Johan van Arnhem (44) is al meer dan 20 jaar leraar in het reformatorisch basisonderwijs: “We moeten de barricade op”

Gesponsord 10 maart 2023 En dan ben je leraar
Johan van Arnhem

“De kinderen die aan je toevertrouwd worden, mag je elke dag wat meegeven uit Gods Woord. Dat is het allermooiste wat er is”, vertelt Johan van Arnhem. Van Arnhem is inmiddels al meer dan 20 jaar leerkracht in het reformatorisch basisonderwijs en geniet met volle teugen van zijn werk, waarin geen dag hetzelfde is. De leerlingen iets meegeven uit Gods Woord en hen klaarstomen voor de toekomst, dat is wat het leraarschap voor hem inhoudt. Cvandaag sprak met de leraar over zijn motivatie om meester te worden, de toekomst van bijzonder onderwijs én de broodnodige aanwas van nieuwe leerkrachten.

Een aantal jaren werkte hij als directeur op een basisschool op Urk, maar toch keerde hij terug naar de Koning Willem-Alexanderschool in Staphorst, waar hij al sinds jaar en dag als meester in de bovenbouw werkt. Maar hoe kwam zijn motivatie om leraar te worden eigenlijk tot stand? “Ik ben geadopteerd en mijn adoptievader zat zelf ook in het onderwijs. Thuis krijg je dan de verhalen mee. Daarnaast had ik op school in groep vijf een meester die geweldig mooie Bijbel- en geschiedenisverhalen kon vertellen. Hij had ook een geschiedenisclub en een plantengroep, waar ik op de woensdagmiddag naar toe ging. Fantastisch vond ik het.”

"Hij was de eerste die bij mij op kraamvisite geweest is"

Deze meester, meester De Frel, wakkerde het vlammetje om leraar te worden al op jonge leeftijd aan bij Van Arnhem. De twee kwamen al eerder met elkaar in aanraking, al heeft Van Arnhem daar zelf weinig van meegekregen. “Toen ik in Nederland aankwam, was ik zeven maanden oud. Meester De Frel was vanuit Rotterdam naar Staphorst verhuisd om hier als meester te gaan werken. Hij was de eerste die bij mij op kraamvisite geweest is, begreep ik later. Vervolgens kwam ik hem in groep 5 opnieuw tegen, maar daarna scheidden de wegen natuurlijk. Ik kwam op het voortgezet onderwijs terecht en dan moet je al vrij snel, midden in je onstuimige puberteit, nadenken over de vraag: ‘Wat ga je hierna doen?’ Ik vulde een test in en ik ben de PABO gaan doen.”

De paden van Van Arnhem en meester De Frel zouden elkaar later opnieuw kruisen. “Toen de PABO er bijna op zat, ben ik de LIO-stage (afstudeerstage lerarenopleiding, red.) gaan lopen. Ik kon op mijn vroegere basisschool terecht en uitgerekend bij mijn oude meester kon ik de LIO lopen en daarna ook afronden. De Frel is later naar het voortgezet onderwijs gegaan, maar werkt nog af en toe een dag in het basisonderwijs. Als we elkaar tegenkomen, dan hebben we het er nog wel eens over. Het is heel bijzonder dat onze levensloop op meerdere momenten bij elkaar kwam. Hij heeft echt het vlammetje bij mij aangewakkerd.”

Tegelijkertijd heeft de leerkracht naar eigen zeggen altijd wel rekening gehouden met het feit dat hij later voor de klas zou komen te staan. “Wat ik van mezelf wist, is dat ik vrij toegankelijk ben en makkelijk contact met mensen kan maken. Ik was als kind ook wel een leerling die graag de leiding en het initiatief nam in dingen. Als we bijvoorbeeld politie en boefje speelden, deelde ik altijd wel de lakens uit. Dat is ook wel een beetje het aard van het beestje, zo eerlijk moet ik ook zijn.”

"Elke dag gaat Gods Woord open"

“Het is een pedagogisch en sociaal vak waarin je met kinderen te maken krijgt die je toevertrouwd worden. Je bent met ‘levend materiaal’ bezig en elke dag is anders”, zegt Van Arnhem als ik hem vraag wat het leraarschap zo mooi maakt. “Er zijn ouders die vertrouwen hebben in een school en hun kinderen hier aanmelden. Je moet je realiseren dat het grootste deel van de opvoeding van een kind in een schoolklas plaatsvindt. Dat geeft veel verantwoordelijkheid. Je probeert leerlingen voor te bereiden op de stap vanuit het ietwat beschermde wereldje naar het voortgezet onderwijs, waar ze met anderen in aanraking komen. Je wilt hen een aantal dingen meegeven en dan vooral uit de Bijbel. Dat is trouwens het allermooiste van werken op een school met de Bijbel: elke dag gaat Gods Woord open. De lessen die in de Bijbel staan, trek je door naar het hier en nu en probeer je zo concreet mogelijk voor de leerlingen te maken.”

