Kerk in Staphorst onder vuur ondanks coronaproof kerkbeleid

Nieuws 5 oktober 2020
Dorpskerk Staphorst

Ondanks een uitgebreid coronaprotocol was de hersteld hervormde kerk in Staphorst zondag het gesprek van de dag. De kerkelijke gemeente liet 600 kerkgangers toe. Ondanks een uitgebreide gezondheidscheck, andere voorzorgsmaatregelen en voldoende ruimte om afstand te houden - de kerk telt 2300 zitplaatsen - zou de kerk volgens critici onverantwoord bezig zijn door relatief veel gelovigen toe te laten.

Hoewel bijeenkomsten met meer dan dertig mensen volgens de aangescherpte richtlijnen niet mogen, geldt een uitzondering voor religieuze bijeenkomsten (maandag 5 oktober is deze uitzondering geschrapt, red.). Bij religieuze diensten mogen maximaal 100 personen per ruimte aanwezig zijn zonder reservering. Met een gezondheidscheck en reservering vooraf geldt geen maximaal aantal personen tijdens een dienst. Sommige critici lijken niet van deze uitzondering op de hoogte. Bovendien stuit de uitzondering op veel onbegrip. Zo wordt op sociale media voortdurend verwezen naar voetbalwedstrijden. Sinds de aangescherpte coronamaatregelen is publiek daar niet langer welkom.

Hoewel bijeenkomsten met meer dan dertig mensen volgens de aangescherpte richtlijnen niet mogen, geldt een uitzondering voor religieuze bijeenkomsten.

Scriba Albert Bouwman lichtte het besluit om 600 mensen toe te laten toe in gesprek met de Stentor: "We hebben een erg grote kerk, waar normaal 2300 mensen kunnen zitten. Nu zitten er 600 mensen op afstand van elkaar." Bovendien zijn deze 600 kerkgangers verspreid over drie gebouwen en nemen zij dus niet plaats in één en hetzelfde kerkgebouw.

SGP-leider Kees van der Staaij en ChristenUnie-voorman Gert-Jan Segers pleitten in mei nog voor maatwerk, zodat grotere kerken meer mensen toe kunnen laten dan kleine. Zo riep Segers op tot een 'corona-convenant' om bijvoorbeeld lokaal maatwerk te nemen bij bijeenkomsten. "Kerken brengen op een normale zondag meer mensen in beweging dan het betaald voetbal. Dit is het moment om hun waarde te erkennen", aldus Segers destijds.

Het is geen toeval dat de coronamaatregelen voor kerken zijn versoepeld sinds minister Ferd Grapperhaus in juni een kerkdienst van de gereformeerde gemeente in Nederland te Barneveld bezocht. Destijds mochten maximaal dertig kerkgangers plaatsnemen in een ruimte die 2800 zitplaatsen bevat en die twaalf in- en uitgangen telt. “Het viel de minister op welk volume dit gebouw heeft en welke mogelijkheden er zijn voor maatwerk”, aldus scriba Henk Morren van kerkgebouw De Hoeksteen. 'Als hij ergens heeft kunnen zien dat er veel meer mogelijk is dan het rigide getal van dertig of honderd kerkgangers, dan was het hier in Barneveld', merkte de hoofdredactie van het Reformatorisch Dagblad op.

Vervolgens werden er voor het hele land versoepelingen aangekondigd. Sinds 1 juli hebben kerken niet meer te maken met een bovengrens en kan er aan de hand van de grootte van het kerkgebouw bepaald worden hoeveel kerkgangers er worden toegelaten. Om die reden laat de hersteld hervormde kerk in Staphorst meer mensen toe dan een kerk die niet over een groot, monumentaal kerkgebouw beschikt. Scriba Albert Bouwman ziet dat ook geen aanleiding om terug te schalen naar maximaal dertig kerkgangers. “We hebben hier een goede afzuiging en iedereen zit echt op ruime afstand.”

"Als je een kerkdienst met 600 mensen houdt, geef je wat mij betreft niet het goede voorbeeld, zoals andere kerken dat wel doen."

