In Rome maakte ik kennis met een onbekende wereld: de Rooms-Katholieke Kerk

God 11 mei 2021 Rob van der Dussen
Rob van der Dussen

Toen ik in Rome aankwam om daar te wonen en te werken werd ik mij bewust van een realiteit waar ik onbekender mee was dan ik had gedacht: de wereld van de Rooms-Katholieke Kerk. Hoe kan ik deze wereld van binnenuit leren kennen? vroeg ik mijzelf af. Ik raakte bevriend met een Franciscaner priester. Ik wil je graag wat momenten delen van mijn ontdekkingen in een zo andere wereld.

Vieren
“Geloven is vieren”, zo begon hij toen we ‘zijn’ basiliek Santi XII Apostoli binnenliepen. Het is dan niet zomaar een basiliek bij het Piazza Venezia in Rome: het is er een met status binnen het romeinse klerikale wereldje. Het was begin december, in de aanloop naar het feest van de Onbevlekte Ontvangenis van Maria. De kerk had zich goed voorbereid. De honderden lichtjes maakten het tot een waar lichtfeest. Alle aandacht werd getrokken naar een enorm doek met daarop de heilige Maria, vlak bij het hoogaltaar. Een hoogtepunt zou de komst van de bisschop zijn, zo vertelde hij. Alhoewel hij herhaaldelijk beweerde niet te kunnen zingen, kwam hij tijdens deze hoogtij al zingend -gekleed in een witte pij- in een lange processie de basiliek binnenlopen. Achteraan liep de oude bisschop, met staf en mijter.

Op een dag vertelde hij mij enthousiast in een lokale Siciliaanse bar dat hij het voorrecht had gehad om bij een canonisatie aanwezig te zijn. “Wat is een canonisatie?”, was mijn eerste vraag. Hij lichtte toe dat het om een heiligverklaring ging. Vijf mensen waren door Paus Franciscus heilig verklaard, iets wat een mensenmenigte uit allerlei landen had opgeleverd. Eén van de nieuwe heiligen was John Henry Newman. “Een protestant die de weg teruggevonden heeft”, zei hij met een glimlach. “Ik zie uit naar de dag dat jij volgt”.

“Het koninkrijk van de hemelen is gelijk aan een klooster in het hart van een stad”, is hoe deze nonnen hun gemeenschap bestempelen. Het licht is er letterlijk niet uitgegaan.

IJver
We liepen langs de San Clemente in Rome, een plaats waarvan men beweert dat daar de eerste christenen bijeenkwamen. “Nu moet ik je wat laten zien”, zei hij, wijzend op een hoger gelegen gebouwencomplex. Het leek op een vesting, maar dan wel met een kerktoren. “Een augustijns nonnenklooster”. We liepen er heen, door de toegangspoort, die uitnodigend openstond.

“Het koninkrijk van de hemelen is gelijk aan een klooster in het hart van een stad”, is hoe deze nonnen hun gemeenschap bestempelen. Voor mij is het altijd een bijzondere gewaarwording om een plaats te betreden waar de traditie der eeuwen bewaard is gebleven. Het licht is er letterlijk niet uitgegaan.

We waren op tijd: de zijdeur op het binnenplein bleek open te zijn. We stapten de ruimte binnen. Tralies en een houten ronde trommel in de muur vielen mij meteen op. Wat is dit? Achter de tralies bleek een oude non te zitten, met een zwarte hoofddoek. “Ingesloten zusters” fluisterde hij. Het is mogelijk om bij de nonnen, die dag en nacht voor de stad bidden, advies te vragen. De trommel blijkt een vondelingentrommel te zijn. Aan de ene kant werd een baby erin gestopt om er door een non aan de andere zijde van de muur uitgehaald te worden. Het weeshuis werd in 1872 opgeheven.

“Hoe kunnen deze vrouwen zo lang ingesloten leven?” vroeg ik toen we de weg afdaalden. Niet opgesloten maar ingesloten, omdat het om een vrijwillige keuze gaat. Hij vertelde mij over roeping, toewijding, offers brengen. Over zijn bezittingen die werden beheerd door familie, totdat hij besloot alles te verkopen om bij de Franciscaner minderbroeders binnen te treden. De drie knopen in zijn witte gevlochten koord, dat zijn donkergrijze habijt omhoog houdt, herinneren hieraan bij elke stap: celibaat, gehoorzaamheid en armoede. Het zijn de grondtonen van zijn leven. “Hoe krijg je de verzoeking eronder”, zo vroeg ik mijzelf hardop af. Gebed. Lopen met een kiezelsteentje in je schoen. Andere minderbroeders pakken zichzelf harder aan: een metalen riem met pinnen onder de habijt.

“Geloven is vieren”, hoor ik hem nog zeggen. Maar tegen welke prijs?

