Is het echt zo erg gesteld met jongeren?

Nieuws 14 mei 2024 A.W. van Vugt
bel-angst

Als je je oor te luisteren legt, dan hoor je nogal eens dat het niet zo goed gaat met onze jongeren. Op scholen lijkt het aantal ‘probleemgevallen’ toe te nemen en in christelijke gemeenten kan ook nog wel eens de schrik om het hart slaan als er naar de jeugd wordt gekeken. Maar is het echt zo erg gesteld met jongeren?

We kennen in onze omgeving waarschijnlijk – én hopelijk – ook genoeg jongeren met wie het heel goed gaat. Tieners die geen problemen hebben, het uitstekend doen op school en actief meedoen in de christelijke gemeente. Toch is er iets aan de hand.

Gezondheidsmonitor
Om een beeld te geven eerst enkele onderzoeksresultaten. Uit onderzoek dat het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) eind november 2023 publiceerde (als onderdeel van de Integrale Gezondheidsmonitor COVID-19), blijkt dat jongeren van 12 tot en met 25 jaar denken dat ze een belangrijk deel van hun leven hebben gemist. Ze misten bijvoorbeeld de musical van groep 8, de diploma-uitreiking of de start van hun studentenleven. Ook hebben ze het gevoel dat ze leerachterstanden hebben opgelopen; dit kan stress geven.

Verder geven jongeren aan dat het contact met vrienden tijdens de coronatijd is verwaterd en dat ze nog erg moeten wennen aan grote groepen. Ze vinden het lastig om met onbekenden te praten.

In het onderzoek geven de respondenten ook aan dat ze nog altijd mentale gevolgen ervaren, zoals blijvende negatieve gevoelens, smetvrees en angst voor nieuwe coronamaatregelen.

In het onderzoek geven de respondenten ook aan dat ze nog altijd mentale gevolgen ervaren, zoals blijvende negatieve gevoelens, smetvrees en angst voor nieuwe coronamaatregelen. Van de jongeren voelde 49 procent zich in de periode van het onderzoek (september; meetronde 9) enigszins tot sterk eenzaam. Dit zijn slechts enkele resultaten van het onderzoek. Meer informatie is hier te vinden.

Motivatie 
Deze onderzoeksdata komen tot leven in gesprekken die ik voer met docenten in het voortgezet onderwijs en het hoger beroepsonderwijs. In hun dagelijkse omgang met leerlingen en studenten merken ze dat de psychische problematiek toeneemt. Een voorbeeld is dat ze merken dat meer leerlingen door psychische problemen fulltime thuis onderwijs volgen. Opvallend is ook dat docenten vinden dat sociale 
vaardigheden afnemen. Leerlingen en studenten hebben bijvoorbeeld moeite om een vraag te stellen in de groep. Docenten moeten ook uitkijken om in de klas aan een student een vraag te stellen, want men kan zich dan onveilig voelen. 

Veel leerlingen hebben moeite met plannen en structuur aanbrengen. Zelfstandig thuis huiswerk doen, komt onder druk te staan. Bovendien hebben ze steeds meer moeite om zich langere tijd te concentreren. De spanningsboog lijkt alsmaar korter te worden.

Docenten geven ook aan dat ze merken dat de (hoge)school in het leven van leerlingen en studenten steeds minder centraal staat. De motivatie voor school neemt af. De sportschool en bijbaantjes vragen meer en meer aandacht. En dat begint al vroeg op de middelbare school.

De kwaliteit van het contact met anderen staat onder druk. Dit heeft gevoelens van eenzaamheid tot gevolg.

Bel-angst
Om deze ontwikkeling nu een-op-een te verbinden aan de coronapandemie gaat te ver. In het onderwijs werden ook vóór de pandemie deze ontwikkelingen al gesignaleerd, maar corona heeft deze versterkt. 

Het ligt voor de hand om de link te leggen met wat er bekend is van de zogenoemde Generatie Z. Met deze generatie worden de jongeren tussen 8 en 23 jaar bedoeld, geboren in de periode van 2000 tot 2015, en daarmee volledig opgegroeid met internet en sociale media. Dit betekent bijvoorbeeld dat ze vergeleken met eerdere generaties meer binnen zitten en dat hun sociale leven zich voor een belangrijk deel online afspeelt. Internationale grenzen zijn er amper, want ze kunnen zich met iedereen overal ter wereld verbinden.

