Dit artikel is nu opgeslagen in je
dashboard.
Bewaar artikelen in je dashboard.
God
03 oktober 2016
door
Redactie
Waarom Psalmen mij meer doen dan Opwekkingsliederen
Er is een hernieuwde belangstelling voor de psalmen. Sommige traditionele vormen en berijmingen mogen misschien onder druk staan, nieuwe vormen van psalmen schieten als paddenstoelen uit de grond. En dat is goed, want de psalmen vormen het gebedenboek van de kerk van alle tijden, met liederen van verdriet, troost, hoop en aanbidding.
Hoewel ik erg van Opwekkingsmuziek houd en nieuwe lofprijzingsliederen, hebben de psalmen een speciale plek in mijn hart. Sterker: door de psalmen ben ik gegroeid in mijn gebedsleven en aanbidding voor God. Ik heb ze m’n leven lang gezongen (berijmd met orgel) en daarnaast de laatste jaren ook gebeden, in stilte gelezen of juist hardop geproclameerd.
Een paar jaar geleden begon ik aan een creatief project om een aantal psalmen van de Nieuwe Bijbelvertaling (NBV) letterlijk op muziek te zetten. Ik kreeg het verlangen de eeuwenoude psalmen van verdriet, troost, hoop en verwachting in de letterlijke vorm op muziek te zetten, zodat deze psalmen op een nieuwe en frisse manier tot ons zouden spreken. Het resulteerde in de het studio-album ‘Herademen met de Psalmen’ met onder meer liederen van lofprijzing (Psalm 117), verdriet (Psalm 13), berouw (Psalm 51) en hoop (Psalm 121). Maar wat maakt de psalmen nu zo krachtig? Er zijn meerdere aspecten, ik zal er twee uitlichten.
Eerlijke liederen
Allereerst zijn de psalmen eerlijke liederen die ook de rauwe kanten van het leven etaleren. De psalmen spreken over eerlijke en herkenbare gevoelens zoals verdriet, pijn of eenzaamheid (naast hoop en blijdschap). Wat dat betreft vind ik de psalmen een oase van eerlijkheid en heerlijkheid in onze oppervlakkige Facebookgeneratie waarin iedereen vooral de succesvolle kanten van zichzelf etaleert met sprankelende succesberichten en prachtige foto’s van topmomenten. Het gaat goed met ons en dat mag iedereen weten! Maar hoe gaat het met ons als we offline zijn? Durven we ook open te zijn over de momenten dat het niét goed met ons gaat in de kerk of gemeente? De psalmen etaleren ons wel die rauwheid en eerlijkheid. Ze spreken over momenten van verlatenheid (Psalm 22, 13), gevoelens van ongelukkigheid en doodsangst (Psalm 116) of momenten van diep verdriet en tranen (Psalm 6).
Wat dat betreft vind ik de psalmen een oase van eerlijkheid en heerlijkheid in onze oppervlakkige Facebookgeneratie waarin iedereen vooral de succesvolle kanten van zichzelf etaleert met sprankelende succesberichten en prachtige foto’s van topmomenten.
Maar daar blijft het niet bij. Naast de vraagtekens die we in de psalmen tegenkomen, vinden we ook het uitroepteken van hoop dat wijst naar Jezus en zijn macht, het uitroepteken dat God onze hulp is en dat hij onze voeten niet zal laten wankelen (Psalm 121), dat zijn liefde overstelpend is en zijn trouw eeuwig (Psalm 117), dat de hemel vertelt over zijn majesteit (Psalm 19) en nog veel meer. Allemaal uitroeptekens die wijzen op God en op de Here Jezus. Niet als goedkope oplossing bij verdriet, maar wel als blikrichting: omhoog naar Jezus, de Almachtige.
Het gaat om Jezus
En daarmee kom ik bij het tweede aspect dat de psalmen zo krachtig maakt: in veel psalmen draait (profetisch) het om Jezus, de Zoon van God, Verlosser en eeuwige Koning. In veel psalmen wordt over de macht en het Koningschap van de Here Jezus gesproken, zoals in Psalm 8:7: U hebt Hem toevertrouwd het werk van uw handen en alles aan zijn voeten gelegd’. Dit gaat over Jezus! Dat lezen we in Hebreeën 2:7, waar over Jezus staat: ‘U hebt Hem voor korte tijd lager dan de engelen geplaatst; U hebt Hem met eer en luister gekroond, alles hebt U aan Hem onderworpen.’
