Mijn worsteling met een gezonde kerkcultuur

Column 7 april 2025 5 minuten Anne Borkent

Anne Borkent

Wat begint als een bijbels principe van respect en erkenning voor leiderschap, kan langzaam veranderen in een cultuur van vrees en manipulatie, zo schreef ik onlangs. Ik vertelde ook hoe we als leiderschapsteam besloten om titels af te schaffen in onze kerk om meer gelijkwaardigheid te creëren. Maar wat begon als een bevrijdende stap richting openheid en verbondenheid, bracht onverwachte uitdagingen met zich mee. In dit artikel deel ik waarom die balans tussen eer en gelijkwaardigheid soms lastig is en hoe ik nog steeds worstel om hierin mijn weg te vinden.

Lees ook

Familie Borkent

Anne Borkent zag zijn vrouw bijna sterven: "Psalm 113 was mijn reddingslijn"

Als gelijkwaardigheid doorslaat
Na het afschaffen van titels in onze kerk leek alles eerst soepeler te lopen. Mensen voelden zich meer op hun gemak en de afstand tussen leiders en leden leek kleiner te worden. Maar na enkele maanden begon er iets te kantelen. De balans sloeg door.

Onder sommige (vooral jonge) mensen begon er een houding te ontstaan die nét iets te los werd. Wat eerst een fijne openheid was, veranderde langzaam in een ongezonde vorm van gelijkheid. Ik kreeg appjes met:

• ‘Hey, je hebt dit nog niet gedaan. Hoe zit dat?’
• Of op zondagochtend: ‘Yo gabber, hoe is het?’ gevolgd door een high five in plaats van een normaal gesprek en een hand.

Meer Anne Borkent

Bekijk het dossier Anne Borkent

Lees ook

Anne Borkent

Een aantrekkelijke kerk creëren met entertainment: goed idee?

Lees ook

Anne Borkent

Veel kerkleiders worden ten onrechte pastor genoemd (en dat is problematisch)

Praatmee

Beluister onze podcast

#361 Jeffrey & Andries Knevel over SGP-vrouwen, de nieuwe paus en het Joodse volk

Of beluister op:

Luister naar

0:00

Steun God Radio

Meerartikelen

paus

Paus waarschuwt voor oppervlakkige kijk op Jezus: “Verlaag Hem niet tot een superheld”

Tijdens zijn eerste homilie als paus heeft Leo XIV een krachtige oproep gedaan aan christenen wereldwijd: “Verlaag Jezus niet tot een charismatische leider of superman.” De paus benadrukte dat Jezus niet zomaar een inspiratiebron is maar de levende H

Bijbel

Britse gemeente trekt plannen om christelijke straatprediking te verbieden in

De gemeenteraad van het Engelse Rushmoor overwoog om christelijke straatprediking in de binnensteden van Farnborough en Aldershot te verbieden. Na aanhoudende kritiek van lokale kerkleiders, straatpredikers en conservatieve raadsleden ziet men hier n

Euthanasie

Brits wetsvoorstel om euthanasie uit te breiden: christelijke organisaties geschokt

Christelijke organisaties en voorvechters van rechten voor mensen met een beperking hebben felle kritiek geuit op een nieuw rapport van de Britse overheid. Volgens dat rapport zou het legaliseren van euthanasie voor terminaal zieke mensen de Britse g

Ds. J. J. Mulder

Ds. Mulder deelt in preek prachtig gedicht over Jezus dat hem dierbaar is

'Vader, vergeef het hun, want zij weten niet wat zij doen', dit bad Jezus voor Zijn vijanden toen Hij aan het kruis hing. Ds. J. J. Mulder uit Dordrecht behandelde in aanloop naar Pasen in een prekenserie alle kruiswoorden van Jezus. De hervormde pre

christenen Iran

Iraanse christenen moeten jarenlang de gevangenis in

Drie christelijke bekeerlingen in Iran moeten zich bij de autoriteiten melden voor een jarenlange gevangenisstraf. Ze kregen vanaf 7 mei vijf dagen de tijd om zich te melden bij de Evin gevangenis in Teheran. Het gaat onder meer om een zwangere vrouw

