Waarom denken sommige christenen te klein over zichzelf? Jeffrey Rachmat geeft uitleg

God 27 mei 2023
Jeffrey Rachtmat

Mozes, de verloren zoon en sommige Nederlandse christenen hebben één ding gemeenschappelijk: een identiteitscrisis. “Door een verkeerd zelfbeeld wordt Gods plan niet op waarde geschat.” Jeffrey Rachmat is oprichter en senior pastor van Jakarta Praise Community Church (JPCC), een kerk waar wekelijks zo'n 16.000 bezoekers samenkomen. Hij sprak zaterdagochtend op het hoofdpodium tijdens de Pinksterconferentie Opwekking.

Rachmat merkt op dat de verloren zoon enorm met zijn zelfbeeld heeft geworsteld. “Het goede leven dat hij bij zijn vader leidde werd ingeruild voor een zondig leven. Maar toen hij tot bezinning kwam herinnerde hij zich het kwalitatief goede leven dat hij vroeger leidde. Het leven bij zijn vader was zo goed dat zelfs de knechten eten over hielden. Maar nu gaf niemand hem eten en begon hij te verhongeren. De verloren zoon nam een andere identiteit aan. Hij zag zichzelf niet meer als ‘zoon van’. Hij diskwalificeerde zichzelf. Overduidelijk had hij niet meer het juiste zelfbeeld. Hij was uit het zicht verloren wie hij eigenlijk was. Dit laat zien hoe belangrijk ons zelfbeeld is: het bepaalt hoe we ons leven leiden en hoe we keuzes maken.

Wat is zelfbeeld? Dat is de lens waardoor je naar jezelf kijkt. En door het zelfbeeld ontdek je je eigen waarde. Als je niet de juiste eigenwaarde hebt, zal je het moeilijk vinden om de zin van het leven te ontdekken. Waarom ben je hier op aarde? De manier waarop je naar jezelf kijkt, bepaalt hoe je het doel en de zin van het leven vertaalt. Als je niet weet wie je bent dan zullen anderen je graag helpen om dat uit te zoeken. Maar het probleem is dat de meeste mensen die je willen helpen hun eigen identiteit ook niet goed kennen. Zoals de blinde de lamme leidt, proberen zij uit te vogelen wie jij bent met als gevolg dat mensen verward zijn over wie je echt bent.”

“Zelfs voor christenen is het moeilijk om te geloven dat God een groot plan met hun leven heeft, omdat ze het gevoel hebben dat ze het niet waard zijn.”

Jezus’ zelfbeeld
“‘Wie zeggen de mensen dat Ik, de Zoon des mensen, ben?’, vroeg Jezus in Mattheüs 16. De discipelen zeiden: ‘Sommigen: Johannes de Doper, en anderen: Elia, en weer anderen: Jeremia of een van de profeten.’ Mensen waren verward over wie Jezus was. Dat zullen ze ook zijn over jou, omdat zij niet degenen zijn die jou gemaakt hebben. Toen de verloren zoon tot bezinning kwam, besloot hij om met een verminderde eigenwaarde terug te gaan naar zijn vader. Hij wilde niet terugkomen als ‘zoon van’ maar als een dienstknecht, in de hoop binnengelaten te worden. In die tijd hadden dienstknechten echter geen rechten of autoriteit. Dit verhaal is het verhaal van zoveel mensen vandaag de dag. Vanwege de zonde hebben mensen niet het juiste zelfbeeld.”

“Zelfs voor christenen is het moeilijk om te geloven dat God een groot plan met hun leven heeft, omdat ze het gevoel hebben dat ze het niet waard zijn”, merkt de spreker op. “Vanaf het eerste begin gebruikt de duivel ons zelfbeeld om ons te ondermijnen: ‘Als je de verboden vrucht eet, zal je worden als God’, zei hij tegen Adam en Eva. Maar Adam en Eva waren al geschapen naar Gods evenbeeld. De duivel gebruikte dit trucje ook om Jezus te verleiden: ‘Als U Gods Zoon bent, zeg dan dat deze stenen broden worden’, kreeg Hij te horen in de woestijn. En later: ‘Als U de Zoon van God bent, werp Uzelf dan naar beneden.’ Maar Jezus wist precies wie Hij was. Hij had een goed zelfbeeld. Daarom verliet de duivel hem gaan. Jezus liet Zich niet verleiden.”

