'Homoseksualiteit en kerk': Jezus leert met nieuwe ogen Bijbel te lezen
We gaan als gemeente (nogmaals) het gesprek aan over homoseksualiteit. Een commissie heeft al een tijd lang voorbereidingen getroffen en gemeenteleden uitgenodigd om te zien wat er leeft. Diverse ontmoetingen hebben al plaatsgevonden. Nu is het tijd om gemeentebreed met elkaar in gesprek te gaan. Welke weg wijst de Heer?
1. Wie zijn we als gemeente van Jezus?
‘Ik wil graag, wij willen graag lid worden van de gemeente’. Wat mooi als nieuwe leden zich melden. De afgelopen jaren is dat regelmatig gebeurd. Wat een zegen hebben we ontvangen in deze leden. Nieuwe leden – alleenstaand, stellen of gezinnen – zeggen vaak dat onze gastvrijheid en vriendelijkheid meespeelt in hun overweging om hier lid te worden. Dank de Heer hiervoor. Zo meldde zich een paar jaar geleden een stel met de vraag of zij lid konden worden. Natuurlijk. Prachtig. We zijn gastvrij en vriendelijk. Welkom en doe mee. O ja… het zijn twee vrouwen. Twee zussen in onze Heer Jezus Christus.
En dan? Mogen ze aan het avondmaal? Mogen ze lid worden maar niet als ze seks met elkaar hebben? Je haalt het, terecht, niet in je hoofd om zoiets te bedenken als er een ander (hetero)stel lid wordt. Of misschien wel lid worden maar dan liever geen publieke functie? Een beetje achterin de kerk zitten a.u.b.
Deze zussen in de Heer legden met hun vraag onze verlegenheid bloot. We hebben geen antwoord. Ze gaan een deurtje verder. Hopelijk vinden ze daar onderdak. De afgelopen jaren hebben we als gemeente veel moois gekregen. Maar ook verdrietige dingen meegemaakt. Dit was er een.
In Jezus
We gaan als gemeente het gesprek over LHBTI aan. Als preekthema heb ik onder meer voor homoseksualiteit en kerk gekozen. Dat doe ik omdat het niet alleen gaat over wie jij bent en wie ik ben, wie nieuwkomers en ‘vaste gasten’ zijn. Het gaat ook en misschien wel in de eerste plaats over wie wij samen zijn. Lichaam van Jezus. Kerk. Wie is daar welkom? Wie bepaalt dat? Mag je jezelf zijn in de gemeente? Is er ruimte, gelegenheid en vertrouwen om te ontdekken wie je bent; homo, hetero, bi, trans of anders? Of verhinderen geschreven en vooral ongeschreven regels dat?
Gemeente, gaat het gesprek over LHBTI lukken? Komen we er samen uit? Ik heb wel eens het idee dat het gesprek over homoseksualiteit lijkt op de presidentsverkiezingen in de VS. Dat land is zo hopeloos verdeeld dat je óf wakker wordt met een kater óf heel blij. Maar het belangrijkste blijft zoals het is; het land blijft verdeeld. Zo gaat het in de kerk ook. Kerken scheuren vanwege homoseksualiteit. Kerkleden lopen weg of komen juist vanwege standpunt x of y. Kan het anders?
Dat begint, gemeente, met zelfonderzoek. Ieder voor zich voor Gods aangezicht. Waarom is dit zo belangrijk? Is dit waar het in de kerk om gaat? Doen we zo niet veel te veel mee met onze cultuur waar deze dingen je identiteit bepalen? Wij zijn van de Heer. Hij is ons nieuwe leven. Vorige week hebben we dat gezien bij de doop, het ‘bad van de wedergeboorte’ (Titus 3:5). Laat zijn evangelie ook bepalen hoe we met elkaar omgaan.
2. Jezus’ nieuwe orde
We luisteren naar Jezus. Mattheüs 19 is fundamenteel. Het komt vaak terug in de discussie over homoseksualiteit. Bij een gemene strikvraag[i] over echtscheiding gaat Jezus terug naar het begin. Naar de Schepper van man en vrouw. Zo opent de Bijbel (Genesis 1 en 2). Zo bevestigt Jezus het. Mannelijk en vrouwelijk geschapen door God en zo één gemaakt. Een scheppingsorde zoals wel eens gezegd wordt. Is dit niet duidelijk genoeg voor ons en onze vragen?