Elbert Pogosjan en dr. P. de Vries

Kan een christen zijn redding verliezen? Christenen in debat

De vraag of een christen zijn redding kan verliezen, is voor veel gelovigen een principiële kwestie. Ze raakt namelijk aan het karakter van God, de zekerheid van het geloof en de verantwoordelijkheid van de mens. Voorstanders van eeuwige zekerheid ge

patiënt

Dagelijks leven

Refoweb-vragensteller: 'De kerk lijkt wel een ziekenhuis'

'Bidden kan je overal, maar er zijn meer zieke gelovigen dan wij denken. Vaak dacht ik: de kerk lijkt wel een ziekenhuis. Dit is serieus. Er zijn veel ernstige zieke mensen in kerken. Hoe kan dat als daar zoveel voor gebeden wordt?', aldus een vragen

Kerkmuziek

TUA organiseert symposium over muziek tijdens kerkdiensten

Welke plaats mag muziek innemen in het geheel van een eredienst? Een spannende vraag, die heel verschillend wordt beantwoord. Terwijl de ene gemeente kiest voor gedragen psalmgezang met ingetogen orgelbegeleiding, staat in een andere kerk een complet

Vooruwkinderen

Bijbelslaapverhalen: de populairste podcast onder christelijke kids

Thuis in Geloof

Knutsels, proefjes & spelletjes voor uw kinderen: bekijk nu

De Henkie Show is leuker dan Netflix: start met kijken

Zo geef je kinderen een onvergetelijke tijd in de kerk

Dezeweekpopulair

Elsbeth Gruteke

Krans leggende PVV’er leidt tot kortsluiting bij ds. Elsbeth Gruteke: ‘Onverdraaglijk’

Honderden Urkers bijeen om overleden Krijn de Jong laatste eer te bewijzen

Frontrunners opent kerk in Zeeland: 'God sprak duidelijk'

CU-raadslid wil dat gemeente Utrecht voortaan term 'genocide' gebruikt voor situatie Gaza

6 dingen die je moet weten over de nieuwe paus Leo XIV

Leo XIV eerste Amerikaanse paus: "De wereld heeft Christus nodig"

BestgelezenRooms-KatholiekeKerk

Andries Knevel

Waar moet de nieuwe paus aan voldoen? Andries Knevel antwoordt

Deze week vindt in Rome het conclaaf plaats. Verschillende kardinalen van de Rooms-Katholieke Kerk komen deze week samen om een nieuwe paus te kiezen. Waar moet een nieuwe paus aan voldoen? Op deze vraag geeft theoloog en journalist Andries Knevel an

ANP/Alberto Pizzoli

Zwarte rook boven Vaticaan: dit is wat we de komende dagen kunnen verwachten

Woensdagavond kwam er zwarte rook uit de schoorsteen van de Sixtijnse Kapel. Dat betekent dat er nog geen nieuwe paus is gekozen. Vandaag wordt het conclaaf hervat en vinden er vier nieuwe stemrondes plaats. Cvandaag zet kort op een rijtje wat we de

Biechten

Hoe gaat de biecht in z'n werk? Bekijk deze uitlegvideo

Nog nooit gebiecht of is het lang geleden? In deze video wordt stap voor stap uitgelegd hoe biechten in zijn werk gaat. Wat zeg je precies? Hoe bereid je je voor? En wat kun je verwachten? Bekijk de video van het YouTube-kanaal Credo en klik hier voo