Mozes’ zelfbeeld
Rachmat maakt duidelijk dat zelfs een grote profeet als Mozes tobde met zijn zelfbeeld. “God maakte zijn plan bekend aan Mozes. Maar hij protesteerde: Wie ben ik om voor de Farao te verschijnen? Wie ben ik om het volk Israël uit Egypte te leiden? Mozes dacht zo klein over zichzelf dat Gods plan met zijn eigen leven te groot leek. Hij geloofde niet dat hij het kon. Hetzelfde geldt voor de rechter Gideon. Toen hij door God erop uit werd gestuurd, zei hij: ‘Hoe kan ik Israël redden? Mijn familie is de minste van de stam Manasse.’ Maar God wist wie Gideon was en waar hij toe in staat was. Het probleem was: Gideon wist zelf niet wie hij was. Dat geldt ook voor sommigen van ons: je weet zelf niet wie je bent en wat je mogelijkheden zijn. Totdat je dit probleem oplost, is het moeilijk om te geloven en Gods plan uit te voeren.”

"Je autoriteit is gekoppeld aan je identiteit. Als je de reus wil verslaan moet je denken en handelen als een reus."

Een verkeerd zelfbeeld verhindert ons om Gods beloften te ontvangen, zegt Rachmat. "Weet je nog toen Mozes twaalf spionnen naar het beloofde land stuurde? Het doel was het beloofde land verkennen. Tien van hen gaven het volgende verslag: ‘Het land waar wij doorgetrokken zijn om het te verkennen, is een land dat zijn inwoners verslindt, en heel het volk dat wij in het midden daarvan gezien hebben, bestaat uit mannen van grote lengte. Wij hebben er ook reuzen gezien. Wij waren in onze eigen ogen als sprinkhanen, en zo waren wij ook in hun ogen.’ Ze zagen zichzelf als sprinkhanen en zo keken hun vijanden ook naar hen. De waarde die je op jezelf plaatst zal bepalen hoe anderen je zien en hoe ze je behandelen. Geen wonder dat ze bang waren het beloofde land in te gaan. Ook al had God het hen beloofd: hoe kun je winnen als je een verkeerd zelfbeeld hebt? Het verkeerde zelfbeeld van de tien spionnen verhinderde hen om Gods beloften op waarde te schatten.”

Twee andere verspieders, Jozua en Kaleb, kwamen terug met een ander verslag nadat ze hetzelfde land verkend hadden. Ze spraken van een prachtig land. Ze zagen hetzelfde land als de andere tien maar deelden een heel ander verslag: ‘Het is een land dat overvloeit van melk en honing.’ De manier waarop Jozua en Kaleb naar zichzelf keken ontsloot de autoriteit van God in hun leven. Zij hadden wél het juiste zelfbeeld en daarom konden ze op een andere manier naar hetzelfde probleem kijken. Dat gaf hen de autoriteit om de vijand te overwinnen en het beloofde land in te gaan. Je autoriteit is gekoppeld aan je identiteit. Als je de reus wil verslaan moet je denken en handelen als een reus. Als je groot wil zijn moet je groots denken.”

Zelfbeeld herstellen
“Terug naar de verloren zoon: toen de vader zijn zoon aan zag komen, omhelsde en kuste hij hem. De verloren zoon wilde hem verzoeken om hem aan te nemen als een knecht. Maar de vader onderbrak hem en zei tegen zijn knechten: ‘Breng het beste kleed en doe het hem aan. Breng het vetgemeste kalf. Laten we samen feest vieren, want deze zoon was dood maar leeft weer.’ Het eerste wat zijn vader deed was de identiteit van zijn zoon herstellen. Door hem een ring te geven, kreeg hij zijn autoriteit terug. En de zoon kreeg zijn status terug toen hij schoenen aan zijn voeten kreeg. Dienstknechten droegen toentertijd namelijk geen schoenen. De verloren zoon gedroeg zich als een slaaf in plaats van als ‘de zoon van’. De vader zag wat er mis wat met hem en gaf hem zijn waardigheid, autoriteit en status terug zodat de verloren zoon zijn zelfbeeld kon herstellen.