De klas (groep 8) van Van Arnhem

Daarbij gaat Van Arnhem ook gevoelige maatschappelijke thematiek zoals de huidige genderdiscussie of alle ontwikkelingen rondom LHBTI niet uit de weg. Al dan niet deels gedwongen, vertelt de leerkacht. “Dat zijn thema's die spelen, maar hoe gaan wij dat die kinderen vertellen? De overheid wil nu al dat wij eigenlijk in de klas geen onderscheid meer maken tussen jongens of meisjes, alsof de verschillende geslachten niet langer bestaan. Ik vraag me wel eens af waarom iemand die zich ‘anders’ voelt dat wel volop mag roepen, maar waarom mogen wij niet zeggen dat we in de schepping geloven en dat er zowel man als vrouw geschapen is?”

"Nu hebben we nog een school met de Bijbel, maar hoe lang zal dat nog duren?"

Het zijn ontwikkelingen die de leerkracht soms met lede ogen aanziet. “De volgende zorg die direct in het het verlengde hiervan ligt, is hoe lang het bijzonder onderwijs nog in zijn huidige vorm kan blijven bestaan. Nu hebben we nog een school met de Bijbel en krijgen we nog subsidie van de overheid. Maar hoe lang zal dat nog duren? Het klinkt misschien wat somber, maar ik denk dat de regels steeds strakker worden en het op een gegeven moment bijna onmogelijk zal worden om vanuit onze christelijke identiteit onderwijs te blijven geven. Maar wat dan? Gaan wij dan overstag of zeggen we: ‘Tot hier en niet verder’? Wat als de geldkraan dichtgedraaid wordt, hoe gaan we dan verder? Blijven we dan als reformatorische scholen onze poot stijf houden? Daar ben ik wel heel benieuwd naar en dat is zeker een punt van zorg.”

"Het hele punt van demonstreren binnen onze gezindte ligt best gevoelig, dat weet ik. Maar ik ben wel van mening dat we ons geluid veel meer moeten laten horen", zegt Van Arnhem vervolgens. "We zouden ons met z'n allen veel sterker moeten maken in Den Haag, door bijvoorbeeld flink te lobbyen, zoals de Reformatorische Ouder Vereniging (ROV) dat ook al doet. We zouden daar wat mij betreft veel strijdvaardiger in mogen zijn; laat het maar wat schuren. Laten ze maar komen kijken op onze scholen. We boeken prachtige resultaten, waarom zouden we dan niet mogen zijn wie we zijn? Honderd jaar geleden hebben we ervoor gevochten dat bijzonder onderwijs gesubsidieerd werd. Nu hebben we die subsidie en laten we het bij wijze van spreken over z'n kant gaan. We zijn soms echt te braaf", is de leerkracht van mening.

"Vooral mensen die in het bedrijfsleven zitten, altijd maar met targets moeten werken en doelen moeten halen, staan steeds meer open voor een switch naar het onderwijs"

Hebben deze ontwikkelingen ook invloed op het lerarentekort dat ook binnen het reformatorische onderwijs aanwezig is? Van Arnhem: "Ongetwijfeld speelt dat een rol. Hoewel, ik was pas op een loopbaanevent in het AFAS Theater waar ik een standje had van ‘En dan ben je leraar.’ Hier ben ik als projectleider aan verbonden. Als ik dan hoor hoeveel mensen er zijn, die zeggen: ‘Het onderwijs lijkt me toch wel wat’, is het niet enkel negatief gesteld. Vooral mensen die in het bedrijfsleven zitten, altijd maar met targets moeten werken en doelen moeten halen, staan steeds meer open voor een switch naar het onderwijs. Men wil niet alleen maar enorm verdienen, maar ook wat meegeven aan de jeugd en iets voor de maatschappij betekenen. Ik proef dat bij veel mensen.”



Prachtig beroep
Volgens Van Arnhem kleeft er ten onrechte een negatief sentiment aan het werken in het basisonderwijs. "Het gaat vaak over werkdruk of te lage lonen, maar ik zou willen zeggen: kijk eens wat voor prachtig beroep het leraarschap is. Je mag kinderen elke dag vertellen over wie de Heere is en je mag hen voorbereiden op het leven dat voor hen ligt. In de weg daarnaartoe speel je een cruciale rol. Dat geluid zou veel meer benadrukt moeten worden." 

