#Hoedan? Waarom kerken vastlopen en hoe het anders kan

Column 16 december 2025 4 minuten Joël Boertjens
Joël Boertjens

Twee jaar geleden reikte ik het eerste exemplaar van #Hoedan? uit aan Danielle Braun. Met deze gids voor een veilig gesprek over kerk, geloof en LHBTI+ wilde ik een goede poging doen om mensen, kerken en organisaties te ondersteunen bij het op gang brengen van een dialoog. Dat was broodnodig, omdat LHBTI+ en het christelijk geloof nogal eens een ongelukkig huwelijk bleken te vormen. Dit leidde tot grote gebrokenheid in mensen en in kerken. Maar hoe is dit nu, twee jaar later?

Ruzie onder de regenboog
Mijn indruk is dat de ruzie onder de regenboog helaas allerminst is afgenomen. Onlangs kwam de scheuring in de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) uitgebreid aan bod. Zowel in christelijke als in seculiere media, van het Nederlands Dagblad tot aan de NOS. De visie op de positie van vrouwen en het omgaan met LHBTI+ vormde hierbij een splijtzwam.

Eerder was te lezen dat Love2Meet LGBTQ+ na vier jaar samen optrekken met Mozaiek zelfstandig verder gaat. Dit besluit kwam voort uit een verschil van inzicht over gelijkwaardigheid, inclusiviteit en zichtbaarheid van LGBTI+ binnen de kerk.

In mijn omgeving zie ik dat afhakers lang niet altijd vertrekken vanwege een visie of besluit dat hen niet zint.

Naast deze opvallende ontwikkelingen zijn er talloze geluiden te horen over spanningen en scheuringen in lokale kerken. Samen de onmin overstijgen blijkt in de weerbarstige praktijk vaak uit te draaien op een desillusie.

Grote gevolgen
Onenigheid over het omgaan met LHBTI+ raakt uiteindelijk niet alleen de theorie, maar vooral mensen. Mensen die afhaken. Afhaken met pijn. LHBTI'ers en hetero’s. Met verschillende visies. En waarom? In mijn omgeving zie ik dat afhakers lang niet altijd vertrekken vanwege een visie of besluit dat hen niet zint.

Vaak verlaten deze mensen de kerk van Jezus omdat zij zich onveilig voelen. Denk aan ledenvergaderingen die exploderen, kwetsende opmerkingen die worden gemaakt, leiders die om de hete brij heen blijven draaien en geen keuze durven maken. Of aan besluiten die zonder openheid in achterkamertjes worden genomen en de gemeenschap overvallen met een voldongen feit.

Met blijvende verschillen van inzicht samen optrekken in de Geest van Jezus. Makkelijk is het niet. Mogelijk wel. En verrijkend zeker.

Juist dit gebrek aan transparantie, openheid en dialoog zorgt ervoor dat mensen afhaken. In de afgelopen twee jaar heb ik verlangende zoekers met een seculiere achtergrond hun zoektocht naar Jezus zien opgeven. Oprechte christenen die al tientallen jaren hun kerk dienden blijven thuis. En mensen die ondanks hun kerkpijn een nieuwe poging waagden om zich aan te sluiten, liepen opnieuw teleurgesteld weg.

Hoe dan wel? Oftewel: #Hoedan?!

Zijn orthodoxe evangelische en reformatorische kerken een veilige plek voor LHBTI'ers? Hierover gingen Herman van Wijngaarden en Joël Boertjens in gesprek in de Cvandaag podcast. Van Wijngaarden is onderdeel van een vergeten groep: celibataire LHBTI'ers. Ook gaan beide heren in op de vraag of het homostandpunt van christenen ten onrechte een struikelblok vormt.

Samen zegenrijk zoeken
Mijn ervaring is dat het kan. Met blijvende verschillen van inzicht samen optrekken in de Geest van Jezus. Makkelijk is het niet. Mogelijk wel. En verrijkend zeker.

In de afgelopen jaren heb ik met vele kerken en organisaties mogen optrekken. Soms met een overwegend traditioneel geluid. Soms met een modern geluid. Maar bijna altijd met een mix van beide. Ik begeleidde evangelische kerken, pinksterkerken, Mozaiek, baptistengemeenten, Nederlandse Gereformeerde Kerken en andere protestantse kerken. Tot mijn verrassing meldden zich ook besturen van basisscholen, middelbare scholen en organisaties die voorlichting geven op scholen.

Ongeacht de kerkelijke ligging lukte het vaak om samen dichterbij te komen. Dichterbij Hem. Dichterbij elkaar. De individuele visies op geloof en LHBTI+ bleven meestal hetzelfde, maar werden ook verrijkt. Begrip, empathie en verbondenheid namen toe. In geen enkele kerk, organisatie of school werd men het inhoudelijk samen eens, maar de eenheid groeide wel. Samen eens is immers iets anders dan samen één. Dat verstaan en toepassen is een belangrijke sleutel.

Zelfs als kerkelijke wegen zich scheiden, kun je elkaar zegenend loslaten. Dat lukt niet altijd, maar vaak genoeg wel.