Ondanks zijn recente pleidooi voor maatwerk stelde Gert-Jan Segers zich via Twitter kritisch op richting de kerk in Staphorst. “Kerken hebben in ons land een vrijheid waar ze in deze crisis heel verantwoordelijk mee om gaan. Ze zijn ook geen haarden van besmetting, gelukkig. Maar als je een kerkdienst met 600 mensen houdt, geef je wat mij betreft niet het goede voorbeeld, zoals andere kerken dat wel doen”, aldus de fractievoorzitter van de christelijke regeringspartij. Ook het CDA in Staphorst is kritisch. “Kerken hebben wel een verantwoordelijkheid en moeten de grens van wat mag niet opzoeken”, schrijft de plaatselijke CDA-fractie in een verklaring.

De SGP vindt "het niet fair om Staphorst nu zwart te maken". "Kerken zoals die in Staphorst hebben zich in de afgelopen tijd zeer ingespannen om de coronarichtlijnen zorgvuldig toe te passen en te handhaven", stelt de SGP in een verklaring op de eigen website. "Zij houden zich aan de geldende regels en geven daarin het goede voorbeeld. Bescherming van de gezondheid en het tegengaan van de epidemie is een belangrijke opgave."

"Juist de strikte naleving van de richtlijnen en het ingetogen karakter van de diensten lijken in de praktijk van de afgelopen maanden heel weinig verspreidingsrisico op te leveren."

"De naleving van de 1,5 meternorm betekent in de praktijk voor de grote behoudende kerkelijke gemeenten dat circa een kwart van de kerk gevuld is en mensen vaak zelfs niet één keer per zondag een dienst kunnen bijwonen. Deze diensten hebben een sober karakter, ze gaan niet vergezeld van koffieontmoetingen vooraf of achteraf. Juist de strikte naleving van de richtlijnen en het ingetogen karakter van de diensten lijken in de praktijk van de afgelopen maanden heel weinig verspreidingsrisico op te leveren", aldus de SGP.

Uit het uitgebreide protocol op de website van de hersteld hervormde kerk in Staphorst blijkt dat de kerkenraad die verantwoordelijkheid door middel van een uitgebreide gezondheidscheck op zich neemt. Ook staan er richtlijnen om opstoppingen in het kerkgebouw te voorkomen. ‘Het verlaten van de ruimtes dient, op aanwijzing, rij voor rij te gebeuren, beginnend bij de rijen het dichts bij de uitgang’, zo staat er in de richtlijnen. Ook zijn kerkgangers verplicht om bij binnenkomt hun handen te ontsmetten en wordt er geen rondgangcollecte gehouden. Klik hier om het uitgebreide coronaprotocol te bekijken.

Critici vinden het bovendien onverantwoord dat er tijdens de kerkdiensten in Staphorst wordt gezongen. Onlangs adviseerde premier Mark Rutte kerken nogmaals om niet te zingen. ‘Uit de adviezen van deskundigen blijkt onder andere dat de mate van ventilatie van een gebouw, het aantal aanwezigen en het volume van het gebouw van wezenlijk belang zijn voor het risico op besmetting’, schrijft de kerk in Staphorst. ‘Aangezien de gemeentezang een wezenlijk onderdeel is van de eredienst, hebben kerkenraad en kerkvoogdij dit zorgvuldig afgewogen en besloten om wel te blijven zingen.’

‘Uit de adviezen van deskundigen blijkt onder andere dat de mate van ventilatie van een gebouw, het aantal aanwezigen en het volume van het gebouw van wezenlijk belang zijn voor het risico op besmetting.’

Vorige week werd gemeentezang afgeraden door de Protestantse Kerk in Nederland (PKN). Tegelijkertijd staat op de site van de kerk vermeldt dat risico op besmetting (door inademing van aerosolen) in grote oudere kerkgebouwen klein is. De hersteld hervormde kerk in Staphorst beschikt over een grote, monumentale kerk. De kerkenraad heeft er bewust voor gekozen om het advies om mondkapjes te dragen in een publieke ruimte naast zich neer te leggen. “Het zingen is voor ons een wezenlijk onderdeel van de dienst, met een mondkapje wordt dat mompelen”, aldus scriba Albert Bouwman in gesprek met de Stentor.

