Onderwijsminister: Niet wenselijk hoe christelijke scholen zich uitdrukken over huwelijk en seksualiteit

Nieuws30 maart 2023 Redactie
Dennis Wiersma

Onderwijsminister Dennis Wiersma heeft zijn zorgen kenbaar gemaakt over scholen die nog steeds gebruik maken van een identiteitsverklaring. In antwoord op Kamervragen van PvdA, GroenLinks en SP schrijft de minister het niet wenselijk te vinden hoe refoscholen zich uitdrukken over huwelijk en seksualiteit. Daarbij wordt specifiek gewezen naar het Gomarus College in het noorden van het land.

Kamervragen over verkeerde school
De politieke partijen stelden de vragen vorig jaar zomer al naar aanleiding van een uitzending van KRO-NCRV Pointer over ‘religieuze strijd tegen homoseksualiteit’. Ze verwijzen in hun vragen naar een identiteitsdocument van het Gomarus College dat vestigingen heeft in Groningen, Assen, Drachten en Leeuwarden. De vragenstellers, Habtamu de Hoop (PvdA), Lisa Westerveld (GroenLinks) en Peter Kwint (SP), lijken daarbij te denken dat het om dezelfde scholengemeenschap gaat als het Gomarus College dat vestigingen in Gorinchem en Zaltbomel heeft, maar dit zijn twee verschillende scholengemeenschappen. Het ene is een reformatorische scholengemeenschap, het andere een gereformeerde. 

Ze citeren een gedeelte uit de identiteitsverklaring van de noordelijke scholen en vragen zich af of dat in overeenstemming is met de eerdere uitspraak van de Onderwijsinspectie dat het Gomarus Scholengemeenschap nu veilig is: ‘Omdat we beseffen dat ons veel vergeven is en moet worden, willen we aan de ene kant mild zijn tegenover leerlingen/studenten en collega’s. Tegelijk brengt de realiteit van het kwaad ons ertoe grenzen te stellen en tegen te gaan wat verkeerd is. (..) In een klimaat waarin geleefd wordt uit genadebesef, wordt kwaad kwaad genoemd en is altijd plaats voor vergeving. Deze houding verwachten wij van iedereen in de gemeenschap van onze scholen’, luidt het geciteerde gedeelte.

Opvallend is dat wie de gehele identiteitsverklaring van de bewuste scholengemeenschap leest, tot de conclusie komt dat de school in het geciteerde gedeelte met 'het kwaad' heel nadrukkelijk niet de seksuele oriëntatie van jongeren bedoelt. Sterker nog: een woordvoerder van de school laat aan de Leeuwarder Courant weten dat het gedeelt eover zonden gaat: "Iedereen is zondig. Maar homoseksualiteit zien wij niet als zonde. We leggen onze christelijke drijfveren uit, maar het is niet de bedoeling dat het op deze manier wordt geinterpreteerd."

'Hier schuren het recht op vrije meningsuiting en het recht op onderwijsvrijheid met het recht op gelijke behandeling.'

Toch koppelen de vragenstellers het gedeelte over 'kwaad' aan seksualiteit en ook de minister gaat daarin mee. De partijen vinden dat homoseksualiteit niet mag worden afgewezen of als fout mag worden betiteld op scholen omdat er daardoor geen sprake is van een gelijke behandeling. Hoewel de vragenstellers dus twee scholengemeenschappen door elkaar halen en een verkeerde conclusie uit een citaat trekken, gaat de minister wel in op de inhoud van hun vragen. Daarbij laat hij blijken op de hoogte te zijn van het feit dat er twee scholen door elkaar gehaald worden. Maar de foute interpretatie van de identiteitsverklaring lijkt hij niet te zien. 

‘Het klopt dat deze school (Gomarus College) vraagt om ondertekening van een identiteitsverklaring’, aldus Wiersma. ‘Dat is nu niet wettelijk verboden. Daarnaast staat het scholen vrij om, naast objectief informeren over de Nederlandse samenleving, normen, waarden en regels, een specifieke visie te geven op bijvoorbeeld het huwelijk.’

