Amerikaanse theoloog N.T. Wright: "God overstijgt gender"

De bekende Amerikaanse theoloog en voormalig bisschop van Durham, N.T. Wright, stelt dat God het menselijke begrip van gender overstijgt. Toch blijft het gebruik van mannelijke aanspreekwoorden als 'Vader' en 'Hij' volgens Wright Bijbels gezien verantwoord.
“God overstijgt natuurlijk gender. Dat is een van de eerste dingen die je moet zeggen", zei Wright in de podcast Ask N.T. Wright Anything. Tegelijkertijd benadrukt hij dat het christelijk geloof geworteld is in de openbaring van God als Vader, Zoon en Heilige Geest. “Die taal komt rechtstreeks uit de Schrift en is gedragen door de kerkelijke traditie.”
De aanleiding voor zijn opmerkingen was een vraag van een luisteraar uit Minneapolis. Die vroeg zich af of het nog gepast is om God met mannelijke voornaamwoorden aan te spreken, zeker gezien het groeiende bewustzijn rondom gender en machtsverhoudingen.
Wright erkent dat dit vragen oproept, vooral bij vrouwen die ervaring hebben met mannelijk machtsmisbruik, ook in de kerk. “Sommige mensen die mannelijke woorden gebruiken voor God, gedragen zich alsof wij mannen dus de baas zijn.”
Toch is dat volgens hem geen reden om Bijbelse taal los te laten. “We hebben het over God als Vader, maar wie is die Vader? Hij is geen boze, dominante, typisch mannelijke god. Hij is een God van compassie, barmhartigheid en zachtheid.”
Wright wijst erop dat het Hebreeuwse woord voor compassie verwant is aan het woord voor “baarmoeder”. “God is als een moeder van wie de baarmoeder roept om haar kinderen", zei hij, verwijzend naar vrouwelijke beelden van God in het Oude Testament.
Ook bij de Heilige Geest ziet hij ruimte voor nuance. “In het Syrisch en Hebreeuws is het woord voor Geest vrouwelijk. In het Grieks onzijdig. En in het Latijn mannelijk.” Dat laat volgens hem zien dat Gods wezen niet te vangen is in menselijke categorieën.
Toch wijst Wright het vervangen van de traditionele trinitarische taal af. Toen een katholieke priester in Brisbane begon te dopen “in de naam van de Schepper, Verlosser en Vernieuwer" reageerde hij bezorgd: “Dat is niet trinitarisch", zei hij. “Elke Persoon van de Drie-eenheid doet elk van die dingen. Je kunt die namen niet zomaar vervangen.”
Tijdens een viering in Durham Cathedral in 2004 kreeg Wright een vergelijkbare zegen voorgesteld. Hij weigerde die uit te spreken. “Ik zei: dat kan ik niet doen. Dat is niet de Drie-eenheid zoals die in Gods Woord genoemd wordt.”
Zijn oproep: blijf trouw aan de Bijbel, juist als het gaat om de taal die we kiezen waarmee we God aanspreken. “We moeten heel voorzichtig zijn, vooral als we over God spreken. Je kunt niet zomaar van alles verzinnen. God is God, en wij zijn mensen die proberen te begrijpen wie Hij is.”
Wright concludeert: “In plaats van te zeggen dat we vanwege mannelijk machtsmisbruik God geen Vader meer mogen noemen, zeg ik: laten we kijken wat de Bijbel werkelijk zegt over God.”
Praatmee