Hans is gestopt met sociale media: "Christus’ gemeente wordt schade toegebracht"

“Hoe kan het dat we elkaar nu als vijanden behandelen over kwesties die de kern van het christelijk geloof niet raken?”, vraagt Bijbelleraar Hans Alblas zich af. Vorig jaar besloot hij de knoop door te hakken. Hans verwijderde zijn Facebook-, Twitter- en WhatsApp-account. Leven zonder sociale media is een bewuste keuze van de spreker. CIP.nl stelt hem hierover een aantal vragen.

Dit artikel is je cadeau gedaan door cvandaag Premium lid Jeffrey Schipper.

Word ook lid

'Voor mij is het tijd geworden om een grens te trekken', schreef je eerder. Kun je hier meer over vertellen? Waarom besloot je je sociale media-accounts te verwijderen?
“De keuze om definitief te stoppen met Facebook en Twitter was geen impulsief besluit”, antwoordt Hans. “Daar ging een proces van maanden aan vooraf. Ik kwam in dat proces niet alleen in aanraking met de keerzijde van Big Tech, maar ook met mijn eigen ego. Als spreker en Bijbelleraar heb ik een publieke rol. Ik merkte bij mezelf dat ik het soms ook erg belangrijk vond hoe vaak mijn berichten via sociale media werden gedeeld en geliked. Stiekem vond ik het blijkbaar belangrijk om mezelf te profileren. Ik stelde mezelf de vraag: gaat het om mij of om de boodschap die ik mag uitdragen? In deze zoektocht ben ik ervan overtuigd dat God van mij vroeg om een duidelijke keuze te maken en te stoppen met sociale media.”

Op zijn eigen website heeft Alblas uitgebreid zijn beweegredenen om te stoppen toegelicht. “Wat me tegenstaat aan de grote techreuzen is hun monopoliepositie”, stelde hij eerder. “Door te dreigen een bedrijfsonderdeel terug te trekken uit een bepaalde staat, dwingen deze bedrijven soms door hen gewenst beleid af. Dat de sociale media bepaalde geluiden en gebruikers weren van hun platforms, valt tot op zekere hoogte te waarderen. Toch zou hier democratische controle op moeten zijn, vanwege de enorme maatschappelijke en politieke impact van deze keuzes.” Ook wijst hij op de negatieve invloed op de mentale en fysieke gezondheid van veel gebruikers.

"Sociale media concurreerden regelmatig met de tijd die ik besteedde aan gebed en Bijbellezen. En het ging soms ook ten koste van mijn nachtrust. Algoritmes bevestigen mensen in hun eigen gelijk en staan een open dialoog met andersdenkenden in de weg. Met toenemende verbazing en verdriet zie ik hoe ook christenen elkaar en anderen steeds feller en agressiever bestrijden. Voor respect, nuance en empathie is steeds minder plaats. Verschillen worden uitvergroot, verdeeldheid wordt gevoed. Niet alleen de samenleving in het algemeen, maar ook de gemeente van Christus wordt zo schade toegebracht. Daar wil ik niet aan bijdragen door zelf actief te zijn op deze platforms.”

Hoe wordt de gemeente van Christus dan schade toegebracht in jouw ogen?
“Niet alleen in de samenleving, maar ook binnen kerkelijke gemeenten worden tegenstellingen uitvergroot. Dit leidt tot toenemende verdeeldheid en verruwing. Om mij heen hoor ik steeds vaker schrijnende verhalen over hoe mensen binnen kerken en families tegenover elkaar zijn komen te staan, waardoor men niet meer in staat is om elkaar écht te begrijpen. En dat terwijl Christus, die in ons leven centraal staat, niemand uitsluit en nederig van hart is. Jezus stelde Zich zelfs tegenover Zijn vijanden liefdevol en vergevingsgezind op. Hoe kan het dat we elkaar nu als vijanden behandelen over kwesties die de kern van het christelijk geloof niet raken?”