Twee maten
Als dit duidelijk is dan betekent dit in de eerste plaats dat je als man en vrouw niet mag scheiden. En dat je vervolgens zeker niet mag hertrouwen (met iemand die gescheiden is). Want dat is het punt aan de orde in Mattheüs 19. Maar dit is niet de kerkelijke praktijk. (Hetero)stellen trouwen opnieuw. Soms ook in de kerk. Zo één-op-één passen we de eerste les van Jezus niet toe (en daarvoor is, ook op basis van de Schrift, wel wat te zeggen). Voor homoseksuelen zijn we heel wat strenger op basis van dezelfde tekst. Tegen hen zeggen we – of hebben we gezegd – dat ze geen relatie kunnen aangaan.
Dit verschil in toepassing is belangrijk. Dit duidt op een scheve kijk op de zaak. We meten met twee maten. Hetero’s hebben een streepje voor. Blijkbaar kijk je snel met hetero-ogen naar zo’n tekst. Dat is de norm. De ongeschreven norm. Boks daar maar eens tegenop. Dat is niet te doen.
Bruiloft van het lam
Is die zogenaamde scheppingsorde dan niet van belang? Zeker wel. Ik kom er zo op terug. Maar eerst iets belangrijkers. Het is zaak verder te luisteren naar Jezus. Jezus spreekt zo scherp over huwelijkstrouw dat de discipelen zich een ongeluk schrikken. Als het zo is als Jezus zegt dan begin je beter niet aan een huwelijk (Mattheüs 19:10). Opvallend. Want het huwelijk was toen geschreven en ongeschreven norm. Een van de belangrijkste van God gegeven ordes uit die tijd. Maar Jezus schrijft het niet-trouwen hoog aan (Mattheüs 19:12). Wat krijgen we nou!? Jezus stopt niet maar doet er een schepje bovenop. Hij heeft het over mensen die vanwege het koninkrijk op een andere manier vruchtbaar zijn dan door een huwelijk (Mattheüs 19:12). Ongehoord in Israël. Hoe kan dit?
We hebben het vaker gezien: juist in de strikvragen, als Jezus helemaal klem zit, gaat Hij stralen en helemaal laten zien wie Hij is.[ii] Het geheim van dit stukje is Jezus zelf. Jezus noemt zich bruidegom (Mattheüs 9:15). Er komt een bruiloft aan (Mattheüs 25:1-13). De dag van Jezus en zijn bruid (Opwekking 585 en 818). Het evangelie leert ons om die dag niet alleen naar ‘straks’ te verplaatsen. Die dag is begonnen voor wie gelooft.[iii] Mensen worden als engelen die niet trouwen (Mattheüs 22:30).[iv] Alles wordt anders. Het is de orde van de gekruisigde koning. De ‘man’ die op ongedachte wijze zijn leven geeft voor zijn ‘vrouw’. Het is begonnen.
Weergaloos is Jezus’ optreden. Jezus gebruikt de strikvraag over het huwelijk om te laten zien dat Hij een nieuwe bladzijde opslaat. De Schepper van man en vrouw (Genesis 1) is in Jezus de ‘man’ van de ‘bruid’, de gemeente. Zij worden helemaal één. In het avondmaal proef je dat al (Catechismus Zondag 28).
Nieuwe ogen
Jezus leert je met nieuwe ogen Bijbel te lezen. Niet met hetero-ogen. Ook niet met homo-ogen. Jezus leert je te kijken met zijn goddelijke blik. Blijkbaar verwijst het geheim van Adam en Eva, het geheim van man en vrouw naar het mysterie van Jezus en zijn bruid, de kerk (Efeze 5). Blijf niet stilstaan bij deze tijdelijke orde. Kissebis niet over het huwelijk van man en vrouw. Die orde verdwijnt. In Jezus begint er iets nieuws. Geloof in Hem. Dat is de orde. Waarin het er niet toe doet of je man bent of vrouw (Galaten 3:28). Volg Jezus. Dien elkaar. En leef tot zegen voor wie God op jouw pad plaatst.
Goddelijke zegen voor allen
En dan is het zaak nog een stap verder te zetten in het luisteren naar Jezus. Meestal stoppen de lezingen en de discussie (over homoseksualiteit of echtscheiding) bij Mattheüs 19:12. Dat lijkt een raadselachtige uitspraak waarmee het geheel eindigt.
