De aanslag vond zondagavond plaats toen twee gewapende mannen het vuur openden op Joodse families die samenkwamen voor de eerste avond van Chanoeka. De schutters zijn geïdentificeerd als Sajid Akram en zijn zoon Naveed. De vader overleed ter plekke, de zoon ligt zwaargewond in het ziekenhuis. Onder de slachtoffers is ook Peter Meagher, een gepensioneerde politierechercheur die als fotograaf bij de viering aanwezig was.

De Anglicaanse aartsbisschop van Sydney, Kanishka Raffel, zegt geschokt en diep geraakt te zijn. Hij veroordeelt antisemitisme en geweld en roept op tot gebed. “Wij omarmen onze Joodse buren en medeburgers in liefde, vriendschap en steun. Wij verwerpen antisemitisme, geweld en haat”, aldus Raffel. Hij roept christenen op om te bidden voor de rouwende families, de gewonden en voor vrede en veiligheid in Sydney.

Raffel sprak ook zijn dank uit voor een omstander, Ahmed Al Ahmed, die wordt geprezen als held. Hij wist een van de schutters te overmeesteren en diens wapen af te nemen, waardoor mogelijk meer levens zijn gespaard.

Ook de rooms-katholieke aartsbisschop van Sydney, Anthony Fisher, reageerde fel. Hij wijst op het toenemende antisemitisme in de publieke ruimte. Volgens hem heeft een klimaat van haat en opruiende taal bijgedragen aan radicalisering. “Christenen moeten alles doen wat in hun vermogen ligt om Joden veilig te houden”, zei Fisher. Hij benadrukte de diepe Bijbelse verbondenheid tussen christenen en Joden. “Jezus was een Jood. Christenen zijn kinderen van de Joden. Een aanval op Joden is een aanval op ons allemaal.”

Verontwaardiging in Nederland
De aanslag heeft ook in Nederland veel reacties losgemaakt. Politici en theologen spreken hun afschuw uit en waarschuwen voor groeiende Jodenhaat in het Westen. SGP-Kamerlid Diederik van Dijk noemt de aanval een voorbeeld van “ongelooflijke wreedheid waartoe Jodenhaat kan leiden” en roept op tot grote waakzaamheid. ChristenUnie-leider Mirjam Bikker schrijft dat “het feest van het licht wreed werd verstoord” en spreekt haar diepe meeleven uit met de Joodse gemeenschap in Australië.

Theoloog Arnold Huijgen noemt het pijnlijk dat juist tijdens Chanoeka opnieuw antisemitisme de kop opsteekt. “Dit feest gaat over bevrijding en hoop, maar opnieuw zien we duisternis en haat”, aldus Huijgen. Ook SGP-voorman Chris Stoffer zegt pal achter de Joodse gemeenschap te staan.

Terroristische achtergrond
Australische veiligheidsdiensten onderzoeken intussen de achtergrond van de aanslag. Volgens inlichtingendiensten hadden de daders contact met extremistische netwerken. Er zijn aanwijzingen dat zij sympathie hadden voor Islamitische Staat. In de auto van de schutters zijn vlaggen van deze terreurbeweging gevonden. De regering in Canberra heeft extra beveiliging ingesteld rond synagogen en Joodse wijken. Meer dan driehonderd agenten zijn hiervoor ingezet.

Premier Anthony Albanese sprak van een antisemitische terreurdaad en kondigde aan dat de nationale vlaggen halfstok hangen. Hij zei dat Australië rouwt als één land en dat alle nodige middelen worden ingezet om de Joodse gemeenschap te beschermen. “Wij staan naast Australische Joden en wij verzetten ons tegen haat en geweld”, aldus Albanese.