Ik snap wat je zegt, maar die verdeeldheid is er toch ook zonder sociale media? Voordat Facebook werd opgericht werd er ook fel gediscussieerd over Israël, de doop en vrouwelijke ambtsdragers.
“Mijn waarneming is dat het er tien á vijftien jaar geleden echt anders aan toe ging binnen christelijk Nederland”, maakt Hans duidelijk. “Sociale media hebben de onderlinge verdeeldheid echt versterkt. Kijk naar de bewezen (en misbruikte) invloed op verkiezingsresultaten bijvoorbeeld. En de explosieve toename van nepnieuws. Dit heeft ook negatieve gevolgen op hoe we binnen kerken met elkaar omgaan. Sociale media vallen wat mij betreft in dezelfde categorie als roken. Er was een tijd dat roken werd gedoogd, totdat we niet meer om de feiten heen konden. De negatieve gevolgen van sociale media zijn duidelijk aangetoond en daar kunnen we niet omheen.”

Nog niet zo lang geleden heb je ook besloten om niet meer actief te zijn op WhatsApp. Waarom? En hoe ingewikkeld is het nu om mee te leven met familie en broeders en zusters uit je kerkelijke gemeente?
“WhatsApp is onderdeel van Meta (voorheen Facebook), dus de argumenten die ik zojuist noemde zijn ook op dit platform van toepassing. Ik zat in meerdere WhatsApp-groepen waarin gebedspunten werden gedeeld. En natuurlijk vind ik het jammer dat ik niet op eenzelfde manier met ze mee kan leven. Mijn eigen familie beheert een ‘lief en leed-appgroep’. De berichten uit eerste hand gaan aan mij voorbij.

Toch levert het me meer op dan dat het me kost. Ik heb er veel momenten van stilte en rust voor teruggekregen. In appgroepen wordt namelijk ook veel gedeeld wat niet direct voor mij bestemd is en waarmee ik dus niet zoveel kan. De keuze om te stoppen met sociale media heeft ook met mijn werkzaamheden te maken. Ik heb nu veel meer rust om bijvoorbeeld preken en studies voor te bereiden. Die concentratie heb ik echt nodig om mij te kunnen focussen. Een leuk bijeffect is dat mensen me sneller bellen om te bereiken. Dat levert meer persoonlijk contact op. Dat is anders dan via een appje.”

Kun je stellen dat je geloofsleven is opgebloeid zonder sociale media?
“Ik zie het niet als een wondermiddel. Ook zonder sociale media kan ik me laten afleiden door apps of websites. En ik zit nog wel op LinkedIn en gebruik Signal en sms in plaats van WhatsApp. Wel is het nu gemakkelijker om er een boek of tijdschrift bij te pakken, zodat ik meer inhoud tot mij neem dan de over het algemeen vluchtige berichtgeving via sociale media. In die zin levert het mij meer verdieping op en laat ik mij minder leiden door de waan van de dag.”

Hans merkt op dat door zijn keuze om (vrijwel) zonder sociale media door het leven te gaan, mensen in zijn omgeving aan het denken zijn gezet. “Zij herkennen het dilemma en overwegen ook om te stoppen met sociale media. Dat is overigens nooit mijn doel geweest, maar blijkbaar ben ik niet de enige die zoekt naar een goede balans. Ik zou christenen willen uitdagen: stel jezelf de vraag welk effect sociale media hebben op je eigen (geloofs)leven. Helpt het je om dichter bij God te leven? Iedereen mag voor zichzelf bepalen of sociale media wel of niet nuttig zijn.”

Meer weten over het werk van Hans Alblas? Neem een kijkje op zijn site.

Christenen die meer diepgang willen kiezen voor cvandaag Premium

Je las net een gratis cvandaag Premium artikel. Meld je aan en start je gratis maand.

Start je gratis maand