Natuurlijk was het niet alleen pais en vree. Soms vertrokken mensen omdat de uiteindelijke beslissing te ver ging. Linksom of rechtsom. Maar zelfs als kerkelijke wegen zich scheiden, kun je elkaar zegenend loslaten. Dat lukt niet altijd, maar vaak genoeg wel.

Plekken van hoop
In veel situaties ondersteun ik kerken en organisaties door middel van drie seminars. Zij richten zich achtereenvolgens op connectie, college en cultuur. Vanuit het luisteren naar elkaar verdiepen we ons in de verschillende Bijbelvisies en bouwen we aan een cultuur van gesprek en begrip.

Ik moedig kerken en organisaties aan om op een gegeven moment een duidelijke knoop door te hakken. Veiligheid vraagt om duidelijkheid. Duidelijkheid aan de hand van een helder tijdspad en een eerlijk proces waarin ieders stem wordt gehoord.

Begin 2026 staan alweer nieuwe kerken op de rol. Kerken uit verschillende denominaties die ik mag ondersteunen. Dat doe ik met veel voldoening. Want het blijft mijn roeping om complexe vraagstukken binnen de kerk in Nederland inzichtelijk en bespreekbaar te maken. Om samen recht te doen. Recht aan God en recht aan mensen.

De inhoud van deze column vertegenwoordigt niet per definitie de mening van de redactie.

Joël Boertjens is schrijver, spreker en begeleider van kerken, scholen en organisaties die zoeken naar een veilige en Bijbels verantwoorde omgang met vragen rond geloof en LHBTI+. Hij is auteur van #Hoedan?, een gids voor een open en respectvolle dialoog binnen christelijke gemeenschappen. Wil je met hem in contact komen? Klik dan hier. 

Praatmee

Beluister onze podcast

#389 Martin Koornstra & Jan Pool over geloven in tijden van ziekte en een God van wonderen
Of beluister op:

Meerartikelen

Australië
Nieuws

Christelijke leiders tonen solidariteit na dodelijke aanslag op Chanoeka in Sydney

Christelijke leiders in Australië hebben hun diepe medeleven uitgesproken na de dodelijke aanslag op een Chanoeka viering op Bondi Beach in Sydney. Bij de aanval kwamen zeker vijftien mensen om het leven, onder wie een tienjarig meisje en een Holocau

Ds. S. P. Roosendaal
Nieuws

CGK Enschede mag nieuwe dominee verwelkomen: ds. S. P. Roosendaal

De CGK te Enschede-Oost mag binnenkort een nieuwe predikant verwelkomen. Ds. S. P. Roosendaal (foto) volgt in de Renatakerk ds. D. Dunsbergen op. Laatstgenoemde predikant ging vorig jaar met emeritaat. Roosendaal was sinds mei 2018 verbonden aan Het

Diederik van Dijk
Nieuws

Kamer wil verder met Transgenderwet, SGP-Kamerlid: "Onze jongeren verdienen beter"

De Tweede Kamer wil dat het kabinet de verruiming van de Transgenderwet opnieuw indient. Een motie van GroenLinks-PvdA kreeg deze week steun van een Kamermeerderheid. SGP-Kamerlid Diederik van Dijk (foto) reageert scherp en spreekt zijn zorg uit over

Nigeria christen
Nieuws

Waarschuwing voor nieuw kerstgeweld tegen christenen in Nigeria

Voorstanders van godsdienstvrijheid waarschuwen dat christenen in Nigeria opnieuw het doelwit kunnen worden van grootschalig geweld rond Kerstmis. Tijdens een noodbijeenkomst in het Amerikaanse Capitool klonk de alarmerende oproep om snel in te grijp

IJzeren hanger met menorah
Nieuws

Zeldzame hanger met menorah wijst op verborgen Joodse eredienst in Jeruzalem

Archeologen hebben bij de Westelijke Muur in Jeruzalem een bijzondere vondst gedaan. Dat schrijft All Israel News. Het gaat om een 1.300 jaar oude hanger met een menorah. De vondst suggereert dat Joden Jeruzalem bleven bezoeken en er mogelijk eredien

Kerk
Nieuws

Rechtbank verplicht kerk in Kampen tot betaling achterstallige toeslag aan ontslagen koster

De Bazuinkerk in Kampen moet een voormalig koster alsnog een bedrag van bijna 60.000 euro uitbetalen. Dat heeft de rechtbank in Zwolle bepaald, schrijft het Nederlands Dagblad. Volgens de rechter heeft de Nederlandse Gereformeerde Kerk (NGK) nagelate

Ds. G. W. S. Mulder
Nieuws

Nieuwe predikant voor gereformeerde gemeente Gouda: ds. G. W. S. Mulder

De gereformeerde gemeente te Gouda beschikt binnenkort weer over een eigen predikant. Ds. G. W. S. Mulder (foto) nam het op hem uitgebrachte beroep aan. In de Zuid-Hollandse stad volgt Mulder ds. G. Clements op. Laatstgenoemde predikant vertrok, na e