Burgemeester Gerrit Jan Kok van Staphorst ziet geen reden om in te grijpen, aangezien de kerk de coronamaatregelen respecteert. "We hebben de afgelopen maanden gezien dat alles bij de kerken goed verloopt en mensen zich aan de regels houden", verklaart hij aan de regionale krant. Minister Grapperhaus heeft vanwege de kritiek op de kerkdienst in Staphorst aangekondigd maandag in overleg te gaan met het Interkerkelijk Contact in Overheidszaken over de coronamaatregelen.

Praatmee

Beluister onze podcast

#368 Patrick & Jeffrey over de SGP, strafbaarstelling illegaliteit en pro-Palestijnse PKN-dominees
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Britse Lagerhuis
Nieuws

Ochtendgebeden in Brits parlement worden niet afgeschaft

In het Britse Lagerhuis wordt al eeuwenlang elke werkdag begonnen met gebed. Deze gewoonte ligt echter opnieuw onder vuur. Humanists UK noemt de praktijk “oneerlijk” voor parlementsleden die geen christen zijn en pleit voor afschaffing. Toch gaf de h

Nigeria geweld
Nieuws

Nigeriaanse christenen gedood na nieuwe aanvallen Fulani-herders

In Nigeria zijn christenen opnieuw slachtoffer geworden van geweld. Fulani-herders vielen maandagavond twee dorpen aan in de staat Kaduna, waarbij twee christenen werden gedood en drie anderen gewond raakten. Dit melden lokale bewoners aan Christian

Ursula von der Leyen
Nieuws

Haat tegen christenen neemt toe: Spaanse organisatie roept EU op tot actie

De Spaanse organisatie Observatorium voor Godsdienstvrijheid (OLRC) heeft deze week een dringende oproep gedaan aan Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie. Ze vragen om de aanstelling van een speciale EU-coördinator die haatmisdri

Europese Unie
Nieuws

Hongaarse politica slaat alarm na ‘antichristelijk’ rapport

"Binnen de Europese Unie (EU) wordt goddeloosheid steeds meer zichtbaar", waarschuwt de Hongaarse regeringscommissaris Bernadett Petri. Aanleiding is een rapport van het European Parliamentary Forum for Sexual and Reproductive Rights (EPF), dat volge

Rafael en Remilyn
Getuigenis

Rafael: van gangster tot Gods dienaar

Rafael, uit Cavite op de Filipijnen was gevreesd, gewelddadig en verslaafd. Maar toen Gods Woord hun gezin bereikte via het Project Filippus van Bible League, begon er iets te veranderen. Vandaag leidt hij zijn gezin in gebed en verspreidt hij het Ev

Kenneth Moales Jr
Nieuws

Amerikaanse voorganger overleeft gewelddadige carjacking: "Een wonder dat ik nog leef"

Voorganger Kenneth Moales Jr. uit de Amerikaanse staat Connecticut overleefde eind juni een gewelddadige carjacking in Baltimore. Tijdens de carjacking werd hij door een 16-jarige jongen met een vuurwapen bedreigd. Moales, verbonden aan de Pentecosta

Ds. G. van Zanden
Video

Hervormde predikant vraagt toehoorders of hij hun internetgeschiedenis mag zien

"Mag ik jullie internetgeschiedenis eens zien? Nee, hé? Dat dacht ik wel", aldus ds. G. van Zanden. De hervormde predikant uit Katwijk aan Zee stelde deze vraag in een recente preek aan zijn luisteraars. De predikant wees hen erop dat ze een streep m

Ds. D. M. Heikoop
Boekfragment

Wees nuchter en waakzaam: Petrus’ alarm tegen de duivel

Achter alle weerstand die christenen in hun omgeving ontmoeten en achter alle kwaadsprekerij over hen, ziet Petrus één vijand bezig: de duivel (Grieks: diabolos) (vs. 8), de grote tegenstander van God en Zijn gemeente. En daarom roept hij met een tweevou

Meerartikelen

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp: "Het is essentieel om Gods Geest alle ruimte te geven"

Als je wil dat Gods Geest werkzaam wordt in je leven, moet je Hem wel de ruimte geven. Dat stelt spreker en schrijver Wilkin van de Kamp in een nieuwe aflevering van de serie 'Levenslicht'. Van de Kamp behandelt in deze video Handelingen 19 waar Paul

