cip.nl is nu cvandaag.nl
Start gratis maand
Ad de Bruijne
Dit artikel is nu opgeslagen in je dashboard.
Bewaar artikelen in je dashboard.

God

21 november 2022 door Jeffrey Schipper

Ad de Bruijne erkent dat Bijbel homorelaties afwijst: "Maar daarmee is niet alles gezegd"

“De Bijbel spreekt zich niet over de hedendaagse homoseksuele christen uit. Met het citeren van Romeinen 1 is uiteindelijk niemand geholpen”, stelt theoloog Ad de Bruijne. Op 25 november staat een studiedag over homoseksualiteit, geloof en identiteit op het programma. Aanleiding is de recente uitgave van het boek ‘Verbonden voor het leven’ van De Bruijne. Naar aanleiding van zijn boek en de aanstaande studiedag sprak Cvandaag met hem.

cvandaag Premium logo

Dit artikel is je cadeau gedaan door cvandaag Premium lid Jeffrey Schipper.

Word ook lid

U heeft diverse homo’s en lesbiennes ontmoet in Rotterdam toen u daar als predikant actief was. In hoeverre hebben zij u op andere gedachten gebracht?
“De ervaringen in Rotterdam hebben mijn manier van denken zeker gevormd. Verhalen van homo’s en lesbiennes waren toen al heel uiteenlopend. Sommigen woonden samen en anderen wilden celibatair leven maar vonden het erg moeilijk om dat vol te houden. Het heeft mij doen beseffen dat mensen met alleen een ethische visie niet zijn geholpen. En wat vroeger voor veel homo’s bevrijdend was - dat ze er met hun gevoelens wel mochten zijn al konden deze niet gepraktiseerd worden - konden latere generaties steeds moeilijker begrijpen.

"Hoe we homoseksualiteit vandaag de dag benoemen heeft dimensies waarover de Bijbel zich niet uitlaat."

Volgens De Bruijne ervoeren en ervaren homo’s ook vaak te weinig steun vanuit hun kerkelijke gemeenten. “Een gemeente die homo’s en lesbiennes houdt aan de weg van onthouding (een celibataire levensstijl), moet in hun richting de onderlinge gastvrijheid beoefenen en ook zelf ene radicale weg van navolging gaan. Maar aan geen van deze noodzakelijke voorwaarden werd en wordt in de kerken voldaan. Kerken hebben een verantwoordelijkheid om LHBTI’ers een thuis te bieden als hen een celibataire levensstijl wordt voorgehouden.”

U wijst op het verschil tussen LHBTI’ers uit onze tijd en anders geaarde mensen uit de tijd van de Bijbel. Kunt u dit onderscheid toelichten?
“Gelijkgeslachtelijk verkeer wordt afgewezen in de Bijbel”, antwoordt de theoloog, verwijzend naar Romeinen 1. “Homoseksualiteit, een woord dat men toen nog niet kende, werd destijds beleefd als het hebben van verlangens waartegen je kon vechten. Hoe we homoseksualiteit vandaag de dag benoemen heeft dimensies waarover de Bijbel zich niet uitlaat. Dan doel ik op dimensies die gaan over onze identiteit. Vandaag de dag zeggen we dat iemands oriëntatie gericht kan zijn op een partner van hetzelfde geslacht. Op de hedendaagse manier van denken over homoseksualiteit geeft de Bijbel geen antwoord. Daarom probeer ik te kijken naar dingen die de Bijbel wél zegt, en plaats ze in een ethisch kader om vervolgens een bijbels licht te laten vallen op wat we nu homoseksualiteit noemen.”

Voortbordurend op wat u zegt: dan is het heel ingewikkeld om een gesprek over seksualiteit, gender en relaties op gang te brengen, omdat de Bijbel hierover geen duidelijke richtlijnen zou meegeven.
“Als ik de bekende Bijbelgedeelten rechtstreeks toepas op homo’s vandaag, doe ik geen recht aan waarin zij vandaag anders zijn, en ten diepste ook niet aan Gods Woord. Tegelijkertijd moeten we ook niet aan de Bijbel morrelen door zaken die Paulus stelt weg te moffelen. Wie Romeinen 1 serieus neemt, zal minsten beseffen dat hier een ethisch probleem ligt. We moeten bijvoorbeeld niet doen alsof de Bijbel alles goedkeurt, zolang er bijvoorbeeld sprake is van liefde en trouw. Seksualiteit is door God geschapen met een bedoeling. Daaraan moet je rechtdoen.

"Over klimaatverandering geeft de Bijbel ook geen concrete handreikingen, maar toch kunnen we met de Bijbel in de hand daar een visie op ontwikkelen. In de LHBTI-discussie staan we voor eenzelfde uitdaging."

Er is een heel aantal zaken waarover de Bijbel wél duidelijk is. Zo wil God niet dat je seksualiteit gebruikt voor je eigen begeerte. Daarmee doe je onrecht aan je medemens. En God wil ook duidelijk niet dat je met meerdere partners trouwt. Rond seksualiteit zijn wel degelijk belangrijke kaders uit de Bijbel te halen waarmee je een Bijbels-ethische visie kunt invullen. Over moderne technologische ontwikkelingen, klimaatverandering en het gebruik van kernwapens geeft de Bijbel ook geen concrete handreikingen, maar toch kunnen we met de Bijbel in de hand daar een visie op ontwikkelen. In de LHBTI-discussie staan we voor eenzelfde uitdaging.”

