Definitief geen strafrechtelijke vervolging refoschool Gomarus

De beklagkamer van het gerechtshof Den Haag heeft vandaag het beklag van enkele oud-leerlingen van de school en van COC Nederland over het niet vervolgen van de reformatorische Gomarus Scholengemeenschap afgewezen. Klagers hadden aangifte gedaan van discriminatie tegen homoseksuele leerlingen en homoseksuele personeelsleden op de school in de periode 2016-2021. Daarnaast hadden ze aangifte gedaan van wederrechtelijke vrijheidsberoving en dwang tegen één van de klagers, gepleegd in oktober 2016. Het Openbaar Ministerie heeft, gelet op gewijzigde omstandigheden, besloten de zaak met een zogeheten beleidssepot af te doen.

Naar het oordeel van het Haagse hof zijn er voldoende aanwijzingen dat de Gomarus zich met de notitie ‘Seksualiteit 2016’, zoals die in de genoemde periode op school voor medewerkers en leerlingen gold, schuldig heeft gemaakt aan overtreding van discriminatiebepalingen. Vervolging van (bestuursleden en medewerkers van) Gomarus hiervoor is echter niet meer aan de orde. De feiten hebben zich voorgedaan in de periode 2016-2017. Er hebben zich sindsdien geen nieuwe incidenten voorgedaan. Dat blijkt ook uit het Herstelrapport van de Inspectie van het Onderwijs van 22 april 2022. De eerder gesignaleerde tekortkomingen zijn hersteld en de bewuste notitie ‘Seksualiteit 2016’ maakt geen onderdeel meer uit van het nieuwe beleid.

Het Haagse hof vindt ook dat er voldoende aanwijzingen zijn van dwang tegen één van de klagers, maar niet van wederrechtelijke vrijheidsberoving. De betreffende leerlinge werd gedwongen aanwezig te blijven bij een gesprek met haar op school waar ook tegen haar wil haar ouders bij waren geroepen. Ook hiervoor acht het hof een vervolging nu niet meer op zijn plaats. Het incident heeft zich ruim zes jaar geleden voorgedaan. Verder is met klaagster in 2019 een vaststellingsovereenkomst gesloten, waarin de Gomarus haar een schadevergoeding heeft toegekend ten behoeve van de schade die er bij klaagster is ontstaan als gevolg van dat incident. Tot slot hebben beklaagden vanwege de gerezen negatieve publiciteit het nodige over zich heen gekregen. Tegen deze achtergrond zou een strafvervolging voor dwang de beklaagden onevenredig zwaar treffen, zo stelt het gerechtshof.

Voorgeschiedenis
De school kwam vorig jaar in opspraak toen er verhalen naar buiten kwamen van leerlingen die verplicht uit de kast moesten komen tegenover hun ouders. NRC publiceerde daar een artikel over waarin het met verschillende oud-leerlingen sprak die hun schooltijd als onveilig hebben ervaren. Er zou zelfs een meisjes in een kamer zijn opgesloten en gedwongen zijn om tegenover haar ouders uit de kast te komen. Het artikel was voor de Onderwijsinspectie aanleiding om een onderzoek te starten naar de reformatorische scholengemeenschap.

De 42-jarige Mark Beumer uit Millingen aan de Rijn wachtte niet op het oordeel van de Onderwijsinspectie. Hij deed vorig jaar aangifte tegen de school. Later trok de Onderwijsinspectie de conclusie dat Gomarus niet aan de verplichting voldoet om met name LHBTI-leerlingen een veilige omgeving te bieden. Ook stelde de Onderwijsinspectie dat er geen sprake was van een incident, maar van wanbeleid op dit terrein, verwijzend naar een 'Beleidsnotitie homoseksualiteit' uit 2013. Daarin zou onder meer gestaan hebben dat de school de ouders van leerlingen informeert wanneer blijkt dat die homoseksuele gevoelens hebben. Het Openbaar Ministerie deed aangifte vanwege discriminatie.

Eerder dit jaar werd er een nieuw rapport van de Onderwijsinspectie gepubliceerd. Daaruit blijkt dat er op scholengemeenschap Gomarus een veilige sfeer heerst voor alle leerlingen, ook wanneer het LHBTI-leerlingen betreft. ‘We stellen vast dat het bestuur aan de herstelopdrachten heeft voldaan’, aldus de inspectie destijds. ‘Ook heeft men stappen gezet op het gebied van burgerschapsonderwijs. Het herstel is gerealiseerd in een periode waarin het onderwijs in heel Nederland te kampen had met de gevolgen van de coronapandemie. Alle medewerkers van de school hebben daarbij inzet en flexibiliteit getoond.’

Artikel 12-procedure
Twee oud-leerlingen namen hier geen genoegen mee en startten om die reden recent een artikel 12-procedure. "Wij hebben nu absoluut niet het gevoel dat de Gomarus ervan geleerd heeft of verantwoordelijkheid neemt. Daarom willen we dat het OM alsnog vervolging instelt", lieten zij onlangs weten tegenover het regionale nieuwsmedium De Stad Gorinchem. Tegenover de NOS zei één van de oud-leerlingen dat hem signalen van huidige leerlingen bereiken dat er weinig is veranderd. De artikel 12-procedure werd met spoed behandeld. Helaas voor de oud-leerlingen dus zonder succesvol resultaat.

Leon Houtzager teleurgesteld
COC-activist Leon Houtzager, bekend van zijn juridische strijd tegen ds. A. Kort, is teleurgesteld: 'Wel ben ik blij dat het gerechtshof erkent dat het Gomarus schuldig is aan strafbare feiten (discriminatie en dwang). Het Gomarus heeft dit ten onrechte ontkend en dat is nu door het hof rechtgezet. Mensen die beweren dat het Gomarus vrijuit gaat hebben het fout. Wat ze deden was strafbaar. Er komt alleen geen verdere strafvervolging. Zo zit het. Ik zou andere scholen dus niet aanraden om hetzelfde te doen wat Gomarus deed, want het mag niet, en deze uitspraak kunnen wij daarvoor gebruiken. Dat is de winst die we hebben behaald.'

'Ik vind het jammer dat uitspraak wel stilstaat bij wat de school over zich heen heeft gekregen, terwijl wat de slachtoffers is overkomen vele malen ernstiger is', vervolgt Houtzager. 'Maar goed. Dit onderstreept hoe belangrijk het is dat wet- en regelgeving verder wordt aangescherpt, zodat er een einde komt aan de afwijzing van LHBTI-leerlingen door scholen. Ik zal door blijven gaan in deze strijd en de politiek blijven aansporen om de situatie op bijzondere scholen en in de Biblebelt voor LHBTI’s te verbeteren. Daar kunnen jullie op rekenen.'

"Dit is een poging om Scholengemeenschap Gomarus in diskrediet te brengen. Ik heb er dan ook geen goed woord voor over", zei ds. A. A. Egas onlangs in de Cvandaag podcast. Beluister het fragment vanaf minuut 19:55

Deel dit artikel op: