Als ik de top tien van de Ranglijst Christenvervolging 2023, zijn negen van die landen moslimlanden of de vervolging komt vanuit moslims. Wat concludeert u daaruit?
“Het is een trend dat onder meer in Afrika gewelddadige islamitische terreur hand over hand toeneemt. We zijn als Open Doors behoorlijk ongerust over wat er in Afrika gebeurt. In steeds meer landen ten zuiden van de Sahara krijgen jihadistische groeperingen meer macht. Overheden staan vaak machteloos en er is weinig sprake van een rechtstaat, waardoor misdaden straffeloos plaats kunnen vinden. Er lijkt steeds meer een vrijbrief te ontstaan voor jihadistische groeperingen om tekeer te kunnen gaan en hun idealen te verwezenlijken. En hun ideaal is in veel gevallen het vestigen van een islamitisch kalifaat waarin hun regels wet zijn en er geen ruimte is voor andersdenkenden.”

Kunnen we stellen dat de islam het grootste gevaar is voor vervolgde christenen?
“Ik vind dat we daar voorzichtig mee moeten zijn. Allereerst komt het grootste gevaar voor christenen natuurlijk voort uit ons eigen hart, al is dat wel een geestelijk antwoord. Het kwaad manifesteert zich in de wereld op vele manieren. Maar we zien het vanuit de jihadistische islam wel in een uiterst agressieve vorm waarbij heel veel geweld gebruikt wordt. Je ziet het echter ook bij het regime in Noord-Korea of heel subtiel bij hoe de Chinezen het doen door enorme controle met behulp van moderne techniek. Het kwaad manifesteert zich op velerlei wijze, overal ter wereld.”

Open Doors maakt zich zorgen over de digitale dreiging voor vervolgde christenen. Daar is in China al langer sprake van. Maar andere landen gaan dit nu overnemen?
“Ook dat is een opvallende ontwikkeling. Dat gaat over moderne techniek waar de Chinese overheid gebruik van maakt om haar burgers te controleren en grip te krijgen op religieuze groeperingen. Alle bewegingen worden gevolgd en vastgelegd. Steeds meer landen passen die technieken toe om mensen in de gaten te houden. Onder meer in India, Maleisië, Turkije, Myanmar, Rusland en Azerbeidzjan maken ze er gebruik van. Sommige mensen zeggen dan dat daar weinig mis mee is en dat de veiligheid verhoogd wordt. Maar het keert zich altijd tegen minderheden.

We hebben er ook bewijs van dat als je in China als christen een kerk bezoekt dat je dan geregistreerd wordt en bepaalde diskwalificaties krijgt in het systeem. Je maakt bijvoorbeeld minder gemakkelijk promotie of je krijgt geen visum om op reis te gaan. Het ‘social crediting’ systeem legt een greep op een samenleving en het wordt dus geëxporteerd naar andere landen. En in al die landen staan universele rechten als vrijheid van meningsuiting, godsdienst en samenkomen onder druk. Om dat te verbloemen schuiven de autoritaire leiders meer abstracte rechten als stabiliteit en veiligheid naar voren. Op die manier verantwoorden ze het systeem naar buiten toe. En waar dat in China begon, begint het nu een exportproduct te worden. Dat is enorm zorgwekkend."

Het aantal christenen in het Midden-Oosten neemt hard af. Hoe komt dat?
“Veel christenen in bijvoorbeeld Syrië en Irak zijn vanwege doodsdreiging weggevlucht en verbleven deels nog in opvangkampen. Het is blijkbaar voor christenen lastig om vanuit zo’n opvangkamp terug te keren en hun oude leven op te pakken. Ze moeten vrijwel alles opnieuw opbouwen. Wij proberen dat te ondersteunen met bijvoorbeeld een microkrediet, maar het is ingewikkeld voor mensen om hun bestaan weer op te bouwen. Bovendien zijn er veel tegenkrachten. De omstandigheden qua veiligheid zijn dan wellicht iets verbeterd, maar heel veel christenen zijn weggetrokken en komen niet zo snel meer terug. Daarvoor moet er door de regering echt iets fundamenteels aan de omstandigheden worden gedaan. Er moet meer ruimte en veiligheid komen voor minderheden om een leven op te bouwen.”

De Ranglijst Christenvervolging wordt dit jaar voor de dertigste keer uitgebracht. Christenvervolging is zowel qua aantal landen als qua intensiteit alleen maar toegenomen. Wat doet dat met u?
“We vieren geen feest vanwege het dertigjarige jubileum. Het is diepverdrietig. Maar we zijn meer dan vastbesloten om de lijst te blijven publiceren tot het niet meer nodig is. We zien dat er enorm geleden wordt door christenen wereldwijd dus we moeten daar aandacht voor blijven vragen. In de afgelopen dertig jaar hebben we een veel beter zicht gekregen op wat christenvervolging is, waar het plaatsvindt, hoe je de sporen kunt herkennen en wie de vervolgers zijn. Onze onderzoeksmethode is in de loop der jaren ook steeds beter geworden en we laten die jaarlijks toetsen. Onze lijst is een referentie, we zien dat het heel belangrijk is dat we dit werk blijven doen.”

Wat doet het met u persoonlijk dat die vervolging alleen maar toe blijft nemen? Wordt u daar niet moedeloos van?
“Een jaar gaat heel snel. En ieder jaar besef ik dat het weer verschrikkelijk is. Wanneer zouden we nu eens goed nieuws kunnen brengen, vraag ik me dan af. Wanneer kunnen we vertellen dat er minder vervolgde christenen zijn en dat er kerken kunnen worden gebouwd? Wanneer kunnen we een juichverhaal vertellen? Daar verlang ik diep naar. Tegelijkertijd lees ik mijn Bijbel en weet ik waar het op afgaat. Het wordt alleen maar moeilijker. Dat is ook een bewijs dat de dag dat de Heere terugkomt nabij is. Daar klampen we ons aan vast. We zien dat onze geloofsgenoten dat ook doen en volhouden. De verhalen die we horen en lezen zijn soms hartverscheurend. Maar het brengt bij mij persoonlijk en het hele team van Open Doors ook steeds weer het diepe verlangen aan de oppervlakte om het verhaal te blijven vertellen. Wij moeten hierover spreken. We vinden het ook heel belangrijk dat iedereen die zich christen noemt dit tot zich neemt en aan de Heere God vraagt: wat kan ik doen?”

Tot slot: zijn er ook nog positieve ontwikkelingen?
“Als je met een vergrootglas zoekt, zijn die er wel. In een aantal golfstaten komt er bijvoorbeeld heel voorzichtig meer publieke ruimte voor christenen. Het is nog heel dun, maar het lijkt erop dat er meer tolerantie komt in bepaalde staten richting christenen. Bahrein, Verenigde Arabische Emiraten en Egypte zijn voorbeelden van zulke staten.”

Christenen die meer diepgang willen kiezen voor cvandaag Premium

Je las net een gratis cvandaag Premium artikel. Meld je aan en start je gratis maand.

Start je gratis maand