Johan van Arnhem (44) is al meer dan 20 jaar leraar in het reformatorisch basisonderwijs: “We moeten de barricade op”

Gesponsord 10 maart 2023 En dan ben je leraar
Johan van Arnhem

“De kinderen die aan je toevertrouwd worden, mag je elke dag wat meegeven uit Gods Woord. Dat is het allermooiste wat er is”, vertelt Johan van Arnhem. Van Arnhem is inmiddels al meer dan 20 jaar leerkracht in het reformatorisch basisonderwijs en geniet met volle teugen van zijn werk, waarin geen dag hetzelfde is. De leerlingen iets meegeven uit Gods Woord en hen klaarstomen voor de toekomst, dat is wat het leraarschap voor hem inhoudt. Cvandaag sprak met de leraar over zijn motivatie om meester te worden, de toekomst van bijzonder onderwijs én de broodnodige aanwas van nieuwe leerkrachten.

Een aantal jaren werkte hij als directeur op een basisschool op Urk, maar toch keerde hij terug naar de Koning Willem-Alexanderschool in Staphorst, waar hij al sinds jaar en dag als meester in de bovenbouw werkt. Maar hoe kwam zijn motivatie om leraar te worden eigenlijk tot stand? “Ik ben geadopteerd en mijn adoptievader zat zelf ook in het onderwijs. Thuis krijg je dan de verhalen mee. Daarnaast had ik op school in groep vijf een meester die geweldig mooie Bijbel- en geschiedenisverhalen kon vertellen. Hij had ook een geschiedenisclub en een plantengroep, waar ik op de woensdagmiddag naar toe ging. Fantastisch vond ik het.”

"Hij was de eerste die bij mij op kraamvisite geweest is"

Deze meester, meester De Frel, wakkerde het vlammetje om leraar te worden al op jonge leeftijd aan bij Van Arnhem. De twee kwamen al eerder met elkaar in aanraking, al heeft Van Arnhem daar zelf weinig van meegekregen. “Toen ik in Nederland aankwam, was ik zeven maanden oud. Meester De Frel was vanuit Rotterdam naar Staphorst verhuisd om hier als meester te gaan werken. Hij was de eerste die bij mij op kraamvisite geweest is, begreep ik later. Vervolgens kwam ik hem in groep 5 opnieuw tegen, maar daarna scheidden de wegen natuurlijk. Ik kwam op het voortgezet onderwijs terecht en dan moet je al vrij snel, midden in je onstuimige puberteit, nadenken over de vraag: ‘Wat ga je hierna doen?’ Ik vulde een test in en ik ben de PABO gaan doen.”

De paden van Van Arnhem en meester De Frel zouden elkaar later opnieuw kruisen. “Toen de PABO er bijna op zat, ben ik de LIO-stage (afstudeerstage lerarenopleiding, red.) gaan lopen. Ik kon op mijn vroegere basisschool terecht en uitgerekend bij mijn oude meester kon ik de LIO lopen en daarna ook afronden. De Frel is later naar het voortgezet onderwijs gegaan, maar werkt nog af en toe een dag in het basisonderwijs. Als we elkaar tegenkomen, dan hebben we het er nog wel eens over. Het is heel bijzonder dat onze levensloop op meerdere momenten bij elkaar kwam. Hij heeft echt het vlammetje bij mij aangewakkerd.”

Tegelijkertijd heeft de leerkracht naar eigen zeggen altijd wel rekening gehouden met het feit dat hij later voor de klas zou komen te staan. “Wat ik van mezelf wist, is dat ik vrij toegankelijk ben en makkelijk contact met mensen kan maken. Ik was als kind ook wel een leerling die graag de leiding en het initiatief nam in dingen. Als we bijvoorbeeld politie en boefje speelden, deelde ik altijd wel de lakens uit. Dat is ook wel een beetje het aard van het beestje, zo eerlijk moet ik ook zijn.”

"Elke dag gaat Gods Woord open"

“Het is een pedagogisch en sociaal vak waarin je met kinderen te maken krijgt die je toevertrouwd worden. Je bent met ‘levend materiaal’ bezig en elke dag is anders”, zegt Van Arnhem als ik hem vraag wat het leraarschap zo mooi maakt. “Er zijn ouders die vertrouwen hebben in een school en hun kinderen hier aanmelden. Je moet je realiseren dat het grootste deel van de opvoeding van een kind in een schoolklas plaatsvindt. Dat geeft veel verantwoordelijkheid. Je probeert leerlingen voor te bereiden op de stap vanuit het ietwat beschermde wereldje naar het voortgezet onderwijs, waar ze met anderen in aanraking komen. Je wilt hen een aantal dingen meegeven en dan vooral uit de Bijbel. Dat is trouwens het allermooiste van werken op een school met de Bijbel: elke dag gaat Gods Woord open. De lessen die in de Bijbel staan, trek je door naar het hier en nu en probeer je zo concreet mogelijk voor de leerlingen te maken.”