Meerartikelen

vijgenboom

Als de vijgenboom niet bloeit

Wie Bijbelvast is, heeft waarschijnlijk meteen een idee waar de titel boven deze blog vandaan komt: uit Habakuk. Daar staat een opvallende tekst, helemaal aan het slot van het boek van deze oudtestamentische profeet. In heel het hoofdstuk klaagt hij

Hans Dijkhuizen en Janneke Janssen

Christelijke studenten kijken naar porno: Hans en Janneke deden onderzoek

De overgrote meerderheid van de christelijke studenten die porno kijkt ervaart schuld en schaamte. De schaamte tegenover God is groter dan tegenover hun ouders en vrienden. Dit bleek eerder uit praktijkonderzoek van Janneke Janssen en Hans Dijkhuizen

Vladimir zit op school

Vlad (10) heeft autisme: "Welke kansen heeft mijn kind?"

Kinderen met een beperking krijgen in Moldavië geen kans om zich te ontwikkelen. Sterker nog: ze worden weggestopt. Geïsoleerd. Ook de 10-jarige Vlad bleef lange tijd bij zijn alleenstaande moeder. Hij heeft een zware vorm van autisme. “Er was geen e

Jeremy Clarkson

Engelse tv-presentator stelt dat westers christendom in gevaar is door lage geboortecijfers

Voormalig Top Gear-presentator Jeremy Clarkson heeft in zijn column in The Sun zijn zorgen uitgesproken over de toekomst van het christendom. Dat meldt Christian Today. Volgens de Brit dreigt het geloof in het Westen langzaam te verdwijnen door een s

Ds. C. P. de Boer

CGK-predikant vraagt kerkgangers hoe ze hun vrije tijd besteden: "Leest u nog wel eens?"

"Hoe besteedt u uw vrije tijd? Leest u nog wel eens een goed, christelijk boek?", die vragen stelde ds. C. P. den Boer onlangs in een preek. De christelijk gereformeerde predikant wijst op het feit dat een hoop mensen tegenwoordig stellen dat ze nauw

Wilkin van de Kamp

Wilkin van de Kamp stelt dat kerken soms te druk zijn met geschreven en ongeschreven regels

"Wat kunnen we toch druk zijn met met de geschreven en ongeschreven kerkregels die de kudde bij elkaar moeten houden en die haar dienen te beschermen, terwijl het enige wat we echt nodig hebben een bron van levend water is", stelt spreker Wilkin van

Jan de Wit

Terugkijken: Jan de Wit beantwoordt Refoweb-vragen

Jan de Wit, voormalig docent Engels en godsdienst, is tegenwoordig voltijds theologiestudent aan het Hersteld Hervormd Seminarie en pastoraal medewerker in diverse hersteld hervormde gemeenten. Op Refoweb beantwoordt hij regelmatig geloofsvragen van

Psalmen Challenge

Psalmen Challenge: in deze podcast bespreken christenen Psalm 68

Symfonie van het hart is de psalmenchallenge die jou voorziet van alles wat je nodig hebt om het hele psalmenboek uit de Bijbel door te gaan. Teun van der Leer, Remko Ongersma en Peter Kruijt, de initiatiefnemers van de Psalmen Challenge, bespreken s

Chris Develing

Boodschap voor pro-Palestina demonstranten: wees consequent

Activist Frank van der Linde verwoordde deze week op X wat veel van zijn medestanders ook vinden: je mag demonstreren op de plek van de Nationale Dodenherdenking en daarbij schreeuwen. De arrestatie van een paar activisten die precies dat deden, vind

Pieter

Ds. Pieter Both: "We accepteren te snel dat God ongrijpbaar is"

"Veel mensen vinden het lastig om God daadwerkelijk te ervaren in hun leven", vertelt predikant en auteur Pieter Both. Hij schreef samen met Jeltsje Elzinga, Peter Smilde en Jake Schimmel het nieuwe gespreksboekje van het Evangelisch Werkverband (EW)

