#Hoedan? Waarom kerken vastlopen en hoe het anders kan
Twee jaar geleden reikte ik het eerste exemplaar van #Hoedan? uit aan Danielle Braun. Met deze gids voor een veilig gesprek over kerk, geloof en LHBTI+ wilde ik een goede poging doen om mensen, kerken en organisaties te ondersteunen bij het op gang brengen van een dialoog. Dat was broodnodig, omdat LHBTI+ en het christelijk geloof nogal eens een ongelukkig huwelijk bleken te vormen. Dit leidde tot grote gebrokenheid in mensen en in kerken. Maar hoe is dit nu, twee jaar later?
Ruzie onder de regenboog
Mijn indruk is dat de ruzie onder de regenboog helaas allerminst is afgenomen. Onlangs kwam de scheuring in de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) uitgebreid aan bod. Zowel in christelijke als in seculiere media, van het Nederlands Dagblad tot aan de NOS. De visie op de positie van vrouwen en het omgaan met LHBTI+ vormde hierbij een splijtzwam.
Eerder was te lezen dat Love2Meet LGBTQ+ na vier jaar samen optrekken met Mozaiek zelfstandig verder gaat. Dit besluit kwam voort uit een verschil van inzicht over gelijkwaardigheid, inclusiviteit en zichtbaarheid van LGBTI+ binnen de kerk.
Naast deze opvallende ontwikkelingen zijn er talloze geluiden te horen over spanningen en scheuringen in lokale kerken. Samen de onmin overstijgen blijkt in de weerbarstige praktijk vaak uit te draaien op een desillusie.
Grote gevolgen
Onenigheid over het omgaan met LHBTI+ raakt uiteindelijk niet alleen de theorie, maar vooral mensen. Mensen die afhaken. Afhaken met pijn. LHBTI'ers en hetero’s. Met verschillende visies. En waarom? In mijn omgeving zie ik dat afhakers lang niet altijd vertrekken vanwege een visie of besluit dat hen niet zint.
Vaak verlaten deze mensen de kerk van Jezus omdat zij zich onveilig voelen. Denk aan ledenvergaderingen die exploderen, kwetsende opmerkingen die worden gemaakt, leiders die om de hete brij heen blijven draaien en geen keuze durven maken. Of aan besluiten die zonder openheid in achterkamertjes worden genomen en de gemeenschap overvallen met een voldongen feit.
Juist dit gebrek aan transparantie, openheid en dialoog zorgt ervoor dat mensen afhaken. In de afgelopen twee jaar heb ik verlangende zoekers met een seculiere achtergrond hun zoektocht naar Jezus zien opgeven. Oprechte christenen die al tientallen jaren hun kerk dienden blijven thuis. En mensen die ondanks hun kerkpijn een nieuwe poging waagden om zich aan te sluiten, liepen opnieuw teleurgesteld weg.
Hoe dan wel? Oftewel: #Hoedan?!
Samen zegenrijk zoeken
Mijn ervaring is dat het kan. Met blijvende verschillen van inzicht samen optrekken in de Geest van Jezus. Makkelijk is het niet. Mogelijk wel. En verrijkend zeker.
In de afgelopen jaren heb ik met vele kerken en organisaties mogen optrekken. Soms met een overwegend traditioneel geluid. Soms met een modern geluid. Maar bijna altijd met een mix van beide. Ik begeleidde evangelische kerken, pinksterkerken, Mozaiek, baptistengemeenten, Nederlandse Gereformeerde Kerken en andere protestantse kerken. Tot mijn verrassing meldden zich ook besturen van basisscholen, middelbare scholen en organisaties die voorlichting geven op scholen.
Ongeacht de kerkelijke ligging lukte het vaak om samen dichterbij te komen. Dichterbij Hem. Dichterbij elkaar. De individuele visies op geloof en LHBTI+ bleven meestal hetzelfde, maar werden ook verrijkt. Begrip, empathie en verbondenheid namen toe. In geen enkele kerk, organisatie of school werd men het inhoudelijk samen eens, maar de eenheid groeide wel. Samen eens is immers iets anders dan samen één. Dat verstaan en toepassen is een belangrijke sleutel.
Natuurlijk was het niet alleen pais en vree. Soms vertrokken mensen omdat de uiteindelijke beslissing te ver ging. Linksom of rechtsom. Maar zelfs als kerkelijke wegen zich scheiden, kun je elkaar zegenend loslaten. Dat lukt niet altijd, maar vaak genoeg wel.
Plekken van hoop
In veel situaties ondersteun ik kerken en organisaties door middel van drie seminars. Zij richten zich achtereenvolgens op connectie, college en cultuur. Vanuit het luisteren naar elkaar verdiepen we ons in de verschillende Bijbelvisies en bouwen we aan een cultuur van gesprek en begrip.
Ik moedig kerken en organisaties aan om op een gegeven moment een duidelijke knoop door te hakken. Veiligheid vraagt om duidelijkheid. Duidelijkheid aan de hand van een helder tijdspad en een eerlijk proces waarin ieders stem wordt gehoord.
Begin 2026 staan alweer nieuwe kerken op de rol. Kerken uit verschillende denominaties die ik mag ondersteunen. Dat doe ik met veel voldoening. Want het blijft mijn roeping om complexe vraagstukken binnen de kerk in Nederland inzichtelijk en bespreekbaar te maken. Om samen recht te doen. Recht aan God en recht aan mensen.
De inhoud van deze column vertegenwoordigt niet per definitie de mening van de redactie.
































Praatmee