Overigens zijn de contacten via sociale media toch vaak anders dan echte ontmoetingen met anderen. Het gaat er vluchtiger, soms ook resultaatgerichter 
en harder aan toe. De kwaliteit van het contact met anderen staat onder druk. Dit heeft gevoelens van eenzaamheid tot gevolg. Voor hen is het nog niet zo eenvoudig om echte ontmoetingen te organiseren. In het onderwijs wordt gemerkt dat het soms lastig voor hen is om contact te maken met mensen die ze niet kennen of dat ze niet goed weten hoe ze onderdeel van een groep kunnen worden. In het hoger onderwijs is bijvoorbeeld bel-angst een issue. Studenten appen liever dan dat ze even telefonisch contact leggen met bijvoorbeeld een mogelijke stageplaats.

A.W. van Vugt is directeur Zakelijke Opleidingen bij Christelijke Hogeschool Ede. Dit artikel verder lezen? Word abonnee van De Waarheidsvriend! Maak gebruik van deze actie en lees De Waarheidsvriend vier maanden voor € 10,-!

Praatmee

Beluister onze podcast

#374 Jeffrey & Patrick over ds. Paul Visser en vermeend grensoverschrijdend gedrag
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Duitsland vlag
Nieuws

Bijna één op de drie Duitsers gelooft dat God het universum schiep

Een nieuwe peiling van onderzoeksinstituut INSA-Consulere laat zien dat bijna een derde van de Duitsers (31 procent) gelooft dat God de schepper van het universum is. Daar tegenover staat dat 41 procent dit niet gelooft, een kwart (25 procent) weet h

Israël-Palestijnen
Nieuws

Amerikaanse christelijke leiders spreken zich uit tegen oorlog in Gaza

Meer dan zeventig Amerikaanse christelijke leiders en organisaties hebben een gezamenlijke verklaring ondertekend waarin zij zich uitspreken tegen de oorlog in Gaza. Zij beschuldigen westerse christenen die Israël steunen ervan dat zij het zionisme g

Bijbelverhalen in LEGO
Positief nieuws

Bijbelverhalen in LEGO: nieuw project bereikt duizenden jongeren

Een bijzonder evangelisatieproject uit Engeland bereikt steeds meer jongeren met de boodschap van de Bijbel door middel van LEGO-animaties. Sinds kort worden ook Spaanssprekenden aangesproken door dit creatieve initiatief, meldt Christian Daily Inter

Ds. K. Hak
Video

Ds. Hak legt uit waarom hij pas na veertien jaar voor het eerst uit Ruth preekte

Er zijn weinig dominees die uit het Bijbelboek Ruth preken, zo maakte ds. K. Hak in een recente preek duidelijk. Dat geldt overigens ook voor de hervormde predikant zelf. In de veertien jaar dat Hak als predikant actief is, preekte hij nooit eerder u

Donald Trump
Nieuws

Trump roept Amerikanen op tot gezamenlijk gebed voor het land

De Amerikaanse president Donald Trump wil dat gelovigen in het hele land samen gaan bidden. Vorige week kondigde hij tijdens een toespraak in het Museum of the Bible in Washington het programma “America Prays” aan. Volgens Trump is het de bedoeling d

Nmecha
Nieuws

Duitse voetbalclub roept christelijke speler op het matje na steunbetuiging aan Charlie Kirk

De Duitse christelijke voetballer Felix Nmecha (24), middenvelder van Borussia Dortmund, ligt onder vuur na uitlatingen op Instagram over de moord op de Amerikaanse activist Charlie Kirk. Zijn berichten, waarin hij zijn medeleven uitsprak en verwijzi

Wilkin van de Kamp
Video

Videoboodschap Wilkin van de Kamp over geloof dat bergen verzet

In deze overdenking legt Wilkin van de Kamp uit wat Jezus bedoelt met geloof dat bergen kan verplaatsen. Aan de hand van Mattheüs 17:20 maakt hij duidelijk dat Jezus hier niet spreekt over geloofsvertrouwen dat langzaam groeit, maar over de bovennatu

PKN
Nieuws

Nieuwe app versterkt pionierende kerken

Sinds deze maand is de interkerkelijke app Lerenpionieren beschikbaar in de appstores. De app is ontwikkeld door Donkey Mobile, op initiatief van de Protestantse Kerk en met brede steun van het Landelijk Team Pionieren. Daarbij zijn onder meer de IZB

Meerartikelen

Jafeth en Sifra Bekx
Nieuws

Aanbidden doe je niet alleen op zondag: "Het is een levenshouding"

Ga je zondag naar de kerk en begint het 'gewone' leven weer op maandag? Jafeth en Sifra Bekx organiseerden afgelopen maand het eerste ZERA worship festival, om de kerk in Nederland te zegenen. “Aanbidding is niet iets wat je erbij doet. Het is een le