Maar het wordt nog wonderlijker. Gelijk na het stukje over het huwelijk gaat het over kinderen die bij Jezus komen. Kinderen die, in die tijd, niet meetellen.[v] Zie je eerste jaren überhaupt maar eens te overleven. ‘Het’ heet een kind in het evangelie.[vi] Onzijdig. Queer zogezegd. Die zagen ze over het hoofd. De discipelen menen dan ook dat Jezus geen tijd en aandacht voor kinderen heeft. Geheel volgens gewoonte van die tijd. Opnieuw komt er dan emotie om de hoek. Dit keer bij Jezus zelf (Marcus noteert dat).[vii] Hij wordt kwaad. Dat gebeurt niet zo vaak. Juist de kinderen zijn welkom bij Jezus. Echt ieder telt mee. Misschien juist diegenen die jij over het hoofd ziet. Die niet die vanzelfsprekend meetellen in de ‘gewone’ orde die wij met z’n allen zo normaal vinden. Jezus kijkt anders. Hij is anders. Jezus legt hun de handen op. Zij ontvangen goddelijke zegen.
Dit handelen van Jezus is nieuw. Het sluit naadloos aan bij zijn spectaculaire antwoord op de vraag over trouwen en echtscheiding. Jezus is Heer uit een stuk. Herder van alles en allen.
Tegenover
Wat zullen de mensen hun ogen hebben uitgekeken. Hoofdschuddend en vast ook met afgrijzen hebben geluisterd en toegekeken naar deze Rabbi uit dat dorp van niks. Niet normaal. Dit gaat de perken te buiten. Ja! Goed aangevoeld. Er komt een nieuw tijdperk. Het tijdperk van het geloof (Galaten 3:25). Een tijdperk waarin je niet onderworpen bent aan de wet alsof je onmondige kinderen bent of een slaaf die domweg bevelen heeft op te volgen (Galaten 3 en 4).[viii] Het tijdperk van het geloof waarin je volwassen bent. Volwassen ten opzichte van de Heer. Jezus wil een echte tegenover (Genesis 2:18 Naardense Bijbel). Een ‘bruid’ die weet wat ze wil (Efeze 5). Die het goede zoekt en doet voor allen en zo lijkt op haar ‘man’.
Zo zijn we in Jezus’ naam op weg naar het tijdperk van het zien (Openbaring 22:4).
3. De Bijbel en homoseksualiteit
En wat betekent dit stukje nu voor ons gesprek? Hoe volgen wij deze fantastische Heer? Een-op-een is dat niet te zeggen maar de contouren tekenen zich af. Wij discussiëren naar aanleiding van Mattheüs 19 over een scheppingsorde, over man en vrouw en over het huwelijk. Maar Jezus zegt en doet iets anders. Hij bekommert zich niet in de eerste plaats om die voor ons o zo belangrijke en fundamentele zaken. Jezus richt de aandacht op Zichzelf. Hij is de Bruidegom. Hij wil jou als ‘bruid’. Er komt een nieuwe tijd.
De opdracht is: volg Jezus en wees elkaar trouw in de relaties waarin God je plaatst. En heet iedereen welkom die in Hem gelooft of die naar Hem zoekt. En investeer in dat geloof. Dat is in deze bedeling de manier om je in alles te laten leiden door de Geest. En heet juist in Jezus’ naam diegenen welkom die niet in onze vanzelfsprekende meerderheidsstraatjes lopen. Lesbiennes, homo’s, biseksuelen, transgenders, queers – wie ook maar. En als zij iemand vinden om in dit tijdelijke bestaan een relatie aan te gaan? Je kunt Mattheüs 19 op dit punt niet overvragen. Maar de orde van het geloof in Jezus geeft voldoende houvast om in Jezus’ plaats zijn zegenende handen te zijn voor deze broers en zussen. Jezus draait het helemaal om. Jouw gedachte voor wie Zijn zegen wel en voor wie níet is, snijdt Hij de pas af. Ieder mag naar hem komen. Moet naar hem komen. Verhinder niemand.