Don Ceder en Mirjam Bikker
Nieuws

ChristenUnie stelt Kamervragen over onveiligheid Joodse leerlingen op scholen

De ChristenUnie maakt zich grote zorgen over het toenemende antisemitisme binnen het Nederlandse onderwijs. Kamerleden Mirjam Bikker en Don Ceder hebben daarom schriftelijke vragen gesteld aan de minister en staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en

Billy Graham
Nieuws

Excuses voor gebruiken van Graham-preken in anti-Trump-campagne

De politieke organisatie Evangelicals for Harris, inmiddels omgedoopt tot Evangelicals for America, heeft excuses aangeboden. De groep gebruikte preekfragmenten van de in 2018 overleden evangelist Billy Graham in een campagne tegen president Donald T

Ds. W. A. Zondag
Video

Volgens ds. Zondag kun je weten of je wel of niet uitverkoren bent

'Ben ik wel of niet uitverkoren?' Het is een vraag die met name christenen uit de rechterflank van de refogezindte bezighoudt. Volgens ds. W. A. Zondag kun je echter wél weten of je wel of niet uitverkoren bent. In onderstaand preekfragment noemt de

Henk Willem Laan
Video

Henk-Willem Laan aanstaande zondag te zien bij Hour of Power

Henk-Willem Laan is aanstaande zondag te zien bij Hour of Power. De directeur van Stichting Het Gehandicapte Kind heeft zelf een zoon die meervoudig gehandicapt is. "Joas is mijn geliefde zoon en inspiratiebron, waardoor ik dit werk ben gaan doen. Er

Uitgezet
Nieuws

Amerika zet vader én voorganger na twintig jaar uit: "We zijn uit elkaar gerukt"

Pastor Maurilio Ambrocio is na een verblijf van meer dan twintig jaar in Amerika uitgezet naar Guatemala. De 42-jarige vader van vijf kinderen leidde jarenlang de Iglesia de Santidad Vida Nueva in Florida. In april werd hij tijdens een routinematige

LHBTI
Video

Wat zegt de Bijbel over het LHBTI-denken? Documentaire op komst

In een tijd waarin liefde vooral wordt verbonden aan gevoel, zelfexpressie en identiteit, rijst de vraag: is er nog ruimte voor een andere stem? Wat zegt de Bijbel over liefde, identiteit en waarheid - en hoe verhouden die zich tot thema’s als homose

Syrie
Nieuws

Raad van Kerken vraagt in brief aan ministers steun voor Syrische christenen

De Raad van Kerken heeft in een brief aan het demissionaire kabinet om steun gevraagd voor christelijke minderheden in Syrië. Dat meldt de organisatie zelf op haar website. Reden daarvoor is dat de positie van christenen in het land steeds benarder l

pastor
Nieuws

Baptistenpredikant en gemeentelid vermoord tijdens kerkdienst in Nigeria

Tijdens een kerkelijke bijeenkomst zijn deze week een predikant en een gemeentelid van de Bege Baptistenkerk in Yaribori (Katsina, Noordwest-Nigeria) doodgeschoten. De aanval werd vermoedelijk door islamitische extremisten uitgevoerd. Een vrouwelijke

pakistan
Nieuws

Twee christelijke jongens in Pakistan vrijgesproken van blasfemie na jarenlange rechtszaak

Twee jonge christenen uit Pakistan zijn deze week vrijgesproken van blasfemie. Ze zaten bijna twee jaar vast op basis van valse beschuldigingen. De katholieke jongens Adil Babar en Simon Nadeem waren nog maar 18 en 14 jaar oud toen ze in mei 2023 wer

Jacobs
Column

Voor het bouwen van een brug zijn twee kades nodig

Opperrabbijn Jacobs was in Friesland bij een bijeenkomst als onderdeel van zijn opdracht om bruggen te bouwen. Maar dat bouwen van bruggen gaat vaak erg moeizaam, zo zet hij uiteen in zijn nieuwe onderstaande dagboek. 'Om een verbinding te maken tuss

Jan Pieter Verweij
Opinie

Tegen de stroom in: op zoek naar profetische politiek

Het kabinet is gevallen, de eerste congressen zijn geweest en de eerste lijsttrekkers benoemd. De race is begonnen. Het regent al verkiezingsbeloften: “deze keer niet met de PVV”, “deze keer maken we “het strengste asielbeleid wel waar”, “deze keer r