Afkeuring
Vervolgens laat de onderwijsminister echter toch zijn afkeuring blijken over het beleid van de reformatorische school: ‘Ik vind het niet wenselijk dat scholen zich op deze wijze uitdrukken en toelating voorwaardelijk maken op het ondertekenen van zo’n verklaring. Hier schuren het recht op vrije meningsuiting en het recht op onderwijsvrijheid met het recht op gelijke behandeling.’

Wiersma: ‘Of een gemeenschap een specifieke overtuiging heeft is op zich niet relevant. Het gaat erom dat scholen verplicht zijn om te zorgen voor de sociale veiligheid van leerlingen en medewerkers, en daarnaast vorm moeten geven aan burgerschapsonderwijs waarin de basiswaarden van de democratische rechtsstaat, waaronder gelijkwaardigheid en tolerantie, centraal staan. Belangrijker nog, ook de schoolcultuur moet in overeenstemming zijn met de basiswaarden. Daar ziet de Inspectie op toe.’

Huwelijk tussen één man en één vrouw
De minister reageert desgevraagd op een gedeelte uit een gezamenlijke verklaring van reformatorische scholen, al noemen de vragenstellers het zelf gereformeerde scholen. Daarin staat dat seksualiteit thuishoort in een relatie tussen één man en één vrouw. ‘Iedere leerling in Nederland heeft recht op vrij en veilig onderwijs’, reageert de minister. ‘Scholen moeten daar dus te allen tijde voor zorgen. Tegelijkertijd staat het scholen vrij om eigen opvattingen te hebben, ook over huwelijk, relaties en seksualiteit, zolang dat niet indruist tegen de basiswaarden van de democratische rechtsstaat. Die staat voor mij voorop. Leerlingen moeten zich te allen tijde veilig en geaccepteerd weten. Daar waar dit niet het geval is, zal de Inspectie ingrijpen.’

Ook dit gedeelte lijkt Wiersma echter af te wijzen: ‘Ik heb al aangegeven dat ik het niet wenselijk vind dat scholen zich op deze wijze uitdrukken en toelating voorwaardelijk maken op het ondertekenen van zo’n verklaring’, schrijft hij namelijk direct daarna.

De onderwijsminister is aan het onderzoeken op welke manier (bepaalde vormen van) identiteitsverklaringen verboden kunnen worden.

Verbieden identiteitsverklaringen
Tot slot vroegen de politieke partijen zich af of hoe het kan dat identiteitsverklaringen nog niet verboden zijn, terwijl daar twee jaar geleden een motie over werd aangenomen. ‘De wijze waarop een school zijn identiteit uitdraagt mag nooit een inbreuk vormen op de basiswaarden van onze democratische rechtsstaat, waaronder het recht van kinderen zich vrij te voelen om zich te uiten, te kunnen zijn wie ze willen en een relatie te mogen hebben met degene van wie zij houden’, reageert de minister. ‘Leerlingen moeten zich te allen tijde veilig en geaccepteerd weten. Het afwijzen of veroordelen van leerlingen op basis van seksuele gerichtheid, genderidentiteit, genderexpressie of geslachtskenmerken (en het daarnaar leven) is wat mij betreft onacceptabel. Ook in identiteitsverklaringen is daarvoor geen ruimte.’

‘Indien een school een verklaring gebruikt waarin leerlingen expliciet worden afgewezen zal de Inspectie direct ingrijpen en er door middel van een herstelopdracht en indien nodig bij het uitblijven van herstel door middel van sancties voor zorgen dat de school de identiteitsverklaring met dergelijke passages niet meer gebruikt.’

De onderwijsminister besluit de antwoorden met de mededeling dat hij aan het onderzoeken is op welke manier (bepaalde vormen van) identiteitsverklaringen verboden kunnen worden. Daarover komt later dit jaar meer duidelijkheid.