Jan Pool
Column

God groter is dan mijn ernstige ziekte

De afgelopen zeven maanden ben ik door verschillende fasen gegaan. Eerst de klap van de diagnose. Daarna een soort overlevingsmodus: ik wil leven! Vervolgens diepe dankbaarheid dat ik nog leef. Toen kwam er een golf van inspiratie en heb ik mijn boek

Christian Stier
Boekfragment

Israëls terugkeer: de vergeten sleutel in het begrijpen van profetieën

Welke plaats speelt de moderne staat Israël en de terugkeer van het Joodse volk in het plan van God? Christian Stier is ervan overtuigd dat de stichting van de staat Israël in 1948 vervulling is van profetie, maar ziet ook dat veel Israël-beloften vo

Jan Martijn Abrahamse
Nieuws

Theoloog waarschuwt voor eenzijdige duiding van moord op Charlie Kirk

De moord op de Amerikaanse activist Charlie Kirk heeft wereldwijd voor opschudding gezorgd. Ook in Nederland wordt erover gesproken. Jan Martijn Abrahamse, lector Theologie aan de Christelijke Hogeschool Ede, reageerde via LinkedIn op de gebeurteniss

Johan Schep
Video

Johan Schep legt uit waarom God Kaïns offer niet maar Abels offer wél aannam

In de vierde aflevering van de serie ‘Jezus in het Oude Testament’ behandelt evangelist Johan Schep Genesis 4. Hij legt uit hoe het leven van Abel vooruitwijst naar de Heere Jezus en laat zien dat Kaïns houding veel zegt over onze huidige maatschappi

Ds. A. C. Uitslag
Video

CGK-predikant wijst op enorm verdriet van ouders die hun kinderen zien afhaken

Kerkverlating trekt diepe sporen in kerken en gezinnen. Wellicht dat je er uit eigen ervaring over mee kan praten. Misschien heb je een kind dat voorheen met grote vreugde God diende, maar inmiddels het geloof verlaten heeft. Ds. A. C. Uitslag stond

Wilkin van de Kamp
Video

Twijfel niet: Wilkin van de Kamp over de kracht van de gave van geloof

In deze overdenking legt Wilkin van de Kamp uit hoe de gave van geloof werkt in een specifiek moment of situatie. Aan de hand van Marcus 11:23 benadrukt hij dat twijfel vaak opkomt, maar dat Jezus ons uitnodigt om te vertrouwen op wat God heeft geope

Lennard Elenbaas
Video

Welvaart in verdrukking: evangelist deelt lessen uit Ecuador

In deze themalezing van Daniël Online neemt Lennard Elenbaas ons mee naar Ecuador, waar hij jarenlang als evangelist werkte. Hij laat zien hoe christenen, zelfs in moeilijke omstandigheden en onder druk, toch diepe welvaart en geestelijke rijkdom kun

'De Wereld Rond'
Podcast

Zendingswerker Annette Waagemans deelt ervaringen in podcast

In deze aflevering van De Wereld Rond is Annette Waagemans te gast. Zij kwam op een bijzondere manier in aanraking met het gevangeniswerk. Tijdens haar zendingsopleiding werd ze gevraagd een preek te houden in de gevangenis, waar ze sprak over het Va

Psalmen Challenge
Podcast

Psalmen Challenge: in deze podcast bespreken christenen Psalm 75

Symfonie van het hart is de Psalmen Challenge die jou voorziet van alles wat je nodig hebt om het hele psalmenboek uit de Bijbel door te gaan. Teun van der Leer, Remko Ongersma en Peter Kruijt, de initiatiefnemers van de Psalmen Challenge, bespreken

Ring geven/Nicole Bolweg
Column

12,5 jaar getrouwd, 12,5 jaar gescheiden: dit jaar zou ik mijn huwelijksjubileum vieren

Op het moment dat ik dit schrijf, vieren collega’s hun 25-jarig huwelijk. Zelf zou ik dat ook vieren dit jaar. Maar mijn leven liep anders. Ik was 12,5 jaar getrouwd en ben nu 12,5 jaar gescheiden. Wat begon als een liefdevolle relatie, eindigde in o

Hilde Dral
Interview

Hilde rouwt om iets wat mogelijk nooit zal komen: "Ik hoop nog steeds moeder te worden"

Ze is nog nooit moeder geworden. Maar de moederliefde zit al jaren in haar. Hilde Dral (32) leeft met een diep verlangen dat telkens opnieuw wordt uitgesteld. En toch spreekt ze over hoop. Over overgave. En over de kracht van verbinding, zelfs als je