En als iemand die tegenover omwille van koninkrijk niet (wil) vinden of op een andere manier dan die persoon vanuit zichzelf misschien wil (Mattheüs 19:12), toon dan je diepe respect voor een weg die vandaag tegendraads is. En wees vooral voor elkaar tot zegen zodat niemand in de gemeente erbuiten staat, kapot gaat aan een ‘gezinnetjeskerk’. En loop zo tastend en toch ook met overtuiging in dit tijdperk van geloof naar de dag van het volle zicht.
Is dit teveel gevraagd? Ik denk dat dit de weg van Jezus is.
Bijbelse standpunten
Het is goed iets meer te zeggen en stil te staan bij de Bijbel en homoseksualiteit. Ik snap en volg de standpunten die ongeveer de uitersten vormen. Ik zeg er iets over. (Er is veel meer en een en ander komt aan bod in het materiaal dat de commissie heeft toegestuurd).
I De Bijbel spreekt niet over homoseksualiteit
Aan de ene kant is er het Bijbels-theologische standpunt dat de Bijbel niet spreekt over homoseksualiteit (zoals wij dat vandaag kennen als levensgevoel).[ix]
Wie dit standpunt aanhangt doet de Bijbel niet dicht, zoals sommigen menen. Je luistert naar de bekende teksten uit bijvoorbeeld Leviticus waarin staat dat een man geen seksuele omgang mag hebben met een man zoals die man dat met een vrouw heeft. Deze teksten gaan volgens deze uitleggers over de normen en waarden van die tijd. Gepenetreerd worden werd indertijd gezien iets wat minderwaardig is, niet-mannelijk. Zo wordt de een vernederd en laat de ander zien wie de baas is (zie Genesis 19). Gods goede geboden beschermen de integriteit van lichaam en ziel.
Onze relaties vandaag zijn heel anders. Dat zijn relaties gebaseerd op gelijkwaardigheid en worden ook wel relaties van romantische liefde genoemd (best ‘onbijbels’ trouwens, zulke relaties). Op die relaties zijn deze geboden niet van toepassing. Sterker nog: als je elkaar liefhebt en integer met elkaar omgaat doe je juist precies wat God wil. Als God je een tegenover geeft, heb elkaar dan lief en dien samen de Heer en elkaar – of je nou hetero- of homoseksueel bent.
Misschien vind je deze visie vreemd of komt die onbekend over. Toch pas je de principes ervan dagelijks zelf toe. Niemand van de vrouwen hier noemt haar man ‘heer’ terwijl de Bijbel dat wel van je vraagt (1 Petrus 3:6). De welkomstcommissie houdt het zondags gelukkig bij ‘goedemorgen’ terwijl de Bijbel zegt dat je elkaar met ‘een heilige kus’ moet groeten (Romeinen 16:16). De jongeren waren van de week bij de Expositie Kerk & Slavernij. Met de hand op de Bijbel is slavernij verdedigd. Vandaag vinden we slavernij een misdaad tegen de menselijkheid. En zo is er zoveel meer. Waarom is homoseksualiteit zo’n issue?
II Scheppingsorde
Aan de andere kant is te denken aan het standpunt dat de zogenaamde scheppingsorde als uitgangspunt neemt. Als je in de kerk bent grootgebracht herken je dit standpunt gelijk. Man en vrouw schiep Hij hen (Genesis 1). Jezus bevestigt die orde (Mattheüs 19). De bekende Bijbelteksten die altijd afwijzend zijn over homoseksueel geslachtsverkeer worden in dat licht gezien. Zo bevestigen ze het positieve, Bijbelse denken over man en vrouw. Homoseksuelen zijn dan, hopelijk – dat spreekt helaas niet voor zich - welkom in de kerk maar kunnen geen relatie aangaan.
Degenen die menen dat dit standpunt achterhaald is, hebben het verkeerd. Niet alleen omdat de kerk sprak/dacht en/of dat nog doet over homoseksualiteit als ‘ongeordende liefde’. Bijzonder is dat ook iemand die tot geloof in Jezus komt, en deze orde niet heeft meegekregen van huis uit, tot dit standpunt komt en niet wil trouwen met iemand van haar eigen geslacht omdat dat volgens haar niet naar de Bijbel is.[x] Doe niet alsof het westerse gelijkheidsdenken een soort evangelie is dat uiteindelijk de wereld wel zal veroveren.