Aanbidding
Inmiddels waren we aangekomen bij ‘zijn’ seminarie, de Pauselijke Universiteit van St. Thomas van Aquino. Het staat ook wel bekend als het Angelicum, van de orde van de Dominicanen. De volgende paus zal hier gestudeerd hebben, of aan het Gregorianum, enkele honderden meters verderop. Een extreem belangrijke locatie dus, besefte ik. “Ik heb weinig met deze kerk”, zei hij knikkend in de richting van Chiesa Santi Domenico e Sisto, pal naast de universiteit. “Het interieur is verschrikkelijk”. We liepen er heen. “Er is een aanbidding”, fluisterde hij toen hij de zware deur opendeed. Hij doopte zijn vingers in het wijwater, knielde en sloeg een kruisje. In de kerk zaten tientallen mensen geknield op een bank, gefocust op het altaar. Daar stond de gouden monstrans, met daarin de geheiligde hostie.

Toen we het licht weer instapten, legde hij uit dat het tijdens de eucharistische aanbidding mogelijk is om direct met Jezus te communiceren. “Je snapt het nu niet, maar als je het eenmaal hebt ontdekt, dan zal je een dieper geloofsleven ontvangen.” Veel verder konden we op dat moment niet over doorspreken. We namen gehaast afscheid; hij moest zich gaan klaarmaken voor de avondmis die hij mocht opdragen in het Italiaans.

Gehoorzaamheid
Hoe liep het met ‘mijn’ priester af? Hij was spraakzaam, enthousiast en had af en toe een kritische noot. Blijkbaar was het te veel van het goede. Na zijn opleiding werd hij overgeplaatst naar wat hij gekscherend ‘Siberië’ noemde. Voor de komende jaren mag hij de mis bedienen ergens in een afgelegen pelgrimsoord in Engeland.

“Geloven is vieren”, hoor ik hem nog zeggen. Maar tegen welke prijs?

Rob van der Dussen schrijft over missie en theologie. Klik hier om zijn website te bezoeken.

Praatmee

Beluister onze podcast

#369 Ds. Bram Hofland & ds. John de Groot over de hel, eeuwige straf en het laatste oordeel
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Syrie
Interview

Syrische christenen houden stand in vijandige omgeving: "God gebruikt de kerk"

"Voor veel mensen wordt de droom van een islamitische staat in Syrië steeds meer werkelijkheid. En daarin is geen plaats voor ongelovigen, zoals christenen." Aan het woord is Ibrahim Lahdo, tot voor kort woonachtig in Syrië. Cvandaag sprak met hem ov

Wilkin van de Kamp
Boekfragment

De wereld kijkt niet naar je preek, maar naar je daden

Tijdens een zendingsreis in Zuid-Afrika kreeg ik onverwacht de gelegenheid om een van de meest gevaarlijke townships in Kaapstad te bezoeken. Kolonel Bazil Vellai, lid van de kerk waar ik te gast was, had ons persoonlijk uitgenodigd om Manenberg - de

Ds. M. van Reenen
Column

Overvolle huizen: spullen verzamelen of schatten in de hemel?

Een verhuizing levert veel op: stress, chaos, drukte, dozen, helpers, een verhuiswagen die de bocht niet kan halen... Maar ook: bezinning. Al die spullen die je uit het ene huis haalt en in het andere weer neerzet, waar komt het vandaan, waar moet he

Kerk van de Heilige Familie
Nieuws

Katholieke kerk in Gaza-Stad getroffen door militaire aanval

De enige rooms-katholieke kerk in de Gazastrook, de Kerk van de Heilige Familie, is vandaag geraakt bij een militaire aanval. Daarbij vielen meerdere gewonden, onder wie pastoor Gabriel Romanelli. Vier mensen verkeren in kritieke toestand. De preciez

Jan Pool
Column

Dankbaarheid is geen luxe; het is een manier van leven

Het leven kent zowel prachtige als pijnlijke momenten. Onlangs kreeg ik de sleutel van een prachtige auto, een cadeau van een dierbare vriend voor wie ik al vijftien jaar een mentor mag zijn. Ik ontving hem met tranen van ontroering in mijn ogen. Wat

Ds. D. J. Budding
Video

Hervormde predikant wijst op kerken waar het evangelie niet ten volle klinkt

Als je op het volmaakte offer van de Heere Jezus ziet, dan mag je weten dat je zalig wordt. Toch zijn er, met name aan de rechterflank van de reformatorische gezindte, christenen die zich afvragen of zij wel zalig kunnen worden. Die worsteling leidt

Wilkin van de Kamp
Nieuws

Wilkin van de Kamp nodigt je uit om de Plaatsvervanger van Jezus beter te leren kennen

"De Heilige Geest is de Geest van Jezus in jou Die het leven van Jezus in en door jou wil leiden", aldus Wilkin van de Kamp in een nieuwe aflevering van de serie 'Begin je dag met God'. De spreker en schrijver nodigt je in deze aflevering - en in de

Päivi Räsänen
Nieuws

Finse politica overweegt om haar kerk te verlaten na jarenlange LHBTI-strijd

De Finse politica Päivi Räsänen overweegt een definitief afscheid van de Evangelisch-Lutherse Kerk van Finland. De aanleiding: de groeiende acceptatie van homorelaties binnen de kerk en het recente besluit van een bisschop om kerken open te stellen v