Praatmee

Beluister onze podcast

#291 Patrick & Jeffrey over verkiezingsprogramma CU, de GerGem en de bikini
Beluister op soundcloud
Bekijk alle afleveringen
Of beluister op:

Meerartikelen

Ds. D.J. Diepenbroek
Nieuws

Volgens ds. Diepenbroek komt geloofsafval nooit uit het niets

Van de één op de andere dag hoor je soms dat mensen die jarenlang in God geloofden het christelijk geloof vaarwel zeggen. Voor de directe omgeving komt dat vaak als een verrassing, maar onderhuids bleek er toch al wat langer gaande te zijn. De hervor

Mozambique
Nieuws

Minstens elf christenen afgeslacht door moslimterroristen in Mozambique

Aanhangers van de Islamitische Staat bij een aanval op een dorp in Mozambique minstens elf christenen afgeslacht. Het geweld in met name het noorden van het land neemt de laatste jaren flink toe. Volgens de meest recente rapporten zijn in het land in

genderisme rechtszaak
Nieuws

Christelijke leraren kunnen niet gedwongen worden ouders voor te liegen over gender oordeelt rechter

Twee christelijke leraren hebben gelijk gekregen van een federale rechter inzake een conflict met hun werkgever. In het beleid van de basisschool stond dat zij signalen met betrekking tot genderverwarring bij hun leerlingen niet aan ouders mochten do

Paus Franciscus
Nieuws

Paus bezoekt bijeenkomst in Marseille en hekelt EU-beleid migratie

Tijdens een bezoek aan een katholieke bijeenkomst in Marseille dit weekend, hekelde paus Franciscus de manier waarop Europa omgaat met migranten die hun heil op ons continent zoeken. Dat meldt Religion News Service. De discussie rondom migratie is we

Ruben Flach
Nieuws

Ruben Flach vertrekt als directeur bij Stichting Opwekking: "God heeft duidelijk gesproken"

Ruben Flach, algemeen directeur bij Stichting Opwekking, maakt vandaag zijn vertrek bij Opwekking bekend. Hij blijft nog actief als directeur tot de komende Pinksterconferentie, die wordt gehouden van 17 tot 20 mei 2024. Tijdens deze conferentie neem

Roel Kuiper
Nieuws

Voormalig ChristenUnie-senator stoort zich aan kopieergedrag CDA

'Henri Bontenbal staat op CDA-congres te citeren uit het verkiezingsprogramma van de ChristenUnie. De samenleving is geen contract maar een verbond waarin je opkomt voor elkaar. Fijn om zo dicht bij elkaar te staan, maar een bronvermelding had niet m

Sudiksha Thirumalesh
Nieuws

Naam van tiener die voor levensverlengende behandeling vocht mag genoemd worden

De 19-jarige Sudiksha Thirumalesh is inmiddels overleden maar vocht tot het einde voor een levensverlengende behandeling in het buitenland. Sudiksha en haar ouders wilden haar naam openbaar maken zodat ze een crowdfund konden starten, maar vanwege de

Isabel Vaughan-Spruce
Nieuws

Twee keer gearresteerde pro-life demonstrant ontloopt strafrechtelijke vervolging

De politie heeft bevestigd dat er geen aanklacht zal worden ingediend tegen de pro-life demonstrant Isabel Vaughan-Spruce. Dat meldt Christian Today. De Engelse vrouw werd tweemaal in korte tijd gearresteerd omdat ze in stilte bad binnen de bufferzon

Meerartikelen

Thema-avond rond 250e ‘verjaardag’ psalmberijming 1773 trekt veel belangstelling
Nieuws

Thema-avond rond 250e ‘verjaardag’ psalmberijming 1773 trekt veel belangstelling

Ter ere van de 250e ‘verjaardag’ van de psalmberijming van 1773, vond in de Dordtse Augustijnenkerk onlangs een speciale psalmzangavond plaats. Naast bijdragen van ds. Verhoeven, ds. van den Herik en ds. van der Zwan, werd er door de aanwezigen veelv

PKN-predikant geeft gehoor aan oproep paus om samen voor de kerk te bidden
Nieuws

PKN-predikant geeft gehoor aan oproep paus om samen voor de kerk te bidden

Onlangs deed paus Franciscus een bijzondere oproep: ‘Kom naar Rome en bid mee voor de toekomst van de kerk.’ Op 30 september zal het Sint-Pietersplein naar verwachting dan ook volstromen met jongvolwassen die gezamenlijk aan die oproep gehoor geven. 