Johan Vink

Stille tijd is geen corvee en al helemaal geen verloren tijd

Er wordt van alle kanten aan ons getrokken. Er is teveel wat onze aandacht vraagt. Maar aandacht is een schaars goedje. Want als we niet oppassen laten we ons opslokken door de tirannie van het urgente. Ten koste van wat echt onze focus verdient: nam

Ursela von der Leyen

Europese Commissie zegt benoeming speciaal EU-gezant geloofsvrijheid toe

Ursula von der Leyen heeft toegezegd een nieuwe speciaal EU-gezant voor geloofsvrijheid te benoemen. Deze toezegging deed ze maandag in een brief aan de co-voorzitters van de intergroep geloofsvrijheid: de Slowaakse Miriam Lexmann (EVP) en Bert-Jan R

Dezemaandpopulair

Kees van Helden

Er is iets gruwelijk mis in ons land: hoe de overheid met twee maten meet bij demonstraties

Ds. G. H. Molenaar

Hervormde gemeente Kesteren brengt beroep uit op ds. G. H. Molenaar

Pro-Palestijnse demonstrant

Bezoekers CvI-lezing woest op politie en gemeente Zaltbommel: "Lieten ons aan ons eigen lot over"

CvI-gebouw Nijkerk

ChristenUnie, SGP en JA21 stellen Kamervragen na ongeregeldheden bij CvI-lezing

Ds. M. Kempeneers

CGK Urk brengt beroep uit op ds. M. A. Kempeneers

Dagelijks leven

Hoe wij bij een CvI-lezing werden belaagd en geïntimideerd door demonstranten

BestgelezenHel

Jan Hoek

Is de hel tijdelijk? Pas op voor wishful thinking

Reinier Sonneveld verdedigde eerder deze week de visie van alverzoening, zoals uitgewerkt in zijn boek Het einde van de hel. Hij stelt dat de hel in de Bijbel niet als eeuwig wordt beschreven, maar als een tijdelijke realiteit behorend tot het ‘komen

YouTube

Voormalig boeddhistische monnik beweert de hel te hebben gezien na zelfmoordpoging

Steve Kang, ooit boeddhistisch monnik en nu evangelisch voorganger, vertelt openhartig over een schokkende ervaring die zijn leven voorgoed veranderde. Na een zelfmoordpoging in 1998 zegt hij dat hij terechtkwam op een plek die hij alleen als de hel

Reinier Sonneveld

Is de hel tijdelijk? Onderzoek zélf de Bijbel

Het boek 'Het einde van de hel' zet christenen op een dwaalspoor, zo stelde pastor Sebastiaan van Wessem. Auteur Reinier Sonneveld vliegt met zijn boek volgens dominee John de Groot Bijbels uit de bocht. En dominee J. (Jan) Belder bevindt zich liever

BestgelezenConflictIsrael-Palestijnen

Chris Develing

Boodschap voor pro-Palestina demonstranten: wees consequent

Activist Frank van der Linde verwoordde deze week op X wat veel van zijn medestanders ook vinden: je mag demonstreren op de plek van de Nationale Dodenherdenking en daarbij schreeuwen. De arrestatie van een paar activisten die precies dat deden, vind

Europees Parlement: antisemitisme en geweldverheerlijking moet uit Palestijnse schoolboeken

Het Europees Parlement roept de Palestijnse Autoriteit op om haar schoolboeken zo spoedig mogelijk op te schonen: zonder antisemitisme of het verheerlijken van geweld tegen Joden. Het Europarlement wil dat de Palestijnen dit doen vóór het begin van h

Frankrijk en Israël

Franse Joden vluchten met hulp van christenen naar Israël: “Het voelt als thuiskomen”

Bijna vijftig Joden uit Frankrijk zijn onlangs aangekomen in Israël, op de vlucht voor het toenemende antisemitisme in hun thuisland. Hun reis werd mogelijk gemaakt met steun van een christelijke organisatie. De groep werd op Ben Gurion Airport harte