De klas (groep 8) van Van Arnhem

Daarbij gaat Van Arnhem ook gevoelige maatschappelijke thematiek zoals de huidige genderdiscussie of alle ontwikkelingen rondom LHBTI niet uit de weg. Al dan niet deels gedwongen, vertelt de leerkacht. “Dat zijn thema's die spelen, maar hoe gaan wij dat die kinderen vertellen? De overheid wil nu al dat wij eigenlijk in de klas geen onderscheid meer maken tussen jongens of meisjes, alsof de verschillende geslachten niet langer bestaan. Ik vraag me wel eens af waarom iemand die zich ‘anders’ voelt dat wel volop mag roepen, maar waarom mogen wij niet zeggen dat we in de schepping geloven en dat er zowel man als vrouw geschapen is?”

"Nu hebben we nog een school met de Bijbel, maar hoe lang zal dat nog duren?"

Het zijn ontwikkelingen die de leerkracht soms met lede ogen aanziet. “De volgende zorg die direct in het het verlengde hiervan ligt, is hoe lang het bijzonder onderwijs nog in zijn huidige vorm kan blijven bestaan. Nu hebben we nog een school met de Bijbel en krijgen we nog subsidie van de overheid. Maar hoe lang zal dat nog duren? Het klinkt misschien wat somber, maar ik denk dat de regels steeds strakker worden en het op een gegeven moment bijna onmogelijk zal worden om vanuit onze christelijke identiteit onderwijs te blijven geven. Maar wat dan? Gaan wij dan overstag of zeggen we: ‘Tot hier en niet verder’? Wat als de geldkraan dichtgedraaid wordt, hoe gaan we dan verder? Blijven we dan als reformatorische scholen onze poot stijf houden? Daar ben ik wel heel benieuwd naar en dat is zeker een punt van zorg.”

"Het hele punt van demonstreren binnen onze gezindte ligt best gevoelig, dat weet ik. Maar ik ben wel van mening dat we ons geluid veel meer moeten laten horen", zegt Van Arnhem vervolgens. "We zouden ons met z'n allen veel sterker moeten maken in Den Haag, door bijvoorbeeld flink te lobbyen, zoals de Reformatorische Ouder Vereniging (ROV) dat ook al doet. We zouden daar wat mij betreft veel strijdvaardiger in mogen zijn; laat het maar wat schuren. Laten ze maar komen kijken op onze scholen. We boeken prachtige resultaten, waarom zouden we dan niet mogen zijn wie we zijn? Honderd jaar geleden hebben we ervoor gevochten dat bijzonder onderwijs gesubsidieerd werd. Nu hebben we die subsidie en laten we het bij wijze van spreken over z'n kant gaan. We zijn soms echt te braaf", is de leerkracht van mening.

"Vooral mensen die in het bedrijfsleven zitten, altijd maar met targets moeten werken en doelen moeten halen, staan steeds meer open voor een switch naar het onderwijs"

Hebben deze ontwikkelingen ook invloed op het lerarentekort dat ook binnen het reformatorische onderwijs aanwezig is? Van Arnhem: "Ongetwijfeld speelt dat een rol. Hoewel, ik was pas op een loopbaanevent in het AFAS Theater waar ik een standje had van ‘En dan ben je leraar.’ Hier ben ik als projectleider aan verbonden. Als ik dan hoor hoeveel mensen er zijn, die zeggen: ‘Het onderwijs lijkt me toch wel wat’, is het niet enkel negatief gesteld. Vooral mensen die in het bedrijfsleven zitten, altijd maar met targets moeten werken en doelen moeten halen, staan steeds meer open voor een switch naar het onderwijs. Men wil niet alleen maar enorm verdienen, maar ook wat meegeven aan de jeugd en iets voor de maatschappij betekenen. Ik proef dat bij veel mensen.”



Prachtig beroep
Volgens Van Arnhem kleeft er ten onrechte een negatief sentiment aan het werken in het basisonderwijs. "Het gaat vaak over werkdruk of te lage lonen, maar ik zou willen zeggen: kijk eens wat voor prachtig beroep het leraarschap is. Je mag kinderen elke dag vertellen over wie de Heere is en je mag hen voorbereiden op het leven dat voor hen ligt. In de weg daarnaartoe speel je een cruciale rol. Dat geluid zou veel meer benadrukt moeten worden." 