We moeten toestaan dat God ons zelfbeeld wil herstellen zodat we weten wie we zijn in Jezus Christus. God geeft ons een nieuwe identiteit en met die nieuwe identiteit hebben we toegang tot Zijn Koninkrijk. En zo kunnen we leven naar Zijn evenbeeld. We hoeven wat de wereld biedt niet te accepteren, want Zijn wegen zijn hoger en het leven met Hem kwalitatief beter. Daarom vieren we Pinksteren: de Heilige Geest is gekomen om ieder die gelooft een leven te laten leiden waardoor God wordt verheerlijkt. Als we dat leven uitdragen op elk gebied van ons leven: in ons gezin, op ons werk en in de kerk kunnen we dat koninklijke leven uitdragen. Maar om er te komen moeten je gedachten vernieuwd worden. De Heilige Geest is gegeven om je te helpen je zelfbeeld te herstellen”, aldus Rachmat.

Praatmee

Beluister onze podcast

#361 Jeffrey & Andries Knevel over SGP-vrouwen, de nieuwe paus en het Joodse volk
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

paus
Nieuws

Paus waarschuwt voor oppervlakkige kijk op Jezus: “Verlaag Hem niet tot een superheld”

Tijdens zijn eerste homilie als paus heeft Leo XIV een krachtige oproep gedaan aan christenen wereldwijd: “Verlaag Jezus niet tot een charismatische leider of superman.” De paus benadrukte dat Jezus niet zomaar een inspiratiebron is maar de levende H

Bijbel
Nieuws

Britse gemeente trekt plannen om christelijke straatprediking te verbieden in

De gemeenteraad van het Engelse Rushmoor overwoog om christelijke straatprediking in de binnensteden van Farnborough en Aldershot te verbieden. Na aanhoudende kritiek van lokale kerkleiders, straatpredikers en conservatieve raadsleden ziet men hier n

Euthanasie
Nieuws

Brits wetsvoorstel om euthanasie uit te breiden: christelijke organisaties geschokt

Christelijke organisaties en voorvechters van rechten voor mensen met een beperking hebben felle kritiek geuit op een nieuw rapport van de Britse overheid. Volgens dat rapport zou het legaliseren van euthanasie voor terminaal zieke mensen de Britse g

Ds. J. J. Mulder
Video

Ds. Mulder deelt in preek prachtig gedicht over Jezus dat hem dierbaar is

'Vader, vergeef het hun, want zij weten niet wat zij doen', dit bad Jezus voor Zijn vijanden toen Hij aan het kruis hing. Ds. J. J. Mulder uit Dordrecht behandelde in aanloop naar Pasen in een prekenserie alle kruiswoorden van Jezus. De hervormde pre

christenen Iran
Nieuws

Iraanse christenen moeten jarenlang de gevangenis in

Drie christelijke bekeerlingen in Iran moeten zich bij de autoriteiten melden voor een jarenlange gevangenisstraf. Ze kregen vanaf 7 mei vijf dagen de tijd om zich te melden bij de Evin gevangenis in Teheran. Het gaat onder meer om een zwangere vrouw

Elbert Pogosjan en dr. P. de Vries
Video

Kan een christen zijn redding verliezen? Christenen in debat

De vraag of een christen zijn redding kan verliezen, is voor veel gelovigen een principiële kwestie. Ze raakt namelijk aan het karakter van God, de zekerheid van het geloof en de verantwoordelijkheid van de mens. Voorstanders van eeuwige zekerheid ge

patiënt
Dagelijks leven

Refoweb-vragensteller: 'De kerk lijkt wel een ziekenhuis'

'Bidden kan je overal, maar er zijn meer zieke gelovigen dan wij denken. Vaak dacht ik: de kerk lijkt wel een ziekenhuis. Dit is serieus. Er zijn veel ernstige zieke mensen in kerken. Hoe kan dat als daar zoveel voor gebeden wordt?', aldus een vragen

Kerkmuziek
Persbericht

TUA organiseert symposium over muziek tijdens kerkdiensten

Welke plaats mag muziek innemen in het geheel van een eredienst? Een spannende vraag, die heel verschillend wordt beantwoord. Terwijl de ene gemeente kiest voor gedragen psalmgezang met ingetogen orgelbegeleiding, staat in een andere kerk een complet

Meerartikelen

vijgenboom
Column

Als de vijgenboom niet bloeit

Wie Bijbelvast is, heeft waarschijnlijk meteen een idee waar de titel boven deze blog vandaan komt: uit Habakuk. Daar staat een opvallende tekst, helemaal aan het slot van het boek van deze oudtestamentische profeet. In heel het hoofdstuk klaagt hij

Hans Dijkhuizen en Janneke Janssen
Interview

Christelijke studenten kijken naar porno: Hans en Janneke deden onderzoek

De overgrote meerderheid van de christelijke studenten die porno kijkt ervaart schuld en schaamte. De schaamte tegenover God is groter dan tegenover hun ouders en vrienden. Dit bleek eerder uit praktijkonderzoek van Janneke Janssen en Hans Dijkhuizen

Vladimir zit op school
Levensverhaal

Vlad (10) heeft autisme: "Welke kansen heeft mijn kind?"