Dwars door de vraagtekens van het leven heen, roepen de psalmen ons op om God te aanbidden, te eren en te prijzen om wie Hij is. Dat kan je helaas niet van alle aanbiddingsliederen zeggen.
Dwars door de vraagtekens van het leven heen, roepen de psalmen ons op om God te aanbidden, te eren en te prijzen om wie Hij is. Dat kan je helaas niet van alle aanbiddingsliederen zeggen. Er zijn (opwekkings)liederen waarin het brandpunt niet bij Jezus ligt, maar bij ons, zoals Opwekking 616, waarin staan: ‘Houd me dicht bij U. Laat me nooit meer gaan. Voor U leg ik mijn leven neer, verlangend naar uw vriendschap, Heer. U alleen begrijpt, wat ik nodig heb. Uw liefde die mij warmte geeft, als U mij in Uw armen neemt. Leid mij naar Uw hart, breng me terug bij U.’ Zie je, het gaat over mij, niet over Hem. Mijn verlangen en mijn wil staat centraal, in plaats van Zijn verlangen en Zijn wil.
Dezelfde toon zien we ook in het zeer populaire lied ‘Lopen op het water’ (Opwekking 789, een vertaling van ‘Oceans’ van Hillsong). De tekst luidt: ‘Geest van God, leer mij te gaan over de golven, in vertrouwen U te volgen te gaan waar U mij heen leidt. Leid me verder dan mijn voeten kunnen dragen. Ik vertrouw op uw genade, want ik ben in uw nabijheid.’ Het is best een mooi lied, maar het gaat weer over mij. Over mijn vertrouwen, over mijn weg over de golven over de status dat ik in Zijn nabijheid ben.
En dat is toch opmerkelijk. Want in de Bijbel gaat het vaak het niet zozeer over mijn geloof, mijn liefde of mijn keuze voor Hem, maar om Gods liefde, zijn redding, zijn hulp. ‘Jullie hebben niet Mij uitgekozen, maar Ik jullie, en Ik heb jullie opgedragen om op weg te gaan en vrucht te dragen, blijvende vrucht’ (Johannes 15:16a). Onze opdracht is niet om hoger te klimmen, meer te vertrouwen of beter te leven, maar om in Zijn liefde te blijven. Dán dragen we vrucht, omdat we verbonden zijn met Jezus. Hij moet groter worden, zegt Paulus, en wij kleiner. Wij moeten niet schitteren, maar onze schitterende Koning navolgen.
Dat is aanbidding: eer geven wie ere toekomt. Veel psalmen gaan ons op die manier voor in aanbidding van Jezus, want het gaat om Hem. Van Jezus wordt gezegd dat in Hem alles geschapen is, dat Hij de oorsprong is van alles en dat in Hem de volheid heeft willen wonen. Als je dat beseft, dan kan je alleen maar jezelf als mens vernederen, je handen naar Hem opheffen, om Hem werkelijk te aanbidden met bijvoorbeeld de woorden van Psalm 145, waar staat: ‘U, mijn God en Koning, wil ik roemen, uw naam prijzen tot in eeuwigheid. Elke dag opnieuw wil ik U prijzen, uw naam loven tot in eeuwigheid: “Groot is de Heer, Hem komt alle lof toe, zijn grootheid is niet te doorgronden”.’
Ronald Koops is hoofdredacteur van De Oogst, het magazine van Tot Heil des Volks (THDV) en pianist en zanger. In oktober organiseert THDV de ‘Levensecht-tour’: drie avonden in de Broederkerk in Kampen (7/10), de Oude Kerk in Ede (22/10) en de grote kerk in Sliedrecht (29/10). De avonden staan in het teken van de rauwheid en de hoop van de psalmen en de rauwheid en de hoop in het missionaire werk van THDV. Op de avond werken onder meer mee: Ronald Koops & band, Peter van Essen (viool), Elise Mannah (zang), Bastiaan Stolk (Winnaar ‘Beste organist van NL’) en Gert Hutten (directeur THDV). Gratis kaarten zijn te bestellen via www.totheildesvolks.nl
Deel dit artikel op:
Stitcher