Inmiddels is Van Arnhem al meer dan 20 jaar actief als leerkracht. Wat zijn momenten die hem in het bijzonder zijn bijgebleven? "Op school hebben we hier altijd een keer per jaar een projectweek, waarin we aan een thema werken. Projecten vind ik fantastisch, dus pak ik het altijd veel te groots aan", zegt Van Arnhem lachend. "Leerlingen blijven dan gerust tot vijf uur op school zitten of offeren er soms hun vrije zaterdag voor op. Geweldig. Als je oud-leerlingen dan jaren later tegenkomt, beginnen ze er altijd over dat ze zo van die projecten genoten hebben. Dat is mooi om te horen, tegelijkertijd denk ik dan wel: 'Heb je ook nog meer opgepikt, bijvoorbeeld van de Bijbelverhalen die verteld zijn? Dan besef ik weer dat we een mooie, maar ook heel verantwoordelijke taak hebben."

Beluister onze podcast

#361 Jeffrey & Andries Knevel over SGP-vrouwen, de nieuwe paus en het Joodse volk
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

D. J. T. Hoogenboom
Nieuws

CGK Bennekom brengt beroep uit op ds. D. J. T. Hoogenboom

De CGK te Bennekom heeft een beroep uitgebracht op D. J. T. Hoogenboom uit Utrecht. In Bennekom moet de predikant ds. G. van Roeke opvolgen die in 2022 naar Heerde vertrok. De christelijk gereformeerde predikant is sinds 2016 actief in de Domstad.  D

Ds. E. van den Noort
Nieuws

Hervormde gemeente Veenendaal hoopt op komst ds. E. van den Noort

De hervormde gemeente te Veenendaal (Julianakerk) heeft een beroep uitgebracht op ds. E. van den Noort. De predikant moet in Veenendaal de opvolger worden van ds. H. Russcher die in 2024 naar Hoevelaken vertrok. Van den Noort is sinds 2019 actief in

Nirky en Jort
Interview

Zeven keer verloor Nirky haar kindje: "Hij kon ze redden, maar Hij deed het niet"

Ze wist dat ze geen kinderen kon krijgen. Dat Nirky Postema zwanger werd, ervaart ze als een gebedsverhoring. Na 24 weken verliest ze echter haar kindje. Vervolgens gebeurt er iets wat nauwelijks is voor te stellen: ze verliest nog zes kinderen. Nirk

Ds. G. van Zanden
Video

Was Jezus te hard voor Maria? Ds. Van Zanden reageert in preekfragment

"Vrouw, wat heb ik met u te doen?' en 'Waarom zoekt u mij? Wist u niet dat Ik moet zijn in de dingen van Mijn Vader?', deze uitspraken deed Jezus tegen zijn moeder Maria. Je zou je - met eerbied - kunnen afvragen waarom Jezus soms zo hard was voor zi

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp: "Vergeving is het geestelijk dynamiet dat God gebruikt om ons te bevrijden"

"Vergeving schenken is het geestelijk dynamiet dat God gebruikt voor het opblazen van gevangenisdeuren die ons tegenhouden om los te komen van de dader en de pijn van het verleden", aldus Wilkin van de Kamp. In een nieuwe aflevering van de serie 'Beg

Kathedraal Mainz
Nieuws

Grootste Bijbelpagina ter wereld onthuld in kathedraal van Mainz

In de Dom van Mainz is sinds april de grootste Bijbelpagina ter wereld te zien. De pagina, die met de klassieke druktechniek gedrukt is, is liefst 5 bij 7,2 meter en toont de eerste bladzijde van het Johannesevangelie. De presentatie is onderdeel van

Groot Nieuws Radio
Persbericht

Laurens van de Kraats lanceert songfestival-parodie over Opwekking

Gisterenmiddag lanceerde Laurens van de Kraats, presentator bij Groot Nieuws Radio, zijn gloednieuwe parodie op het Nederlandse Songfestival-lied 'C'est la vie' van Claude. Het nummer heet ‘Hemelvaart’ en is een vrolijk eerbetoon aan de Pinksterconfe

Joël, Aron en Deshawn
Video

Jezus' opstanding: christenjongeren zetten argumenten op een rijtje

In deze aflevering van ChristenDOM? gaan Joël, Aron en Deshawn in gesprek over de opstanding van Jezus. Ze hebben het over de hallucinatie-theorie, of het mogelijk is dat het lichaam van Jezus uit het graf is gestolen, het martelaarschap van de apost