Skillet
Video

Christelijke rockband steekt eeuwenoud adventslied in nieuw jasje

De populaire christelijke rockband Skillet heeft wereldwijd aandacht getrokken met hun eerste kerstsong: een krachtige rockversie van O Come, O Come Emmanuel. Het nummer wordt massaal omarmd door fans, maar zorgt online ook voor kritiek. Sommige luis

Meerartikelen

gebedsbijeenkomst
Persbericht

Schreeuw om leven organiseert gebedsbijeenkomst rond abortus

Op donderdagavond 18 december organiseert Schreeuw om leven een landelijke gebedsbijeenkomst rond het thema abortus. De bijeenkomst staat stil bij de invoering van de Wet afbreking Zwangerschap in 1980 en bij de gevolgen daarvan voor Nederland. Sinds

David Epema
Interview

Lijken we nog op de kerk uit Handelingen? De droom van voorganger David Epema

David Epema is voorganger van Wavemakers in Maassluis. Hij hoopt dat zijn kerk impact zal hebben in de omgeving. "Ik droom dat we niet naar de kerk gaan, maar dat we de kerk zijn. Dat daar een getuigenis van uitgaat van wie God is en wat Hij doet." "

embryokweek
Nieuws

Tienduizenden Nederlanders roepen CDA op om ‘embryokweekwet’ tegen te houden

Een dringende petitie roept het CDA en partijleider Henri Bontenbal op om tegen een omstreden wetsvoorstel te stemmen dat het mogelijk maakt om menselijke embryo’s speciaal te creëren voor wetenschappelijk onderzoek. Initiatiefnemer Karst Schaafsma w

Harun Ibrahim
Getuigenis

Ex-moslim Harun Ibrahim ziet grote honger naar Jezus' boodschap in Arabische wereld

De in Israël geboren Harun Ibrahim groeide op als kind van Arabisch-islamitische ouders. Hij bezocht een Joodse school en trouwde later met een christelijke vrouw. Jarenlang bestudeerde hij de drie religies van dichtbij. Uiteindelijk moest hij een ke

Opperrabbijn Jacobs
Nieuws

Opperrabbijn Jacobs na aanslag: "Antisemitisme verspreidt zich als een virus"

Na de dodelijke aanslag op een Chanoeka-viering in het Australische Sydney zijn in Nederland geen aparte herdenkingen aangekondigd vanuit de Joodse gemeenschap. Wel wordt tijdens Chanoeka in synagogen en bijeenkomsten gebeden voor de slachtoffers en

Bondi Beach
Nieuws

Christenen geschokt na antisemitische aanslag: ‘Feest van licht werd daad van duisternis’

De dodelijke aanslag op een Chanoeka-viering op Bondi Beach in Sydney heeft ook in Nederland diepe verontwaardiging en afschuw losgemaakt. Politici en theologen spreken hun steun uit aan de Joodse gemeenschap en waarschuwen voor het toenemende antise

Bijbels
Nieuws

Nicaragua verbiedt invoer van Bijbels voor toeristen

Toeristen die Nicaragua binnenkomen, mogen geen Bijbel meer meenemen. Ook andere boeken, kranten en tijdschriften zijn voortaan verboden bij de grens. Dat blijkt uit informatie van de Britse organisatie Christian Solidarity Worldwide (CSW). Religieuz

Pakistan
Nieuws

Nieuwe Pakistaanse wet moet christenen beter beschermen

Het Pakistaanse parlement heeft begin deze maand ingestemd met wetgeving voor de oprichting van een Nationale Commissie voor Minderheidsrechten. Daarmee wordt gehoor gegeven aan een al jaren bestaande oproep om de positie van religieuze minderheden,

LEEF! Deventer
Video

Feest bij doopdienst in Deventer: bekijk de beelden

In Deventer was het feest tijdens een doopdienst waarin vijf mensen zich lieten dopen en nog eens acht zich meldden voor een volgende doop. Veel van hen groeiden niet op met het christelijk geloof, maar kozen nu bewust voor een leven met Christus. Da

Ds. G. van Zanden
Video

Ds. Van Zanden vertelt over vrouw die tot geloof kwam na kapitale blunder op het werk

"Ze werd stilgezet, afgebogen en kwam in de kerk terecht. Uiteindelijk vond ze dezelfde God als haar manager, de God van Mozes", aldus ds. G. van Zanden. In een recente preek over de brandende braambos uit Exodus 3, deelde de hervormde predikant uit

Generatie Z
Nieuws

IFES-rapport laat zien hoe Generatie Z christelijk studentenwerk verandert

Een nieuw rapport van de International Fellowship of Evangelical Students (IFES) laat zien dat Generatie Z het christelijk studentenwerk wereldwijd ingrijpend beïnvloedt. De organisatie roept kerken en studentenbewegingen op om verder te kijken dan h

Christelijk Urker Visserskoor
Video

Krachtige samenzang uit Urk: Visserskoor ontroert met Psalm 1

Het Christelijk Urker Visserskoor brengt opnieuw een geliefde psalm tot leven. In deze muziekvideo zingen de mannen Psalm 1, een psalm die oproept om dicht bij Gods weg te blijven en te vertrouwen op Zijn zegen. De krachtige samenzang, de herkenbare