Kinderen met een beperking krijgen in Moldavië geen kans om zich te ontwikkelen. Sterker nog: ze worden weggestopt. Geïsoleerd. Ook de 10-jarige Vlad bleef lange tijd bij zijn alleenstaande moeder. Hij heeft een zware vorm van autisme. “Er was geen e

Jeremy Clarkson
Nieuws

Engelse tv-presentator stelt dat westers christendom in gevaar is door lage geboortecijfers

Voormalig Top Gear-presentator Jeremy Clarkson heeft in zijn column in The Sun zijn zorgen uitgesproken over de toekomst van het christendom. Dat meldt Christian Today. Volgens de Brit dreigt het geloof in het Westen langzaam te verdwijnen door een s

Ds. C. P. de Boer
Video

CGK-predikant vraagt kerkgangers hoe ze hun vrije tijd besteden: "Leest u nog wel eens?"

"Hoe besteedt u uw vrije tijd? Leest u nog wel eens een goed, christelijk boek?", die vragen stelde ds. C. P. den Boer onlangs in een preek. De christelijk gereformeerde predikant wijst op het feit dat een hoop mensen tegenwoordig stellen dat ze nauw

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp stelt dat kerken soms te druk zijn met geschreven en ongeschreven regels

"Wat kunnen we toch druk zijn met met de geschreven en ongeschreven kerkregels die de kudde bij elkaar moeten houden en die haar dienen te beschermen, terwijl het enige wat we echt nodig hebben een bron van levend water is", stelt spreker Wilkin van

Jan de Wit
Video

Terugkijken: Jan de Wit beantwoordt Refoweb-vragen

Jan de Wit, voormalig docent Engels en godsdienst, is tegenwoordig voltijds theologiestudent aan het Hersteld Hervormd Seminarie en pastoraal medewerker in diverse hersteld hervormde gemeenten. Op Refoweb beantwoordt hij regelmatig geloofsvragen van

Psalmen Challenge
Podcast

Psalmen Challenge: in deze podcast bespreken christenen Psalm 68

Symfonie van het hart is de psalmenchallenge die jou voorziet van alles wat je nodig hebt om het hele psalmenboek uit de Bijbel door te gaan. Teun van der Leer, Remko Ongersma en Peter Kruijt, de initiatiefnemers van de Psalmen Challenge, bespreken s

Chris Develing
Nieuws

Boodschap voor pro-Palestina demonstranten: wees consequent

Activist Frank van der Linde verwoordde deze week op X wat veel van zijn medestanders ook vinden: je mag demonstreren op de plek van de Nationale Dodenherdenking en daarbij schreeuwen. De arrestatie van een paar activisten die precies dat deden, vind

Pieter
Interview

Ds. Pieter Both: "We accepteren te snel dat God ongrijpbaar is"

"Veel mensen vinden het lastig om God daadwerkelijk te ervaren in hun leven", vertelt predikant en auteur Pieter Both. Hij schreef samen met Jeltsje Elzinga, Peter Smilde en Jake Schimmel het nieuwe gespreksboekje van het Evangelisch Werkverband (EW)

Johan Vink
Verdieping

Stille tijd is geen corvee en al helemaal geen verloren tijd

Er wordt van alle kanten aan ons getrokken. Er is teveel wat onze aandacht vraagt. Maar aandacht is een schaars goedje. Want als we niet oppassen laten we ons opslokken door de tirannie van het urgente. Ten koste van wat echt onze focus verdient: nam

Ursela von der Leyen
Nieuws

Europese Commissie zegt benoeming speciaal EU-gezant geloofsvrijheid toe

Ursula von der Leyen heeft toegezegd een nieuwe speciaal EU-gezant voor geloofsvrijheid te benoemen. Deze toezegging deed ze maandag in een brief aan de co-voorzitters van de intergroep geloofsvrijheid: de Slowaakse Miriam Lexmann (EVP) en Bert-Jan R