Inmiddels is Van Arnhem al meer dan 20 jaar actief als leerkracht. Wat zijn momenten die hem in het bijzonder zijn bijgebleven? "Op school hebben we hier altijd een keer per jaar een projectweek, waarin we aan een thema werken. Projecten vind ik fantastisch, dus pak ik het altijd veel te groots aan", zegt Van Arnhem lachend. "Leerlingen blijven dan gerust tot vijf uur op school zitten of offeren er soms hun vrije zaterdag voor op. Geweldig. Als je oud-leerlingen dan jaren later tegenkomt, beginnen ze er altijd over dat ze zo van die projecten genoten hebben. Dat is mooi om te horen, tegelijkertijd denk ik dan wel: 'Heb je ook nog meer opgepikt, bijvoorbeeld van de Bijbelverhalen die verteld zijn? Dan besef ik weer dat we een mooie, maar ook heel verantwoordelijke taak hebben."

Beluister onze podcast

#367 Jeffrey & Farshid Seyed Mehdi over oorlog Israël-Iran en een hoopvolle toekomst
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Raouf Leeraar
Video

Christenen voor Israël genoemd in VN-rapport over verdrijving Palestijnen, Raouf Leeraar reageert

Volgens VN-rapporteur Francesca Albanese zouden bijna 50 organisaties zich schuldig maken aan de verdrijving van Palestijnen. Dat schrijft zij in een nieuw rapport. In het rapport staat onder meer dat de bezetting van de Westelijke Jordaanoever blijf

Urkers
Video

Prachtig: honderden Urkers zingen uit volle borst 'Een toekomst vol van hoop'

'U geeft een toekomst vol van hoop. Dat heeft U aan ons beloofd. Niemand anders U alleen, leidt ons door dit leven heen', deze woorden komen uit het voor veel christenen bekende lied 'Een toekomst vol van hoop'. Het lied - afkomstig van de christelij

Ds. G. van Zanden
Video

Hervormde predikant vraagt toehoorders of hij hun internetgeschiedenis mag zien

"Mag ik jullie internetgeschiedenis eens zien? Nee hé? Dat dacht ik wel", aldus ds. G. van Zanden. De hervormde predikant uit Katwijk aan Zee stelde deze vraag in een recente preek aan zijn luisteraars. De predikant wees hen erop dat ze een streep mo

Ron van der Spoel
Video

Ron van der Spoel behandelt Psalm 80 in nieuwe gebedsvlog

Het gebed is onlosmakelijk verbonden aan het christelijk geloof, maar hoe bid je nu precies? In de Gebedsvlogs van IZB deelt PKN-predikant Ron van der Spoel waardevolle inzichten en praktische handvatten om gebed en stilte een plek te geven in je dag

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp vertelt hoe de discipelen tijdens Pinksteren met Gods Geest vervuld werden

Pinksteren ligt inmiddels alweer even achter ons, maar in een nieuwe aflevering van de serie 'Begin je dag met God' staat spreker en schrijver Wilkin van de Kamp nog een keer stil bij dit bijzondere heilsfeit. In onderstaande aflevering vertelt Van d

Drs. Piet Guijt
Column

Christenen moeten zich wapenen tegen dubieus piramideverhaal

Sinds maart 2025 gaat er een opmerkelijke theorie rond over verborgen structuren onder de Egyptische piramide van Chefren. De hype verspreidt zich razendsnel online, maar wetenschappelijke onderbouwing ontbreekt volledig. Sterker nog: betrokken onder

Rafael en Remilyn
Getuigenis

Rafael: van gangster tot Gods dienaar

Rafael, uit Cavite op de Filipijnen was gevreesd, gewelddadig en verslaafd. Maar toen Gods Woord hun gezin bereikte via het Project Filippus van Bible League, begon er iets te veranderen. Vandaag leidt hij zijn gezin in gebed en verspreidt hij het Ev

Ds. Kees van Velzen
Video

Christenen vertellen wat de kerk volgens hen meer dan ooit nodig heeft

Wat heeft de kerk meer dan ooit nodig? Deze vraag legden wij onlangs aan diverse christenen voor. Onder andere ds. Kees van Velzen, CU-Tweede Kamerlid Don Ceder, EO-presentator Jurjen ten Brinke, presentator Jan van den Bosch en theoloog Willem Ouwen

Meerartikelen

Willem Lingeman
Opinie

Hebben gelovigen de wet der tien geboden nodig?