Op dit punt kun je met enige zorg kijken naar ontwikkeling in onze kerken. Een aloud standpunt lijkt vandaag soms amper meer in beeld en dat is geen goede zaak.[xi]
De Geest en wij
Ik noem deze twee standpunten en daartussen zit nog een oerwoud aan variatie en meningen. Ik kan heel veel volgen maar zie ook in dat geen van alle standpunten volledig overtuigt. Mij in ieder geval niet.
Wat is dan wijsheid? Hoe is de kerk vandaag die ‘vrouw’ die net als haar ‘man’ weet wat ze wil? Ik denk dat het zaak is op te passen de Bijbel als een soort melkkoe te gebruiken (misbruiken) om met veel teksten te weten hoe het zit. Waarbij ik er wel wil bij zeggen dat je je Bijbel in ‘s hemelsnaam open doet! Hoeveel mensen hebben hun mening al klaar voordat ze een letter hebben gelezen of lezen met name dat wat in hun straatje past.
Conclaaf
Ik zie het gesprek over homoseksualiteit als een onderwerp waarvan Paulus zegt dat je moet onderzoeken wat Gods wil is (Efeze 5:10). Je gaat in geloof om met wie en met wat God op je pad plaatst en maakt je daar niet makkelijk vanaf. Denk aan Paulus. Hij zegt wel eens dat hij zelf – en niet de Heer – een voorschrift geeft (1 Korintiërs 7:12). Blijkbaar zegt de Heer niet alles voor iedere situatie. Denk aan de begintijd van Jezus’ gemeente. Toen kwam er geen briefje uit de hemel dwarrelen met daarop een tekst wat te doen met de door God voor altijd ingestelde besnijdenis, toen de missie onder de ‘onbesnedenen’ zo succesvol bleek (Galaten 2).[xii] En toch kwamen ze er na veel gekibbel uit. In eenheid van geloof – al blijf het ding (Galaten).
En luister dan naar wat ze zeggen. Hoe ze hun standpunt kenbaar maken. Zeggen ze: ‘we zijn onzeker? Lastig, lastig; het staat niet in de Bijbel maar misschien, wellicht…?’ Nee. Dit zeggen ze: het heeft de Heilige Geest en ons goedgedacht (Handelingen 15:28, Herziene Statenvertaling)… – en dan komt hun besluit. Zie je dit?
Dit is zo mooi. Het gaat om meer dan een standpunt. Hier staat die ‘vrouw’ (kerk) die leeft in het tijdperk van het geloof dat haar ‘man’ heeft gebracht (Mattheüs 19). Gezien de kwestie (besnijdenis) is dit een ongehoorde stap. Maar de gemeente zet die. Zo volgt ze Jezus in Mattheüs 19. Zij laat zich niet ringeloren. Zij laat zich door niemand gezeggen dan door de Geest.
Wees jezelf
Dit vooral wil ik jullie meegeven, gemeente. Wees – en dat bedoel ik niet op een westerse maar op een christelijke manier – jezelf. Jullie zijn van Jezus. Jullie zijn hem toegewijd, van jong tot oud. Denk nog even terug aan vorige week. De getuigenissen van … en de doop van …. Dan zie je hoe goed jullie op weg zijn. Echt ieder draagt zijn/haar steentje bij. Zeg dan niet ‘toen een prachtige dienst’ en vandaag ‘een lastig onderwerp’. Het is één. Eén Heer. Eén geloof. Eén leven. Zoek elkaar in Jezus. Zoek het belang van de ander en doe zoals je Heer (Filippenzen 2).
4. Het leven van de gemeente
Het liefst had ik hier ‘amen’ gezegd, gemeente. Maar er is toch nog een stap nodig. En dat is vandaag de meest wezenlijke stap.
Wij, Jezus’ ‘vrouw’, hebben in de spiegel te kijken. Er ontbreekt vandaag iets. Iemand. … gaf haar getuigenis en daarvoor dank ik de Heer. Maar waarom staat er niet iemand op van de LHBTI-ers zelf die vertelt waarom hij/zij het goed vindt om een relatie met iemand van hetzelfde geslacht aan te gaan? Die leden zijn er wel. Toch stappen ze niet naar voren. Hoe komt dat?
Ik denk dat we een stap terug moeten doen. Ik denk aan … en zijn verhaal.[xiii] … vertelde bijna zes jaar geleden hier zijn levensverhaal. Aan het einde zei … dit:
Wat betreft het hebben van een relatie tussen twee broers of zussen vind ik het nog steeds lastig. Langzamerhand begin ik te denken dat het mag. Een relatie in liefde voor elkaar. En bovenal in liefde voor God.