Lisanne
Dagelijks leven

Lisanne hield zich met occultisme bezig (totdat ze stuitte op een Facebook-bericht)

"Waarom doe ik de dingen die ik doe? Voor wie doe ik de dingen die ik doe en wat is het nut?” Het zijn vragen die Lisanne zichzelf ontelbaar vaak stelt. De vragen leveren onrust in haar hoofd op en vormen de basis voor een jarenlange zoektocht binnen

Ds. Paul Visser en Matthijs Vlaardingerbroek
God

Zien christenen kerkverlaters over het hoofd? Ds. Paul Visser antwoordt

'Er vindt momenteel een stille ramp binnen de kerk in Nederland plaats', stelde opiniemaker Matthijs Vlaardingerbroek onlangs in een columnreeks voor Cvandaag. Zien kerkgangers mensen die de kerk vaarwel zeggen over het hoofd? Dominee Paul Visser, pr

Cvandaag podcast
Nieuws

Cvandaag podcast over Duitse burgemeester, de GerGem en de bikini

Het verkiezingsprogramma van de ChristenUnie is gepresenteerd. Redacteur Patrick Simons licht een aantal interessante items uit. Presentator Jeffrey Schipper merkt dat er veel aandacht uitging naar uitspraken van dominee Klaassen over de bikini. En h

Grote Verzoendag
God

Wat iedere christen zou moeten weten over Grote Verzoendag

Op de 10e van de maand Tisjerei (september/oktober op onze kalender) viert de Joodse gemeenschap Jom Kippoer (Grote Verzoendag). Binnen het Jodendom is het de belangrijkste van de feestdagen die de HEERE in Leviticus 23 heeft voorgeschreven. Als we d

Jakob van Wielink
Dagelijks leven

Mijn frustratie kwam vaak voort uit onrealistische verwachtingen

Het leven is als een smaakpalet, met zowel zoete als zure momenten. Frustratie kan je als een bittere smaak overvallen, en als je niet oppast, kan het je hele leven - en dat van mensen om je heen - verpesten. Maar er is een manier om die zure smaak o

Ds. Arie van der Veer
God

Niemand kan twee heren dienen: waarom zei Jezus dit?

Het is het gezegde dat ‘niemand twee heren kan dienen.’ Ik koos het voor deze week waarin we schreven over leven volgens de principes van het Koninkrijk. Mijn verhaal van deze week bevatten een oproep om in de maatschappij van nu vooral ook te laten

Arleen Westerhof
God

Arleen Westerhof wijst in videoboodschap op belang van gave van profetie

Dr. Arleen Westerhof moest vroeger niets weten van de Heilige Geest: "Mij werd geleerd dat de gaven van de Geest niet meer werden gebruikt voor de gemeente. Wij hadden de Bijbel en dat moest genoeg zijn." Tijden zijn veranderd. Inmiddels onderwijst z

Egypte
Dagelijks leven

Kerk-zijn in Egypte: de Bijbel houdt de hoop levend

Achtergesteld of gepest worden: veel christenen in Egypte kunnen erover meepraten. Al eeuwenlang vormen ze een minderheid in dit islamitische land. Maar niets weerhoudt de kerk ervan om er voor anderen te zijn. De Bijbel geeft kracht. Christenen in E

jan de Beer
Dagelijks leven

Jan de Beer verzorgt herstel na toeslagenaffaire: "Ongekend onrecht"

“Het allerbelangrijkste is het dat er iemand zegt: ‘Ik geloof in je en wil er voor je zijn.” Jan de Beer is afdelingshoofd van de uitvoeringsinstantie herstel toeslagen (UHT), hij is verantwoordelijk voor de herstelbetalingen aan slachtoffers van de

Jurjen ten Brinke
Positief nieuws

Jurjen ten Brinke blikt terug op moeilijke momenten: "Dan kun je alleen nog hangen aan God"

Een video waarin Jurjen ten Brinke vertelt over de moeilijke omstandigheden in zijn leven op Cvandaag, is binnen drie dagen meer dan 50.000 keer bekeken. Jurjens vrouw kreeg een burn-out, zijn moeder scheerde langs het randje van de dood toen hij nog