Elke zondagmorgen buigen veel christenen zich onder het voorlezen van de Wet des Heeren, zoals die te vinden is in Exodus 20:1-17 en Deuteronomium 5:6-21. In veel kerken, met name van reformatorische signatuur, is dit zoals men zegt: ‘een goede gewoo

Zwitsers parlementsgebouw
Nieuws

Zwitserse overheid wil eiceldonatie voor vrouwen legaliseren

De Zwitserse Evangelische Alliantie (SEA) heeft zich uitgesproken tegen plannen van de overheid om eiceldonatie voor vrouwen te legaliseren. Volgens de christelijke koepelorganisatie brengt het wetsvoorstel ernstige ethische risico’s met zich mee en

Michal Canina Geske
Nieuws

Dochter van vermoorde christelijke uitgever dreigt Turkije te worden uitgezet

De Duitse Michal Canina Geske, de dochter van een in 2007 vermoorde christelijke uitgever in Turkije, dreigt na bijna dertig jaar Turkije te moeten verlaten. Dat meldt de Deutsche Welle. Michal was pas drie jaar oud toen ze met haar ouders naar Turki

Ds. J. Koppelaar
Video

HHK-predikant: Israël heeft het recht om zichzelf te verdedigen

Al ruim anderhalf jaar zijn Israël en Hamas met elkaar in oorlog. In het begin van de oorlog kozen veel mensen Israëls kant. Vandaag de dag scharen steeds meer mensen zich achter de Palestijnen. Ds. J. Koppelaar - hersteld hervormd emerituspredikant

 Wilkin van de Kamp
Video

Volgens Wilkin van de Kamp verwaarloosde de kerk eeuwenlang het werk van de Heilige Geest

"In de vierde eeuw na Christus beschreef een theoloog de Heilige Geest al als de 'onbeschreven God', de God over wie niemand schrijft", aldus Wilkin van de Kamp. In een nieuwe aflevering van de serie 'Begin je dag met God' vertelt de spreker en schri

Elvis E
Video

Elvis E. is aanstaande zondag te zien bij Hour of Power

Zondag in Hour of Power het verhaal van de veelzijdige en muzikale Elvis E. De musicus groeide op in Nigeria en werd geboren als prins. Hij kende daar rijkdom en armoede. God betekent alles in zijn leven. "Waar ik tekort kom, vult God het voor mij in

HSV
Nieuws

Hersteld Hervormde Kerk versoepelt koers rond Herziene Statenvertaling

De Hersteld Hervormde Kerk (HHK) heeft haar standpunt ten aanzien van het gebruik van de Herziene Statenvertaling (HSV) versoepeld. Tijdens de synodevergadering van juni besloot het landelijke kerkverband dat het gebruik van de HSV niet langer wordt

Bart Bolhuis
Nieuws

Prominent ChristenUnie-lid stapt over naar Partij voor de Dieren

Bart Bolhuis, tot voor kort actief binnen de ChristenUnie, heeft bekendgemaakt dat hij per 1 augustus in dienst treedt als beleidsmedewerker bij de Tweede Kamerfractie van de Partij voor de Dieren. De overstap markeert een duidelijke breuk met zijn v

Gids bij de Bijbel
Nieuws

NBG helpt jongeren met 'Gids bij de Bijbel'

Wat staat er allemaal in de Bijbel? Spreekt God echt door de Bijbel? Bijbellezen, hoe doe je dat eigenlijk? Voor jongeren met dit soort vragen is er nu de Gids bij de Bijbel. "Deze Gids is een mega-handige, laagdrempelige, frisse en tegelijk verdiepe

Diederik van Dijk
Nieuws

SGP stelt Kamervragen over christenvervolging in Indonesië

SGP-Kamerlid Diederik van Dijk heeft minister Veldkamp van Buitenlandse Zaken schriftelijke vragen gesteld over christenvervolging in Indonesië. Aanleiding daarvoor is de recente, zorgelijke berichtgeving die onder andere op deze website verscheen. H

Tweede Kamer
Nieuws

Kamer stemt na chaotische dag voor strenger asielbeleid: dit was de rol van de christelijke partijen

Na een lange dag vol onduidelijkheid en twijfel stemde de Tweede Kamer donderdag uiteindelijk in met de Asielnoodmaatregelenwet. In die wet staat onder meer dat illegaal in Nederland verblijven strafbaar wordt. SGP en ChristenUnie speelden gedurende

Sebastiaan van Wessem
Opinie

Oude Testament als gewelddadig afschrijven is riskant

'Voor veel christenen (ook voor mij) bestaat er een stilzwijgend conflict tussen deze twee gezichten van God', stelde Olaf ten Napel eerder deze week in dit Cvandaag-artikel. Veel christenen zullen het dilemma herkennen dat Olaf beschrijft als we kij