Zijn getuigenis was aangrijpend. Ik heb veel tranen gezien. En vervolgens? ‘Mooi gesproken en heb het goed (cf. Jacobus 2:16)? Wacht nog even op de vorige synode? Wij zijn zover nog niet – en wij gaan wel verder met ons huwelijk en ons gezin?’ Plaats dit eens in Mattheüs 19. Wat zou de reactie van de Heer zijn geweest? Zou Hij niet net zo kwaad worden als toen?
Dit voorval staat niet op zich en daarom noem ik het. Een paar keer heb ik in de afgelopen jaren als het in de diensten raakte aan of ging over LHBTI gehoord: ‘wat fijn dat je geen standpunt hebt ingenomen, dominee.’ Eerlijk zeggen, gemeente: hebben jullie dit ooit tegen een van mijn voorgangers gezegd? Laat ik voor mezelf spreken. Hierover preken, inclusief ‘toepassen’, zie ik niet als iets anders dan een ‘standpunt’ innemen in een jeugddienst of in een dienst over duurzaamheid. Ik wil graag mijn werk doen.
Ik denk ook aan het verhaal van … (CGK Zuidhoven) over het gezin waarin zij opgroeide.[xiv] Ze vroeg of homo’s en lesbiennes hier welkom zijn. Alle vingers omhoog. Wat mooi. Vervolgens zei ze dat ze niet verder zou vragen, want wat gebeurt er als ze vraagt of je ook welkom bent met je vriend(in)?
Veiligheid
Volgens mij, gemeente, is homoseksualiteit te lang een taboe geweest in onze gemeente. En blijft dit een heikel punt bij een deel van de gemeente. En het is, denk ik, niet slim om dat te negeren in ons gesprek. Niet als hoofdmoot maar wel om te benoemen en na te gaan waar dat op vastzit.
Daar komt iets bij. Soms gebeurt er iets nieuws in de gemeente. ……………………. (van de gemeente). Als je, vast met de beste bedoelingen, met opgeheven vinger de ander tegemoet treedt als er iets gebeurt ‘wat eerst niet zo was’ is het niet veilig. Ik kijk ook naar jullie, zo ongeveer de dertigers tot en met zestigers. Verdiep je in dit onderwerp en spreek je uit. Heb je er last van dat je tegen een opgeheven vinger aanloopt (en houd je dus maar je mond)? Wat is er dan nodig? Of is het je eigen geweten dat je onzeker maakt? Wat heb je dan nodig? Of ben je bang voor gedoe? En wat is er dan nodig?
Broers en zussen, we zijn als hele gemeente verantwoordelijk voor een klimaat waarin je jezelf kunt zijn, vooral met het oog op de generatie van de toekomst. Op dit moment zou ik het iemand die zelf LHBTI-er is niet aanraden om naar voren te komen en vrijmoedig te vertellen waarom je ruimte ziet voor een homoseksuele relatie. En dit is een serieus probleem.
Wij zijn die ‘vrouw’ waarvan Jezus verlangt dat zij weet wat ze wil en die daarom goed en veilig is. En dan gaat het niet over standpunten, zeker niet in eerste instantie. Maar elkaar leren kennen. Benieuwd zijn naar elkaar. Willen groeien in geloof, hoop en liefde. Zoeken naar de wil van de Heer. Het zal gaan over je levenspijn. Als dit gesprek je niks kost voer je niet het juiste gesprek.
Op weg
Gemeente, ik wil jullie ook bemoedigen. Volgens mij zijn wel al heel goed op weg. In het jaarthema over ‘eenheid en diversiteit’, ‘leven uit de Bron’ en het waardevolle project Beloved[xv] (over relatievorming) zijn we met elkaar het gesprek aangegaan. Steeds weer is dat, zoals ook nu, begeleid door mooi en inhoudsvol materiaal van commissies. De gesprekken gingen dwars door generaties heen. Met je eigen leeftijdsgenoten. In de kring.
In het bijzonder wil ik wijzen op onze nieuwe generatie. … vertelde er zojuist iets over. Je denkt echt verschillend en/maar je accepteert elkaar. That’s the Spirit. Jullie wijzen de weg.
