"Er is veel spraakverwarring rondom echtscheiden"

"Wanneer je elkaar binnen het huwelijk niet liefhebt en op dezelfde voet verder gaat omdat scheiden verboden is, ben je dwaas bezig," zegt Koos van Delden, auteur van het boekje Mag je Echt niet scheiden? De docent aan de Evangelische Hogeschool constateert dat door onjuiste interpretaties van bijbelteksten soms groot onrecht wordt gedaan aan mensen die met huwelijksproblemen kampen. In zijn boekje heeft hij bijbelteksten over echtbreuk, echtscheiding en hertrouwen daarom opnieuw onderzocht. CIP.nl sprak met hem.

Koos van Delden, je schreef een boekje over echtscheiding. Onder andere omdat er volgens jou vaak groot onrecht wordt gedaan aan mensen die met huwelijksproblemen kampen. Kun je dat nader verklaren?

"Om mij heen zie ik veel spraakverwarring rondom echtbreken en echtscheiding. Die twee worden verward. Het gebod 'Gij zult niet echtbreken' verwordt dan tot 'Gij zult niet echtscheiden'. Onder christenen ligt dan de nadruk op het verbod om officieel te scheiden. Laten we de kern van de Bijbel eruit lichten. Dat is God liefhebben boven alles, ook binnen het gezin. Veel huwelijken staan onder spanning in christelijk Nederland. 'Je mag niet scheiden van God wordt dan gezegd'. Wanneer je dat zegt en zelf niet bent gescheiden, zit je vervolgens goed. Dat geeft een gevoel van zelfrechtvaardiging en vrijheid om te oordelen over mensen die wel zijn gescheiden en eventueel hertrouwd."

Als christen kun je niet roepen dat God tegen echtscheiding / echtbreuk is zonder met liefde bewogen te zijn. Heb je tips?

"Mijn vrouw en ik kwamen lang geleden bij een echtpaar met grote huwelijksproblemen. Ze leefden als kat en hond, maar een van beiden wilde niet scheiden. 'Dat mag niet van God', zei ze. Maar wanneer je elkaar binnen het huwelijk niet liefhebt, het leven zuur maakt maar wel bij elkaar blijft omdat scheiden verboden is, ben je in mijn ogen dwaas bezig. Je breekt systematisch het grote gebod van de liefde en houdt wel vast aan het mindere gebod. Elkaar doodzwijgen binnen een huwelijk is onaanvaardbaar. Dan gaat de liefde verloren en beschadig je het meest fundamentele gebod: de liefde tot God en elkaar."

"In zo'n situatie is een mogelijk advies om voorlopig uit elkaar te gaan - van tafel en bed gescheiden - en vervolgens openingen voor verzoening te vinden. Dat kan bijvoorbeeld door middel van een huwelijkscursus. Zo kan de weg van het liefhebben weer terug gevonden worden."
 
Je boek heet 'Mag je Echt niet scheiden'? Als je hier met 'ja' of 'nee' moet antwoorden, wat is dan je antwoord?

"Daar zou ik geen 'ja' of 'nee' op antwoorden, want die vraagstelling is verkeerd. Het gaat erom dat je niet echtbréékt, met andere woorden, dat je niet zo leeft dat er sprake is van een liefdeloos huwelijk. Daar draait het om."

Veel christenen redeneren als volgt. Als Paulus stelt dat je uit elkaar mag gaan, dan betekent dit ook gelijk dat je mag hertrouwen. Maar Jezus of Paulus hebben het nooit concreet over hertrouwen gehad. En in bijvoorbeeld 1 Korinthe 7:39 staat dat een vrouw wel degelijk is gebonden aan haar man zolang hij leeft, maar wanneer hij is gestorven, is ze vrij om te trouwen met wie ze wil. Hoe kijk je hier tegen aan? "Door het huwelijk zijn we aan elkaar gebonden. Tegen mensen die getrouwd zijn, zei Paulus dat het na een scheiding van tafel en bed goed is om alleen te blijven of terug te gaan naar je ex-partner. Als verzoening niet mogelijk blijkt te zijn, ga dan niet op zoek naar een andere echtgenoot. Neem dus genoegen met de scheiding van tafel en bed. Dat eenzame leven kan voor sommigen ontzettend zwaar zijn. Dan kan het zover komen dat mensen een officiële scheiding aanvragen. Als je dan vervolgens een andere partner ontmoet, is het niet onbijbels om met hem of haar te trouwen," zegt Van Delden op basis van ."Ik beargumenteer, dat Jezus het dan heeft het over een situatie van een scheiding van tafel en bed. Paulus vult dat aan en heeft het over hertrouwen na een officiële scheiding. Soms vechten man en vrouw om hun huwelijk goed te krijgen maar loopt dat gevecht uit onmacht vast. Het valt mij op dat ze dan vaak door anderen zonder bewogenheid en begrip worden veroordeeld.  Het mooie is dat Jezus wel rekening houdt met de omstandigheden van mensen, vergeving en een nieuw begin. Daarom zouden we ons voortdurend moeten afvragen of en zo ja in hoeverre bij een scheiding sprake is van overmacht, van 'toerekeningsvatbaar' zijn. Als christenen geen rekening houden met omstandigheden van mensen in huwelijksnood en met Gods barmhartigheid, is dat een kwalijke vorm van liefdeloosheid.""Als mensen meerdere keren zijn gescheiden en hertrouwd, is dat een trieste zaak en zeker niet Gods bedoeling. Maar wanneer mensen meerdere malen trouwen en scheiden zit daar waarschijnlijk een structurele reden achter. Het kan komen door onwil om je door God te laten gezeggen of gebrek aan zelfverloochening. In deze maatschappij is zelfverloochening uitermate impopulair. Gods wil zouden we hoger moeten achter dan onszelf. Wat dat betreft bedreigt de cultuur onze levensstijl en de huwelijken van binnenuit.""'Simpel' gezegd is dat mogelijk door het boven alles liefhebben van God in de relatie tot je partner. Inmiddels zijn mijn vrouw en ik meer dan 40 jaar getrouwd. Elkaar blijven vasthouden is een enorme opgave. Ik ben erachter gekomen dat het huwelijk niet alleen bedoeld is om te genieten, maar ook om met en van elkaar te leren. Dat kan bijvoorbeeld door middel van een kring met meerdere echtparen. Door met elkaar over deze zaken te praten, wordt je relatie verdiept. Zo ontdekte ik eens dat ik wel altijd tijd apart zette voor God, maar niet voor mijn vrouw. Op die wijze kun je van elkaar leren."Klik om te bestellen.

Wil je verder lezen?

Krijg onbeperkt toegang tot cvandaag.nl

Start je gratis maand Inloggen