een christelijke inwoner van Arizona is door politieagenten bedreigd met arrestatie nadat hij zijn geloof wilde delen tijdens een kerstfestival. Dat stelt de christelijke juristenorganisatie First Liberty Institute. Het gaat om David Hoffman uit Tucs

Kerstwensen
Verdieping

"Kerstgedachten: wat raakt deze mensen tijdens de feestdagen?"

In aanloop naar Kerst sprak Cvandaag met mensen over geloof, hoop en wat hen bezighoudt. Sommige verhalen zijn al te lezen, andere volgen binnenkort. Hun kerstwensen komen voort uit die gesprekken en laten zien waar Kerst voor hen raakt. “Dat Christu

Ds. K. den Boer
Video

HHK-predikant pleit voor sobere kerstviering: "Gevolg van onze val in Adam"

"Het kerstfeest is het gevolg van onze val in Adam. Daarom zou de adventstijd dus ook een tijd van grote verootmoediging, inkeer en berouw moeten zijn", aldus ds. K. den Boer. De hersteld hervormde predikant uit Goedereede pleitte onlangs in een pree

Meerartikelen

Peter van der Weerd
Video

'Moet ik mijn verstand uitschakelen om de Bijbel te geloven?' Bekijk de Upstream-podcast

In de podcast Waarom zou ik in GodsNaam geloven? worden de meest complexe levensvragen vanuit Bijbels perspectief onder de loep genomen. In elke aflevering stelt presentator Guido Roorda enkele prikkelende vragen die bij veel mensen leven: waarom bes

Yerusha
Video

Damesensemble Yerusha zingt het prachtige: 'Volheid van genade'

'Onze hoop ligt in een kribbe; deelt ons menselijk bestaan. Wij knielen en aanbidden, ‘God met ons’ is Zijn naam.' Deze woorden komen uit het lied 'Volheid van genade' en wijzen vooruit op Kerst waarbij we de geboorte van de Heere Jezus gedenken. Teg

Ron van der Spoel
Video

Ron van der Spoel: "Je wordt niet minder Gods kind als je een zondig kind bent"

Als christenen geloven we dat God liefdevol en trouw is, maar wat bedoelen we hier eigenlijk mee? Predikant Ron van der Spoel legt het je aan de hand van Psalm 89 uit in een nieuwe gebedsvlog van IZB. Van der Spoel: "God accepteert het niet als we be

Nigeriaanse christen vrijgelaten
Nieuws

Ter dood veroordeelde christelijke boer na tien jaar gevangenschap vrijgelaten

Een christelijke boer uit Nigeria is na ruim tien jaar gevangenschap vrijgelaten. Dat meldt The Christian Post. De man, die zelfs door de Nigeriaanse rechtbank in 2021 zelfs ter dood veroordeeld werd, kwam na internationale druk vrij. Onder meer poli

Armane
Video

Van afwijzing naar genezing: Armanes verhaal met Mercy Ships

In deze indringende video van Mercy Ships staat het verhaal van Armane centraal. Hij werd geboren met een gespleten lip en werd afgewezen in zijn dorp. Zijn moeder Roseline leefde met angst en eenzaamheid. Aan boord van de Africa Mercy veranderde één

Klassiek Eigentijdse Psalmberijming
Persbericht

IKC publiceert eerste deeluitgave Klassiek Eigentijdse Psalmberijming

Het IKC-project Zingen uit de Bron bereikt een belangrijke mijlpaal in het streven om de inhoud van de psalmen te bewaren voor een nieuwe generatie. Begin december verscheen de eerste fysieke deeluitgave met daarin 30 psalmen in de Klassiek Eigentijd

Studiedag klimaat
Persbericht

Studiedag wil voorgangers helpen spreken over klimaat zonder te vervreemden

Hoe preek je over klimaat en zorg voor Gods schepping zonder moralistisch te klinken of gemeenteleden van je te vervreemden? Met die vraag organiseert de Theologische Universiteit Utrecht samen met GroeneKerken een studiedag voor predikanten, voorgan

Jac de Gooijer
Interview

Messiasbelijdende Jood roept kerk op tot inkeer: "We hebben de stam verlaten"

Hij groeide op in een gereformeerd gezin waar God vooral werd gevreesd. Pas veel later ontdekte Jac de Gooijer dat hij Joodse wortels had. Tegenwoordig woont hij op een afgelegen eiland in Indonesië, waar hij christelijke voorgangers lesgeeft in het

Handy en Mirjam Tims
Video

Speciale kerstuitzendingen van Hour of Power: Handy en Mirjam Tims zijn te gast op eerste kerstdag

Het is bijna kerst! Op 25 december hoor je bij Hour of Power het aangrijpende verhaal van Handy en Mirjam Tims. Ooit vierden zij Kerst gescheiden van elkaar: Handy op straat, Mirjam alleen met de kinderen. Nu vertellen ze openhartig wat er veranderde

Jacobs
Column

Chanoeka heeft ons geleerd dat er wonderen kunnen plaatsvinden

Chanoeka is achter de rug. In zijn meest recente dagboek blikt opperrabbijn Jacobs terug op de afgelopen periode. Daarbij vertelt hij onder meer dat hij kampt met een schuldcomplex dat hij probeert van zich af te schrijven. Ook vertelt de opperrabbij

SGP
Nieuws

Besluit over vrouwen op SGP-kieslijsten wordt overgelaten aan volgend kabinet

Het demissionaire kabinet neemt geen definitief standpunt in over het wettelijk verplichten van vrouwen op de kieslijsten van de SGP. Die beslissing wordt overgelaten aan een volgend kabinet. Dat blijkt uit een brief van minister Rijkaart van Binnenl

Kerst
Analyse

Kerst vieren voor miljoenen christenen levensgevaarlijk: hoe zit dat in het Westen?

De geboorte van Christus openlijk vieren met familie en vrienden is voor veel mensen vanzelfsprekend. Maar heel veel christenen wereldwijd hebben die luxe niet. Sommige vieren kerst in het geheim omdat openlijk christen-zijn in hun land of omgeving l