Maar ik denk ook aan onze ouderen. In een ‘ouderdienst’[xvi] gaven … een getuigenis. … zei dat er van jullie ‘een niet gering aanpassingsvermogen’ werd gevraagd. Dat is zo. Het wordt jullie ook gegeven, zou ik willen zeggen. Jullie zijn inderdaad elastisch. Dat is iets bijzonders in en van onze gemeente. Tegelijk richtten jullie, ….., je in je getuigenis op de kern; het geloof in Jezus. Dat is de goede richting. Bij ieder onderwerp.
Let op jezelf
Ga in gesprek, gemeente. Probeer de uitersten te vermijden. Je kunt denken dat mensen die ‘lastig’ doen over homoseksualiteit dan maar moeten vertrekken. Je kunt denk dat als we als gemeente besluiten dat homoseksuele relaties in orde zijn vanuit het geloof, dat je dan vertrekt. Je kunt denken: ‘eerst veranderde er dit en nu weer dat’. En zo is er vast nog meer.
Al jouw gedachten en gevoelens zijn er. Leg ze neer voor de Heer. Doe dat in de eerste plaats. En vind een goede plek om hierover te spreken. Bedenk ook dat het hoort bij kerkzijn dat het gaat zoals het (nu) gaat. Lees Galaten of 1 Korintiërs. Blader eens door een boek over de kerkgeschiedenis. Altijd is er wat en soms is er heel veel aan de hand. In een verander-tijd zoals nu is het te verwachten dat het alle hens aan dek is. Kijk daar niet van op. En blijf je richten op die ene schat. Onze Heer. En bid om de eenheid die de Geest geeft en vraagt.
Zegen
Ik rond af. Ik begon met die zusters die zich afvroegen of ze bij ons lid konden worden. Hoe zou het met ze zijn? Stel dat er binnenkort twee broeders op de stoep staan. Ze willen lid worden. Een van hen wil gedoopt worden, net zoals … vorige week. En dan?
Gemeente, we voeren dit gesprek en doen dat als mensen met zonden en wonden. Wat komt er veel op tafel. Verdriet en onmacht. Pijn en verlangen. Frustratie en (on)zekerheid. Geloof en liefde. Trouw en goedheid.
We voeren dit gesprek in een tijd waarin acceptatie voor homo’s en lesbiennes afneemt. De maatschappij verhardt. Het wordt moeilijker voor LHBTI-ers. Veraf en dichtbij. Ik als laatst dat er in Papendrecht een regenboog-zebrapad opnieuw was vernield. Westerse democratieën maken een ruk naar rechts. Wat betekent dit voor LHBTI-ers? Wat betekent dit voor ons levensgevoel? Hoe ziet onze samenleving er binnenkort en over een wat langere tijd uit?
In deze wereld staat de kerk. Zij leeft in haar tijd maar zal zich niet laten leiden door de publieke opinie van het moment. Zij doet, zoals altijd, haar deuren open. Zij is ‘de bruid’ met haar heldere ogen. Kijkt zij of er een man aankomt of een vrouw? Is het voor haar belangrijk of het een hetero(stel) of homo(stel) is? Doet het ertoe of er een rijk iemand aankomt of een arm persoon? Een stel of iemand alleen? Iemand die zwart is of wit? Gezond of ziek? Iemand die vol geloof is of iemand die ook wel eens twijfelt? Iemand die net gedoopt is of al tachtig jaar naar de kerk komt? Een ouderling of een nieuwkomer? Kijkt de kerk zo?
Nee. Haar ogen zijn de ogen van haar Heer. De herder van alle mensen. Zij zegt: welkom thuis (Sela). We zingen het mooie lied vaak. Laten we dat welkom ook zijn, in alle opzichten.
Gemeente, kijk naar je opzienbarende Heer.
Volg Hem in alles.
En leef tot een zegen voor ieder die God op jouw pad plaatst.
Ds. Matthijs Haak is predikant van de Kandelaarskerk (Nederlandse Gereformeerde Kerk) in Dordrecht. Bovenstaand verslag verscheen onlangs op zijn website en is met zijn toestemming overgenomen door Cvandaag. Het preekverslag is gepubliceerd om christenen in Nederland aan het denken te zetten. Lees ook: Dr. P. de Vries gelooft dat de Bijbel homoseksualiteit afkeurt.
Praatmee