Meerartikelen

Naomi Oosterhof
Podcast

Wat houdt ware vriendschap in? Beluister deze podcast

In deze podcastaflevering staat Naomi Oosterhof (foto) stil bij een thema dat ons allemaal raakt: vriendschap. Wat onderscheidt een gewone vriend van een broeder of zuster voor het leven? En hoe kijkt God eigenlijk naar vriendschappen? Naomi neemt je

Groot Letter-uitgave
Persbericht

Bijbelvereniging introduceert Groot Letter Nieuwe Testament (HSV)

Sinds vorige maand is bij de Bijbelvereniging het Nieuwe Testament in Groot Letter-uitgave verkrijgbaar. Deze speciale editie is gedrukt in de Herziene Statenvertaling (HSV) en bedoeld voor mensen die gebaat zijn bij grotere letters, zoals ouderen en

Serhii Burlaka met Oekraïense militairen
Interview

Serhii werkt voor ZOA én is legerpredikant: "Er is een wonder nodig voor Oekraïne"

Als ZOA-medewerker voorziet Serhii Burlaka mensen in de ‘bevrijde gebieden’ rond Cherson (Oekraïne) van voedsel. Maar één week in de maand werkt hij als legerpredikant aan het front. “Ik preek in zo’n week soms maar twee minuten. Het is veel belangri

Marjolein van der Toorn
Interview

Schermgebruik in de pastorie

“Ik weet nog zo goed dat ik onze oudste een telefoon gaf voor haar twaalfde verjaardag. Daarvoor waren we best beschermend als het ging om schermtijd en ik had het gevoel nu de wereld aan mijn kind te geven. Ik was er letterlijk misselijk van!” Aan h

Luca
Getuigenis

Ik vond rust na een turbulent verleden: Jezus draagt mij

Luca (22) groeide op in een onrustige thuissituatie, waarin de scheiding van haar ouders diepe sporen naliet. Ze worstelde met verdriet, schaamte en een gevoel van leegte. Hoewel het geloof langzaam naar de achtergrond verdween, bleef de wens om zich

Arie-Jan Mulder
Column

Een zondaar de deur wijzen? Jezus sloot niemand uit

Het besef dat een zondaar niet moet worden bestraft, maar moet worden geholpen, zoals we in deze column zagen, heeft natuurlijk vergaande consequenties voor onze houding en ons gedrag naar anderen. Maar de neiging tot oordeel en straf zit helaas erg

Drs. Jelte Alma
Opinie

CIDI boycotten? Het klaslokaal is géén plek voor uitsluiting

Iedere docent weet: iemand de klas uitsturen doe je niet zomaar. Dat is een laatste redmiddel voor situaties waarin een leerling zich zó onbehoorlijk gedraagt dat het leerproces van anderen onmogelijk wordt. Het gaat om het overschrijden van grenzen

Benjamin Koning
Interview

De missie van Benjamin Koning: “Mijn geloofsreis begon bij mijn zieke vader”

Inmiddels is hij uitgegroeid tot een van de gezichten van de Wonderlijke Zondagen van Royal Mission. Wat begon met onderwijs geven aan een kwetsbaar meisje, groeide uit tot een bediening waarin Benjamin Koning getuige is van bijzondere wonderen. In d

Pelgrims onderweg door Europa
Persbericht

Doe mee met de zomerpelgrimage: Pelgrims onderweg door Europa

Pelgrims onderweg, het nieuwe christelijke online platform, lanceert in samenwerking met de Christelijke Hogeschool Ede op maandag 21 juli een unieke zomerpelgrimage: 'Pelgrims onderweg door Europa'. In deze serie neemt docent, theoloog en geograaf H

Prof. dr. Willem Ouweneel
Opinie

Oordelen over tatoeages? Laat dat maar aan God over

Telkens weer leidt het zetten van tatoeages bij christenen tot vragen en soms zelfs twijfels over hun geloof of behoudenis. Maar is dat terecht? Prof. dr. Willem J. Ouweneel gaat in op de Bijbelse achtergronden van deze discussie, bekijkt vaak aangeh

N.T. Wright
Nieuws

Bekende theoloog wijst op 'één van grootste misvattingen over de eindtijd'

De bekende Britse theoloog en nieuwtestamenticus N.T. Wright neemt afstand van de vaak gehoorde claim dat Jezus en Paulus dachten dat de wereld binnen één generatie zou eindigen. Volgens Wright richtten zij zich niet op het einde van de wereld, maar

Ds. J. Oosterhuis
Nieuws

Nieuwe dominee voor NGK Kampen: Ds. J. Oosterhuis

De Nederlandse gereformeerde kerk (NGK) te Kampen mag zich verheugen op de komst van een nieuwe dominee. Ds. J. Oosterhuis uit Hasselt heeft het op hem uitgebrachte beroep aangenomen. In de Nieuwe Kerk wordt hij de collega van ds. J. A. C. Weij.  Ds.