Meerartikelen

geven
Podcast

Benaiah spoort christenen aan om werk te maken van rentmeesterschap

Met de Bijbel in de hand en puttend uit eigen lessen en ervaringen van de afgelopen twintig jaar, neemt Benaiah je in dit boek mee langs thema’s als identiteit, relaties, geld, goed en rentmeesterschap. Hij schrijft over onze mooie opdracht om als di

Toer voor het Goede Doel
Persbericht

IZB organiseert Toer voor het Goede Doel in noordelijke provincies

De Toer voor het Goede Doel gaat dit jaar door maar liefst drie provincies. Een route van 150 (of 100) kilometer voert zaterdag 28 juni langs inspirerende missionaire plekken in het noorden. De deelnemers maken kennis met IZB-activiteiten waar brugge

Leenard Kanselaar
Boekfragment

De invloed van porno: 9 tips als tegengif

Voor veel jongeren is het kijken naar porno de eerste kennismaking met seks. Het kan hen een onrealistisch beeld en verwachting van seks geven, dat vervolgens als standaard wordt beschouwd. Zo kan het beeld ontstaan dat je als jongen dominant moet zi

paus
Nieuws

Paus waarschuwt voor oppervlakkige kijk op Jezus: “Verlaag Hem niet tot een superheld”

Tijdens zijn eerste homilie als paus heeft Leo XIV een krachtige oproep gedaan aan christenen wereldwijd: “Verlaag Jezus niet tot een charismatische leider of superman.” De paus benadrukte dat Jezus niet zomaar een inspiratiebron is maar de levende H

Bijbel
Nieuws

Britse gemeente trekt plannen om christelijke straatprediking te verbieden in

De gemeenteraad van het Engelse Rushmoor overwoog om christelijke straatprediking in de binnensteden van Farnborough en Aldershot te verbieden. Na aanhoudende kritiek van lokale kerkleiders, straatpredikers en conservatieve raadsleden ziet men hier n

Euthanasie
Nieuws

Brits wetsvoorstel om euthanasie uit te breiden: christelijke organisaties geschokt

Christelijke organisaties en voorvechters van rechten voor mensen met een beperking hebben felle kritiek geuit op een nieuw rapport van de Britse overheid. Volgens dat rapport zou het legaliseren van euthanasie voor terminaal zieke mensen de Britse g

Ds. J. J. Mulder
Video

Ds. Mulder deelt in preek prachtig gedicht over Jezus dat hem dierbaar is

'Vader, vergeef het hun, want zij weten niet wat zij doen', dit bad Jezus voor Zijn vijanden toen Hij aan het kruis hing. Ds. J. J. Mulder uit Dordrecht behandelde in aanloop naar Pasen in een prekenserie alle kruiswoorden van Jezus. De hervormde pre

christenen Iran
Nieuws

Iraanse christenen moeten jarenlang de gevangenis in

Drie christelijke bekeerlingen in Iran moeten zich bij de autoriteiten melden voor een jarenlange gevangenisstraf. Ze kregen vanaf 7 mei vijf dagen de tijd om zich te melden bij de Evin gevangenis in Teheran. Het gaat onder meer om een zwangere vrouw

Elbert Pogosjan en dr. P. de Vries
Video

Kan een christen zijn redding verliezen? Christenen in debat

De vraag of een christen zijn redding kan verliezen, is voor veel gelovigen een principiële kwestie. Ze raakt namelijk aan het karakter van God, de zekerheid van het geloof en de verantwoordelijkheid van de mens. Voorstanders van eeuwige zekerheid ge

patiënt
Dagelijks leven

Refoweb-vragensteller: 'De kerk lijkt wel een ziekenhuis'

'Bidden kan je overal, maar er zijn meer zieke gelovigen dan wij denken. Vaak dacht ik: de kerk lijkt wel een ziekenhuis. Dit is serieus. Er zijn veel ernstige zieke mensen in kerken. Hoe kan dat als daar zoveel voor gebeden wordt?', aldus een vragen

Kerkmuziek
Persbericht

TUA organiseert symposium over muziek tijdens kerkdiensten

Welke plaats mag muziek innemen in het geheel van een eredienst? Een spannende vraag, die heel verschillend wordt beantwoord. Terwijl de ene gemeente kiest voor gedragen psalmgezang met ingetogen orgelbegeleiding, staat in een andere kerk een complet

vijgenboom
Column

Als de vijgenboom niet bloeit

Wie Bijbelvast is, heeft waarschijnlijk meteen een idee waar de titel boven deze blog vandaan komt: uit Habakuk. Daar staat een opvallende tekst, helemaal aan het slot van het boek van deze oudtestamentische profeet. In heel het hoofdstuk klaagt hij