De kerkelijke discussie hierover is heel gevoelig. Wie te veel schuift krijgt het verwijt zich op een hellend vlak te bevinden. Bent u daar gevoelig voor?
“Iedere stap die iemand zet moet op grond van inhoudelijke argumenten beoordeeld worden. Een hellend vlak argument is onzuiver. Ook wie niet van standpunt verandert kan zich op een hellend vlak bevinden. Denk aan kerken waar LHBTI’ers afhaken en deze problematiek niet op tafel komt. Dat kan afkeer van de kerk en kerkverlating steeds groter maken.”

Uniek is dat seksualiteit onderdeel lijkt te zijn geworden van de identiteit van mensen. In hoeverre kunnen we concluderen dat een LHBTI’er die kiest voor een celibataire levensstijl (bijvoorbeeld Cobi) de Bijbel beter heeft begrepen dat iemand die kiest voor een relatie met iemand van hetzelfde geslacht?
“Dat lijkt zo als je afgaat op de letterlijke tekst van bijvoorbeeld Romeinen 1. Maar het wordt minder eenduidig als wat de Bijbel zegt niet rechtstreeks past bij de hedendaagse homoseksueel of lesbienne. Als een 14-jarige jongen met homoseksuele gevoelens tijdens een pastoraal gesprek tegenover je zit, moet je dus echt meer te bieden hebben, zonder je van de Bijbel te willen afmaken. Dan volstaat niet het citeren van Romeinen 1. Je moet iemand dan vanuit het geheel van de Bijbel helpen zichzelf te begrijpen en een verantwoorde Bijbelse weg te vinden. Met mijn boek geef ik een aanzet daartoe.”

"Als een 14-jarige jongen met homoseksuele gevoelens tijdens een pastoraal gesprek tegenover je zit, moet je dus echt meer te bieden hebben. Dan volstaat niet het citeren van Romeinen 1."

Cobi zei in ons interview: “Ik heb altijd het gevoel gehad dat als ik een homoseksuele relatie aan zou gaan, dit tussen God en mij in zou komen te staan. En dat wilde ik niet. Daarvoor is deze relatie te kostbaar. En ik ben van mening dat het christen zijn je iets mag kosten. Het heeft God alles gekost, het heeft de Heere Jezus Zijn leven gekost. Zou het mij dan niets mogen kosten?” Met het oog op wat u in uw boek en in eerdere interviews gezegd heeft, ben ik benieuwd hoe u naar deze uitspraak kijkt.
“Ik kan alleen maar bewondering hebben voor iemand als deze vrouw. Ze houdt medechristenen een spiegel voor: waarin ben ik bereid om mijn kruis op me te nemen? Met het oog op die Bijbelse opdracht is Cobi een voorbeeld voor ons allemaal, ook als je anders denkt over homorelaties. Als ik namelijk op geen enkel punt in mijn leven bereid ben om mijn kruis op te nemen, moet ik gewaarschuwd worden. Misschien moet ik dan gewezen worden op mijn hebzucht, vanwege mijn hang naar welvaart. Of misschien reageer ik niet in de stijl van Jezus op mensen die mij onrecht hebben aangedaan. Zo’n verhaal als van Cobi mag in dat opzicht een geweldige wake-up call zijn.”

Conservatieve christenen hebben het idee dat ze min of meer worden gedwongen om het seculiere/liberale denken aangaande LHBTI-thema's te accepteren (denk aan de kwestie-Kort, de kwestie-Latzel en de kwestie-Räsänen). Ziet u met hen het gebrek aan acceptatie van het christelijk-orthodoxe standpunt?
“Ja, ik zie dit ook. Vroeg of laat kan er een maatschappelijke druk ontstaan waarbij organisaties, scholen en misschien zelfs kerken, in de knel komen onder het mom van ‘anti-discriminatie’. Wij moeten zeker pal staan voor de vrijheid van meningsuiting voor dergelijke christenen. Er zit ook een andere kant aan: als christenen moeten we begrijpen dat we in een niet-christelijke samenleving leven. De leefwereld van het Nieuwe Testament was ook niet-christelijk, met veel morele druk. Desondanks roept Paulus op om vrede te houden met alle mensen. We mogen nooit in een soort strijd vervallen met de samenleving en terecht komen in vijanddenken en polarisatie.”

Lees hier meer over de studiedag ‘Verbonden voor het leven’.

Foto: TU Kampen|Utrecht

cvandaag Premium logo

Christenen die meer diepgang willen kiezen voor cvandaag Premium

Je las net een gratis cvandaag Premium artikel. Meld je aan en start je gratis maand.

Start je gratis maand
Klik hier om het boek van Ad de Bruijne te bestellen

Praat mee

Alleen cvandaag Premium leden kunnen reageren op artikelen. Word ook cvandaag Premium lid, praat mee en geniet van nog veel meer voordelen!
Bekijk alle voordelen Inloggen

Reacties

J
De Bijbel begint met een bruiloft en eindigt met een bruiloft. We kunnen daarom concluderen dat het huwelijk volledig binnen Gods plan past. Het is vooreerst een Goddelijke instelling.

Op het hoogtepunt van Gods scheppingsverhaal maakt God een man en een vrouw en brengt Hij hen bij elkaar en maakt Hij hen tot één. Ook Jezus benoemt dit principe duidelijk.

Het concept en de wortels van het menselijk huwelijk zijn Gods eigen werk en daarom is het cruciaal wat de Bijbel zegt over Gods bedoeling met het huwelijk.