“Het is Gods plan dat vrouwen en mannen naast elkaar aan de slag gaan”
Wat is de positie van de vrouw in de kerk? Mag een vrouw op zondagochtend preken? Of kan ze zich beter terugtrekken in het zaaltje in de kerk met een clubje kinderen? Als het aan Lineke Blijdorp, spreekster op de Debora seminars van FMF ligt, werken vrouwen samen met mannen. En wordt het normaal als er op zondag een vrouw op de kansel staat.
Asieladvocaat Lineke Blijdorp is het gezicht van de Deborah seminars van Friends for Ministries in Fellowship (FMF), die dit najaar op verschillende plaatsen in Nederland worden gehouden. Ze pleit ervoor dat de positie van de vrouw in de kerk wordt hersteld.
Ze schreef het boek ‘Debora. Eén vrouw. Eén land. Eén leger’ over het Bijbelse personage Debora. Deze oudtestamentische richter profeteerde dat Barak met tienduizend man moest optrekken tegen Jabins legeroverste Sisera en dat de Heere het leger van Sisera aan hem zou uitleveren. Barak zei dat hij de strijd aan zou gaan, op voorwaarde dat Debora met hem mee zou gaan. Debora vergezelde hem, maar ze voorspelde dat de eer van de overwinning naar een vrouw zou uitgaan. En dat gebeurde: Sisera’s leger werd verslagen en de legeraanvoerder werd zelfs gedood door Jaël, die met een tentpin zijn slaap doorboorde.
Debora
Wie denkt aan vrouwen uit de Bijbel, komt al snel uit bij grote namen als Esther, Maria en Sarah. Over Debora is minder bekend. Toch vindt Blijdorp haar een inspirerend personage. “Ze is een vrouw die vanuit haar rol mede het land gaat redden. Zoveel dingen die je bij haar ziet, spelen bij ons ook. Er was van alles in de hand in de maatschappij: oorlog en andere problemen. Dat dan toch een vrouw zoiets groots op zich neemt, is in onze kerken ook niet gangbaar.”
Dat vindt ze ‘erg jammer, onverstandig en on-Bijbels’. “Ik zie dat er van veel van de posities die aan vrouwen worden toegekend, wordt gedacht: ‘het is Bijbels’. Maar dat is niet Bijbels, het is traditie.” Ze heeft het over traditionele taken die vrouwen op zich nemen, zoals oppassen voor de kinderen, het pand schoonmaken, de kerstboom optuigen en koffie schenken. “Het is Gods plan om mannen en vrouwen naast elkaar aan de slag te hebben, dat zie je zowel in het Oude als in het Nieuwe Testament. In sommige gemeenten mogen vrouwen wel eens spreken op een doordeweekse avond, maar er zijn niet veel gemeenten waar vrouwen op zondagochtend om tien uur in de gemeente spreken. Dat is jammer, want dat is wel zoals het zou moeten zijn.”
In de Bijbel is er volgens Blijdorp geestelijk gezien geen verschil tussen de positie van mannen en vrouwen. Ze noemt een voorbeeld. “Veel van wat Paulus schrijft, is gericht aan iedereen. ‘Ik wil dat jullie allemaal profeteren en in tongen spreken’. Als je kijkt naar het ambt, dan spreekt de Bijbel ook over vrouwen.”
Zwijgteksten
En hoe zit het dan met Bijbelteksten die duidelijk aangeven dat een vrouw niet mag spreken tijdens de samenkomsten? In 1 Korinthe 14:34 staat dat vrouwen moeten zwijgen. Voor het schrijven van haar boek bestudeerde Lineke Blijdorp de zogenaamde ‘zwijgteksten’. “Je moet de achtergrond van die teksten kennen. Dan zie je dat er twee Griekse gemeenten zijn aan wie Paulus schrijft, met Joodse, Romeinse en Griekse invloeden. In de Joodse en Romeinse cultuur mogen vrouwen eigenlijk niets. In de Griekse cultuur is er meer ruimte voor vrouwen, maar dat is met name vanuit de afgoderij.” Voor de christenen die net tot bekering waren gekomen, waren er nieuwe regels nodig. “Als je de teksten goed uitzoekt, vanuit de grondtaal, dan kun je niet anders dan concluderen dat de teksten echt alleen gelden voor de gemeenten aan wie ze zijn geschreven. Het zijn duidelijke instructies gericht aan die gemeenten waar correcties nodig zijn, omdat het er anders een puinhoop wordt. Paulus zou zich omdraaien in zijn graf, als hij in de gaten had dat er zo’n wet is gemaakt van zijn brieven.”
Jezus als voorvechter van vrouwenrechten
Tijdens de Debora seminars gaat Blijdorp in op wie Debora was. Aan de hand van de Bijbel leg ze uit wanneer God vrouwen inzet, zoals Debora, Rachab, Esther, Maria en Mirjam. Ze ziet parallellen tussen de verhalen. “Als de situatie vroeger heel ingewikkeld werd, zette God vrouwen in. Maar ook als de toekomst van generaties stond op het spel. Kennelijk zit daar iets heel belangrijks in.” Ook Jezus dient daarbij als voorbeeld. “Hij was de grootste voorvechter van vrouwen. Hij sprak met vrouwen, in een cultuur waarin je niet met vrouwen mocht praten. Als man was dat verboden in de Joodse traditie. De belangrijkste en meest trouwe volgelingen waren vrouwen. Ook liet Hij zich na Zijn dood het eerst zien aan vrouwen.”
Toch is het geen feministisch praatje, een betoog voor vrouwen aan het roer. “Dat is soms de angst van mannen, dat ze een emancipatiegolf over zich heen krijgen, en dat snap ik ook wel. Maar dit heeft niets te maken met een emancipatiegolf, dit is Gods plan.”
Leger
De vrouwen die in de Bijbel werden ingezet, werkten samen met een man. “Debora met Barak, Mirjam met Mozes, Jozua en Rachab. God werkt niet vanuit het principe van ‘alleen een man’. Het is echt die eenheid, zoals God man en vrouw gemaakt heeft. Dat betekent wel dat mannen ruimte moeten geven aan vrouwen.”
Ze trekt de vergelijking met een leger. “Als je in Israël bent, dan zie je overal op straat soldaten met geweren, meisjes en jongens. Israël heeft een dienstplicht en kan het zich niet permitteren om de helft van het leger thuis te laten zitten. Het is een land in oorlogstijd. Dat geldt ook voor ons. Als leger van God kunnen we niet zeggen: we laten de helft thuis, dus we hebben ook de mannen nodig om dit vorm te geven. Niet alleen om ons ruimte te geven, maar ook om te evangeliseren en om te zien naar mensen in nood. Dat is waar je als gemeente voor geroepen bent.”
Data
De data voor FMF die nu nog openstaan voor de Debora meetings zijn
- 25 november, Christen gemeente Zuidpoort Vlissingen, om 19.30 uur
- 2 december, NTG Morgenlicht Rotterdam ,09.30 uur (hele dag)
- 9 december, NTC IJsselstein, 10.00 uur (hele dag)
Praatmee